Oe zware brand te Amsterdam
Het Amerikaansche-petroleumschandaal
1IBÜH1BB
De oneenigheid in de Communistische partij
£LCK WAT WILS.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Vrijdag 29 Februari 1924 - Tweede blad
B.NNENLANDSCH NIEUWS
De uitvoering der Jachtwet.
De werktijden by de Duitsche
banken te Amsterdam.
LUCHTVERKEER.
Vervoer van een Iyk.
KERK EN SCHOOL.
Pastoor van Neuvel, f
R. K. Jonge-Vrouwenbond.
Dr. H. v. Aldershoff.
Pater G. van Bijnum S. J. t.
De toelatingsleeftijd tot de
Lagere School-
Een nieuwe windmolen.
Voor dierenvrienden.
De hevige brand in de Haarlemmer Houttuinen te Amsterdam.
y v, f
Op het Congres der Communistische
Partij zal het volgende voorstel det afdee-
ling Rotterdam in behandeling komen;
Het Congres van de Communistische
Partij, afd. Holland der Communistische
Internationale.
Overwegende dat binnen de rijen van
een Communistische Partij fractievorming
tegen de partij niet kan worden geduld.
Van oordeel, dat de partijgenooten wel
ke zich tot de oppositie rekenen, zich niet
gehouden hebben aan de opdracht van de
Executieve der K. Intern, te Moskou, om
hun organisatie binnen de partij op te hef
fen, zie het schrijven van partijgenooten
Bouwman en De Kadt aan 't P. B. der K.
P. H., waarin zij zich het D. B. van de op
positie noemen.
Dat de z.g.n. oppositie niet schroomt
openlijk alles te doen wat schadelijk is
voor de partij en alles na Ie laten wat de
partij zou kunnen versterken, hetgeen blijkt
uit de houding van den voorzitter dezer
oppositie op het Congres van de Fed van
Transportarbeiders gehouden te Rotter
dam, waar hij met uitgesproken tegenstan
ders der Comm Partij samenwerkte om
haar te benadeelen, alsmede uit het uitge
ven van een brochure gericht tegen de bij
meerderheid, onder volkomen vrijheid
•an discussie, vastgestelde taktiek der C.
P. H.
V an oordeel, dat het optreden van deze
partijgenooten reeds verre de grens van
et, met het oog op de strijdvaardigheid
der partij, toelaatbare heeft overschreden.
Spreekt zijn verwondering uit over de
groote lankmoedigheid van bet P B.
Betreurt ten sterkste de slappe houding
van de Executieve.
En draagt aan het P. B op in den ver
volge de partij-discipline te handhaven.
Naai de Staatscourant meldt zat met n-
ging van 1 Maart aa. de wet van 13 Jum
1857 buiten werking treden, waardoor alle
ter uitvoering van laatstgenoemde wet gege
ven voorschriften, alsmede de naar aanleiding
diarvan uitgereikte bescheiden, w.o. jacht
akten en buitengewone machtigingen, komen
te vervallen.
Voor het aanvragen van tachtakten, als
bedoeld in art 15 dei Jachtwet 1923, alsmede
voor het aanvragen eener vergunning krach-
t ns art. 60 dier wet, behooren belangheb
benden zich te wenden tot het hoofd van
pltatselijke politie.
Als hoofd van plaatselijke politie wordt
aangemerkt a. in gemeenten, waar geen
hoofdcommissaris of commissaris van politie
is, den burgemeester b in andere gemeen
ten onderscheidenlijk de hoofdcommissaris
of commissaris van politie
Als overgangsmaatregel kunnen zij, die in
het bezit zijn van een nog geldende buiten
gewone machtiging, als bedoeld in art. 26 der
Jachtwet, deze opzenden aan het Departe
ment van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw, waarna zij ten spoedigste, tot den
vervaldag bevestigd, zu'len worden terug
gezonden.
Het Bestuur van de Afdeeling Amsterdam
van den Nat. Bond van Handels- en Kantoor
bedienden „Mercurius", heeft zich met een
schrijven gericht tot de Deutsche Bank
Proehl en Guttman, Albert de Bary en Co
en andere Duitsche banken, waarin o.m.
het volgende te lezen staat
„Ons bereiken bij voortduring den laatsten
tijd in toenemende mate 11 .chten over on
matig lange arbeidstijden van het kantoor
personeel in uw bedrijf. Het overwerk is
geen uitzondering voor bijzondere drukte,
doch het is regel geworden. Van een geregel-
den vasten en gelimiteerden arbeid is veelal
geen sprake meer.
Wij kunnen niet nalaten met alle kracht
op te komen tegen dit misbruik, dat hoe
langer hoe grootere verhoudingen aanneemt
en zich van het eene kantoor naar het andere
overplaatst, een misbruik, dat te ergerlijk is,
omdat dit overwerk als regel niet betaald of
slecht betaald wordt.
Wij verzoeken uwe directie»ernstig te be
denken, wat het vele overwerk wil zeggen
voor vele onzer kantoorbedienden. Voor de
jongeren beteekent het, dat zij onttrokken
worden aan hun lessen, dus ten achteren
raken en hun opleiding alzoo niet alleen
vertraagd wordt, doch gevaar loopt ver
knoeid te worden doordat de beste tijd vooi
studie verloren gaat.
Voor de ouderen wil het zeggen, dat zij
avond aan avond onttrokken worden aan
hun gezinnen en dit alles zonder behoorlijke
vergoeding. En intusschen zijn er honderden
kantoorbedienden die door het onmatige
overwerken hunner collega's tot werkloos
heid gedoemd, op werkloozensteun aange
wezen zijn.
Wij dringen er daarom bi) uwe directie
ten zeerste op aan, deze dingen in ernstige
overweging te nemen, het overwerken slecht
als dringende uitzondering te beschouwen,
zooals gebruikelijk is op Hollandsche kanto
ren en met Hollandsche toestanden rekening
te houden.
Ten slotte willen wij u wijzen op het feit,
dat door bovengenoemde arbeidstoestanden
de Duitsche banken hier ter stede in de kan
toor- en handelsbediendenwereld meer en
meer in een kwaden reuk komen te staan,
wat zich vanzelfsprekend op den duur moe-
wit kei ten nadeele van uw bedrijf, daar het
de beste krachten zal weerhouden, te sollici-
teeren bij uw instelling, te meer wanneer de
tijden veranderen en het huidige surplus aan
bankpersoneel vermindert.
Het bestuur is bereid over deze aangelegen
heid met de directie een onderhoud te heb
ben." L
Te Keulen heeft een begrafenisonderne
ming voor de eerste maal voor het vervoer
van een lijk gebruik gemaakt van de Engel-
sche vliegpost.
Men bericht uit Kopenhagen aan ..De
Tijd":
De bekende Hollandsche priester, de wel
eerw heer van Neuvel, die hier als pastoor
werkzaam was, is Zaterdag 23 Februari over
leden.
Z.D.H. de Bisschop van Haarlem heei*
tot directeur van den R. K. Jonge-Vrouwen
bond benoemd de Weleerw. Heer F. H. J.
A. Cornet, kapelaan te Hoorn.
Aan Dr. H. v Alderhofl is eervol ontsla?
verleend als inspecteur der Volksgezondheid
en benoemd tot directeur van het Rijks-
Terologisch Instituut. .Tevens is Dr. Alders
hoff benoemd tot buitengewoon hoogleeraar
aan de universiteit te Utrecht.
Zondag 1.1. overleed in het St. Anlonius-
gasthuis te Utrecht de weleerw. pater G.
van Bijnum S. J.
Pater van Bijnum werd, volgens „O N.",
geboren te Utrecht den 8en Februari 1873,
deed zijn gymnasiale studiën in het College
der paters Dominicanen te Nijmegen, trad
21 September in de Sociëteit van Jesus en
werd 26 Augustus 1904 te Maastricht pries
ter gewijd. Als leeraar heeft bij verdienste
lijk gewerkt in het toenmalig College te Sit-
tard, het Aartsbisschoppelijk Seminari te
Culemborg en het langst in het Canisius-
college te Nijmegen (19Ó61917). Van Sep
tember 1917 was hij rector te Groningen
Van zijn hand verscheer, een zeer goede
„Benopte Kerkgeschiedenis" en een en ander
op het gebied der Nederlandsche taalstudie
Na zijn rectoraat te Groningen vertrok hij
naar het Theologisch Studiehuis te Maas
tricht, maar zijn krachten namen dermate
af, dat hij naar Utrecht werd overgeplaatst
en weldra in het St. Antonius-Gasthuis moest
worden opgenomen, waar hij thans is over
leden.
Zooals gemeld, is de inwerkingtreding van
het K. B. tot verhooging van den leeftijd
voor toelating tot de lagere school voor-
loopig opgeschort tot September a. s.
Blijkens de Staatscourant van Dinsdag
avond is het desbetreffend K. B. thans af
gekondigd.
Heb het oitstekendste aan te bieden dat
iemand wenscben kan, hoe zal de wereld
het weten, indien gij niet adverteert
JOHN. P. ROCKEFELLER
Onze windmolens verdwijnen, dat is een
lit waaraan weinig of niets te veranderen
s. Wij mogen dit om verschillende redenen
letreuren, van technisch standpunt is onze
iude vriend moeilijk te verdedigen, want
iemand kan hem een machine noemen, die
oortschrijdende techniek heeft echter reeds
oor een plaatsvervanger gezorgd en van
ezen nieuwen molen, wiens uiterlijk wel
enigszins vreemd aandoet, moeten wij con
tateeren, dat wij met een technisch bijna
dmaakte constructie te doen hebben.
In het ,,Hbld lezen we de volgende be
hrijving ervan;
Een slanke, circa 12 M. hooge toren, van
ewapend beton, die sterk op den kleinen
uurtoren gelijkt, draagt een kap, die op
ogellagers, dus uiterst gemakkelijk beweeg
bar, om een as draait. In deze kap ligt de
oningsas. waarop de wreken gemonteerd
ijn. die bij een torzn van 12 M. hoogte
en lengte van 8.5 M. hebben, dus een cir-
el van 17 M. beschrijven. De vorm dezer i
ieken „Repcllers" genoemd, is nauwkeu-
ig berekend op grond der ervaringen met i
e luchtschroeven van vliegmachines, waar- j
aede zij ook bijna overeen komen, en zij j
ijn, evenals dezen, van dun hout, in ver- i
chiilende lagen gemaakt. De wieken moeten
an den wind af staan, zich dus aan den
chterkant van den molen bevinden (als wij
:e windzijde den voorkant noemen) en daar
'e as, waarom de kop draait, buiten het
-.iddelpunt van de kap is aangebracht,
ordt deze door den wind automatisch in
'e goede richting gedraaid en gehouden
oodat kruien niet meer noodig is. De wie
en of vleugels loopen bij een geringe wind
terkte. bij een windsnelheid van 22,5 M
er seconde, reeds aan, en is de molen een
aal op gang. dan blijft hij draaien, zelfs
ndien de windsnelheid tot 1,5 M per sec.
-fneemt. Daar de wieken geconstrueerd zijn
olgens het principe der draagvlakken zijn
zij tegen iederen winddruk bestand, omdat
deze op zijn hoogst een derde van den druk
kan bereiken, die bij de vliegmachine in
volle vaart optreedt. Bij opkomenden storm
is het dan ook niet noodig de vlakken te
verkleinen, zooals bij de windmolens ge
schiedt, door het gedeeltelijk of geheel weg
nemen der zeilen.
Op technisch bijzonder mooie manier is er
voor gezorgd, dat bij storm of te sterken
wind, het aantal omdraaiingen niet te groot
wordt. Om dit te voorkomen, zijn aan de
wieken klappen aangebracht, die zoodra de
snelheid van draaien boven het toelaatbare
maximum stijgt uitschuiven en hinderende
vlakken vormen. De wind en de afstroo-
mende lucht stooten hier tegen aan en er
ontstaan draaikolken, die den werkingsgraad
der repellers sterk verminderen, zoodat zij
langzamer gaan draaien, totdat de klapper,
weder inschuiven. De practijk heeft reeds
bewezen, dat op deze eenvoudige wijze de
draaisnelheid binnen de gewenschte grenzen
geregeld kan worden.
De „venti-motor" draait ongeveer twee
maal zoo snel als een molen en tienmaal
zoo snel als een windmotor, de verhouding
der tandraderen, voor het overbrengen van
de kracht, valt dus gunstiger uit. Een venti-
motor van de bovenaangegeven afmetingen
levert theoretisch bij een snelheid van 4 M.
wind per sec. 7,5 bij 6 M. sec. 25 en bij 8
M. sec. 60 P.K In de practijk bleken de
repellers meer arbeid te leveren, zoodat de
nieuwste modellen slechts van twee wieken
voorzien worden, een vereenvoudiging die
van technischstandpunt zeker te appreciee-
ren is, er echter niet toe bijdraagt, den
nieuwen molen aangenamer voor het oog te
maken.
Een groot voordeel is, dat de Ventimotor
nagenoeg geen bediening noodig heeft, daar
hij geheel zonder toezicht in bedrijf blijft.
Hij stelt zich automatisch op den wind en
automatisch wordt de snelheid geregeld,
zoódat alleen controleeren en smeeren te
bezorgen is. Dit laatste veroorzaakt ook
weinig moeite daar overal kogellagers met
zelfwerkende smering toegepast zijn die
slechts een paar maal per jaar gevuld en
nagezien behoeven te worden.
De Venlimotoren kunnen al het werk ver
richten der windmolens, zijn echter in
hoofdzaak gedacht om in verbinding met 'n
dynamo en accumulatorenbatterij, eenvou
dige, goedkoope krachtstations te vormen.
Een Chineesche atgo-d in den Aarde-Tempel
te Peking.
Een limonadeverkooper in Cairo.
Wij menschen zijn dapper als een leeuw,
hongerig als een wolf bloeddorstig als een
tijger of hyena, slim als een vos, wij werken
als een paard, zijn daarbij koppig als een
ezel. langzaam als een slak vuil als een
varken en trouw als een hond; wij zijn te
vens valsch als een kat koud als een visch
stom als een rund. stil als een muis, daarbij
'enig als een panter, nietig als een worm,
listig als een slang blijven mager als een
geit en hebben ooren als een konijn Wij
zingen als een nachtegaal en kweelen als een
leeuwerik kwaken als een kikker en hebben
j daarbij oogen als een schelvisch en kakelen
tevens als een kip zonder kon. Wij knijpen
de kat in donker en huilen met de wolven
in het bosch. Wij hebben een aan van een
jongen, die brult als een mager speenvarken
en onze haan wil altijd koning kraaien. Wij
slapen als een marmot en zijn bang als een
Directeur van een levensverzekeringmaatschappij: „O ja, dan nog een vraag, mnneer;
wat voor een auto hebt u?"
Candidaat voor levensverzekering: „Auto? Ik heb heelemaal geen auto, m'nheer."
Directeur: „Ah, zoo, dat spijt me onze maatschappij accepteert geen verzekeringen
van voetgangers meer." (London Opinion).
wezeltje, vlug als een eekhoorn en dan be
weren sommige eendvogels nog, dat wij mcn-
schc-n, vegetariër moeten zijn.
(Vox Medicorum.")
BIJ DE OPERATIE
Een arts zou eens iemand opereeren, d
ezrst bewusteloos gemaakt moest worden
Hij rook aan een cloroformfleschje en ziji
:ene oog viel dicht.
„Sluit uw andere oog dan toch ook I"
ri p de dokter ongeduldig, maar het oog
bleef open.
„Sluit uw oog 1"
De man, die reeds bijna weg was zei nog
stamelend: „Kan., niet., is een glazen
oog."
WAAROM HIJ ER AL WEER WAS.
„Maar, Jansen, ben je daar al weer 1" ei
een gevangen-irecteur tot een veroordeelde,
Jie al vroeger in de gevangenis was geweest.
.Ik dacht, dat je eerste straf je had verbeterd."
„Ja. wel, meneer, maar .k wou nog beter
worden," antwoordde de gevangene.
ZEER WELKOM.
Vrouw „Da modiste schrijft me juist,
dat zij mij niets meer wil leveren, als jij haar
de rekening niet betaalt."
Man „Dat is zeer verstandig van haar.
Ik zal ze een hartelijken dankbrief schrijven."
Naar men gelezen heeft liep dezer dagen het Grieksche stoomschip Assimina Ebiricos op
de Westerschelde aan den grond, waarna het ten slotte doormidden brak. Uitvoerige
berichten hebben wij omtrent dit scheepsongeval reeds eerder medegedeeld.
Van dit reeds uitvoerig beschreven tragisch gebeuren geven wij hierbij een tweetal pakkende foto's: een gezicht op de zolders en een blik op den gevel van het
totaal uitgebrande huis.
Het aanbrengen van zekere nuttige, niet nader aan te duiden huisjes, die uit aestethiscü
oogpunt dikwijls minder gelukkig waren, is te Rotterdam opgelost door ze oudergrondsch
te maken (de trappen tusschen de hekken geven den toegang] en de groote lucht-
ververschlngskoker (midden) wordt als aanplakzuil gebruikt.
De moeder der door den afschu
welijken moord te 'sHagc omge
komen vrouw heeft zich over
het kindje harer ongelukkige
dochter ontfermd en na de be
grafenis thans verklaard, het
geheel te zullen opvoeden.
De Indische leider Gandhi, die
door de Britsche regeering tot
6 jaar gevangenisstraf veroor
deeld was om zijn drijverijen, is
om gezondheidsredenen thans in
vrijheid gesteld.
Over het Amerikaansche petroleumschandaal hebben wij geregeld uitvoerige berichten
gepubliceerd. Hierboven een foto van de Senaatscommissie, die het onderzoek in handen
heeft: Vice-admiraal L. E. Gregory, Admiraal J. L. Latimer, W, B. Oliver, Fred. Britten en
Admiraal J. K. Robinson.
