UIT DEN OMTREK.
STADSNIEUWS.
OVERVEEN.
ZANDVOORT.
SCHOTEN.
VELSEN.
VELSEROOR
IJMUIDEN.
HAARLEMMERLIEDE
HALFWEG.
HAARLEMMERMEER.
SPORT EN WEDSTRIJDEN
GEMENGD NIEUWS.
Inbraak te Eindhoven.
Boschbessenpluk.
AAN ONZE LEZERS.
Indien gij over de NIEUWE
HAARLEMSCHE COURANT te
vreden zijt, zegt het anderen.
Indien gij in een of ander op
zicht niet tevreden zijt, zegf
het óns,
Terscmalia. Met ingang van 7 Juli a.s.,
wordt den jongeljng bij den telegraafdienst
A. Iking, wegens reorganisatie ten postkan
tore alhier, overgeplaatst als adjunct
brievenbesteller te Haarlem,
Bedevaart. De Vereeniging voor Gees
telijke Belangen, onderafdeeling van den
R. K. Volksbond alhier, hield Zondag haar
jaarlijksche bedevaart naar O. L. Vrouw ter
Nood te Heilo.
Ruim honderd personen namen hieraan
deel, waarvan 70 per fiets en de overigen
per auto, gezorgd hadden op tijd aldaar
present te zijn.
De Zeereerw. Heer Bont, professor van
het Seminarie Hageveld, had de geestelijke
leiding op zich genomen, en de heer W, J.
P. Jansen was evenals vorige jai^n zoo wel
willend om het orgel te bespelen en de ge-
zangen daarbij uit te voeren, zoodat om 9 u.
een plechtig gezongen H. Mis kon worden
opgedragen, waaronder de leden allen ter
H. Tafel naderden.
Daarna hield de Zeer Eerw. Heer Bont
een feestpredikatie, waarop de leden tot
de devotie van O, L. Vrouw ter Nood op
treffende wijze warden aangespoord om door
haar krachtige voorspraak Gods Zegen af
te smeken.
Door de leden was het bestuur dit jaar in
staat gesteld, om een devotiekaars te beko
men, welke, na gewijd 'te zijn, ontstoken
werd en veel tot stichting bijdroeg. In de
kapel neemt hij een eere-plaats in.
Na het ontbijt werden de verdere oefenin
gen met Godsvrucht bijgewoond en werd
de trugtocht op dezelfde wijze als bij het
komen ondernomen, waarbij de fietsers met
den sterken tegenwind te kampen hadden.
Alles verliep echter zeer ordelijk en is het
voor de afdeeling Overveen een in alle op
zichten schitterende dag geweest.
GEMEENTERAADSVERGADERING.
Maandagavond kwam de Raad dezer ge
meente ten raad'huize voor een spoed-
eischende vergadering bijeen.
Voorzitter is burgemeester J. Beeckman
Afwezig zijn mevr. Weenink en de heer
Geerts.
Van acht uur tot kwart over negen is de
raad in geheime zitting.
Als eenig punt vermeldde de agenda:
Eenige wijzigingen in verband met de
gewijzigde L. 0,-wet.
In verband met de benoeming van den
heer J. W. Werkhoven tot hoofd van
school D, en de wijziging van de L. 0.-
we't, die 1 Juli 1924 in werking zal treden,
stellen B. en W. den raad voor den heer A.
Hofstra, onderwijzer aan school D, met in
gang van 30 Juni 1924 over te plaatsen naar
school C. En den heer G. van Beek, onder
wijzer aan school A, met ingang van dien
datum over te plaatsen naar school D.
De VOORZITTER doet voorlezing van
een gunstig advies van den inspecteur van
het L. O.
Zonder stemming of discussie wordt het
voorstel van B. en W. goedgekeurd.
Wethouder MOLENAAR zegt dank voor
de medewerking van den Ned. Bond van
Onderwijzers.
Dc heer BRAMSON wil daarom meer
voeling houden met dezen bond.
De vergadering wordt dan gesloten.
Statuten. De „Staatscourant" bevat de
tatuten van Anth Bakels' Bazar, alhier:
Burgerlijke Stand. Geboren: z, van
w. S. Sraink-Surendonk. d. van M. C,
Smelik-Hesscls. d. van C. M. in 't Hout-
Lohmann. z, van G. J. Bosch-Cramer.
d. van H. van Egmond-van der Graaf.
z. van L, Kloos-van der Horst. d. van
J. S, Heermans-Visser. z. van J. Rente-
naar-Vollebregt.
Ondertrouwd: A. G. Jaeger en N. Kröber.
J. P. Tames en J. Merts. W. Jonkhof
en G. Boogaard. K. D. Veen 'en F. van
Essen.
Getrouwd: N. P. C. Heijblok met J. Klijn.
'Overleden: G. J. Cramer, 43 j„ echtge-
nootc van C, J. Bosch. A, E. Heupper-
man, 61 j., weduwe van J. S. Visser.
Goed afgeloopen. Een zoon van den
\TCer 7an was bondag aan 't zeilen in het
Noordzeekanaal. Opeens sloeg de kleine
boot door den feilen wind om en geraakte
an H. te water. Hij kon echter zwemmen
en wist op de omgeslagen boot te klauteren,
vanwaar hij door het personeel der stoom-
pont gered werd.
Hard rijden. Er zijn weer verschillende
processen-verbaal opgemaakt terzake van
het overtreden der verordening op de maxi
mum-snelheid tegen bestuurders
rijtuigen.
Vechtpartij. In den nacht
ip Zondag werd politie-assistent'
door de vrouw van M. aan den
alhier, wier man gewond thuis w;
Bij onderzoek bleek dat M. op
handeld was door zekeren B., e\|
hier. Dc mishandelde wenschte n
ces-verbaal zou worden opgemaa.
deze zaak zal vanwege den comrj
politie ambtshalve tot vervol
overgegaan.
Benoeming. - Tot tijdelijke or
aan school D. alhier, is benoemd
Hissink, alhier.
Schaakwedstrijd. Door het
dezen winter den zoo welgeslaag
wedstrijd organiseerde, is thans
daagschc wedstrijd uitgeschrevei»
Zondag 20 Juli a.s. in dc luncN
hoven. Gespeeld wordt in gro'
personen, terwijl voor elke groe
zen worden beschikbaar gestelc
Dc aanmelding kan geschieden
de lunchroom en bij de heeren
en A. v. d. Vlerk.
Mooi succes. Op het Zoncl"
mervecr gehouden muziekconcod
dc Harmonie „Kunst na Arbeid
recteur de heer Amse te Velsen,
prijs in de 3e afdeeling. De ver
slaat nog maar een jaar en mocsf op dezen
wedstrijd 5 harer leden missen, waaronder
nog wel de solo-clarinettist.
Brieven Binnenland:
f. Mevr. van Keulen, Amsterdam; 2. A.
Löwenberg, Nijmegen. 3. Raad van Beroep,
Rotterdam.
Briefkaarten Binnenland.
Enny en Dick Stock, Rotterdam. 5. Idem,
idem. 6. A. Hendriksma, Amsterdam. 7.
Wed. de Vries, idem. 8. Mej. R. v. 't Oever,
Den Haag. 9. C. Dekker, Egmond aan Zee.
Brieven Buitenland.
10. Dagny Christensen, Seuding.
Een onderzoek inzake de stoomtrawler
rïilda IJ. M. 151. De Raad voor de Scheep
vaart heeft onderzoek gedaan naar de oor
zaak van het over den grond schuren op
dc Noorderhaaksgronden van den stoom-
treiler Hilda IJ. M. 151 op 24 Mei j.l. Het
stalen stoomschip meet 163 bruto register-
ton. Reeedrij is S. J. Groen te IJmuiden.
Dc voorzitter deelde bij den aanvang van
iet verhoor den schipper G. mede, dat het
onderzoek ook zou loopen ov?r de vraag
of het ongeval ook te wijten' is aan een
daad van nalatigheid van den schipper.
De schipper maakte zijn eerste reis aan
boord van de Hilda. Hij voer reeds tien
jaar als schipper.
De schipper had vastgesteld, op dc reis
van Borcum naar Terschelling, dat zijn
kompas een halven streek afwijking had.
Daar bleef hij op rekenen, toen hij van de
Terschellinger Bank naar de Haaksgronden
voer. Om halfacht 's avonds was 35 mijl
van Terschellinger Bank afgelegd, stuurde
Z.W. ten Zuiden. De schipper loodde toen
éénmaal en loodde 14'A vaam. Hij liet toen
wat insturen omdat hij dacht binnen het
vuurschip de Haaks te zijn.
Bij achten kwam dc schipper op de brug
en hoorde toen dat de stuurman een mast
vooruit had gezien. Die mast zag dc schip
per over bakboord achterlijker dan- dwars.
Onmiddellijk daarop schuurde het schip,
maar kwam niet vast en verloor zijn vaart
ook nief.
De schipper is van oordeel, dat hij te
veel op de halve streek afwijking had ver
trouwd.
Gehoord wordt nog de stuurman, die o.a.
zegt dat hij de mast twee streken over
stuurboord zag. Het verschil in zien van
den mast van schipper en stuurman ver
klaren zij beiden doordat toen hij de mast
zag, onmiddellijk stuurboord uit stuurde,
in het algemeen in Westelijke richting.
De Inspecteur voor de Scheepvaart neemt
aan dat de schipper verkeerde conclusies
heeft getrokken uit z'n kompas-afwijking en
ook uit de plaats, waar hij meende te zijn.
De Raad zal later uitspraak doen.
Gemeenteraad. Zaterdagmorgen verga
derde de raad onder voorzitterschap van den
burgemeester den heer L. H. Simons.
Aanwezig alle leden. De notulen worden
vastgesteld.
Medegedeeld wordt, dat de burgemeester
benoemd is tot waarnemend secretaris van
Haarlemmerliede en Spaarnwoude.
Hij legt de vereischte eeden af.
Aanvulling van de verordening op de hef
fing van leges ter secretarie en van rechten
wegens verrichtingen van de ambtenaren van
den Burgerlijken Stand.
Goedgekeurd en aangevuld volgens B. en
W.'s voorstel.
Aangaan geldleening ad 11.000 voor
aanschaffing automobiel-motorspuit tegen
een rente van ten hoogste 514 pet. 's jaars.
Goedgekeurd.
Buitengewone aflossing op de geldleening,
oorspronkelijk groot 375.000.
Overeenkomstig B. en W.'s voorstel be
sloten.
Wijziging gemeente-begrooting, dienst
1924.
Goedgekeurd,
Adres Ned. R.-K. Politiebond „St. Mi
chael" om subsidie.
Op voorstel van B. en W. afwijzend be
schikt.
Adres van het bestuur van de afd. Half
wegZwanenburg van „Volksonderwijs" om
vergunning tot het plaatsen van een boeken
kast in een der lokalen van de Openbare
School.
Op dit verzoek wordt goedgunstig be
schikt.
Wijziging raadsbesluit d.d. 29 Maart 1924,
houdende vergunning aan het P.E.N. tot het
leggen van een kabel in den berm van den
Schalkwijkerweg.
Goedgekeurd.
Voorstel van B. en W. tot overname van
straten, toebehoorende aan dc Burgerlijke
Maatschappij „Houtrijk en Polanen" te
Haarlem; herbestrating van die straten en
intrekking raadsbesluit d.d. 9 Augustus 1910.
Aangenomen.
Vaststelling 2de oorspronkelijke kohier
bedrijfsbelasting.
Vastgesteld.
Herstelling toren te Spaarnwoude.
B. en W. doen het voorstel over te gaan
tot restauratie van den toren, welke herstel
ling geraamd wordt op 1200 en om dc
Rijkssubsidie irr dezen ad 500 te aanvaar
den.
Na eenige bespreking aangenomen.
Een verzoek van de woningbouwvereni
ging „Zwanenburg" om een voorschot van
2500 wordt ingewilligd.
Een renteloos voorschot zal verstrekt
worden.
Een verordening tot wijziging van de ver
ordening op den Keuringsdienst van vee en
vleesch wordt vastgesteld.
B. en W. stellen voor een overeenkomst
aan te gaan met de gemeente Haarlem, be
treffende toelating van kinderen uit deze
gemeente op de inrichtingen van M. O. en
voorbereidend Hooger Onderwijs te Haar
lem en tot het verleenen van een bijdrage
over het jaar 1923'24,
De voorzitter licht het voorstel toe, dat
wordt aangenomen.
Eenige rooilijnen worden vastgesteld.
Bij dc rondvraag vraagt de heer Stokman
inlichtingen omtrent de verhooging van
schoolgelden.
Dc voorzitter zegt een onderzoek toe.
Na eenige bespreking wordt de vergade
ring gesloten.
Meeting. De Geheelonthoudersvereeni-
ging „Door overtuiging sterk", te Zwanen
burg, zal op Zaterdagmiddag 26 Juli a.s.,
op het voetbalterrein van de vereeniging
„Halfweg Vooruit", aan den IJweg, aldaar,
een meeting houden. Vooraf en na afloop
zal door het dorp een rondgang worden
gemaakt met muziek en ontplooide banieren.
Onderwijs. Mej. M. B. Boom, te Bent
veld en de heer A, Visser, te Schoten,
zijn benoemd resp. tot onderwijzeres en on
derwijzer aan de bijzondere school aan den
Sloterweg, te Nieuw-Vennep, hoofd de heer
A. Uittenbroek.
Bootreisje, Door de Chr. Zangvereni
gingen te Hoofddorp, Nieuw-Vennep en
Oudewetering is Donderdag een gezamen
lijk bootreisje gemaakt naar Alkmaar en
Bergen,
Ook de kinderen met het onderwijzend
personeel van de Cmr. Uuoschool, te Hoofd
dorp, maakten dezer dagen een reisje naar
Bergen aan Zee,
Ernstig gekneusd. Tijdens een voet
balmatch te Hoofddorp, tusschen dc vereni
gingen Hoofddorp I en Spaarndam, kwamen
Zondag een tweetal spelers zoodanig met
elkaar in botsing, dat een hunner, een jon
gen uit Spaarndam, zóó ernstig aan een zij
ner beenen werd gekneusd, dat geneeskun
dige hulp moest worden ingeroepen.
Personalia. Door mej. E. van Wijnen,
onderwijzeres aan de openbare lagere school
no. 7, aan den Bennebroekerweg, alhier, is
met ingang van 1 September a.s. eervol
ontslag uit hare betrekking aangevraagd.
Ziekteverlof. Aan den heer A. Kroes,
hoofd van de openbare lagere school no. 6,
te Abbenes, is door B. en W. een ziekte
verlof verleend ingaande 30 Juni 1924.
Hondenbelasting. In de laatstgehouden
raadsvergadering is het kohier vastgesteld
voor de hondenbelasting over het jaar 1924.
Op dit kohier komen niet minder dan 1654
personen voor, die met elkaar voor het ge
not van hun lieve en trouwe viervoeters
aan de gemeentekas zullen hebben te be
talen de som van 4887.
En dan- beweerde een gemeenteraadslid
onlangs nog wel, dat men in de Meer bijna
over de honden doodvalt en dat hij er aan
twijfelde of nog niet zoo nu en dan een
hondje werd gehouden, waarvoor de ver
schuldigde 3 of 1.50 niet wordt betaald.
Het zal wel niet juist zijn, dat er veel
honden loopen, die de eigenaars niet hebben
opgegeven.
Maar wel is ons bij onderzoek gebleken,
dat vele eigenaren erg traag zijn met het
betalen van deze hondenbelasting. Dit komt
voornamelijk voort uit nonchalance en slor
digheid.
In vroeger jaren moest de gemeentebelas
ting naar het inkomen (hoofdelijke omslag)
belaald worden bij den gemeente-ontvanger,
te Hoofddorp en dan was het gewoonte en
ook een kleine moeite om zijn gulden of
iets meer te offeren voor zijn hondje.
Nu is dit heelemaal anders.Vele gemeente
naren hebben den gang naar den gemeente
ontvanger verleerd; zij hebben er niets meer
te maken. De polderlasten kan men op het
polderhuis vereffenen; de rijksinkomsten
belasting, grondlasten en personeele belas
ting brengt men bij den rijksontvanger. Het
schoolgeld nemen onze kinderen mee naar
den schoolmeester en alleen de belasting
voor de honden moet nog in het kantoor
gebouw naast het raadhuis worden betaald.
Verklaarbaar en begrijpelijk is het, dat
men voor zoo'n luttel bedrag niet graag een
aparte reis gaat maken en groot is het ge
vaar dat men dit biljet vergeet, als men op
een Donderdag in Hoofddorp „zaken gaat
doen".
Daarom is hel allicht goed te melden, dat
de gemeente-deurwaarder van plan is deze
wanbetalers te gaan vervolgen. En het is
goed met zoo'n heerschap niet te spotten;
elk bezoek, waarmee hij zijn vrienden ver-
eerst, kost geld en bij wordt voortdurend
duurder.
Het is een algemeen menschelijk verschijn
sel dat, wie in den avond zonder licht rijdt
op zijn rijwiel of door de bebouwde kom
van ons dorp niet zijn auto veel te snel
rijdt en deswege door dc politie wordt be
keurd, meer of minder uit zijn humeur raakt
en zich boos pleegt te maken; niet op zich
zelf, maar op wie hem attent maakte op
de begane fout.
Zoo gebeurt het ook, dat iemand zijn be
lasting niet op tijd betaalt en een waar
schuwing ontvangt, waarvoor kosten ver
schuldigd zijn en dan zich druk maakt over
de betaling daarvan.
Ten einde nu aan dergelijke gevoeligheden
zooveel mogelijk tegemoet te komen, heeft
de gemeente-ontvanger alhier aan de ver
schillende vergeetachtigen een kostelooze
herinnering gestuurd, in de hoop dat deze
onverplichte herinnering het gewenschte ge
volg zal hebben.
Burg. Stand van 2730 Juni. Geboren:-
Hendrik, z, van J. Moolhuizen en A. Schulp.
Johannes Cornells, z. van G. Biemans en
A. M. Granneman. Dirk, z. van T. van
de Pouppe en C. C. Meijer. Cornelia, d,
van J. van Gellekom en R. Bouwers.
Joanna, d. van A. Sneeuw en T. Peperkoorn.
Johanna, d. van M. Kolff en J. Vroege.
Helena, d. van C. de Rijk en J. v. d. Ree.
Levenlooze zoon van J B. A. Tressoor en
C. M. Eldering.
Getrouwd: Pieter Mulder, 25 j. en Maria
Maaike Tos, 22 j.
OVER SCHOOL- EN WERKTUINEN
VOOR KINDEREN.
Man schrijft ons
De beweging voor het stichten van Schooi
en werktuinen voor kinderen, die sedert
eenige jaren ook in Nederland werkzaam is,
heeft ten slotte, na eenige mislukte pogingen,
ook ip Haarlem en Omstreken vasten voet
gekregen.
Op 9 April j.l. is n.l, na eene lesing over
dat onderwerp, gehouden door den heer
K. Dilling, secretaris der Centrale Vereeni
ging voor School- en Werktuinen in Neder
land, te Haarlem een oprichtings-comité ge
vormd voor het stichten van eene dergelijke
vereeniging voor Haarlem en omstreken,
welk comité druk bezig is met het verder
uitbreiden der jonge Vereeniging.
Het kan daarom zijn nut hebben over een
en ander eenige mededeelingen te doen tot
het opwekken der belangstelling van velen.
Wat is dan dat streven en dat doel, met de
stichting van School- en Werktuinen be
oogd
Eenvoudig dit
Mede te werken aan, ook een steentje bij te
dragen tot ontwikkeling van het goede, en be
strijding van het kwade in het kind en dit op
leeftijden, die bijzonder ontvankelijk zijn
voor indrukken.Karakter-vorming is der
halve hoofddoel, te bereiken langs den weg
van zelfwerkzaamheid van het kind op een
bijzonder goed gekozen terrein.
De School- of werktuin is alzoo slechts
middel, om het grootere doel beter te kunnen
bevorderen, en het is een zoo bij uitstek ge
schikt middel, omdat de zucht tot zelfwerk
zaamheid van het kind kan worden voldaan
door het iets te doen geven, waarvan het van
nature houdt bijna elk kind toch is van zijn
prilste jeugd af, reeds verzot op graven van
kuilen, harken, en het wroeten in den grond
hier kan derhalve nuttig gebruik worden
gemaakt van de natuurlijke neiging van het
kind van iets waarin het uit zich zelf reeds
genoegen schept, dat reeds vooraf gaat aan
het werken, en dat in sterke mate wordt ver
hoogd door het feit, dat het kind uu in zijn
eigen tuintje, zal mogen spitten, zaaieri-, po
ten, planten, wieden en.oogsten dat het
resultaat zal zien van zijn prettig werk en
dat het dit resultaat kan beïnvloeden door
orde, vlijt, zorgzaamheid, oplettendheid, enz.
Men moet het als schrijver dezes hebben
medegemaakt, hoe de kinderen van ongeduld
stonden te trappelen, hoe zij hunkerden voor
het hek van den tuin, om te kunnen worden
toegelaten, als het werkuur daar was hoe
vlug ieder in rij en gelid vloog om maar
spoedig de gereedschappen in de loods
machtig te kunnen worden i ogehoorzaam
zij waren hoe oplettend om toch vooral niet
op hunne plantjes te trappen hoe vol aan
dacht voor alles, wat bij het werk door den
I leider werd uitgelegd en voorgedaan, om te
kunnen beseffen, het te kunnen gevoelen,
hoe juist het gezien is, dat dit middel is ge
kozen, hoe prachtig de interesse van het kind
voor dit aangename tuinwerk kan worden
benut, om het doel de karaktervorming te
kunnen bevorderen.
Wij zeggen „kan" worden benut door den
leider. Deze moet daarom een bij uitstek
geschikt paedagoog zijn meer paedagoog,
meer kindervriend, dan tuinbouwkundige.
Want het gaat in den Schooltuin niet in de
eerste plaats om den diksten wortel, of de
mooiste bloemkool of de grootste krop sla
te teelen, maar wel om elke gelegenheid aan
te grijpen tijdens het werken, om het kind
zin voor orde, regeljen netheid bij te brengen,
het te wijzen op de schoonheid der Natuur
op de zorg, die er noodig is om slechts een
enkel plantje te kweeken, waardoor het kind
de oogen zal opengaan voor het verbijsteren
de wonder der Schepping, waarin alles als
vanzelf schijnt te groeien, en waardoor het
waardeering zal krijgen voor een andermans
arbeid.
Een goed onderwezen schoolwerktuin-
kind zai geen bloemen of planten plukken
uit openbare parken of tuinen, of die ver
nielen, noch boomen beschadigen, noch het
koren vertrappen als het in den rand van een
korenveld een ruiker korenbloemen met
bolderik plukt, maar het zal weten, hoe het
den voet daarbij moet zetten om geene schade
aan te richten. Dieren zal het niet kwellen
of onnoodig dooden, vogels niet verjagen of
hunne nesten verstoren. Het zal, groot ge
worden, het werken en voortbrengen van
den boer in hooge mate leeren bewonderen
en waardeeren, omdat het bij eigen onder
vinding heeft geleerd, welk een groote moeite
en zorg het heeft gekost, eer het zelf iets
heeft kunnen oogsten.
Hulpvaardigheid wordt het kind geleerd
de handige jongen zal zijn trager buurman
netje of buurvrouwtje een handje moeten
helpen bij het 'klaar maken of onderhouden
van het tuintje. Dat van zieken of afwezigen
zal gezamenlijk moeten worden onderhou
den, want de solidariteit eischt, dat de geheele
tuin een toonbeeld van orde en netheid zal
zijn, en de dankbaarheid van het herstelde
kind zal opgewekt worden door den aanblik
van zijn in orde gehouden tuintje.
Op deze en zooveel andere wijzen, die zich
onbeperkt voordoen in den schooltuin, zal
door de leiders der werkzaamheden steeds
op het karakter van de arbeidertjes moeten
worden ingewerkt, teneinde daar blijvende
ndrukken te prenten, die zich zullen afspie
gelen in het wezen van het tot man of vrouw
opgegroeide kind.
Maar behalve het groote doel karakter
vorming, heeft het schooltuin-onderricht
bijkomstige voordeelen, die niet te onder
schatten zijn, ja, die wij zelfs hier en daar in
propaganda-geschriftjes naar den voorgrond
zagen geplaatst.
Daar is bijv. het werken in den tuin uit
een gezondheidsoogpunt. Het rustige, kalme
werken in de heerlijke frissche buitenlucht
oefent een buitengewoon weldadigen kal
meerenden invloed op den vermoeiden geest
van het kind, door het ingespannen luisteren,
opletten en werken op de schoolbanken.
Het houdt het kind eenige uren per week
buiten op de meest aangename wijze bezig,
in stede, dat het na schooltijd, weder bin
nenshuis bezigheid moet zoeken, of in stof
fige en vuile straten zich onledig moet hou
den en daardoor maar al te dikwijls tot katte-
kwaad komt. Want het mag wel eens gezegd
v.-orden tot de Gemeenschap, die zoo gaarne
afgeeft op de bandeloosheid der jeugd, dat
die' bandeloosheid zooal niet opgewekt, dan
toch in hooge mate wordt bevorderd door
het gemis aan gelegenheid om zich buiten
de straat in de open lucht met spel of anders
zins bezig te houden. Schrijver dezes houdt
het dan ook nog steeds voor groote kortzich
tigheid om bandeloosheid enz. enz. van jon
gere en rijpere jeugd te willen keeren met
politie-agentenlegt speelvelden aan of
geeft andere ontspanningsgelegenheden, geeft
gronden voor school- en werktuigen, voor
volkstuinen en gij zult tienvoudige rente
kunnen vinden in de vermindering uwer
"uitgaven voor politie, voor geneeskundigen
dienst, voor openbare werken en nog veel
meer.
Het werken in den tuin is eene voortduren
de gymnastiek in de buitenlucht, die door
deskundigen zeer hoog wordt aangeslagen,
zelfs de schoolgymnastiekles nu s chijnt t
kunnen vervangen. Het is een uitstekend
hulpmiddel bij het onderwijs in de plant- en
en dierkunde en is een voortdurende practi-
sche, aanschouwelijke les in rekenkunde en
die der vlakke eenvoudige figuren met hurme
hoofdlijnen, welke laatste onophoudelijk bij
het aanleggen van zaai-en pootbedden en het
daarop trekken van zaaivoren en het planten
van aardappelen en groenten worden gebruikt
Met de hoeveelheid van maat en gewicht in
de praktijk raken de kinderen bekend zij
zien het, meten het zelf uit, hoe groot een
d. M. is, hoe duur nu wel een Are grond
wordt als 1 M2, al wel f15.moet kosten.
Hoeveel een L. water is, zien zij met eigen
oogen en het wil ons voorkomen, dat deze
aanschouwelijke onderrichtingen meer blij
vende voor het kind zullen opleveren, dan
dat men hunne hersenen heeft zitten pijnigen
met de oplossing van de vraag hoeveel c. G,
een M. L. weegt. Een kind, dat 2 jaar in een
schoolwerktuin is onderwezen zal onge
twijfeld practischer, handiger, zelfstandiger
zijn, dan het kind, dat dit onderwijs heeft
moeten missen want het heeft met de oogen
gezien, het heeft met handen en voeten ge
daan, wat voor andere kinderen slechts klank
is geweest.
Als handenarbeid staat dit werken door
zijn veelzijdigheid, naar onze bescheiden
meening boven eiken anderen school-han-
denarbeid.
De schoonheidszin kan door het leeren
kweeken van bloemen en planten, het leeren
maken van bloemstukjes in sterke mate wor
den ontwikkeld, en tegelijkertijd wordt het
medevoelen met de arme zieken in de groote
ziekenhuizen bij de kinderen opgewekt door
het daaraan zenden van hunne bloemen, die
een lichtstraal doen vallen in die omgeving.
Reeds wezen wij op de waardeering voor
anderer arbeid, die het kind wordt ingeprent,
maar het geleerde kan als zoodanig voor het
kind zelf van het grootste gewicht worden
voor zijn later leven.
De sluimerende zin voor land-, tuin- en
boschbedrijf kan door het scho'oltuinwerk
gewekt of ontdekt en gecultiveerd worden,
waardoor de beroepskeuze wordt uitgebreid,
en menig leerling voor allerlei betrekkingen
kan daardoor toevloeien aan diverse inrich
tingen van onderwijs op dat gebied. Vooral
onze streken van bloem, bollen-, en groen
tecultuur kunnen daarvan profijt trekken.
Blijft het kind echter buiten deze bedrij
ven zijn positie in de Maatschappij zoeken,
dan zal het toch den zin voor tuinieren het
geheele leven met zich voeren en van het jong
geleerde blijven profiteeren, als het, groot
geworden, bij eigen woning een eigen tuin
kan beteelen.
In den schoolwerktuin kan de kiem worden
gelegd voor het meer serieuse werk, dat de
vakorganisaties of vereenigingen voor volks
tuinen beoogen voor hunne leden, en wij vra
gen daarom speciale aandacht dezer vereeni
gingen voor ons doel. Aansluiting aan ons
werk, door het stichten van tuinen voor jonge
lieden, die de school reeds verlaten hebben
en dit als overgang naar de volkstuinen of,
naar eigen tuin, zal het nut van den school
tuin zeer kunnen bevorderen.
Wij hopen door het bovenstaande er in ge
slaagd te zullen zijn te hebben aangetoond,
welk een belangrijk hulpmiddel er in het be
nutten van de zucht tot zelfwerkzaamheid
van het kind langs dezen weg kan gelegen
zijn voor de ontwikkeling van het kind en
hoeveel voordeel het zelf en de Maatschappij
daarvan kan hebben.
Er is echter ook hierbij, evenals bij alles,
een „Maar," en die is Prutswerk of halfwerk
mag niet geleverd worden Het kind moet van
zijn werken succes zien van heftige tegen
slagen daarbij moet het voor alsnogverschoond
blijven. Daarom moet de beweging een ster
ken grondslag hebben, opdat alles wat in de
tuinen zal worden verricht, zoo goed moge
lijke uitkomsten zal hebben.
1 Zoo zal de tuingrond, waar op zal word-
gewerkt goed moeten zijn, de ligging, ten
opzichte van gemakkelijk bereiken, gunstig.,
zooveel mogelijk beschut tegen Noordelijke
winden, de waterstand behoorlijk. Zaai-zaden
en pootplanten moeten van de beste kwaliteit
zijn, beschermingsmiddelen tegen vernieling
der gewassen door vogels en insecten in vol
doende mate aanwezig.
Om dit alles te kunnen bereiken moeten,
allen, die zich met opvoeding, onderwijs,
maatschappelijk werk, etc. bezighouden,
naar beste krachten samenwerken. Gemeente
bestuur en particulieren, vereenigingen en
ouders. Op die allen en op alle verdere belang
stellende lezers en lezeressen, durft ons voor-
loopig Comitee een beroep doen tot samen
werking met ons, door zich als lid op te ge
ven voor onze Vereeniging. Finantieele be
zwaren kunnen hierbij niet gelden,
daar het minimum-bedrag voor het lidmaat
schap op f 1.per jaar is gesteld, en verder
ieder voor zich zelf kan bepalen wat men voor
dit doel méér kan en wil afzonderen.
Ook toezeggingen van giften in natura,
als gereedschappen, zaden, planten, bloemen,
kunstmest, bakken, matten, loodsen, draad
gaas, kruiwagens, vruchtboompjes (Appels,
peren, kruisbessen, aalbessen, pruimen, enz)
zullen met zeer veel erkentelijkheid worden
aanvaard.
Onze bedoeling is het, om met inspanning
van alle krachten deze aangelegenheid voor
namelijk door particulier initiatief te doen
slagen, waarbij de Gemeenschap de waar
deering voor de behartiging van haar belang
door onze Vereeniging, zou te kunnen ken
nen, door de behulpzame hand te bieden bij
het in pacht verkrijgen van tuingrond en het
Zaai klaar maken daarvan, als anderszins.
Als algemeene gedachte waarnaar be
stuurd en beheerd zal worden, moge dienen,
dat kinderen van alle scholen in de leeftijden
van 11 en 12 jaren een tuintje zullen kun
nen krijgen dat de tuintjes pond-pondsge
wijze over de scholen zullen worden ver
deeld en dat er naar gestreefd zal worden,
zooveel mogelijk de werktuinen te verkrijgen
op zoodanige plaatsen, dat de omliggende ge
meenten van Haarlem er ook van kunnen pro
fiteeren, zoodat geene versnippering van fi
nantieele krachten noodig is, doch dat die
integendeel alle op het ééne dfoel kunnen ge
richt worden.
Voorts zij nog medegedeeld, dat de tuintjes,
die dit jaar door de afdeeling Haarlem, van
den Nederlandschen Kinderbond aan onge
veer 90 kinderen in bewerking zijn gegeven,
in 1925 zullen worden overgenomen door de
nieuwe Vereeniging.
Ieder belangstellende in de beweging wordt
uitgenoodigd eens een bezoek te brengen aan
deze tuintjes op Woensdag of Zaterdag tus
schen 2 en half 4 n.m. Zij zijn gelegen bij den
Stadskweektuin, ingang Kleverlaan.
Het voorloopig Comité bestaat uit de
navolgende dames en heeren, die alle zich
bereid hebben verklaard verdere inlichtingen
te geven, opgaven van lidmaatschap, giften
in geld of toezeggingen van giften in natura
in ontvangst te nemen
C van Alphen J. L. Bouwer, W. G. Droog,
M. R. van der Hart, L. van den Heuvel-
Rijnders, P. Kion, A. Meilink, P. J. Willekes-
Macdonald, P. H. van der Ley, Mr. J. D.
van der Plaats, M. R. Robbers-ten Oever, A.
D. de Roos, C. Sipkes, Dr. W. G. N. van der
Sleen, P. H. Teunis, Dr. J. C. op 't Eijnde-
Stolp, Mej. Lefèvre, J. Over. Azn., G. van
der Vangst, G. S. de Veer-Blok Wijbrandi,
M. Waller, Prof. van Walsem, C. Westendorp
Jonkvrouw Van der Wyck,
Voor heden beperken we ons tot dc be
steedster.
Voor de jongeren, die mogelijk de be
steedster niet eens meer bij naam kennen,
zij medegedeeld, dat dc besteedster door
gaans was een vrouw van middelbaren leef
tijd, die de kost verdiende met de Amster-
damserhe huismoeders van dienstmeiden ie
voorzien en de dienstmeiden aan diensten te
helpen. Ook werd de besteedster in den arm
genomen, om, wanneer de ooievaar verwachi
werd, een baker te bezorgen.
Het officieele loon voor de diensten, wel
ke de besteedster als tusschenpersoon ver
kreeg, was de „Goospenning" (Godspenning
is 't onverbasterde woord), welke gegeven
werd aan de dienstmeid of aan de baker, die
het aan de besteedster afstonden.
Het kenteeken van de besteedster, waar
mede zij altijd op stap ging, was een groote.
groene parapluie, waarvan de stok en dc
knop van koper waren, en welke zij of van
haar moeder had geërfd, óf bij een uitdragc
had gekocht.
Mietje de besteedster was altijd ge.-uecd
in een paars katoenen japon, waarover z;j
een bruin lakensche omslagdoek droeg, ter
wijl een neepjesmuts haar achtbaar hoofd
bedekte. Het mensc'h had het druk. k
Mocht" zegt ze m'n lijf wel op twee-
plaatsen tegelijk kunnen besteejen, thuis om
de meiden af te wachten, bij de mevrouw?
om met m'n menschen te spreken."
De taak van de besteedster werd eersl
overgenomen door de „Verhuurkantoren en
thans door de kranten, waarin men door
middel van een advertentie tracht zijn
dienstpersoneel te bekomen.
Dat de besteedsters behooren tot de ver
dwijnende soort, komt eenvoudig doordv
ze het er ook na<ir gemaakt hebben.
Voor de meiden was het huis van de ver-
steedster iets, wat wij in onze dagen noemer
zouden „een tehuis voor dienstboden.' AL
de meiden haar uitgangsavondje hadden,
gingen zij naar een besteedster, waar zij eer
gezellig thuis vonden, en waar zij weikon
waren indien zij koffie, suiker thee, bot.:
en andere levensmiddelen medebrachten. O
deze artikelen door de meiden eerlijk waren
gekocht, dat ze uit de provisiekast var
het huis, waarin zij dienden, afkomst:
waren, werd door de besteedster nie
onderzocht.
Brêcroo laat de besteedster zeggen:
Ik weet, dat nou mijn huys alweer vc
meisjes zit,
Want ick ben een besteedster kynt' wa
dat beduydt?
Al die ick niet verhuur, die maek ie.-
strack de bruydt.
In deze tweede hoedanigheid van huwe
lijks-makelaarster, was dc besteedster zee-
vindingrijk.
Van een trouwlustige dienstbode zegt zij
't Meysje is vrij wat wulpsch.'cn wil gaerr
aen den man
En daerbij jong. en dat jong is willen gaer;
mallen.
De practijken, waaraan de besteedsters
schuldig waren, liepen in de XVfle eeuw
zoozeer de spuigaten uit, dat de ..Mijne
Heeren van de Gerechte te Amsterdam
het noodig vonden zich met een besteed
ster te bemoeien. Zij stelden den 7den Aug.
1642 een keus vast, waarbij dc besteedster;
met geldboeten en „arbitraire correctie
bedreigd werden als zij haar bedrijf nie.
behoorlijk uitoefenden en niet zorgden de
de meiden het huiswerk behoorlijk ver
richtten.
De besteedsters gaven toen zij door c.
vaderlijke Amsterdamsche regenlcn me
Straf bedreigd werden. als zij ongc
schikt dienstpersoneel verhuurden. ook
eene instructie op de dienstmeiden, na
tuurlijk op rijm
Tytje Cornelis „Besteedster van
en Minnemoers," gaf dit briefje aan de mei.
den mede, als ze in haar dienst gingen;
Dogters. die tot agten slaapcn.
En veel door dc vensters gaapen
En lang voor de" spiegel staan,
Laaten 't Huyswerk ongedaan.
Waarschijnlijk heeft het niet veel gehol
pen. want de besteedsters kwamen meer en
meer in discrediet.
(Nieuw-Nederland.)
Zaterdagnacht is ingebroken in het kan
toor der steenfabriek van J. v. Hapert te
Woensel. De dieven hebben de brandkast
geforceerd een een bedrag van circa 1750
ontvreemd. Een politioneel onderzoek le
verde tot hedenmiddag geen resultaat op.
In weerwil van het droge weer der laatste
dagen, is de boschbessenpluk in het Rijk van
Nijmegen niet mislukt.
In de vele bosschen aan de oostzijde en
zuidzijde der stad, alsmede in Nieder- en
Reichswald trekken er dagelijks honderden
op uit om een daggeld aan boschbessen bij
een te plukken. De „waldbessen" zijn dit
jaar bijzonder groot van stuk en brengen een
goeden prijs op, vooral die bestemd zijn voor
Engeland, dat gewoonlijk veel boschbessen
voor jam bereiding koopt. Sommige gezinnen
verdienen nu twintig tot dertig gulden per
dag. Een buitenkasje.
Treinbotsing te Roermond.
Zaterdagmiddag te ongeveer 2 uur had op
het spoorwegemplacement te Roermond,
een vrij ernstig spoorwegongeval plaats.
De goederentrein, welke om 2 uur binnen
loopt uit de richting Maastricht, reed, door
dat de seinhuiswachter een verkeerden wissel
overtrok, juist toen het achterste gedeelte
van den trein dezen wissel passeerde, op een
verkeerd spoor en botste met flinke vaart
tegen de gereedstaanden personentrein voor
de richting Venlo. Deze wagens vielen uit de
rails op het emplacement. Beide wagens, be
nevens een drietal goederenwagens, werden
zwaar beschadigd, terwijl de rails over een
8 tal meters geheel werden vernield. Er ont
stond eenige stagnatie in het verkeer, maar te
gen 5 uur was alles weer opgeruimd. Persoon
lijke ongelukken kwamen niet voor.
DE BESTEEDSTER.
In den „goeien ouwen tijd" en nog zelfs in
de vorige eeuw had ieder Amsterdainsch ge
zin vier huisgoden; deze waren dc besteed
ster, de baker, de kruier en de schipper.
DE MOTORWEDSTRIJDEN TE VEEN-
DAM.
Op dc grasbaon te Veendam zijn ZonC:.
belangrijke snelheidswedstrijden voor ;nc
torrijwielen gehouden. Ernstige ongclukkei
gebeurden er ditmaal gelukkig niet
Slechts vloog een der motoTs gedurene
den strijd in brand. Dit veroorzaakte geen
ongeval. De baanlengte was 544 M.
De totaal-uitslagen zijn:
Klasse tot 350 c c. (6 baanronden, 1
deelnemers). 1. C. J. H. Wolff te Rotterdam
(New Imperial) 3 m. 14 4/5 sec. 2. J. Rijk t
's-Gravenhage (New Imperial) 3 min. 191/5
sec. 3. J. Slagter te Stadskanaal (F. N
3 min. 20 sec.
Klasse tot 500 c.m. (6 baanronden, 10
deelnemers). 1. John Moos te Haarlem (B
S. A.) 3 m. 10 sec.; 2. G. W. Raangs t
Groningen (Royal Enfield) 3 m. 19 sec.
Klasse tot 750 c.c. (8 baanronden, 11
deelnemers). 1. John Moos te Haarlem (P
S. A.) 4 min. 19 sec.; 2. J. de Roodc f
Amsterdam (B. S. A.)
Klasse boven 750 c.c, (8 baanronden, 8
deelnemers). 1. C. v. d. Velde te s-Gra
venhage (Indian) 4 min. 12 4 5 sec. 2. A. P.
Hamersveld te Soesterberg (H. D.) 4 min.
1/5 sec.
Handicap wedstrijd tusschen de winnaars.
1. Wolf 3952 M. 3 m. 59 1/5 sec.; 2. v. d.
Velde 4352 M. 4 m. 1 3/5 sec.; 3. Moos 4052
M. 4 m. 13 2/5 sec.
V. d. Velde won den wisselbeker die ver
leden jaar in het bezit van Stuvenberff
kwam.
DE GESTOORDE BETROUWBAAR-
HEIDSRIT.
Volgens de Tel, zou de wiclrennersclu!
Reto te Arnhem Zondag een betrouwbaar
heidsrit houden op het traject Arnhem-
Amsterdam.
Te Ede werden eenige renners, die nu'
een volgens dc politie te groote snelheid
't dorp passeerden aangehouden en mede
genomen naar het politiebureau. Daar werd
een onderzoek ingesteld aan welke ver
plichtingen de deelnemers voldoen moesten
en wat met de betrouwbaarheidsrit bedoeld
werd. Dit onderzoek duurde ongeveer een
uur, zoodat van een verdere deelneming aan
den rit moest worden afgezien. Het aan
houden geschiedde door Rijks- en Gemeen
tepolitie. De politie was met het houden
van den rit niet op de hoogte gesteld.
