Uit de Pers.
Ontdekte misdaad.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede Blad - Vrijdag 6 Juni 1924
De Coalitie,
Marx' en Painlevé's verklaringen inzake de buitenlandsche politiek.
Veertig stations in Londen door de staking gesloten. De toestand in
Roemenië.
Onder de Radio-berichten: Miilerand gaat niet goedschiks heen en
Herriot weigert de opdracht tot vorming van een kabinet. De „nood
toestand" op de Londensche spoorwegen aanstaande. De staatsgreep
in Roemenië afgewend?
QESft. BUITEL. BERICHTEN.
BINNENLAND.
Schaper op zijn slechtst.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
De aanslag op Mgr. Seipel.
Ned. R.-K. Bond van Zieken
verpleegsters.
West-Friesche Landdag.
Een verklaring van minister
De Visser.
Het koninklijk bezoek
i aan Drente
- 4
Het autobus-vraagstuk.
De postcheque en giro-dienst.
FEUILLETON.
I
De coalitie is ditmaal in de vergadering
van den Algemecnen Bond een onderwerp
van bespreking geweest.
Het „Centrum" weidt er de volgende
beschouwing aan:
Dat zulks nu en dan geschiedt, is licht te
verstaan.
Het kan zijn nut hebben en het is allicht
wenschclijk, bij tijd en wijle aan de betee-
kenis der Recbtsche samenwerking te her
inneren.
Maar men behoeft er, dunkt ons, niet
telkens over uit te weiden.
Dat de katholieken over het algemeen
voorstanders zijn van de coalitie en haar
wenschen te bestendigen, mag veronder- j
steld worden, bekend te zijn.
Afwijkende meeningen mogen ook op dit
punt bestaan, van een bepaalde oppositie
in onze partij tegen de Rechtsche samen
werking, zooals men die in vroeger jaren
wel heeft zien voeren, is weinig te bespeu
ren.
Het eenige, wat men zeggen kan is, dat
wij onic samenwerking niet opdringen en
zelfs niet den indruk willen wekken wat
slechts koren op den molen der anti-papis
ten zou zijn alsof juist de katholieke
partij daarbij ten zeerste zou zijn gebaat.
Wanneer wij de coalitie wenschen te be
houden, dan geschiedt dit uit overwegingen
van algemeen belang en -ter wille van dat
belang.
En wij hebben hierbij tevens te bedenken,
dat wij er aan de stembus thans anders
voor staan, dan vroeger.
Bij de verkiezingen stemt elke partij voor
haar eigen lijsten.
De kwestie der samenwerking is thans
meer een vraag geworden voor de gekoze
nen en hunne leiders.
Al is het natuurlijk van belang te weten,
dat zij door de samenwerking te handhaven
in overeenstemming zijn met den geest, die
in de Rechtsche partijen leeft.
Voor 't overige kan men zeggen, dat de
coalitie niet veel pleidooien noodig heeft,
maar bestaat door haar eigen innerlijke
kracht en als een natuurlijk verschijnsel in
onze politieke constellatie.
/y
unt2*i
De Duitsche Regeerings-
verklaring
i Woensdag door dr. Marx in den Rijksdag,
ïooals onze Radio-berichten gisteren meld
den, voorgelezen. Uit den aard van de zaak
bracht deze weinig nieuws en kwam ze neer
op de verklaring van de noodzakelijkheid
het plan der deskundigen te aanvaarden,
„dat een uitweg biedt uit de reeds te lang
durende economische crisis" welke bij haar
voortduren den geheeien ondergang van het
Duitsch^ bedrijfsleven dreigt ten gevolge
te hebben. De Duitsche regeering zal dus
de voorbereidende werkzaamheden ter uit
voering van het plan der deskundigen voort-
Zetten en dan spoedig, als men met de ge
allieerden over nog bestaande onduidelijk
heden en voor tweeërlei uitlegging vatbare
punten het eens is geworden, de noodige
wetsontwerpen indienen. Die wets-ont-
werpen, dat is het eenige voorbehoud van
de Duitsche regeering, zouden dan echter
eerst in werking kunnen treden als ook de
tegenpartij het stelsel van de deskundgen
als ondeelbaar geheel en onveranderd aan
vaardt.
Naar de ontruiming van de nieuwe be
zette gebieden (Ruhrgebied) en het herstel
van den ouden toestand in de volgens het
vredesverdrag bezette gebieden, zal de Duit
sche regeering blijven streven. Deze zou
den trouwens de consequentie zijn van de
aanvaarding 4an het plan der deskundigen.
Volkomen juist was zeker het slot van de
regeeringsverklaring, waarin wordt gezegd,
dat alle binnenlandsche politieke aangele
genheden behooren achter te staan bij de
groote quaestie van een regeling met het
buitenland, waarvan het economisch herstel
en de eenheid des Rijks zooveel afhangt.
Terwijl dr- Marx aldus in den Duitschen
Rijksdag sprak, hield in de Fransche Ka
mer, de heer
Painlevé, de nieuwgeko-
zen Fransche Kamervoor
zitter,
zijn inaugureele rede. Duidelijk was daarin
zijn waarschuwing aan het adres van Duitsch-
land, dat men hier de verzoeningsgezindheid
van het nieuwe Frankrijk niet moet mis
verstaan. Met hen die er naar den vrede stre
ven, zal samenwerking mogelijk zijn. „Het
zou een misdaad zijn om de aspiratiën van
dezen te verstikken onder het voorwendsel,
dat ze nog krachteloos zijn, in plaats van ze
te helpen zich te ontwikkelen tot ze kracht
genoeg zullen hebben om te zegevieren."
Over
den strijd om Miilerand
»n de mogelijke gevolgen hiervan kunnen we
heden wel zwijgen, nu de beslissing aanstaan
de is. Alleen zij even er op gewezen, dat
men, nu de heer Painlevé voor zijn verkiezing
als Kamerpresident slechts 296 stemmen
verkreeg, bij een mogelijke presidentsverkie
zing de kansen van den Senaatspresident,
Doumergue, gestegen acht.
Blijkbaar dus had men gerekend op meer
stemmen van den linkervleugel van het
centrum voor den heer Painlevé. Want daar
het linkerkartel in de Kamer slechts over
286 stemmen beschikt, kan een grootere
meerderheid toch alleen worden verkregen,
als de tot dusver tot het nationale blok be-
hoorende partijen zouden uiteenvallen en
republicains de gauche en gauche demo-
cratique zich naar links zouden gaan wen
den. Bij een stemmenverhouding van 286
voor het linkerkartel en 268 voor rechter
zijde en centrum, is een meerderheid van
296 tegen 209 toch zeker voor links verre
van ongunstig.
Intusschen, laat ons hierop niet verder
ingaan en afwachten.
De plotselinge spoorweg
staking te Londen,
die gisternacht door een niet-officieel sta
kingscomité van leden der National Union
of Railway werd uitgeroepen, had de slui
ting Van verscheidene stations van den onder-
grond-spoorweg ten gevolge en veroorzaak
te in het bijzonder in Noord-Londen groot
ongemak voor de niet op de staking voorbe
reide reizigers. Volgens de eerste schat
ting waren gistermorgen veertig stations van
den Ondergrond-spoorweg gesloten. Er
wordt een zeer beperkte dienst gaande ge
houden, maar g^yreesd wordt, dat de sta
king zich verder zal ontwikkelen.
Afgescheiden van deze staking, dreigt de
Machiristenbond, waarvan Bromley de lei
der is, opnieuw in staking te gaan, indien
de eischen ten aanzien van de classificatie
der machinisten en andere eischen, voort
vloeiende uit grieven, welke bij regeling van
de vorige staking niet afdoende zijn behan
deld, niet binnen een vastgestelden tijd wor
den ingewilligd. Een staking van dezen bond
zou het gansche land treffen. De secretaris
van den bond deelde mede, dat de staking
zou uitbreken indien gisteren geen bevredi
gend antwoord van de spoorwegbesturen
binnenkwam.
De berichten over
den staatsgreep in Roe
menie
worden van Verschillende zijde bevestigd.
Generaal Avarescu, de leider van de boeren
partij, schijnt waarlijk Boecharest te zijn
binnengetrokken aan het hoofd van zijn
50.000 boeren en de regeering van Bratianu
te hebben verdreven.
Officieele bevestiging hiervan is nog niet
gekomen, maar de berichten komen van ver
schillende zijden en dat het in Roemenië
spookt is dus nauwelijks meer te betwijfelen.
Blijkbaar is Averescu, die onlangs Rome be
zocht, voor de verleiding van Mussolini's
voorbeeld bezweken. Natuurlijk is de situatie
in Roemenië wel geheel anders dan van
Italië fascisme is geen uitvoerartikel, zeide
Mussolini eens en eerder zou men waar
schijnlijk een vergelijking kunnen treffen
met Spanje, al zal vermoedelijk de rol van
den Roemeenschen koning, die, terwijl
in Roemenië de nieuwe gebeurtenisse in
voorbereiding waren, op een rondreis was in
Europa, wel een andere zijn, dan die van
den Spaanschen koning.
Er ontbreken over de gebeurtenissen in
Roemenië echter nog te vee! bijzonderheden
dan dat reeds nu een oordeel kan worden
uitgesproken.
Het Congres der commu
nistische partij
te Moskou, dat op 1 Juni gesloten is, heeft
zich o.a. druk beziggehouden met Ruslands
buitenlandsche politiek. De voornaamste
sprekers hierover waren o.m. Boecharin
Radek en Manoeilski. Deze laatste keerde
zich fel tegen Radek en wees er op, dat de
naar rechts gerichte zijsprongen van dezen
in de communistische Internationale ideëel
in verbinding stonden met de zijsprongen
der oppositie in de Russische C. P.
Deze aanval op Radek vindt zijn oorzaak
in diens houding ten opzichte der Duitsche
beweging. Radek zelf heeft op dit congres
den toestand in de Duitsche communistische
partij uitvoerig besproken en de politiek
van Brandler, die door de leiders der Inter
nationale niet werd aanvaard, verdedigd.
Na het debat nam het congres een resolu
tie aan, waarbij de houding van Radek
scherp werd afgekeurd. De «tsolutie zegt
o. m., dat de congresleden zich geheel kun
nen vereenigen met de houding der partij
afgevaardigden in het uitvoerend comité der
communistische Internationale en dat de zij
wegen der rechtschen, die door Radek, tegen
de beslissing van het centrale comité der C.P.
in, verdedigd werden, niets gemeen hebben
met de politieke lijn der Russische commu
nistische partij. Het congres verklaarde zich
vóóralles solidair met de gedragslijn, die
door de Executieve der communistische
Internationale in de Duitsche-Fransch-Engel-
sche quaestie is gevolgd. En met het oog op
het groote gewicht van de taak, die de com
munistische Internationale te vervullen heeft,
eischte het congres, dat door het Centrale
Comité de meest geschikte functionarissen
ter beschikking van de communistische
Executieve zouden worden gesteld.
In het nieuwe Centrale Comité, dat werd
gekozen, heeft o.a. Krassin zitting. Radek
werd niet herkozen. Hoewel er op het con
gres een groote oppositie tegen Trotzki is
en gezaghebbende buitenstaanders in Mos
kou van meening zijn, dat het met de macht
van het triumviraatTrotzki, Radek, Preo-
brazkensky, is gedaan, heeft men Trotzki
toch niet durven passeeren en is deze wel in
het Centrale Comité herkozen.
Het congres besloot o.m. om de nieuwe
Economische Politiek (Nep) voort te zetten,
de stabiliteit van de Tsjerwonetz te hand
haven, maar onderwijl voort te gaan met
hervormingen in het muntwezen. Voorts zou
bijzondere aandacht besteed worden aan de
coöperaties als een wapen tegen particulier
kapitaal, aan den genationaliseerden handel
en aan de metaalindustrieën. Aan vreemde
lingen zou slechts in zeldzame gevallen con
cessies worden verleend. Een leening van
ongeveer 600 millioen gulden tegen 7 a 8%
niet hooger, werd zeer wënscheiijk geacht.
Het congres kwam voorts tot de conclusie,
dat het noodzakelijk was om langzamerhand
het economisch leven in Rusland op te hou
wen op een zuiver socialistische basis en om
grooter aandacht te wijden aan de landbou
wers, omdat de C. P. niet alleen een part
van arbeiders was, maar ook een boeren
partij.
In het algemeen gesproken bevestigde het
congres de bedoeling van h*t Centrale
Comité om niet verder naar links te gaan,
maar den tegenwoordigen politieken en gco-
nomischen koers te handhaven.
De meeste leiders komen 5 Juni weer bij
een voor voorbesprekingen in verband met
het algemeene congres der Derde Internatio
nale, dat op 15 Juni geopend zal worden.
EEN KAMERCANDIDATUUR VOOR
MILLERAND
Volgens „L'Oeuvre" is aan Miilerand reeds
een candidatuur voor de Kamer aangebo
den voor het departement Meurthe-et-Mo-
selle.
AMNESTIE IN DENEMARKEN.
Ter gelegenheid van het feit, dat de grond
wet 75 jaar bestaat, is aan 39 gevangenen
amnestie verleend, waaronder 3, die wegens
kindermoord veroordeel dwaren, een die reeds
21 jaar had ondergaan van de hem opgelegde
levenslange gevangenisstraf wegens moord
op zijn moeder, 18 wegens diefstal enz., 6
wegens fraude of vervalschingen, 3 wegens
brandstichting en 5 wegens zedemisdrijven.
DRAADLOOZE TELEFONISCHE VER
BINDING MET AUSTRALIË.
Volgens een draadloos bericht is de draad-
looze verbinding tusschen Groot-Brittannië
en Australië door middel van een nieuw niet-
rechtstreeksch systeem van korte golven thans
een voldongen feit. Zondag door Senator
Marconi in het station te Goldhu, in Corn-
wallis, genomen proeven, hadden een uit
stekend resultaathet gesprokene kon te
Sydney met behulp van een particulier ont
vangapparaat duidelijk worden verstaan.
CANADA EN DE JAPANNERS.
Blijkbaar aangemoedigd door de houding
van het Congres der Vereenigde Staten, over
weegt ook de Canadeesche regeering, zooals
zij in het parlement mededeelde, de wensche-
lijkheid van een verdere beperking van de
immigratie van Japanners. Aanleiding daar
toe vindt zij in vertoogen van de kleinhan
delaars in Britsch-Columbia, die het verzoek
deden voor de Japanners dezelfde beperken
de bepalingen in het leven te roepen als gel
den voor de Chineezen.
In een overeenkomst met de Canadeesche
regeering heeft Japan erin toegestemd, het
aantal immigranten, dat als huisbediende of
boerenarbeider naar Canada trekt, te beper
ken tot 150 jaar, terwijl de Canadeesche re
geering zich niet verbonden heeft, de immi
gratiewet niet verder aan banden te leggen
Reeds meermalen is gebleken, dat de
S. D. A. P. leelijk verlegen zit met het
vrijwillig aanbod der meeste Tweede Kamer
leden, om 10 pet. van hun schadeloosstel
ling ten gunste van de schatkist af te staan.
Hoe ze in den piepzak zitten, toont nu
dubbel en dwars een artikel van den ieer
Schaper in het „Volk". De schrijver is nij-
zonder gevoelig en uit zijn verhaal blijkt,
dal de heele Kamerclub dat is voor den
indruk, dien 't niet meedoen aan die bezui
niging op den kiezer moet maken. Hij beeft
het dan over,de demagogie, welke
reeds bedreven is en nog bedreven zal wor
den tegen de S. D. A. P., als haar Kamerle
den aan deze politieke offerande niet willen
meedoen en dus dat geld voor zich willen
behouden, tot schade van de schatkist.
Wat je maar „demagogie" noemt, zegt de
„Residentiebode" ter snede.
Als de S. D. A. P. nooit erger demagogie
bedreef, zou het nog al schikken.
Om aan die „demagogie" te ontkomen,
heeft de S, D. A. P.-sche Kamerclub een en
andermaal beraadslaagd. Bij wijze van com
promis was overeengekomen, dat allen 5
percent zouden offeren:
„In de soc.-dem. Kamerfractie was een
sterke strooming, om zich men kan het
een zwakheid noemen uit politiek oog
merk niet te onttrekken, mits dan ook alle
Tweede Kamerleden gelijkelijk zouden han
delen,"
Ziezoo de S. D. A, P. dacht nu mooitjes
beide klippen van Scylla en Charibdis te zijn
ontzeild maar helaas, daar waren zoowel
spelbrekers in de Kamer, die niet gezind ble
ken om niet 10 maar slechts 5 pCt. te offe
ren, alleen om de S. D. A. P. uit de penarie
te helpen.
De S. D. A. P. heeft toen maar weer op
nieuw de hoofden bij elkaar geroepen om
andermaal licht te ontsteken in de zeer
moeilijke - affaire maar men kon het niet
eens worden.... er was geen meerderheid
meer te vinden om met de afdracht mee te
doen.
Ende zoo zit de S. D. A, P. leelijk in den
put en moet de heer Schaper trachten ze er
uit te praten. Dat is meer Schaper's stiel,
zooals men zich uit 1918 herinnert. Maar het
is een zware karwei en een ondankbaar
baantje. Ook thans lukt het niet.
Helaas, de zaak is moeilijk. Het praten
is Schaper wel goed gelegen, maar thans
faalt hij. De fractie heeft besloten, alle „de
magogie" manhaftig te weerstaan. Maar
rn.cn kan niet weten als het anders moet,
zal ze ook wel de manhaftigheid laten
schieten. Men moet het maar zeggen, als de
Partijraad anders wil, is net ook goed'.
Inmiddels doet de heer Schaper zijn besf
om dien Partijitiad gunstig te stemmen. Hij
laat weer de Koningin en de Ministers para
deeren, die wel 10 pCt. offeren maar toch
nog heel wat meer overhouden dan de Ka
merleden! Hij haalt al de andere hobbel
paardjes van stal, als daar zijn: de uitgaven
voor oorlog, burgerwacht, militaire politie,
enz. enz. En last not least, hij vertelt de
enormiteit, dat de kortingen op de schade
loosstelling worden afgedaan „ter wille van
den financieelen toestand, door anderen
(niet S. D. A. P.ers) hoofdzakelijk gescha
pen."
Is ie goed, of niet? Als er sprake is van
kostbare sociale wetten, hoogc salarissen en
tutti quanti, dan heeft de S. D. A. P. alles
gedaan. Maar als het gaat om het tekort,
door de hooge uitgaven veroorzaakt, dan
hebben „anderen" dat veroorzaakt!
En dat zegt Schaper, wel eens de nuchter
ste en meest waarheidslievende onder de
S. D. A. P.-ers genoemd! Wat moet er dan
wel van het dorre hout geworden?....
DE REORGANISATIE VAN DEN
NEDERL, TUINBOUWRAAD.
De groep Bloemisterij van den Nederland-
schen Tuinbouwraad heeft te Utrecht verga
derd.
Deze vergadering was in hoofdzaak be
legd in verband met de voorgenomen reor
ganisatie van den Tuinbouwraad en ter be
spreking van de daaruit voor de groep Bloe
misterij voortvloeiende gevolgen.
De overgroote meerderheid der bij de
groep aangesloten vereenigingen had afge
vaardigde gezonden, die te zamen ruim 1200
leden bloemisten vertegenwoordigden.
De reorganisatievoorstellen van het cen
traal bestuur van den raad, werden met in
stemming ontvangen en met algemeene
stemmen besloten, deze, voor zoover zulks
de groep bloemisterij betreft, te aanvaar
den.
Aan het bestuur werd machtiging ver
leend ontwerp-statuten voor de nieuwe zelf
standige groep bloemisterij te ontwerpen,
welke dan op e,en in het najaar te houden
constitueerende vergadering zullen worden
behandeld.
Getracht zal worden nog enkele organisa
ties, op het gebied der bloemisterij werk
zaam, te bewegen evetlbens aan deze cen
trale organisatie van de Nederlandsche bloe
misten deel te nemen.
Deze zullen eveneens worden uitgenoodigd
afgevaardigden naar de constitueerende
vergadering te zenden.
Nu hiermede de krachtigste groepen (de
groep veilingsvereenigingen en groep bloe-
bollenteelt spraken zich reeds voordien uit
in gunstigen zin voor de reorganisatieplan
nen van den Tuinbouwraad! de reorganisa
tieplannen hebben aanvaard, kan de reor
ganisatie van den Nederlandschen Tuin
bouwraad, welke 1 Januari 1925 in werking
'dient te treden, we! als een voldongen feit
worden beschouwd.
Deelneming der Ned. Regeering.
De chef van het kabinet van den Minister
van Buitenlandsche Zaken heeft in opdracht
van den Minister een bezoek gebracht aan
den zaakgelastigde van Oostenrijk, om te
getuigen van de deelneming der Nederland
sche Regeering, met den aanslag, waarvan
de Oostenrijksche bondskanselier, dr. Seipel
het slachtoffer is geweest.
De Nederlandsche gezant te Weenen heeft
bovendien de opdracht ontvangen om de ge
voelens van sympathie der Nederlandsche
Regeering bij de Oostenrijksche Regeering
te vertolken.N
In den Bosch werd de algemeene verga
dering" gehouden van den Ned. R. K. Bond
van Ziekenverpleegsters, onder leiding van
dr. H. J. Daamen te Amsterdam.
Mevrouw van LentVan der Schieck uit
Den Haag, bracht de penningmeesteresse
het kasverslag uit. De ontvangsten bedroe
gen 2341 de uitgaven 1842,5314 batig
saldo J 498,46/4. De begrooting 1924 werd
vastgesteld op een bedrag van 1898.
Tot hoofdbestuursleden werden herkozen
dr. H. J. Daamen en Zr. Schellenberg en
in de plaats van Zr. M. v, d. Brink uit Am
sterdam, die wegens drukke werkzaamheden
ontslag nam, werd gekozen Zr. Stebers te
Amsterdam.
Dr. Wubbe, mej. Tilman en Zr. Scheeren
werden aangewezen tot het nazien van de
bescheiden der vaandelcommissie. In April
bedroeg het vaandelfonds 331.50, doch
door de groote uitgave aan projectie is dit
geslonken tot 181.50. Men kon dus nog
niet een vaandel bestellen, doch daar men
het graag gereed had vóór het Eucharistisch
Congres, bleef de Z. Eerw. Pater van Dijk
voor 140 borg. Een ontwerp van het vaan
del is onderworpen aan de goedkeuring van
Toorop. Na enkele .wijzigingen zal tot uit
voering worden overgegaan.
De opleidingscommissie onder dr. Van
Spanje en mevrouw Van LentVan der
Schrieck kon nog geen verslag uitbrengen.
Het werk vordert moeizaam om de uitge
breidheid van het terrein en het veelzijdig
onderzoek.
Uit de globale cijfers bleek, dat een zeer
groot aantal Katholieke zusters wordt op
geleid in niet-Katholieke ziekenhuizen en
gestichten.
Het hoofdbestuur stelde voor, dat een
lid eerst van de voordeelen, die de Bond
biedt, zal kunnen genieten, wanneer men
gedurende de twee voorafgaande jaren van
de vereeniging lid is geweest dit om te
voorkomen, ^iat men het lidmaatschap voor
korten tijd aanvaardt om, na de voordeelen
genoten te hebben, zoo spoedig mogelijk
weer te bedanken.
Het voorstel werd aangenomen echter
met deze restrictie, dat de bepaling niet
geldt ten opzichte van de voordeelen, ge
legen in den retraitepenning en de jn-
formatiebureaux.
Heerlen stelde i^oof pogingen aan te wen
den om te geraken tot het houden van
herhalingscursussen voor gediplomeerde
verpleegsters in R, K. Ziekenhuizen, die zich
met de opleiding van leerling-verpleegsters
belasten. Besloten werd, dat het hoofdbe
stuur een commissie zal benoemen welke
zich tot taak stelt te onderzoeken in hoe
verre gelegenheid zal bestaan tot het houden
dier cursussen.,
Besloten werd. de volgende jaarvergade
ring te Breda te houden.
Te Spierdijk werd Woensdag j.I. de tiende
Kath. West-Friescbe Landdag gehouden.
Als algemeen onderwerp was gekozen „De
Christelijke Naastenliefde."
De openingsrede werd uitgesproken door
burgemeester Commandeur te Wognum, Op
deze tweede lustrum-bijeenkomst wilde spr.
in herinnering brengen wat in de afgeloopen
jaren door het Comité van den Landdag is
gedaan. Bereikt werd, dat de befaamde
Zondags-koemarkten werden afgeschaft, een
uitstekende gewestelijke U. L. O.-school
werd tot stand gebracht, de R, K. Wijk- en
Gezinsverpleging werd ingesteld. Met klem
beval spr. dit laatste instituut aan in de be
langstelling van alle West-Friezen.
Telegrammen van hulde werden verzonden
aan Z. D, H. den Bisschop en aan H. M. de
Koningin.
Daarna traden de Welcerw. kapelaan P.
van Dorp te Dordrecht en de-heer G. Bruna,
redacteur van het „Centrum" te Utrecht als
spreker op Ier behandeling van het onder
werp „de Christelijke Naastenliefde".
De Landdag werd Besloten met een solem
neel Lof, gecelebreerd door den eere-voor-
zitter, Deken M. W. A. Wijtenburg te Hoorn.
In zijn Donderdag in de Tweede Kamer
gehouden rede, verklaarde min de Visser
nadrukkelijk, dat hij geen andere middelen
tot bezuiniging dan de thans voorgestelde
meer weet. Zouden zij afgewezen worden,
dan zou spr. zijn plaats moeten ruimen en
zijn taak als verantwoordelijk minister aan
een ander moeten overdragen.
Donderdag maakte H.M. met den Prins
nog een rijtoer van grooten omvang door
Assen.
De dag van heden (Vrijdag) is gewijd aan
het bezoek van Emmen, Coevorden en Hoo-
geveen. Op weg daarheen zullen de Konin
gin en de Prins verschillende in werkver
schaffing ondernomen of reeds uitgevoerde
kanaalwerken bezichtigen en o.a. ook een
oogenhlik vertoeven fn de houtvesterij van
het Staatsboschbedrijf onder Gieten.
Te Coevorden' zal H. M. den eersten
steen leggen voor een monument, gewijd aan
Meindert van der Thynen, koster van de
Hervormde Kerk en schoolmeester tc Coe
vorden, wiens naam in de geschiedenis van
Coevorden voortleeft, doordat hii in het
rampjaar 1672, in overleg met den Groning-
schen aanvoerder Rabenhaupt, die hem een
aantal krijgsknechten had verschaft, de stad,
die door de met Frankrijk verbonden Mun-
sterschen was bezet, bij verassing lieeft in
genomen.
In de Woensdag te Arnhem gehouden ver>
gadering van de afdeeiing Gelderland der
Vereeniging van Nederl. Gemeenten, hield
de heer ir. H. Zoetelief Norman een inlei
ding over de keuring der autobussen.
Spr. herinnerde aan de wet van 1880 toen
de minister nooit gedacht zal hebben dal de
bepalingen in den toekomst zouden moeten
worden toegepast voor het autobusverkeer
van den tegenwoordigen tijd.
Spr. drong aan dat de Overheidsbemoei
ing zich niet zoo ver zal uitstrekken dat zij
de ontwikkeling van de techniek zou ba-
letten.
Bij de discussies merkte de heer Rijnen
burg uit Nijmegen op, dat de gemeente Nij
megen niet kan meegaan met de algemeene
keuringsregeling zooals de Vereeniging deze
wenscht. Nijmegen heeft een eigen autopark
en de keuring geschiedt daar goedkooper -
2.50 per keuring als dat het geval is bij
de provinciale keuring.
Ir. Zoetelief Norman verklaarde dat oor
spronkelijk een tarief per keuring was vast
gesteld. Thans is 't tarief voordeeliger ge
worden, doordat hêt tarief berekend wordt
op 15.per keuring voor 5000 K.M. Het
was spr. onbegrijpelijk hoe voor een keuring
slechts 2.50 kan worden berekend. Men
verhaalt de kosten niet; men stelt eenvoudig
krachten uit den gemeentedienst beschikbaar
waarvoor de gemeente geen compensatie
ontvangt. Een keuring als een autobus wel
ke goed geschiedt vordert ten minste twee
uur aan herkeuring.
De voorzitter, Mr. De Monchy, burge
meester van Arnhem, constateerde dat de
autokeuring een zaak is. waarbij met het
mindere geen genoegen mag worden geno
men, wanneer het betere te verkrijgen is.
Spreker deelde mede dat'de kwestie of de
standplaatsvergunning in de gemeente kan
worden gekoppeld aan het opleggen van be
palingen voor het autobusverkeer, nader
door het bestuur zal worden bezien. Indien
wenschclijk, zullen dan stappen bij Ged. Sta
ten worden gedaan om een uniforme rege
ling.
Verslag der commissie-König.
Verschenen is het verslag van de com-
missie-König over de wederopenstclling
van den postcheque- en girodienst.
De commissie concludeert dat de bezwa
ren tegen een gedecentraliseerden dienst
te groot zijn, om daartoe terug te kecren.
Het centrale girokantoor zal naar het oor
deel der commissie in Den Haag moeten
gevestigd blijven.
De meerderheid wenscht naast dit kan
toor nog 2 locale kantojen, n.i. één te Am
sterdam en één te Rotterdam. Zij is van
oordeel, dat een rijksgirodienst, die niet
aan deze centra de voordeelen bood van
dadelijke behandeling van het plaatselijke
verkeer en van directe verzilvering van te
goed voor een ieder, in zijn functie zou te
kort schieten. Deze leden maken het voor
behoud, dat de directe oprichting der bu-
reelen te Amsterdam en Rotterdam niet zou
moeten leiden tot verdere vertraging, cn
meenen, dat eventueel later daartoe kan
worden overgegaan.
De grootst mogelijke minderheid wil wel
dc mogelijkheid tot vestiging van meer dan
cén girokantoor in dc toekomst openlaten,
maar meent, dat vooralsnog de aanleiding
daartoe ontbreekt. Zij wijst op het voor
beeld van België, waar cén centraal kan
toor uitstekend" voldoet.
Eenstemmig wordt geadviseerd lot af
schaffing der locale rekeningen (dit zijn
neven-rekeningen ter plaatse, waarvan da
delijk contanten kunnen worden weggetrol^
ken) welke vanaf 24 Augustus 1923 wejrden
ingevoerd tegen een jaarlijksch recht van
5.-.
De vraag of en in hoever de postchè^ue-
ers girodienst als zelfstandig instituut moet
worden ingericht,wordt uitvoerig beschouwd.
De conclusie van de commissie met uit
zondering van één lid is dat het verband
met het «ostbestuur moet behouden blijven
en dat overigens de directie van den Post
cheque- en Girodienst die zelfstandigheid
en zeggingsmacht moet hebben, die noodig
is om de ver\ntwoordelijkheid voor der,
goeden gang van zaken te kunnen dragen.
Het eene lid is van oordeel, dat de post
cheque- en girodienst moet worden gecon
strueerd als zelfstandige tak van dienst res-
sorteerende onder het Departement va&
Financiën
In principe wil de commissie geen rente
aan rekeninghouders vergoeden. De grootst
mogelijke minderheid acht echter thans den
tijd voor afschaffing van rente niet geschikt.
Zij wil voorloopig een lage rente (bijv. 1.8
pCt. over ronde sommen van 100 die een
volle maand hebben uitgestaan) behouden.
Het tijdstip van wederopenstclling
van den dienst.
De commissie is niet optimistisch gestemd
omtrent het tijdstip der wederopenstelling
van den dienst. Zij acht het niet uitgesloten,
dat er nog, eenigen tijd zal verloopen. Over
de vraag, of de thans aan Jiet Spaarneplell»
in voorbereiding zjjnde werkmethode vooi
een gecentraliseejden dienst de, verkicse-
iijkste is, spreekt de commissie zich niet uit.
Zij oppert de vraag ol het geen aanbeveling
verdient den ouden dienst en den nieu
wen dienst zorgvuldig te splitsen en de «af
wikkeling van den ouden dienst aan een
speciaal daarvoor aan te wijzen persoon
toe te vertrouwen.
25.
„Nu ben ik bijna waai' ik zijn moet, mom
pelde hij. „Jammer dat ik een ruit moet
breken om binnen te komen, want die Ed-
tnond de Bellenoise is in staat om „houdt
den dief" te roepen, alsof er bij hem ook
nog iets te stelen was."
Plotseling echter bleef hij bevend van
vreugde staan.
„Het toeval is mij gunstig,' mompelde
hij, „het raam staat half open en ik zie licht
in de kamer."
De directeur van de wassenbecldengalerij
had woord gehouden. Toen Edmond des
avonds met Agncs thuis kwam, ontving hij
een zorgvuldig ingepakt beeld, waarop hij
zijn uitvinding kon beproeven.
Met grooten ijver ging hij dadelijk aan
het werk.
Deze arbeid immers zou in zijn woning
de kalmte en overvloed aanbrengen, waar
door Louise's leven nog lang gerekt zou
kunnen worden.
Edmond had den geheeien nacht doorge
werkt, en eerst tegen den morgen nam hij,
op aandringen van zijn vrouw, eenige uren
rust. Daarna ging hij weer met dubbelen
ijver aan het werk en slechts ternauwer
nood gunde hij zich den tijd om een weinig
voedsel tot zich tc nemen.
Zoo verliep de dag en het werk vorderde
snel. De beweginglooze wassen pop begon
te gehoorzamen aan de kunstig saam-
gevoegde raderen en veeren, welke leven
in Jiaar moesten brengen.
De schemering viel, toen kwam de nacht,
een stormachtige onweersnacht, zooals we
weten.
De kanier waarin Edmond werkte, gloeide
als een oven, niettegenstaande de ramen
half geopend waren.
Groote zweetdroppels parelden op Ed
monds gelaat, doch hij bemerkte er zelf niets
van en ging voort met vijlen, polijsten en
de stukken van zijn mechaniek te plaatsen.
„Edmond," smeekte Louise, „je overwerkt?
je heelemaal. Rust een beetje. Je hebt den
geheeien nacht en dag reeds doorgewerkt.
Menschelijke kracht heeft zijn grenzen; maak
je werk morgen liever af."
„Louise," antwoordde Edmond, „geef me
nog een uur tijd. Binnen een uur ben ik ge
reed. Op het oogenblik der overwinning kan
een soldaat het slagveld niet verlaten."
„Werk dan maar door," fluisterde de
jonge vrouw, „maar over een uur moet je
beslist gaan slapen."
.„Wellicht zal de vreugde van de over
winning mij den geheeien nacht wakker hou
den," zei de werktuigkundige glimlachend,
„maar je kunt gerust zijn, zulk eeh slape
loosheid vermoeit niet."
DERTIGSTE HOOFDSTUK.
Niet het geringste geluid van rijtuigen of-
voetgangers verstoorde de diepe stilte, die
heerschte in de Pas de la Mule.
Het doffe gerommel van den donder was
niet van de lucht. Een felle blauwe blik
semstraal en een knetterende slag deden de
kleine Agnes telkenmale ontstellen en
brachten haar in een zenuwachtige opge
wondenheid.
Van «tijd tot tijd omhelsde Edmond haar
en trachtte hij haar tot bedaren te brengen.
Eindelijk legde hii haar zachtjes naast Lou
ise neder en deed de gordijnen van het le
dikant dicht. Vervolgens begaf hij zich weer
aan het jULcrk.
Er verfïep een half uur. De zwoele al-
■mosfeer begon den werktuigkundige ontzet
tend te drukken. De vermoeidheid begon
zijn handen te verlammen; onwillekeurig
vielen zijn oogen dicht en een onweerstaan
bare loomheid maakte zich van hem mees-
ter.
Tevergeefs worstelde hij tegen den slaap,
die hem overweldigde. Niettegenstaande al
zijn pogingen om wakker te blijven, viel hij
op zijn stoel in slaap.
Een hevige bliksemstraal zette op dit
oogenblik hemel en aarde in vuur. Edmond
schrok wakker en meende, dat hij droomde.
Een man, wiens gelaat bijna geheel door 'n
dichten baard bezet was, stond voor hem
en zag hem aan.
Zijn eerste gedachte was, dat een of an
der gevaar Louise en Agnes bedreigde. Hij
greep een hamer cn nam werktuigelijk een
verdedigende houding aan.
De vreemdeling, of liever Rodille, hield
hm met een gebiedend gebaar terug en
sprak op zachten, overredenden toon:
„U heeft van mij niets te vreezen; geen
enkel gevaar bedreigt u. Blijf kalm en maak
uw vrouw en kind niet wakker.
Deze woorden, en vooral de toon, waarop
zij werden uitgesproken, deden de ongerust
heid van Edmond voor een groot deel ver
dwijnen, doch verminderden geenszins de
verbazing, welke deze onverwachte verschij
ning bij hem had opgewekt.
„Ik ben niet bang," antwoordde Bij fluis
terend, „maar ik heb het recht te vragen,
waarom u in het midden van den nacht
in mijn woning binnendringt. Vooreerst, wie
zijt gij?"
„Ik ben iemand, die u komt reddend'
„Wat zou u voor mij kunnen doen? U
spreekt raadselachtig. Verklaar nader."
„Daartoe ben ik bereid,antwoordde Ro
dille, „en ik kan het in weinige woorden
doen. U heet Edmond de Bellenoise. U bent
een eerlijk en bekwaam man en in wehrwil
van uw bekwaamheid is alles, wat u tot
noj^toe ondernomen hebt, mislukt. U kunt
werken zoo hard als u wilt, u zult toch
niet in staat zijn de armoede uit uw woning
te verdrijven'. U strijdt moedig, maar u be
zwijkt cn zonder mij zoudt u reddeloos ver
loren zijn. U staat blooU aan vervolgingen,
welke uw vrijheid bedreigen. Morgen kan
men u aan uw gezin ontrukken, om u in
de gevangenis te zetten voor schulden. Is
dat alles niet waar?"
„Ja, het is waar, helaas al te waar," sta
melde Edmond. „O, ik zie het wel, u kent
mij goed."
„Het toeval en de wereld zijn reeds lang
onrechtvaardig jegens u," hernam Rodffle.
„Ik wil dat herstellen. Ik vind er genoegen
in, mij met ondoordringbare geheimzinnig
heid te omhullen, om op die manier hen, die
lijden en weenen. te vertroosten. Uw zor
gen, uw verdriet, uw moeilijkheden, ik wil
ze alle te niet doen. Neem dit aan, betaal
uw schulden, arbeid en wees vrij en ge
lukkig!"
Terwijl hij deze woorden sprak, legde Ri
ddle vier bankjes van duizend francs op de
werkbank, terwijl hij behendig een klein
voorwerp tusschen de gereedschappen ver-
borg.
Edmond kon in den beginne geen woor
den vinden, om zijn dankbaarheid te betui
gen, maar zijn hart schoot vol. Tranen van
aandoening vulden zijn oogen en hij strekte
zijn beide handen uit naar den man, die hem
niet zijn weldaden overlaadde. Zijn lippen
stamelden dankbetuigingen en hij stond op
het punt om zich voor Rodille op de.knieën
te werpen.
Deze liet hem er echter den tijd niet toe.
„Bedank mij niet," sprak hij, „ik verbied
het u. Wat ik doe, behoeft geen dank. Hctj
bewustzijn dat ik iets bijgedragen heb tot
het geluk van een eerlijk gezin,, is de ecni-
ge belooning, welke ik wensch. Dat doel is
bereikt, en nu, vaarwel!"
Mijnheer," stamelde de werktuigkund
op smeekenden toon, „ga zoo niet hei
Zeg mij tenminste uw naam.'
Rodille schudde het hoofd.
„Ik kan en wil u niet zeggen,, wat u
wenscht te weten. De rechterhand mag niet
weten, wat de linker doel.'
„Ik durf niet'verder aandringen", zeidc
Edmond, „maar de gelaatstrekken en dc
stem van mijn weldoener zal ik nooit ver
geten en zoolang ik leef zal dit oogenblik
hij mij in dankbare herinnering blijven
„Verduiveld!" dacht Rodille, „het is goei.
dat ik met dien baard geheel onkenbaar ben
lk had echter mijn stem wel wat meer ku'
nen veranderen."
Hij ging naar de deur en sprak;
„Vaarwel! Nogmaals vaarwel!"
„Neen/" antwoordde Edmond, „geen vaar
wel! Tot weerziens!"
Edmond deed hem uitgeleide met een licht
in dc hand.
Toen hij terugkeerde was Louise inmid-
dels ontwaakt.
Edmond deed haastig de vensters dicht en
nam naast haar plaats.
„Terwijl je sliep heeft een afgezant der
Voorzienigheid onze woning bezocht," sprak
hij.
„Wat bedoel je daarmede?"
(Wordt vervolgdj i
