1 JLNNENLANDSCH NIEUWS- fe Oud-Minister Mr. M. J. C. M. Kolkman t TWEEDE KAMER. MARKTNIEUWS. GIJ BEVOORDEELT UZELF door do Advertontiën der Nieuwe Haarl. Couran nauwkeurig en (rauw te lezen In memofian Mr. Kolkman. Regeling der werkzaamheden. Staatsbegrooting voor 1924 KUNST EN KENNIS. Gedenksteen voor Mathijs Maris in Londen. De nieuwste type-machine. KERK EN SCHOOL. Pater F. de Bruyn S. J. t Een geharnaste drank smokkelaar. De visch als volksvoedsel. Een schooldrama. ERNSTló AUTO-ONGEVAL. Een aanval van Parijsche stu denten op een belastingkantoor. De Gooische inbraken. De kloppartij in het Noorden. Ontzettend ongeval. Haardieven. In 'n bijt geraakt en verdronken. Stremming van bet verkeer. Een hardhandig „spook." Over de grens gezet. Een musschennest. In een groot gedeelte onzer oplaag van gisteren, konden wij nog melding maken van het overlijden te 's Hage van Mr. M. J. C. M. Kolkman, lid der Tweede Kamer, lid van Gedeputeerde Staten van Z. Holland en oud-minister van Financiën. Met den oud-minister mr. Kolkman is een der oudste en meest verdienstelijke vertegen woordigers van de Katholieke Staatspartij heengegaan. Mr. M. J. C. M. Kolkman werd op 9 Maart 1853 te Dordrecht geboren. Hij be zocht het R. K. gymnasium der Eerw. Paters Jezuiëten te Katwijk aan den Rijn en stu deerde daarna te Leiden, waar hij op 6 April 1878 promoveerde in de rechten. Hij vestigde zich als advocaat te Arnhem en werd in 1881 benoemd tot notaris te Didam, welke betrek king hij bleef bekleeden tot 1885. Toen hij in April 1884 door Nijmegen naar de Tweede Kamer werd afgevaardigd, deed hij daar zijn intree als het jongste lid. Bij de invoering van de enkelvoudige kiesdistricten, na de grondwetsherziening van 1887, nam hij zitting voor Rlieden, het district dat hem daarna bij iedere periodieke verkiezing op nieuw afvaardigde. De heer Kolkman had zich, toen hij Ka merlid was geworden, gevestigd in Den Haag. Daar is hij vele jaren lid van den gemeente raad geweest, terwijl 'hij voor Rotterdam zit ting had in de Provinciale Staten. In de ver schillende colleges, waarvan hij deel uitmaak te, behoorde hij niet tot degenen die telkens aan het woord zijn, maar zijn woord getuigde van ernstige voorbereiding en degelijke ken nis van het onderwerp en daardoor had het gezag. Ook in de Tweede Kamer bleef hij zich in dezen gelijk en ook hier deed hij zich kennen als een spreker van groote slagvaardig heid, die zijn betoog niet zelden verlevendig de door raken humor en origineele zetten. Daarbij ging hij zijn eigen weg en zonder zich altijd te voegen in het partij-gareel, verkon digde hij zijn meening onomwonden, ook wanneer die niet overeen kwam met die van de meerderheid zijner eigen partijgenooten. Getrouw aanhanger van dr. Schaepman z.g. die hij was, heeft hij met zeden niet zelden geheel alleen gestaan. Een voorbeeld hiervan leverde de eindstemming over de leerplicht wet op 30 Maart 1900, toen van de katholie ken alleen dr, Schaepman en mr. Kolkman vóór stemden en de wet met slechts eéri stem meerderheid werd aangenomen. Toch was zijn onafhankelijkheid van dien aard, dat hij in Mei 1897 zijn stem uitbracht ten voordeele van de wet-Eland voor den persoonlijken dienstplicht, hoeveel strijd het hem moest hebben gekost, af te wijken van het door de katholieken gegeven parool en zich daarmee ook af te scheiden van zijn vriend en voorman. M 1 i Mr. Kolkman is later geruimen tijd leider geweest van de katholieken en voorzitter van de R. K. Kamerclub. Hij toonde zich daarbij minder een dictatoriaal leider dan wel de man die de door Schaepman gevestigde traditie op waardige wijze voortzette. Reeds een kwarteeuw had hij onafgebroken Zitting ge had in de Tweede Kamer, toen hij in 19U9 opgenomen werd in het kabinet-Heemskerk als minister van Financiën, de portefeuille die voor hem de aangewezene was. Hij was degeen die voor de katholieke fractie gewoon lijk optrad als woordvoerder over de financi- eele politiek evenals over het algemeen be leid. Als minister hpeft de heer Kolkman zich niet in ongenaakbaarheid verschanst, maar is toegankelijk gebleven zooals hij het altijd was geweest om adviezen te geven en voor te lich ten. Zijn ministerschap viel in den gelukkigen tijd van een gunstige „conjuctuur". Ook iiit die jaren laat hij de herinnering achter van een geenif spreker die zonder aanzien des per soonslij ken gaf van een onafhankelijk oor deel. Na zijn aftreden ais minister is de heer Kolkman lid geworden van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, in welk college hij mede vele jaren zitting heeft gehad. Toen hij T»p 9 Maart 1923 den 70-jarigen leeftijd had bereikt zijn hem groote belangstelling en vele blijken van waardeenng ten deel gevaden, niet alleen uit katholieke kringen, maar ook van andere zijde. Daarbij is duidelijk gebleken dat hij een algemeen geachte peMpnlijkneic was Wel is hij in de latere jaren ïTr de Kamer niet dikwijls meer op den voorgrond getreden, maar nu en dan verraste hij o.a. nog bij de behandeling der jachtwet door een van die korte, door ironie getinte redevoeringen wel ke hem kenmerkten als een man van grooten onafhankelijkheidszin en een beproefd^ par lementariër die ook „aan de overzijde in vloed en achting had verworven. De heer Kolkman is o.a. in Den Haag voor zitter geweest van de katholieke Kiesvereem- gingen, oprichter en medebestuurder van verschillende vereenigingen en stichtingen. Zoo was hij o.a medeoprichter en vele jaren bestuurder van „de Residentiebode", com missaris van de Incasso-Bank en van andere instellingen op financieel en ander gebied, i Omtrent de laatste oogenblikken van Mr. Kolkman, verneemt de „Residentiebode" het volgende: Daar de toestand gisteren slechter was, werden de naaste familieleden die uitstedig waren, telegrafisch gewaarschuwd. De nacht was rustig en hedenochtend was de toestand zelfs goed ie noemen De zieke vroeg, als gewoonlijk, naar de krant Toen hem licht voedsel werd toegediend, bleek het dat de patient niet kon slikken. Bij het recht schikken der kussens zakte de patiënt plotseling in elkaar en was hei duidelijk dat het einde nabij was Tot een kwartier vóór het verscheiden bleef mr. Kolkman bij bewustzijn en te kwart vóór elf overleed hij zacht en kalm, terwijl zijn kinderen rond zijn bed stonden. Je soort f 350400, 2e f 290—325, kalfvaar- zen le soort f 300400, 2e f 250300, vare koeien le soort f 250275, 2e f 175195, stieren le soort f 0.981.00, 2e f 0.880.92, slachtvee le soort f 1.181.20, 2e f 1.04 1.C8 per K.G. slachtgew., weideschapen le soort f 4050, 2e f 2024, vette schapen le soort f 1.051.10 per K.G. slachtgew., vette kalveren le soort f 1.401.50, 2e. f 1.20 1.30, melkschapen le soort f 5057, 2e. f 45 50 vette lammeren f 3237, loopvarkens f 2030, vette varkens f 0.690.71, 2e f 0.67 0.68, Londensche varkens f 0.600.62, zouters f 0.63—0.65, biggen f 9—15, f 1.50 2.25 per week. Aanvoer 168 vette koeien, 146 vette kalve ren, 462 kalf- en melkkoeien, 88 stieren, 84 schapen, 946 vette en Londensche varkens 340 magere varkens en biggen. Het kalf- en melkvee werd wederom zeer traag verhandeld. De aanvoer was tamelijk groot. Voor slachtvee en de stieren liepen de prijzen iets terug. De vette en nuchtere kal veren werden tegen iets hoogere prijzen ver handeld. Voor de laatsten schommelden de prijzen van f 8 tot f 15. De wolveehandel had bij zeer kleinen aanvoer een vlug en ruim prijshoudend verloop.Vette varkens iets lager Voor Londensche varkens en zouters werd daarentegen iets meer besteed. Biggen traag. Eieren prijshoudend f 5.756.75. GRONINGEN, 19 Febr. Granen. De laagste en hoogste prijzen waren als volgt 19 Febr. 12 Febr. t 10.25-11.40 t 10.25-11.25 10.25-11.60 10.25-11.40 9.00-10.35 9.00-10.35 10.50-12.40 10.00-12.00 11.10-12.40 10.00-11.75 10,00-11.75 8.50- 9.75 8.50- 9.85 8.50-10.50 8.50-10.30 8.50-11 25,, 8.50-11.10 16.00-28.00 16.00-28 00 15.00-23.50 15.00-23.25 15.00-20.50 15.00-20.00 8.00-12.50 8.00-12.00 8.00-12.50,, 8.00-12.00 10.00-16.00 10.00-16.50 15.00-21.00 15.00-22.00 75.00-129.00 75.00-129.00 16.00-27.00 16.00-28.00 Roode tarwe Witte tarwe Inl. rogge Wintergerst Zwanenh. gerst Zomergerst Witte haver Gele haver Zwarte haver BI. peulerwten Gr erwten Schokkers Paardeboonen Wierboonen Waalsche id. Koolzaad Karwijzaad Geel mosterdz Kanariezaad Lijnz. blauwbl Idem (witbl.) Blauw maanz. GOUDA, Veiling van 19 Febr. 1924. Wit- loof le soort pf.r 100 K.G. 32 35; 2e srt. f 22—27; Spruiten 44—54, Groene kool lier 100 stuks 1— 2.7<i; Knoiseideriè f 4.10 —9.80; Boeiekool per kist f 0.48; Selderie per 100 bos 4.40—9 90, Prei f 3.80—8.90. Peterselie f 7 10, Eieren per 100 st. 720 BODEGRAVEN 19 Febr. Kaas. Ter markt waren 76 wagens Prijzen f 4855, rijksmerk le soort f 5861, zwaardere 1 62 2e soort f 5255. Handel matig. GRONINGEN. 19 Febr. Vee Kalf- en melkkoeien le soort f 475500, 2e f 400 450, 3e f 300350. voori aars kalvende koeien 16.00-23.50 16.00-23.50 16.00-36.00 16.00-30.00 16.00-37.50 16.00-32.00 20.00-38.00 20.00-38.00 De korting en bijbetaling bedraagt thans voor tarwe natuurgewicht 75 K.G. rogge, boekweit, kanariezaad, inlandsche gerst, alle haversoorten 10 ct. per K.G. HULST, 18 Febr. Granen. De aanvoeren ter markt waren heden ruien. Genoteerd werd voor tarwe f 12.75, rogge f 9.50, gerst f 11.20, erwten f 23, bruine boonen f 22. ROTTERDAM, 19 Febr. Tabak. Aange voerd per s.s. „Hclstein" 862 pn. Sumatra als 543 pn. P. v. d. A/H 4, 247 pn. P. v. d. A/H 5, 72 pn. K/Deli. Katoen. (Noteering van de Vereeniging voor den Katoenhandel, Rotterdam Cotton Association), Fully middling 99 1/8 c. per K.G. "Lijnolie. Maart f 48, 47 3/4, 48, April f 45. Eieren. (Rotterd. Veiling.) Aanvoer 125.000 stuks. Prijzen Kippen- f 7.309.35, een den- f 88.30. (Rotterd. Cons. Veiling.) Aanvoer 225.000 stuks, Kippen- f 78.50, eenden- f 7.75 8.25, ganzen f 23. Boter. (Rotterd. Botermijn.) Aanvoer 1625 K.G. Prijzen f 2.10 i f 2.42. Vee. Op de veemarkt van heden waren aangevoerd 220 paarden, 37 veulens, 1081 magere runderen, 738 vette runderen, 155 vette kalveren, 1490 nuchtere kalveren, 44 schapen of lammeren. 59 varkens, 241 big gen. De prijzen waren als volgt koeien le kw. 115—122% ct., 2e kw. 110—100 ct., 3e kw. 10095 ct., 3e kw. 8575 ct.stieren le kw 100—107% ct., 2e kw., 95—85 ct., 3e kw 75 ct., kalveren le kw. 160190 ct., 2e kw. 140120 ct., 3e kw. 10085 ct. alles per K.G. melkkoeien f 230420, kalf- koeien f 245450, stieren f 175375, pinken f 150175, vaarzen f 160200, werkpaar den t 100300, slachtpaarden f 95160, hit ten f 90175, nuchtere kalveren f 917, fokkalveren f 1828, biggen f 1016, over- loopers f 1642.50 Vet vee in alle kwaliteiten met redelijken handel. Melk- en kalf koeien zeer matig ver handeld. Nuchtere kalveren met vluggen handel in slacht-, met matigen handel in foksoorten. Vette kalveren met goeden han del en hoogere prijzen bij beperkten aanvoer. Biggen en overloopers matig verhandeld. Paarden met redelijken aanvoer en handel. AMSTERDAM, 19 Febr. Aardappelen. (Bericht v. Jac. Knoop.) Zeeuwsche Bonte f 8.25, Blauwe f 7.90, Eigenheimers f 77.25, Bravo's f 7, Industries f 6, Roode Star f 6.50, Blauwe Eigenheimers f 7, Eigenheimer.poters f 5.25, blauwe Poters f 5.25, bonte Poters f 5.25 Drentsche Eigenheimers f 4.75, Pau! Krugers f 4.50 per H.L. Winter Malta-aardappelen f 14.50—15 per 100 Kilo. PURMEREND, 19 Febr. Kaas. Aanvoer 9 stapels fabrieks- f 52. met rijksmerk f 55; 4 stapels boeren- f 55, met rijksmerk f 56. Boter. Aanvoer 411 K.G. f 2.752.80 per Kilogram. Vee. Aanvoer 356 runderen w.o. 165 vette koeien f 11.30 melk- en geldekoeien f 175400 8 stieren, 23 paarden f 200250; 15 vette kalveren f 1.501.75, 780 nuchtere kalveren f 1040 213 schapen f 3560 420 vette varkens f 0.700.75 per K.G. 57 magere varkens f 2040 220 biggen f 1422 22 bokken. Handel in runderen, kalveren en schapen matig, varkens en nuchtere kalveren vlug. Eieren. Kippen- f 77.50, eenden- f 7.50 per 100. ROERMOND, 18 Febr. Eieren. Aanvoer 1.100.000 stuks. Hoogste prijs f 8.60, mid- delprijs f 7.80. laagste f 7. SCHIEDAM, 19 Febr. Moutwijn. (Offic. not. medeged. door H. J. Jansen, namens de commissie uit de Kamer van Koophandel aan de Beurs) f 22 per H.L. ad 46%, zonder fust en zonder belasting. Melassespiritus ad 100% per H.L. f 55. Ruwe graanspiritus per H.L. ad 50% f 25 zonder belasting. Spoeling per ketel f 2.60. SNEEK, 19 Febr. Vee. Ter markt waren 158 melk- en kalfkoeien f 250480 14 vette koeien f 215460 stieren f 3 vette kalveren f 4080 gras kalveren f 799 nuchtere kalveren f 920 8 pinken f 90160 63 schapen f 3050 lamme ren f 409 varkens f 60120 78 biggen f 9—16. Men betaalde vooi vette runderen 50 52% c., dito kalveren 5560 c., dito var kens 33—36 c., zouters 3033 c., Londen varkens 2931 c. De handel in melk- en kalfkoeien was klamvette koeien prijshoudendvette kalveren gewild nuchtere kalveren traag graskalveren met goeden handelschapen duur varkens en biggen beter. VENLO, 18 Febr. Eieren, (Coöp. Vei lingver.) Aanvoer 205.000 stuks. Kippen f 7.508.70, eenden f 7.307.60, ganzen f 15.10. Vergadering van Dinsdag 19 Februari, namiddag 1 uur. Terwijl alle leden zich van hun plaatsen verheffen, zegt de VOORZITTER het vol gende: „Zooeven bereikte ons het droevig bericht dat mr. Maximilien Joseph Caspar Marie Kolkman zijn ziel aan zijn Schepper heeft weergegeven, Geheel onverwacht komt deze tijding niet: wij, die hem de laatste jaren nauwlettend hebben gadegeslagen, vreesden sinds lang, dat aan dit werkzaam leven spoedig een einde zou komen. Hij was de nestor: op 6 Mei 1884 deed hij zijn intrede in deze Kamer; over eenige maanden zou hij het feit herdacht hebben, dat hij vóór 40 jaren tot Volksvertegenwoor diger werd gekozen. Met een tusschenpoos van acht jaren van welke hij er 5K' zijn land als Minister diende heeft hij al dien tijd, gesteund door het vertrouwen zijner kiezers, aan de werkzaamheden der Kamer deelgenomen. De Kamer ondergaat bij iedere periodieke verkiezing een verjongingskuur: er zijn er niet velen onder u. die mr. Kolkman in zijn kracht gekend hebben. Maar zij die 'dat ge luk wel gehad hebben, weten, dat er van hem een gansch eigenaardige bekoring uit ging. Ernst was de ondergrond van zijn ka rakter; hij had 'n fijn gevoel voor humor, de hem van nature eigen zwaarmoedigheid verdreef hij door de meest kostelijke zetten, die ooit in het Parlement zijn gehoord. On voorbereid sprak hij nimmer; dagen te voren was hij met een rede bezig en wanneer hij, na eenige oogenblikken van zacht spreken, de leden om zich heen geschaard zag, dan knetterde een geheel eigen welsprekend heid, de eene rake zet volgde op den ande ren, de vonken sloegen er af en zijn humor culmineerde in de peroratie. In een ander Parlement zou dikwijls tot aanplakking zijner rede zijn besloten. Zoo hebben wij hem als redenaar in deze Kamer en daarbuiten gekend; hoewel dik wijls scherp in zijn uitspraken, had hij niets dan vrienden. Een groot verlies komt de Kamer te lijden: een der laatsten van de oude garde heeft ons verlaten. Bewaren wij de herinnering aan hem als van een nobel strijder en een hartelijk vriend." Minister RUYS DE BEERENBROUCK sluit zich bij deze woorden aan. De uitne mende diensten door den overledene ver vuld, zullen bij de Regeering in dankbare herinnering blijven. Kolkman werkte zoo lang het dag was. Zijn heengaan zal in alle kringen en in alle groepen der bevolking diep worden betreurd. De VOORZITTER zegt vóór Paschen ge reed te willen zijn met de begrooting en acht het noodig één avondvergadering per week te houden, te beginnen Dinsdag 26 Februari. Dan zal Hoofdstuk IX (Waterstaat) aan de orde zijn. Na de algemeene beschou wingen zal aan de orde zijn IV (Justitie) de onheffing van het Kort Verslag, II, Vila (Financiën), XII en de Wet oo de Middelen en 's avonds te behandelen Vllb (Financiën) en III (Buitenlandscjie Zaken). De heer VAN RAVESTEIJN (C. P.) ver. zoekt hoofdstuk III wat meer vooraan te plaatsen op de agenda. De heer TROELSTRA (S.D.A.P.) steunt dit verzoek o.a, met het oog op de erken ning de jure van Rusland, De VOORZITTER zal nog nader dit punt overwegen. Algemeene Beschouwingen. De algemeene beschouwingen over de Staatsbegrooting voor 1924 worden voort- l?czci« Thans is het woord aan de REGEERING. De Minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw, de heer RUYS DE BEEREN BROUCK is het eerst aan het woord. Met groote belangstelling heeft de Regee ring vernomen wat is gezegd over de verla ging der ambtenaarssalarissen, over art. 40 het staatsrechtelijke monstrum, en over het georganiseerd overleg op deze punten. De Regeering is er. van overtuigd, dat zon der noodzaak niet tot salarisvermindering moet worden overgegaan, ook al daalt het peil der duurte. Het is een pijnlijke noodza kelijkheid die de Regeering daartoe dwingt. De Regeering is volkomen bevoegd om de salarissen te verlagen. Art. 40 staat haar schijnbaar in den weg. De Regeering be treurt dat dit artikel in het Bezoldigingsbe sluit is opgenomen. Een peccavi laat spr. niet achterwege. De Regeering verlangt niet willekeurig en uit een gril, maar uit over wegend gewicht en uit noodzaak. Rechtens is de overheid bevoegd tot ver hooging en tot verlaging der salarissen over te gaan. De intrekking moet geschieden om iedere ondubbelzinnigheid in de rechten der Regee ring weg te nemen. Wat het overleg betreft, de Regeering stelt dat op hoogen prijs. Zij weet, dat het zijn schaduwzijden heeft, maar er zit ook een groot belang in. Het overleg beteekent niet ten onderhandeling over hetgeen tot stand zal komen; het is en blijft niets anders dan een advies, want het geldt publiekrechtelijke' aangelegenheden. De Regeering stelt veel prijs op dit advies. Het zal niet meer loopen over art 40, waartegenover de Regeering haar standpunt heeft bepaald. Gevraagd is of intrekking van art. 40 niet bij de Wet moet geschieden. Spr. ontkent dit: de Regeering die een begrooting maakt bij algemeenen maatregel van bestuur, trekt de zen op dezelfde wijze in. Omtrent het ontslag aan de huwende amb tenares zegt spr., dat de Regeering overwegt dit ontslag te verleenen behoudens eenige uitzonderingen, die reeds bekend zijn. Ad vies is gevraagd aan de Centr. Commissie van overleg Het ontwerp is thans bij den Raad van State. Voorts overweegt de Re geering een wijziging der L. O.-wet, waar dóór aan de gemeentebesturen wordt toege staan huwende onderwijzeressen te ontslaan. Dit is een principieele kwestie die los staat van het ontslag aan de gehuwde ambtenares. Nu het ontslag aan de gehuwde ambtenares sen noodig was uit noodzakelijke bezuiniging, meende de Regeering de principieele kwes tie niet meer te mogen laten rusten. De over heid wenscht het huwelijksleven te eerbiedi gen en het gaat haar niet om een strijd te gen de cultureele ontwikkeling der vroitw. Met ontslag aan huwende ambtenaressen wenscht de Regeering de moeilijkheden, die uit het huwelijk kunnen ontstaan in den dienst te ontgaan, maar de Regeering wenscht niet kinderloosheid aan het toela ten van de gehuwde ambtenares als eisch te stellen. Er kunnen conflicten tusschen huwelijk en den dienst ontstaan en juist daar waar uit gesloten is dat zij ontstaan is, de gelegen heid opengelaten om de gehuwde ambtenares in dienst te houden. De Regeering wil juist geen invloed oefenen op het huwelijksleven; voor concubinaat vreest spr niet en uit vrees daarvoor kan de Regeering zich niet laten weerhouden. Een algemeen verbod van ar beid van gehuwde vrouw staat buiten deze gansche kwestie en uit den maatregel der Regeering tegenover de gehuwde ambtena res volgen geen algemeene consequenties. .Aan de heer Rutgers antwoordt spr dal de door hem genoemde ontwerpen hopelijk zul len worden behandeld, als d< tijd cr voor is. Voor de beginselen levende in de rechter zijde blijft de Regecring opkomen. (Ge- lach.) De Zondagsrust zal de Regecring gaarne bevorderen, Of de Kamerzittingen met gebed zullen worden geopend, moet dc Kamer zelf beslissen. De Regecring zal dc vele nuttige wenken van den heer Braat gaarne overwegen. (Ge lach). Vele zullen bij de hoofdstukken wor den ter sprake gebracht. (Gelach). Wijziging der handelspolitiek wil spr. lie ver behandelen bij het oventueele wetsont werp in zake dc tariefsherziening. Spr. koml op tegen de bewering van mr. Marchant dat de Regeering de autonomie der gemeenten aantast. Spr. ziet daarvan geen bewijzen. Wanneer de gemeenten blijven voortgaan dc salarissen volledig te handhaven, zal de Re geering zeker overwegen of zij de gemeente wel de volle uitkeering zal kunnen 'olijven doen. (Beweging). Spr. wijst er op dat mr. Marchant herhaaldelijk heeft gestemd voor verhoogingen die de Regeering afwees. De minister zet vervolgens uiteen dat bij het aftreden van Minister de Geer tal van voorloopige begrootingen voor 1924 waren gereed gemaakt. Met het oog op dat ontslag is een definitieve beslissing over die voor stellen uitgesteld tot een nieuwe Minister van Financiën was opgetreden. Verbaasd heeft spr dc opvatting van mr. Troelstra dat Minister Coüjn niet had mogón terugkeeren. Logisch ware geweest te eischeh dat geen der Leden van het Kabinet ware terugge keerd, want zij allen waren homogeen met minister Colijn. (Rumoer.) Wat bezuinigingen op het onderwijs be treft, natuurlijk is daarop scherpe critiek geoefend, maar geen andere middelen zijn aan de hand gedaan. De motie-Troelstra acht iedere bezuiniging op het onderwijs onmogelijk zonder een vol ledig onderzoek. Daardoor is de motie een uitstel op zeer langen termijn en dat kan de Regeering niet aanvaarden. Gaarne wil dc Regeering gedachten overnemen om de za ken te onderzoeken, terwijl bezuinigingen alreeds worden toegepast. De Minister van Financiën, de heer CO- LIJN, is thans aan het woord. Er zijn 3 pun ten te onderscheiden: de mi'lioenen-nota en de Memorie van Antwoord, het bezuinigings plan en de vraag of er een andere wijze van dekking mogelijk is. Vooraf zegt spr. eenige woorden tot mr. Troelsfra. Hij sluit zich aan bij den Minister-President omtrent spr.'s aanblijven. Een tegenstelling is gevormd tus schen Minister de Geer en spr. Spr. acht het onjuist, dat een tegenstel ling is gevormd tus chen Minister de Geer en spreker. Beiden zouden onaangename maatregelen moeten treffen en het gaat niet aan te denken, dat die van spr. onaangena mer zijn dan die van minister de Geer. Wan neer men die meening heeft doen ontstaan, dan heeft vooral Mr. Troelstra meegedaan aan het éoen ingang vinden van die opvat ting. Spr. ontzegt ieder het recht te denken dat spr. onder den invloed van eenige groep zou staan. Spr. houdt vol, wat hij altijd heeft gezegd, n.l, dat de Marinebcgrooting met de Vlootwet niet hoogèr zou zijn dan thans het geval is. In de vergaderingen der S. D. A. P. is een geheel andere voorstelling gegeven en in strooibiljetten eveneens, gelijk spr. uit een strooibiljet citeert. Daarin staat dat Nederland nu 300 millioen gulden 's jaars zal besteden aan een vloot. (Rumoer). Bij alle benamingen, die spr. zijn toege kend, hoopt hij gezond "te blijven. (Gelach.) De legende dat spr. 10 pet. op alle salaris sen wilde korten, is onjuist. Er staat geen woord van in de Millioenen-nota. Hei is alleen bedoeld als voorloopige maatregel, zoodat na de definitieve regeling een afreke ning plaats zou hebben." Salarissen bij de Grondwet geregeld, zijn niet te herzien, zonder grondwetsherziening. Men wil liever geen nieuwe belastingen. De Regeering ook niet; maar zij kan niet zonder deze. Ons tegenwoordig belasting stelsel gaat tegen de kapitaalvorming in. De Regeering wenscht daarvan iets af te wij ken, In 1913 waren er 41 pet. directe belas tingen en 59 indirect; in 1921 was het 6614 en 33k>, De voorgestelde belastingen raken geen onmiddellijke levensbehoeften. De stopzetting van de stortingen in het Invaliditcitsfonds acht spr. begrijpelijk. De vraag is, of het fonds ze kan missen en de berekening heeft geleerd van wel, Gevraagd is; kan het niet anders? Spr. heeft reeds gezegd, wat hij daarvan denkt. Een methode zonder cijfers te geven, is wel te verzinnen, maar dat helpt niet veel. Het plan-Wibaut? De ééne helft heft de andere op en het tekort blijft. Spr. resumeert nog eens het gansche be zuinigingsplan. Hij is niet blind voor de lichtpunten in de naaste toekomst en eenige hoop op uitkomst is er. Maar al die ver schijnselen zijn voor het oogenblik niet van belang van het bestaande tekort. En daarom doet de Regeering een beroep op de mede werking der Kamer om haar te steunen in haar wensch om die tekorten te dekken. Spr. vreest geen kritiek maar men moet zich eens indenken in de moeilijke positie, waarin de Regeering verkeert, ook tegen over de ambtenaren. De vergadering wordt verdaagd tot Woensdag één uur. 1 Mathijs Maris bracht de laatste 45 jaren van zijn leven in Londen door en stiófcf daar, zooals men weet, in 1917. Een groep bewonderaars van den Holland- schen schilder heeft thans het voornemen op gevat een gedenksteen op zijn graf in Hampstead Churchyard op te richten. Verleden jaar is een gedenkplaat aange bracht in Westbourne Square, waar Mathijs Maris in zijn laatste jaren woonde. De „Scientific Revue of the United States" vertelt, dat dè nieuwste vinding op het ge bied van de typewriter bestaat' in rubber handschoenen, waarbij de letters van het al fabet aan de vingers zijn bevestigd. De meest gebruikte letters bevinden zich aan den top der vingers, de andere aan de onderzijde, en de nagels dragen de minder gebruikte tee- kens. Het lint is vervangen door een soort' stempelkussen, dat in de palm der hand is bevestigd, zoodat bij het sluiten der hand alle letters van inkt worden voorzien. De moeilijkheid is bij het typen alle letters op één rechte lijn te krijgen. Hiervoor is bij zondere vaardigheid noodig. Zij zou zijn te kriigen na vier weken oefening. Op die manier zou iedereen zijn eigen ty pe-machine met zich kunnen meedragen. Te Oudenbosch is in den ouderdom van 65 jaar overleden de ZeerEerw. Pater F. de Bruyn S.J. Hij behoorde tot de oprichters van het R.-K. Gymnasium te Amsterdam en was tot November 1918 aan dit instituut verbonden. Toen gi"-* hij over a's leeraar naar het co'- lege te Oudenbosch. Het laatste iaar was hij daar rustend. Aan dc grens, order Nispen (N.-B.) ont dekten twee Rijksbelastingambtenaren een dezer nachten een drietal lieden, vermoede lijk Belgen, die blijkbaar een flink en last vervoerden. Nauwelijks had het drietal ook de nachtelijke surveillanten in de gaten, of ze lieten hun last in den steek cn trachtten zich uit de voeten te maken, hetgeen aan twee hunner gelukte, die over de Belgische grens ontkwamen; den derde echter ging het niet zoo vlug af, vermoedelijk doordat hij zich niet had kunnen ontdoen van een blikken kuras, dat hij om het lichaam droeg en dat door den zwaren inhoud er van hem het snelle loopen belette. .De inhoud van dien blikken borstrok bleek te bestaan uit., gedistilleerd en likeur, welke dranken ook werden gevonden in de door dc smokke laars achtergelaten bussen, tol een geza menlijke hoeveelheid van bijna 50 liter. Een en ander werd in beslag genomen. Te Amsterdam wordt al het mogelijke ge daan, om de visch, als volksvoedsel, po pulair te maken. De vischdagen der ge meentelijke vischvoorziening, waarop ma kreel, schelvisch of kabeljauw verkocht wordt, zijn een groot succes geweest. Vaak was om 10 of 11 uur 's morgens al alles uit verkocht, of waren alleen nog eenige dure soorten over. Het slaat dus wel in, al is het verbruik nog niet, zooals in Engeland, waar gemiddeld 25 Kilo visch per psrsoon wordt gegeten tegen hier 4 Kilo. Naar de Tel verneemt, komt er weldra iets nieuws op het gebied der vischvoor ziening, De gemeentelijke dienst heeft name lijk ook het recht met particulieren overeen komsten te maken, waarbij deze zich verbin den, om de verkoopprijzen te doen bepalen door de gemeente. Op het terrein van de vischal op de De Ruyterkade is nu een bakkerij in wording, waar de nieuwste Engëlsche bakovens ge plaatst werden. Deze particuliere bakkerij komt te staan onder hygiënisch toezicht der gemeente. Deze engros vischbakkerij levert visch aan winkeliers en groote instellingen. Er komt een kleine déta:l-verkooo bij. Men hoopt hierdoor het verbruik van ge bakken visch, dat niet noemenswaard is, te bevorderen. Het eigenaardige van deze Mabott-evens, welke in Manchester vervaardigd worden en op de tentoonstelling voor volksvoeding tc zien warenj is, dat de baklucht en walm door een afvoerpijp buiten dc keuken wordt ge zogen. De „Loc." vertelt Een leerling van de derde klasse der H. B. S„ nog pas drie maanden op deze school, die kans gezien had, onder voorwendsel van ziekte, buiten medeweten zijner ouders, een tiental dagen de school te verzuimen, welken tijd hij om nog niet opgehelderde redenen te Salatiga doorbracht, was deswege ernstig door den directeur onderhouden en met acht dagen naar huiszending gestraft. Op aandrin gen van zijn vader werd hij twee/ dagen voordat zijn straftijd om was, weder op school toegelaten. Na één dag op school te hebben doorgebracht, is de zeventienjarige jongen Woensdagochtend, nadat de lessen reeds een oaar uren aan den gang waren, op school ge komen en heeft in een staat van razernij den directeur in diens kamer herhaaldelijk met een revolver bedreigd. Het mocht den di recteur niet gelukken den blijkbaar verre gaand overspannen jongen tot bedaren te brengen. Eerst nadat dezen, ter voldoening aan zijn verlangen, door den Javaanschen klerk een afschrijvingsbriefje was uitgereikt, staakte hij zijn bedreigingen en verliet de school, waar kort daarop zijn vader in diepe verslagenheid het voorgevallene had te ver nemen. GRIEZELIGE VONDST. Het oude raadhuis te Monster wordt af gebroken, teneinde later over te gaan tot den bouw van een nieuw. Dezer dagen toen men bezig was met het graafwerk nabij de fun deeringen en binnen den omtrek der muren, deed men een griezelige vondst, toen men stuitte op menschengebeente en doodshoof den. Tot heden groef men een vijftiental doodshoofden op. Het oude gebouw, dat thans zoo goed als afgebroken is, dateert van 1740. De menschelijke overblijfselen zijn dus al zeer oud. Een der doodshoofden was nog zeer gaaf, daar alle tanden nog in de kaken aanwezig waren. Ook viel een ongeluk voor, toen de baas-knecht een zwaar stuk hout op het hoofd en lichaam kreeg. De getroffene werd door twee doctoren behandeld. Opname in het ziekenhuis werd noodzakelijk geoor deeld. Zondagmiddag is bij Rouveen (O.) een auto die uit de richting Zwolle kwam, door de gladheid op den berm geraakt en gekan teld. De inzittenden, een heer en dame uit Deventer, zaten vastgekneld. De dame had een vrij ernstige wonde aan het hoofd, de heer een diepe wonde in een der beenen. De auto is zwaar beschadigd. De beide gekwet sten zijn per auto uit Meppel naar Deventer vervoerd. BLOEDIG GEWOND EN BEROOFD. In den nacht van Vrijdag op Zaterdag is A. van der M. te Zwaagwesteinde bloedend ver wond aan den weg gevonden. De geneesheer constateerde schedelbreuk. De familie van v. d. M. heeft thans aangifte bij de politie gedaan, dat het slachtoffer van een bedrag- van ƒ1325 en eenig Fransch, Duitsch en Oostenrijksclj geld beroofd was. De Parijsche studenten hebben dezer da gen een geheel origineele wijze van protest tegen den ontvanger der belastingen in toe passing gebracht. Onlangs had de Studenten sociëteit, weer zéér veel geld besteedt aan hei steunen van hun behoeftige collega's, een bal gearrangeerd, waarvan de entree s 300,000 francs opbrachten. De wet schrijft, nu voor, dat de „Assistance Publique," welke in verband staat met de armenzorg, een bepaald percentage van de opbrengst van alle openbare vermakelijkheden geniet, zoodat de ambtenaren een bedrag van 77,000 francs als belasting, van het ontvan gen bedrag inhielden. De studenten recla meerden en beweerden, dat de „Assistance Publique" slechts op 25 pet. recht had in plaats van op 25 pet. ,doch hun eisch tot teruggave werd eenvoudig a fgewezen. Toen besloten de studenten tot krachtiger maat regelen over te gaan. Plotseling verschellen niet minder dan vierhonderd hunner voor het bureau van den ontvanger en onder het ttit- stooten van den „oorlogskreet" „zestigdui zend francs" bestormden zij het gebouw. De aanval was zóó onverhoeds en ging zóó snel in zijn werk, dat een alarm kon worden ge maakt, zoodat de studenten weldra het ge- heele gebouw en het personeel in hun macht hadden. Zij drongen door in het bureau van den ontvanger en dreigden dezen hem zoo lang als gijzelaar te zullen hcuaen, tot de 60.000 francs waren terugbetaald. Intusschen spraken eenige studenten vanaf de venster kozijnen de inmiddels toegestroomde menigte toe. Spoedig echter kwam een sterke politie macht opdagen, welke het gebouw bevrijdde en de studenten dwong zich in hun socië teitsgebouw terug te trekken. Daar werden zij door versterkte posten bewaakt en belet opnieuw uit te rukken .De policed; maren werden cp hun beurt op een eerbiedwaar- digen' afsland gehouden, daar zii. bij iedere nadering, met dc brandwaterleiding werden bedreigd. Teen ten slotte de studenten'in groepjes van twee en drie het gebouw ver« lieten, trok ook dc politie af. De laatste naspeuringen der Bussi.mschc recherche hebben aan het licht gebracht, dat de in Bussum verleden ir.ar gestolen effec ten. die in December bij een bankinstelling (Amsterdamsche Bank) voor den dag z,m ge komen, door een bediende van die iank zijn verzilverd, terwijl hem de herkomst hekend was. Hij kreeg voor zijn bemoeiingen 4000 De effecten waren hem ter hand gesteld door zijn buurman, die 2100 ontving. Dit ge.d is in beslag genomen. Deze man ontkende aan vankelijk, maar viel door de mand toen bij fouilleering een papiertje voor den dag kwam, waarop dc nummers der effecten ston- den vermeld. In den nacht van Zondag op Maandag zijn een twintigtal jongemannen uit den onttrek van Winschoten met elkaar slaags geraakt. Een drietal van deze vechtersbazen kreeg ernstige verwondingen. Stokken, messen cn andere wapenen, men spreeki zelfs van re volvers, werden gebruikt. Een viertal po litieagenten moesten, tegen de bende optre-, den. twee der vechtersbazen zijn gearres teerd. Gebleken is dat verschillende voor werpen -«ernofd ziin. Een der gearresteerden, zekere N„ heeft bekend. Maandagmiddag vermaakten twee kinde-' ren van het echtpaar W, te Sittard zich met; het aansteken van een courant nabij de ka- cheL Het derde kind speelde in een hobbel paard. Het papier van de courant vatte vlam zoodat' de kleeren van het jongste kind ie brand geraakten. Het kind kreeg hevig; brandwonden, waaraan het inmiddels over leden is. De machinist W. K. van de Bergschclaa» te Rotterdam heeft bij de politie aangifte gedaan, dat twee onbekend gebleven indivi duen Maandagavond omstreeks zes uur z'n dertien jarig dochtertje op den Spoorsingel, waar ze aileen liep, plotseling hebben vast gegrepen. Na het kind een doek voor de. oo gen gebonden en een prop in den mond' gedaan te hebben, brachten ze het eerst naar dc Jacob Loisstraat en toen naar de v. d. Sluijsstraat. Daar sneden ze het kind een gedeelte van het haar af, waarna ze het meisje weder -de vrijheid gaven en ijlings aas den haal gingen. Spelenderwijs geraakte het 8-jarig doch- iertje van den arbeider Hulshof te Kavelin gen. gemeente Odoom, Zondag door een bijt te water. Daar er meer kinderen ter plaatse van het ongeluk waren, verscheen er spoe dig iemand die de drenkelinge óp het droge bracht. Het gelukte haar weer bij kennis te brengen, doch des avonds is het meisje over leden. De IJsinlichtingsdienst rapporteert d.d. Dinsdag: De scheepvaart wordt niet belemmerd; Keteldiep. IJssel; Schellingwoudc. IJ, Wie- ringen, Oostkust; Katervcer, Willemsvaart, St. Andries, Kanaal; Gorinchem, Boven-Mer- wede. De zeilvaart ondervindt hinder: Delfzijl, Eems; Hoorn, Zuiderzee; Gorinchem, Mer- wedekanaal. j Zeilvaart gesloten, stoomvaart nog moge lijk: Delfzijl, Eemskanaal; Harlingen, Zuider zee en Vaart; Stavoren, Zuiderzee; Lemmer, Zuiderzee; Andel. boven en beneden de sluis; Amstel en Schinkel. Vaart voor kleine stoombooten en motor vaartuigen gestremd; Nieuw Statenzjjl, Dol- iard; Zoutkamp, Rcitdiep; Stavoren, Gracht, Lemmer, Rier.; Schokland, Westkust; Urk, Zuidkust; Scheiiingwoude, Zuiderzee. Vaart ook voor groote stoombooten ge stremd; Nieuw Statenzijl, Aa; Keteldiep^ Zuiderzee; Urk, Noordkust; Elburg; Medem-, blik, Zuiderzee; Deventer, Overijsselsch ka naal. Ijstoestand veranderlijk, wordt over-' heerscht door getijde of windrichting; Zout-, kamp; Lauwerzee; Makkum, Zuiderzee: Schokland, Oostkust; Marken, Oostkust. Vaart ook voor groote stoombooten ge strerad. Ijstoestand veranderlijk, wordt overheerscht door getijde of windrichting- Enkbuizen, Zuiderzee. In de buurtschap Beckum onder HengeUl spookt het. Een bewoner van de buurtschap, die hel spook met eigen oogen heeft gezien, deelde het aan zi;n buurman mede, die van het heele verhaal weinig geloofde. Samen gingen zij nu des avonds op weg en hadden het geluk (of ongeluk) het spook te ontraoe. ten. De ongeloovigc Thomas, die het spook wel eens van dichtbij wilde zien, moest zijn' qriestheid duur betalen. Hij kreeg zoo'n op-j stopper, dat hij over den grond tolde, i oenj maakten de twee vrienden beenen. De politie; is nu in de spookgeschiedenis gemoeid. De Pool Ludwig Schwarz, schoenv. iakelier te Leeuwarden, die in staat van faillissement werd verklaard en op den dag der uitspraak van dit vonnis in hechtenis is genomen, vcr^ dacht van bedricgelijke bankbreuk, is in vrij heid gesteld doch daarna door den commis saris van politie weer gevangen genomen eö als ongcwenschte vreemdeling te Nieuwe- schans over de grens gezet. Men weet, dat de broer van deze vreem deling Max. wegens brandstichting in de zaak van zijn broer, is veroordeeld tot 3 jaar gevangenisstraf. Te Zuid-Scharwcude werd reeds een mus- schennest met een eitje erin gevonden. Dif kan zeker wel als een zeldzaamheid worde» aangemerkt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1924 | | pagina 7