UÏTtl"!
QNZI
MEDISCHE PRAATJES.
LV RADIO-
OPROEF
Ontdekte misdaad.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede Blad - Dinsdag 15 Juli 1924
-
Hoe de Poinearisteu Herriot zijn gedragslijn voor de a.s. conferentie
voorschrijven. Zaghloel Pasja is herstellende. Tegenstrijdige be
richten uit Brazilië.
Onder de Radio-berichten: De Fransche en de Belgische delegaties
voor de intergeallieerde Conferentie. Asquith en Baldwin hebben inet
MacDonald in het Britsche Lagerhuis over de buitenlandsche oolitiek
gedebatteerd.
GOi. BU1TEML. BERICHTEN,
HET ONGELUK MET DEN EXPRESS
STRAATSBURG—PARIJS.
EEN SCHEEPSRAMP AAN DE IER-
SCHE KUST.
EEN WRAAKNEMING VAN DE KU
KLUX KLAN?
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Huldiging J. W. Smit.
R. K. Huisvestingcomité.
Intern, Charitas-Conferentie.
V erhooging T abaksaccijns.
Staatsraad prof. Mr. D. Josephus
Jitta.
Het wetsontwerp voor een
nieuwe tariefwet.
LANDBOUW EN VISSCHERIJ.
Klimop tegen muren.
De kennis omtrent aardeppei-
soorten.
HOF-K
DAGELIJKS
PRIMA RADIO
CONCERTTOESTELLEN
Desverlangtl vanaf f 6.per maand.
Bureau Meijer - Haarlem.
Kampervest 23 - Telef. 3620.
FEUILLETON.
SUBLIMAATVERGIFTIGING.
IV.
Wij hebben den vorigen keer uiteengezet
dat het groote gevaar voor het leven voor
den patiënt gele'gen is in dc gebrekkige uri-
ne-afscheiding., die in den regel geheel en
al ophoudt. De schadelijke stoffen, die an
ders op normale wijze uit ons lichaam ver
wijderd worden, blijven aanwezig, zoodat dit
;,ls het ware vergiftigd wordt.
Iedereen kan begrijpen, dat een dergelijke
toestand, in verband met de ontsteking van
r' iet geheele spijsverteeringskanaal, niet
lank kan duren. eGwoonlijk sterft dan ook
de patiënt na een bitter lijden binnen 5 a 6
dagen. Alvorens de levensdraad afgesneden
wordt, zijn wij getuigen van een zeer merk
waardig verschijnsel, dat wij ook bij enkele
andere ziekelijke afwijkingen, die den patiënt
ten grave sleepen, aantreffen. Kort voor den
dood n.l. wordt de zieke helder van geest en
dc leek, die met dat verschijnsel niet ver
trouwd is, wordt in den waan gebracht, dat
een periode van beterschap ingetreden is.
De medicus weet echter wel beter en tracht
de omgeving voor te bereiden, dat het ein
de nadert. Uit hetgeen wij medegedeeld heb
ben, zult gij zonder twijfel begrepen heb
ben, dat het sublimaat een vrijwel onfeil
baar middel is, om het lichaam ten gronde te
richten. Terecht kan men hier van een paar
denmiddel spreken. Ik zeg dan ook niet te
veel dat, zoo men geheel en al bekend was
met de vreeselijke uitwerking van't sublimaat
er weinigen gevonden zouden worden, die
de dwaasheid zouden begaan, dezen weg, om
hun leven te verkorten, in te slaan. In 't al
gemeen wil de levensmoede plotseling een
einde aan zijn leven maken, liefst pijnloos;
het sublimaat voldoet daaraan in geenen
deele. Wat moeten wij doen, wanneer wij in
onze naaste omgeving een geval van subli
maatvergiftiging hebben? Immers wij allen
staan dagelijks aan dit gevaar bloot. Het al
lereerst moeten wij den patiënt zoo spoedig
mogelijk eiwithoudende voedingsstoffen toe
dienen; wij grijpen dus naar de melkkan en
laten hem zooveel mogelijk melk drinken.
Onderwijl loopt een ander zoo snel mogelijk
naar een dokter. Waarom eiwitrijke stoffen?
sco vraagt gij. Welnu, het sublimaat heeft dc
eigenschap zich met het eiwit te verbinden
lot een stof, die voor liet lichaam onschade
lijk is. Middelerwijl zal deskundige hulp
opgedaagd zijn, die, zoo het mogeijk is, den
patiënt direct naar een ziekenhuis zal doen
vervoeren. Is zulks niet mogelijk, zooals op
kleine, ver van de steden afgelegen plaats
jes meestal het geval is, dan zal dc dokter,
die vooraf op de hoogte is gesteld, den pa
tiënt zelf dc maag uitpompen.
Zooals ik u reeds mededeelde, zijn onze
voorzorgen meestal als hopeloos te beschou
wen en is de patiënt veelal ten doode opge
schreven. Evenwel, er zijn ïitzonderingsge-
gevallen bekend, waar, niettegenstaande een
flinke dosis van 't vergift werd doorgeslikt,
onze hulp met een gunstig succes bekroond
werd. De onhandigheden speelden hier een
gewichtige rol in. Het levensbehoud was in
dit geval te danken aan hel feit, dat de pa
tiënt het vergift binnen kreeg, kort na het
gebruik van 'n overvloedig eiwitrijken maal
tijd.
Ten slotte willen wij nog een enkel woord
wijden aan de z.g. „chronische" sublimaat-
vergiftiging, die heden ten dage nog slechts
sporadisch plaats grijpt dank zij de uitgebrei
de hygiënische maatregelen, die genomen
worden, gepaard met de kennis en het be
grip van het gevaar waaraan men zich
blootstelt in werkplaatsen, waar deze stof
fen verwerkt worden.
Vroeger was het niet zeldzaam, dat ar
beiders in spiegelfabrieken, kortom overal
waar kwik verwerkt wordt, vergiftigd wer
den, In 't algemeen werden de zwakkeren,
aan bloedarmoede lijdende werklieden aan
getast, personen, die dus onder gewone om
standigheden aan allerlei kwalen blootstaan.
Typisch is hier de bijna nooit ontbrekende
ontsteking van 't mondslijmvlies, de z.g.n.
kwik-stomatitis.
Bij de acute sublimaatvergiftiging was het,
zooals wij uiteengezet hebben, vooral de
nier, die aangetast werd; bij chronische ver
giftiging kunnen wij hetzelfde ervaren, het
geen ook uitgewezen wordt door het aan
wezig zijn van eiwit in dc urine van deze
arbeiders.
Het behoort tot de taak van den wetgever
om door doelmatige voorschriften het gevaar
voor vergiftiging tot een minimum te be
perken
MEDICUS.
De Poincaristische Senaatsfractie heeft
haar stemmen voor
de motie van vertrouwen
in Herriot.
tvaarvan wij melding maakten, gemeend te
moeten toelichten. In die toelichtingwordt
den premier zijn gedragslijn nog eens uit
gestippeld. Hem wordt herinnerd, dat aan
de macht van de C. v. H. niet mag ge
tornd worden dat de Fransche onderpanden
niet tegen beloften alleen mogen worden in
geruild en dat de veiligheid van Frankrijk
moet worden gewaarborgd door een controle
op de Duitsche bewapening. Gaat hij op het
stuk van die punten schipperen, dan, zoo
licht de „Echo de Paris" de verklaring nog
eens toe voor het geval dat de zaak nog niet
duidelijk mocht zijn, wordt hij eenvoudig
gewipt als Briand te Cannes na zijn bekend
golfpartijtje met Lloyd George. Met deze
vriendelijke Poincaristische waarschuwing
mag de Fransche premier nu naar Londen
gaan, duchtig op de vingers gekeken vanuit
Parijs.
Wegens de redenen, welke her Herriot
mogelijk hebben gemaakt een tijdelijk fiat te
krijgen van zijn oppositie, heeft MacDonald
gisteren rekenschap van zijn beleid moeten
afleggen aan het Lagerhuis alvorens ter con
ferentie te gaan. Teekenend voor de verhou
dingen is zeer zeker het bericht uit Londen,
volgens hetwelk de ambtenaren van de schat
kist de Londensche financiers steunen in hun
verzet om aan een leening volgens het ont-
werp-Dawes mee te werken, tenzij Frankrijk
zich verplicht geen afzonderlijke sancties
toe te passen.
Dc aanslag op Zaghloel
Pasja.
De „Times" meldt uit Kairo „Zoodra het
bericht van den aanslag op Zaghloel Pasja te
Kairo bekend werd, deed het gerucht de
ronde, dat de aanvaller een Armeniër zou zijn,
waarna de regeering, uit vrees voor represail
les, zich haastte mede te deelen, dat hij een
Egyptenaar was. Het is een eigenaardige
omstandigheid, dat, wanneer hier een mis
daad gebeurt, de vox populi dit zonder uit
zondering aan een Armeniër toeschrijft. Het
is mogelijk, dat dit verband houdt met het
vroegere Turksche bewind van Constanti-
nopel uit, alwaar de Armeniërs steeds verant
woordelijk werden gesteld voor alle mogelijke
vergrijpen.
Toen hij 't bericht van den aanslag op Zagh
loel Pasja vernam, gelastte koning Foead, die
zich te Alexandrië ophoudt, de gisteren vast
gestelde receptie af en zond onmiddellijk zijn
eigen lijfarts naar Kairo. Men vermoedt, dat
de dader van den aanslag begin dezer maand
in Egypte is aangekomen uit Berlijn, alwaar
hij in de medicijnen gestudeerd heeft. Na zijn
aankomst vervoegde hij zich onmiddellijk op
het bureau van den premier, waar hij ver
klaarde door de Egyptische Vereeniging te
Berlijn te zijn uitgezonden om haar hulde aan
Zaghloel Pasja over te brengen. Om een of
andere bijzondere reden Zaghloel is anders
gemakkelijk toegankelijk voor studenten
werd den man geen onderhoud toegestaan.
Deze, wiens vader Kadi (rechter) is, is onge
veer 25 jaar oud. Toen hem nader om de
reden van zijn bezoek gevraagd werd, gaf hij
ten antwoord „Ik kom een einde maken aan
de onderhandelingen", (n.l. met Engeland).
Mohamed Pasja Said en Tewfik Pasja Esin,
die het onderzoek leidden, zagen eveneens hun
leven bedreigd, toen zij premier waren De
eerste was minister van Binnenlandsche Za
ken, toen de Koptische premier Boetros Pasje
Ghati in Februari 1910 vermoord werd en de
laatste nam dezelfde functie waar, toen op een
anderen Koptischen premier, n.l. Yoessoef
Pasja Wahba, in December 1919 een aanslag
gepleegd werd.
Toen aan mevrouw Zaghloel de aanslag ter
oore kwam, geraakte zij buiten kennis, doch
herstelde zich spoedig en begaf zich naar het
ziekenhuis, alwaar zij haar echtgenoot be
groette met de woorden „Houdt goeden
moed, het is in het belang van het vaderland."
De politie heeft een aantal arrestaties ge
daan.
Dc toestand van den Zaghloel Pasja is zoo
danig, dat de geneesheeren verwachten dat hij
binnen een paar dagen het ziekenhuis kaïi
verlaten.
De opstand in Brazilië.
Volgens een officieel communiqué hebben
de operaties tegen de muiters in Brazilië een
gunstig verloop. De toestand heet voor de
regeerfngstroepen beslist gunstig.
De regeering te Rio de Janeiro deelt mee,
dat de rebellen van Sao Paolo om een wapen
stilstand hebben gevraagd. De regeering ant
woordde, dat zij alleen een onvoorwaarde
lijke overgave kon aanvaarden.
Volgens andere berichten houden de re
bellen nog drievierde deel der stad bezet.
Een bericht uit Buenos Ayres meldt, dat
er te Sao Paolo 400 burgers gedood zijn.
De bladen publiceeren een proclamatie van
den president van den staat Sao Pa< 15, waar
in gezegd wordt, dat de regeering door de
tijdelijk overmachtige rebellen gedwongen
werd zich terug te trekken naar een plaats
in de hoofdstad (van den staat Sao Paolo)
verdedigd door regeeringstroepen, die hel
pen de orde te herstellen.
De bladen te Montevideo publiceeren een
telegram uit Santos, meldend dat de rebellen
heer en meester zijn in Sao Paolo en op weg
zouden zijn naar Santos.
Het gerucht loopt, dat de rebellen gene
raal Noronha hebben gevangen genomen.
Generaal Isidore Lopez, de leider der re
bellen, heeft gezegd dat de beweging gericht
was tegen de federale regeering en sprak de
hoop uit, dat de andere staten zich er bij zou
den aansluiten.
Alweer heeft het spoorwegverkeer in Frank
rijk eenige slachtoffers geëischt hun aantal
is zelfs grooter dan -aanvankelijk werd ge
meld vijf dooden.
Om kwart voor vieren Zaterdagochtend
toen de express StraatsburgParijs met een
snelheid van 70 km langs het stationnetje van
Vitry-la-Ville, op 15 km van Chalons-sur-
Marne, raasde, liep hij op een goederentrein
die een nalatig beambte ten onrechte op de
lijn deed manoeuvreeren. Met een donderen
den slag schoven de wagens, die een groort
aantal reizigers uit den Elzas bevatten, in
elkaar. De stoker werd onmiddellijk gedood,
terwijl voorts de soldaat Bréthevau, een wacht
meester en zijn vrouw uit Germesheim en een
dertienjarige knaap uit Straatsburg aan hun
wonden bezweken.
Onder de ongeveer vijftien ernstige gewon
den bevindt zich een Amerikaan.
DE STRIJD IN MAROKKO.
Draadloos verluidt uit Madrid, dat volgens
de bladen aldaar de Rifkabylen-stammen
van Beni Said vredesonderhandelingen heb
ben geopend.
Primo de Rivera, de president van het
Directorium, is in Tetoean aangekomen, waar
hij met groote hartelijkheid is begroet.
Geloofd wordt, dat er zeventien personen
Zijn ingekomen door het zinken van't stoom
schip Lismore, uit Cork, nabij Waterford.
Een overlevende redde zich op een vlot en
spoelde, na een etmaal op zee rond gedreven
te hebben, op de kust aan.
DE FRANSCHE AMNESTIE.
De Fransche Kamer heeft de eerste twee
artikelen aangenomen van het wetsontwerp
inzake de amestie. Art. II houdt de amnestie
van Caillaux en Maloyin.
DRANKROOVERS CONTRA DRANK
SMOKKELAARS.
De dranksmokkelarij heeft het aanzijn ge
geven aan een nieuw „beroep", dat van „li
quor pirate" of drankroover. De beoefenaars
er van komen, naar de New Yorksche cor
respondent van de „Daily Telegraph" meldt,
heel veel voor aan de Atlantische kust. Dezer
dagen hebben ze op twaalf mijl van de kust
van Jersey twee smokkelschepen geënterd,
den kapitein van een der schepen gedood en
voor een waarde van meer dan een millioen
in Nederlandsch geld aan whiskey, wijnen
en andere dranken meegenomen. Een der
beide schepen was het Fransche ss. „Mul
house". Zich voordoende als dcAiane-ambte-
naren, hielden zij de bemanning met revol
vers in bedwang. De identiteit van het an
dere schip, waarvan de kapitein na een ge
vecht gedood werd, is toert het bericht ver
zonden werd, nog niet meegedeeld, doch het
moet ook een buitenlandsch schip geweest
zijn. Het heet, dat deze aanvallen op touw ge
zet zijn door.smokkelaars tiit New York,
daar de b'eide buitenlandsche schepen „onder
de markt" smokkelen I
HEVIGE BOSCHBRANDEN IN CALI-
FORNIE
Uit San Francisco wordt gerneldt dat de
hevigste boschbrand, ooit in California voor
gekomen, over een afstand van twintig mijl
woedt in het „National Park" van Sequoia.
Houtvesters hebben op 700 plaatsen in den
staat branden gemeld. Er is voor een groote
waarde aan hout vernield. Steden en boerde
rijen worden bedreigd.
DE UITSLUITING DER JAPANNERS.
Uit Washington wordt gemeld, dat de im
migratie-autoriteiten confereeren over de
vraag of de uitsluiting der Japanners ook van
toepassing is op Japanners, die op Hawaï
wonen.
Dezer dagen was ds. Oren van Loon te
Detroit verdwenen. Naar beweerd wordt had
hij tal van dreigbrieven ontvangen in ver
band met zijn oppositie tegen de Ku Klux
Klan. Hij verliet op 30 Juni zijn woning om
te Flint een rede te gaan houden en sindsdien
had men niets meer van hem vernomen, tot
dat hij, naar een V.D.-bericht meldt, Zater
dag in een der straten van Battlecreek in
waanzinnigen toestand werd aangetroffen.
Op zijn rug bevonden zich diepe brandmer
ken, nl. de letters K.K.K.
Den bekenden oud-ivoorzitter van den
R.-K. Volksbond, den heer J. W. Smit, was
Zondag ter gelegenheid van zijn gouden ju
bileum als zanger der St. Annakcrk te Am
sterdam, een ware feestdag toebereid.
Des morgens werd tot zijn intentie om half
elf de plechtige Hoogmis opgedragen door
den WelEerw. Heer M. M. Nolet met assis
tentie van de WelEerw. Heeren Joh. Sa-
raber en J. Schoenmaker.
Door het zangkoor werd de „Missa 5anc-
tae Trinitatis" van Hubert Cuypers uitge
voerd.
Het bestuur van het zangkoor heeft den
heer Smit en diens familie een lunch aan
geboden.
In het palronaatsgebouw aan de Oosten
burgergracht werd des middags gerecipieerd
Met zang werden de feesteling en zijn fa
milieleden hier verwelkomd.
Dc heer Vlaming, de penningmeester van
het zangkoor, die wegens ongesteldheid van
den voorzitter, den ZeerEerw. Heer Pastoor
J. G. van Kelckhoven, dc taak had het pa
rochiale koor te vertegenwoordigen, voerde
hierna het woord ora den heer Smit te fe-
liciteeren.
Spr. stelde hem als een trouw en devoot
zanger allen ten voorbeeld. Tenslotte bood
hij hem als feestgeschenk een couvert met
inhoud aan.
Het Tweede Kamerlid, de heer J. B. van
Dijk wees op het vele, dat de jubileerende
zanger voor de katholieke gemeenschap ver
richt heeft.
Namens den R.-K. Volksbond werd het
woord gevoerd door den voorzitter, den
heer G. van Lingen. Deze vestigde de aan
dacht' op de talrijke verdiensten van den
oud-voorzitter ten opzichte van zijn sociale
organisatie. Spr. besloot met het overhandi
gen van een enveloppe.
Ook hield de voorzitter van „Voci et Ami-
citiae", dc heer de Wild, een korte toe
spraak. Namens „Voci et' Amicitiae" werd
den jubilaris een bloemstuk aangeboden.
Telkens beantwoordde de heer Smit de
verschillende woordvoerders met een kort
dankwoord.
Daarna vonden de aanwezigen gelegenheid
om den jubilaris persoonlijk geluk te wen-
schen.
Des avonds werd de familie Smit door de
zangers een maaltijd aangeboden.
Bezoek van drie Kardinalen,
Onlangs heeft het bestuur van het R.-K.
Huisvestings-Comité zijdelings mededeeling
ontvangen dat eenige Kardinaals uit het bui
tenland voornemens waren om een bezoek te
brengen aan 's-Hertogenbosch, teneinde aan
Z. D. H. Mgr. Diepen, voorzitter van het
R.-K. Huisvestings-Comité, dank te komen
betuigen voor de hulp aan de bevolking hun
ner respectievelijke landen verleend. Door
het bestuur is toen te kennen gegeven, dat
voor een eventueel bezoek 29 Juli als de
meest geschikte datum voorkwam.
Thans zijn de eerste officieele mededeclin-
gen ontvangen.
Z.Em. Kardinaal Piffl, Vorst-Aartsbisschop
van Weenen, en Z.Em. Kardinaal Bertram,
Vorst-Aartsbisschop van Breslau, hebben
bericjit, dat zij op genoemden datum zullen
komen. Z.Em. Kardinaal Czernoch, Vorst-
Aartsbisschop van Boedapest, is verhinderd
het Eucharistisch Congres bij te wonen en
kan dus ook niet naar Den Bosch komen,
doch zendt als zijn vertegenwoordiger naar
hier een Hongaarschen Bisschop en zijn vi
caris-generaal Mgr. Mészarós. Verder is het
vrijwel zeker, dat ook Z.Em, Kardinaal
Schulte, Aartsbisschop van Keulen, komt',
hoewel nog geen officieel bericht is ontvan
gen, terwijl de mogelijkheid niet is uitgeslo
ten, dat nog andere Kardinaals of Bisschop
pen eveneens naar Den Bosch komen.
Het bestuur van het R.-K, Huisvestings
comité zal op 29 Juli een feestelijke bijeen
komst samenroepen van de kring-besturen
van genoemd comité uit het geheele land.
Z. D. H. Mgr. Diepen zal aan de hooge
bezoekers een diner aanbieden, waaraan ook
het dagelijksch bestuur van het R.-K. Huis-
vestings-comité de HoogEerw. heer Mgr.
C. C. Prinsen, wnd. voorzitter en dc heeren
Jos. van Mackelenbergh, directeur, F.
Noyons, secretaris, J. Pastoor, penningmees
ter en Eug. Goulmy, lid zijn uitgenoodigd.
Van 2022 Juli zal te Amsterdam een In
ternationale Charilas-Conferenlie plaats heb
ben.
Het program daarvoor luidt:
Zondag 20 Juli, 8 uur 's avonds, in dc St.
Dominicuskcrk, Preek over de Liefdadigheid,
waarna de zegen met hel II. Sacrament.
Maandag 21 Juli, 8 uur 's morgens, in de
zelfde kerli Plechtige Hoogmis om den bij
stand des H, Geestes af te smceken.
Van 9-12 en van 3-6 uur in het Patronaat
van St. Dominicus gemeenschappelijke bij
eenkomsten van de vertegenwoordigers der
Liefdadigheidsvereenigingen uit de verschil
lende landen. Onderwerpen van behandeling
zijn:
1. Verslagen van liet liefdadigheidswerk
der afzonderlijke landen en over de werk
zaamheden, verricht door het Voorloopig
Bureau.
2. Opstelling van een werkprogram voor
dc Voorloopige Internationale Liefdadigheids
commissie.
3. Wedcrzijdsche kennismaking met boe
ken, tijdschriften enz. over Liefdadigheid.
4. Oprichting van een Jnternationaal
Charitas-fonds bij den H. Stoel.
5. Internationale Liefdadigheids-arbeids
bemiddeling.
6. Geestelijke en liefdadige zorg van Ka
tholieken, dien een andere taal spreken dan
die van hel land, waarin zij wonen.
Des avonds 8 uur in de groote zaal van
het Dominicus-Patronaat (Hcerengracht 46)
openbare vergadering, waarin Prof. Dr. Brom
uit Nijmegen een rede zal houden.
Dinsdag 22 Juli 912 uur v.m„ in het Pa
tronaat van St. Dominicus; Voortzetting der
besprekingen.
Tot de Voorloopige Internationale Chari-
tas-commissie zijn toegetreden de volgende
landen; Brazilië, Danzig, Duitschland, Duitsch
Oostenrijk, Engeland, Estland, Finland,
Frankrijk, Hölland, Italië, Yoego-Slavië, Li-
tauen, Luxemburg, Noorwegen, Polen, Rus
land, Roemenië Zweden, Zwitserland, Spanje,
Tsjccho-Slowakijc, Hongarije en Verecnigde
Staten.
De Ned. Bond van Kleinfabrikanten in de
sigarenindustrie heeft besloten in samenwer
king mef andere organisaties een protestbe
weging tegen de verhooging van den tabaks
accijns op touw te zetten met als slot een
nationale betooging in Den Haag.
Naar wij vernemen zal Staatsraad Prof. Mr
D. Josephuo Jitla a.s. Zaterdag 19 Juli 70
jaar worden. Zijn gezondheidstoestand is
niet van dien aard, dat hij bezoeken zal kun
nen ontvangen.
De Vereen, van Ned. Werkgevers en het
Centraal Industrieel Verbond hebben aan de
tweede Kamer verzocht de voorgestelde
verhooging der invoerrechten van 5 pCt. óp
8 pCt. niet goed te keuren.
Er is niets, dat onzen woningen zulk een
bekoorlijkheid en lieflijkheid verleent als
klimplanten, die de eentonige en sombere
muren door haar bladerdos bemantelen.
De klimop vooral, met zijn dicht donker
groen gebladerte, is voor het nederige huisje
de rijkste en prachtigste versiering. Maar
is het niet te vreezen, zooals men zoo dik
wijls hoort herhalen, dat die weelderige
groei oorzaak zal worden van vochtigheid,
die de muren sloopt en het verblijf ongezond
maakt
Eenige jaren geleden heeft in Engeland,
waar men tal van kasteelen en landhuizen
begroeid ziet met een krachtigen en over-
vloedigen klimop, een raad van architecten
en eigenaars dit vraagstuk onderzocht en de
uitkomst is geweest dat, afgescheiden van
alle aesthetische bespiegelingen de klimop
eer nuttig dan schadelijk is.
Het is zeker dat klimop, die zonder toe
zicht zijn ranken tusschen den muur en de
afvoerpijpen der goten wringt, dakpannen
oplicht en verplaatst, soms belangrijke schade
kan veroorzaken, doch deze kan met eenige
oplettendheid gemakkelijk voorkomen wor
den. Daartegenover dienen de voordeelen
van den klimop in aanmerking genomen te
worden.
De klimop bevordert het opdrogen der
muren, hetzij doordien hij door zijn hecht-
worteltjes het vocht opslurpt of wel doordat
zijn schuinstaande bladeren den muur tegen
regen en sneeuw beschutten. Onderzoekt
men der mortel van bouwvallen en monumen
ten, die door klimop overgroeid zijn, dan zal
men zien hoe hard en droog hij is.
De klimop brengt door zijn kronkelende
ranken verband in de deelen van den bouw,
doordien zij een houten kuras vormen van
veel grooter sterkte dan men gewoonlijk
meent.
Hij houdt ook de afkoeling der muren
tegen. Bewoners van een met klimp behangen
huis weten dat zeer goed.
Versiert uw huizen met klimop 't is nut
tig en schoon. De natuur is de bekwaamste en
goedkoopste sierkunstenaar.
Tc Wageningen hield dr. K. Snell, van de
Rijks—biologische inrichting te Berlijn Zater
dag j.l. in liet laboratorium voor mycologie
en aardappelonderzoek een voordracht over
kennis van aardappelsoorten.
Welke soorten in de verschillende landen
gebruikt worden, hangt af, van de eischcn die
de verbruikers van den aardappel stellen,
speciaal wat betreft den smaak.
Evenwel ook dc opbrengst, het aanpas
singsvermogen aan bodem en klimaat en de
weerstand tegen ziekten spelen hierbij een
rol. Wat betreft de verdecling in soorten,
lette spr. o.a. op kleur van bloemdek, even
tueel voorkomen van een tweede bloemdek
(bv. bij de Parnassia), lengte van stengel, het
aantal zaadballen, en het eventueel voorko
men vn blaadjes in dc bloeiwijze (Hinden
burg).
Wat den .aardappelknol betreft, let spr.
eerst op den vorm en op dc kleur van de
schil en van het vlcesch. Ook dc kleur der
kiemen, groen, rood, of blauw-violet, was
voor hem een aanduiding. Mei betrekking
tot den wortel kon spr. nog niets definitiefs
zeggen, aangezien hij met deze onderzoekin
gen nog bezig was. Hij experimenteert met
het cogenaamde wortelkistje, 'n zinken wig-
vormigen bak met glazen zijwanden. Door
het verwijderen der zinken zijwanden kan
men den grcci van het wortelstelsel tegen
het glas nagaan.
Spr. groepeert de soorten, a. alleen naar
het loof; b. alleen naar dc knollen.
Alleen naar het loof zijn de volgende
groepen te onderscheiden: 1, dc vroegrijpe;
2. dc middenvroegrijpe; 3. dc middenlaatrijpc
en 4 de laatrijpe soorten.
De vroegrijpe onderscheidt spr. in twee
typen; dc Kaiserkrone type met witte bloe
men cv 't Niere type met violette bloemen.
De middenvroegrijpe wordt verdeeld in het
Ellr type met groenen stengel en het Primel
type met roodbruin-getinten stengel; de
middenlaatrijpc splitst hij in de industrie
type met horizmt ial gestrekte bladeren en
i.et U"-io-dale type met lager loof en de
zijstengels opwaarts gebogen. Bij de laat
rijpe soorten onderscheidt men 't Silezische
type met groenen stengel en het Red Star
lype met rood-bruin getinten stengel.
Beschouwt men alleen den knol. dan ver
deelt spr. den ïard i jpel alleen in vroege cn
late soorten Bij de eerste hebben wij weer
dc Kaiserkrone en Nie.rc tvpc Bij de late
beslist de kleur van hei vlceseh, n 1. getl-
vleezig of v 'v:< z g Tot de geelvleezige
behoort net reeds genjmil-" industrie type.
Bij de witvlee ige neemt spr ook n„g den
vorm in acht Den 'ijn er vier onderscheidin
gen te maken cn wel het Maereker tvpc met
ronden knol en vol en het Imperator type
GEEN STUDENT.
Hospes (tot zijn vrouw): „Zeg eens, vrouw
ik geloof dat die student, die nu onze ka
mer gehuurd heeft, heelemaal geen student
is!"
Hospita: „Waarom denk je dat?
Hospes: „Wel, omdat hij veel te veel slcu
deert."
SCHILDER EN KRUIER.
Schilder: „Mooi. Breng dit schilderij nu
maar op de tentoonstelling. Maar pas op
de verf is nog nat."
Kruier: „O. dat hindert niets, daar kan
die jas van mij wel tegen."
WAAROM?.... OMDAT!
Oude heer: „Zit je hier te visschen, jo
chie? Waarom zit je niet op dc school
bank?"
Jochie: „Omdat daar geen visch it -*>-
tuurlijk!"
HET PORTRET.
„Is dit een portret van je aanstaande?
„Ja, hoe vindt je hel?
„Hm, ze is zeker rijk'
met ronden knol, maar afgeplat, b.v, dc Par
nassia, het Up-to-date type, ovaal en plat en
het Magnum Bonum type, lang, ovaal en vol,
b.v. Jubel en Hindenburg.
Teneinde nu te kunnen beslissen tot welk
type een willekeurig aardappel behoort
had spr. tabellen samengesteld, aan de hand
van welke hij eenige aardappels klassifi-
ceerde.
van de voor on»
land belangrijkste
stations.
Nieuwsberichten (Vas Dias) Amsterdam
P. C. F. F. Golflengte 2000 M.
Dagelijks (uitgezonderd Zondag) 8,15—
8,30 v.m.; 10—10.12 v.m.; 11.30—11.55 v.m.;
12,15—12,30 n.m.; 1,05—1,20 mm,; 3—3,30
a.m.; 4,154,28 n.m.
Tijdseinen: 10.15 v.m. en 4.30 n.m.
Effecten en Geldkoersen (Vaz Diaz, zie
hierboven) te 1,301.45-22.152.30 en
2.45 n.m. (uitgezonderd Zondag cn vacaa-
tiedagen en Zaterdag alleen 10.3011.30
v.m.)
Weerberichten Vossegat Bé 1050
M.: 11.10 v.m. cn 12,30 n.m. en 8 n.m. (Ge
meenlijk Morseseinen in langzaam tempo,
waarop men zich oefenen kan).
Londen 2 L.O. golflengte 365 M.
Somtijds 3.205.20 n.m., dames half uurtje,
5.50 kinderuurtje, 7,5010.50 (of later) con
cert, opera of PopuL avond.
Tijdseinen 7.20 en 9.50 n.m. Maandag,
Donderdag en Zaterdag Dansmuziek (Jaz-
band) van uit het Savoy Hötel te Londen
na 10.20 n.m
Diverse Engelsche stations hebben onge
veer dezelfde zenduren en wel:
Cardiff 5 W A. pp 350 M.
Manchester 2 Z. Y. op 375 M.
Bournemouth 6 B M. op 385 M.
New Castle 5 N. O. op 400 M
Glasgow 5 G. S op 420 M.
Birmingham 5 I. T. op 475 M.
Aberdeen 2 B. D. op 495 M.
Radio Paris S. F. R. 1780 M. Con
cert (Tzigane orkest) 1.05 n.m dito te 5.05
n.m. (vocaal oi instrumentaal) dito te 9.20
n.m„ als 5.05 of aansluiting op opera of
anderszins (voorafgegaan te 8.50 n-m. door
Nieuwsberichten).
Gemeenlijk Donderdag en Zondag Dans
muziek tot ruim elf uur. event afgewisseld
door chansons of causeriën.
Eiffel toren F. L. 2600 M. 7 cn 11
uur v.m., 7.20 en 10.35 n.in. Weerbericht
3.50 n.m Beursverslag 6.307. J5 n.m.
concert. 11.2011.25 n.m. en 12.04 Tijdsei
nen.
Ecole Supp. P. T. T. 450 M.: Dage
lijks, behalve Maandag te 9.20 n.m., voor
drachten, enz
Petit Parisien 340 M.: Gemeenlijk
Dinsdag, Donderdag en Vrijdag 8.50 n.m.
concert.
Brussel S. B. R. - 265 M. 5.20—6.20
n.m. en 8.351020 n.m. concert.
Haren (Brussel) B. A. V. 1100 M. 5.1®
n.m. Weerbericht.
Königswusterhausen L. P. 4000 M.
7.20 v.m.6 n.m. berichten (ongeregeld!
Maandag en Vrijdag 8.209.20 n.m. concerl
op 2700 M_ Zondag alleen 11.20 v.m.
1.20 n.m.
Eberswalde 2700 M. Gemeenlijk
Dinsdag en Donderdag concert 8.209.20
Chelmsford. 1600 M. Concert of toes
spraak 11.50—12.50 4.20—5.20; 7.50—8.50.
(Daar het proefzendingen betreft dient wij
ziging tc worden voorbehouden).
PROGRAMMA.
Dinsdag 15 Juli, waarschijnlijk alleen buiten
landsche stations.
Woensdag 16 Juli, fa. Smith Hooghoudt,
Amsterdam, geen concert.
- -
54.
Daarop vervolgde hij
„Komaan, vooruit vriendje. Wij zullen u
naar uwe bestemming brengen."
„Gij neemt mij gevangen riep Eduard
vol angst uit.
„Wij nemen u niet gevangen. Wij zullen u
eenvoudig naar het parket van den prokureur
des konings brengen, aan wien gij u zult heb
ben te verantwoorden."
„Het parket.de prokureur des konings!
Maar waarom, mijnheer In 's hemels naam.
Zeg mij toch waarom
„Om twee zeer goede redenen. Vooreerst
hebt gij geen papieren en dat is volstrekt niet
zooals het behoort. Ten tweede kunt gij een
heel eerlijk man zijn en ik wensch het voor
u, maar gij hebt het ongeluk, sprekend te ge
kken op een beruchten boosdoener, die uit
de gevangenis te Parijs ontsnapt is en wiens
signalement door gansch Frankrijk aan al de
brigades der gendarmerie is toegezonden."
„Mijnheer 1 mijnheer stamelde Edmond
?eheel buiten zich zeiven, „ik ben geen mis
dadiger, dat zweer ik u."
„Wanneer dat zoo is, zuit gij het den pro
kureur des konings gemakkelijk kunnen be
wijzen. Dat is een verstandig man. Hij zal
de zaak spoedig in orde brengen maar ik
moet mijne instructies volgen. Vooruit dus,
laten wij geen tijd verliezen 1"
Edmond gevoelde, dat hij verloren was,
hij trachtte geen wéérstand te bieden, noch
door smeeken en bidden de vrijheid terug te
krijgen. Hij begreep, dat geen van beiden
helpen zou.
Hij sprak geen woord meer en plaatste zich
langzaam, met het hoofd voorover gebogen,
terwijl tranen zijne brandende oogen vloei
den, tusschen de beide gendarmes, en deed
aldus zijne intrede in Brest.
Zooals men begrijpen kan, stelde de po
litie te Parijs er het grootste belang in, dat
een zoo groot misdadiger gevat werd. De
strengste orders waren dan ook in alle rich
tingen gezonden en het was bijna een won
der, dat de vluchteling niet vroeger in de
handen van het gerecht gevallen was.
Voor den prokureur des konings gebracht,
verried de verpletterde Edmond zich spoe
dig zelf door de verwarring en het onsamen
hangende zijner antwoorden en eindigde met
te bekennen, dat hij de vluchteling was, wiens
gevangeneming men op hoogen prijs stelde.
Niet weinig trotsch op deze vangst, gaf de
prokureur des konings bevel, om dezen
grooten misdadiger niet naar de strafgevan-
aenis te breneen. die eeen zekerheid genoeg
tegen eene tweede poging tot ontsnappen
aanbood, maar naar de geleien, om daar te
verblijven, totdat nadere orders uit Parijs
over zijn lot beslist zouden hebben.
Dientengevolge werd de ongelukkige op
gesloten in een der gevangenhokken, be
stemd voor zulke galeiboeven, die aan weer
spannigheid of de eene of de andere overtre
ding van het reglement schuldig gemaakt
hebben.
Na verloop van een half uur, gedurende
welken tijd de gevangene zich aan de wan
hopigste gedachten ten prooi was, hoorde hij
het geluid van voetstappen, die zijn gevan
genis naderden
Eensklaps kwam een gedachte bij hem op.
„Men heeft mijn zakken niet doorzocht,"
dacht hij, en had de tegenwoordigheid van
geest, acht goudstukken, die hij nog bezat,
in een donkere hoek der cel te verbergen.
Twintig francs waren hem genoeg geweest
om al dien tijd van te leven.
Het was tijd de deur werd geopend en de
kommissaris-generaal verscheen, vergezeld
van twee bewaarders, benevens nog twee per
sonen, die een pak kleedingstukken en ke
tenen droegen.
„Gij zijt aan mijn zorg toevertrouwd," zei
de de kommissaris-generaal tot den gevan
gene, en ik moet voor u instaan. Daar gij van
een groote misdaad wordt beschuldigd,
moet ik u aan hetzelfde reglement onder
werpen als de galeiboeven, die onderjmijn
bewaring staan. Gij moet dus de kleeding
der galeien aandoen gij zult boeien aan han
den en voeten krijgen uw haar en baard zul
len afgeschoren worden. En in uw eigen be
lang moet ik u waarschuwen, dat, wanneer
gij tracht te ontsnappen en uwe poging tegen
alle waarschijnlijkheid gelukte, een kanon
schot uw vlucht bekend zou maken. Uw
hoofd zou alsdan op prijs gesteld worden
en men zou u opsporen en najagen, zooals
men de galeiboeven doet. Gij zijt nu gewaar
schuwd schik u in uw lot en vererger uwen
toestand niet moedwillig."
Een half uur daarna bevond dc ongeluk
kige zich alleen in het hok, waarin reeds zoo
veel misdadigers voor hem hadden gezeten,
gekleed in het roode pak der galeibovene
en met afgesneden haar en baard.
ACHTSTE HOOFDSTUK.
Sinds twee dagen was Edmond in de ge
vangenis der galeien opgesloten. Elke mi
nuut van die acht en veertig uren was met
wanhopige langzaamheid voor hem voorbij
gegaan.
Tegen den morgen van den derden dag lag
hij uitgestrekt op de smalle legerstede, die
het eenige meubelstuk van het hok uit
maakte, toen hij een vreemd geluid hoerde,
dat uit den muur scheen te komen, die zijn
hok van het aangrenzende afscheidde.
Tegelijkertijd ging een stuk steen dicht
bij zijn hoofd los en ontstond eene opening
in den muur, groot genoeg om er den arm
door te kunnen steken.
Het was duidelijk, dat deze opening reeds
lang bestond en diende, om eene geheime en
verboden gemeenschap te onderhouden.
„Wat moet dat beteekenen," dacht Ed
mond.
Hij bleef niet lang in het onzekere.
Eene heldere, duidelijke, ofschoon zeer
zachte stem sprak door de opening het vol
gende
„Kameraad, hoor eens als het u belieft."
„Spreekt gij tot mij," vroeg Edmond zacht.
„Tot u, wanneer ik tenminste, zooals ik
geloof, het genoegen heb tot een goeden ke
rel te spreken, die twee dagen geleden, van
Parijs komende, op een kwart mijl van de
stad door de gendarmes gevangen is en van
moord en diefstal beschuldigd wordt."
„Helaas, antwoordde Edmond, dat ben
ik. Doch wie zijt gij en hoe kent gij mij
„O, wij kennen hier iedereen. Gij zijt nog
nauwelijks het hek doorgegaan of wij ken
nen uw gansche geschiedenis. Ik ben overi
gens eene brave jongen, die ongelukkig ge
weest is, en ik heb iuist dezen morgen ge
maakt, dat men mij in dit hok zette, om met
u te kunnen spreken."
„Wat hebt gij mij te zeggen
„Iets zeer belangrijks. Maar spreek zachtcf
want er is een schildwacht in den gang voof
onze deuren. Ik kom dadelijk tot mijn doel.
Uw zaak staat slecht, gij zult ter dood ver
oordeeld worden en het beste wat gij hopen
kunt, is levenslang hier te moeten blijven.
Dat is nu juist niet heel prettig en gij moet,
dunkt mij, niet weinig lust gevoelen, de vrije
lucht in te ademen. Is het niet zoo, kame
raad
„Ik ben niet gek," sprak Edmond, „en ik
weet, dat vluchten onmogelijk is."
..„Onmogelijk! wie zegt dat? Niets is on
mogelijk en ik ben voornemens u verschillen
de kleine zaken aan te bieden, die u, wanneer
gij er goed gebruik van maakt, de vrijheid
zullen wedergeven."
„Mag ik weten waarin die bestaan
„Wel zeker. Vooreerst is er een klein, zeci
vernuftig werktuigje, waarmede gij in een
minuut de boeien, die uw bewegingen belem
meren, door kunt vijlen."
Edmond sidderde. Het denkbeeld van ont
vluchten kwam weder bij hem op.
De andere vervolgde
„Dat is niet nog alles. Ik kan u een kom
pleet stel matrozen kleederen bezorgen, een
beetje oud, maar toch nog zeer bruikbaar.
Met die kleeding en een pruim tabak in u
mond, kunt gij u overal gerust vertoon
{Wordt vervolgd); 4