NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Vierde Blad
Uit de Geschiedenis van IJsland.
LUCHTVERKEER.
RECHTSZAKEN.
KERK EN SCHOOL.
UIT DEN OMTREK.
GEMENGD NIEUWS.
Vliegdiensten in Spanje.
Verwaarloozing van het
vliegveld Schiphol.
Het drama in de. Oranjeboom
straat te Rotterdam.
Verspreiden van „opruiende
geschriften."
Een Kardinaal die meer
dan zeventig talen sprak.
DRIEHUIS.
ELQEMENDAAL.
HAARLEMMERMEER.
AAN ONZE LEZERS.
Indien gij over de NIEUWE
HAARLEMSCHE COURANT te
vreden zijt, zegt het anderen
Indien gij in een of ander op
zicht niet tevreden zijt, zegt
het óns.
NOORDWIJK.
INGEZONDEN.
s.
HANDEL EN NIJVERHEID.'
Invoer uit België.
Waarschuwing
De verdwenen bankier Simon.
Fraude aan het
Rijkspaspoortenbureau. t
Hei was in het voorjaar van 1518. Dc ruwe
winterstormen zijn geluwd en het ijs drijft als
statige Vikingervloten zuidwaarts. De eerste
schepen uit Denemarken na den winter zijn
in IJsland aangekomen, zooals altijd met
vreugde begroet door de eilandbewoners,
blijde weer familieleden en bekenden na de
lange afwezigheid terug te zien, ofwel
nieuwsgierig de koopwaren beschouwend,
die uit de ruime schepen worden opgediept,
ofwel met belangstelling luiterend naar
nieuws uit de andere landen van de chris
tenheid. Een koopman weet aan de omstan
ders te verhalen, dat hij tot midden in het
Duitsche rijk, in Saksenland is doorgedron
gen en daar hoorde van een Augustijner
monnik, Luther, hoe deze in strijd was ge
komen met andere kloosteringen over den
aflaat en iedereen uitdaagde zijn stellingen
te weerleggen. Wel geen der aanwezigen
vermoedde, dat dit het begin was van een
vloed van rampen, die zich zou storten over
heel Europa en ook over hun land zou neer
komen. En telken jare voortaan, kwamen
er sombere tijdingen, dat een groot deel van
Duitschlands vorsten zich schaarde onder de
vaan van Luther, die thans tot openlijken
afval van het Roomsche geloof was gekomen.
Zij hoorden met ontzetting, dat de dwaling
voortwoekerde, dat in Frankrijk en Zwitser
land nieuwe leeraars opstonden en in alles
braken met de oude Moederkerk. De Ko
ning van Engeland scheurde zijn rijk los van
Rome. Het onheil kwam naderbij. Daar kwam
onheilspellend de booze mare, dat de Deen-
sche Koning Cliristiaan III, (1534 tot 1559)
dus ook bun vorst, in Denemarken boeren
en burgers met geweld dwong de nieuwe leer
aan te nemen. Alle tegenstand werd bloedig
onderdrukt. Ook in Noorwegen, het tweede
Koningkrijk van Chrisiiaan III, werd het
volk met list en geweld hervormd. Nu was
IJsland aan de beurt. Waarom wilde de
Koning zijn rijken protestant maken? Het
was om louter baatzuchtige redenen. De
Deensche regeering wilde de schatkist stij
ven door de kerkelijke goederen in beslag
te nemen en tevens haar politieke macht tc
vergrooten door de macht en den invloed
des geestelijkheid tc vernietigen. Daarvoor
was noodig het volk los te scheuren van
•Rome, en de Hervorming in te voeren. Dan
kon de Koning ongestraft dc kerkelijke goe
deren tot zijn eigendom verklaren, dan zou
den geen onverschrokken apostelen dc lei
ders meer zijn van het volk, maar werden
dq geestelijke overheden slechts gewone
staatsambtenaren, die de kroon zouden
helpen, het volk in knechtschap te brengen
en te houden. Dc Koning wist, dat hij groote
moeite zou hebben in IJsland zijn plannen
door te voeren. De gehechtheid van de IJs
landers aan de Roomsche Kerk was zoo
stevig, dat zij niet door een koninklijke
ordonnantie in eens verbroken zou zijn.
De vervolging begon met dc gevangen
neming van den eerbiedwaardigen bisschop
van Skalholt. Deze edele grijsaard, Oeg-
mundr Palson, had in de 20 jaren van zijn
>isschopsambt alles gedaan om dc geloo-
vigen van Zuid-IJsland in de ware leer en
het christelijk leven te behouden. Toen de
leer van Luther met de Deensche schepen
naar IJsland trachtte te komen, nam hij,
ofschoon door ouderdom het licht zijner
oogen bijna was uitgedoofd, nog de pen op
en schreef een weerlegging van Luthers
dwaalleer. Dat was voor de Deensche regee
ring de welkome aanleiding om hem ge
vankelijk uit IJsland weg te voeren naar het
slot Sorö in Denemarken. Hij stierf reeds
spoedig in 1542 dc grijze bisschop als be-
leider van het geloof. Nu het bisdom van
Zuid-IJsland zijn hoofd verloren had, durfde
Christiaan III door te tasten. Den eersten
Februari 1541 werd een koninklijk besluit
uitgevaardigd, waarbij de kloosters van het
bisdom Skalholt bestemd werden voor volks
scholen, Voor iedereen was het duidelijk,
dat dit een armzalig voorwendsel was om
de kloosters met hun bezittingen aan de
kroon te brengen. Men behoeft zich slechts
te herinneren, dat oan de kloosters bloeiende
scholen, verbonden waren; trouwens bet eer
ste klooster, Videy, was nauwelijks met ge-
jweld in bezit genomen, of een nieuw de-
icreet verscheen, dat de buitengewone ge-
ischiktheid van de abdij opmerkte als resi-
'dent'c van den koninklijken stadhouder en
;het daarvoor onmiddellijk bestemde. De af-
1 gezonden soldaten hielden als echte roovers
'huis te Videy; er bleef zoo weinig over voor
>dc schatkist, dat de aanvoerder van den ko
ninklijken rooverstroep voor 't gerecht werd
gebracht en tot levenslange kerkerstraf werd
veroordeeld. Denkelijk door de krachtige
houding der IJslauders, verliepen wel tien
jaar, eer, na het breken van allen tegen
stand, al de kloosters gesaeculariseerd
waren.
Ondertusschen werd alle moeite gedaan
on de IJslanders tot het geloof van Luther
over te halen, maar met weinig succes, al
bezetten de Deensche soldaten het Zuidelijk
deel van het eiland. In Noord-IJsland stond
nog altijd het bisdom Holar intact. Daarheen
richtten zich de hoopvolle blikken van alle
Katholieken. Een grootere troepenmacht dan
de Denen op hel oogenblik ter beschikking
hadden, was noodig om Noord-IJsland te be
dwingen, wijl door het ijs gedurende het
grootste deel van het jaar de toegang
van de zeezijde was afgesloten en van de
landzijde werd bet door het woeste en
fjzigc binnenland genoegzaam beschermd.
Aan het hoofd van dc-kerk van Holar stond
ide hoogbegaafde kerkvorst Jon Arason, de
laatste skalde van, IJsland. Met den moed
'van een bisschop uit de eerste eeuwen van
het Christendom gordde hij zich aan voor
den strijd, die te wachten stond, en ver
sterkte in het geloof de hem toevertrouw
den. Manmoedig stond hij op de bres, toen
het beslissende uur sloeg voor de vrijheid
der kerk. De Paus van Rome, Paulus III,
voelde zich aangedreven door zijn geloofs
moed en trouw aan Rome openlijk te er
kennen zond hem.een kostbare koorkap ten
geschenke, die nog bewaard wordt in het
museum van Reykjavik, de tegenwoordige
hoofdstad van IJsland, tegelijk met een
breve. Het is een roerend document van
s Pausen zorg voor zijn ver-verwijderde
kinderen, die de fakkel des geloofs hoog op
gericht hielden in de duisternis van den
Poolnacht. Het is als de afscheidsgroet van
het Pausdom aan het katholieke IJsland,
doch geen afscheid voor eeuwig.
Paulus III Paus. „Eerwaarde Broeder,
Groet en apostolische.zegen. Wij hebben uw
schrijven van 17 Augustus van het vorig jaar
ontvangen, zoo vol van vroomheid tegenover
God, als ook vol eerbied en gehoorzaamheid
jegens ons en den H. Stoel. Wij betuigen U
daarvoor onzen innigsten dank in God, onzen
IHeer, en vermanen U met de U toever-
trouwe kudde in die gevoelens te volhar
den. Gij zult daarvoor hier op aarde den lof
van de menschen en van God het eeuwig
leven in den hemel verwerven. Wat den Sint
Pieterspenning betreft, die volgens uw mede-
idceling nog bij U berust, zoo zal het ons aan
genaam zijn, als Gij die besteedt voor die
armen, die het meest uwe barmhartigheid
noodig hebben. Wees er van verzekerd, wij
izullen nooit nalaten alles te doen, wat wij
net Gods hulp voor U doen kunnen."
Gegeven te Rome bij Sint Pieter
8 Maart 1548, in het 15e jaar van
ons Pontificaat
Twee Hamburgsche kooplieden brachten
I's Pausen brief over de Alpen en Duitsch-
[lands bergen en vlakten en de grimmige zee
naar 't snecuwige IJsland. Toen Jon Arason
de Pauselijke breve in handen had, liet hij
geheel zijn geestelijkheid samenkomen in de
kathedraal van Holar. Daar schreed hij in
vol bisschoppelijk ornaat met mijter en staf
naar het hoogaltaar en liet zich het schrij
ven van den Paus voorlezen. Dan hief hij
het Tc Deum aan, dankte in een begeesterde
rede den Paus en riep vol geestdrift uit:
„Ik wil liever sterven, dan den Paus on
trouw worden!" Schitterend heeft de bis
schop woord gehouden.
De dagen van het katholieke IJsland wa
ren geteld. 'De versterkte Deensche troe
pen drongen op om heel het eiland onder
hun macht te krijgen. Maar de IJslanders
wilden het geloof hunner vaderen niet ver
liezen. Het heldenbloed der oude Noren deed
hen naar zwaard en strijdbijl grijpen. De ge
wapende mannen stroomden naar Holar om
onder leiding van hun onverschrokken bis
schop tot reformatie te keeren. Jon Arason
voerde hen van overwinning tot overwinning,
in korten tijd was heel IJsland op een en
kele kuststreek na, weer in handen van dc
Katholieken. Koning Christiaan moest tot lis
tige middelen zijn toevlucht nemen om Jon
Arason in handen te krijgen. Viel deze, dan
was het met de kracht van den opstand ge
daan. Christiaan II achtte het niet beneden
zijn koninklijke waardigheid zich in een
eigenhandig schrijven tot een aantal IJsland-
sche edelen te wenden en te trachten hen
om te koopen om de katholieke partij te
verlaten en zelfs 'den bisschop aan 's ko-
nings dienaren uit te leveren. Helaas de ko
ning is hierin geslaagd. Midden op zijn ze
getocht viel Jon Arason door 't verraad
van eenige door. den koning omgekochte
Lieden in een hinderlaag. Dapper vocht de
bisschop met zijn getrouwen, want hij be
greep het, viel bij, dan was de zaak van den
godsdienst verloren. Eindelijk werd hij over
mand, gebonden en aan de Denen uitgele
verd. Een ijlings samengestelde buitenge
wone rechtbank besloot eerst hem naar De
nemarken te zenden. Dc vrees echter, dat
het woedende volk met geweld zijn bisschop
zou bevrijden, bewoog hen, hem spoedig te
doen sterven en zoo aan het zuivere Evan
gelie dc zege te verzekeren. „Bijl cn graf
zijn de beste cipiers," zoo riep een der
rechters uit. Dit was het gevoelen van dc
meeste rechters en aldus werd Jon Arason
als rebel en vijand van het „zuivere Evange
lie ter dood veroordeeld.
Den zevenden November 1550 was de
treurigste dag van IJslands geschiedenis
aangebroken, Tusschen een dubbele' rij
Deensche soldaten met gevelde lans ging de
laatste katholieke bisschop ter gerechts
plaats. Het kruis hield hij in dc hand en
rustig schreed hij voort, geen aandacht
schenkend aan de vermaningen van den Lu-
therschen predikant, die den martelaar nog
zijn gloricpaim trachtte te ontrooven. Daar
voert zijn weg voorbij een eeuwenoud Ma
riabeeld, dat in een kapelletje hoog ver
eerd werd door het goede volk, Ecrbiedip"
knielde de bisschop een oogenblik neer en
zond een laatster, groet naar Gods lieve
Moeder, die hij na weinige oogenblikken in
volle hemelglorie zou. aanschouwen. Dc pre
dikant greep zijn arm en wees hem op het
verkeerde, dat er in gelegen was, zelfs in
het uur des doods Maria's hulp in te roepen.
Glimlachend weerde de bisschop hem af en
ging welgemoed naar het zwartomfloersd
schavot, waar de beul, steunend op zijn bijl,
het slachtoffer wachtte. De bisschop knielde
neer, bad met vaste stem luidop: „In manus
tuas, .Dominc. commendo, spiritum meum".
„In uwe handen, o Heer, beveel ik mijnen
geest!" en legde moedig zijn hoofd op het
blok. En de slag vielde katholieke
h'ërarchie in IJsland had opgehouden te be
staan. Voor hoelang?
(Volksmissionaris)
steeds grooter, dat de luchthaven van Am
sterdam in het buitenland een slechten naam
krijgt, straks wellicht zal worden gemeden
om zijn deplorabelen toestanddat alles
is van ondergeschikt belang. Met wat geven
en nemen, was men er allang gekomen.
Naar uit Madrid gemeld wordt, wil de
Spaansche regeering een vlicgdienst met
Junker vliegtuigen tusschen Barcelona en
Sevilla oprichten, die later naar dc Kanarische
eilanden en Buenos Aires eenerzij ds en an
derzijds over Genua naar Duitschland zal
worden uitgebreid.
In het „Vliegveld" klaagt de heer E. Fuld
over de verwaarloozing van het vliegveld
Schiphol. Die verwaarloozing bestaat in
hoofdzaak daarin, dat Schiphol somtijds
blank staat. Kef meest noodzakelijke, het
geen op ieder terrein prima in orde moet
wezen, dé bodem, wordt niet meer dan zeer
onvoldoende onderhouden. Sinds lang reeds
heeft de K.L.M. uit dwarsliggers een primi
tief parketvloertje voor haar loods. Dit hulp
middel tegen verzakking der toestellen werd
in het Vliegblad reeds meermalen genoemd,
bespot en geillustreerd, en de toestand ver
ergert dagelijks.
De oorzaak van die verwaarloozing is, dat
twee Departementen het onderling niet eens
kunnen worden.
„In April 1923 wendde de Redactie van
Het Vliegveld zich tot het departement van
Oorlog, het departement van Waterstaat en
het Gemeentebestuur van Amsterdam en
vroeg inlichtingen omtrent den stand der
aangelegenheden. Het hoofd van de lie Af-
deeling van eerstgenoemd departement wei
gerde aan dit verzoek te voldoen, doch
verzekerde, dat de kwestie „de voile aan
dacht" had, dat „Het vertrouwen bestaat op
een ook voor de burgerluchtvaart alles
zins bevredigende oplossing" en dat zij
„thans in zeer bijzondere overweging bij
de Regeering is." Het laatste gold als reden,
waarom de gegevens niet verstrekt konden
worden. Dit valt te betreuren, temeer waar
de beide andere autoriteiten wel uitvoerig
hebben geantwoord en door deze politiek
van de open deur een houding hebben aan
genomen, die meer hoop op samenwerking
geeft. In ieder geval heeft „de volle aandacht"
van het departement van Oorlog in de sedert
verloopen 10 maanden geen productieven
arbeid gedaan of succes kunnen boeken, al
thans niet wanneer men op een „ook voor de
burgerluchtvaart alleszins bevredigende op
lossing" hoopt. Deze geheimzinnigheid heeft
nog minder reden van bestaan, waar zij, die
de quaestie van den aanvang af volgden,
reeds lang hebben begrepen, dat het struikel
blok is, wie op het terrein de leiding in handen
zal hebben. Het departement van Water
staat, dat nu eenmaal belast is met de zorg
voor de veiligheid van het civiele luchtverkeer
en met de behartiging van de belangen ervan,
meent deze taak alleen dan naar behooren
te kunnen vervullen, wanneer het de minister
van Waterstaat is, die ten aanzien van Schip
hol, als eerste vertegenwoordiger der re
geering tegenover het gemeentebestuur van
Amsterdam en tegenover de gebruikers van
het terrein, kan optreden. Het departement
meent, dat de leiding van het terrein niet
in militaire handen zou moeten blijven. En
het departement van Oorlog staat juist op
het omgekeerde standpunt en wil de leiding
niet uit handen geven.
Dit is de quaestie Schiphol. Twee depar
tementen, twee deelën van één regeering,
ebben verschil van meening en laten de
Burgerluchtvaart lijden, terwijl zij hun ru
zietje kalm uitvechten. Dat het terrein stee 's
slechter wordt, de nadeelen voor de K.L.M.
De beklaagde vrijgesproken
Woensdag deed de rechtbank uitspraak in
de zaak tegen de 31-jarige weduwe J. L., die
op 29 Juli in de echtelijke woning in de Oran
jeboomstraat te Rotterdam na een huiselijke
twist, haar man met een dolkmes zulke zware
verwondingen toebracht, dat H. L„ daaraan
overleden is.
De rechtbank achtte de ten- laste gelegde
mishandeling, den dood ten gevolge^ hebben
de, bewezen, doch nam aan, dat bekl., gehan
deld heeft in wettige zelfverdediging, waar
door bekl. i et strafbaar [each wordt. Mits
dien wordt beid. ontslagen van alle rechts
vervolging. De rechtbank gelastte voorts de
vernietiging van de dolk, waarmede het
misdrijf gepleegd is.
De eisch was geweest 4 jaar gevangenisstraf.
Verdediger was mr. Bosman.
Drie personen, een 47-jarige stoffeerder,
een ongeveer 30-jarige juffrouw en de Sa-
jarige secretaris aan de afdeeling Gooi dei-
Internationale Anti-militairistische vereeni-
ging stonden Woensdagmiddag voor den po
litierechter, mr. Servatius te Amsterdam, te
recht wegens het op 2 Februari j,l. op de
markt te Hilversum verspreiden van opruien
de geschriften aan soldaten.
Het geschrift, waarvan hier sprake was,
bleek een oproep te zijn tot het bijwonen van
een vergadering, uitgeschreven door boven-
noemde vereeniging, waar zcu worden ge
protesteerd tegen de arrestatie van acht
jongelui, die tijdens dc jubileumfeesten te
Amersfoort aan de daar aanwezige soldaten
een manifest verspreid hadden, waarin tot
dienstweigering werd aangemaand.
Op het biljet, dat op 2 Februari te Hil
versum verspreid was, stond dit Amersfoort-
sche manifest afgedrukt en de Hilversumschc
politie vond hierin een reden ook dit biljet on
der de „opruiende geschriften" te rangschik
ken.'
De drie beklaagden, die zich voor dit feit
te verantwoorden hadden, waren niet op hun
mondje gevallen.
„Het was volstrekt niet onze bedoeling om
op te ruien, zeide de stoffeerder met verhef
fing van stem. „Als ik had willen opruien,
Edelachtbare heeren, dan was ik naar Amers
foort gegaan, waar werkelijk soldaten zijn.
We wilden enkel dc vergadering bekend ma
ken. Bovendien is 't manifest „ijskoud" uit
den tijd, want er wordt een toespeling in ge
maakt op het 25-jarig jubileum van de ko
ningin, dat nu al 12% jaar geworden is.
Politie-rechter Kunt u niet een beetje
zachter spreken.
Bekl. Neen, Edelachtbare, dat zal niet
gaan. Ieder vogeltje zingt, zooals 't gebekt is.
Pol. rechter Ik verzoek u toch, uw toon
wat te verzachten.
Bekl.Dat kunt u makkelijk zeggen,
Edelachtbare. Maar.... ieder vogeltje
Pol. rechter Ja, ja, vertelt u nu maar ver-
der. -
Bekl. verklaarde nog, dat de biljetten wel
aan een zevental rechercheurs in burger wa
ren uitgereikt, dat echter pas den daarop vol
genden Maandag tot vervolging was overge
gaan.
De jongedame, die hierop verscheen, was
volgens hare verklaringen al zeer toevallig hij
de zaak betrokken geworden. Ze had met een
der verspreiders staan praten, maar had zelve
niet aan 't verspreiden willen meehelpen, om
dat ze hiervoor reeds eerder door de politie
gewaarschuwd was. Een der andere beklaag
den echter had een paar biljetten laten vallen
waarop zij deze had opgeraapt, en een ervan
gegeven aan een manspersoon, die haar „aan-
keek alsof hij er graag een wou hebben."
Later bleek deze persoon een rijksveld
wachter in burger te zijn, dezelfde die het
proces-verbaal opmaakte.
Dit biljet was het eenige geweest dat zij af
gegeven had en op grond hiervan meende zij
aanmerking te moeten maken op de dagvaar
ding waarin gesproken werd van het ver
spreiden van geschriften aan voorbijgangers
(meervoud.) Als ik dit biljet had willen „ver
spreiden," dan had ik 't eerst in stukjes moe
ten scheuren.
De secretaris van de antimil. vereeniging
merkte ten slotte op,dat hij zelf r et de bewus
te biljetten op de markt was gaan staan,
omdat hij een flauw vermoeden had, dat de
biljetten als „opruiend" konden worden aan
gemerkt en hij eenige 15 a 16-jarigen, die
zich voor de verspreiding hadden aangeboden,
'liet in ongelegenheid wilde brengen.
Verder, dat de politie hem stilletjes had
laten begaan. Op 20 Februari w r ;n in de ge
meente Hilversum ongeveer 5000 van die
stukken verspreid, zoodat die verspreiding
dus eigenlijk de schuld van de. politie was.
„Bovendien, zoo vervolgde hij was er van
opruiing geen sprake. Dit had nog 't geval
kunnen zijn in de jubileumsdagen toen de
verschillende afdeelingen van de „internatio
nale moordorganisaties" van vrou,w en kin
deren werden weggehaald om voor de Konin
gin te defeleeren, doch al de „lieftallige jonge
dames, deftige heeren en oude theetantes"
te Hilversum konden bezwaarlijk onder de
opruibare personen gerekend worden.
De menschen waren geheel vrij de protest
vergadering al of niet te bezoeken.
Het O. M., waargenomen door mr. Ver
steeg achtte het ten laste gelegde wettig en
overtuigend bewezen en eischte tegen de
beide mannelijke beklaagden 7, tegen de juf
frouw 3 dagen gevangenisstraf.
Mr. Servatius zal 25 Maart uitspraak doen.
Een taalkundig genie wiens ontzaggelijke
bekwaamheid nog altijd blijft boeien en ver
bazen, is Guiseppe (Jozef) Mezzofanti, de
kardinaal die meer dan zeventig talen sprak.
Ongetwijfeld behoort hij een plaats tc heb- i
ben in de eeregalerij der groote mannen,
die de Christelijke beschaving heeft voort-
gebrach'
„Nieuw-Nederland" vertelt het volgende
van dezen taaireus;
Hij werd als zoon van een eenvoudigen
timmerman den 19en September 1774 te Bo
logna geboren.
Omtrent de eerste levensjaren van den
Kardinaal loopen verschillende fabelachtige
vertellingen, doch dit is zeker, dat de kleine 1
Guiseppe het eerst onderricht ontving van i
den Abbate Filippo Cicotte. Al spoedig had j
deze de meer dan gewone talenien van zijn J
leerling ontdekt en hij trachtc dan ook Mez-
zofenti's vader te bewegen zijn zoon te laten
studeeren Aanvankelijk was de oude Mez
zofanti daartoe niet te bewegen, doch op
aandringen van Guiseppe's moeder en P
Joh. Bapt. Respeghi gaf hij ten laatste zijn
toestemming.
Door de bemoeiing van P Respeghi werd
Guiseppe opgenomen in de in 1616 door den
Florentijn Joh. Franz Fiammelli voot onbe
middelde scholieren gestichte Scuole Pie dc
Bologna, waar zich onder zijn leeraren drie
Jezuïeten bevonden, die uit den toen ter tijd
opgeheven Sociëteit van Jezus uit Spanie en
Spaansch-Amerika waren gekomen; P. Ema
nuel d'Aponte, P Markus Esohar, en P ihju-
len een geboren Zweed. Van deze geleerden
mannen ontving Mezzofanti niet alleen het
gewone onderwijs, doch hij leerde van hen
hét Spaansch, de grondbeginselen van het
Mexikaansch en eenige Zuid-Amerikaansche
idiomen
Mezzofanti paarde aan een groot en snel
bevattingsvermogen een wonderbaarlijk ge
heugen. Een zijner professoren in de Griek-
sche taal wilde zich van die geheugensterkte
overtuigen, en terwijl hij hem den Griekschen
tekst over het Priesterschap van den H.
Chrisostomus ter hand stelde, verzocht hij
den twaalfjarigen knaap -de eerste de beste
bladzijde te lezen en daarna van buiten te
citeeren. Mezzofanti las aandachtig de hem
aangewezen bladzijde en gaf daarna het boek
terug om het gelezene daarna, woord voor
woord, weer te- geven.
Drie jaar lang studeerde Mezzofanti onder
den geleerden professor Jozepb Bogli de
wijsbegeerte en op 15 jarigen leeftijd had hij
zich reeds den doctorstitel verworven. Vast
besloten priester te worden, stelde hij zich
onder leiding van den Domkapittelhccr
Giocchino Ambrosi en studeerde de godge
leerdheid. Volgens een medestudent, Abbate
Monti, Aartspriester van Bagno di Parreta,
bracht hij, -gedreven door een onverzadig
bare leergierigheid, heelc nachten door in de
bibliotheken, zoodat zijn gezondheid er na
tuurlijk onder ging lijden. De Bijbelstudie in
het Hebreeuwsch en Grieksch had voor hem
niet het minste bezwaar. Daarnevens stu
deerde hij Arabisch, Syrisch, Syro-Chal-
daisch, en Koptisch. Vooral wat betreft het
Grieksch, drong hij onder leiding van P-
Emanuel d'Oponte tot in dc diepste diepten
dezer schoonste aller talen door. Mezzofan
ti, die na de voleinding zijner theologische
'Studiën nog te jpng was voor de priester
wijding, vond nu tiid en gelegenheid ziin taal
kennis te vermeerderen. Van een uit frank
rijk verdreven priester leerde hij_ de Fran-
sche taal, terwijl hii de eerste Duitsche les
sen ontving van P. Thijnlen S J. Het
Zweedsch leerde hij van een Zweedschen
knaap, die enkel zijn moedertaal machtig
was.
Acht dagen vojr zijn priesterwijding, die
den 23en Se"tember 1797 met pauselijke dis
pensatie plaats had werd de nog niet 23-ja-
'rige benoemd tot leeraar in bet Arabisch
aan de Universiteit te Bologna. Deze leer
stoel was hem toegekend na een door hem
schitterend afgelegd proefstuk. De vreugde
van dit professoraat bleek echter van korten
duur want reeds den 7den Fioreal van het
jaar VI der Fransche Republiek werd hem
het ontzettingsdecreet toegezonden, omdat
hij den door de wet voorgeschreven eed
niet wilde afleggen en zich evenmin met een
algemeene verklaring dienaangaande wilde
inlaten.
De toenderiijd uitgebroken oorlog tus
schen Frankrijk en Oostenrijk, bood Mezzo
fanti ruim gelegenheid zijn groote talenken
nis practise!: tc beoefenen. Na den slag aan
de Trebbia (1799) bleven de Oostenrijkers
bijna een jaar in het bezit van Bologna.
Mezzofanti trok zich de zieken en stervenden
van hun, uit de meest verschillende natio
naliteiten bestaande leger, bijzonder aan.
Met alle kracht wierp hij zich op de studie
der taal van, elk dezer ongelukkigen en het
duurde niet lang of hij kon zich bij iader
hunner verstaanbaar maken. Toegerust met
de eerste grondbeginselen hunner taal,
mengde hij zich onder de ziekenoppassers,
sprak troostende woorden tot dc zieken en
hoordé de biecht der stervenden.
Het Russisch kende bij volkomen, en het
Nederlandsch leerde hij van een jongen
Vlaming, die te Bologna verbleef. Ook was
hij de ijverige leerling van een destijds te
Bologna aanwezig zigeuner uit een Hon-
gaarsch regiment. Hij sliep nauwelijks meer
dan drie uur; de overige tijd was aan talen
studie gewijd.
In 1803 werd hij benoemd tot professor
in de Oostersche talen. Hij legde zich op
het Perzisch toe en het Turksch. Tusschen
1817 en 1820 bezochten hem de meest voor
aanstaande persoonlijkheden-, Stuart Rose
zegt van hem, dat hij toendertijd reeds. 20
talen las, en 18 schreef. „Maar het wonder
baarste yas, dat hij ze allen vloeiend sprak,
en die, waarover ik zelf een oordeel vellen
kon, met de meeste correctheid, zonder ook
maar een enkele grammatische fout te
maken."
Lord Byron, zelf een uitmuntend talen
kenner, schreef: „Ik ken geen buiteniand-
schen taalkundige, dien ik tweemaal zou
willen ontmoeten, behalve Mezzofanti, want
deze is inderdaad een werkelijk talenwon
der, een wandelende bibliotheek, een man
die tijdens het bouwen van den toren van
Babel als tolk had kunnen dienen. Deze mail
is inderdaad een mirakel van geleerdheid
en daarbij even eenvoudig als geleerd."
Den 12en Februari 1838 werd Mezzofanti
in bet Consistorie door Gregorius XVI lot
Kardinaal verheven. Als zoodanig verzorgde
hij de correctie der Liturgische boeken van
de Oostersche Kerk en speelde hij een lei
dende rol in de Congregatie der Studiën. Hij
zette nog geregeld zijn studie van vreemde
talen voort, en ten laatste kon hij zich met
gemak in meer dan zeventig talen en dialec
ten uitdrukken. In dc wereldstad Rome,
werwaarts reizigers uit alle deelen der we
reld pelgrimeeren, kon hij zich met ieder in
zijn eigen taal onderhouden, zoodat zich in
Mezzofanti als het ware het wonder van den
eersten Pinksterdag herhaalde.
Den 12en Maart 1849 stierf hij een stich
tenden dood. Zijn geschriften en kostbare
boekerij bevinden zich in de bibliotheek van
Bologna.
Stille Omgang. Woensdag 19 Maart
werd in het gymnastieklokaal van de Zus
terschool de tweede vergadering gehouden
van bovengenoemd gezelschap. Mocht de
eerste vergaderine, welke dc oprichtings
vergadering was, een succesavond geweest
zijn, de tweede kenmerkte zich door nog
meer belangstelling. De Zeereerw. Heer
Pastoor gaf in zijn openingswoord de vreugde
ta kennen, dat onder zijn parochianen een
zoo 'n heerlijke devotie bestond voor den
Koning Eucharisticus, die hen kon brem-ten
tot het vormen van een groep van nu reeds
meer dan 70 mapnen om den pelgrimstocht
naar Amsterdam te aanvaarden. Spr. memo
reerde nog den grooten strijd, die gevoerd
wordt tegen onzen godsdienst, en bracht
als sterkste bewijs naar voren de Zieken
huis-kwestie. Hiervoor vroeg spr. bij den
ommegang een extra-gebed.
Vervolgens werd overgegaan tot het meer
zakelijke gedeelte van de agenda, nl, voor
lezing notulen, de statuten, welke de Kerke
lijke goedkeuring reeds ontvangen hebben.
Op prettige wijze werd verder behandeld
de regeling van de bedevaart, zoowel voor
de voetgangers als voor hen, die per rijwiel
gaan. Bepaald werd, dat de aimarsch op 11.30
zal plaats hebben, terwijl de fietsers een
uur later zullen vertrekken, welke onderweg
verschillende malen zullen afstappen om dan
loopend verschillende gebeden te verricu-
ten.
Aan het slot van den avond spoorde de
voorzitter de leden aan, om ook als lid toe
te treden tot de Eerewacht was het H.
Sacrament.
Vermelden wij nog, dat de vergadering
werd opgeluisterd door zeer verdienstelijke
zangnummers van het kerkkoor.
Driehuis mag met trots terugzien op dezen
zoo uitstekend geslaagden avond en wij
twijfelen er dan ook niet aan, dat velen nog
als lid zullen toetreden.
BEVERWIJK.
Bloembollenveüing". Alh'er is een Com
missie gevormd uit de Tuinders-Vereeniging
„Kennemerland" en „Dc Vrije Veiling,'' ten
einde te trachten een instituut op te richten
tot het houden van bloembollenveilingen, zoo
lezen wij in het „Kweekersblad."
Het succes met dc bollenveilingen, door
andere Groenten-Veilingen ondernomen, is
een aansporing voor de commissie, om ook
deze aangelegenheid ter hand te nemen.
Ten einde in de gelegenheid gesteld tc
worden kennis te nemen van de wenschen
der kweekers, is een openbare vergadering
belegd op Vrijdag 21 Maart a.s. Daar zullen
de kweekers zelf kunnen beslissen, of de
samenwerking voldoende is om deze onder
neming verder ter hand te nemen.
Indien blijkt, dat het idee algemeen ingang
vindt en dc veiling dus in een algemeen
gevoelde behoefte zal voorzien, is de Com
missie bereid door te werken.
In Beverwijk en Omstreken is wel geble
ken, dat er behoefte is aan bollenveilingen,
want reeds drie Combinaties organiseerde
bloembolienveilingen in het verledene.
De behoefte aam een veiling is dus wel
aangetoond, doch ook is waard onder de
oogen te zien, of het gewenscht is de vei
lingen dusdanig te verbrokkelen, dat dc
koopers op zoovele plaatsen tegelijk moeten
zijn, en of hel geen tijd wordt dat een uni
forme regeling wordt getroffen omtrent de
veilingsvoorv/aarden.
De bolienveilingcn, vooral die van droge
bollen, spelen een belangrijke rol in ons vak.
Van groote beleekenis is. hoe de voorwaar
den zijn, wie de ondernemers zijn, en of de
hoeveelheid, die wordt aangeboden, de moei
te loont voor de koopers, om in den druk
ken handelstijd deze veilingen te bezoeken.
De meening, als zou een groentenveiling
het aangewezen lichaam zijn. onderschrijven
wij niet. De meeste veilingen worden dan
ook gehouden door aparte combinaties van
personen, nauw verwant aan den groenten-
handel of het veilingswezen, doch niet als
zoodanig.
Te Poeldijk, te 's-Gravenzandc, te Boven-
karspcl, wordt de veiling geleid en beheerd
door een vereeniging, die niets uitstaande
heeft met de groentenveiling dan een loyale
samenwerking, die zich uit in het beschik
baar stellen van het veilingsgebouw, terwijl
in Bovenkarspel de bollenveiling zelf een
gebouw heeft laten zetten.
De Coöperatieve Kaarlemsche Groenten-
en Bollen-Veiling maakt hierop een uitzon
dering. Die heeft èn de groepten- èn de bol
lenveiling onder haar beheer. Daar is spoe
dig de noodzakelijkheid op den voorgrond
getreden, om een goed lokaal te hebben, en
exploiteert thans het mooie lokaal in de
BI oemh ofstraat.
Te Beverwijk is een dergelijk lokaal b'e-
schikfaaar. Het ware te wenschen, dat de
Beverwijksche kweekers dusdanig samen
werkten, dat zij allen in ééne veiling samen
werken, ten einde goed geordene veilingen
tc houden, die zooveel aanvoeren, dat geen
enkele exporteur verzuimt deze veilingen te
bezoeken.
Indien dit voorop staat, dan wenschen wij
de commissie toe succes op haar pogen en
Beverwijk een mooie bloembollenveiling.
Subsidieering van voorbereidend lager
onderwijs.
In de raadsvergadering van 15 Januari
j.l. werd in handen van B. en W. gesteld
om praeadvies een verzoek van het Be
stuur der R.K. Parochiale scholen alhier,
om een jaarlijksche bijdrage in de kosten
van de onder haar beheer staande school
voor voorbereidend lager onderwijs. (Be
waarschool).
In zake het voorbereidend lager onder
wijs zijn nog geen wettelijke voorzieningen
getroffen, zoodat in deze aangelegenheid de
gemeente zelfstandig heeft te beslissen. Al
leen zijn de scholen voor voorbereidend
lager onderwijs onderworpen aan het Rijks-
schooltoezic'nt.
Omtrent de principieclc zijde van het
verzoek deelen Bj en W. mede, dat eene
meerderheid van hen, indien de financiën
zulks toelaten, het wenschelijk acht, dat
de gemeente het bijzonder bewaarschool-
onderwijs financieel steunt. Eene minder
heid daarentegen is van meening, dat de
tot stand koming van confessioneele be
waarscholen een gevolg van het stelsel
van subsidieering door de gemeente niet
in de hand moet worden gewerkt, aange
zien naar het gevoelen van de minderheid
de voorziening in de behoefte van dit on
derwijs gevoegelijk aan de gemeente kan
worden overgelaten.
Ofschoon voor dc inrichting van deze
schoolgebouwen, zoowel wat betreft het
aantal leerkrachten en helpsters als de
maatregelen in hei belang der gezondheid,
geen wettelijke voorschriften zijn gegeven,
is toch uit een door het Rijksschooltoezicht
ingesteld onderzoek gebleken, dat de in
richting der school geheel onvoldoende
moet worden geacht, terwijl bovendien in
dezen slechter, toestand geen verbetering
kan worden gebracht.
De minderheid van B, cn W. vindt hierin
geen aanleiding, om het verzoek af te vij
zen en zal bij afzonderlijke nota een voor
stel doen tot het verleenen van ten sub
sidie.
Dc meerderheid van B. en W. stelt in
verband met vorenstaande mededeclingen
den Raad voor zij het dan op geheel
verschillende gronden op het verzoek
afwijzend te beschikken.
Burgerlijke Stand. Geboren: z. van A. M.
DeddingSchönigt. d. van D. Bloms-
maSchipper. z. van A. M. J. Beijer-
manWilmers.
Ondertrouwd: J. Wilkens en M. Honig.
Getrouwd: A. W. Halderiet en E. Ch.
Poelmeijer.
Overleden: J. Veenstra, 3d. G. van
de Peppel, 72 jaar.
Burg. Stand van 18—20 Maart. Hester,
d. van C. J. Kost en C. Klaassen. Wil
lem, z. van M. Boterman en E. G. Blok.
Adriana Catbarina, d. van J. dc die le
Clercq en J. Bus.
Ondertrouwd: Pieter van Beek. 22 j. en
ühelmina Fredrika Hartman, 25 j.
Getrouwd: Albert Schenk, 22 j. en Moin-
tertfe Roodenbu-g. 21 j. Albert Eveleens,
22 j. en Neeltje Elisabeth Middelkoop, 23 j.
Adrianus Noordam, '22 j. en Jannetje den
Ouden, 20 j. Lieuwe Swart, 41 j. en An-
r.etta Sophia Bakker, 41 j. -
Overleden: Wilhelmica Cornelia van Tol,
8 m„ d, van Th. J van Tol en F. Akkerman.
Geertruida Visser, 75 j., wed. v. J. Kort.
Autobusdienst NoordwijkDen Haag v.v,
Naar wij vernemen, zal 6 April, in com
binatie met den autobusdienst Noordwijk—
Haarlem, een autobusdienst worden geopend
Noordwijk—Den Haag. Het ligt in de bedoe
ling te rijden via Rijnsburg, Katwijk-Binnen,
Wassenaar. Er zullen voorloopig 5 ritten per
dag plaats vinden en wel met een luxe
autobus, zooals nu van Noordwijk op Haar
lem rijdt, voor 24 personen. De nieuwe
dienst zal wel blijken in een behoelte tc
vc-orzien.
Verkooping. Bij de openbare verkooping
gehouden te Noordwijk, is in bod gebracht:
Perceel 1, een woon- en winkelhuis aan
de Hoofdstraat te Noordwijk aan Zee
12000; perc. II, een woonhuis met stee-
nen schuur, tuin, enz. te Noordwijk-Binnen,
groot 2.95 A„ 3200; perc. UI, 1 perceel
weiland onder Noordwijk, groot 1 H.A. 28
A„ 3000; perceel IV, een winkelhuis met
woning, steenen schuur, tuin, enz., aan* de
Zeestraat, 550; perceel V, een winkelhuis
met woonhuis, aan dc Pickéstraat 2400;
perceel V, een perceel bouwgrond, te Noord
wijk, groot 21 A. 46 cA„ 450.
Voor den inhoud van deze rubriek steil
de Redactie zich niet aansprakelijk
ZANDVOORT, 19-3-24.
Mijnheer de Redacteur,
Vergun mij een klein plaatsje voor onder,
staande opmerking in uw veelgelezen blad,
naar aanleiding van een verslag onzer ge
houden jaarvergadering der kiesvereeniging,
in de kapel der R.K. Kerk, op Maandag 17
Maart j.l. gehouden.
Het bcvreemt mij namelijk dat hierin niet
vermeld staat, dat den heer Geers bericht
van verhindering inzond en dat door een der
leden geprotesteerd is, alsdat werd toegela
ten en bevorderd dat bedoeld raadslid werd
bejegend, zonder dat hij zich kon verdedigen
in verband met zijn afwezigheid. Ook dat
eenige leden hunne bevreemding er over uit
spraken, dat de heer Geers nu het derde
raadslid was dat het blijkbaar met den heer
Siegers niet kon vinden en dat deze hier
blijkbaar niet vreemd aan is.
Hopende dat U deze opmerking zult wil
len plaatsen teneinde verkeerde gevolg,
trekkingen te voorkomen.
Beleefd dankend voor de plaatsing,
Uw dw. dn
Naschrift. Wij brengen onder de aan
dacht, dat uit onze verslagen dergelijke
persoonlijkheden immer worden geweerd,
een gewoonte, waar wij nimmer van zullen
afwijken en die ons nog nimmer berouwé
heeft.
De drukte aan de expeditie-kantoren
in de grensgemeenten.
We lezen in de Msb. t
Nog immer wordt in verband met den la
gen franc-koers heel wat goed in België op-,
gekocht en naar Nederland geïmporteerd.
Het gevolg is, dat de expeditie-kantoren
in de grensgemeenten het razend druk heb
ben en vooral die te Roosendaal, waar aan.
die kantoren met dubbel personeel en tot
laat in den nacht veelal moet worden ge
werkt om alles op geregelden gang te houden.
Bijna gestadig aan zit de groote goederen
loods aan het station propvol met ingekomen
goederen en herhaaldelijk komt het voor, dat
verschillende wagons uit Frankrijk en voor
namelijk België niet direct gelost kunnen
worden wegens gebrek aan bergings-ruimte.
Als een teekenend staaltje van wat er daar
omgaat kan hierbij worden gemeld, dat er
dagen zijn, waarop alleen van expediteurs en:
particuliere reizigers tot 1520 duizend gul
den aan invoerrechten worden ontvangen.
De Belgische autoriteiten schijnen dan ook
niet van plan, dat alles lijdelijk te blijven aan
zien. Althans het hier verschijnende dagblad
„De Grondwet" meent te weten, dat het Bel
gische gezantschap te Den Haag dezer dagen
heeft geïnformeerd naar den omvang var»
den invoer uit België te Roosendaal, in ver
band met de maatregelen, welke de Belgi
sche regeering voornemens zou zijn te nemen.
De hoofdcommissaris van politie te 'sj
Hage, geeft in overweging, om, alvorens1
in relatie te treden met Pieter Makelaar,
zich noemende particulier rechercheur, wo
nende Regentesseplein 24, aldaar, inlich
tingen in te winnen bij de Centrale recherche;
Alexanderplein.
Met zijn kornuiten te Rotterdam?
De Fransche politie, die, met een beveï
tot aanhouding in handen, nog steeds haar
jacht voortzet' op den bankier-oplichter Si—f
mon, directeur van het Crédit de France,
en zijn medeplichtigen Aure! de Lambert1
en Bloch, heeft, naar de ,-,Matin" meldt,
vernomen, dat het edele, drietal zich te Rot
terdam ophoudt. In allerijl zijn de noodige
formaliteiten vervuld om hun arrestatie in'
die stad te doen plaats vinden.
De politie hééft aangehouden drie klerken
van het Rijkspaspoortenbureau te 's Hage,
verdacht van verduistering van gelden, welké
verkregen waren door het ongerechtigd ge
bruik maken van visumstempels.
De vreemdelingenpolitie merkte, dat een'
buitenlandsche artiste in het bezit was van
een jaarvisum, terwijl haar slechts een korter
verblijf in ons land mocht worden toegestaan.
Hierna bleek, dat de fraude meermalen ge
pleegd was. Ket geld, dat voor het visum in
rekening werd gebracht, hielden de klerken
achter. Van de aangehoudenen is er één cp
vrije voeten, de andere twee zijn ter beschik
king der justitie gesteld.
