WAARSCHUWING
19 MILLIOEN GULDEN
Kerkberichten.
Eb M levensverzekering maatschappij
s door de Nederlandsche Katholieken verzekerd bij de
Jll TE NIJMEGEN
ndien Uwe verzekering daaronder nog niet begrepen
is, vraag dan tarieven en inlichtingen
i-
INGEZONDEN.
Teneinde volkomen zekerheid ftc hebben iegea bederf der
FOSTER'S RUGPIJN' NIEREN PILLEN door klimaats-
invloeden als gevolg vasa de verpakking Ira bouten doozen,
besloten wij ons geneesmiddel in glas te verpakken.
Weigert derhalve voortaan alle in houten kokers ver
pakte FOSTER'» RUGPIJN NIEREN PILLEN, 'doch eïscht
steeds dit geneesmiddel ia glazen flacons net gee
etiket. - Wacht U voor namaak
Londen, 19 Januari 1924
FOSTER-Mc. CLELLAN Co
GEMENGD NIEUWS.
HET DOUANE-ONDERZOEK TE
BENTHEIM.
UEIBBOUW m ¥i§S&HiRSJi
ha
KUNST EN KENNIS.
Uit Boek en Blad.
LITURGISCHE WEEKKALENDER.
FEBRUARI.
Toegewijd aan de Moeder van Smarten.
N.B. Indien niets anders is aangegeven
weft iedere Mis Gloria en gewone Praefatie,
maar geen Credo.
3 ZONDAG. Vierde Zondag na Drie
koningen. Ev. Mt. 8, 2324 Jesus bedaart
den storm. Ged. v. d. H. Blasius, Bisschop
ar Martelaar. Beschermer tegen keelziekten.
Heden wordt de Blasius-zegen gegeven.
Mis Adorate, 2e geb. v. d. H. Blasius.
3e A Cunctis. Credo. Praef. v. H. Driev.
4 MAANDAG. Mis Statuit.
j 5 DINSDAG. Mis Gaudeamus (eigen
Mis
6 WOENSDAG. Mis Statuit (v. een
Bisschop-Bel.j, uitgenomen le gebed en
Evangelie, die eigen zijn. 2e gebed v. d. H.
Dorothea, 3e voor den Paus.
7 DONDERDAG. Mis Os justi (v. h.
gemeensch. der Abten).
8 VRIJDAG. Mis Os justi (v. h. ge-
neensch. der Bel., die geen "Bisschop zijn).
Eigen el oratie.
9 ZATERDAG. Mis In medio (v. Kerk-
eeraars) met eigen oraties. 2e gebed v. d. H.
Aoollonia, 3e tfoor den Paus. Credo.
ST. BAVO.
Kathedraal.
ZONDAG. Feestdag van den H. Blasius*
De H. H. Missen om 6 uur, Kwart voor 8
en 9 uur. Half elf de Hoogmis. Onder de H.
H. Missen Liefdadigheidspredikatie., doorden
W'elEerw. Pater W. Jcnckblcedt Css. R.,
met schaaicollecte te bate der Sint Vmcentius
Vereeniging in deze Parochie. Na de H. H.
Missen zal'de Blasius-zegen wordfen gegeven
*ch'ter het Bisschoppelijke altaar, links en
rechts van de Maria-kapel. De kinderen die
in deze Parochie schoof gaan ontvangen den
Blasiuszegen Maandag op school. Heden om
4 uur oefening voor de Edelwacht. Om half 7
Maria-coneregatie en om half 8 Lof met
or eek
MAANDAG. Om half 11 plechtige H. Mis
van het Hoogwaardig kapittel. Om half 8
Lof met Rozenhoedje voor de geL Zielen.
DINSDAG. Om half 8 algem. H. Com
munie voor de Edelwacht.
DONDERDAG om 9 uur gezongen H.
Mis met Veni Creator voor Bruidegom en
Bruid.
i ZATERDAG. Om half 8 Lof met Rozen
hoedje.
O. L. VROUW v. d. H. ROZENKRANS
(Spaarne.)
ZONDAG de H. H. Missen zij te 6, 7, en
9 uur. Half 11 de Hoogmis. Te 12 uur
CatecLi smtis. Half 3 Jongens-Congregatie.
7 uur Lof en Rozenhoedje.
MAANDAG-avond half 8 Lof ;8 uur
Vergadering van de H. Familie.
DINSDAGmorgea 10 uur Gezongen
Huwelijksmis.
WOENSDAG-avond half 8 Lof ter eere
'an den H. Joseph.
DONDERDAG morgen 8 uur Gezongen
1. Mis voor de leden der Broederschap van
e Gedurige Aanbidding. Te half 10 H. Mi,
n de kapel van het Kerkhof „St. Barbara.'!
AARTSBROEDERSCHAP DER H.
FAMILIE.
(Afd. Spaarne.)
Vergadering iederen Maandagavond oir.
i uur in de parochiekerk van O, L. Vrouw
/an den H. Rozenkrans aan 't Spaarne. Voor
:n na deze vergadering gelegenheid zich
iïs lid op te geven in de bij-sacristie.
Zondag 3 Februari. Alg. H. Communie
115de Sectie.
St. Agnes Patronaat en Mariakrans.
Zondag 3 Februari. Onder de H. Mis
zaa 7 uur algemeens H. Communie tot
viering van hef St. Agnesfeest. Gereserveerde
-laatsen. Zang.
AMSTERDAMSTRAAT.
ZONDAG de H. H. Missen te 7 uur, half
9 en half 11 7 uur Lof.
MAANDAG 8 uur vergadering der H.
Familie, afd. mannen.
DINSDAG 7 uur Lof ter cere van den H.
Antomus
WOENSDAG 8 uur vergadering H. Fami
ne, afd. vrouwen.
DONDERDAG 7 uur Lof ter eere van het
Mlerh. Sacrament.
ZATERDAG vóór de H. Mis van 7 uur
lijding der kaarsen. Om 7 uur Lof ter eere
van de Allerh. Maagd.
PAROCHIE ST. JOZEF.
ZONDAG H. Blasius, na de H. H. Missen
«an 7, half 9 en half 11 de Hoogmis en na het
Lof 's vends om 7 u. zal de Blasius-zegen
werden gegeven, om half 2 oefening v. d.
Edelwacht.
MAANDAG om 8 uur vergadering v. d.
Derde Orde.
DINSDAG om half 8_ algemeene Com
munie voor de leden v. d. Edelwacht, om hali
10 voor de leden der Derde Orde. 's Avonds
7ta 7 uur Congregatie. Van 6 tot 7 uur gele
genheid om te biechten.
WOENSDAG 4e der 9 Woensdagen wel
ke het feest van St. Joseph voorafgaat. Om
7 uur gezongen H Mis en 's avonds om zalf
8 Lof Om 7 uui Congregatie.
DONDERDAG, 's Avonds om halt 8 Lot.
ZATERDAG om halt 8 de H. Mis voor
de bekeering der zondaren in de kapel van
het miraculeuse Mariabeeld na den middag
van 4 uur tot half 10 gel. om te biechten.
*s Avonds om half 8 Lof.
Op Zondagen wordt het Allerheiligste ter
lanbidding uitgesteld op het Hoofdaltaar en
blijft dan uitgesteld, niet gelijk op andere da
gen tot 6 uur. maar tot na het Lof.
ALLERHEILIGST HART.
ZONDAG le der maand. Eucharistische
Dag, volle aflaat voor de leden der der Eerher
stellende CommunieHet H Sacrament
blijft 'ex aanbidding uitgesteld van af 7 uur
rot na het Lot Na de H. H. Missen zal de
Blasiuszegen gegeven worden te 4 uur Lof
'met predikatie en akte van Eerherstel.
DINSDAG te half 8 gez H. Mis ter eere
v. d. H. Antonius het H Sacrament blijft
ter aanbidding uitgesteld tot half 10; gedu-
ende de uitstelling te verdienen volle aflaat
s Avonds half 8 Lof en van half 8 tot half 10
;e!egenheid,oro katholieke lectuur te beko-
X12Q.
VRIJDAG te halt 8, gezongen H. Mis ter
:ere van het H Hart. Des avonds te half 8
Lol.
ZATERDAG s Namiddags van 5 uur
tot half 10 gelegenheid om te biechten.
PAROCHIEKERK H. LIDUINA.
ZONDAG 4e Zondag na Driekoningen
om half 8 de Vroegmis, 9 uur de 2e H. Mis,
en om half 11 de Hoogmis om 7 uur Lof
met Rozenhoedje, Onder de H.H. Missen
schaaicollecte voor de schulddelging der
Kerk. Na elke H. Mis zegen v. d. H. Blasius
doch niet voor kleine kinderen, 's Namiddags
om 1 uur Blasius-zegen voor de kinderen.
Voor het pachten van plaatsen in de kerk
wende men zich Schoterboschstraat 6.
In de week de H. H. Missen om half 8 en
kwart over 8.
MAANDAG-avond om half 8 Lof ter
eere van de H. Liduina met vereering v. d.
Relekwie.
VRIJDAG-avond om half 8 Lof ter eere
v. Jezus' H. Hart voor de bekeering der zon
daars.
ZATERDAG half 1 biechthooren voor
de kinderen 's avonds van 5 tot 9 gelegen
heid om te biechten,
ATTENTIE. Ziezoo, de gang komt er
al een beetje in goed begrepen hoor U
zegt zeer juistde kerk is er wel, maar nu
zijn juist de zorgen het grootst, en daarom
moet er geholpen worden." „Ieder vindt de
kerk zeer mooi, maar nu moet elk een dan
ook helpen," niets zeggen, maar geven.
Hartelijk dank.
Uw aankb. Pastoor.
C. BROUWERS.
PAROCHIE v. d. H. ANTONIUS VAN
PADUA.
ZONDAG de H.H. Missen om kwart voor
7, 8 uur de Kindermis, 9 uur en halfll de
Hoogmis. Collecte voor de armen dezer
parochie. Om half 4 de Vespers. Wegens
den Zondag wordt de H. Blasius-zegen
MAANDAG na de H.H. Missen gegeven.
DINSDAG om 7 uur uitstelling van het
Allerheiligste. Om 8 uur gez. H. Mis. Des
avonds half 8 Lof ter eere van den H. An
tonius en gebeden van het Broederschap.
WOENSDAG om half 10 en om half 11
Veni Creator en gezongen Huwelijksmis.
DONDERDAG om half 11 „Veni Crea
tor" en gezongen Huwelijksmis.
VRIJDAG om 8 uur gezongen H. Mis.
's Avonds half 8 Lof en oefening van den H.
Kruisweg.
ZATERDAG van 5 uur tot half 10 gele
genheid om te biechten.
BROEDERSCHAP v. d. H. KRUISWEG.
VRIJDAG 7 uur v. d. wed. Geertruida
Veen-Oldemark. 7 uur v. Helena Roozen.
SCHOTE N.
St. Bavo.
ZONDAG Euch. dag. De H.H. Missen
cm 7 en 9 uur, om half 11 de Hoogmis.
Na de H.H. Diensten St Blasius-zegen.
Om 1 uur katechismus, om 2 uur algemeene
aanbidding der kinderen. Om 3 uur Vespers
met korte toespraak, om half 5 vergadering
n het St. AloysiuspatronaaL
DINSDAG om half 8 gezongen St. Anto
nius mis.
WOENSDAG des avonds half 8 vergade
ring der Maria-congregatie.
DONDERDAG-avond half 8 vergadering
der Derde Orde.
VRIJDAG-avond om half 8 Lof ter eere
van St. Bavo.
ZATERDAG 's namiddags van 49 uur
gelegenheid om te biechten.
ST. ELISABETH EN BARBARA.
ZONDAG. Algemeene H. Communie v. d.
leden van het Jongenspatronaat en half 7 uur
Lof en Feestpredikatie ter viering van hei
Patroonfeest.
Heden Feestdag van den H. Blasius, na de
H.H. Missen en na het Lof zal de Blasius
zegen gegeven worden.
De H.H. Missen te half 6, te kwart over 7,
9 uur en te half 11 de Hoogmis. Om half 1
Catechismus.
In de week de H.H. Missen te 7 uur, te
kwart over 8 uur en 9 uur.
MAANDAG. Om 8 uur Congregatie der
H. Familie
DINSDAG. Om half 8 Lof ter eere van
den H. Antonius.
DONDERDAG. Om half 8 Lof ter eere
van het Allerh. Sacrament.
ZATERDAG. Gelegenheid tot biechten
van 7% tot 9J-. uur voor de kinderenen
ouderen. Van 45 uur voor de kinderen.
Van 5 uur tot half 10 voor ouderen.
De H.H. Missen voor de overleden familie
en tot intentie dergenen, die in de bus voor
de Geloovige Zielen geofferd hebben Vrij
dag 7 uur en kwart over 8u ur en Zaterds
om 7 uur en kwart over 8 uur.
AARTSBROEDERSCHAP VAN O.L. VR.
VAN ALTIJDDURENDEN BIJSTAND.
VRIJDAG. Om 9 uur H. Mis voor de le
den.
AARTSBROEDERSCHAP DER
H. FAMILIE.
MAANDAG. Om 8 uur Congregatie.
Vóór en na deze oefening kan men zich
als aspirant opgeven bij den Directeur of bij
een der prefecten.
OVERVEEN.
ZONDAG de H.H. Missen te 7 uur en
half 9, te 10 uur de Hoogmis met predikatie.
Na de H.H. Missen de H. Blasius-zegen. Te
3 uur de Vespers.
VRIJDAG tot 5 uur uitstelling en aan
bidding.
ZATERDAG te half 8 Lof.
BENNEBROEK.
ZONDAG feestdag van den H. Blasius.
7 uur en half 9 gelezen H.H. Missen, 10 uur
Hoogmis Om 2 uur catechismus, om 3 uur
openbare vergadering v h. Aartsbr. v. O. L.
Vr. v. Altijda. Bijstand (44) De zegen v. d.
H. Blasius wordt gegeven 's morgens na
de H H Missen en 's middags na de middag-
kerk.
MAANDAG geen H.. Mis om 7 uur, maar
wel Communie uitreiken. Om kwart over 8
eerste H. Mis, om 9 uur gezongen maand
stond voor Marg. Kroon geb. v. Hooischuur.
DINSDAG geen H. Mis om 7 uur, maar
wel Communie uitreiken Kwart over 8
eerste H. Mis Om 9 uur gez. Maandstond
voor Wilh Henr. Witteman. 's Avonds van
6—7 uur gelegenheid om te biechten.
WOENSDAG 2de der 7 Woensdagen.
Om 8 uur gezongen Jaardienst voor den Zeer
Eerw. Heer G J. M. Kabel, vroeger pastoor
desier parochie, 's Avonds om 7 uur Lof ter
eere van den H Jozef (lied 66)
DONDERDAG geen H Mi om 7 uur,
maar wel Communie uitreiken Om kwart
over 8 eerste H. Mis Om 9 uur Gez. maand
stond voor Henricus Vendel.
ZATERDAG van 4—8 uur gelegenheid
om te biechten,
ZAND VOORT.
ZONDAG de H.H. Missen te half 8 en
10 uur te 3 uur Vespers met Rozenhoedje.
DINSDAG 10 uur gez. H. Mis met Veni-
Creator voor Bruidegom en Bruid, 's Avonds
7 uur Lof ter eere van de H. Agatha met
preek.
DONDERDAG 's avonds 7 uur het Lof
ter eere van het Allerh. Sacrament met Ro
zenhoedje.
ZATERDAG vjn 5 uur tot half 9 gelegen
heid om te biechten.
VELSEN-DRIEHUIS.
ZONDAG 7 uur Vroegmis, 10 uur de
Hoogmis; ook te half 9 wordt de H. Com
munie uitgereikt. Kwart voor 2 catech., half 3
Lof ter eere van Jezus' H. Hart. Na de Vroeg
mis te half 9 vóór de Hoogmis en na
de Hoogmis zegen van den H. Blasius.
DINSDAG kwart over 8 Requiemmis voor
Anna Alders, wed. van Adrianus Tervoort,
als lid der Derde Orde van den H. Franciscus
DONDERDAG kwart over 8 gez. H. Mis
VRIJDAG biechten voor de meisjes van
de 2 hoogste schoolklassen.
ZATERDAG biechthooren van 48.
AERDENHOUT.
ZONDAG 8 uur de Vroegmis, half 11
Hoogmis, 3 uur Vespers. Feestdag v. d.
H. Blasius, patroon tegen de keelziekte. De
Blasius zegen za! gegeven worden ni de H. H.
Missen en na de Vespers. Na de Hoogmis zit
ting v. h, Kerkbestuur in de pastorie voor het
inschrijven der leerlingen op de te stichten
school hiervoor is o. a. noodig het geboorte
bewijs v. h. kind en de handteekening van den
Vader of Voogd.
DINSDAG. Geen Lof.
DONDERDAG biechthooren van 7 tot
uur.
ZATERDAG Om kwart over 8 de H. Mis
ter eere v. O. L. Vr. v. Altijddurenden Bij
stand, in de Maria-Kapel. Biechthooren van
3 tot 4 en van 7 tot 9 uur en half 8 Maria-Lof
Om 3 uur voorbereiding voor alle school
gaande kinderen,
BLOEMENDAAL.
ZONDAG H.H. Missen om 7 en 9 uur
en om half 11 de Hoogmis. Na de H.H. Mis
sen zegen van den H. Blasisu 3 uur Blasius
zegen 7 uur Lof met preek over de opwer
ping „Al heb ik geen godsdienst, ik ben
toch een hoogst fatsoenlijk mensch.
MAANDAG 12 uur katechismus half 8
stil bezoek bij het H. Sacrament 8 uur Ver
gadering van de 3de Orde.
DINSDAG 8 uur Maria-Congregatie.
WOENSDAG 2e van de zeven Woensda
gen ter eere van den H. Joseph. 12 uur ka
techismus half 8 stil bezoek bij 't H. Sacra
ment.
DONDERDAG half 8 Lof ter eere van
net H. Sacrament.
VRIJDAG 12 uur katechismus half 8
Stil bezoek bij het H. Sacrament.
ZATERDAG 12 en 2 uur katechismus
half 8 Lof met Rozenhoedje van 5 uur tot
half 10 gelegenheid om te biechten.
HEEMSTEDE.
ZONDAG kwart voor 7, 8 uur en kwart
over 9 stille H.H. Missen. Half 11 de Hoog
mis. 6 uur Lof. Na de Hoogmis, alsmede
's middags 2 uur en na het Lof wordt de St.
Blasius-zegen gegeven.
MAANDAG-avond half 8 Vergadering
der H. Familie, .afdeeling mannen.
DINSDAG-avond 7 uur Vergadering der
H. Familie, afdeeling vrouwen.
DONDERDAG half 8 gezongen H. Mis
ter eere van het H. Sacrament des Altaars,
's avonds 7 uur Lof.
VELSEROORD.
ZONDAG. De le H. Mis om 7 uur, de
Kindermis om half 9, de Hoogmis voor de
weldoeners van het klooster om 10 uur. Van
daag feest v. d. H. Blasius. Patroon tegen
keelziekten. Na de H. Missen zal de Blasius
zegen gegeven worden. Vandaag den geheelen
dag uitstelling van het Allerheiligste Sacra
ment. Om 1 uur openbare aanbidding door
de schoolkinderen, om 3 uur door alle geloo-
vigen, om 4 uur door de leden van het St.
Agnes patronaat, die zullen zorgen kwart
vóór 4 in de school te zijn.
Om 7 uur plechtig Lol met predikatie,
pauselijken zegen, processie en Te Deum tot
sluiting van het Veertigurengebed. Bij de
processie worden uitgenoodigd de Heeren
Kerk- en Armmeesters, Collectanten, zan
gers, commissieleden van het patronaat en de
besturen der verschillende vereenigingen.
De Bruidjes moeten om half 7 in het patro
naat komen.
Door de week zijn de H.-H. Missen kwart
over 6 voor de weldoeners van het klooster,
om 7 uur eti kwart voor 8.
MAANDAG feest van den H.Joseph van
Leonissa en Dinsdag van den H.H. Petrus
Baptist! en zijn gezellen, volle aflaat.
DINSDAG-avond om half 8 Lof ter eere
van de H. Antonius van Padua.
WOENSDAG de 2e der 7 Woensdagen
die het feest van den H. Joseph voorafgaan.
VRIJDAG-avond om half 8 Rozenhoedje
en Kruisweg.
De gebeden worden verzocht voor Jacobus
Mors, die met de laatste H.H. Sacramenten
der Stervenden voorzien, in den Heer is
overieden.
Voor den inhoud vau „eze rubriek s'elt
de Redactie ziek niet aansprakelijk.
Haarlem, 1 Februari 1924.
WAAROM ALLE KATHOLIEKEN
ESPERANTIST?
Geachte Hoer Redacteur.
Naar aanleiding een uitlating van een ka
tholiek uil den gegoeden stand, die, ziende
mijn groene ster (liet toeken van Esp.) en
wetend dat ik Katholiek was, aan mij vroeg
of een katholiek ook Esperanlist kan zijn,
vraag ik u beleefd eenige plaatsruimte in uw
geëerd blad.
Het schijnt dat er nog altijd voel misver
stand bestaat betreffende de Wereldhulptaal
„Esperanto''
Wat wil n.l. dc Esperantist? Wel, vrede,
eenheid, broederschap brengen door eikaar
te begrijpen cn te verstaan ook builen de
grenzen van het land. Voor wie zou dus het
Es)>. beter geschikt zijn dan juist voor ons
katholieken, die reeds één zijn in het geloof
over de gehccle wereld. Wat zou het heerlijk
zijn als wij ook één zouden zijn in laai. Wat
een kostelijk idee. een wereldtaal voor alle
katholieken, denk eens goed na wat een
voordeel ook, een courant in een zelfde taal
voor aile Katholieken over dc geheele wereld
En wat zou het heerlijk zijn als wij, bij het
a s Eucharistisch Congres te Amsterdam, ook
de buitenlanders konden begrijpen als zij
hunne redevoeringen houden, want wat heeft
men aan een schilferende rede als men die
niet begrijpt.
Bij zulk een groot Internationaal Congres
past voorzeker ■wel een intern, taal, want dan
zou uien in werkelijkheid voelen dat wij één
zijn door elkander te verstaan, want dat de
hulptaal Esperanto door iedereen, uit welk
land of werelddeel hij moge zijn, gemakke
lijk kan worden gesproken en verstaan, dat
is reeds vele malen bewezen en behoel ik
daar niet verder op in te gaan.
Dat Esperanto voor ons katholieken .vel
bijzonder geschikt is, bewijst ook wel het
feit, dal zoovele hooggeplaatste Priesters,
zelfs Kardinalen, vurige voorstanders zijn
van Esperanto.
En zeide onze II. Vader Paus Pius X /..g.
niet, dat Esperanto een schoons toekomst te
gemoet gaat?
Ook vilde ik nog een ander misversand
wegnemen betreffende deze laai. Er schijnen
ook iv>g menschen te zijn die ineenen. dat
hel doel der Esperantisten is, bestaande moe
dertalen te verdringen, doch dal is, nog af
gezien van de onmogelijkheid, in 't geheel het
doe! niet. Esperanto is bedoeld als hulptaal,
naast de moedertaal.
Ik zou dus alle katholieken willen toeroe
pen- Leert Esperanto! Ook vooral de jeugd
moest deze taal bestudeeren.
Wal zou liet een prachtig onderricht zijn
voor onze jongens op de patronaten Ik weet
zeker dat er onder de R.K. Esperantisten
meerdere zullen zijn die zich desgewenseiit,
belangloos beschikbaar stellen om het Esp.
op de patronaten te onderwijzen. Hel ver
wondert mij ten zeerste dat zulks nicl reeds
lang het geval is, -want het bestudeeren van
Esp. draagt voorzeker ook veel bij fe>- alge
meene ontwikkeling, en beveelt dus dit idee
ernstig aan ter overweging aan de patronaat-
commissies.
Hopende door deze weinige regels, mijn
d.oel te bereiken n 1. bestaan lp misver.*uu-
den weg le nemen cn weinig meer waar
deering voor deze, zoo hoogst nullige en
practische hulptaal te kweeken, dank ik u
Mijnheer de Red. van harte voor de plaat
sing en teeken P. J. J. M. De GR.
HET TEYLER PLEIDOOI.
Ons wordt opname verzocht van het vol
gende ingezonden schrijven
Ondergeteekenden, C. Steenhauer en F.
W. Steenhauer, appellanten, protesteeren
tegen de gezegden van Jhr. Mr. F. W. van
Styrum bij diens pleidooi op Donderdag
3 Januari 1924 des middags ten 2 ure gehou
den bij het Gerechtshof te Amsterdam, als
zouden zij zijn Stroomannen en Erfenhg
maniakken. Zij verklaren dat door de naspo
ringen van den Heer Buddenborg, Bloemhof
straat 7, Haarlem, gebleken is, dat zij in den
tak Stokhuyzen niet alleen zijn nakomelingen
van Isaac Brand, die was een volle neef van
Pieter Teyler van der Hulst, doch ook zijn
nakomelingen van Isaac Brand's Ouders,
zijnde Johannes Brand en Maria Teyler, welke
Maria Teyler was de zuster van Isaac Teyler
gehuwd met Maria van der Hulst, zijnde deze
de Ouders van Pieter Teyler van der Hulst,
geboren 25 Maart 1702 en kinderloos 8 April
1778 te Haarlem overieden, begraven aldaar
14 April Groote Kerk Graf No 129 Noorder
Trans.
Dit voor zoover wat aangaat het gezegde
Stroomannen en Erfenis-maniakken.
Verder protesteeren zij tegen het gezegde
van Jhr. Mr. van Styrum over het bijeen bren
gen van een pot om te procedeeren. Zij verkla
ren geene gelden hoegenaamd daarvoor te
hebben bijeengebracht, en dat genoemde
Heer Buddenborg hun, voor wat ook, niets in
rekening bracht.
Dit wat aangaat een pot om te procedeeren.
Wat de beweegreden was, dat hun voorge
slacht het beheer der nalatenschap liet voort
duren, hetzij door onwetendheid, misleiding
of wat ook, want het zoogenaamde testament
moest en werd geheim gegouden, van daar mo
gelijk het late optreden van gerechtigden, is
hun onbekend. Zij wenschen het beheer thans
te doen eindigen, voor zooveel hun aangaat. Zij
verklaren geen anderen weg te weten om in
het bezit te geraken van hetgeen zal blijken
huil toe te komen dan in Rechte, waartoe
zij hunne belangen stelden in handen van
genoemden Heer Buddenborg, volkomen
vertrouwende dat Recht in Nederland te ver
krijgen is en geen Neerland's Raadsheer zich
zal doen beïnvloeden door Jhr. Mr. van
Styrpm. Ten einde aan het verhngen>van
Jhr. Mr. van Styrum te kunnen voldoen om
van de erfenis-procedures verlost te worden
is het beste, dat gegeven zal worden, wat
blijken zal, aan ieder der gerechtigden toe te
komen.
Het beantwoorden der gezegden door
Jhr. Mr. van Styrum, bij zijn pleidooi-over
de Duitsche Regeering, Bismarck en de drie
Amsterdamsche Rechtsgeleerden, laten we
gaarne aan den Heer Buddenborg over.
Dat „Tout savoir e'est tout pardonner,"
volgens Jhr. Mr. F. W. van Styrum niet al
tijd opgaat, beaam ik ook thans.
Het was in 1874-1875 dat ik op het
Kasteel te Potsdam bemerkte dat Bismarck
belangstelde in de zaak Teyler voor de
Duitsche Gerechtigden, doch ik vernam er
r.iets van dat de Duitsche Regeering veel
overlast had van beweerde erfgenamen, zoo
als Jhr. Mr. van Styrum bij zijn pleidooi me
dedeelde. Ware zulks wel het geval geweest,
dan had ik dat daar voorzeker vernomen.
Evenwel tengevolge mijner bespreking al
daar werd aan den Duitschen Consul den
Heer L. Hoyack te Amsterdam opgedragen
een onderzoek omtrent de nalatenschap van
Pieter Teyler van der Hulst, Elisabeth en
Pieter van der Hulst te doen instellen. Dit
onderzoek werd opgedragen aan Mrs. J.
Wertheim, M. J. Pijnappel en J. C. de Vries.
In hoeverre deze Heeren zich gekweten heb
ben van deze zoo hoogst belangrijke .op
dracht, wordt hieronder het volgende mede
gedeeld.
Vooreerst moet ik constateeren dat de
gegevens van mijn onderzoek tot in 1874
1875 beknopter waren dan thans. Volledige
verwantschap was moeilijk vast te stellen om
dat de Doopsgezinde Registers, niettegen
staande deze te Haarlem in 1866 zijn gebruikt
om voor de filiatie van Salomonse Reysdael
te kunnen dienen, niet meer op het Archief
te Haarlem aanwezig waren en nu nog niet
zijn. De drie Rechtsgeleerden verklaren bij
hun advies van Mri 1876, dat zij de papieren,
die de beweerde afstamming zouden bewij-
zem, niet voor onderzoek hebben ontvangen.
Even verder zeggen deze zelfde Heeren
dat hetgeen over de afstamming en de bloed-
veAvantschap in talrijke medegedeelde stuk
ken voorkomt, allesbehalve het stempel
draagt van nauwkeurigheid. Is hier tegen
spraak Maar voorzeker geen waardeering
voor het zoo moeilijk bijeen verzamelde.
Dat hef moeilijk is zijn zij in staat te beoor-
deelen, die ooit een filiatie bijeen brachten,
dateerend vóór de invoering van den Burger
lijken stand. Hunne onderstelling, zeggen de
drie Rechtsgeleerden, dat die afstamming
behoorlijk bewezen kan worden, komt hun
onwaarschijnlijk voor. Wij weten nu beter,
zij is nu bewezen. Wat de valschheid van het
(zoogenaamde) testament aangaat, zou zij
alleen sprake kunnen zijn van een nietig testa
ment, zeggen de drie Rechtsgeleerden. Wij
wenschen hierbij op te mserkan dat uit het
afschrift van het zoogenaamde testament,
door den Notaris geschreven, had moeten
blijken, dat de acte naast den naam van Nota
ris en getuigen ook den naam van Pieter
Teyler van der Hulst bevatte. Hierover bewa
ren de drie Rechtsgeleerden het zwijgen. Kun
nen wij veronderstellen dat een groot zaken
man als Pieter Teyler van der Hulst op een
dergelijk afschrift, aanteekeningen, verande
ringen doorhalingen enz. waarvan dit af
schrift vol is, en nog wel eene gedeeltelijke
doorhaling van een legaat van f 100,000. zou
maken? Eerder gelooven wij dat Teyler da
afschrift nimmer zag.
Wanneer wij ons onderzoek vervolgen,
dan vinden wij, dat de executeuren tot twee
maal toe aan gecommitteerde Raden van
Holland en West Friesland duidelijk schre
ven, dat Pieter Teyler van der Hulst was
overleden 8 Maart 1778, terwijl hij toch
werkelijk aan een toeval is overleden te
Haarlem op 8 April 1778 cn begraven is op
14 April in de Groote Kerk graf No. 129
Noorder Trans. Daardoor waren de execu
teurs danig in de war, Zij hebben trouwens
nog meer vreemd gehandeld, (Dit volgt hier
na. Hierover zeggen de drie Rechtsgeleerden
niets. Verder zeggen-de drie Rechtsgeleerden
dat het hun niet gebleken is de halve nala
tenschap van Elisabeth van der Hulst (dit
onderzoek was hun ook namens de Duitsche
Regeering opgedragenen deze was de zuster
van de Moeder van Pieter Teyler van der
Hulst en welke nalatenschap als per testa-
*hient van 5 December 1726 overging aan
Pieter Teyler van der Hulst, doch deze zon
der kind of kinderen nalatende, gestorven
zijnde zou moeten komen op de naaste vrien
den van haar Testatrice) is uitgekeerd en
verdeeld bij scheiding door Notaris G. Kok
Jr. d. d. 15 Juni 1785. Indien de drie Recht
geleerden hunne aanvaarde verplichtingen
in ernst waren nagekomen, hadden zij ook
dit kunnen vinden, evenals het legaat van
Pieter der van Hulst, broeder van de Moeder
van Pieter Teyler van der Hulst, als per akte
van 20 December 1721 groot f 100.000.op
dezelfde wijze als dat van Elisabeth van der
Hulst vermaakt en uitbetaald blijkens schei
ding en deeling verleden voor denzelfden
Notaris 27 Mei 1786. Dit legaat was gedu
rende de 8 jaren van procedeeren aangegroeid
met rente en kosten tot f 136.991 en 10 stui
vers. Hoewel de naaste vrienden van Moeders
zijde absoluut recht hadden aan huu kant, zoo
als ook gebleken is, hebben executeurs van
Teyler dit acht jaar lang bevochten, tot in
hoogste instantie en werden zij in qualiteit
van executeurs van den testamente van
wijlen Pieter Teyler van der Hulst in den
name van en van wege de Hooge Overheid
en de Grafelijkheid van Holland, Zeeland
en Vriesland gecomdemneerd te laten volgen
de helft van de geheele nalatenschap van
Elizabeth van der Hulst met de vruchten,
baten en profijten daarvan sedert het overlij
den van voornoemde Pieter Teyler van der
Hulst gepercipeerd en genooten, of die daar
van gepercipeerd en genooten hadden moe
ten worden, alsmede alle de boeken, brieven
papieren, mitsgaders bescheiden van eigen
dom daartoe specteerende, alsmede de capi-
tale somme van Een honderd duizend Gul
dens met de interresse a vier percents in
het jaar sedert het overlijden van Pieter
Teyler van der Hulst, tot de dadelijke en
effectueele afdoeninge toe, met condemnatie
in de kosten van dezen processe.
(Wordt vervolgd).
en de zaak daarna voor te dragen, waar zijl
het meest dienstig oordeelt.
Uit Keulen wordt gemeld, dat het douane
onderzoek te Behtheim thans in den trein'
geschiedt, zoodat alleen de reizigers met inj
geschreven bagage of die iets te declareeren!
hebben, den trein behoeven te verlaten. Ten~'
eindc te verzekeren dat zij hun plaatsen kun
nen behouden, kan vóór Bentheim bij den!
conducteur kaarten worden gekocht.
9»
Rattenvcrdelging.
In een te Broek op Langendijk door 200
leden bezochte vergadering van de tuinbuw-
vereeniging, werd besloten om, in samen
werking van alle, ongeveer een 25-tal tuin-
bouwvereenigingen tot rattenverdelging dooi
middel van serum over te gaan. De ratten
doen aan den tuinbouw enorme schade.
DE A.S. ZUIVEL TENTOONSTELLING
TE MILAAN.
De tentoonstelling van zuivelproducten
en aanverwante artikelen, die in het voorjaar
1924 te Milaan gehouden zou worden, zal
als afzonderlijke afdeeling worden onderge
bracht bij de Jaarbeurs te Milaan. De zuivel»
tentoonstelling behoudt niettemin haar eigen
karakter en zal de belangrijkste expositie
worden, die op dit gebied in de laatste 60 jaar
in Italië is gehouden.
Door de Italiaansche regeering en door
verschillende Italiaansche, zoowel als buiten-
landsche vereenigingen, is een belangrijk be-
draag aan premies uitgeloofd. Hollandsche
toezeggingen tot deelneming aan de expositie
zijn tot dusver nog slechts in geringe mate in
gekomen. Het is zeker in het belang van de
exposanten, dat thans door het bestuur be
sloten is, deze tentoonstelling te doen plaats
vinden van 1227 April tegelijkertijd met
en op de terreinen van de voornaams» jaar
beurs, die in Italië gehouden wordt.
EEN VERPACHTING, DIE NIET
DOORGING.
Te Oostenhout (N.B.) zou een verpach
ting plaats hebben van bouw- en weiland.
Onder de voorwaarden was een bepaling
opgenomen, dat de pachtsommen verband
zouden houden met a.s. graan- en boter-
prijzen. De boeren weigerden daarop een
parig eenïg bod te doen. i
DE MOORD TE GIESSEN-NIEUW-
KERK.
Een varensgezel, die zich Woensdagnacht
aan het politiebureau in de Pauwensteeg te
Rotterdam om onderdak meldde, vertelde,
dat hij de dader zou zijn van den moord, die
indertijd te Giessen-Nieuwkerk op een spoor
wegarbeider is gepleegd. Hoewd de politie
eerst den indruk had, dat de imn dit ver
haal had verzonnen om aan nachtverblijf
te komen, heeft zij hem toch ter beschikking
van het parket te Dordrecht gesteld. De aan
gehoudene heeft vroeger te Gorinchem in ver
band met dezen moord in arrest gezeten.
(Hbld.)
VERKEER MET BERLIJN.
Met ingang van 1 Februari a.s. zullen de
dagtreinen naar en van Berlijn (D. 171 resp,
D. 172) tusschen Bentheim en Berlijn v.v.
ook rijtuigen 3e klasse meevoeren.
HEVIGE BRAND TE HILLIGERS-
BERG.
Donderdagavond heeft onder Hiilige'rs-
berg een ontzettende brand gewóed. Te on
geveer acht uur bemerkte de dienstbode van
den heer C. Berger boven de fabriek, die óp
100 Meter afstand van het huis lag een rossen
gloed. Zij waarschuwde onmiddellijk den
eigenaar, die buiten gekomen bemerkte, dat
de groote houtzagerij, die een opp. heeft van
40 bij 50 Meter, in brand stond. Onmiddellijk
werd de brandweer gewaarschuwd, doch deze
kon met haar drie handspuiten niets uitrich
ten. Het vuur greep zeer snel om zich heen
en vond gretig voedsel in het geheel uit kurk
droog hout opgetrokken gebouw. Na een half
uur was van het gebouw niets meer over dan
een ruïne. Zes groote zaagmachines gingen
geheel verloren, doch een groote partij kost
baar hout, buiten de fabriek opgeslagen, kon
nog behouden worden. De oorzaak is vermoe
delijk het springen van een vonk van den
motor in het zaagsel. Fabriek en inventaris,
behoorende aan de N. V. Houthandel v. h. C.
Berger en Zonen zijn op beurspoüs verzekerd
De schade wordt geschat op ca. 60.000.
De burgemeester van Hilligersberg gaf aan
de op het alarmsein direct uitgerukte Rot-
terdamsche brandweer geen verlof tot water,
aangezien de plaatselij ke-drie-s puiten het
wel af konden
OPTREDEN VAN MARECHAUSSEES IN
HET WESTLAND.
Men schrijft ons Reeds geruimen tijd
heerscht er in wijden kring in het Wcstland
ontevredenheid over het optreden der mare
chaussees bij het uitoefenen van het politie
toezicht op den weg. Tal van feiten nebben
aanleiding gegeven tot steeds toenemende
gevoeligheid, waardoor vele, zelfs zeer vele
burgers, die zelf niet in aanraking kwamen
met de marechaussees, zijn ontstemd. De
groeiende ontevredenheid heeft geleid tot een
beweging om tegen bedoeld optreden op te
komen en tot verkrijging van milde, billijke
en waardige uitoefening van het politietoe
zicht door de marechaussees In verband
hiermede heeft zich uit de ingezetenen van
Naaldwijk een commissie gevormd, die zich
ten doel stelt feitenmateriaal te verzamelen.
DE FILMKEURING IN HET ZUIDEI,
Men meldt cms uit Maastricht
Daar het conflict betreffende de filmkeu
ring in het Zuiden geen bevredigende op
lossing heeft gekregen, heeft de Nederland
sche Bioscoopbond aan hare leden geseind
de bioscopen te sluiten en eventueel reeds
toegezonden films terug te zenden.
De te Maastricht bestaande bioscopen
hebben dus vanaf heden gesloten en hun ge
heele personeel voorloopig ontslagen.
DE MELOEN EN ONZE VIJF ZINTUIGEN.
Wil men over de goede boedanigheid, van
een meloen een juist oordeel vellen, dan
komen daarbij al onze vijf zintuigen te pas,
namelijk
1. Door middel van den neus moet men
aan den frisschen en tegelijkertijd zoeten
geur kunnen ontwaren of de vrucht wer
kelijk rijp is.
2 Op bet gezicht vereischt het een ge
oefend oog om zich niet door het uiterlijk
van een fraai gekleurde gladde schil of
schaal te laten misleiden de vruchten met
een gerimpeld wratachtig omkleedsel ver
dienen doorgaans de voorkeur, de uitwen
dige ruwheid verbergt veelal een kostelijke
kern.
3. Met liet oor moet men, de vrucht een
weinig schuddende of er met de knokkels
op tikkende, waarnemen of zij wellicht hol
klinkt, 't welk zóó zijnde haar niet tot aan
beveling strekt.
4. Het gevoel komt te pas bij hetzooge
naamde obg of de omgeving van de steel,
is de omtrek daarvan niet elastisch, blijft
de indruk van den duim daarop zichtbaar
dan is het slechts een middelmatige vruchb
5. De smaak eindelijk neemt de proef op
den stee! of deze bitter is of suikerzoet
de uitslag van dit onderzoek beslist ov«
dc voortreffelijkheid der vrucht.
De omgekeerde wereld of De noodlottige
Wondersteen, blijspel in vier bedrijven, vrij
bewerkt naar den Engelschen roman „Vice
Versa" van F. Austey, door Jook Steenhoff.
Uitgave J. Vink, Pzn.
Wie het Roomsche dames-tooneel met
'nfspeelbaar stuk verrijkt, doet 'n goed werk.
Waf er goeds was in den toch al niet grooten
voorraad tooneelwerkjes is volslagen af
gespeeld en de echte prullen genieten niet
meer zoo'n waardeering als vroeger. „De
omgekeerde wereld" mag dan al niet de
verdienste van oorspronkelijk werk bezitten
en niet boven het peil van het amusements
stuk uitgaan, het is 'n leuk, vlot en geestig
spel, dat, goed vertoond, veel genoegen zal
bieden.
Het gegeven is dol en eigenlijk beter voot
'n klucht door middel van een wondersteen
heeft er een verwisseling plaats tusschen een
lastige tante en haar veertienjarig nichtje
dat op kostschool gaat. Hoe de nieuwbakken
tante nu huishoudt en hoe het nieuwbakken
nichtje te pas komt, wordt in vroolijke too-
neeltjes uitgewerkt. Het stuk is neutraal en
niet bepaald paedagogisch van strekking.
Ofschoon de actrices, op enkele uitzonde
ringen na, zeer jonge meisjes voorstellen,
zullen toch ook volwassenen er hartelijk om
kunnen lachen. De regisseuse zal hier en daar
met haar potlood moeten werken.
