De wereldvlucht der Amerikanen. De conferentie te Londen. Luchtlijn Rotterdam-Basel.
EEN MOOIE GROEP uit deu optocht der li Kindsheid te Ouderkerk a.
Amstdi
BINNENLAND.
lAinister Colijn over Generaal
Van Heutsz.
LEGER EN VLOOT.
Een geheimeoor»
logs-organisatie.
HET PARKHOTEL TE AANDALSNES. Noorwegen, w.aar oass KHpVgkliilw
Familie thans verblijf houdt.
De heer Colijn besluit zijn her
inneringen, dat alle heenwijzen
„naar een rechtschapen karak
ter, naar een man met sterk
rechtsgevoel, naar een man die
zeker ook gebreken had, geen
geringe zelfs, maar van wien
als eindoordeel gelden mag dat
hij tot de allergrootsten van
ons geslacht behoort,"
Het antwoord kwam per kee-
rende post en het was in den
gewonen trant, „Niet ter zake
dienend; het lag niet in mijn
voornemen U voor bevordering
bij keuze voor te dragen we
gens bedrevenheid in dans ti
kaartspel."
Nooit heeft hij mij in al d]>
jaren iets gevraagd te doen wat
tegen mijne overtuiging zou
hebben ingedruischt. Zelf op
religieus terrein volstrekt on
verschillig, was hij wars van al
le vijandschap. Ook hierin was
hij breed van opvatting.
Het laatst heb ik hem ont
moet in Januari van dit jaar in
Zuid-Tïrol. j
Naar het lichaam een wrak-
Met een helderen geest.
Gaarne vertoevend in het
Verleden, toch voor het Heden
allerminst onverschillig.
Toen ik als Minister van
nanciën optrad had hij mij ge
schreven: Uw aanvaarden vaA
die portefeuille beteekent sla
gen! Ik veroorloofde mij in
Januari mijn twijfel dienaan
gaande kenbaar te maken, om
dat wij het ditmaal niet saam
zouden kunnen afdoen. Maar
hij wilde van dien twijfel niet
hooren. „De tegenstand dien
ge ondervindt beteekent alleen
dat het minder vlug zal gaan,
maar geenszins dat het niet
zal gaan."
Zijn vertrouwen was grooter
dan het mijne. Ik heb hem in
stilte daarvoor bedankt. Omdat
er uit bleek dat het vertrouwen
van mijn ouden chef, dien ik
jaren lang met raad en daad ter
zijde mocht staan, nog ongebro
ken was.
TROOSTELOOZE RUïNE. Een kiekje van den feilen brand te Wagenberg,
die een heele groep huizen in vlammen deed opgaan.
In „Eigen Haard" schrijft de heer H. Co
lijn, die van 1898 tot 1909 onder de beve
len' heeft gediend van nu wijlen den gene
raal Van Heutsz, bij een portret van den
overledene, een van veel waardeering ge
tuigend bijschrift.
De tegenwoordige minister van Finan
cien zegt dat in ae periode, waaraan de
naam Van Heutsz is verbonden, de grond
slag gelegd is, waarop Indië op den duur
tot een staatkundige eenheid zal kunnen
uitgroeien. In zooverre dan vormt zijn tijd
de inleiding op wat de twintigste eeuw ons
brengen kan.
De schrijver wijst op de principiëele wij
ziging, die in 1898 is ingetreden in ons kolo
niaal beheer. Wel hebben de toenmalige
bestuurders, met name minister Cremer, de
politieke verantwoordelijkheid aanvaard,
maar vast staat dat zij dit alleen konden
doen omdat achter hen de kolonel Van
Heutsz stond, die de militaire verantwoor
delijkheid voor de koersverandering aan
vaardde.
De schrijver gaat dan vooi
Het jaar 1898 was een jaar waarin tot een
daad werd overgegaan; maar tot een daad
waaruit zich straks een politiek systeem
ontwikkelen zou. Een politiek systeem, dat
in 1904 toen Van Heutsz door Idenburg
als Gouverneur-Generaal naar Indië gezon
den werd in die beide namen, doch in
Van Heutsz allereerst, hare zuiverste uit
drukking vinden zou.
En in hef belang der fnlandsche bevol
king, èn om de waardigheid van ons gezag,
èn met het oog op de eischen der schatkist,
zou voortaan het eenmaal onder ons gezag
gebrachte gebied niet weder verlaten wor
den, maar blijvend onzen invloed ondergaan.
De jaren 1898—1910, begin en einde aan
gevend van het tijdvak waarin de nieuwe
gedachte rijpte en tot invoering gebracht
werd, zijn daarop jaren van scheppend werk
in Indië geweest; en aan dat werk is dc
naam van Van Heutsz zóó nauw verbonden,
dat het geoorloofd is dit tijdperk naar hem
te noemen.
Ook om de grondleggende beteekenis er
van.
Indië is geen innerlijke eenheid.
Het is een conglomeraat van volken.
Daaruit kan een waarlijk staatkundige
eenheid alleen groeien door de gestadige in
werking van het Nederlandsch gezag op alle
gebiedsdeelen en op alle rassen.
Maar daarvoor was dan als eerste voor
waarde noodig dat heel Indië onder ons ge
zag werd gebracht.
Dat is onder Van Heutsz als Gouverneur-
Generaal geschied.
Daarom is hij een der voornaamste bouw
meesters van een toekomstig Indisch Rijk.
Een der allervoornaamste, wjjl hij de fun-
VERZAKKEND AMSTERDAM. Ook aan het Oude
Kerkplein moest een hoekhuis wegens 't scheuren
der muren gestut worden.
DE WERELDVLUCHT DER AMERIKANEN. Kol.
Branker begroet de vliegers bij aankomst te
Croydon namens de Engelsche luchtmacht.
DE OLYMPISCHE SPELEN. Een aardige foto van de waterpolo-match GriekenlandTsjecho-Slowakije,
damenten van het gebouw heeft gelegd.
De heer Colijn geeft dan een paar per
soonlijke herinneringen.
Na een vergelijking met dr. Kuyper
„door velen gehaat en verafschuwd, doo?
anderen met groote aanhankelijkheid vex*
eerd" schrijft hij:
Ruin 10 jaren genoot ik het voorrecht zijt
medewerker te zijn en het grootste deel
daarvan verkeerde ik met hem op het
nauwst. Zijn zwakheden bleven mij niet ver
borgen; zijn sprekende karaktertrekken
wekten een enkele maal neiging tot verzet,
maar in den regel ging er be
koring van uit. Zijn onmisken
bare grootheid en in den diep-
sten grond altijd nobele geaard
heid drong tot bewondering.
De eerste kennismaking van
den toenmaligen jongen Luite
nant met den reeds met roem
omstraalden Luitenant-Kolonel
Van Heutsz was voor den eer
sten keer niet bemoedigend. In
aanmerking gebracht voor een
betrekking waarbij Van Heutsz
een beslissend woord te spre
ken had, werd aanvankelijk een
ander aangewezen. „Ik weet
alleen van hem dat hij bidt,"
zoo luidde het oordeel, „maar
niet dat hij ook vechten kan.
En de laatsten heb ik noodig."
Toen hij er echter op gewezen
werd, dat de jonge officier
•reeds op Lombok zijn sporen
verdiend had en toen ik enkele
dageitfcater onder het persoon
lijk bevel van Van Heutsz aan
een actie tegen den vijand deel-
,nam, werd met gelijke duide
lijkheid van het veranderd in
zicht blijk gegeven. „Nu ik zie
dat ge het werken met het bid
den vereenigt kan ik u gebrui
ken."
Vanaf dat oogenblik tot aan
•mijn vertrek uit Indië in 1909
kort voor zijn aftreden als
Gouverneur-Generaal heb ik
hem, in ongestoord vertrouwen
•van nabij gediend.
Voor wie hem met toewijding
ter zijde stonden was hij een
even toegewijd chef. Somtijds
buitengewoon veeleischend,
geen zwarigheden duldend,
niets onmogelijk achtend, maar
tegelijk gul met zijn lof wan
neer een moeilijke taak tot een
goed einde was gebracht.
Ook had hij een ruimheid van
opvatting als in de militairs
wereld niet altijd wordt aange
troffen.
Toen hij mij in 1900 aanzocht,
om, onder gelijktijdige bevorde
ring bij keuze tot kapitein, als
zijn adjudant op te treden, op
perde ik daartegen aanvanke
lijk bezwaren. Ik achtte mij om
sociale redenen voor die post
niet zeer geschikt. Dansen en
kaarten deed ik niet en de ge
neraal zocht op zijn tochten
wel eens verstrooiing in het
kaartspel; terwijl, naar Indi-
schen trant, bij partijen ten
Gouvernementshuize vaak ge
danst werd.
HET GEBOUW VAN HET R. K. VAKBUREAU
te Utrecht, dat heden feestelijk zijn derde lustrum
viert
DE VOORNAAMSTE FIGUREN DER LONDENSCHE CONFERENTIE.
V. 1. n. r. THEUNIS, Belgisch premier, Maarschalk FOCH, OWEN YOUNG,
Amerikaansch expert van financiën, Generaal NOLLET, BEN AS, Tsjecho
Slowakije, HERRIOT, Fransch premier. (MacDonald achten we voldoende
bekend).
Bij min. beschikking van 9 de.
dezer is bepaald, dat het in het
voornemen ligt het eerlang te,
verschijnen boekwerk „Oorlogs-
organisatiën" van geheimen
aard te doen zijn. In verband
hiermede wordt reeds thans
verboden, gegevens omtrent or
ganisatie te publiceeren, dan
wel mede te deelen aan perso
nen, van wie de aard hunner
betrekking niet medebrengt,
dat zij van die organisatie op
de hoogte moeten zijn.
Bij het schrijven van artikelen
in tijdschriften enz. mag echter
gebruik worden gemaakt van
de gegevens, die in de verschil
lende voor iedereen verkrijg
bare, reglementen en voor.
schriften syn vermei^ -
MET VOLLE ZEILEN, 't Zweedsche opleidings- s PROMOTIE.
schip Najaden, uit Helder vertrekkend, demon- FEEST' TE
streert voor den vice-admiraaL SA1NT-CYR.
EEN NIEUW KINDERRIJTU1G met lossen kap.
De vervaardiger reisde er al mee van IJsselstein
naar Alkmaar!
TOKUGAWA, de Japan-
sche prins, op wien door
een student een moord
aanslag werd gepleegd.
DE AMERIKAANSCHE WERELDVLUCHT. Een foto van de ontvangst te
Parijs. Achter luitenant Smith de Fransche hoofdofficieren Nisel en Dumesvil.
DE OLYMPISCHE SPELEN. Zwemmen-schoon-
springen. Garrau's sprong van de 10-M, plank
DE LUCHTLIJN ROTTERDAM—BASEL, 't Eerste
passagiersvliegtuig uit Basel (Handley Page me) 3
motoren).
ZAGHLOEL PASJA,
Egyptisch premier, op
wien door een student 'n
moordaanslag werd ge
pleegd.
De slag bij BLANKE INDIANEN uit Panama zijn te New-York
Turckheim aangekomen. Geleerden onderzoeken tot welk ras
[1675) nagespeeld. zij gerekend moeten worden.
