U1TÊM
ONZE
De prooi van den Gier.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede Blad - Donderdag 1 Mei 1924
De eerste begrooting van het Engelsche Labour-ministerie. De op
stand tegen het bolsjewistisch regiem in Turkestan.
Onder de Radio-berichten: De instelling van verschillende comité's door
de Commissie van Herstel. De reorganisatie der Duitsche spoorwegen.
Warme ontvangst van de begrooting der Engelsche arbeiders-regeering
bij de liberalen.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
MARKTNIEUWS.
Visscherij.
KERK EN SCHOOL.
UIT HET
AND- t
De rapporten der deskundigen.
De Engelsche begrooting.
De agitatie der rechts- en links-
radicalen.
België en Rusland.
Geen vrede tusschen Spanjt
en Abd el Krim.
Arbeiders naar Siberië.,
verbannen.
Het mijnongeluk in Virginië.
Een tornado in het Zuid-Oostet
der Ver. St.
Een bomaanslag.
FEUILLETON.
De Engelsche begrooting
is in het Britsche Lagerhuis, naar wij reeds
hebben gemeld, Dinsdag ingediend. De eerste
begrooting van het Labour-ministerie. Zij
brengt geen verrassingen, gelijk bijv. de
vermaarde begrooting van Lloyd George
van 1909. Langzaam aan dan breekt de lijn
niet, is de leuze geweest van den heer Snow-
den. En zijn budget gaat voort op den be
proefden grondslag. HeJ kon, gelijk de
vroegere kanselier van de schatkist, Sir
Robert Horne, opmerkte, ook door de con
servatieve of liberale regeering zijn ingediend.
Hetgeen er niet te slechter om is. De Britsche
regeering verkeert, ondanks de zware las
ten die op het land drukken, ondanks de
millioenen die noodig zijn voor de afdoening
van de oorlogsschuld aan Amerika en on
danks het feit, dat Engeland nog zooveel
van anderen te vorderen heeft, waarvan nau
welijks iets is terugbetaald, in de gunstige
omstandigheid, dat ze met overschotten
kan rekenen. De vorige begrooting gaf niet
minder dan 48 millioen p. st. batig saldo.
De heer Snowden heeft de verzoeking weer
staan dezen meevaller te gebruiken voor
een verlaging van de inkomstenbelasting. Het
geld zal worden besteed voor de aflossing van
schuld en de Britsche regeering, die sedert
1919 al een 650 millioen p. st. aan schuld
heeft afgelost, zal op dezen weg der schuld
delging dus voortgaan. Wie zijn schulden
betaalt verarmt niet. En met deze politiek
wordt de jaarlijksche rentelast aanzienlijk
verminderd en wordt Engelands financieele
positie krachtiger. Wel heeft het Britsche
volk zware belastingen te dragen, maar de
heer Snowden voorziet een geleidelijke ver
betering in den economischen toestand, ook
in verband met de hoop op een nieuwe rege
ling in Europa en zoo zullen die zware lasten
ook langzamerhand minder drukkend wor
den. Ook bij de thans ingediende begrooting
wordt gerekend met een overschot. Maar
de heer Snowden heeft gemeend het wel te
mogen wagen dit surplus wat te beperken.
Als men de belastingen op den bestaanden
grondslag hield zou er een geschat overschot
van ruim 38 millioen p. st. komen. Zoo
royaal hoeft het nu niet, meent de heer
Snowden en hij stelt daarom voor enkele be
lastingen af te schaffen of te verminderen. De
„ontbijttafel" zal wat goedkooper moeten
worden en daarom zullen tot vreugde van
de huismoeders de rechten op suiker en thee
worden verlaagd. Nog in enkele andere op
zichten zal eenige verlichting worden aan
gebracht. De belasting voor de goedkoopere
rangen der openbare vermakelijkheden zal
worden verlaagd, een enkel posttarief zal
worden verminderd, de „corporation pro
fits tax" zal worden afgeschaft.
Al de hierop betrekking hebbende voor
stellen hebben geen verzet te wachten. Het
eenige betwiste punt in de begrooting zal
wel zijn de afschaffing van de z.g. McKenna-
rechten, de oorlogsbelasting van 33 1/3 proc.,
die op enkele weeldeartikelen werd gelegd.
De door deze rechten beschermde industrie
spartelt natuurlijk tegen, nu deze buiten
gewone rechten zullen worden afgeschaft.
En vooral de fabrikanten van luxe-auto's
maken bezwaar. Maar al mogen de conser
vatieven met leede oogen ook deze protectie
zien verdwijnen, het is nauwelijks te betwij
felen, dat de liberalen van harte aan dit
verder herstel van den vrijhandel zullen
medewerken.
In verband met de ingebrachte bezwaren
bezwaren waaraan in zooverre wordt
tegemoet gekomen, dat de McKenna-rechten
eerst met 1 Augustus zullen worden afge
schaft is niet onbelangwekkend wat het
parlementslid Hogge in de „Daily News"
meedeelt. Deze vertelt nl. dat ondanks het
invoerrecht van 33 1/3 proc. de industrie
der luxe-auto's met de Canadeesche en Ame-
rikaansche industrie toch niet kon concur-
reeren, de meeste fabrieken van luxe-auto's
geen dividend konden uitkeeren en de in
voer van buitenlandsche luxe-auto's toe
neemt. In zulke omstandigheden zou een
behoud van deze „oorlogsrechten" zeker al
heel weinig zin hebben.
Over de begrooting zal de arbeidersregec-
ring dus zeker niet struikelen. In verband
met hetgeen de heer Snowden zeide over de
zware lasten van de betaling der schuld aan
Amerika en het uitblijven van de rentebe-
taling, over de schulden van anderen aan
Groot-Brittannië, moge even worden her
innerd, dat volgens een staat van 31 Maart
Groot-Brittannië in totaal ruim 2000 mil
lioen p. st. heeft te vorderen. Het meest van
Rusland (722.546.000 p. st.), dan van Frank
rijk (623 millioen ruim), dan van Italië (553
mill, ruim) en vervolgens kleinere bedragen
van verschillende andere landen. Alleen Bel
gisch Congo en voor een deel Griekenland
betalen rente. Bij de andere schulden wordt
jaar op jaar de rente bijgeschreven.
Met deze cijfers voor oogen en dan het
overschot van de Britsche begrooting con-
stateerend, moet men wel groote bewondering
gevoelen voor de financieele leiding van het
Britsche volk.
De opstand in Toerkestan.
Reeds eenige maanden woedt in Toerkes
tan een opstand tegen het bolsjewistische
regime en den laatsten tijd hebben berich
ten hierover ook West-Europa bereikt. Wat
is er in dien afgelegen uithoek van Rusland
gaande? Met behulp van de Toerkestaan-
sche bladen kunnen wij de volgende feiten
vaststellen
In November 1923 verscheen in het
Transkaspische land, in de streek van Ascha-
bad, een bende opstandelingen onder aan
voering van een zekeren Gjaoerow, een ge
wezen officier van het keizerlijke Russisch
leger. Later begonnen dergelijke benden te
opereeren in de streken van Samarkand Ko
kand en Andizjan. De regeering stuurde naai
de bedreigde gebieden twee sterke afdeelin-
gen. Twee December '23 had bij Aschabad
een treffen plaats en Gjaoerow versloeg de
rooden en wierp hen terug naar Tsjardzjoeg,
waarbij de opstandelingen de geheele leger
tros en vier bergkanonnen hebben buit ge
maakt. De terugtrekkende roode troepen
stieten op een andere afdeeling opstandelin
gen en werden opnieuw geslagen een derde
van de roede manschappen werd gevan
gen genomen en de overigen vluchtten naar
Koerga.
De opstand breidde zich steeds meer en
meer uit en in Maart verschenen de insur-
genten ook in Ferghana en in het gebied van
Syr-Darja 19 Maart werd de vesting Ko
kand door de opstandelingen onder leiding
van generaal Sytsjew genomen. Op zes April
begon het gevecht om het bezit van Tasjkent
en den volgenden dag kon generaal Sytsjew,
de opperbevelhebber van de opstandelingen,
de stad bezetten en er zijn staf vestigen.
Generaal Sytsjew is geboortig uit Tasj
kent en heeft in Toerkestan veel aanhan
gers, zoowel onder de Russen als onder de
inboorlingen. Zijn bevelhebbers zijn hoofd
zakelijk gewezen officieren van het keizer
lijke leger de soldaten zijn Russen en in
boorlingen. De troepen zijn goed gewapend
en hebben voldoende proviand. Te oordee-
len naar de Toerkestaansche bladen heerscht
onder hen een voorbeeldige discipline.
Sytsjew heeft te Tasjkent een regeering
gevormd, die zich ten doel heeft gesteld de
overwinning te consolideeren en een Toer-
kestaansch parlement bijeen te roepen. Is ech
ter deze taak uitvoerbaar Wij betwijfelen
het. De bevolking van Toerkestan is eens
gezind over de wenschelijkheid de bols-
jewiki door een andere regeering te vervan
gen, maar over den aard van den toekom-
stigen regeeringsvorm heerschen er uiteen-
loopende meeningen. Bovendien is de sov
jet-regeering geenszins geneigd zich bij den
geschapen toestand neer te leggen en een
nieuwe veldtocht van de rooden tegen de
opstandelingen wordt voorbereid. Makkelijk
zal dit niet zijn. De bolsjewiki zullen daar
voor een leger van minstens 100.000 man
noodig hebben en het vervoer van een der
gelijke legermacht is in die streken een moei
lijk op te lossen vraagstuk, daar de eenige
spoorweg zich in handen van de opstande
lingen bevindt.
Intusschen schijnt het ook in de aangren
zende gebieden niet pluis te zijn, vooral in
het gebied van Semiretsjensk, waar onder
de kozakken ontevredenheid heerscht. Zoo
als te begrijpen is, houdt generaal Sytsjew
voeling met het comité van de kozakken van
Semiretsjensk, zoodat een opstand in dat ge
bied zeer waarschijnlijk is, hetgeen de ope
raties der rooden zou bemoeilijken.
DE AMERIKAANSCHE IMMIGRATIE-
WET.
Het schijnt dat Represantenhuis en Senaat
onder den indruk zijn gekomen van de
critiek, die van vele kanten is geoefend op het
immigratiewetsontwerp-Johnson, hetwelk
voortaan de Amcrikaansche grenzen voor
den Japanschen landverhuizer sluit. Volgens
den New Yorkschen coorespondent van de
„Daily Telegraph" zal de gemeenschappe
lijke conferentie der beide Huizen, die deze
week bijeenkomt om het kleine verschil in
de bewoordingen van het wetsontwerp, zooals
de beide Huizen die hebben aangenomen,
uit den weg te ruimen, van de gelegenheid
gebruik maken om de clausules van het
wetsontwerp, die Japan betreffen, zoodanig
te wijzigen, dat Japan er geen aanstoot meer
aan neemt. Vooral het nationaal comité voor
de betrekkingen tusschen Amerika en Ja
pan, dat verzocht heeft om de „Gentlemen's
Agreement" in een of anderen, voor beide
landen aannemelijken vorm te doen voortbe
staan, zou invloed hebben gehad op dt ver
andering in de denkwijze der twee wet
gevende lichamen. Vermoedelijk zulltn ook
president Coolidge en staatssecretaris Hughes
die geen van beide bewonderaars zijn van de
bestaande formuleering van het nieuve wets
ontwerp, wel niet onschuldig zijn aan le even-
tueele aanmatiging in de houding van het
Congres.
DE VERDEDIGING VAN AUS7RALIE.
Australië blijkt zich nog altijd niet met
een gerust hart te kunnen neder.eggen bij
het besluit van de Engelsche regeering om
te Singapore geen vlootbasis te bouwen. Bij
een lunch ter gelegenheid van het bezoek van
het Britsche eskader aan Wellington heeft
de heer Massey, de premier van Nieuw-
Zeeland, bekend gemaakt, dat wanneer de
Engelsche regeering bij haar houding vol-
en Nieuw-Zeeland derhalve ;een bijdrage
behoefde te geven, het bersid zou zijn,
een tweeden kruiser in den Stillen Oceaan
te onderhouden. Vice-admiraa' Sir Frederick
Field steunde den heer Massjy in zijn plan
met te zeggen dat de handel van de Domi
nions alleen behoorlijk kon worden verdedigd
wanneer de Dominion de beschikking kreeg
over meer kruisers, en den bouw van drie
nieuwe kruisers als veiligheidsmaatregel te
bepleiten.
HET VERGAAN VAN DE „ESPANA."
De Krijgsraad te Karthagena. van oordeel
zijnde dat de ccmmandart van den kruiser
„Espana," die in 1923 03 een klip aan de
Marokkaansche kust is vergaan, zich aan
achteloosheid schuldig heeft gemaakt, ver-
oordelde hem tot 61 dsgen gevangenisstraf
en betaling eener grootz schadeloosstelling.
DE MIJNRAMP IN VIRGINIE.
Vijf-en-veertig lijkei zijn thans opge
haald. Er wordt hard gewerkt om dat deel
van de mijn te bereiken, waar nog 66 per
sonen bedolven liggm, die naar gevreesd
wordt allen dood zijn.
FONTAINEBLE\U IN VERVAL.
Na het kasteel en de tuinen van Versailles
zal nu waarschijnlijk het kasteel van Fontai-
nebleau worden gerestaureerd. Nog echter
misschien dan het kasteel van Versailles is
het historisch paleis van Fontainebleau in
verval geraakt. De tuinen zijn verwaarloosd
de vermaarde, Allee Napoléon, die naar het
kasteel leidt, is haast onbegaanbaar de Fon
taine de la Reine neeft al haar schoonheid
verloren.
Het Syndicaat ('Initiatieve de Fontaine
bleau heeft het verzoek gericht tot Henry
de Jouvenel, den tegenwoordigen minister
van openbaar onderwijs, waaronder kunst
ressorteert, om rmt het kasteel van Fontaine-
ibleau hetzelfde fe doen als zijn voorganger
Léon Bérard met Versailles heeft gedaan.
DE ENGELSCHE KONING ALS
MACHINIST.
Koning Georje heeft bij een bezoek aan
Swindon gefunjeerd alsmachinist. Na
een rondegang door de uitgestrekte werk
plaatsen van deGreat Western Railway Com
pany besteeg ie koning, vergezeld van de
koningin, de bcomotief van den koninklij
ken trein, dien hij persoonlijk in beweging
bracht over den afstand van drie kwart mijl,
tot het eerste station, bestuurde. Een groot
aantal arbeiders was getuige van dit feit en
juichte den koning toe.
f
HET HUWELIJK VAN DE DOCHTER
VAN VANDERBILT.
Dinsdag heeft in de Allerheiligen-kerk te
Baltimore de huwelijksinzegening plaats ge
had van Cornelia Vanderbilt, de rijkste erf
dochter Ier wereld, met den heer John Cecil
den zoon van Lord William Cecil, secretaris
van het Engelsche gezantschap te Washing
ton. De plechtigheid droeg een zeer eenvou
dig karakter, hoewel een groot aantal per
soonlijkheden uit diplomatieke en officieele
kringen tegenwoordig waren.
AMSTERDAM, 30 April. Aardappelen.
(Bericht Jac. Knoop.) Zeeuwsche Bonte f 10
10-25, id. Blauwe f 9.509.75, id. Bravo's
f 7—7.50, id. Industries f 5.756, id. Roode
Star f 6.507., id. Blauwe Eigenheimers
f 7.257.50 Friesche Borgers f 6.757
IJpolder roode f 4, id. Bravo's f 5 Zeeuwsche
Eigenheimer blauwe poters f 5.506, id.
bonte poters f 5.506 Drentsche Eigen
heimers f 44.50, id. Roode Star f 3.504
per hl. Winter Malta-aardappelen f 1316,
:d. zomer f 2526 per 100 kg.
AMSTERDAM, 30 April. Vee. Ter Vee
markt waren heden aangevoerd 332 vette
kalveren, le kw. f 1.051.10, 2e id. f 0.90
1.05, 3e id. 0.750.90 p. kg. 147 nuchtere
kalveren f 1218 p. st. 723 vette varkens.
Holl. le kw. f 0.77—0.79, 2e id. f 0.73—0.76
p. kg. Overz. en Geld. le kw. f 0.770.89
per kg.
WOERDEN, 30 April. Kaas. Ter markt
waren 323 partijen. Prijs Goudsche le soort
f 36-40, 2e soort f 3335, rijksmerk f 35
43. Handel matig.
WOERDEN, 30 April. Kaasmarkt. Aan
voer 323 partijen. Eerste kwaliteit 3640,
BEVERWIJK. R.-K. Coöp. Tuindersver-1
ee»iging „KennemerlandPrijsnoteering van
30 April. Spinazie 2.85 per kist; aardap
pelen 711 ct. per Kg.; rabarber 815 et.
per bos; witlof I 1214 ct., idem II 810
ct. per Kg.
De aanvoer van groenten bestond heden
in hoofdzaak uit spinazie, witlof en rabar
ber. Vooral van spinazie was heden de aan
voer groot en werden er voor dit artikel
goede prijzen besteed. Ook witlof wordt in
groote partijen aan de veiling gebracht,
doch de prijzen zijn de laatste dagen sterk
gedaald, hetgeen is toe te schrijven dat dit
product dit jaar tengevolge van het koude
voorjaar te laat is, en de oogst met de
spinazie samenvalt.
Maandag 28 April bedroeg de aanvoer
van spinazie ruim 1600 kisten en werd er
16000 pond lof aangevoerd. Hetzelfde aan
tal kisten spinazie werd heden weder aan
gevoerd, terwijl de aanvoer van witlof ruim
19000 pond was.
GOUDA, 1 Mei. Kaas. Aangevoerd 138
partijen. Handel vlug. Eerste kwal. 36—
39, tweede kwal. 3235; met rijksmerk
3245.
HEILO, 29 April. Exportveiling „St.
Willibrordus". Brusselsch witlof le soort
1521 ct., idem 2e soort 712 ct., idem
3e soort 35 ct, per Kg.; Spinazie 2.70—
3.10 per kist. Aanvoer 12500 Kg. witlof.
ASSEN, 30 April. Eieren. Op de markt
van de V. P. N. waren aangevoerd 153.000
stuks. Prijs 5 7 V-. ct. per stuk.
HOORN, 30 Aprif. Vee. Aanvoer 85 var
kens, vette f 0.580.65. Handel goed.
MAASTRICHT, 30 April. Boter. Hoog
ste prijs f 2.18, middenprijs f 2.07, laagste
prijs f 1.97, aanvoer 103.450 Kg.
MONNIKENDAM, 30 April. Vee. Aan
de voorjaarsmarkt waren aangevoerd 155
geldekoeien, prijs f 260400. Handel vlug.
VOLENDAM, 30 April. Eieren. Aan de
eierenveiling waren aangevoerd 460.000 een
deneieren f 6.306.35 en 7000 kippeneieren,
f 6.30—6.45.
ENKHUIZEN, 30 April. De haringvis-
scherij neemt hier weer toe. Heden kwamen
hier 25 vaartuigen binnen met 90.000 stuks
reepharing, prijs 1 a 24 ct. per tal.
Fuikharing, 16.000 stuks van 1 vaartuig,
was zoo laag in prijs als hier dit seizoen nog
niet is geweest. De prijs liep af van 16 tot 6 ct
per tal.
Een haringvisscher heeft hier heden in
zijn netten de eerste ansjovis (mooi middel
soort) gevangen. Heden kwam hier aan den
gemeentelijken vischafslag telephonisch be
richt, dat heden te Bergen op Zoom 75000
stuks ansjovis zijn aangevoerd.
URK, 29 April. Door 82 vaartuigen zijn
heden hier aangevoerd 2705 tal reepharing,
prijs f 0.560.76 per tal (200 stuks).
IJMUIDEN, 30 April. Heden waren aan
de markt de vangsten van 10 stoomtrawlers,
2 loggers, 1 beuger, 2 sloepen en 1 sleepboot.
De prijzen waren als volgt Tarbot f 1.55
1.35 tongen f 2.401.25 per Kg. griet
f 6737 gr. schol f 4728 md. schol
f 59 zetschol f 5347 kl. schol f 4433
1810 scharren f 12.507 per 50 Kg.
roggen f 3013 per hoop vleet f 2.701
per stuk pieterman en poon f 195.50
gr. schelvisch f 3927.50 md. schelvisch
f 3627 k.md. schelvisch f 3122 kl.
schelvisch f 261714.50 per 50 Kg.
kabeljauw f 4022 per 125 Kg. gr. gullen
f 17—12 kl. gullen f 11.50—7.50 wijting
f 12.50—4.60 per 50 Kg.
DENK AAN DEN EERSTEN ZONDAG
VAN MEI!
Men schrijft ons;
Het was een belangrijk besluit van onzen
H. Vader, Paus Pius XI, toe te staan, dat
in alle bisdommen van de wereld op een
Zondag, door den Bisschop aan te wijzen,
een Votiefmis mag worden gelezen voor de
verspreiding van het H. Geloof. Het getuigt
weer, hoe het Genootschap van de Voort
planting des Geloofs door Z. H. den Paus
gewaardeerd wordt. Sinds de liturgische
hervormingen van Paus Pius X staat de
Zondag in de Kerkelijke viering zóó hoog,,
dat de gewone heiligenfeesten daarvoor moe
ten wijken en de Mis van den Zondag moet
gelezen worden.
En toch heeft de Paus deze liturgische
viering van den Zondag bij de belangen
van de Voortplanting des Geloofs achter
gesteld en toegestaan op een Zondag een
Misformulier te kiezen, dat afwijkend van
het Zondagsche bijzonder geëigend is Gods
Zegen over de verkondiging van het Evan
gelie af te roepen. Zelfs de vreugdekleur
en vreugdezang wordt daarvoor opgegeven.
Want niet in het blijde wit van den Dag des
Heeren, maar in de paarsche boetekleur
draagt dan de Kerk haar Offer op en, ter
wijl zij haar alleluja's zingt om den triumf
van haar Bruidegom, wil het Gloria niet van
haar lippen, als zij denkt aan al die mil
lioenen, die haar kinderen moesten zijn,
maar als kinderen der duisternis nog zoo
ver, zoo onmetelijk ver, ronddwalen in de
wildernis, aan geestelijken honger en ellen
de ten prooi.Wel belijdt zij nog haar Credo,
want zij gelooft in God, den Vader van a'
len, den Zoon, die mensch werd om allen
te verlossen, den H Geest, die in de Ge
nen de vergiffenis der zonden en het eeu
wig leven brengen zal
Een belangrijk besluit was het daarom ook
van ons Doorluchtig Episcopaat, toen het
zich vereenigend met de wenschen van Z.
H. den Paus, den eersten Zondag na den
3en Mei, stichtingsdag van het Genootschap
tot Voortplanting des Geloofs vaststelde
als den dag waarop deze Votiefmis mag
worden opgedragen. Want zoo zullen a.s.
Zondag met onze Moeder de H. Kerk wij,
haar kinderen, meebidden en deelnemen aan
haar Offer, deelnemen ten volle door aan
te zitten aan haar Offertafel, om zoo voor
onze broeders en zusters, die hun offer nog
neerleggen voor grijzende afgoden van hout
en van steen, erbarming af te smecken.
Nog onlangs schreef Kardinaal van Ros-
sum, door Z. H den Paus met het Opper
bestuur van de Verspreiding van het H. Ge
loof belast,: „Niet overbodig achten Wij het
erop te wijzen, dat het deelnemen door ge
bed en gave aan de voortplanting des Ge
loofs een ware plicht is, welke op allen
rust.... De Pastoors en parochiegeestelij
ken moeten daarom, overeenkomstig het vu
rig en bij herhaling uitgesproken verlangen
van den H. Vader, in hun parochies het
groote Werk tot Voortplanting des Geloofs
niet alleen doen kennen, maar ook degelijk
vestigen en organiseeren."
En nog voor enkele weken: „toch wil 'k
terzelfder tijd aan hun liefde aanbevelen
het Genootschap tot Voortplanting des Ge
loofs, dat onder alle Werken, die bestemd
zijn, om in de nooden der Missiën hulp te
brengen, is en altijd blijven moet het eerste.
Moge de eerste Zondag van Maria's maand
een ware Missiezondag worden: bij de le-
den van de Voortplanting nieuwen ijver
wekken en den wensch van het hoogste
Kerkelijke Gezag in vervulling doen gaan;
dat iedere parochie haar afdeeling heeft
var. dit eerste en voornaamste Missiegenoot
schap en dat iedere parochiaan als lid van
de Voortplanting in de geestelijke, stoffelijke
aalmoes aan zijn armen medebroeder ge
schonken, tevens aan God zijn dank brenge
voor de rijke gave des Geloofs, die hij zelf
om niet ontving.
Het Genootschap vraagt 254 ct. per week
en dagelijks een Onze Vader en Wees Ge
groet met het schietgebedje: „H. Franciscus
Xaverius, bid voor ons".
DE NATIONALE RAAD VAN HET
GENOOTSCHAP TOT VOORT
PLANTING DES GELOOFS.
In het Bisdom Haarlem den eersten
Zondag na 3 December.
HET DOMME GEZICHT
Vrouw: „Ik begrijp niet van wie onze jon
gen dat domme gezicht heeft.
Man: „Van mij in geen geval!"
Vrouw: „Neen, want jij hebt het nog.
ANTWOORD EENER KONINGIN.
Koningin Christina van Zweden kon men
maar niet bewegen haar onderdanen te ver.
gunnen, vreemde ridderorden te dragen.
Toen men er weer eens bij haar op aan
drong. zeide ze: „Neen. heeren. ik ben ge
woon mijn schapen zelf te merken.
EEN BEKLAGENSWAARDIG MENSCH.
Mijn vrouw spreekt vier talen en alle
vier vloeiend.
Arme kerel!
Mevrouw tot den huisknecht: „Maar
F'- n hebt nu al de vierde flesch hier
gehaald; de menschen zullen nog gaan den
ker dat ie een drinkebroer bent."
..Wel neen, mevrouw ze denken toch. dat
het voor mijnheer is.
DE OVERWINNAAR.
Pieterse komt voor het eerst in dc stad
in het museum en kijkt met verbazing
naar een oud beeld, dat een Romemschen
gk diator voorstelt. Aan het beeld ontbreekt
een arm en de helft van een been, dc helm
is kapot en de neus afgeslagen. Op het
voetstuk staat: De overwinnaar.
Noü, zegt Pietersen. als dat de
overwinnaar moet voorstellen, dan wou ik
dien vent wel eens zien. die het verloren
heeft.
PARIJS, 30 April. In de hedenochtend
gehouden officieele bijeenkomst der Com
missie van Herstel is besloten: lo. onver
wijld een comité van organisatie voor de
maatschappij tot beheer der Duitsche spoor
wegen in te stellen en aan William Acworth
en Leverve te verzoeken persoonlijk aan de
werkzaamheden van dit comité deel te ne
men; 2o. Robert Kindersley, directeur van
de Bank van Engeland, aan te wijzen om
deel uit te maken van het organisatie-comité
van de bank, welker oprichting het rapport
des deskundigen beoogt; 3o. Descamps,
voorzitter van de Kamer van Koophandel
te Rijssen en Pirelli, industrieel, tot lid te
benoemen van het comtié inzake de in-
dustrieele obligaties, welker invoering door
het eerste deskundigencomité was bepaald.
BERLIJN, 30 April. De commissie voor
de organisatie der rijksspoorwegen heeft he
den beraadslaagd over de rapporten der
deskundigen. Zij besloot den minister van
verkeer den eisch te stellen, dat de rechten
van het personeel, welke bij een verande
ring der maatschappij in een vennootschap
op aandeelen gevaar zouden kunnen loopen,
ten spoedigste worden gewaarborgd.
Snowden's begrooting is opmerkelijk warm
ontvangen door de liberale partij en de libe
rale pers. De „Daily News" begroet haar
als een goede vrijhandels-begrooting, „safe,
sound and practical De „Manchester Guar
dian" zegt: „In alle opzichten is het een li
berale begrooting in den besten zin en wij
vertrouwen, dat zij den stevigen steun zal
hebben van de liberale partij." De „West-
minster Gazette" doet opmerken, dat Labour
bij zijn eerste begrooting zich definitief op
vrijhandelsstandpunt heeft geplaatst en ver
klaart, dat Snowden kan rekenen op libera
len steun voor deze politiek. De „Star" van
hedenavond merkt op: „De winden der poli
tiek draaien verbazingwekkend plotseling.
Verleden week waren de Labour-partij en
de liberale partij gewikkeld in een ietwat
scherpe discussie. Deze week heeft Snow
den's begrooting zoowel liberalen als
Labour-mannen in verrukking gebracht. Als
met een tooverslag heeft de kanselier den
oorlogsnevel weggevaagd en wij staan allen
naast elkaar in een heldere atmosfeer ais
voorstanders der meest democratische be
grooting sedert 1914."
Algemeen wordt het feit vermeld, dat zoo
wel Asquith als Lloyd George gisteren
Snowden hartelijk gelukwenschten na zijn
begrootingsrede.
De liberalen besluiten de be
grooting te steunen.
LONDEN, 30 April. Een in het Lagerhuis
gehouden vergadering der liberale partij,
welke twee uren duurde, leidde tot alge-
meene overeenstemming inzake het steunen
van Snowden's begrooting, welke Asquith
zeide te beschouwen als een rechtvaardiging
van het verslaan door de liberale partij van
de regeering van Baldwin.
Zooals wij hebben gemeld, heeft op 11
Mei te Halle de onthulling plaats van het
Moltke-gcdenkteeken. Dit is in de plaats
gekomen voor datgene, hetwelk men inder
tijd in de lucht heeft laten vliegen.
De Völkische massabetooging, waaraan
naar verwacht wordt 250.000 personen uit
geheel Duilschland zullen deelnemen, voor
het meerendeel leden van de militaire orga
nisaties Stahlhelm, Vehrv, oit Jungdeut-
scher Orden, e.d. wordt degelijk voorbereid,
o.a. door den aanleg van een eigen veld-
telefoonnet.
Ook de communisten zitten evenwel niet
stil. Zij zullen op denzelfden dag te Halle
een Duitschen Arbeitertag organiseeren en
verwachten, dat 10.000 arbeiders aan hun
oproeping gevolg zullen geven. Natuurlijk
wordt gevreesd voor botsingen en dc bladen
van beide partijen verklaren openlijk, dat
men het te Halle zal laten aankomen op een
krachtproef tusschen fascisten en commu
nisten.
BRUSSEL, 30 April. Dc „Soir" meldt,
dat de Belgische regeering aan den ambas
sadeur van België te Londen instructies gaf
om zich in verbinding te stellen met Ra-
kowski, den gedelegeerde der sovjetregee-
ring. Dit onderhoud zou betrekking hebben
op een hervatting der handelsbetrekkingen
met Rusland. Voor het geval overeenstem
ming mogelijk zou blijken, zoo voegt het
blad er bij, zouden door het ministerie van
buitenlandsche zaken officieele onderhan
delaars worden aangewezen.
TANGER, 30 April. De poging, onlangs
door de Spanjaarden gedaan om vrede te
sluiten is mislukt daar het Riihoofd Abd el
Krim zich onverzoenlijk betoonde.
Eenige Franciscanen en kinderen, die op
13 April te Tetuan door een bende werden
gevangen genomen, zijn naar Het Rifgebied
weggevoerd.
BERLIJN, 30 April. 51 arbeiders, die
bij de jongste stakingen te Petersburg een
voorname rol hadden gespeeld, zijn veroor
deeld tot verbanning naar Siberië. Zij zou
den Zondag uit de gevangenis naar het sta
tion worden overgebracht, doch zoodra
dit bekend werd, verzamelden zich een
groot aantal arbeiders, voornamelijk van de
Poetilof-fabrieken, in de buurt der gevan
genis, teneinde het vertrek te belemmeren.
Er kwam bereden politie aan te pas om de
betoogers uiteen te drijven, waarbij hartje
klappen vielen. In het geheel zijn de laatste
dagen te Petersburg meer dan 600 personen
in hechtenis genomen.
WHEELING (Virginië). 30 April. Er
zijn negen en zeventig lijken gevonden van
mijnwerkers, die op 28 April bedolven wer
den.
ATLANTA (Georgië), 30 April. Et
tornado heeft hedenmorgen vroeg eenige
der zuidoostelijke staten geteisterd. Voor
zoover bekend zijn er 47 personen gedood
en 130 gewond. Tal van personen worden
vermist. De schade bedraagt millioenen dol-
lars.
I ARIJS, 30 April. Hedenavond legde een
persoon een bom voor deur van een lo-
'a. j waar een 20-tal fascisten bijeen waren.
ij de ontploffing werd een jonge vrouw licht
gewond. De dader kon de vlucht nemen.
Veel gelegenheid voor de jacht. De
boerderij behoorde aan een jongen man, Jan
Stein. Op een keer kwamen er drie mannen.
Jan nam ze in huis. Ze kregen ruzie, schoten
Jan dood en ook elkander. Er lagen hier
verscheidene lijken, toen Peter Stein, de
vader van Jan, die een boerderij heeft twin
tig mijlen van hier, hem kwam opzoeken.
Peter heeft mij de boerderij een maand ge
leden verhuurd, zonder iets van den moord
ta zeggen. Maar de Kaffers hoorden het. Ze
zijn bang voor geesten en wilden niet blij
ven. Jack is de eenige die bleef, hij. vreest
geen duivels of geesten.
Savage gaf Duncan een duw onder de ta
fel.
Dus de boerderij hoort aan Stein, zei
Duncan. Zou hij die willen verkoopen?
Is er dan iemand die ze koopen wil?
vroeg van Voorst.
Ik weet het niet, maar ik ontmoette
een man in Johannesburg, die hier een boer
derij wou koopen.
Als die man geen vijand van u is, raad
hem dan aan om die te koopen, anders niet.
Savage had zijn gastheer al eens met een
onderzoekenden blik aangekeken.
Hebt u familie in Amsterdam? vroeg hij
opeens.
Nu niet meer, antwoordde van Voorst,
maar ik ben in Amsterdam geboren.
Kent u er een straat die Kalverstraat
heet?
O, jawel.
Daar woonde iemand die van Voorst
heette, !4 jaar geleden en hij werd ver
moord door
Anton Kiriak, zei van Voorst, ja dat
was mij oom.
Vreemd, mompelde Savage, gelooft u
aan het noodlot?
Soms wel.
Ja, men moet er wel in gelooven. Wij
ontmoeten u hier nu op de Veldt, als bij
toeval. Ik ben een politiebeambte uit Lon
den en heb belang bij dien moord en u is
een neef van Voorst is dit nu toeval
of niet?
Het noodlot, zij van Voorst. Hij stond
op en haaide een zak tabak en sigaren.
Steekt u eens op, zei hij, stopte zelf
een pijp en stak die aan; toen bleven de drie
mannen stilzwijgend een paar minuten door-
rooken.
U zegt, dat u zich interesseert voor
dat geval?
Ja, om allerlei redenen.
Weet u er alles van?
Neen, eigenlijk niet.
Nu, dan zal ik het u vertellen. Oom
woonde in de Kalverstraat. 't Was een rijke
gierigaard, en hij had een neef behalve mij
en een klerk, Anton Kiriak. Die neef heette
van Amburg en zou Oom's eenige erfge
naam worden. Er was een meisje -in Amster
dam. half Russisch en half Engelsch, een
mooi meisje, zij heette.... nu, laat ik dat
maar niet zeggen. Van Amburg was dol ver
liefd op haar, toen had hij nog een hart, hoe
hij later ook veranderd is. Het meisje hield
niet van hem, maar wel van Kiriak. Dat
was een slechte jongen en hij beheerschte
het meisje volkomen.
Hij maakte een plan op, om met het
meisje het geld van den ouden van Voorst
te stelen en met haar weg te trekken, maar
de oude man sliep met zijn geldkistje onder
zijn bed, dus dat ging niet zoo gemakkelijk.
Hij moest vermoord worden, en dat op zoo n
manier, dat niemand de oorzaak van zijn
dood kon vermoeden. Kiriak vulde 'n emmer
met water en onder een voorwendsel kreeg
hij gedaan dat de oude man er inkeek. Hij
greep hem toen bij den nek en hield zijn
hoofd onder water, tot hij verdronken was.
Het meisje hielp hem, althans, zij was er
bij en hielp hem ontsnappen. Zij had met
hem weg moeten gaan, maar hij liet haar
zitten en verstopte in haar kast effecten
van van Voorst, waaraan hij niets had. Het
is wel zeker, dat hij het meisje heeft bedro
gen en nu werd zij gevat en tot gevangenis
straf veroordeeld. Kiriak verdween en is
nooit meer boven water gekomen.
Het leven van Van Amberg was er door
bedorven, maar zijn liefde was gebleven.
Hij zou het meisje nog wel hebben willen
trouwen toen zij uit de gevangenis kwam,
maar de dag na haar invrijheidstelling ver
dween zij spoorloos. Hij zocht niet alleen
naar haar, maar ook naar Kiriak en hij
heeft ze nooit kunnen vinden.
Waar is van Amburg nu? vroeg Dun
can.
Ik heb hem eens in Kaapstad gezien
en eens in Johannesburg en in Vaalbank.
Hij heeft allerlei werkjes bij de hand gehad,
maar ik geloof, dat hij naar Kiriak zoekt en
hij dien op het laatst nog wel vinden zal
ook.
Dat is een vreeselijk levensdoel, zei
Duncan.
De zaak is slechter voor den ander, als
hij hem vindt.
Zouden wij hier vannacht kunnen blij
ven? vroeg Savage op eens.
Ja, met alle liefde, antwoordde van
Voorst, als u 't voor lief wilt nemen, zooals
het is. U zei straks nog dat u belang stélde
in dat oude verhaal, in dien moord?
Ja, en ik zal u ook een verhaal ver
tellen. Als u onze paarden laat voorko
men, kunnen wij in den omtrek rondrijden
en alles bespreken. Het verhaal, dat ik u
wil doen, is niet geheel mijn geheim.
Van Voorst riep den Kaffer toe, dat hij
de paarden moest zadelen en voorbrengen
en spoedig reden de twee politiemannen
weer te paard over de Veldt.
Heb je zijn gezicht gezien, toen hii dat
verhaal deed? vroeg Savage.
.Nu, ik heb meer naar het verhaal ge
luisterd.
Ik heb geluisterd en hem bestudeerd.
Weet je wie hij is?
Nu dan?
Van Amburg. Hij is de neef. die op het
meisje verliefd was er, die erfgenaam was
van het geld. Hij is door Kiriak bestolen,
niet alleen van hel geld, maar ook van het
meisje.
Ik geloof wel, dat je gelijk hebt.
Ik geloof het ook.
Nu, de hemel sta Kiriak bij, als deze
man hem te pakken krijgt; hij ziet er wel
droomerig uit, maar hij weet wat hij wil.
HOOFDSTUK XXXIX.
PETER STEIN.
Weet je wie Kiriak is, vroeg Savage.
Neen, antwoordde Duncan.
Het is Moschelles.
Duncan floot een wijsje.
Het schijnt mij een zeer gecompliceer
de historie, zei hij eindelijk.
Het is een les in politiewerk, ant
woordde Savage, hij vertelde toen van dat
geval bij De Vogue en hoe die op het laatste
oogenblik den naam Kiriak genoemd had en
dat dit woord Moschelles op de vlucht had
gejaagd en juffrouw Harker naar de gevan
genis had gevoerd en nu de vangst van
Moschelles gemakkelijker zou maken.
Ik zal alles aan Van .Voorst vertellen
zei Savage, wij kunnen de hulp van
dezen tijger wel eens noodig hebben.
Ja en hij zal een geduchte hulp zijn
Zij wendden hun paarden en reden terug.
Van Voorst stond op de stoep op hen te
wachten.
Na htk. avondeten bracht Savage de zaak-
ter sprake. Zij zaten op de stoep te rooker
en de prachtigste sterren schitterden aan dc
lucht. Mijn vriend Duncan heeft uwe
gastvrijheid gevraagd voor één nacht be
gon hij, maar ik zou die willen vragen
voor de geheele volgende week, tenminste
tot de man, dien ik zoek, hier is. Ik he'b
door informaties te nemen gehoord, dat hij
op deze boerderij komt, hij had iets te
maken met die moorden, waarvan u sprak.
In ieder geval komt hij hier en hier hoop
ik hem ook te arresteeren.
Mag ik zijn naam weten? vroeg
Van Voorst. -
Anton Kiriak, de man, die uw oom
vermoord heeft en Van Amburg beroofd.
Van Voorst stond op en zei God is
groot. Toen ging hij weer zitten.
Duncan en Savage dachten beiden, dat
de ontmoeting van die twee mannen zeer
zeker van tragischen aard zou zijn.
Wij moeten hem levend in handen zéen
te krijgen, zei Savage.
Van Voorst zei niets. Om tien uur wees
hij hun de kamer. Het was een groote
kamer met twee bedden.
Wij moeten de wacht houden, dat hij
ons niet overvalt, zei Van .Voorst,
