Gedenkalbum Int. Eucharistisch Congres
Het 27ste Intern. Eucharistisch Congres.
ff
DIT NUMMER BESTAAT UIT 12 BLADZIJDEN
mm
Vrijdag 25 Juli 1924
47ste Jaargang No. 15798
De derde Congresdag. Bij de Hongaarsche kinderen. In de Nederlandsche sectie. - De drie
groote avondvergaderingen. Enorme belangstelling. De kardinaal-legaat bezoekt de bijeen
komsten. Een protestantsch protest.
De hoofdtribune in het Stadion..
Een kijkje in het Stadion.
Algemeene Vergadering
St. Willibrorduskerk
Aan onze Lezers.
Wij berichten hiermede, daf voor de lezers van
ons blad verkrijgbaar gesteld wordt een prachtig
Gedenk-Albtun van liet Internationaal Eucharistisch
Congres te Amsterdam.
Dit album zal gedrukt worden op zeer fraai papier
en bevatten 100 of meer platen over liet Eucharis
tisch Congres.
Het formaat zal zijn 25X32 c.M. en het zal ver
schijnen in een omslag in twee kleuren gedrukt.
Een exemplaar van het Album zal aangeboden
worden aan Zijne Heiligheid den Paus, een aan
Z. Em. Kardinaal van Rossum, alsmede aan de Hoog
waardige Bisschoppen van Nederland.
Wij zijn er van overtuigd dat al onze lezers dif
album gaarne zullen willen bezitten.
De prijs zal slechts zijn 1.per exemplaar.
Voor dien uiterst lagen prijs zal men een herinnering
hebben aan het feit. dat te Amsterdam een Interna
tionaal Eucharistisch Congres gehouden werd, die
een menschenleven lang zal worden bekeken en
besproken. Het kan worden afgehaald aan onze
bureaux, of besteld worden aan de agenten van ons
blad. Men gelieve evenwel spoedig zijn bestelling,
vergezeld van het bedrag, aan ons of aan onze ver
tegenwoordigers te doen. Wanneer eenmaal <ie be
schikbare oplage uitgeput is, kunnen geen exem
plaren meer worden verstrekt.
De uitvoering der bestellingen begint op 4 Augustus
en geschiedt zooveel mogelijk in volgorde waarin
ze zijn binnengekomen.
DE ADMINISTRATIE, j
Minis'fer Ruys de Beerenbrouck op bezoek bij Kardinaal van Rossum.
i'mf:(m
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
De abonnementsprijs bedraagt voor
1748.
Postrekening No. 5970.
HAARLEMSCHE COURANT
Advertentiën 35 cents per regel.
Bij contract belangrijke korting*
Advertentiën tusschen den tekst,
als ingezonden mededeeling, 60 ct.
per regel; op de le Pagina s 75 ct.
per regel. Vraag- en aanbod-adver*
tentiën 14 regels 60 ct. per plaat
sing; elke regel meer Ij ct., bij
vooruitbetaling.
DE DERDE CONGRESDAG.
Wat ik over het verloop van dit schoone
Congres neerschrijf, bedoelt niet meer te
zijn dan de weergave van een indruk
en die is uiteraard een zeer onvolledige,
want 't is bekend, dat één mensch maar
op één plaats te gelijk kan zijn.
Mijn nieuwste indruk is deze: de pessi
misten hebben voor de zooveelste maal
ongelijk gehad. Er werd zorgelijk beweerd,
dat 't bezoek der vreemdelingen tegenviel
ik kan geen cijfers noemen, maar 't we
melt van vreemdelingen in de Mirakelstad
en de meesten van hen dragen het wel heel
duidelijk zichtbare Congres-insigne. Overal
klinken je brokstukken van vreemde talen
in de ooren, zooais wel van zelf spreekt: 't
meest Duitsch.
De Duitschers hebben trouwens vandaag
hun best gedaan. Er was zoo'n belangstel
ling en enthousiasme voor hun sectie-ver
gadering, dat zij hun menigte niet wisten te
bergen. Zelfs de Mozes en Aaron-kerk bleek
te klein.
En de stemming in 't algemeen. Wie er
op gerekend mocht hebben 't zij uit over-
groote bezorgdheid, 't zij uit leedvermaak
dat die in gebreke zou blijven, ziet zijn
verwachting zeker niet vervuld, 't Is haast
ongelooflijk zooveel geestdrift als er
heerscht in deze stad, onder deze Congres
sisten, op alle bijeenkomsten.
't Eenige eigenlijk, wat niet •meevalt, is
het weer. Althans vandaag speelt Pluvius
al te vrijmoedig baas. Toen ik vanmorgen
te Haarlem op den trein stapte 't was
nog geen half zeven, want ik wilde iets
moois bijwonen sloeg de regen tegen de
ruiten en beloofde de grauwe lucht nog meer
overvloed van hemelwater. Die belofte heeft
ze gehoudenik kan er niet dankbaar
voor zijn, maar troost me met de gedachte,
dat het welslagen van een Eucharistisch
Congres niet afhangt van het weer.
In de kerk op het Bagijnhof, dat altoos
zoo vriendelijk en rustig ligt midden in de
woelige stad en dat zich nu op zijn eigen
aantrekkelijke wijze feestelijk had getooid
ter gelegenheid van het Congres, begon te
half acht een heilige Mis voor de Hongaar
sche kinderen. Daar zat iets roerends in,
want die H. Mis werd gecelebreerd door
den Hongaarschen bisschop Dr. Stephan
Hanauer uit Vaiz en de toespraak werd ge
houden door den prelaat Dr. Johann Mésza-
vos, Aartsbisschoppelijk Vicaris te Boeda
pest. De kleine bannelingen, door den nood
uit het vaderland in de armen der vreemde
weldadigheid gedreven, mochten zich dus
op dezen morgen wel terugdenken in hun
eigen arme land en 't moest feest zijn in de
kinderharten, nu zij het Allerheiligste moch
ten onvangen uit de hand van hun eigen
bisschop.
't Was ook te zien aan die smalle gezich
tjes, waarover nu een blos lag en die don
kere oogen, schitterend van ongewoon ge
luk. En de pleegouders, die met hun be
schermelingen de intieme kerk vulden, ge
noten mee. Aandoenlijk klonken de Hon
gaarsche gezangen, door de kleinen bedeesd,
maar meestal zuiver gezongen. En wat luis
terden ze, toen zij op het preekgestoelte den
Vicaris zagen, die hen toesprak ernstig e«
opwekkend. Hij vertelde van het Congres
en van het Mirakel van Amsterdam. Als zij
in Holland zooveel liefde ontmoetten bij
de katholieken, dan was dat voor 'n groot
deel te danken aan de warme liefde tot de
H, Eucharistie, welke in dit land heerscht.
En wanneer zij terugkeerden naar het Hon
gaarsche vaderland, dan moesten zij die
liefde meedragen, om daardoor gelukkig
en goed te zijn.
Er waren vele Hongaarsche priesters bij
het H. Officie tegenwoordig en na afloop
zag ik ze staan op het Bagijnhof, omringd
door de kinderen, die, opgetogen, zich nu
uiten konden in hun eigen taal. Pleegouders
stonden er bij, verlegen met hun Hollandsch,
vaak 't tegemoetkomende Duitsch nog niet
verstaand, maar toch blij, omdat ze wel za
gen, hoe hun liefdadigheid werd gewaar
deerd.
Om half tien werden in elf kerken Ponti
ficale heilige Missen opgedragen en overal
was de ruimte met geloovigen bezet, zooals
ik hoorde. En dat de kinderhulde in de ver
schillende kerken slaagde, spreekt wel van
zelf, want de kleinen nemen graag op hun
ne wijze deel aan het Congres en Zusters,
Broeders en onderwijzers waarbij de
ouders niet mogen vergeten worden
Wel te begrijpen bij zoo'n internationale
gebeurtenis!
Op het podium zat het Hoogwaardig Epis
copaat en het sectie-bestuur met Professor
Schrijnen, den rector-magnificus der Katho
lieke Universiteit als voorzitter. Spreker
was Pater A. Schelstraten S.S.S. van „Brak-
kenstein" te Nijmegen. Zijn onderwerp:
„Sacrum Convivium" Effecten'der H.
Communie.
Van zijn rede heb 'k genoten, al was
de stem, die ze uitsprak niet bijzonder mooi
en al kon k den propagandist niet zien,
omdat de persplaatsen in den onstuimigen
stormaanval van het publiek waren gean
nexeerd geworden. De redenaar gebruikte
sterke, direct tot de verbeelding sprekende
beelden, waardoor de veelzijdigheid van het
eenig Liefdegeheim God fel en mooi werd
belicht. Als 'k probeerde een zakelijk ver
slag te geven, zou 'k niet meer doen dan
vertellen van aan ieder katholiek bekende
dingen 't was de wijze, waarop het ge
zegd werd, die voor allen het treffende en
voor velen het nieuwe bracht. We weten
immers, dat reeds in de oude tijden het
nuttigen der offerdieren als een godsdien
stige acte bestond en dat het Hemelsch
Brood zijn voorafbeelding had in het man
na der Joden en het brood van Elias. We
verstaan het, dat de H. Communie, de ver-
eeniging van den Christen met zijn Chris
tus, de hoogste bevrediging is der ziel, die
hunkert naar God. De dramatische en sym-
bolieke beteckenis van het H. Altaar-sa
crament spreekt duidelijk tot ons. Wij zien
daarin niet 't eerst een herinneringsfeest,
maar een hernieuwing van Christus' offe
rande voor de redding der wereld. En we
voelen dat we Jesus' wereld-omspannende
offerliefde tot de onze moeten maken, om
later met Hem verheerlijkt te worden.
Welk een warmte lag er in dat betoog,
opgebouwd op den heerlijken Magnificat
antifoon, voerend langs de breve van den
heiligen Paus Pius tot de propaganda voor
de veelvuldige, do dagelijksche Communie.
Het applaus uit de groote. aandachtig luis
terende menigte groeide aan tot een ova
tie, die den opmerker ontroerde, omdat het
weer de versterking gaf van den indruk: het
Congres slaagt prachtig, want de. geest der
Congressisten is buitengewoon.
Pater Kaarsgaren S. S. S., eveneens van
„Brakkenstein" had niet zoo n dankbare
taak, omdat hij voor een gehoor van
meestal leeken moest spreken over de ver-
eeniging van Priester-Aanbidders. Dit lijkt
me geen mooie en zelfs een verwarrende
benaming. Maar de katholiek begrijpt ze
en weet dus meteen wat de rapporteur,
die zich sterk beperken moest, te hooren
gaf. Dat de vereeniging over de wereld
reeds 150.000 leden telt spreekt voor haar
groeikracht en dat zij in Kardinaal v. Ros-
sum een warmen bevorderaar vindt, is wel
duidelijk. En als de priesters voorgaan in de
bijzondere vereering van de H. Eucharistie,
dan volgen de geloovigen van zelf dat
is de kracht der Katholieke Kerk.
Professor Schrijnen, die de conclusies
zonder eenige verdere bespreking zag aan
genomen in deze vergadering was im
mers maar één stemming: die van geest
drift dankte de sprekers en hij zou geen
leider der Katholieke Universiteit zijn ge
weest, als hij er in ziin slotwoord niet den
nadruk oo had gelegd, dat vooral de stu
denten, die dan toch de toekomstige dra
gers der cultuur ziin, mede moeten werken
om docr de H. Eucharistie zich zelf te
heiligen en de wereld voor Christus te
winnen.
't Was aardig op te merken, bij het uit
eengaan der vergadering, welk een toena
dering er gekomen was tusschen de hoog-
waardigheidsbekleeders en het katholieke
volk. Alsof die allen hun vrienden waren,
zoo hartelijk en eenvoudig bewogen zich
de Bisschoppen tusschen de menigte.
Gewoonlijk ziet men de Dragers van het
Kerkelijk Gezag slechts bij uitzondering en
op een afstand. Hier verried de heerlijke
stemming opeens den nauwen band tusschen
overheid en volk, De Bisschop van Roer
mond hielp zelf een grijzen professor mee
op de been, die bezig was op de trapjes
van het podium te struikelen en herinner
de hem er lachend aan, dat wie hoog staat
laag kan vallen.
Zoo van dichtbij bemerkt men het best,
hoe deze Kerkvorsten wars zijn van ijdel-
Mb"
zorgden wel dat deze mooie betooging tot
haar recht kwam.
's Middags ging 'k de Nederlandsche Sec-
lie-vergadering in de St. Joseph-gezellen-
vereeniging bijwonen. Wat was daar een
toeloop! Om drie uur werden met geweld
de deuren gesloten, want de groote zaal en
het tooneel waren overvuld met belangstel
lenden. Maar op de trappen en in de gan
gen bleven ze dringen om tóch een plaats,
want allen hadden toegangskaarten en nie-
mand wilde graag dit mooie missen. En
'°ejj de vergadering al aan den gang- was,
■noest er iets op gevonden worden. Mgr.
Diepen, die met den Aartsbisschop en de
Bisschoppen tegenwoordig was, hield een
geïmproviseerde toespraak voor die groote
menigte in de kapel en later kwamen daar
°°k de spreker, om zijn réde te herhalen,
j. Onverwacht en onbedoeld kreeg de ver
andering hoog bezoek: Zijne Eminentie Kard.
oincero, die de Duitsche bijeenkopist wilde
hijwonen, was naaf de Gezellen verdwaald,
heid. Een Hongaarsche bisschop beklom
dezer dagen wel de drie-hoog trappen van
een Amsterdamsche volksbuurt, om daar
zelf de menschen te gaan bedanken, die
als pleegouders hun liefde gaven aan de
arme kinderen van zijn land.
'sAvonds ben 'k naar het Stadion ge
gaan. Kwaadwillig sloeg de regen neer, als
of hij met zijn koude stralen het vuur der
geestdrift wilde dooven een onbegonnen
werk, want groote drommen haastten zich
naar de ingangen van het gebouw, dat deze
week Roomsch is, wijl het op zijn muren
het groote, mooie beeld van den Christus
verheft en binnen zijn muren een rijkdom
van Roomsche opgetogenheid bergt.
De regen had allen naar de overdekte
tribune gedrongen, waar ze dicht opeen-
zaten en al begonnen te juichen, toen wet
houder Wicrdels het openingswoord sprak
en met trots in zijn stem verklaarde, dat
de 160.000 Roomsche Amsterdammers zich
bij dit Congres toch wel echt Roomsch
toonen.
De vergadering was begonnen, Kleurig
zwierden de vlaggen der verschillende na
ties tegen het loodgrijs van den hemel, 't
Valt even op, dat zoovele een kruis dragen,
maar ook de roode. vlag .met de halve maan
wappert op een der hoeken lustig mee.
Alles moet nu den Eucharistischen Koning
dienen! En de pauselijke wimpels overheer-
schen alles.
Dr. Vinkesteyn spreekt het eerst. De
loudspeaker versterkt prachtig het woord,
dat overal duidelijk te verstaan is en geen
accent verliest, maar het instrument ver
leent geen rhetorische gaven! Toch is de
rede, waarin Dr. Vinkesteyn de conclusies
van Pater Schelslraeten uitwerkt, interes
sant door de treffende aanhalingen uit ge
wijde schrijvers, die de veelvuldige commu
nie als noodzakelijk bestanddeel van hel
Katholieke leven propageeren.
Maar opeens houdt de spreker op en de
luidspreker brengt de boodschap, dat Z. E.
Kardinaal van Rossum deze vergadering
komt bezoeken. Dat is een geweldig mo
ment. Als 's Pausen gezant met zijn eere-
wacht van ridders over den paarsen looper
naar het podium schrijdt, dondert er een
uitdooft, de woeling der hartstochten wordt
meer en meer bedwongen, waardoor de
grondslag voor het woekeren van vele kwa
len wordt ondermijnd. De H. Eucharistie ver
leent kracht in voorbehocdcnden en in ge
nezende» zin. Dit wisten de artsen der mid
deleeuwen zoo goed, dat zij zich in Tou-
raine verzetten tegen de dwaalleeringen over
het H. S. van Berengarius van Tours. De
oude Christelijke doctoren- en chirurgen
gilden bevorderden jegens de zieken en het
verplegend personeel en onder de eigen leden
de aanbidding van het H. S. en het ontvan
gen der H. Communie.
Tegen menige ketterij op het leerterrein
der H. Eucharistie traden de oude gilden van
St. Lucas, St. Cosmas, St. Damianus en St.
Pantaleonen-corps op. Ook de huidige art
sen moeten deze tradities handhaven. Dit
verlangen ook letterlijk de statuten der hui
dige St. Lucas-bonden: de handhaving der
oude Christelijke tradities, waardoor de unio-
mystica van den Christus-Consolator-Medi-
cus met artsen, verplegers, verpleegsters en
zieken hersteld wordt. Tevens is er dan een
éénheidsfront van Eerherstel door onderlinge
naastenliefde om wille der liefde tot God
tegen alle moderne machten, die de H.
Eucharistie belagen en den Christus verlagen
tot een eindig Wezen, Wiens verlossingstee-
ken, het kruisbeeld, niet meer toegang zou
behoeven in moderne ziekenhuizen. Tegen
over deze pathologisch-psychische gelaats
trekken in het huidige wetenschappelijke-ge-
neeskundig wereldbeeld rijze steeds het Hei
lig Sacrament in de eigen kapel der zieken
huizen, dragen de artsen zorg vpor het tij
dig laten bedienen hunner zieken en het nog
geraas van handgeklap, voetgetrappel en
hóera-geschreeUw door het Stadion, dat het
lijkt alsof het gebouw, te zwak voor die
onstuimige uitbarsting van enthousiasme, zal
instorten. Dat het Hollandsche volk zóó
sterk kon zijn in het uiten van geestdrift
voor een heilige zaak, heeft wel niemand
geweten!
De klaroenen zwijgen, de Oratoriumveree-
niging heeft gezongen, de Kardinaal is geze
ten en de spreker zet zijn rede voort. In
het begin gaf dit optreden een eigenaardigen
indruk. Het deed wat vreemd aan, daar in
de verte een heer met hoogen hoed op te
hooren spreken over een, onderwerp, dat
men anders slechts door een gewijden rede
naar hoort behandelen. Later waardeert men
juist dat onbeschroomde optreden, ziet men
er in een beantwoorden aan het ideaal, door
de minnaars der Eucharistie gepropageerd.
En zóó verstaat het ook hét auditorium, dat
hartelijk applaudiseert.
Het regent niet meer, in het Westen is de
lucht rossig; getint. Nu staat deKardinaal
op het podium en geeft den zegen, die "knie
lend ontvangen wordt, Als hij het Stadion
verlaat, daveren weer de toejuichingen, in
strumentenklank en koorgezang overstem
mend.
Hierna volgt de rede van Pater Josaphat
O. M. Cap. De heldere stem en de fraai op
klinkende woorden brengen begeestering.
Hét klinkt als klokgelui over het veld. Tref
fend is dat nu: midden in het veld het ver
lichte paviljoen, waarop de redenaar in zijn
bruine pij; rondom de al meer aandikkende
duisternis; boven de zwarte vormen der tri
bunes de jachtige grijze lucht, die langzaam
overgaat in nachttint, terwijl nog zwak de
vlaggen kleuren. De sterke stem van den
prediker blijft met telkens nieuwe redenen
aansporen tot de veelvuldige Communie, in
alle standen, op alle leeftijden en bruisende
bijval omsluit zijn woord. Als hij eindigt
wordt het applaus lot een ovatie.
Dr. Hoffman zal nog spreken over „Chris-
tus-Consolator, Christus Medicus", maar 't
is voor mij tijd geworden om dezen dag, de
zen mooien dag le besluiten met het
neerschrijven van vele herinneringen.
REDE DR. HOFFMAN.
Aan Dr. A. C. A. Hoffman, arts te Gouda,
lid der Provinciale Staten van Zuid-Holland,
was opgedragen te spreken over de vijfde
conclusie der Hollandsche sectie van dien
dag. Deze conclusie luidt: Mogen alle zie
kenhuizen een eigen kapel hebben, waarin
voortdurend het Allerheiligst Sacrament be
waard wordt.
Als arts gevoelt spr. de hooge beteekenis
van dit verlangen, juist ook voor 't lichame
lijk welzijn der zieken. Moderne geneeskunst
bevestigt meer en meer d meening der ouden,
dat d invloed van den geest op de lichame
lijke verschijnselen groot is. De Christus-
Eucharisticus, het Brood des Levens, heeft in
dezen zin nog oneindig hooger beteekenis. In
de H, Communie is een vereeniging van twee
levenden. In de Christelijke geneeskunde is
altijd de invloed van het Heilig Sacrament
op het menschelijk lichaam erkend. Dit is in
overeenstemming met de liturgieën der oud
ste en latere Christelijke volkeren, zoowel
van Oosterschen als van Westerscben ritus,
zoowel bij met Rome geünieerde als niet-
geuniëerde volkeren. Spr. gaat dit eenigszins
uitvoerig na ten bewijze, dat hier duidelijk
bedoeld wordt de genezing ook van het li
chaam.
Het Concilie van Trente, de Romeinsehe
catechismus, gewagen duidelijk van de direc
te en onmiddellijke effecten van het H. S. op
het lichaam. De Christus-EucharisticuS is
hier Dezelfde als de wonderdoende Zalig
maker. Lourdes bewijst dit nog heden tot
ontroering zelfs van niet-katholieke genees-
heeren. De rijke, eeuwenoude ondervinding
der Christelijke geneeskunde toont aan, dat
het H. S. de harten door de liefde ontgloeit
en het vuur der begeerlijkheid meer en meer
tijdiger bevorderen van hungeregeld biechten
en communiceeren,
Om 7 uur is de St. Willibrorduskerk vol,
zoodat aan velen de toegang moet worden
geweigerd.
De rijke bloemenversieringen komen bij
het electrische licht goed tot haar recht en
het altaar, waar een groot aantal hoogere
geestelijken aanwezig zijn, wachtend op de
de komst van Kardinaal v. Rossum, is als
overgoten van licht, stralend in luister van
feestdos.
Wij zien hier den aartsbisschop en de bis
schoppen, kardinaal Dubois, Mgr. Dr. W.
Berning, bisschop van Osbrück, Mgr. Heij-
len en even later komt binnen Mgr. Ber
tram, vorstbisschop van Breslau, en verdere
hoogere geestelijkheden en leden van het
Comité.
Te 7.15 wordt achter in de overvolle kerk
een zacht handgeklap gehoord, dat gestadig
aanzwelt tol een donderend applaus: de kar
dinaal legaat met gevolg is binnengekomen
en neemt, op zijn gang door het kerkgebouw
minzaam groetend naar beide zijden, plaats
•in het midden van het altaar op den voor
ZEm. gereserveerden zetel.
Mgr. Heylen bestijgt hierop den predik
stoel en leest den tekst voor van een tele
gram, door Z.D.H. verzonden aan Z. H. den
Paus en aan H.M. de Koningin, waarvan wij
onderstaand den tekst laten volgen:
Aan Z. H. Paus Pius XI
Vaticaan Rome.
Dertigduizend congressisten, rond den
Kardinaal Legaat vergaderd, brengen Uwe
Heiligheid eerbiedig hulde, U aanbiedend de
betuiging van hun eerbied, liefde en onder
danigheid Zij danken Uwe Heiligheid voor
de afvaardiging van Zijne Eminentie Kardi
naal van Rossum en voor den vaderlijken
zegen aan dit congres, Amsterdam en Hol
land, Zij bidden met aandrang voor Uwe
Heiligheid en voor de Kerk. Zij beloven on
schendbare trouw aan de H. Eucharistie,
waarin zij den waren vrede zullen zoeken en
het bestendige geluk der natie. Zij zullen de
rechten van Christus verdedigen, opdat Hij
heersche over ons, onze families, de volke
ren en de gansche wereld. Zij vragen nede
rig om Uw vaderlijken zegen voor hun zelf
en voor hun werk.
HEYLEN, Bisschop van Namen,
Voorzitter van het Permanent Comité.
Aan Hare Majesteit de Koningin
der Nederlanden.
Dertig duizend leden van het Internationa
le Eucharistisch Congres, vereenigd rond den
Kardinaal Legaat van Rossum, bieden Uwe
Majesteit hunne gevoelens van eerbiedige
hoogachting. Zij smeeken Gods zegen af over
Uwe Majesteit, het Koninklijk Huis en
gansch Nederland.
HEYLEN, Bisschop van Namen,
Voorzitter.
Ook werd een telegram gezonden als ant
woord op een aanmoedigend schrijven van
Z. E. Kardinaal Vanutelli:
Dertigduizend congressisten vereenigd rond
den Kardinaal Legaat danken Uwe Eminentie
voor de wenschen, gebeden en zegen. Zij
bidden God, Uwe Eminentie nog lang voor
de H. Kerk te bewaren.
HEYLEN, Bisschop van Namen,
Voorzitter van het Permanent Comité.
Nog was 'n telegram ontvangen van 't Cen
traal Comité van de Duitsche katholieken lui
dende als volgt: De katholieken van Duitsch-
land vereenigen zich met de broeders in het
geloof van de geheele wereld in aanbidding
van den Eucharistischen Heiland. Moge Zijn
i,:' li.'.r'H
Rijk zich uitbreiden onder dé menschen, op
dat het eindelijk vrede worde. Hartelijken
groet aan de Katholieken van Holland, wier
geloofsijver en naastenliefde wij bewonderen.
Centraal Comité Duitsche Katholieken.
Vorst Löwenstein.
Thans betreedt de eerste spreker van
dezen avond, Pater Borromeus de Greeve,
den preekstoel tot het uitspreken zijner
rede, welke slechts voor de grootste helft
werd afgehandeld, wijl door Mgr. Heyler van
te voren bepaald was, dat elk der«redenaars
van dezen avond 30 minuten zou mogen
spreken.
En toch, hoe gaarne hadden wij de onver
korte rede van dezen eminenten spreker aan
gehoord! Zijne kloek gebouwde rede, zijn
bloemrijke taal, zijn stem, een stem als een
klok, een stem die een ongewoon volume
krijgt op momenten, als door geestdrift- en
overtuiging, die in elk woord trilde, de
spreker zich laat gaan en den hoorder vangt
en boeit en hem heft uit de neerdrukkende
sfeer van dagelijksche sleur in de regionen,
waar het rijk is van den geest.
Rede Pater Borromeus de
Greeve O. F. M.
Eminenties, Messeigneurs, broeders en
zusters.
Daar zijn wij dan bijeen in eerste generale
vergadering van 't Eucharistisch wereldcon
gres in Nederland, in Amsterdam, in den
ruimsten tempel der stad en heb ik, de zoon
van den H. Franciscus, de broeder van den
H Paschalis Baylon, den eenvoudiger
leekenbroeder, maar Patroon der Eucharisti
sche congressen, de zoon van de Mirakelstad
aan 't IJ, als eerste Hollandsche spreker het
doel te dienen van het congres.
Nooit bonste mij het hart van overweldi
gende geestdrift nooit trilde mijn ziel van
heiligen huiver als thans.
Welk een vergadering! Als ik deze illustre
bijeenkomst overschouw, dan zie ik niet meer
Nederland of liever ik zie het veranderd,
vergloried; het staat plots voor mijn blik te
kleuren en te branden in Italiaansche zon, het
ligt voor mij als een dal tusschen de bergen,
het ligt te glanzen in purper en karmozijn;
ik zie de stad van het IJ als de stad aan de
Tiber, ik zie dezen tempel van den grijzen
een keizerskroon op de Westertoren, maar
een krans van Kardinalen en Aartsbisschop
pen en Bisschoppen de eere en gloriekroon
is van de stad.... dat nu de Legaat van
den Paus is onze Hollandsche Kardinaal van
Rossum.... dat slaat mijn ziel heet van
trots en jubel en ik voel mij Utramontaan,
maar ook Nederlander met den trek naar
het vaderland als de duif naar 't eigen huis.
Eminentie. Wij hebben gelezen van de
ontvangst der nieuwe Kardinalen in Ame
rika.... O, als alleen aan ons de beslissing
ware geweest, wij zouden 't IJ hebben geïl
lumineerd en alle sirenen en fluiten van alle
schepen zouden wij hebben laten jubelen
en het „Wien Neerlandsch bloed" zouden
wij hebben laten schallen over de wateren
en de burgelijke autoriteiten zouden U.E.
officieel den eere-groet hebben gebracht
van ons volk, om te beteekenen, hoe gij zijt
de eere van Gods Kerk, maar ook de eere
van ons land. Helaas het vrije Nederland
doet_ anders dan het vrije Amerika, maar
onze harten staan in vlam en in onze oogen
gloeien de lichten om U te zeggen, hoe fier
en trotsch wij zijn op U en het Neerlandsch
bloed kookt en sist in ons, omdat de Legaat
van den Paus is onze Kardinaal de eere
van het Nederlandsche volk en 't juweelen
kruis in de kroon van Katholiek Nederland.
Monseigneur Heijlen, Doorluchtige Voor
zitter van de Intern. Euch. Congressen! Het
is ons een behoefte des harten ook U. D. H.
een specialen groet te brengen. Toen ver
leden jaar U. D. H. ons uw voorspraak toe-
zegdet, was de mogelijkheid van '4 Eucharis
tisch wereldcongres in Nederland reeds geen
droom meer.maar nu is het feit en wer
kelijkheid. Aan Wien danken wij het? De
Goddelijke Voorzienigheid werkt dikwerf
langs onnaspeurlijke wegen, maar ditmaal
is het ons duidelijk, dat U. D. H. dc man
waart met Uw speciale liefde voor Holland,
ons dierbaar vaderland, door God aangewe
zen om ons deze eere en dit voorrecht te
schenken.
Ontvang Monseigneur daarvoor onzen har
telijken dank....!
Ook naar H. Doorl. Hoogwaardigheden,
Bisschoppen van Nederland gaat op dit
plechtig oogenblik onze liefde uit in feest
groet.
Indien ooit, dan nu begrijpen wij hoe Uwe
Doorluchtige Hoogwaardigheden de schakels
zijt, die ons verbinden met Rome en door
Rome met den Eucharistischen Koning. In
dien ooit, dan voelen wij nu de dankbaar-
Hollandschen bouwmeester als een Sint
Pieter, ik zie de schare „de omnetribu et
lingua ct populo et natione" „van alle
stammen en talen en volkeren en natiën....
ik sta voor den Legaat van den Paus en nu
begint alles te trillen en branden in mij, wat
cr is aan liefde voor Rome ên den Paur en
ik voel mij Nederlander, maar ook Ultramon-
taan met een zucht in het hart naar Rome,
zooals een zwaluw hijgt naar de zuiderzon.
Of liever.en juister nog, ik zie Rome
in mijn vaderland en de gedachte, dat nu
eigenlijk de Katholieke Kerk in gedachte en
afvaardiging hier in Nederland toeft, dat het
Congres, waaraan heel de Katholieke wereld
aandacht schenkt, in Holland wordt gevierd,
dat de geheele Kath. wereld het hart op
dezelfde golflengte heeft gezet, om te luis
teren naar Amsterdam.... dat nu niet Kei-
zer Maximiliaan maar de Legaat van dén
Paus kwam naar de'stad, waar de Hostie
zweefde ia de vlammendat nu niet
heid voor de zorgen gedragen en de moeite
volle werkzaamheden ondernomen, om ons
te houden binnen het Rijk van Jezus Chris
tus en wij danken vooi; zulke leiders, allen
als schitterende juweelen in den mijter van
Sl. Willibrord.
Maar ook doorsiddert mij een heilige hui
ver. Welk een taak is mij opgedragen! Ik
moet het plan dienen van het congres: doch
wat is het plan anders dan naast de interna
tionale en geweldige geloofsmanifestatie,
ook de liefde voor Jezus Christus in zijn
Sacrament vernieuwen en vermeerderen,
dan de momenteele uitbarsting van buide
en eerherstel te laten volgen door rustig
en geregeld en vruchtbaar Eucharistisch lé
ven; dan een vuur ontsteken, waarvan weer
tienduizenden harten zullen vlammen als
Godslampen in geregelden dienst van het
tabernakel, dan weer troepen werven voor
de wereldverovering van den Euch. Koning.
