2±j
GEMENGD NIEUWS.
KERK EN SCHOOL
\BJNNENLANDSCH NIEUWS. behartigen. Waar en Keie groote tnogenaneaen
Nederland en Rusland.
Voorzitter der R.-K. Eerste
Kamerfractie.
De arbeidsbemiddeling in 1923.
De naleving van de bepalingen
van de Arbeidswet.
Het ontwerp-kieswet van mej.
van Dorp.
Bezuiniging op „Oorlog."
Besprekingen met Rusland.
Godslastering en vloeken.
VERKEER EN POSTERIJEN.
De spoorweg Venlo naar de
grens.
RECHTSZAKEN.
Overtreding Loterijwet.
MARKTNIEU^S.
Visscherij.
Schilderijendiefstal te
Keulen,
De moord te Drachster
compagnie.
Een agent tusschen de krenten.
HANDEL EN NIJVERHEID
Personeelsuitbreiding bi[
werkspoor te Utrecht.
Het Roomsche oud-christelijke
Rome.
VERKEER EN POSTERIJEN,
Een taxietarief van 20 cent
te Amsterdam.
Vereenvoudigde administratie.
i zijn voorgegaan, achtte de vergadering het
j niet langer verantwoord nog te talmen bij het
De onderhandelingen tusschenvol|en van voorbeeld.
Het advies van den Nijverheidsraad over
De onderhandelingen te Berlijn tusschen
de vertegenwoordigers van Nederland en
Rusland zijn op een dood punt geëindigd.
Van Russische zijde werd. zooals reeds was
aangekondigd, de eisch gesteld, dat Neder
land bij het begin van de onderhandelingen
de Russische regeering de jure zou erkennen.
Aangezien onze vertegenwoordigers hiertoe
niet gemachtigd waren zijn de onderhande
lingen daarop gestaakt, zonder dat iets over
de voortzetting ervan bepaald is. Men heeft
ichter bij het uit elkander gaan wederzijds
medegedeeld, dat men ten allen tijde bereid
js nadere mededeelingen van de tegenpartij
In ontvangst te nemen.
Van een breuk is geen sprake, maar even
min ziet het er naar uit. dat de onderhande
lingen spoedig zullen worden hervat.
N.R.Crt.
Scheepvaartbeweging.
Gedurende de afgeloopen week zijn den
Nieuwen Waterweg ingekomen 186 schepen,
waarvan 50 Nederlandsche, 46 Engelsche,
11 Noorsche, 4 Zweedsche, 3 Deensche, 42
Duitsche, 16 Fransche, 3 Amerikaansche,
1 Grieksche, 2 Japansche, 1 Spaansche, 5
Russische, 1 Danziger en 1 Joego-Slavisch,
waarvan 174 stoomschepen, 4 zeelichters,
1 bijlegger, 2 vreemde sleepbooten, 1 proef-
6toomer en 4 stoomschepen om te bunkeren.
Hiervan waren bestemd voor: Rotter
dam 148, Schiedam 3, VIaardingen 17, Hoek
van Holland 6, Poortershaven 2, Zwijndrecht
1, Pemis 5, Vandelingenplaat 4 schepen om
te bunkeren.
Van Vlaardingen en Pernis vertokken 1
ichip naar Rotterdam.
In hetzelfde tijdperk van 1923 kwamen
den Nieuwen Waterweg binnen 180 sche
pen, waarvan 173 stoomschepen, 2 zeelichters,
1 bijlegger, 1 stuks baggermateriaal, 1 vreem
de sleepboot, 2 stoomschepen om te bun
keren.
Hiervan waren bestemd voor: Rotter
dam 157. Schiedam 2, Vlaardingen 9, Poor
tershaven 1, Hoek van Holland 6, Pernis 1,
Dordrecht 1, Leiden 1 en 2 stoomschepen
die aan de Vondelingplaat hebben gebun
kerd.
Sedert 1 Januari zijn aangekomen
Schepen NettoReg. ton
Nieuwe Water-
2,134 3,031,942
1,962 2,783,058
1,821 2,630,622
1,733 2,526,085
weg
1924
1923
Rotterdam 1924
1923
Naar het Hsgz. meldt, is als opvolger van
Jhr. Van der Does de Willebois de heer mr.
W. van Lanschot aangewezen als voorzitter
der R.K. Eerste Kamerfractie.
Ongeveer 5 meer werkzoekenden
dan het jaar tevoren.
In de jongste aflevering van het tnaand-
jchrift van het Centraal Bureau voor de Statis-
stiek wordt medegedeeld, dat het jaarover
zicht van de arbeidsbemiddeling, op grond
van zuinigheidsmaatregelen en in afwachting
van verdere maatregelen, met betrekking
tot deze statistiek te nemen, sterk is ingekort.
Blijkens de cijfers over 1923 stonden einde
December bij de gezamenlijke arbeidbeur-
een en correspondentschappen der arbeids
bemiddeling ingeschreven 113.844 werkzoe
kenden, tegen 108.576 een jaar te voren. In
den loop van 1923 hadden 6.26.493 inschrij
vingen van werkzoekenden plaats, het aantal
nieuw ingeschreven aanvragen van werkge
vers beliep 217.063, het aantal plaatsingen
185.802.
De aflevering bevat behalve een algemeen
overzicht, waaraan deze cijfers zijn ontleend,
nog een overzicht van de totaalcijfers van elk
der arbeidsbeurzen afzonderlijk en een over
zicht van de gezamenlijke werkzaamheid der
38 districtsarbeidsbeurzen met betrekking
tot de bemiddeling in de voornaamste be
roepen.
ALGEM. R. K. WERKGEVERSVER-
EENIGING.
Het dagelij ksch bestuur van de Algem.
R. K. Werkgeversvereniging is onlangs on
der leiding van den heer J. P. J- Asselbergs
te Utrecht voltallig bijeen geweest. De R. K.
Werkgever meldt over de behandelde agenda
o. m., dat als candidaat voor de vacature
in den Nijverheidsraad, ontstaan door het
bedanken van den heer Fr. van Spaendonck,
lan het hoofdbestuur ter benoeming zal wor
den voorgedragen mr. M. van Steenbergen,
te Goirle. Verder, dat geijverd zal worden
om de legalisatie-kosten van certificaten
van oorsprong, die vele landen nog vragen,
afgeschaft te krijgen. Met genoegen werd
geconstateerd, dat enkele landen in dien zin
reeds concessie hebben gedaan. Ook op dit
terrein zou, meende men, het nemen van
retorsie-maatregelen aanbeveling verdienen
en wel in dezen zin, dat ten opzichte van den
Invoer van artikelen hier te lande dezelfde
formaliteiten en leges zouden moeten wor
den toegepast, waarmede vreemde mogend
heden den invoer van Nederlandsche produc
ten belasten.
Ten zeerste werd het betreurd, dat de Ne
derlandsche regeering niet eerder met voort
varendheid zorg heeft gedragen de Neder
tandsche belangen op de Russische markt te
de reorganisatie van de Kamers van Koop
handel en wat daarmede verband houdt had
de volle sympathie van het bestuur.
Het wetsontwerp tot toekenning van kas-
voorschotten aan de N. V. Koninklijke Hol-
landsche Lloyd gaf aanleiding tot het besluit
een adres te richten tot de Tweede Kamer,
waarin gewezen zal worden op het eenzijdig
karakter van dezen maatregel en op de om
standigheid, dat deze scheepvaartmaatschap
pij aangesloten is bij een internationale trust,
die ten doel heeft de vrachtprijzen op te voe
ren. 't Werd niet in het Nederlandsch belang
geacht een maatschappij te steunen, die door
haar vrachten politiek de belangen van den
handel en van de nijverheid schade berokkent.
Er zal worden aangedrongen op wijziging
van de Invaliditeits en Ouderdomswet, waar
door het mogelijk zal worden ten onrechte ge
plakte rentezegels te restitueeren, ook in an
dere gevallen dan waarin de wet thans de
restitutie toelaat.
De kantonrechter te Hulst, mr. van de
Ven, heeft zich tot de bevolking gericht met
een publicatie, waarin hij er op wijst, dat de
vrijmoedigheid waarmede algemeen op Za
terdagmiddag na één uur wordt doorgewerkt
aan het ongelooflijke grenst. Daargelaten
hoe men over de sociale wetten denkt, ver
zekert de rechter, dat, voor zoover hij er voor
geroepen is de eenmaal bestaande wetten
te handhaven, zulks ook gestreng staat te
gebeuren. Het laatste restje respect voor
gezag en wet, dat nog leeft in ons volk dient,
volgens mr. van de Ven, „veilig gesteld."
Naar aanleiding van verschillende uit-
noodigingen tot oordeelen over en zoo moge
lijk steunen van het ontwerp-Kieswet-mej.
Van Dorp heeft de gecombineerde vergade
ring van bestuur en studiecommissie der
Nederl. Vereeniging ter verbetering van het
Kiesstelsel te Utrecht gisteren als haar oor
deel uitgesproken
dat kieskringen steeds slechts een admini
stratief karakter moeten dragen, dus niet de
ééne algemeene verkiezing over héél het
land (provincie, gemeente) moeten splitsen
in een aantal geheel op zichzelfstaande ver
kiezingen
dat het den kiezers vrij moet staan één
zelfde candidaat te stellen overal waar zij dat
willen
dat stemmenoverdracht niet beheerscht
moet worden door den wil der candidaten,
maar enkel door den wil der kiezers
dat in den uitslag der stemming tevens
moet liggen de voorziening in eventueele
tusschentijdsche vacature en in geen geval
voor die vervulling nieuwe stemming moet
noodig zijn
dat de eerstvolgende verandering in het
kiesstelsel eindelijk de definitieve behoort
te zijn en dus ons brengen moet het stelsel
dat het dichtst mogelijk tot het ideaal nadert
dat om al die redenen het ontwerp-Van
Dorp onaannemelijk is.
Amendement-Ter Laan.
De heeren K. ter Laan c.s. hebben een
achttal amendementen ingediend, strekkende
om op de oorlogsbegrooting te bezuinigen
en wel vermindering met f 40.000 door op
heffing der plaatselijke staven; f 1.000.000
vermindering door zeer krachtige vermin
dering van de legersterktevermindering
met f 400.000 door de cavalerie op te heffen;
vermindering met f 1.000.000 waardoor het
wapen der artillerie zou kunnen worden
opgehevenvermindering met f 101.450
(volgens de toelichting heeft dit amende
ment de bedoeling om in dit jaar
de f 1.220.000 voor herhalingsoefeningen,
uitgetrokken wordt en enkele andere arti
kelen, niet toe te staan) vermindering met
f 1.000.000 (een meer aanzienlijke besparing
op de luchtvaartafdeeling) een verlaging
met f 400.000 (vervulling van het plan van
aanschaffing van nieuw artillerie materiaal
met toebehooren).
Ten slotte heeft de heer K, ter Laan een
amendement voorgesteld om den steun aan
mobilisatieslachtoffers, alsmede aan hun we
duwen en weezen, van f 30.000 op f 200.000
te brengen, daar f 30.000 volgens de voor
stellers cp verre na niet voldoende :'s om in
den nood te voorzien.
Jhr. mr. Snouck Hurgronje en de heer
Fentener van Vlissingen, die voor Neder
land de besprekingen te Berlijn hebben ge
voerd met vertegenwoordigers der Sovjet-
regeering zijn teruggekeerd-
Een draadloos bericht uit Berlijn meldt,
dat gelijktijdig met de half-officieele bespre
kingen tusschen de Nederlandsche en de Rus
sische missie, ook onderhandelingen worden
gevoerd tusschen vertegenwoordigers van de
Nederlandsche petroleumindustrie en de
Russen. Naar het schijnt, zou Rusland niet
ongeneigd zijn een belangrijk deel der
naphta-productie aan een Nederlandsche
groep in concessie te geven. Hiertoe zal dan
een gemengd Nederlandsch-Russische Maat
schappij moeten worden gevormd. De Sov
jet-regeering schijnt echter aan het verleenen
dezer concessie de voorwaarde te verbinden,
dat een zeer belangrijke bedrag aan Rusland
ter leen zal worden gegeven. Men zegt dat
de Nederlandsche groep hiertoe in principe
bereid zou zijn, mits de duur der concessie
en die van het voorschot even lang zouden
zijn.
Het advies aan de A.-R. Partij.
Het Centraal Comité van Antirev. Kies
verenigingen noodigde 24 November 1922
en 13 Maart 1923, ingevolge eener ter'Depu-
tatenvergadering gedane toezegging, de hee
ren mr. J. P. Chardon, dr. J. Ridderbos, mr.
V. H. Rutgers, P. A. Schwartz en mr. J.
Wedeven uit, de partij te willen dienen met
b:studeering van een advies omtrent de vra
gen
le Moet het gewenscht worden geacht, dat
van Overheidswege hetzij bij Rijkswet,
hetzij bij gewestelijke of plaatselijke verorde
ning strafbepalingen worden gemaakt te
gen Godslastering en vloeken
2e. indien de eerste vraag bevestigend wordt
beantwoord, in welken geest zijn dan deze
bepalingen op te stellen?
Dit advies is thans verschenen. De commis
sie komt tot de volgende conclusies
1. De openlijke Godsk.SJrcring, voorzoover
zij het karakter draagt van een hoonen of
smaden van God, behoort in de Nederland
sche Strafwet strafbaar te worden gesteld,
omdat een dergelijke ontheiliging van Gods
naam een zoo krasse inbreuk is op de goede
zeden, die ten opzichte der gedraging jegens
den hoogsten Souverein onder een Christe
lijke natie behooren te gelden, dat de Over
heid, als zijnde voor haar deel en op haar wijze
handhaafster van Gods wet, haar niet straf
feloos mag gedoogen.
2. Daar de Heilige Schrift (ook gezien het
feit, dat een strafbepaling tegen het vloeken in
de Mozaïsche wetgeving niet wordt gevon
den), geen grond geeft om zonder meer te
zeggen, dat een Overheid, die het vloeken niet
strafbaar stelt, schuldig staat voor God en
daar thans in Nederland een algemeen vloek-
verbod niet genoegzaam steun in de volks-
conscientie zou vinden en ook om andere
oorzaken bezwaarlijk te handhaven zou zijn,
kan, zoolang die volksconsdentie niet ten
goede is omgezet, een algemeene strafbaar
stelling van het vloeken noch als eisch van
Gods woord noch als wenschelijk worden be
schouwd.
3. Zoolang een Rijkswet (tegen Godslaste
ringen) tegen het vloeken niet bestaat, kan
de plaatselijke Overheid (de openlijke, hoo-
nende Godslasteringen) het openlijk vloeken
strafbaar stellen ze behoort dit te doen (wat
de Godslastering betreft overal waar daartoe
aanleiding bestaat en) wat het vloeken betreft
in die gemeente, waar men op goede gronden
kan verwachten, dat een dergelijk verbod ge-
noegzamen steun zal vinden in de volkscon
sdentie.
4. Het behoort tot de roeping der Overheid,
op die terrdnen, waar zij bijzonder zeggen
schap heeft en haar dientengevolge andere
middelen tot wering van Godslastering en
vloeken ten dienste staan dan algemeene straf
bepalingen, van deze middelen een gepast
gebruik te maken.
Naar de Tel. verneemt, is de spoorweg
Venlode grens, richting Kalden kirschen,
sedert eenigen tijd door de Nederlandsche
Spoorwegen in exploitatie genomen. Op
dezen spoorweg zijn van toepassing, be
halve de Spoorwegwet, het Algemeen Regle
ment voor den dienst op de spoorwegen en
het Algemeen Reglement voor het vervoer op
de spoorwegen. In verband met de Roerbezet
ting wordt de eigenlijke treindienst voorloo-
pig door de regie uitgeoefend.
Voor het kantongerecht te Emmen werd
7 Februari j.l. behandeld de zaak tegen G. J.
A. Schouten en A. B. Akkermans, resp. di
recteur en administrateur van de N. V. tot
exploitatie van onroerende goederen in Ne
derland „Gemeenschappelijk Bezit", be
schuldigd van het aanleggen van een loterij
zonder de vereischte vergunning in hotel
Grimme te Emmen. Het betrof hier n.l. een
trekking van premieobligaties met behulp van
de bekende Simplex-machine.
Thans heeft de kantonrechter in deze zaak
uitspraak gedaan. Bekl. A., thans wonende te
Den Haag, werd veroordeeld tot 30 boete
subs. 30 dagen hechtenis, en bekl. A. te Baar-
le Hertog, de eigenlijke drijver van het zaakje,
tot 1 maand hechtenis, met last tot teruggave
der Simplex-machine en verdere bewijsstuk
ken.
De eisch was tegen ieder resp. 60 boete
of 30 dagen hechtenis en 1 maand hechtenis
met verbeurdverklaring der inbeslag geno
men goederen.
AMSTERDAM, 22 Maart. Aardappelen.
(Bericht van Jac. Knoop.) Zeeuwsche bonte
8.25—8.50, id. blauwe 7.75—8, id. Eigen
heimers 7.25, id. industries 5.505.75, id.
roode star 6. 256.50. Friesche borgers
6.757, Zeeuwsche blauwe poters 55.25
id. bonte poters 5—5.25, id. roode star
poters 4, Drentsche Eigenheimers 3.604<
id. roode star 44.25, alles per H.L. Win
ter Malta-aardappelen 814 per 100 K.G.
AMSTERDAM, 22 Maart. (Noteering
v h. Nieuwe Veilinggeb., expl. De Jong
Koene.) Goudreinettcn extra 50—58, idem
I 2440, Courtpendu 1222, Huisman-
zoet 1624, zoete venen 1618, stoofpe
ren 3038, nieuwe spinazie 4248,
witlof Hollandsch ƒ4854, idem Belgisch
5258, schorseneeren 2434 per 100
K.G. Rabarber 1215, raapstelen 3.50
5.30 per 100 bosjes.
Bloemen seringen 2644, prunus 12
18 sneeuwballen 1016 per 100 tak, Am.
anjers 813, callas 2858, hyacinthen
78 per 100 stuks. Mimosa 1.503 per
mandje. Fr. anemonen 0.250.50, Fr. anjers
ƒ0.300.60, narcissen 0.100.14, mar
grieten ƒ0.150.24, Fresia's 0.200.25
per dozijn.
Tulpen Bartogons f 1013, Copland 7
—10, William Pitt 12—14, Theeroos 6—
10, Prins van Oostenrijk v 6.5010.50, Mu-
rillo 610, Grisdelin 5.507, La Reine
4—r6.50, Herman Schlegel 4.506, Bril
jant 57, Crone d'Or 710, Gele Prins
57, alles per 100 stuks.
Potplanten Primelaars 0.220.35, Cli
via's 1.802.80, Azalea's groote 35.50,
idem middelsoort 1.502.80, idem kleine.
ƒ0.601.10, hortensia's 23.50 per stuk
Mimosa's 710 per 100 stuijs.
BROEK OP LANGENDIJK, 22 Maart.
(Weekbericht Langendijker Groentenvei-
ling.) De aanvoer van losse wortelen (peen)
bedroeg deze week 41.150 K.G., prijs 2.80—
5.50 per 100 K.G. Van diverse koolsoorten
werden 57 wagons aangevoerd tegen 100 wa
gons vorige opgaaf. Als het zoo doorgaat, zal
het spoedig afgeloopen zijn. De prijzen waren
deze week 'weer verbazend hoog. De tuinders
hebben dan ook geen aanleiding om het er
nog maar eens op te wagen de kool dit jaar
lang te bewaren. Roode kool, aanvoer 145.750
K.G., prijs eerste soort 18.40—23.90, twee
de soort 11.80—17 per 100 K.G. Voor de
allermooiste werd zelfs boven de 25 betaald.
Gele kool, aanvoer 203.400 K.G., prijs eerste
soort 17.3023.60, tweede soort 1016
per 100 K.G. De laatste dagen liep de gele
kool op tot bijna 26 de 10Ó K.G. Deensche
wit-te kool, aanvoer 224.800 K.G., prijs eerste
soort 710.30, tweede soort 3.605 per
per K.G. De witte kool kan die hooge prijzen
nog maar niet halen. Daar er echter van dit
artikel nog heel wat aanwezig is, bestaat er
nog wel kans op hooger prijzen, als tie Roode
en Gele zoo goed als geruimd zijn; uien, aan
voer 65.800 K.G., prijs grove uien 11.30
15, Drielingen 11.70—14.70, Nep 15.60—
16 per 100 K.G. Rammenas, aanvoer 750
K.G. prijs 3.90 per 100 K.G. Bieten, aan
voer 375 K.G., prijs 7.10 peer 100 K.G.
URK, 21 Maart. Door 125 vaartuigen zijn
heden hier aangevoerd 1025 tal reepharing,
prijs f 2.351.90 per tal. (200 stuks).
IJMUIDEN, 22 Maart. Heden kwam
van de IJslandvisscherij hier aan den afslag
de Duitsche stoomtrawler O.N. *57 met
f 7932' aan opbrengst.
ENKHUIZEN, 22 Maart. Totale haring-
aanvoer van gisteravond 468.200 stuks.
Getaal vaartuigen 110. Laatste markt f 1.55
per tal.
Heden kwamen hier de eerste 50 vaartuigen
binnen met 960 tal haring, prijs f 1.70—1.45
per tal.
IJMUIDEN, 23 Maart. Heden waren aan-
.de markt de vangsten van 14 stoomtrawlers,
loggers en 1 kotter. De prijzen waren als
volgt: tarbot f 21.70; tongen f 1.601.15
per kg griet f 5737 gr. schol f 2721;
md. schol f 3025 zetschol f 3027.50;
kl. schol f 2017, f 135.50 scharren
f 114.50 per 50 kg roggen f 2711 per
hoop vleet f 1 per stuk pieterman en poon
f 138.50 gr. schelvisch f 3738 md.
schelvisch f 28.5025 k.m.d. schelvisch
f 20—12 kl. schelvisch f 13—8.50, f 6.50—
3.60 per 50 kgkabeljauw f 3622 per
125 kg gr. gullen f 1712.50 kl. gullen
f 125 wijting f 62.40 per 50 kg.
ALKMAAR, 22 Maart, Vee. Aanvoer 19
paarden, f 150—600 25 koeien, f 270425;
412 nuchtere kalveren f 1024 84 schapen
f3643 8 vette varkens f70100 30
magere idem, f 3040 173 biggen f 10—20,
7 bokken en geiten f 416, Boter per 0.5 Kg.
f 0.801.05 Eieren per 100 stuks f5.256.
HOORN, 22 Maart. Granen. Beurs Park
zaal. Rogge f 1011 tarwe f 1213%;
gerst 11113 haver f 1013 per 100 Kg.
groene erwten f 15 grauwe- f 4648
vale- (groote) f 4048 Wijker vale- f 36
42bruine boonen f 2835 witte- f 35
paarde- f 10 duive- f 14 per Hl.mosterd
zaad f 2850 per 70 Kg. karwijzaad f 66
maanzaad f 16—18 per 50 Kg.
HOORN, 22 Maart. Vee. Aanvoer 195
nuchtere kalveren f 1220 4 zeugen f 150
180; 68 schrammen f 2536; 106 biggen
f 1422 47 schapen f 3845 4 paaiden
f 200375. Handel vlug.
LEIDEN, 21 Maart. Bóter. Prima fa-
brieksboter f 22.05 prima boerenboter
f 1.902.10 per Kg. Met middelmatigen
aanvoer en goeden handel.
Turf, van 1722 Maart. Aangevoerd
200.000 lange, f 12 per 1000 stuks.
LEEUWARDEN,- 21 Maart. Granen.
Tarwe, Witte puike f 11.5011.80, roode
puike f .1111.50. Gerst. Zomer puike f 12.50
Haver. Witte puike f 1011. id. mindere
f 9.5010. Lijnzaad. Slagzaad f 1825.
Alles per 100 Kg.
Aardappelen. Borger f 5.806, Roode star
f 5.50 per 70 Kg.
Vlas. Evenals de vorige week werden en
kele partijen bij kalme vraag verkocht.
UTRECHT, 22 Maart. Vee. Aangevoerd
waren 550 stuks. Handel matig. Prijzen wa
ren stieren f 170300, vaarzen f 160320,
pinken f 70—130, melkkoeien f 270440,
kalfkoeien f 290460, vaarskoeien f 180300
magere kalveren nuchtere kalveren f 8
12, magere varkens f 1750, biggen f 717,
magere schapen f lammeren f
Boter f 1.15.
Eieren f 56.
Het gestolene te Amsterdam opgespoord*
Eenige maanden geleden ontving de politie
te Amsterdam bericht van diefstal, in Keulen
gepleegd, waarbij o.a. ontvreemd werden twee
schilderijen, als waardevol vermeld, te weten
een landschap voorstellende een huisje op
palen van Hobbema en een stilleven van Heda
Beide schilderstukjes zijn thans door de
Centrale Recherche in de Hoofdstad in be
slag genomen.
Zij werden gevonden op een rommelig
Zoldertje van iemand, die bij gebrek aan vast
werk, tijdelijk koopman in ongeregeld goed
was.
Het wordt echter zeer betwijfeld of de
stukjes origineel zijn.
Men seint ons: In den nacht van Donder
dag op Vrijdag, heeft onder Drachter-Com-
pagnie een roofmoord plaats gehad op den
82-jarigen landbouwer v. Modderman, De
alleen-wonende bejaarde man werd Vrijdag
door de buren gemist en toen zij bij zijn
woning kwamen om eens te kijken, ontdek
ten zij, dat er was ingebroken. In de woning
vonden zij den ouden man op z'n bed met
ingeslagen schedel. De misdadigers hadden
zich toegang verschaft door het hakken van
een gat in den muur, naast de achterdeur.
Door de hand in 't gat te steken, konden zij
van binnen de deur openen en de woning
binnengaan. In de woning werden sporen
van braak gevonden.
De politie werd onmiddellijk met het ge
val in kennis gesteld en heden wordt ahier
de deskundige van Ledden Hulsebosch uit
Amsterdam verwacht, tot het verrichten van
waarnemingen, die tot het opsporen van den
dader kunnen leiden.
De bejaarde M. was niet geheel onbemid
deld en roofzucht zal wel de aanleiding ipt
den moord geweest zijn.
Nadere bijzonderheden.
Omtrent den moord op den 82-jarigen
landbouwer J. Modderman te Drachtster-
Compagnie wordt nog het volgende verno
men
Vastgesteld is kunnen worden, dat de
moordenaar in een halfsteensmuur van een
hok een gat heeft gemaakt en daar doorheen
is gekropen.
Vermoedelijk met een bijl is M. een wonde
toegebracht over den linkerslaap. Daarna
moet de moordenaar een kast hebben open
gebroken en vervolgens een commode, waar
van hij den inhoud uiteengehaald heeft.
Wat zijn buit is, heeft men nog niet kunnen
vaststellen.
De moord werd Vrijdagmiddag ontdekt
door een vroegere dienstbode, thans wonende
te Ureterp, die hem had willen bezoeken,
en die door de achterdeur, welke door den
moordenaar was opengelaten, binnenkwam.
Zij vond alles overhoop liggen. Deze vreemde
toestand gaf haar aanleiding de buren te
waarschuwen bij wie toevallig een rijksveld
wachter aanwezig was. Laatstgenoemde ging
een onderzoek instellen, deed de deuren van
de bedstede open en vond daar het lijk van
M. met een laken over het hoofd. Het bed
was niet omgewoeld, waardoor men aanneemt
dat er geen worstelen heeft plaats gehad en
dat de man in zijn slaap is overvallen.
Een revolver, die op de beddeplank lag,
is niet afgevuurd.
De justitie uit Leeuwarden is Vrijdagmid
dag ter plaatse aangekomen in gezelschap
van den commissaris van politie te Leeuwar
den, den inspecteur van politie Baron van
Nagell, den districtscommandant der mare-
chaussée, den eersten luitenant Van Alphen
en den rijksrechercheur Merema, benevens,
zooais wij reeds meldden, den politie-des-
kundige C. J. van Ledden Hulsebosch uit
Amsterdam.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
heeft een rijksveldwachter met zijn politie
hond gespeurd doch tot heden heeft dit tot
geen resultaat geleid.
Drachtster Compagnie heeft een groote
uitgestrektheid de woning van M. stond
aan een zandweg, welke uit de kom loopt
in de richting der Groningsche grens. M.
woonde ongeveer een half uur gaans van de
kom.
Eenige jaren geleden heeft in de buurt een
inbraak plaats gehad bij een landbouwer,
wiens huishoudster door bandieten in be
dwang werd gehouden. Een van hen maakt
toen 1500 buit. Deze bandieten heeft men
nimmer kunnen arresteeren.
In de Exloërmond nabij Stadskanaal wer
den uit ve: s:hillende broodwagens des avonds
krentcjfrood, koek, enz. gestolen, zonder1
dat men de daders 1st te vinden. Een rijks
veldwachter kroop in één der broodwagens
en maakte een rit mede tusschen krentebollen
en broodjes. En niet zonder resultaat eerst
werd iemand, die een krentenbrood wilde
stelen en volgens een tweede op gelijke wij
ze verrast. De dieven, die beiden voor dit
doel speciale steeksleutels hadden vervaar
digs, zijn ingerekend.
(Hbld.)
EEN SLAAPWANDELAARSTER
ONDFJR DEN TREIN.
Men meldt uit Breda
Vier dagen geleden had zich hier in de
omgeving van de oude spoor Etnastraat ge
vestigd het gezin van den spoorwegarbeider
L., wiens 43-jarige vrouw aan slaapwandelen
lijdt. Vrijdagochtend tusschen 5 en 6 uur
heeft zij in dien toestand, in nachtgewaad,
haar woning veriaten met het treurig gevolg,
dat zij bij den overweg van het spoor bij de
Kwattafabriek door een trein gegrepen werd.
Haar beide beenen werden verbrijzeld. De
ongelukkige werd dadelijk door te hulp ge
snelde werklieden naar de Kwatta-fabriek
gebracht, vanwaar zij naar het ziekenhuis
vervoerd werd. Daar bleek dat men nogmief
tot amputatie kon overgaan, daar de toes taai
van de vrouw daarvoor te ernstig was.
Naar het „U. D." meldt, heeft het perso
neel van „Werkspoor" onder Zuilen den
laatsten tijd een sterke uitbreiding ondergaan.
Begin 1923 werkten er bij „Werkspoor"
circa 400 man in de werkplaatsen, begin 1924
was dit aantal gestegen tot 600 man en thans
is het personeel toegenomen tot om en nabij
1000 man. Omtrent de redenen ver Aam het
blad van de directie het vogende
In de eerste plaats is de gieterij van „Werk
spoor," die tot dusver nog in Amsterdam ge
vestigd was, overgeplaatst naar „Werkspoor"
onder Zuilen, wat al dadelijk 150 man méér
aan personeel bracht. Verder was uitbreiding
van werkkrachten noodig in verband met de
fabricage van vleugels voor vliegtuigen, een
order van de bekende Fokker-vliegtuigenfa,-
briek daarentegen maakt „Werkspoor" op
het oogenblik nog al heel wat spoor- en tram-'
wagens, wagons voor de Nederlandsche
Spoorwegen,1 veertien groote rijtuigen voor de
Ooster Stoomtram Maatschappij, die naar
lijn ZeistAmersfoort geëlectrificeerd heeft,
rijtuigen voor de electrische spoor 's-Graven-j
hageLeidenAmsterdam en voorts loopt
er momenteel een groote bestelling aan kolen-!
wagens, óók voor de Spoorwegen. Dit alles
bij elkaar maakte het noodzakelijk het per
soneel belangrijk te vergrooten. Toch levert
die toename van werkzaamheden nog in 'tj
geheel geen vooruitzicht op een bestendiging
van dezen toestand al het werk dat thans,
onderhanden is, loopt binnen 2 a 3 maandenj
af en voor hetgeen er dan aan werk in de
fabriek overblijft, is een zóó uitgebreid per
soneel als thans in dienst is, niet meer nood-j
zakelijk. Zoodat wel gevreesd wordt, da<i
over eenige maanden wederom inkrimping
van personeel zal moeten volgen. De voor
uitzichten aijn op het moment nog niet zóó-j
danig, dat men spreken kan van eenige ze
kerheid aangaande stabiliteit in deze induf
trie.
HANDELSVERDAG MET CANADA.
De Canadeesche regeering heeft zich be
reid verklaard binnenkort met de Neder
landsche regeering te onderhandelen over
de sluiting van een verdrag, waarbij beide
landen elkander wederkeerig toezeggen be
handeling op den voet van meest begunstig
de natie. In afwachting daarvan heeft dé
Canadeesche regeering bij besluit van 12
Maart j.l. op Nederlandsche en Neder-
landsch-Indische artikelen bij invoer in
Canada het tusschentarief van toepassing
verklaard.
Naar wij vernemen, gaat Pater Hendrichs
dezer dagen voor eenige weken naar d<
„Eeuwige Stad", om, met het oog op ziji.
cursussen voor niet-katholieken, de talrijke
getuigenissen, inschriften en symbolische
voorstelingen, in oogenschouw te nemen van
het door en door Roomsch karakter der
eerste Christenheid.
Deze treffende bewijzen van de waarheid
van het Roomsche geloof, zal hij dan later
in zijn cursussen verwerken.
Een nieuwe onderneming.
Van Zondag af kent Amsterdam ook et_
taxi-tarief van 20 cent per K. M. Een aantal
bestuursleden van „Bewust Streven" heeft
n.l. de Asta-taxionderneming opgericht en
begint met eenige voortreffelijke nieuwej
wa; ens een dag en nachtdienst tegen het uni
form urief van 20 cent per K. M. Er komen
binnenkort elf van deze wagens op straat, wel
ke dan in onderscheiden garages bestek'
kunnen worden. Het taxi-tarief gaat in bij d<
openbare taxi-standplaats, welke het dichtst
gelegen is bij het adres, waar de taxi voor
moet komen, 'n Nieuwe dienst, welke in Am-
dam stad zeker in een behoefte z?l voorzien
Een circulaire van de Alg. Rekenkamer.
Naar de Tel. verneemt, heeft de Alge. Re-,
kenkamer tot de verschiillende ministers eenl
circulaire gericht, waarin wordt verklaard,
dat zij in verband met de nieuwe samenstel
ling der postwisselformulieren volledig inge
vulde postwisselstrooken voortaan als bewijs-1
stuk voor gedane betaling zal erkennen.
Postzegeldrukmachines.
Naar wij vernemen heeft de directeur vanI
's Rijks Munt te Utrecht, dr. C. Hoitsema,
voor eenigen tijd in opdracht der Regeering.
in Dresden een onderzoek ingesteld naar de
werking van postzegeldrukmachines.
hard dat het beest in een kloof stortte....
Alleen het woud kon mij nog redden....
Den heelen langen nacht heb ik geloopen.
Mijn voeten bloeddenIk liep maar
doorSteeds werd ik door de mannen
en de honden achtervolgdIk struikelde
en vielDaar lag ik op het voetpad waar
u juist langs reed.... Ik verzamelde al mijn
krachten en stond op.... Ik zeg u. ik her
kende u.... Ik wist dat u trotsch en hard
waart voor arme menschen.... Toch
smeekte ik u om mij te helpen...."
Rosa had opgewonden alles geschilderd...
Onder het spreken maakte ze zenuwachtige
gebaren....
Marguerite luisterde met gebogen hoofd.
Als zeer vermoeid leunde ze met haar rug
tegen de rotsen.
„Arm meisje stamelde ze, „had ik dat
gewetenEen werkelijk medelijden ver
vulde haarHad ik dat geweten her
haalde ze nogmaals zacht....
Rosa vervolgde haar verhaal..Ze veeg
de het zweet van 't voorhoofd.
„Ik bleef hier dagen bij do douanen
Drie kwart van den tijd lag ik buiten ken
nis, met hevige koortsen.mijn schouder
deed mij ontzettende pijn.... Zoodra mijn
voeten weer sterk genoeg waren om mij te
dragen, keerde ik naar mijn woning terug...
Toen mijn moeder mij terugzag, weende ze
van vreugdeDe kleintjes dansten om mij
been.... iedereen was blij mij weer te zien.
Jk vroeg waar Francois wasNiemand
bad hem sedert m'n gevangenneming weerge
zien..;. Een plotselinge angst beving mij...
Ik herinnerde mij terstond dat het touw niet
sterk meer wasHij zou het den volgen
den dag vervangen hebben door een ander
Terstond begaf ik mij op weg met vader
Joseph.. Wij kwamen hier op deze plaats..
Ik trok aan het koord.... het was gebro
ken!.... Dc grijsaard had een andex touw
bij zich. Hij knoopte het aan het overblij
vende einde vart.... We lieten ons zakken.
Nauwelijks waren we beneden of we hadden
alles gezien: zijn gescheurde klcedcren
zijn uitgemergeld lichaam.. Hij was dood.."
De laatste woorden gingen over in een
vreeselijk snikken.... Rosa woelde met
hare vingers in heur zwarte haren
Toen zij snikte begon Marguerite Alban
luide te klagen..Ook zij weende.... Ze
weende uit schaamte, verdriet en berouw..
Ze voelde dat evenals dezen middag hare
krachten haar begaven.... Ijskoude zweet
parelde op haar slapen.
„Hij is den hongerdood gestorven", her
haalde.Rosa. „Dagen en nachten en nog eens
dagen en nachten zat hij daar gevangen on
der de zwarte steenmassa's.... alleen in de
duisternis.zonder voedsel.... geheel al
leen!.... En boven hem hing het eind touw..
Het was te kort.... te kort!"
Haar luide snikken gingen over in een
zacht klagen, dat als de klacht van een ge
kweld dier trilde door den stillen nacht.
Steeds maar bleef het boerenmeisje zacht
klagen. De smart had haar haat verdreven..
Alsof ze verkoeling zocht legde ze haar
bleeke, brandende voorhoofd tegen het
zware, zwarte natuurgraf, dat gestreeld werd
door de zilveren manestralen.
„Frangois.... Francoiso, Francois!"..
Marguerite sprong eensklaps op,Jc
liegt toch, nietwaar?-Je liegt Rosa....
zeg me toch dat je gelogen hebt!"
Langzaam stierf het jammerend klagen van
het boerenmeisje weg' over de eenzame
bfr^en.
Woest wees ze met haar vinger op de
opening: „Zijn beenderen liggen daar!"
Marguerite wendde het gelaat af.... ze
beefde van angst....
„De meeste menschen denken," vervolgde
Rosa, „dat bij het land verlaten heeft
Enkelen zijn er slechts, die weten dat hijtoe te springen.
het zijn ergsten vijand niet zou toewen-
scben."
Ze zweeg eenige oogcnblikken om op adem
te komen.
„Jatoch.... want u heb ik het toe-
gewenscht.iJa, zoo wilde ik mij eerst
wreken.... Ik wilde u hierheen lokken en
u in djt gatf werpen. U zoudt hier ook den
hongerdood gestorven zijn.bij dit graf!"
En voor de tweede maal Jegde Rosa haar
hand op Marguerite's schouder.
De hond sprong op.
Voordat Rosa zich kon verdedigen en zijn
meesteres hem had kunnen weerhouden,
zete hij zijn tanden in haar vleesch.
Rosa slaakte een kreet van pijn, maar ter
stond gaf ze het beest met haar voet een
geweldigen schop. Pataud week achteruit
om echter met verdubbelde woede op haar
dood is.Ook uw broer, mijnheer Fernand,
weet dat hij niet meer leeft.... Niemand
echter weet hoé hij gestorven is....
Niemand heeft zich om ziin verdwijning
bekommerd. Hij had, evenals ik, weinig
vnenoen.Waa, was het goeu voor om
alles bekend te maken?.... Men zou zijn
lichaam weggenomen hebben, de douaniers
zouden de schuilplaats ontdekt hebben
Vader Joseph, ik en u weten nu alleen wat
er van hem geworden isAls ge wilt kunt
i ge het verder vertellen, maar iedereen zal
„O, het i ontzettend,het is ontzet- zeggen, dat gij het geweest zijt, die hem ge-
tend," weend' Marguerite, Rosa.... Ro-dood hebt.... dat gij de schuld er van zijt
saarm meisjeO, her ontzettend!" dat hij gestorven is op een wijze, zooals men
Rosa wachtte hem af.
Ze had gezegd, dat ze reeds meer dan
eens met honden gevochten had....
Zc liet hem opnieuw toespringen.... Ze
voelde de heete adem van het beest op haar
gelaat.... Ze trachtte den hond bij de keel
te grijpen
.„Pataud, laat los," riep Marguerite Alban.
,,Ah, ellendig beest, mompelde Rosa, ter
wijl de hond in haar pols beet, „ik zal .je
worgen!"
De vrouw en de hond stonden op den rand
van den afgrond.... Ze greep met haar
rechterhand een boomtak vast en met de
andere gaf ze het dier een hevige stomp.
De hond rolde van rots op rots.
Rosa keerde weer naar Marguerite terug.
„Als hij zijn vier pooten gebroken heeft,
dan heeft hij zijn verdiende loon Ik zou
met u hetzelfde willen doen!"
Ze wikkelde haar bebloede hand in haar
schort en vervolgde: „Maar u behoeft daar
niet bang voor te zijn.Als ik Francois zal
wreken, zal bet op een andere manier ge
beurenMaar wreken zal ik mij!"
Ze wilde beengaan, maar Marguerite hield
haar tegen.
„Rosa," zeide ze weenend, „dank er aan
dat mijn geweten mij voortaan bittere ver
wijten zal doenBen ik daardoor met
genoeg gestraft?"
„Neen, nog niet genoeg!"
„Je weigert dus vrede met mij te sluiten?'
„Vrede sluiten?.... Neen, dan zou u te
gemakkelijk van roli afkomen!"
„Ik kon onmogelijk voorzien, welke ver-
schr i. ...elijke gevolgen mijn weigering zou
hebben, evenmin als jij kon weten dat het
touw gebroken zou zijn...."
Rosa bleef stilstaan.... Ze sloot haar
oogen en na een oogenblik van doodschc
stilte stamelde ze: „Als u mij niet had laten
gevangen nemen zou ik denzelfdcn avond no'g
naar de kloof zijn gegaap en Francois zou
niet gestorven zijn. Nu heb ik u gewaar
schuwd. U kunt niet meer zeggen, dat ik
u verraderlijk wil aanvallenMaar wij
zullen elkaar weerzien«n ik waar
schuw u!"
Toen Marguerite weer den bergweg bereikt
had, die naar België voerde, was Rosa reeda
heel ver weg, Pataud lag op den weg zich
rond te wentelen van pijn.... Ze ging opj
den steen zitten, waar ze kort te vorenj
naast' de onverzoenlijke Rosa gezeten had..^
Ilarc tanden klapperden.... het leek haar
toe, of een bende geraamten haar om-*
ringde.
En te midden van hen stond Francois Piretj
om haar te vervloeken, evenals Rosa haatj
de armen naar haar uit! Ze meende het ge-
vervloekt had.Hij strekte zijn ontvleesch-
kleti'er van de knoken te hooren en ze had!
de kracht niet om te vluchten.... vluchten!
verweg van dezen ellendigen stoei van bert,'
die den hongerdood gestorven waren....
Hei klagend huilen van den hond liep haar)
weer tot de werkelijkheid terugHet
vreeselijke visioen verdween. Naast' haar|
bevond zich een levend wezen: haar trouwe
verdediger. Ze^bukte zich. streelde het dier
en bevoelde zijn pooten. De rechter achter-j
poot was klaarblijkelijk gebroken, want als
zij er aan raakte, begon de 'hond dubbel zoo
hard te janken. Toen ze echter opstond,
eenige stappen wegliep en hem riep, volgde
hij haar hinkend.
Zoo keerden ze op de boprderij terug.
Iedereen sliep, behalve \|rouw Lurieux,
Ze kon haar boos humeur (niet verbergen,
toen ze het meisje zag binnenkomen.
„Juffrouw," zeide ze norsch, „het is nu
geen tijd om met Pataud te gaan wandelen..
Ik kan niet eens op tijd naar bed gaan
(Wordt vervolgd,)