De Duitsche
Rijksdagverkiezingen
d. v. p. 45
De McKennarechten in
Engeland.
Oorlogspensioenen en premies
voor oud-strijders in de Ver. St.
Het Beiersche kabinet
afgetreden.
Algemeene mijnwerkersstaking
in Opper-Silezië.
GEMENGD NIEUWS.
De leeggeloopen olievaten.
Een jongen vermist.
Een mooie redding.
Hoog water bij Venlo.
Een Juweliersfirma opgelicht.
Het ongeval bij Hooghalen.
Een visschersvloot in gevaar.
Waarschuwingen.
Kwartjesvinders.
Ernstig ongeval.
RECHTSZAKEN.
De stranding van het
s.s. „Amsterdam"
MARKTNIEUWS.
Visscherü.
LANDBOUW EN VISSCNERIJ.
Overste Marie Alphonse. t,
Gisteravond stonden de Duitsche rede
ring de volgende cijfers ter beschikking:
Totaal bezet 448 zetels, daarvan krijgen de
soc.-dem. ongeveer 99, de communisten 59,
de democraten 25, het Centrum 61, de Beier-
sche Volkspartij 44, de Duitschnationalen
93, de Deutsche völkischen 28, de „Wirt-
schaftspartei" 6, de Duitschsocialen 1, de
Landbund in Thiiringop 2, de Duitsch-Han-
novereranen 5, de Bciersche Boerenbond 4
en de Landbund voor Wiirtemberg, Baden
en Hessen 6.
Op het eerste gezicht ziet men al, dat de
partijen, die vroeger de z.g. „groote coalitie"
gevormd hebben, zeer verzwakt zijn. Toch
verklaarde een vertegenwoordiger der rijks-
regeering, dat de regeering over het alge
meen gelijk had, toen zij voorspelde, dat de
structuur van den nieuwen rijksdag dezelfde
zou blijven. Er is, meent men in de Wilhelm-
strasse, misschien met wat al te groot
optimisme nog een „veilige meerderheid
voor een groote coalitie" (waarbij men dan
maar vast bij voorbaat aanneemt, dat de soc.
dem. daarvoor opnieu\l te vinden zullen
zijn!) en men rekent aldus: de groote coali
tie (Duitsche Volkspartij, sociaal-democra
ten, democraten en Centrum) kan thans 229
stemmen bijeenbrengen, alle andere partijen
te zamen slechts 219, maar meestal zullen
slechts Deutsch-völkischen, communisten en
D.-nationale als normale oppositie te be
schouwen zijn en die kunnen dan slechts
180 stemmen bijeenbrengen. Theoretisch
klinkt dat natuurlijk heel mooi, in de prak
tijk zal het er nog wel eenigszins anders
uitzien.
Voorloopig kan er slechts op gewezen
worden, dat de Duitsch-nationalen, ondanks
hun groote winsten, hun einddoel nog niet
hebben bereikt. Zij hadden er stellig op ge
rekend de sterkste partij in den rijksdag te
zullen worden en dientengevolge, gelijk ge
bruikelijk is, door den rijkspresident met
de vorming van een nieuwe regeering te
worden belast. Het is echter hoogst onwaar
schijnlijk, dat zij er bij nadere telling nog in
slagen zullen dit resultaat te bereiken. Zoo
goed als wiskunstig zeker is, dat presi
dent Ebert, nadat het kabinet-Marx zijn
collectief ontslag zal hebben aangeboden,
de sociaal-democratische partij met de vor
ming van een nieuwe regeering zal belasten,
gelijk ook wel de afgevaardigde Löbc, die
mede tot deze sterkste partij behoort, presi
dent van den nieuwen rijksdag zal worden.
Hoe die regeering dan tot stand zal komen,
is natuurlijk nog volkomen duister.
Wij moeten zeker een veertien dagen ge
duld hebben en afwachten tot de officieele
samenstelling van het nieuwe parlement be
kend is. Intusschen staat, aldus deelde men
bij Buitenlandsche Zaken mede, dr. Strese-
mann met zijn meeste collega's op het
standpunt, dat de buitenlandsche politiek
der tegenwoordige regeering ook in de toe
komst dezelfde zal blijven.
BERLIJN, 5 Mei. In het geheele Rijk
zijn in totaal de volgende aantallen stemmen
uitgebracht:
Duitsch-nationalên 4.700.000
Duitsche Volkspartij 2.400.000
Deutschvölkische partij 2,000.000
Centrum 3.100.000
Wirtschaftgruppe der Hanno-
veraansche partij 250.000
Democraten 1.600.000
Soc.-dem. .5.800.000
Communisten 3,800.000
Beiersche Volkspartij 700.000
BERLIJN, 6 Mei, 's nachts 1 uur. De
voorloopige officieele uitslag is de volgende:
Soc.-democraten 99 zetels
Centrum 62
D.-nationalen 99 (l
Democraten 24
Beiersche V. P. 15
Communisten 61
Beiersche Boerenbond 10
D,-Hannoveranen 5 lt
Völkische Vrijheidspartij 32
-andbund 9
D.-socialen 4 n
Totaal 465 zetels
wONDEN, 5 Mei. Clynes, de leider van het
Lagerhuis, heeft namens de regeering toege.
zegd, een dag van de volgende week te be
stemmen voor de bespreking van het regee.
ringsvoorstel tot afschaffing van de z.g. Mc-
kennarechteh op de ingevoerde automobie
len en bioscoopfilms.
De conservatieven voeren een krachtige
campagne tegen afschaffing van deze rechten,
meer in het bijzonder van die op auto's. Zij
beweren dat zij den steun hebben niet alleen
van de arbeiders, die in de automobiel-indus.
•:rie zelf werkzaam zijn, doch ook van dc ar
beiders, die indirect min of meer bij deze in
dustrie betrokken zijn.
In ieder geval zijn er teekenen, die er op
wijzen, dat een zeker aantal arbeidersleden
van het partlement tegen 'het intrekken van
de rechten is. Deze groep Lagerhuisleden
'racht te bewerkstelligen, dat ,1e regec.ring
de opheffing dezer rechten, welke zij tegen 1
Augustus in zich had gesteld, tot 1 Januari
a.s. opschort. In dezen tijd zou juist de jaar-
lijksche automcbielententoonstelling vallen,
lie in November plaats heeft. Er bestaat
daarom groote belangstelling voor het a.s.
debat over deze zaak. Verwacht wordt dat
de liberalen als één man voor de afschaffing
van de rechten zullen stemmen. Zij verkla
ren, dat McKenna, toen hij in 1915 kanselier
van de Schatkist was, deze rechten zuiver als
oorlogsmaatregel heeft ingevoerd, en dat zij
altijd tegen het instandhouden van deze
rechten als protectiemaatregel zijn geweest.
De uitslag van het debat zou dientenge
volge grootendeels afhangen v: den omvang
der van arbeiderszijde gevoerde oppositie
tegen het intrekken van de rechten. Enkele
bladen veronderstellen echter, dat de minis
ters onder den indruk zijn gekomen van de
sterkte der protectie van de arbeiders in de
automobielindustrie en dat de regeering in
deze zaak niet onbuigzaam zal zijn.
LONDEN, 5 Mei. In het Lagerhuis heeft
McKenna mededeeling gedaan van een
motie, waarin wordt opgekomen iegen het
besluit der regeering om de McKennarech-
ten met ingang van 1 Aug. af te schaffen.
Men verwacht, dat dc kwestie de volgende
week in discussie zal worden gebracht.
Onder onze Buitenlandsche Berichten
meldden wij, dat president Coolidge zijn
veto had uitgesproken over een wetsont
werp tot verhooging der militaire pensioe
nen. Dit wetsontwerp is, zooals uit nadere
telegrammen uit Washington aan Engelsche
bladen blijkt, de z.g. „Bursum Omnibus Pen
sion Bill", die liet eerste jaar 58 millioen
dollar van de Schatkist zou hebben geëischt
ter verdeeling onder de oud-strijders, we
duwen en nagelaten betrekkingen- van al
len, die tusschen 1812 en 1902 in alle ge
voerde oorlogen hebben gediend, en in tien
jaren tijds 415 millioen dollar zou hebben
gekost. Coolidge verklaarde, dat hij tegen
iedere onnoodige uitbetaling van geld der
belastingbetalers was.
President Coolidge's houding wordt alge
meen opgevat als een bewijs, dat hij voor
nemens is, ook zijn veto uit te spreken over
dc „Soldiers' Bonus Bill", het door het Con
gres aangenomen wetsontwerp waarbij den
oud-strijders uit den jongsten oorlog een
gratificatie werd toegekend.
Het wordt zoo goed als zeker geacht, dat
het Congres zoowel de „Bursum Bill" als
de „Bonus Bill" tegen het veto van presi
dent Coolidge in, opnieuw zal aannemen,
waarvoor een meerderheid van tweederde
noodig is, doch de president meent klaar
blijkelijk, zoo zegt de ,,Times"-correspon-
dent, dat het feit, dat hij in de bres springt
voor spaarzaamheid, hem in het geheele
land sympathie zal doen verwerven. Coo
lidge zou in de wetsontwerpen en enkele
andere voorgestelde wettelijke maatregelen
van de insurgente republikeinen en de de
mocraten een verkiezingsmanoeuvre zien,
een poging om met een paar „radicale"
maatregelen tegen het eind van het Con
gres kiezers te vangen. Deze republikeinen
en democraten willen thans op Coolidge
het odium laden van de mislukking der
maatregelen.
BERLIJN, 5 Mei. Het Beiersche kabi-
not-Von Knilling is, nu ook in de Palts de
verkiezingen voor den Beierschen Landdag
zijn gehouden, afgetreden.
De uitzonderingstoestand, die met het oog
op de verkiezingen eenigszins was verzacht,
is in Beieren thans weer in vollen omvang
van kracht geworden.
BERLIJN, 5 Mei. Ook in Opper-Silezië
hebben de mijnwerkers thans den strijd aan
gebonden tegen den achturendag. Nadat er
reeds sedert geruimen tijd tusschen werkge
vers en arbeiders geschillen omtrent den
werktijd bestonden, is gisteren de algemeene
staking afgekondigd. In alle mijnen ligt het
werk stil.
Alweer een jongensbende aan het werk.
Wij meldden eenigen tijd geleden, dat
onbekende daders vijf vaten olie, die opge
slagen waren op een afgerasterd terrein aan
den Beukenweg te Amsterdam hadden laten
leegloopen. Eenige dagen later gebeurde het
weer. Aanvankelijk was aan baldadigheid ge
dacht. Het bleek echter, dat een jongens
bende, evenals dit bij de vernielde school op
Uilenburg het geval was, aan het werk was
geweest.
Vrijdagmiddag zijn twee knapen van onge
veer 12 jaar, van wie met zekerheid bekend
is, dat zij het gedaan hebben, gearresteerd en
naar het bureau Muiderpoort overgebracht.
Een derde knaap die werd aangehouden is
op vrije voeten gesteld.
De burgemeester te Diemen, verzoekt
namens de ouders opsporing en aanhouding
(bij het vinden draadbericht) van Co melis
Hopman, geb. te Amsterdan 16 Juli 1898.
Het signalement luidt grijs pak, grijze
kousen, lage schoenen* ondergoed gemerkt
C. H., flanel jaeger hemd, waarover een licht
gestreept sporthemd. De persoon is pl.m.
1.90 M. lang, haar donkerblond en eenigs
zins lang, oogen blauw, ovaal gezicht, tanden
gaaf.
In de Kloveniersburgwal bij de Hoog
straat, nabij het Trippenhuis te Amsterdam
geraakte Vrijdagavond de zesjarige F. A.'de
Graaff uit de Slijkstraat, spelenderwijze te
water. Het ventje dreef meer en meer naar
het midden der gracht.
Inmiddels had men het lid der Amster-
damsche Reddingsbrigade, mejuffrouw He
lena de Winter, die op den hoek dier gracht
in een fruitwinkel woont, ge waarschuwd.
Deze spoedde zich naar de plek, sprong ge
kleed te water en kon met succes de redding
volbrengen. Het knaapje, dat nog bij bewust
zijn was, mede dank zij het kranige vervoer
in den kopgreep, waardoor het hoofd boven
water blijft, werd echter ter observatie naar
het Binnengasthuis gebracht.
Een man, die eveneens gekleed te water
was gegaan, moest tot de minder aangename
ervaring komen, dat hij met kleeren aan niet
zwemmen kon.
De Maas is bij Venlo zoodanig gewassen,
dat de toegangswegen tot de pontonbrug over
een groote lengte zijn ondergeloopen. Ook dc
oprit der brug staat onder water. Het ver
keer met voertuigen over de Maas is dien
tengevolge geheel gestremd, ook wielrijders
kunnen den anderen oever niet meer berei
ken. Voor voetgangers is het verkeer nog
mogelijk over de Maasbrug, aldus de N.
Venl. Crt.
Met de sieraden gevlucht
Eenige dagen geleden vervoegde een als
heer gekleed persoon, die zich v. d. Bunt
noemde, bij den Juwelier Hoeting te Am
sterdam en vroeg sieraden te mogen zien. Na
eenigen tijd getwijfeld te hebben, koos hij
twee met briljanten bezette oorknoppen uit
en zeide, dat deze aan zijn woning in de
Witte de Withstraat bezorgd moesten worden.
Vrijdag verscheen een bediende aan het
bewuste adres. De heer v. d. Bunt deed zelf
open en nam de sieraden benevens de kwi
tantie in ontvangst, zeggende, dat hij het
bedrag van 700 even zou halen.
Hij kwam echter niet terug en toen de be
diende zich ongerust maakte en de dame,
die in het benedenhuis woonde te spreken
kreeg, vernam hij, dat de heer v. d. Bunt er
niet meer was.
Dat de bediende het slachtoffer was ge
worden van een oplichter, bleek spoedig.
Twee dagen te voren had de laatstgenoemde
een kamer in het benedenhuis gehuurd. Dat
was niet om het huis, maar om het uitge
strekte weiland dat daar achter lag en waar
over hij dan ook ontsnapt is.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat de man
ook elders gezocht wordt ter zake oplichting
met paarden
In aansluiting aan ons bericht, betreffende
de aanrijding van een melkwagen bij Hoogha
len (Drente) door een sneltrein, kunnen we
nog mededeelen, dat het paard op den over
weg weigerachtig was geworden en dat het
niet voor of achteruit wilde.
De D-trein was in aantocht en een botsing
was onvermijdelijk. De melkwagen werd, ge
lijk reeds gemeld, versplinterd, de 17-jarige
voerman Roelof Stevens doodelijk getroffen
en op den weg geslingerd, terwijl het paard
geen letsel bekwam.
Bij aankomst te Hoogeveen was reeds dr.
Kooiman aldaar aanwezig, eveneens de
zusters van het ziekenhuis Bethesda met
en brancard.
Helaas heeft de hulp niet meer mogen ba-
Volgens berichten uit Tromsö, bevindt de
Noorsche walvischvaardersvloot zich in groot
gevaar. Meer dan 80 daartoe behoorende sche
pen zijn in de Noordelijke IJszee vastgevro
ren en loopen de kans door het ijs te worden
vernield.
De hoofdcommissaris van politie te 'sGra-
venhage geeft nogmaals in overweging om,
alvorens in relatie te treden met A. G. Acket,
Pansierstraat 46, zich noemende, promotor
van het Syndicaat Permanente Wereldmarkt,
inlichtingen in te winnen aan de afd. Centrale
Recherche, Alexanderplein 15.
Hetzelfde geeft de hoofdcommissaris in
overweging te doen vóór men betrekkingen
aanknoopt met het Nederl. Syndicaat „Delta"
tot drooglegging en ontginning van woeste
gronden, gevestigd Pieter Bothstraat 12 te
's Gravenhage, directeuren W. M. A. Baron
v. Slingelandt en mr. T. G. Haverschmidt,
en waarin mede betrokken zijn A. J. de Jong,
P. A. Steunenbrink en E. J. D. de Munck.
Een heer uit Hannover deed bij de politie
aangifte dat door hem f 300 was verloren
met kaartspelen in den trein tusschen Amster
dam en Den Haag.
Op den Ouden Scheveningschen weg te
's Hage reed Zaterdagavond omstreeks 8 uur
een personenauto, bestuurd door zekeren C.
P. G. uit Wassenaar. Hij kwam uit de rich
ting Scheveningen en reed naar de stad, Ter
hoogte van het Riouwlaantje brak zijn
stuurstang en reed hij met volle vaart tegen
de boomen. De bestuurder sloeg over zijn
stuur, kreeg een zeer ernstige wond onder
de kin en brak zijn rechterbeen Hij werd naar
het ziekenhuis getransporteerd. Zijn toe
stand is zeer ernstig.
Een aanklacht tegen den kapitein.
De Raad voor de Scheepvaart te Amster
dam deed Vrijdag onderzoek naar de stran
ding van het s.s. „Amsterdam" van de Kon.
Ned. Stoomboot Mij. op de Zuidkust van
San Domingo op 16 Oct. 1923.
Aan boord waren 47 man equipage en
11 passagiers, het schip was geladen met
ijzer en cement en het was onderweg van
Antwerpen naar Kingston. Tien dagen heeft
het schip vastgezeten. Het bleek Tater vrij
ernstige bodemschade te hebben.
Door den hoofdinspecteur voor de Scheep
vaart is te dezer zake een aanklacht ingediend
tegen den gezagvoerder. Deze werd, evenals
de derde stuurman, gehoord „op daad of
nalatigheid".
Als eerste getuige werd de kapitein, A. J.
Tit gehoord, die verklaarde, dat het weer
regenachtig was op den 15en en 16en October.
Op den 15en October te 10.35 v.m. was
de „Amsterdam" volgens peiling 6 ]/z mijl
van Cana-Point en had daarna op een middag
nog meridiaansobservatie. Van hier stuurde
men 258 gr. ware koers per standaard com-
pas. De zee was kalm en het schip liep ge
middeld 12 mijl.
Wij hadden, aldus get., koers gesteld op
7 mijl bezuiden Alte-Vela, een eilandje aan
de Zuidkust van San Domingo. Wij stuurden
niet verder uit om vast bestek te hebben,
voor wij de gevaarlijke kust van Jamaica
zouden aanloopen.
Get. heeft geen land gezien, even voor
half elf was hij nog op de brug. Omstreeks
half een voelde hij het schip trillen. Hij dacht
aan plotselingen wind, maar even later liep
het schip vast.
De volgende getuige, de derde stuurman
A. Koch, verklaarde, dat op de eerste wacht
niets bijzonders is geschied. De tweede
stuurman loste vaak te laat af, soms kwam
hij wel een uur te laat. Ook ditmaal heeft
hij niet op tijd afgelost. Get. is even naar het
kaartenhuis gegaan om het journaal in te
vullen.
Negen minuten over 12 kwam de eerste
stuurman op de brug. Deze is toen naar het
kaartenhuis gegaan en daar op een sofa gaan
zitten. In plaats van op de brug te gaan staan,
is hij daar gebleven. Get. hoorde toen „bran
ding". Hij liep de kaartenkamer uit, de twee
de stuurman volgde hem. Een witte streep
was te zien. Dat was het strand. Get. heeft
onmiddellijk met volle kracht achteruit laten
stoomen. Even later voelde hij, dat het schip
over den grond schuurde. Get. schatte den
tijd, dat de beide stuurlieden in het kaarten
huis zijn geweest op 12 a 13 minuten.
De president wees get. er op, dat het, ook
al was het verkeerd van den tweeden stuur
man, niet op de brug te komen, de plicht
van get. was geweest, op de brug te blijven
tot hij afgelost was.
De derde stuurman, J. J. C. de Lange,
werd niet onder eede gehoord. Hij verklaarde,
dat hij gewoonlijk om kwart voor twaalf
geroepen wordt voor de wacht. Het is moge
lijk, dat hij het roepen niet gehoord heeft.
Toen hij hoorde, dat het over 12 was, is hij
onmiddellijk naar de brug gegaan. Dezen
avond was get. wat opgehouden door de
passagiers, die zeer druk waren. Het te laat
komen was, volgens get., een uitzondering.
Get. ontkent, dat hij wel eens een uur
te laat is geweest.
De derde stuurman hield vol, dat dit wel
het geval is geweest.
Get. de Lange geeft toe, dat hij wel vaker
te laat kwam, maar dan was hij altijd opge
houden door de passagiers.
Get. is maar een oogenblik in de kaarten
kamer geweest.
Den derden stuurman werd opnieuw ge
vraagd of De Lange op een sofa is gaan zitten,
inplaats van op de brug te gaan staan.
Hij bleef bij zijn verklaringen, dat zij samen
12 a 13 minuten in de kaartenkamer hebben
gezeten.
Get. De Lange ontkent, dat hij op de sofa
is gaan zitten. Hij bleef ook ontkennen, dat
hij lui of niet-uitgeslapen was.
Na even in de Raadkamer te zijn geweest,
besloot de Raad ook den tweeden stuurman
te hooren „op daad of nalatigheid".
Deze verzocht daarop de zitting te schor
sen ten einde hem in de gelegenheid te stellen
een rechtskundigen adviseur te raadplegen.
Opnieuw ging daarop de Raad in geheime
Zitting over.
De president deelde daarna mede, dat het
onderzoek op grond van het verzoek van
den tweeden stuurman werd geschorst.
De zitting werd daarop gesloten.
TEXEL, 5 Mei. Texelsche eierenveiling.
Aangevoerd 32000 kipeieren. Hoogste prijs
7.80, laagste prijs 6.10 per 100 stuks.
900 eendeieren. Hoogste prijs 6.40, laagste
prijs 6.10 per 100 stuks.
GOUDA. Coöp. Tuiniersvereeniging „Gou
da cn Omstreken". Veiling van 5 Mei. Spi
nazie 69.80; postelein 4142 per 100
Kg,; kropsla le soort 5.3011.20, idem
le soort 2.606.40 per 100 stuks; slavellen
0.330.79 per kist; rabarber 15.40;
radijs 5.206; raapstelen 1.30—2.70; sel
derie,/ 1.803.10 per 100 bos.
BEVERWIJK. R.-K. Coöp. Tuindersver-
eeniging „KennenierlandPrijsnoteering van
5 Mei. Spinazie 1.602.35 per kist; as
perge le soort 1.25—1.35, idem blauw 60
80 ct.; raapstelen 56 ct,; rabarber 4'A—
12 ct.; radijs 79 ct.; selderie 910 ct.;
pieterselie 1015 ct. per bos: postelein
1.65 per ben; aardbeien 1-• -2K> ct,; snij-
boonen 134 ct.; bloemkool 30 ct. per stuk;
witlof I 1624 ct., idem II 1014 ct. p. Kg.
AMSTERDAM, 5 Mei. Aardappelen.
(Bericht van den makel. Jac. Knoop). Zeeuw-
Bonte f 10, id. Bravo's f 7.30, id. Roode Star
f 7.758, Friesche borgers f 6.506.75, id.
roodster f 7.50, rood Bonte f 8, Zeeuwsche
blauwe Poters f 5.506, id. bonte Poters
f 5.506. Drentsche Eigenheimers f 44.25,
id. Roode Star f 44.25 per H.L. Winter
Malta-aardappelen f 1316, Zomer id. f 20-
25 p. 100 K.G.
Vee. Ter markt waren heden aangevoerd
360 vette koeien waarvan de prijzen waren:
le qual. 124136 ct., 2e qual. 100120 ct.,
3e qual. 84100 ct. per kg; 70 melk- en
kalfkoeien f 300475 per stuk; 97 vette
kalveren le aüal. 90100 ct., 2e qual. 76
96 ct. per kg; 130 nuchtere kalveren f 1423,
47 schapen f f 40—55; 708 vette varkens
overz. en Geld. le qual. f 7778, 2e qual.
f 75—77.
APELDOORN, 5 Mei. Eieren. Aanvoer
180.000 stuks. Prijzen f 6.257, gemiddeld
f 6.80. Handel vlug.
AXEL, 3 Mei. Granen. Ter markt werd
betaald voor tarwe f 13.50 rogge f 10.50,
gerst f 12.75, haver f 10.75, erwten f 22.50.
PURMEREND, 5 Mei. Vee. Aan de voor-
jaarsmarkt waren aangevoerd 2095 runderen
(v. jaar 1980). De handel was traag, met hooge
prijzen. Melkkoeien f 250475, geldekoeien
f 175—375, pinken f 90—185.
UTRECHT, 5 Mei. Paarden. Op de
paardenmarkt van heden waren aangevoerd:
800 stuks weeldepaarden, golden f 600750,
werkpaarden f 400500, oude paarden f 150
250, tweejarige veulens f 300450, hitten
f 150—350.
ROTTERDAM, 5 Mei.
Vee. Ter markt waren aangevoerd 536 vette
runderen, 335 vette kalveren, 156 schapen of
lammeren, 1675 varkens. De prijzen waren
als volgtkoeien le kw. 115122Va et., 2e
kw. 110—100 ct., 3e kw. 9585 ct.ossen
le kw. 105—1121/2 ct„ 2e kw. 100—95 ct.,
3e kw. 85 ct., kalveren le kw. 165180 ct.,
2e kw. kalveren le kw. 165180 ct., 2e kw
145—125 ct., 3e kw. 110—95 ct. schapen
le kw. 95100 ct., 2e kw. 8575 ct., 3e
kw. 65 ct.; lammeren 110120 ct.varkens
le kw. 6062 ct., 2e kw. 5854- ct., 3e kw.
5249 ct. licht soort 5659 ct. per K.G.
Vet vee en vette kalveren met redelijken
handel, wegens aankoop voor het buitenland;
prima kwaliteit stationnair. Schapen en lam
meren met weinig aanvoer en handel. Var
kens bij buitengewoon grooten aanvoer met
matigen handel.
Aardappelen. Zeeuwsche bonte f 9.50
10.25, dito blauwe f 9.50—10.25 Poters
f4.505.50 Zeeuwsche Eigenheimers f
blauwe dito f Brielsche Eigenheimers
f 8.25—8.75 Bravo's f 7.50—8 Redstars
f 7.25—7.75 Limburger Red Saters f 5.50
—5.60. Industries f Zeeuwsche Indus
tries f 66.50 Drentsche f 4.505 per
H.L. Malta Spr. 12 15 ct. per K.G.
Ajuin. Aanvoer veel. Stroogele f 1.50.
Zaden. Lijnzaad voer fzaai bruin
mosterdzaad f 6570, geel f 3233, blauw
maanzaad f 3032, koolzaad f 2122, kar
maanzaad f 3032, koolzaad f 2122, kar-
wijzaad f 102103, kanariezaad f 2728.
Vlas. Aangevoerd 12000 K.G. blauw f 1.55
—2.15, 6300 K.G. Holl. geel f 1.75—2.10,
8050 K.G. wit Zeeuwsch f 1.50—1.75, 11.000
K.G. Groningsch f 1.75—2.10, 25 00 K.G.
dauwroot f 1.501.75.
Eieren. Zeeuwsche en Overmaasche f 5.75
—6.75.
GORINCHEM, 5 Mei. Vee. Op de markt
waren aangevoerd 554 koeien, 11 nuchtere
kalveren, 10 schapen, 102 lammeren, 236
overloopers, 526 biggen. Men besteedde voor
Kalfkoeien f 300400, melkkoeien f 225
350, kalfvaarzen f 225350, guste vaarzen
f 180240, pinken f 90150, nuchtere
kalveren fok f 20—35, id. export f 6.12,
schapen f 2535, lammeren f 1524,
overloopers f 2040, biggen f 814.
Boter f 1.151.20 per y2 Kg.
Eieren f 0.060.06 V2 per stuk. Aanvoer
veel. Handel weinig.
KAMPEN, 5 Mei. (Weekmarkt). Eieren.
Aanvoer 35.000 stuks, f 67 per 100 st. Boter
f 2.10—2.30 per K.G. Kippen f 2—2.75.
Konijnen f 1.752.50 per stuk. Russchen
matten f 913 per rol.
NIJMEGEN, 5 Mei. (Weekmarkt). Aan
voer 1264 biggen f 714 per stuk, 72 vette
varkens f 0.300.33, 32 vette koeien f 0.56
0.64, 21 vette kalveren f 0.420.47 per
Kg.132 nuchtere kalveren f 1423, 4
schapen f 25—37, 4 geiten f 8—14 per stuk.
Handel matig.
Eieren. Aanvoer 225.000 stuks, f 6 '47 y2
p. 100 stuks.
TIEL, 5 Mei. (Weekmarkten). Granen.
Tarwe was weinig ter marktde handel was
flauw. De hoogste noteering kon alleen voor
een bemonsterd puik partijtje bedongen
worden. In zaai- en voederartikelen ging
weinig om. Tarwe f 1012, rogge f 7, gerst
f 55.75, haver f 5.256.25, boonen f 1112
groene erwten f 13.5016.50, gele id. f 12.50
14.50, alles per Hl. Klaverzaad 90 ct. per Kg.
Varkens. Op de markt waren aangevoerd
817 biggen en 132 varkens. Varkens f2080,
biggen f 714. Prijzen lager.
Vee. Op de markt gold vet vee 1ste kwal.
60 c„ id. 2e 50—55 c. per pond. De prijzen
van kalfvee waren iets hooger. in weivee was
bij ruimen aanvoer de handel traag. Kalf
koeien f 300375, id. vaarsen f 280350,
hokkelingen f 200—240, vare koeien f 180
260, pinken f 110165.
Boter en eieren. Bij gelijken aanvoer als
vorige week (30 Kg.) was de prijs der boter
10 cent lager, namelijk f 1.502 per Kg. In
eieren aangevoerd 60.000 stuks, was de han
del zeer levendig. Prijs hooger, 67 cent per
stuk.
WINSCHOTEN, 5 Mei. Ter weekmarkt
waren aangevoerd 454 varkens, 459 scha
pen en 12 geiten. Prijzen biggen f 813
loopvarkens f oude varkens f crachtige
varkens f vette varkens ct.. Londen-
S he varkens ct., zouters ct. nelkscha-
pen f 3038, vette schapen f 3440, weide
schapen f 2228, vette lammeren f 2836,
weidelammeren f 1620, zesweeksche lam
meren f 1315, geiten f 1418. Drachtige
schapen waren met aangevoerd. Belangrijk
hooger in prijs waren melkschapen en de
beste soort weidelammeren belangrijk lager
noteerden vette schapen, oude varkens en
drachtige varkens lager waren vette lam
meren, zesweeksche lammeren, loopvarken;
en vette varkens, terwijl stationnair waren d<
prijzen van weideschapen, biggen, Londen-
sche varkens en zouters. De handel was vri;
levendig.
ROELOFARENDSVEEN, 5 Mei. Groen,
tenveiling. Sla 1.806.20 per 100 krop.
spinazie 1819 cent per K.G., aardbeien
6798 cent per doosje.
BODEGRAVEN. 6 Mei 1924. Kaas. -
Aangevoerd 284 p.; 13082 st. 1ste kwaliteit
43—47; 2de kwaliteit 3640; met rijks-
merk f 3540. Handel vlug. 172 lammeren.
OUDEWATER, 5 Mei, Kaas. Aangevoerd
96 partijen, 4320 stuks, wegende 21600 Kg.
Eerste soort 3842, tweede soort j 34
37; zwaardere 4348. Handel vlug.
IJMUIDEN, 5 Mei. Heden kwamen van
de IJslandvisscherij hier binnen de stoom
trawlers IJM. 35 (Wilhelmina), waarvan de
lading versche visch f 5434 opbracht (later
wordt de zoutevisch verkocht) en O. N.
85 (York) met eene besomming Van f 7297.
IJMUIDEN, 5 Mei. Heden waren aan dc
markt de vangsten van 20 Stoomtrawlers, 13
Loggers en 6 Beugers. De prijzen waren als
volgt Tarbot f 1.45—1.30. Tongen f 2,40
1.45 per kg Griet f 6038, gr. Schol f 35
29, md. id. f 39—29, Zetschol f 46—28, k!.
id. f 3623, 146, Scharren f 104.60, al
les per 50 kg Roggen f 2712 per hoop
Vleet f 2.351.10 per stuk Pieterman en
Poon f 135, gr. Schel visch f 4327.50
md. id. f 36—23.50 k. md. id. f 27—18 f 21—
13.50 2010 per 50 kg Kabeljauw f 42
32 per 125 kg. gr. Gullen f 1614, kl. id.
f 1311.50, Wijting f 73.40 per 50 kg
Heilbot f 1.05 0.70 per Lengen f2.30
1.15, Koolvisch f 1.200.48 per stuk.
VLAARDINGEN, 5 Mei. Alhier is bin
nengekomen de stoombeuger VL. 203 met
f 660 besomming, 10 kantjes haring en 6 ton
zoutevisch.
Aan den afslag werd besteed voor kol-
maatjesharing f 86121.50 per ton. Zoute
visch f 80.2082.40 per ton.
ALKMAAR, 5 Mei. Vee. Aanvoer 9 koeien
f 300425, 18 vette kalveren f 40100, id.
per kg. fl. 201.70, 75 nuchtere id. f 830,
777 vette varkens, per kg. f 0.600.62.
EDE, 5 Mei. (Weekmarkt.) Eieren f 6.25
7.10 per 100 st. Biggen f 1017 per stuk.
Aangevoerd 175.000 eieren 150 biggen.
ROERMOND, 5 Mei. Eieren. Aanvoer
2.300.000 stuks. Hoogste prijs f 7.90, middel
f 7, laagste f 6.20.
DE BLOEMVORMING BIJ DE
HYACINTH.
In de Zaterdag gehouden vergadering van
de afd. Wis- en Natuurkunde der Kon. Aka-
demie van Wetenschappen sprak de heer
Blauw over „De gevolgen van de tempera
tuur tijdens de bloemvorming bij de Hya
cinth".
In de eerste plaats zet spreker in het alge
meen uiteen met welk doel in de afgeloopen
jaren het laboratorium door plantenphysio-
logisch onderzoek te Wageningen werd ge
bouwd en ingericht en geregelde onderzoe
kingen werden uitgevoerd over de jaarlijk-
sche periodieke ontwikkeling der belangrijk
ste tuinbouwgewassen.
Bij deze soort experimenten over orgaan
vorming, gaat het vooral met het oog op tuin
bouwkundige belangen om het zoeken naar
optima.
Hiervoor is een grondig en langdurig on
derzoek noodig.
Een zeer uniform materiaal van jonge Hya-
cinthenbollen werd van JuliOct. in 11 ver
schillende constante temperaturen geplaatst
gedurende 3, 5, 8 en 12 weken. Zoo werden
deze op pl.m. 44 verschillende wijzen behan
deld, terwijl de behandeling juist aanvangt
op dat merkwaardige tijdstip in het planten
leven, waarbij het bladvormend groeipunt op
eens overgaat tot bloemvorming Maar het
blijkt dan, dat bij een dergelijk onderzoek
niet alleen beïnvloed wordt heel het vormen
van de bloemtros, maar ook ltet uitloopen van
meer of minder bladen, de lengte en de breed
te der loofbladen, die het volgend jaar zullen
assimileeren en daardoor ook de diktetoene
ming der bollen dat verder ook het aantal
uitloopende wortels en de lengte en de dikte
van die wortels den invloed ondergaan van de
in den zomer toegepaste behandeling.
Het blijkt daarbij, dat het optimum voor
de bloemtrosvorming zeer ver verwijderd
ligt van het zeer hooge optimum voor blad
vorming, dat wil zeggen voor het assimi-
eerend Wadoppervlak en derhalve voor de
boldikte-toeneming. Dit verschijnsel is op
zichzelf botanisch reeds zeer opvallend en
wordt evenals verschillende andere punten
nader onderzocht, maar het is ook voor de
culturen van zooveel belang, omdat daaruit
volgt dat in de eerste jaren, als het enkel
gaat om het dikker worden van de bollen,
de optimale behandeling bij voorkeur ge
heel anders zal moeten wezen, dan in de
latere jaren als de bollen verhandeld worden
en alles aankomt op een optimale bloemtros.
Verder brengen deze onderzoekingen gege
vens over de bloeibaarheid (Blütenreife) der
organen, de vraag dus onder welke omstan
digheden men het groeipunt wel of niet kan
brengen tot bloemvorming. Gelijksoortige
experimenten zijn ook reeds verricht voor dt
Tulp, waarbij zich tevens geheel andere ver
schijnselen voordoen dan bij de Hyacinth.
De resultaten daarvan, evenals van het voort
gezette onderzoek met de Hyacinthe zijn
echter nog in bewerking en zullen later ge
publiceerd worden.
Men seint ons uit Amersfoort:
Hedenmorgen overleed op 63-jarigen leef.
tijd in het Moederhuis te Amersfoort, de Al
gemeene Overste van de Congregatie der
Zusters van O. L. Vr„ in de wereld genaamd
mejuffr. Westerwoudt, Zuster Maria Alphon.
en haar dochter. Agatha ging naar beneden
om ze met den dood van den ouden man in
kennis te stellen, waarbij ze niet aanwezig
hadden willen zijn. Voordat echter Agatha
kon beginnen te spreken, kwamen beiden
woedend op haar af, noemden haar een eer-
en plichtvergeten schepsel, die in den avond
heimelijk het huis verliet en met een vreem
den man een samenkomst had. Een huiche
laarster was zij, die onder het schijnheilige
masker van deugd en onschuld jonge mannen
en aanzienlijke boeren het hoofd op hol
bracht en overal ongeluk stichtte. Voor ge
spuis van dat soort was geen plaats op den
Berghof, ze moest onmiddellijk het huis rui
men.
Agatha stond als een steenen beeld, de
slag werkte verdoovend, de overgang van
den diepsten vrede, den vrede des doods in
een zoo woest tooneel kwam haar te onver
wacht.
Zij wist natuurlijk niet dat een lasterlijke
long met giftigen angel haar naam bezoedeld
had. Eva had goed aangelegd, eer zij haar
pijl afschoot, deze trof de zwakste en meest
wondbare plek in Julia's hart haar ijverzucht
Agatha's pogingen om zich te rechtvaardigen
mislukten, de toornige Julia stond er op, dat
zij het huis oogenblikkelijk verlaten zou.
Het binnentreden van den pastoor maakte
een einde aan dit tooneel. Met helderen blik
doorzag de waardige priester den stand van
zaken. Wel verre van aan de schuld van Aga
tha te gelooven, wier deugd hij kende, ver
maande hij de boerin en Julia ernstig niet
voorbarig den staf te breken over de eer van
een onbesproken meisje en berispte haar
liefdeloos gedrag tegen Agatha in het bijzijn
van den doode onder haar dak, wiens liefde
rijke verpleegster zij geweest was.
Nog had de pastoor niet geheel uitgespro
ken, toen de vrouw van den Rotherhof, de
moeder van den jongen boer, binnentrad.
Na den pastoor eerbiedig gegroet te hebben,
begon zij
„Met uw verlof, Eerwaarde, neemt u mij
niet kwalijk dat ik mij in deze zaak meng.
Ik moet mij onze arme nachtegaal aantrek
ken, zij Zelf doet het niet. De boerin hier
schreeuwt, dat het geheele dorp kan hooren,
wat er gebeurt. Daarom houd ik het voor
mijn plicht, te vertellen, hoe de zaak zich
heeft toegedragen, ik weet het van mijn zoon,
dié alles dezen nacht gehoord en gezien heeft.
De jonge man met wien Agatha gesproken
heeft is haar eigen broeder, die voor geeste
lijke studeert, voor wien zij arbeidt, spaart
en ontbeert, wijl de hardvochtige stiefvader
niets voor zijn studiën betalen wil. In het
geheim gebeurt het alleen daarom, wijl het
goede kind hem niet in opspraak brengen
wil. Daarom is Agatha ook van huis weg en
heeft zich ver weg verhuurd, waar haar nie
mand kent en haar aangelegenheden niet
over ieders tong gaan. Maar noem mij eens
een plaats waar geen lasteraars zijn, ik heb
ze helaas in mijn eigen huis. Daarom, boerin,
wijl ge zooveel prijs stelt op het gebabbel
van mijn spitse, leugenachtige Eva, stel ik
u een ruiling voor. Neemt gij haar, ge kunt
ze dadelijk krijgen, dan neem ik daarvoor
Agatha. Maar niet als dienstbode, neen als
jonge boerin, wanneer ze dat wil. Geen liever
dochter kan ik mij denken dan onze nachte
gaal met haar goed hart voor oude lieden,
en wat mijn zoon er van denkt, hoe heLer in
zijn hart uitziet, weet ik een moeder ziet
scherp. Denk daar eens over meisje, ge be
hoeft het niet dadelijk te zeggen. Zulk een
besluit vordert tijd."
Vriendelijk reikte zij het meisje de hand,
terwijl het gelaat van den pastoor blonk van
vreugde.
„Braaf zoo," riep hij de boerin toe, „ge
zijt nog van de ouderwetsche soort en weet
de deugd op haar juiste waarde te schatten.
Dat brengt zegen, Ge zult het ondervinden,
wellicht nog spoediger dan gij denkt. En u,
zoo ging hij tegen de boerin van den Berg
hof voort „moet ik nog meedeelen, dat
overmorgen na de begrafenis van uw zwager
zaliger, het testament van dezen zal geopend
worden, dat hij in mijn tegenwoordigheid
gemaakt en in mijn handen gesteld heeft. Nu
ligt het bij den burgemeester, daar zult gij
het nadere vernemen."
Hiermede vertrok de pastoor en liet moe
der en dochter in sprakelooze verbazing
achter. De gelaatsuitdrukking dezer beiden
zou een waardig onderwerp voor het penseel
van een schilder hebben geleverd het duurde
lang voor zij een woord konden uitbrengen.
„Een testament heeft hij dus gemaakt,"
stamelden zij eindelijk, „ja, waarvoor? Dan
moet hij geld gehad hebben, de oude Als
wij dat geweten hadden, dan hadden wij
anders met hem gedaan. Wie had echtef
geld gezocht bij den ouden, gluiperigen
vrek 1"
Zooals het bij dergelijke voorvallen en bij
dergelijke lui pleegt te geschieden, geraakten
die twee met elkander in twist, elk gaf de
andere de schuld en ze overlaadden elkander
met verwijtingen.
Met zoeten vrede in het hart keerde Agatha
naar den doode terug, drukte hem de oogen
toe en besprenkelde het vreedzaam sluime
rend gelaat van den grijsaard met wijwater.
Den derden dag nadat het stoffelijk over
schot aan den schoot der aarde was toever
trouwd, werd zooals de pastoor had aange
kondigd, het testament geopend. De boerin
van den Berghof en Julia zaten op heete ko
len toen de burgemeester het zegel verbrak
en met luider stem begon te lezen
„Met Gods hulp is het mij gelukt im mijn
moeilijk en arbeidzaam leven een som van
20.000 mark te verzamelen, wijl ik weinig
behoeften had en steeds de spaarzaamheid
beoefende.
Ongehuwd en zonder naaste erfgenaam
besloot ik mij voor het laatst mijner dagen
naar de vrouw van mijn broeder te begeven,
ik zocht een toevlucht in het huis, dat eens
mijn vaderhuis was geweest. Daar hoopte ik
in vrede mijn dagen ten einde te brengen
en verpleging te vinden overeenkomstig
mijn ouderdom en gebrekkigheid. Maar
zelden zal een mensch erger teleurgesteld
zijn geworden. Ik wil mij echter onthouden
van een schildering van het gedrag mijner
verwanten tegenover mij, hulpeloozen grijs
aard. God vergeve hun deze liefdeloosheid,
zooals ik hun die in 't gezicht van den dood
vergeef. Ik heb toch alle reden God te dan
ken voor de engel van liefde en barmhartig
heid, die mij een levensavond bereidde, zoo
rustig en vreedzaam als het de teederste
dochter den meest geliefden vader niet beter
had kunnen verschaffen. Ik beschouw het
dus als rechtvaardig en billijk, dat ik mijn
getrouwe verpleegster Agatha Weidman geve
wat het mijne is en ik bepaal hiermede uit
drukkelijk dat zij de universeele erfgename
mijner nalatenschap zal zijn."
Dit testament was geteekend door den
overledene, den pastoor en den burgemeester
De verslagenheid der beide vrouwen te
beschrijven zal onmogelijk zijn, evenals de
verrassing van Agatha, toen zij deze beschik
king vernam. Nu was zij en dus ook haai
broeder van alle zorg ontheven. Nu kon zij
haar dienst verlaten en naar het ouderlijk
huis terugkeeren, vanwaar zij echter spoedig
door den jongen boer van den Rotherhof als
zijn echtgenoote weer naar het dorpje terug
gevoerd werd. Een paar jaren later woonde
zij met haar man en haar ge heele familie de
eerste H. Mis bij van haar broeder, die pries
ter gewijd was, en toen de oude pastoor eeni
ge jaren later wegens hoogen ouderd zijn
ontslag moest nemen, werd „Bernard" tot
pastoor in het dorpje benoemd, tot groote
vreugde van de ..nachtegaal".
