UIT DE PERS.
De schadeloosstelling der
Kamerleden.
De Oppositie.
De Nederl. Spoorwegen en de
Zomertijd.
R. K. Hanzebond van slagers
patroons.
BINNENLAND§CH NIEUWS
Het conflict in de textiel
industrie.
De staking der chauffeurs te
's-Hage.
Metaalbewerkersstaking te
Dordreèht
Bezuiniging.
Contract opgezegd.
De aanhangige wijziging der
Onderwijswetten.
Toeneming der werkloosheid
onder de gediplomeerde
verplegenden.
DE GEZONDHEIDSTOESTAND TE
AMSTERDAM.
INGEZONDEN.
KUNST EN KENNIS.
Een hemelvuttrwerk.
UIT BOEK EN BLAD.
HANDEL EN NIJVERHEID.
SPORT EN SPEL
VOETBAL.
De Engelsche Cup.
WIELRIJDEN.
De Zesdaagsche te Breslau.
GEMENGD NIEUWS.
De moord te Eindhoven.
ADPLEEGT 3 I C
?OV£ïiir£Mri£ l|
ALVORENS
GIJ UW INKOOPEN DO£T
Gelij k bekend, werd de kwestie der schade-
.oosstelling voor de 2e Kamerleden Donder
dag jd. bij het politiek debat in de Tweede
Kamer ter sprake gebracht door den socialis-
dschen afgevaardigde J. Ter Laan, die ver
klaarde, geen tien procent van zijn „armoe
dige toelage" maar we! van geheel zijn in
komen te willen afstaan, mits alle Neder
landers hetzelfde zouden doen.
Zoo stelt merkt de „Volkskrant" op
de heer Ter Laan niet alleen zijn armoedige
toelage maar ook zijn inkomen veilig.
Nu hebben wij nooit tot degenen behoord,
die de schadeloosstelling van 5000 aan de
Kamerleden te hoog hebben geoordeeld,
maar daarom behoeft men ze nog niet ar
moedig te noemen.
En alsof de heer Ter Laan met zijn voor
waarde nog nie* veilig genoeg stond, verbond
hij aa zijn be ei ilïigheid om 'n tiende van
zijn inkomen te staan een tweede voor
waarde mits het geld niet besteed wordt
voor nieuwe vliegtuigen of kanonneerbooten.
Nu doet niemand hem iets.
Natuurlijk wordt een deel van de rijks
inkomsten aan militaire uitgaven besteed,
en de heer Ter Laan kan altijd zeggen
mijn dubbeltjes word n gebruikt voor oor
logsuitgaven, en dus geef ik ze niet.
De heer Wijnkoop vond den zet zoo prach
tig, dat hij dadelijk uitriep „Groot gelijk,
?an mij krijgt men geen cent."
Het eenheidsfront is er een demagogisch
eenheidsfront, dat het „zalig zijn de bezitters"
onder een schoonschijnend mom voor zich
zelve toepast.
De sociaal-democraten en communisten
zullen de drogredenen om hun 5000 veilig
te stellen ook wel tegenover hun geestver
wanten pogen te verantwoorden vooral het
gebruiken van hun geld voor militaire uit
gaven is prachtig van oppervlakkigheid
maar de nuchteren onder hun partijgenooten
zullen hun uitvluchten op de juiste waarde
weten te taxeeren.
„Smoesjes" zullen zij ze noemen, en wij
kunnen hun geen ongelijk geven.
Het „Centrum" schrijft:
„Het is geen beeld van kracht, dat de op
positie in het parlement te aanschouwen
geeft.
Zelfs mag men vragen, of er wel in den
eigenlijken en gebruikelijken zin des woords
van een oppositie sprake kan zijn.
De Linkerzijde is verbrokkeld en alleen
in 't negatieve tot het trekken van één lijn
in staat.
Hoe zwak zij daardoor geworden iss,
bleek nog pas tijdens de ministerieele crisis.
Ook van Links werd toen bij herhaling
erkend, dat alleen de Rechterzijde tot re-
geeren de noodige kracht bezat.
En thans, bij de algemeene beschouwin
gen in de Tweede Kamer, valt opnieuw te
constateeren, dat de Linkerzijde de homo
geniteit die beginsel tegenover beginsel, be
leid tegenover beleid weet te stellen, Verre
te zoeken is.
Als minderheid schiet zij daardoor te kort
in de taak, welke zij onder andere omstan-
dighheden zou kunnen verrichten.
En als oppositie mist zij den positieven
grondslag, die tot eensgezinden, opbouwen-
den arbeid bekwaam maakt en aan de cri-
tiek de beteekenis geeft van een toekom
stig regeeringsprogram."
De Directie der Nederl. Spoorwegen
heeft aan de Tweede Kamer een adres ge- g®n echter wachten nog zeer vele kleintjes,
heïd eenige honderden Nederlandsche ran.
deren (leeftijd 513 jaar) voor den tijd van
omstreeks drie maanden in het Vaderland bij
particulieren ter verpleging onder te bren-
richt, waarin zij er op wijst, dat, wanneer
de Zomertijd geregeld wordt, als aangegeven
in het wetsvoorstel de heeren Staalman c.s.
alsdan wijziging der dienstregeling noodig
•zou worden
le. einde Maart, omdat België, Frank
rijk en Engeland den zomertijd invoeren.
2e. einde Mei, omdat Nederland den zo
mertijd invoert.
3e. 1 Juni, invoering nieuwe dienstrege
ling, die ingevolgen internationale over
eenkomst jaarlijks plaats vindt op 1 Juni of
enkele dagen later, indien de datum van
het Pinksterfeest dit noodig maakt.
4e. begin September, omdat de zomertijd
in Nederland eindigt,
5e. begin October, omdat de zomertijd in
België, Frankrijk en Engeland eindigt.
Het is duidelijk dat de voorbereiding, aan
een nieuwe dienstregeling verbonden, het
technisch onmogelijk maakt, einde Mei en
begin Juni een nieuwe dienstregeling gereed
te hebben.
Afgezien echter van alle moeilijkheden
voor ons bedrijf, moet, omdat iedere wij
ziging der dienstregeling, als gevolg van
invoeringen van den zomertijd noodzakelijk
een belangrijke verslechtering van den dienst
voor het publiek beteekent, er althans naar
gestreefd worden, het aar tal malen, dat wij
ziging moet plaats hebben, tot het minimum
te beperken.
Op dien grond vooral, verzocht de Directie
aan de Tweede Kamer het voorstel Staalman
c. s. niet aan te nemen en dringt er op aan,
indien de zomertijd gehandhaafd blijft, dit
te doen plaats vinden gedurende dezelfde
periode als in België, Frankrijk en Enge
land, waardoor tevens voorkomen wordt, dat
ons land, dat met zijn Amsterdamschen tijd,
in tegenstelling met den zomertijd van andere
landen, reeds een afzonderlijke positie in
neemt, dat ook nog zou doen ten opzichte
van den zomertijd.
De Zesde Jaarvergadering van den Ned.
R. K. Hanzebond van Slagerspatroons
wordt gehouden op Dinsdag 19 en Woensdag
20 Februari 1924 in het Gebouw van de R. K,
Jozefs-Gezellen-Vereeniging te Rotterdam.
Tijdens de Bondsdagen wordt ter gelegen
heid van het Eerste Lustrum van de R. K.
Slagerspatroonsvereeniging „St. Laurentius
Afdeeling van den Bond te Rotterdam, een
Slagers-Vaktentoonstelling gehouden in het
zelfde gebouw. Deze Tentoonstelling is
Zondag officieel geopend.
Op de Twentsche Bontweverij te Hengelo
is het nog in dienst zijnde personeel met in
gang van Maandag ontslagen
Naar wij vernemen, duurt de Zaterdag
uitgebroken staking der taxi-chauffeurs in
Den Haag nog onverminderd voort, terwijl
er in hetgeen beide partijen gescheiden houdt
nog niet de minste verandering valt te be
kennen. Ook omtrent de vooruitzichten is
nog niet met eenigen grond een voorspelling
*e wagen.
Bij de Rotterdamsche Metaalindustrie te
Dordrecht is het personeel, ruim 50 man,
in staking gegaan. De oorzaak moet gezocht
worden in twee aangekondigde loonsverla
gingen van 5%.
Aan de directie van de Dordrechtsche
Metaalwarenfabriek, voorheen Bekkers, die
per 1 Jan. en 15 Febr. een verlaging van 5%
aankondigde, is een ultimatum gezonden,
dat Woensdagmorgen afloopt. Indien de
tweede verlaging niet wordt ingetrokken,
zal men daar eveneens in staking gaan. Bij
dit conflict zijn 100 man betrokken.
De minister van Oorlog heeft onderstaand
schrijven gezonden aan den inspecteur van
den Vrijwilligen Landstorm
„Ik verzoek u mij een opgave te doen toe
komen van alle niet-beroeps-militairen, die
bij den Vrijwilligen Landstorm werkzaam
zijn, met vermelding tevens van de functie
die zij vervullen en van de daarvoor door het
genoten belooning.
Ook wensch ik in de opgaaf vermeld te
zien of voor het verrichten van de aangewe
zen functie toekenning van reis- en verblijf
kosten noodig is, ten einde te kunnen
overwegen in hoeverre het voor den staat
voordeel zoude opleveren zoo mogelijk daar
toe geschikte wachtgelders voor de aangewe
zen werkzaamheden te benutten."
De scheepvaartvereeniging „Zuid" te Rot
terdam, heeft het contract met de haven
arbeiders opgezegd.
De Vereeniging var. Nederlandsche ge
meenten heeft zich met een adres tot de
Tweede Kamer gewend inzake de wijziging
van de leerplichtwet, de lager onderwijs
wet 1920 en de nijverheidsonderwijswet.
De strekking van het breed gemotiveerd
adres is om de Tweede Kamer te verzoeken
de wet in dien zin gewijzigd te krijgen, dat
bij de bereking van het aantal leerkrachten
eener school in aanmerking zouden komen
de werkelijk schoolgaande kinderen ir,
de eerste zes leerjaren, terwijl althans tevens
voor die gemeenten, welke eventueel be
voegd zouden zijn tot het mstand houden
van een zevenjarige leerverplichting, de leer
lingen van het zevende leerjaar zouden me
detellen.
Wat de Nijverheidsonderwijswet betreft,
wordt bezwaar gemaakt egen de wijziging
van de subsidiebepalingen, dat niet meer
een subsidie wordt gegeven, maar dat sub
sidie hm worden gegeven. Ten aanzien van
nieuwe scholen wordt de wensch uitgespro
ken, dat van Rijkswege het ontbrekende,
ook al bedraagt dit minder dan 70 pCt. der
totale kosten, als subsidie wordt toesekend
Het hoofdbestuur van den Centralen
Nederlandschen Ambtenaarsbond te Am
sterdam heeft aan de directies der verschil
lende inrichtingen op verplegingsgebied hier
te lande een vragenlijst, betreffende grootte
en personeelsformatie, toegezonden.
Het doel dezer enquête is gegevens te
verzamelen omtrent de bestaande verhou
dingen tusschen gediplomeerde en ongediplo
meerde verplegenden, die in genoemde in
richtingen werkzaam zijn. Volgens het hoofd
bestuur geeft het tweeledig karakter der
inrichtingen (opleidingsschool en verple-
gingsinstituut) tot moeilijkheden aanleiding,
en is de toenemende werkloosheid daarvan
het gevolg.
UITVOER VAN GOUD.
Naar de N. Crt. van bevoegde zijde ver
neemt, heeft de minister van Arbeid, Handel
en Nijverheid bepaald, dat, met ingang van
heden, uitvoervergunningen voor goud slechts
geldig zullen zijn gedurende vier dagen na
dagteekening.
PROF. TREUB NIET NAAR AMERIKA'
Op een vergadering van de verkeerscom-
missie van de Ned. Amerikaansche Kamer
van Koophandel is dezer dagen medegedeeld,
dat de oud-minister Treub voor „Nederland
in den Vreemde" naar Amerika zou gaan.
De Tel. verneemt, dat de heer Treub van
dit voornemen voorloopig heeft afgezien.
Uit het verslag der Amsterdamsche Ge
zondheidscommissie bleek, dat de algemeene
toestand der volksgezondheid, in zoovere
de sterftecijfers sht uitwijzen, verleden jaar,
buitengewoon gnnstig was.
De sterfte beliep 6529 personen, waarvan
558 beneden den leeftijd van 1 jaar. De ver-
houdingscijfers voor de totale sterfte, bere
kend op 1000 inwoners van 1914 tot 1923
11.59,11.52, 12.27, 12.42, 15.54, 12.36, 10.81,
10.15,10-36 en 9.12.
De zuigelingensterfte berekend op 100 le
vend geborenen was 6.7, 6.2, 6.3, 6.3, 7.0
6.06, 4.74, 5.44, 4.78 en 3.88.
Het aantal ziektegevallen, over 1922 en
1923 bedroegen Febris typhoïdea 159 en
317 (hieronder 8 gevallen van typhus en 7
lijders uit Edam), roodvonk 628 en 835, diph-
terie 1211 en 929, nekkramp 21 en 7 en kin
derverlamming 7 en 7. Het sterftecijfer van
mazelen bedroeg 31 tegen 59 in 1922.
DE BEZUINIGING.
De tot nu toe voorgestelde besparingen.
De minister van Financiën heeft Vrijdag
aan de Tweede Kamer een overzicht doen
toekomen van de verminderingen, welke de
ingediende begrootingen op den gewonen
dienst in 1924 tot dusver reeds hebben on
dergaan.
Het totaal dezer verminderingen op alle
hoofdstukkeu bedraagt f7.523.611.67.
Van de departementen van Oorlog, Ar
beid en Koloniën worden nog nadere nota's
van wijziging ingewacht, waarvan de geza
menlijke vermindering den gewonen dienst
betreffende, nog ongeveer f 902.846 zal be
dragen.
De som der tot nu toe verkregen besparin
gen in totaal was gelijk men weet dertig
tniilioen gulden geraamd bedraagt der
halve f7,523.611.67 plus f902.846, is
f 8.426.457.67 of rond 8.4 millioen.
Voor den inhoud van deze rubriek stelt
de Redactie zich niet aansprakelijk.
NEDERLANDERS IN HET
ROERGEBIED.
Onder de Nederlanders in het Roergebied
(eenige duizenden in getal) heerscht zeer
groote nood. Velen zijn reeds geruimen tijd
werkloos, vandaar dat er zeer veel gebrek aan
levensmiddelen en kleeding in die gezinnen is.
Door den steun van verschillende zijden
verleend, was het Comité reeds in de gélegen-
die het zeer hard noodig hebben, op hunne
uitzending.
Het Comité doet daarom een beroep op
Uwe Nederlandsche hulpvaardigheid om
den grooten nood onder onze in het Roer
gebied wonende landgenooten te helpen leni
gen
Deze hulp kan het best worden verleend
door
a. zich spoedig aan te melden voor de op
name van een meisje of jongen, (de aanvrage
voor jongens blijft, vergeleken bij die voor
de meisjes, nog altijd zeer gering)
b. het zenden van een eenheidspakketje
levensmiddelen, bestaande b.v. uit 1 pond
bruine boonen, 1 pond rijst, 1 pond suiker,
1; pond koffieboonen en 1 pak plantenvet
(geen boter) en
c. fiet zenden van een geldelijke gift van
1.of 2.50 (geld is zeer hard noodig om
de tegenwoordig dure reiskosten der klein
tjes te dekken).
Het spreekt vanzelf, dat grootere geldelijke
giften met bijzondere erkentelijkheid zullen
worden aanvaard.
Ieder rechtgeaard Nederlander stelle het
op prijs iets voor zijn arme landgenooten te
hebben gedaan, onverschillig op welke wijze.
Wij hopen, dat in de komende dagen zich
zeer velen zullen melden voor de opname
van een kind en zeer vele giften en pakketten
met levensmiddelen zullen binnenkomen
Bij voorbaat onzen, hartelijken dank be
tuigd voor elk hulpbetoon.
Namens het Comité ter uitzending van
Ned. Kinderen Dortmund's-Gravenhage
A. VAN DEN BOSCH, Kolo
nel, Voorzitter.
Prof. Dr. J. G. RUTGERS,
Vice-Voorzitter.
C. F. POORTVLIET, Algem.
Secretaris, Bur. Wagenstr. 55
A. W. SAUER, Algem.-Penn.,
Kranenburgweg 15.
A. GROENEVELD, Adj. Alg.-
Secretaris, Anemoonstraat 8.
O. A. ISSELMANN en
D. JONGEJAN, Bestuursleden
N.B. Brieven en levensmiddelenpakketten
te zenden aan het Algemeen Secretariaat v. h.
Comité, Wagenstr. 55. (Bureau-uren 912
en 25 uur. Geldzendingen te richten aan
den Algemeenen Penningmeester, Kranen
burgweg 15, beiden te 's-Gravenhage.
EEN DREIGEND NATIONAAL
GEVAAR.
Wie twijfelt aan de juistheid van dit op
schrift, of aan de waarheid van onderstaande
regelen, begeve zich evenals ik deed
naar onze oostelijke grens.
Daar op 4 a 5 uur sporens van onze
groote steden speelt zich een drama af bij
meer dan het 50ste deel van de geheele be
volking van Nederland, meerendeels werk
lieden en hunne gezinnen,dat in onze geschie
denis van de laatste eeuw zijn wederga niet
heeft.
Het zijn de in Duitschland wonende Neder
landers, wien het nagenoeg aan alles begint
te ontbreken, ondanks den krachtigen steun
van onze regeering, die alles doet om deze
landgenooten voor verhongeren te bewaren.
Van regeeringswege wordt geregeld daarheen
geld en levensmiddelen gezonden, doch het is
onmogelijk, dat deze hulp nog grootere af
metingen aanneemt, zonder dat de millioenen,
die wij door bezuiniging trachten te besparen,
daaraan zouden moeten worden opgeofferd
Het zijn onze broeders, die weliswaar
niet door aardbevingen, overstroomingen als
anderszins zijn geteisterd(immers dan stroom
de het geld binnen), doch die door de toestan
den in het Roergebied en in geheel Duitsch-
Hnd broodeloos zijn geworden.
De invoering, van de renteraark, waardoor
de duurte schrikbarend is gestegen, waardoor
geen profijt meer kan worden getrokken van
het Hollandsche geld daar ter plaatse, alsmede
het feit, dat de Hollanders als vreemdelingen
bij de Duitschers worden achtergesteld,
heeft den toestand in den laatsten tijd zeer
verergérd.
Er heerscht ondervoeding, gebrek aan
kleeding, schoeisel (klompen) en beddegoed.
Vele kinderen kunnen niet naar school,
omdat ze niet blootsvoet?; door de koude
kunnen gaan.
Omdat het arbeiderskinderen zijn, komen
zij slechts in beperkten getale ter verzorging
hierheen. (Hiermede belasten zich o.a. het
Comité voor Ned. kinderen in den Vreemde,
Nassaukadë 358 Amsterdam en het Arnhem-
sche Comité, Beuriciusstraat 10, Arnhem).
Doch wij kunnen er ook voor zorgen, dat
die kinderen niet hun geheele leven ziekelijk
en zwak worden door hen te helpen bij hun
ouders thuis. In verschillende plaatsen in
Duitschland zijn goed georganiseerde Hol
landsche comité's. Hierover moet alles gaan.
Zenden wij dan onze giften daarheen door
middel van het Centraal Comité voor steun
aan Nederlanders in het Buitenland (Be
schermvrouwe H. M. de Koningin) te 's Gra-
venhage. Dan weten wij zeker dat ons geld
en goed in het belang van Nederlanders
wordt benut.
Immers vele transporten levensmiddelen,
die over de grens gaan, o.a. het meerendeel
van de Roode Kruis-transporten, komen in
Duitsche handen. Onze eigen landgenooten
zien die passeeren met wanhopige blikken.
Laat ons alles doen om hen door dezer,
tijd heen te helpen, opdat ze naar wij
hopen weer spoedig aan het werk kunnen
gaan en in Duitschland kunnen blijven wo
nen.
Wanneer het welgestelde deel onzer natie
niet de handen ineenslaat en krachtige finan-
zieele hulp biedt, dan is een ramp niet te
vermijden de ramp, dat die ruim 150.000
Nederlanders zich in beweging gaan stellen
en over de grenzen komen. Dan zull#n weer
vluchtoorden moeten worden gebouwd en
dit alles zal millioenen verslinden als in de
oorlogsjaren, nog daargelaten de ellende, die
deze nooddorpen, die nu gelukkig tot het
verleden behooren, met zich medebrengen.
Als iemand, die dit leest, niet zijn beurs
opent, of zijn kleeren, die nog kunnen worden
gemist, aan het Centraal Comité zendf, dan
klage hij later ook niet over hoogere belas
tingen, over nog scherpere bezuinigingsmaat
regelen of over een dalenden gulden.
Het is een ernstige waarschuwing, die ik
tot het weldenkende deel van ons volk richt,
een dringende oproep tot allen, die nog iets
te missen hebben, om een nationale ramp
te helpen voorkomen.
W. A. ORTT
Directeur van Zandbergen.
Heb het oitstehendste aan te bieden dat
iemand wenschen kan, hoe zal de wereld
het weten, indien gij niet adverteert.
JOHN, P. ROCKEFELLER.
In „Hemel en Damkring" wijdt dr. J, van
der Bilt eene uitvoerige beschouwing van een
ia 1913 waargenomen hemelverschijnsel,
waaraan destijds weinig aandacht geschonken
is, te merkwaardiger, daar het zonder weerga
is in de geschiedenis der astronomie.
Het verschijnsel was niet wat men wel
eens een „vallende sterrenregen" noemt, maar
bestond uit 8 of 10 op elkaar volgende groe
pen van vuurbollen en meteoren, met onder
linge afstanden van 100 a 250 K.M., die alle,
langzaam en plechtstatig, nagenoeg denzelf-
dea weg aan den hemel aflegden. Deze he
mellichten vertoonden zich het eerst aan
waarnemers op 50 gr. N.B. n 106 gr. W.L.
in Saskat hewan (Canada) zij verschenen
achtereenvolgens boven Manitoba, Minne
sota, Michigan, Ontario New York, Penn
sylvania er New-Jersey, zij kwamen toen
boven den Atlantischen Oceaan, waar ze ge
zien werden op de Bermuda-eilanden, daarna
van het s.s. „Bellusia" (17 gr. N.B., 12 gr.
W.L.) en het s.s. „Newlands" (3 gr. Z.B. 32
gr. W.L.).
De afstand tusschen c'e eerste en de laat
ste waarnemingsplaats bedraagt ongeveer
9100 K.M. een „gewone" meteoorbaan is
gemiddeld 300 K.M. lang maar de be
rekeningen hebben aangetoond, dat de weg
dien de meteoren door den dampkring der
aarde hebben afgelegd, nog ettelijke duizen
den kilometers langer geweest is.
Aanvankelijk bestond de optocht uit onge
veer 40 tot 60 vuurbollen verschillende
exemplaren lieten een lang, lichtend spoor
na. Ze werden over een deel van hun weg ver
gezeld door ontelbare kleinere lichaampjes,
die ze ais 't ware eerst van zich af hadden ge
schud. De geheele stoet had ongeveer vijf mi
nuten noodig om aan een bepaalden waar
nemer voorbij te trekken de grootste vuur
bollen bleven 45 seconden zichtbaar. Aan
het begin der reis (boven Canada) waren en-
rkele van deze zoo helder als Venus en alle
hadden een roodachtig gele tint. Tegen het
einde der reis maakten de twee leiders van
den stoet op den waarnemer te Bermuda den
indruk van groote booglampen, schijnbaar
zoo groot als de maan en eenigszins violet
getint. In werkelijkheid waren ze natuurlijk
veel kleiner. Berekening leert, dat de afstand
circa 100 K.M. was, zoodat de middellijn on
geveer 70 c.M. geweest moet zijn.
De vuurbollen maakten een geluid, dat aan
donder of ver verwijderd kanonvuur deed
denken, althans in de eerste phase van den
tocht noch op Bermuda, noch op de beide
schepen werd echter eenig geluid vernomen.
Vlak bij de centrale lijn werd een beving van
de huizen en den bodem opgemerkt. Een
waarnemer, 65 K. M. van de centrale lijn,
schreef, dat „her huis zóó trilde, dat wij
dachten, dat Toronto weer een aardbeving te
verduren had." Gezien de betrekkelijk gerin
ge massa der meteoren, en het kleine verlies
van kinetische energie, nu blijkt de aarde wel
zeer gevoelig voor kleine trillingen te zijn.
Merkwaardigerwijze schijnen in den stoet
van 1913 ijzer en steen-meteorieten te zamen
gereisd te hebben. Eerst kwamen de meteoren
in groepen, waarvan de exemplaren wel ver
schillende grootten hadden maar dezelfde
kleur.
„Het was" zegt een der waarnemers
„of er plotseling uit het N. W. een groote bol
van rood licht op ons af kwam, met een lan
gen staart achter zich aan."' Deze leider
werd reeds enkele K.M. verde; gesplitst ge
zien twee vlammende staven, die 'n voortdu-
renden stroom van vonken uitwierpen toen
ze voor bij waren, schoten er naar voren
vuurbollen uit, die met grootere snelheid
dan het hoofdlichaam verder gingen. Dadelijk
nadat ze in het Z. O. buiten zicht geraakt wa
ren, vertoonde zich in hun koersiijn een zui
ver lichtgevend voorwerp, dat er uitzag als
een heldere ster het vertoonde staart noch
vonkwerking, en was in tegenstelling met
de andere meteorenzuiver wit. Deze me
teoor maakte gedurende de eerste phase van
het verschijnsel de achterhoede van den
stoet uitlater werd hij gemeld op 3/4 der
lengte en weer later (maar nog altijd in Cana
da) heet het „alles bij elkaar een schitterend
schouwspel, maar den meesten indruk maak
te ontegenzeggelijk die eenzame ster, die op
de eerste groep volgde."
De waarnemer op Bermuda maakt er ook
weer melding van en wel „aan het hoofd van
den stoet." De meteoor was toen echter in
tweeën gesplitst en lichtelijk violet van tint;
een der stukken brak onder gasontwikkeling
en vonkwerking in vele kleinere deelen, maar
maar het andere werd nog aan boord van de
„Newlands" gezien „een heel eind vóór
den stoet uit W. H. Pickering, die in
„Popular Astronomy" van 1922/1923 een
vijftal artikelen aan deze processie gewijd
heeft, veronderstelt, dat, terwijl de meesté
meteoren van steen waren, de „eenzame
ster" een ijzer-meteoriet was. De eerste bra
ken al in stukken en lieten lichtende strepen
na, toen ze nog maar rood-gloeiend waren
de laatste daarentegen werd. doordat hij, ten
gevolge van zijn grooter warmte-geleidend
vermogen, niet zoo snel verhit werd pas la
ter zichtbaar en sprong boven de Bermuda's
in stukken, toen hij tot den toestand van
wit-gloeihitte gekomen was. Daar hij, in
verhouding tot zijne oppervlakte, een groo
tere massa bezat, ondervond hij minder
weerstand van de lucht en snelde dientenge
volge den anderen vooruit.
De verklaring van het verschijnsel .en de
berekening der baan en der snelheid hebben
groote bezwaren ondervonden, daar er
slechts weinig gegevens waren, t. w. 135 uit
Canada (waar prof Chant onmiddellijk een
oproep in de dagbladen had geplaatst,) 1 uit
Zuid-Michigan, 1 uit New-Jersey, 2 van Ber
muda en 2 van de schepen op zee.
De twee Amerikaansche berichten leeren,
dat de hemel helder was, zoodat 30 millioen
menschen het schouwspel hadden kunnen ga
deslaan. De stoet moet te zien geweest zijn
over een gebied van 650.000 vierk. K. M., dat
alle groote steden en sterrenwachten van zes
der dichtstbevolkte staten bevat.
Wanneer men zoo klaagt Pickering
van de 20 millioen menschen, die in de Ooite-
lijke Staten, waar de lucht onbewolkt is
geweest, maar één enkel, volkomen betrouw
bare waarneming had gehad, en een tweede
van Bermuda, dan zou men tamelijk nauw
keurig niet alleen de snelheid, maar ook de
grootte der meteoren hebben kunnen bepa-
keurig den tijd opgegeven van het begin en
het einde der processie.
De langzaamheid en de statigheid van het
geheele verschijnsel had op allen denzelfden
onvergejelijken indruk gemaakt, ve moede-
lijk hebben in Amerika duizenden naar deze
hamel-processie staan kijken, maar geen
enkele beroeps-astronoom in de V.S. heeft
aandacht er aan geschonken of zelfs maar 't
belang ingezien van het opvragen van berich
ten. „Such an exhibition could never have
occurred in Europe zegt Pickering zeer
vleiend voor ons, en als we denken aan de
groote belangstelling, die onlangs aan een
zonderling gevormden wolk geschonken is,
zijn we wel geneigd, hem gelijk te geven.
Liefdevlammen. Gebeden van
Gemma Galgani. Uilgave van
hel Liefdewerk „De Kr ui span
ning", Missiehuis „Maler Dolo
rosa", Mook bij Nijmegen,
De talrijke vereerders der Serafijnsche
Maagd van Lucca, wier proces van Zalig
klaring thans aanhangig is, zullen met vreug
de dit gebedenboekje begroeten, dat geheel
van dien geest der beminnelijke en vereerens-
waardige Dienaresse Gods is doortrokken.
Het riin inch haar eisen gebéden, verzuch
tingen, ontboezemingen en gedachten, die
hier den godvruchtigen lezer worden aange
boden.
Liefdevlammen. Het is de juist gekozen
titel voor deze vurige uitingen van een maag
delijke ziel, die gloeide van liefde voor den
lijdenden Jezus. Het zijn echte kreten des har
ten, teere liefde zuchten, uitroèpen. klachten,
smeekgebeden van een in God verslonden
zalige, een engel in het vleesch. En dat in de
eenvoudige, ongekunstelde taal van een God
minnend kind.
Uit haar vele brieven en andere geschriften,
de vluchtige opteekeningen van haar zielsver
voeringen bij den vertrouwelijken omgang
met Jezus en zijn Hei'ige Moeder, zijn met
liefdevolle zorg a! die verheven gedachten en
innige gevoelsuitingen hijeen verzameld en
gerangschikt onder verschillende titels als
de liefde tot God, gelijkvormigheid met Gods
wil, Jezus in zijn allerheiligst Sacrament.
Jezus spijze deT ziel, vertrouwen op God,
ijver voor de bekeering dér zondaars, nede
righeid, kostbaarheid van het lijden, liefde
tot het lijden, sterkte in het lijden, geeste
lijke dorheid, gehoorzaamheid, zuiverheid,
inwendig gebed, de allerheiligste Maagd Ma
rie, het Paradijs, Jezus' bitter lijden.
Zoo kan men, bij elk dezer onderwerpen,
naslaan, waf Gemma daarover hééft gedacht,
gevoeld en uitgesproken, en zich aldus mei
haar verzuchtingen vereenigen, door haar
liefdevlammen ontgloeid worden. Wal aan
dit kostelijk boekje, een nog groofer waarde
geeft, is dat het daarenboven is verrijkt met
de godvruchtige oefeningen, bekend als het
„Heilig Uur" door Gemma, sedert zij er mee
kennis heeft gemaakt, geregeld iederen Don
derdagavond, haar leven lang, trouw onder
houden. Het zijn korte overwegingen over
den schrikkeüjken lijdensmacht, dien de god
delijke Verlosser doormaakte van den eenwig
gedenkwaardigen Donderdagavond toen Hij
het geheim zijner liefde instelde, tot den
gruwzamen Vrijdag van zijn lijden en Dood.
Zoo kwam men, a's aan de hand van Gem
ma, het „Heilig Uur" ter overweging van
's Heeren Lijden meemaken. En voor wie de
ze oefeningen te bezwaarlijk zijn, is in het
hoekje ook nog een beknopte wijze aangege
ven om het „Heilig Uut" te houden.
Ten slotte hevat het boekje nog een schat
van gebeden, zoo van Gemma als van andere
heiligen, en verder wat men in een gewoon
kerkboek pleegt te vinden gebeden onder
de H. Mis en onder het Lof, den H. Kruisweg,
litanieën, gezangen, enz.
In een klein bestek heeft men hier een
rijken en afwisselend eninhoud bijeen.
Daarbij is dit nieuwe Gemma-gebedenboek
sierlijk uitgevoerd, helder van druk, op mooi
papier, met rood lijstje om de bladzijden en
versierd met twee keurige plaatjes tegenover
den titel, de beeltenis van Gemma, en bij
het „Heilig Uur" een treffende afbeelding
van Jezus in den Hof van Olijven.
Zoo schiïnt hef aangewezen voor een rui
me verspreiding, die het van harte is toege-
wenscht.
J. R.. VAN DER LANS.
n eoe hieoe,eroav.,s en cmfwypz
EEN DUITSCHE KANTFABRIEK TE
BLERIK.
Te Blerik, volgens hef „N. v. d. D.", is een
terrein gekocht, waarop met Duitsch kapi
taal een textielfabriek wordt gebouwd voor de
vervaardiging van Barmérkant, welke geëx
ploiteerd wordt door de N.V. Barmérkant,
directeur de heer Michael. Een twee honderd
personen zullen in deze fabriek werk vinden.
Een gedeelte van de ijzergieterij van P. v. d.
Bergh te Blerik zal ingericht worden voor de
vervaardiging en reparaties van de voor
deze"textielfabriek benoodigde machines,
DE BEBOUWING VAN DEN DAM TE
AMSTERDAM.
Het „Hbld." vernam, dat de firma C. en
A. Brenninkmeijer nog niet heeft afgezien
van haar pogen, om, behoudens goedkeu
ring door den Raad, met B. en W. in zake de
bebouwing van het midden-Damterrein tot
overeenstemming te komen.
Eenige bepaalde, door haar gestelde voor
waarden zouden binnenkort in een nota aan
B. en W. en de commissie van bijstand voor
P. W. worden medegedeeld en als daarover
de onderhandelingen zijn geëindigd, zal aan
den Raad worden ter kennis gebracht hbe
het staat met deze bebouwingsplannen.
„Het Volk" kan daaraan toevoegen dat de
firma Brenninkmeijer bezwaren heeft ken
baar gemaakt tegen de erfpachtvoorwaar-
den, op welke haar het terrein ter bebou
wing kan worden afgestaan.
De firma Brenninkmeijer meent zich niet
alleen niet te kunnenvereenigenmet.de erf
pachtsom, die zij per jaar en per vierkanten
meter zou hebben te betalen, maar heeft bo
vendien, naar dezer dagen ook de „Neder
lander" reeds mededeelde, het verlangen
kenbaar gemaakt,om het terrein gedurende
vier jaren kosteloos in gebruik te mogen ne
men.
Tegen deze ingrijpende concessie bestaat,
naar „Het Volk" bekend is, bij het Gemeen
tebestuur ernstig bezwaar, vooral ook op
grond van het feit, dat wordt verwacht, dat
de Raad zich daarmede niet zou vereenigen.
Wel is, speciaal bij de afdeeling Publieke
Werken, genegenheid gebleken, om de fir
ma Brenninkmeijer een vrijheidstermijn van
twee jaren toe te staan, terwijl dan boven
dien in het desbetreffende voorstel een be
paling zou worden opgenomen, die B. en W.
de bevoegdheid geeft dien termijn „zoo noo
dig" nog ten hoogste een half jaar te verlen
gen.
Het is omtrent dit voorstel, dat de com
missie van bijstand voor de Publieke Wer
ken in een dezer dagen te houden vergade
ring zal worden geraadpleegd.
Wordt in de commissie overeenstemming
bereikt, dan kan de behandeling van deze
zaak in den-Raad vrij spoedig worden ve r-
wacht.
De Engelsche 2e klass.r Cristal Palace is
er in geslaagd Notts- County een 21 neder
laag toe te brengen.
Reeds driemaal achtereen was de ontmoe
ting in een gelijk spel geëindigd.
De zesdaagsche te Breslau loopt ten einde.
De belangstelling is er over 't algemeen niet
zoo groot als men veronderstelde.
Alleen wanneer tusschen den wedstrijd
door sprints worden verreden waarin de beste
renners uitkomen, loopt het druk.
Na 121 uur is afgelegd 3438.140 K.M. In
het 16e klassement weten de Italianen drie
mooie overwinningen te behalen. De win
naars van de 5 sprints waren resp. Tonani,
Olivieri, Golle, Schrefeld en Tonani. Een po
ging van O. Tietz om los te maken, mislukte.
De stand is thans LorenzKrupkat 189
punten OlivieriTonani 135 StabeGolle
115; HuschkeKohl 103; HahnTietz
101 RosellenSchrefeld 61 StormBle-
kem ol en 46 ThomasBehrend 32'; 1 ronde
echter Stolz-Kuschkow met 19 punten
OhrtTawka met 1 punt MaierPohn 0
punten.
AUTO TE WATER.
i
Men meldt uit Wijk-bij-Duurstede, d.d.
17 dezer j
Een auto reed vanmorgen, door het weige
ren der remmen waarschijnlijk, de veerpont
af en kwam terecht in de Lek. De inzitten
den, een vader met drie kinderen, een meisje
en twee jongens, werden gered, doordat de
vader met de twee jongens in de armen, zich
zwemmende wist boven water te houden, en
het meisje bleef drijven, totdat de veerman
de drenkelingen in z'n roeiboot kon helpen
SLACHTOFFER VAN HET IJS,
Zondagmorgen omstreeks 10 uur reden een1
paar jongens van ongeveer 13 jaar op schaat
sen over de Dedemsvaart nabij brug 6. Een
van hen, het zoontje van den heer Jansen, zak
te door het ijs en verdronk. Dr. Wagner van
Nieuwleusen was spoedig ter plaatse, doch de i
levensgeesten van den knaap waren reeds
geweken. (Zw, Crt.)
DIEFSTAL VAN PIOENEN UIT EEN
KAS.
Te Boskoop is uit de kassen van de kwee-]
kers Gebr.s Verboom een belangrijke partij,
pioenen ontvreemd, in het geheel ter waarde
van circa 3500. Er waren exemplaren bij
die een waarde van 40 vertegenwoordigen)
De Ned. Pioenenvereeniging looft een pre-':
mie uit aan hen die aanwijzingen kunnen
doen, welke tot ontdekking van den dader
of de daders leiden.
's-BOSCH, 18 Febr. Het Gerechtshof he
heden in hooger beroep veroordeeld, den
22-jarigen kellner A. Krieger uit Eindhoven,
tot 8 jaar gevangenisstraf met aftrek van
het voorarrest, wegens doodslag door ver-
drinking in de rivier de Dommel van zijn
meisje te Eindhoven.
De Rechtbank had beklaagde veroordeeld
tot 10 jaar gevangenisstraf.
DE STRIJD MET HET IJS.
Moeilijkheden bij Huizen. De kracht
der schotsen.
Omtrent de bij Spakenburg in het ijs
vastgeraakte tjalken worden de volgend
bijzonderheden vernomen
De Spakenburgervlet met een groep vis-
schers heeft de eerste pogingen aangewend,
om verbinding met de schepen te krijgen
waar inmoddels reeds gebrek faan le ens-
middelen kwam. Den geheelen dag is m«
met ijsvletten bezig geweest. Een groep var
30 a 40 man hakte een vaargeul, in de hoop
de schuiten naar den Eemmond te krijgen.
Zondagmiddag gelukte het eindelijk een
stoomboot tusschen de vaartuigen heen en
weer te laten varen voor de proviandeering.
Met de „Hoop en vertrouwen" van Wer
kendam, die op 150 meter van den kop der
geleide-dammen alhier zat ingevroren is he
minder goed gegaan.
Nadat door twee mannen levensmiddelen
aan boord waren gebracht, begon later het
Zuidwal-ijs te werken, dat het schip mede
sleepte tot ongeveer 1000 meter afstand.
Het uitwerpen van twee ankers, ieder 150
K.G. wegende, hielp niets, kettingen en
staaldraad knapten als touwtjes af inmiddels
begonnen zich meters hooge ijsheuveltjes t«
vormen en verkaerde l;et schippersgezin in
grooten nood.
Met behulp van beide genoemde mannen
en na alle staaldraad van de Huizerhaven
bijeen gezocht td hebben, wist de heven-
meester een duizend meter lange lijn over
de ijsvelden op het schip te krijgen. Na een
geheelen dag aan het werk geweest te zijn,
bereikte de „Hoop en Vertrouwen" om 11
uur in den avond het havenkanaal. De vrouw
en de kinderen werden van boord geholpen
en in het dorp ondergebracht. Onderwijl wa;
ren ijsblokken gaan kruien, de zee en de'
Oostenwind schoven de schotsen tot een vier
meter hoogen en op sommige plaatsen 10
meter breeden ijsdam opeen. Deze massa
schoog over den oostelijken havendam,
vulde het kanaal en drukte het schip met
zooveel kracht tegen de binnenbeschoeiingj
van de bier, dat de nieuwe balkenrijen af
knapten, de gordingpalen der zeewerin
ontzet werden en een balk van 30 c.M. dikte
knapte. De ijsdam schoof door en stortt»
zich over de achterzijde en de gangpaden van
het vaartuig uit tot in het ruim. Een gedeelte
van het ruim zit thans onder de ijsmassa
bedolven.
ONTSPORING TE DELFT.
Nabij den overweg aan de Binnenwater--
sloot te Delft, zijn Vrijdagmiddag omstreeks
vier uur wegens het te vroeg overhalen van
een wissel, de laatste twee wagens van een
goederentrein ontspoort, waardoor het opgaan
hoofdspoor in de richting Rotterdam were
versperd. Als gevolg van het ongeval kon
den de treinen tusschen den Haag en Delft
slechts over enkel-spoor rijden, waardooi
een belangrijke vertraging in den dienst ont
stond Om zes uur was de baan weer vrij. D«-
materieele schade is gering.
KELDERS VAN GEWAPEND BETON
Aan de van Speyckstraat te Amsterdam»
worden in eenige in aanbouw zijnde wooi-l
huizen kelders gemaakt van gewapend heten.'
Het is van groot belang, dat de z.g. „wapening
Het is van groot belang, dat de z.g. „wape
ning," met zorg wordt aangebracht, waarom
dan ook te Amsterdam de regel geldt, dat geen
beton mag worden gestort, alvorens deze we-
wapening door het Bouwtoezicht met de tee-
keningen is vergeleken en goedgekeurd. In he
her onderhavige geval hadden de aannemers
deze keuring echter nit afgewacht, zoodat
reeds drie kelders klaar waren, toen de con-
troleerende ambtenaar ter plaatse kwam.
Deze haast scheen hem verdacht toe en hij
gaf last op eenige plaatsen in de kelders gaten,
te hakken, om na te gaan of de wapening weli
iii orde was. Niet zoodra was dit den aanne-j
mers ter oore gekomen of zij verdwenen vanj
het werk. Bij het onderzoek bleek de reden
van die vluchtde wapening was op sommige
plaatsen nagenoeg geheel afwezig, men had
haar tijdens het storten wegger omen en weg
gelaten en daartoe bij voorkeur c^es avond?
laat „overgewerkt." De constructie had daar
door een groot deel hier en daar zelfs negentig
procent van de benoodigde sterkte verloren.
De kelders zullen thans geheel volgens de
voorschriften in orde worden gebracht.
