RADIO-
OMROEP
Ontdekte misdaad.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede Blad - Woensdag 30 Juli 1924
-
De arbeid der intergeailieerde conierentie. De kansen van de Duit-
sche leeniug.
Onder de Radio-berichten: Het compromis-voorstel Theunis {eitelijk
afgedaan. Het voorstel-Keliogg twee dagen uitgesteid. Het nieuwe
Fransche voorstel in zake maatregelen bij Duitschiands eventueel in
gebreke blijven.
GEM. 8U1TEHL SERIGHTEK.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
De nachtarbeid voor bakkers-
patroons.
De actie tegen de verhooging
van den tabaksaccijns.
E. M. Teenstra.
De brand te Elden.
De Forensenbelasting.
De arbeidsvoorwaarden van
het Amsterdamsche gemeente-
personeel.
De prijzen te Kevelaar.
De pensioenaanvrage van
onderofficieren-wachtgelders
KERK EN SCHOOL.
Bezoek van Kardinalen, bis
schoppen en gezanten aan
's-Bosch.
KUNST EN KENNIS.
UIT BOEK EN BLAD
HANDEL EN NIJVERHEID.
Bezoek aan Philip's gloeilampen
fabrieken.
LUCHTVERKEER.
Vliegtuig omlaag gestort.
DAGELIJKS
PRIMA RADIO
CONCERTTOESTELLEN
Desverlangd vanaf f 6.— per maand,
Bureau Meijer - Haarlem.
Kampervest 23 - Telef. 3620.
FEUILLETON.
ëen'
Zooais de oorspronkelijke berichten luid
den, is dan toch
de plenaire zitting der
Londensche conferentie
Maandagmiddag doorgegaan. Onze Radio
berichten brachten gisteren reeds een uitvoe
rig verslag.
Men heeft kennis genomen van den stand
der besprekingen in de verschillende com
missies en heeft den voor de onderhandelin
gen verder te volgen weg vastgesteld. De
Duitschers zullen tot de besprekingen wor
den uitgenoodigd. Maar pas over eenige da
gen, omdat eerst zal worden getracht het
onderling eens te worden. Niet, zooals het
Britsche departement van buitenlandsche za
ken hoodig acht nadrukkelijk te verklaren,
om aan Duitschland gemeenschappelijk zijn
voorwaarden op te leggen, maar alleen om
een gemeenschappelijke basis voor de „on
derhandelingen" met de Duitschers te heb
ben.
Tevens zal ook de Commissies van Herstel
naar Londen worden uitgenoodigd. Dat is
een succes voor de Franschen, die op het
standpunt staan, dat op grond van het Ver
drag Van Versailles de Commissie van Her
stel bij een regeling met Duitschland niet
mag worden uitgeschakeld. Dit standpunt
is nu aanvaard. Volgens het vredesverdrag
is de Commissie van Herstel aangewezen
voor het in ontvangst nemen van de betalin
gen der Vergoeding en deze commissie zal
dus met Duitschland dc regeling van deze
betalingen hebben te treffen. Met de Com
missie van Herstel die nu tijdelijk haar
zetel van Parijs naar Londen zal overbren
gen zal de Duitsche delegatie dus de over
eenkomst inzake de uitvoering van het plan
der deskundigen moeten sluiten. Maar met
dc voorwaardenwaaraan de gealieerden daar-
aij hebben te voldoen, mag de Commissie
/an Herstel zich niet inlaten. Dat is de zaak
der geallieerde regeeriugen zelf en in het bij-
Zonder dan van de beide regeeringen, die
zijn overgegaan tot die maatregelen, welke
nu krachtens het plar: der deskundigen weer
ongedaan moeten worden gemaakt.
En zaak der regeering is eveneens de re-
teling van dc eventuecle sancties, die bij een
,n gebreke blijven bij die uitvoering van het
plan-Dawes noodig mochten zijn.
Practisch heeft dit onderscheid maken tus-
schen de regeeringen en de Commissie van
Herstel, die ten slotte toch niets anders is
dan een lichaam, samengesteld uit vertegen
woordigers dier regeeringen en aan haar
lastgeving onderworpen, weinig beteekenis.
Maar aan het Versailler verdrag is dan toch
lidus de noodige eer bewezen er. het pres
tige van de Commissie van Herstel is gered.
Dc Rccmeensche minister van financiën
Bratianoe is te Londen aangekomen om aan
cle besprekingen over de
financieele quaestie
deel te nemen.
In de eerste commissie, die Maandag twee
maal bijeenkwam, had een levendige dis
cussie plaats over het voorstel van Kellogg,
om de Duitsche regeering en de Commissie
van Herstel uit te noodigen, elk een verte
genwoordiger aan te wijzen om met de ban
kiers over de Duitsche leening te onderhan
delen, waarbij Kellogg wees op de groote
algemeene belangen, die met het welslagen
van deze leening gemoeid zijn. Het voorstel
werd krachtig gesteund door Theunis, die
er op aandrong, dat niets kou worden nage
laten om Amerika gunstig voor de leening te
stemmen. Herriot en MacDonald verklaar
den echter geen beslissing te kunnen nemen
zonder de quaestie in den breede met hun
delegaties te hebben besproken, zoodat be
sloten werd verdere behandeling van het
voorstel in de commissie twee dagen uit te
stellen.
Gisteren confereeren de Amerikaansche
en de geallieerde bankiers onder voorzit
terschap van Lamont. Bij dit onderhoud
zouden drie soorten van waarborgen voor de
Duitsche leening ter sprake komen: lo. een
algemeene garantie, die door alle landen,
waarin de leening wordt geplaatst zou kun
nen worden gegeven; 2o. een individueele
garantie van de landen, die het recht op een
zelfstandige actie wenschen te handhaven;
3o. een garantie te geven door de bankiers
in zulke landen.
De financieele medewerker van de „Ti
mes" heeft in bankierskringen te Londen
inlichtingen ingewonnen over de kansen
van de Duitsche leening. Men is van oor
deel, dat het vraagstuk der waarborgen
hier van meer belang is dan dat der zelf
standige actie van Frankrijk. Doch aan den
anderen kant wordt er op gewezen, dat
Frankrijks houding het welslagen der lee
ning in gevaar brengt. Wel zou Duitschland
uit financieel en economisch oogpunt meer
crediet kunnen hebben dan Oostenrijk of
Hongarije, maar het politieke risico met
Duitschland is grooter dan met eenig ander
land. Waarborgen zijn dus beslist noodig
voor het welslagen der leening. De meenin
gen loopen echter zeer uiteen over de vraag,
hoe deze kunnen worden gegeven. Het is
niet mogelijk, dat iedere regeering eenvou
dig borg blijft voor de obligaties, die in
het betrokken land worden geplaatst, want
dan zou het land dat het grootste deel der
leening opneemt, ook de meeste risico loo
pen, Daaroni zouden internationale garan
ties, zooals bij de Oostenrijksche leening, de
voorkeur verdienen.
Men moet er echter ook rekening mee
houden, dat het publiek in Amerika niet
veel voelt voor Europeesche leeningen.
Amerika heeft slechts een klein gedeelte van
de leeningen voor het herstel van Europa
opgenomen. Van de Oostenrijksche leening
kon een grooter deel in Amerika worden ge
plaatst dan van de Hongaarsche, omdat de
eerste gegarandeerd was, doch de leening
voor Hongarije niet. Behoorlijke waarbor
gen zouden Je Duitsche leening in elk geval
voor Amerika veel aantrekkelijker maken
en^ dit zou weer, evenals dit bij de Oosten
rijksche leening het geval was, de overige
inschrijvers aanmoedigen.
Er is echter nog nauwelijks sprake van
het deelnemen van Amerika aan de leening,
zoolang de territoriale integriteit van
Duitschland niet is gewaarborgd.
DE REVOLUTIE IN BRAZILIË.
De federale troepen hebben bij de ver
meestering van Sao Paolo talrijke gevange
nen gemaakt, maar de leiders der rebellen
wisten te ontkomen. De federale troepen
bombardeerden met zwaar geschut de spoor
lijnen, de stationcentra en dc stellingen der
rebellen, die genoopt waren te vluchten,
achtervolgd door de federale troepen. Vóél
de vlucht der rebellen zonden de federalen
pantserwagens op de rebellen af, gevolgd
door infanterie.
De overwinning is in verschillende steden
gevierd.
Het Braziliaansch gezantschap te 's-Gra-
venhage bericht, dat volgens een officieel
telegram uit Rio .de Janeiro ontvangen, de
opstandelingen op de vlucht zijn geslagenen
en dat de stad Sao Paolo bezet is door de re-
geeringstroepen.
EEN BRITSCHE AANVAL
OP MOSOEL?
Een via Konstantinopel uit Adana ont
vangen telegram meldt, dat een Britsche pa
trouille een aanval deed op Mosoel. Er vielen
eenige slachtoffers. De winkels en markten
zijn gesloten.
MIJNONGELUK.
In een mijn der fa. Friedrich Thyssen te
Hamborn zijn tengevolge van het breken
van een lifttouw zes mijnwerkers gedood.
EEN SPOORWEGONGELUK.
Bij een botsing tusschen twee treinen bij
Edinburg werden vier wagons in elkaar ge
schoven.
De tot dusver ontvangen berichten maken
melding van vier dooden en 29 gewonden.
POGINGEN TOT TREINDERAILLE-
MENT.
In de buurt van de stad Durham zijn in
den tijd van een paar maanden drie pogin
gen gedaan om treinen te doen derailleeren.
Zaterdagmorgen is de jongste poging ge
daan. De onverlaat, die zich aan deze po
ging heeft schuldig gemaakt, had vroeger
in den ochtend op eenige mijlen afstand
van Durham vlak bij een brug een paar
ijzeren stoelen, die gebruikt worden voor het
vastmaken van de rails op de dwarsleg-
gers, op de rails gezet. De sneltrein van
Newcastle naar Londen, dien de deraille-
mentspoging gold, kwam er, echter goed
van af. De trein stiet wel op de stoelen,
doch ontspoorde niet. De locomotief, die
één stoel over een afstand van een twee
honderd meter voor zich uit dreef, slingerde
alleen wat heen en weer, doch toch nog met
zoo'n kracht, dat de machinist achteruitsloeg
en gewond werd.
Een protest der arbeiders.
Maandagavond is in het Volksgebouw t'e
's-Hage een openbare vergadering gehouden,
uitgaande van den Alg. Bond van Arbeiders
in het Bakkersbedrijf. tot bespreking van de-
kwestie van den nachtarbeid voor de bak
kerspatroons.
Als spreker trad het eerst op de heer
Goudsmit, secretaris van den bond met hei-
onderwerp: de behandeling van de voorstei
len Y&n minister Aalberse in den Hoogen
Raad van Arbeid. Spr. laakte het ten zeer
ste, dat nu aan den ondernemer de vrijheid
terug wordt gegeven om 's nachts te werken.
Want' is de patroon, zoo zcide hij, eenmaal
tot den nachtarbeid teruggekeerd, dan duurt
het niet lang meer of dc nachtarbeid zal ook
voor de arbeiders weer worden ingevoerd.
En daarvoor moet, zeide spreker, gewaakt
worden.
Gelukkig, aldus spreker, zijn er echter ook
veel patroons tegen. De bedoelde vrijheid,
hun door den Minister van Arbeid aangebo
den, schijnt' hen niet erg aan te staan.
Laten wij ons gereed houden dat, wanneer
de reactie ons overvalt, de organisatie klaar
staat om ons levensgeluk te verdedigen.
Vervolgens sprak de Rcgeerings-afgevaar-
digde tot de zittingen van het Int. Arbeids
bureau te Genève, de heer E. Kupers, secre
taris van het N. V. V. over het ontwerp: Dc
uitspraak van het Internationaal Arbeids
bureau inzake den Bakkersnachtarbeid. Spr
schetste in groote lijnen de geschiedenis.
De taak voor het Bureau, betoogde spr.,
ligt meer op het gebied van oneerlijke con
currentie; volgens de werkgevers ligt dc
nachtarbeid niet op het terrein van het Bu
reau, daarvoor werd in Genève een uitstel
van vijf jaar voorgesteld.
Het' is spreker's vaste overtuiging, dat als
de nachtarbeid voor patroons is afgeschaft,
het ook met de vrijheid van de arbeiders
gedaan is.
In. de bakkerscommissic te Genève heb
ben dc werkgevers het onderspit gedolven
bij hun voorstellen omtrent nachtarbeid, ar
beidstijd, rusttijd, enz.
Spr. hoopte, dat Minister Aalberse met
deze duidelijke uitspraken rekening zal hou
den. Spr. verwacht dat er een algemeen pro
test op zal.gaan uit de arbeiderskringen te
gen deze afbrokkeling van de rechten Jer
arbeiders.
De voorzitter sloot dc vergadering met
dankzegging aan de sprekers.
De secretaris van den Anti Tabaksaccijns
Bond heeft de vorige week de Brabantsehc
industriecentra bezocht, om belangsteüing te
wekken voor het doel van zijn Bond: in roo-
kerskringen sympathie te wekken in den
strijd legen de dreigende verhooging van de
belasting op sigaren tot 15 pCt.
De onderhandelingen over door de fabri
kanten aan den Bond te verlccncn steun zijn
daartoe geopend.
Dc heer E. M. Teenstra, oud-vrijz. dcm. lid
der Tweede Kamer, is toegetreden tot den
Vrijheidsbond, zoo wordt uit Den Haag be
richt.
Naar aanleiding van de vragen van het
Kamerlid Bulten over den brand in dc boer
derij van den heer Joh. Lanrers t'c Elden op
23 Juni 1.1., welke naar men weet naar alle
waarschijnlijkheid veroorzaakt werd door
een afgcdwaalden lichtkogcl, welke bij mili
taire oefeningen in de nabijheid was afge
schoten, deelt thans minister van Dijk mede,
dat door de bevoegde autoriteiten oen onder
zoek wordt ingesteld. Zoodra dit' onderzoek
geëindigd is, zal de minister de gestelde vra
gen over de toedracht en oorzaak van den
brand kunnen beantwoorden.
De firma R. S. Stokvis en Zonen te Rotter
dam heeft den Raad van Deventer bericht,
dat bij handhaving van den aanslag harer
beide direct, in dc {orensenbelasting haar
filiaal ie Deventer zal worden opgeheven en
dc employe's ontslagen of naar elders ver
plaatst. De firma heeft zich ter zake ook
tot de Koningin gewend.
Niet-goedkeuring van het raadsbesluit
gevraagd.
Naar aanleiding van het besluit van den
Gemeenteraad betreffende heffing der pen
sioenpremie a 5 pet. en verlaging van den
vacantietoeslag heeft het Comité van ver
weer, samengesteld uit de Amsterdamsche
Federatie van personeel in Openbaren Dienst
Ned. Syndicalistische Federatie van Over
heidspersoneel; Vereeniging van Werklieden
en Jongelieden in Openbaren Dienst; Alg.
Bond van Gemeenteambtenaren in Neder
land, Nationaal Verbond van gemeentambte-
naren en Bedrijfsorganisatie van de Telefoon,
tot het college van Ged. Staten in Noord-
Holland het verzoek gericht, voornoemd
raadsbesluit niet goed te keuren.
In het adres wordt o.m. gewezen op het
feit, dat door genoemd raadsbesluit de fi
nancieele positie van het gemeentcpersoneel
wordt geschaad en de vermindering van in
komsten in de gezinnen van bedoeld per
soneel ernstig zal doen gevoelen. Voorts, dat
aan genoemd personeel sedert 1920 reeds
verschillende „verslechteringen" in de ar.
beidsvoorwaarden zijn opgelegd.
Adressanten wijzen er vervolgens op, dat
het besluit van den Raad steunt op grond
van den economischen toestand en dc gelde
lijke verhoudingen eenerzijds, dc daling der
prijzen van de eerste levenbehoeften, bene
vens de daling der loonen in het particulier
bedrijf anderzijds;
dat 't motief n.l. als zouden de prijzen der
eerste levensbehoeften eenige daling hebben
ondergaan, door adressanten wordt erkend,
doch dat deze daling op het geldinkomen der
ambtenaren reeds lang niet meer van invloed
is, in verband met de reeds toegepaste ver
slechteringen bovengenoemd, terwijl sedejrt
eenige maanden wederom een stijging van
het indexcijfer plaats heeft; dat het Comité
voornoemd niet kan toestemmen, dat-,de sa-
lariëering van het gemeentepersonccl te Am
sterdam gunstig afsteekt ten opzichte van de
salarissen en loonen in het particulier bedrijf,
voor zoover deze thans nog normaal werken
en voorbeelden genoeg zijn aan te toonen,
dat laatstbedoelde gcldinkomens zelfs hooger
zijn.
Voortgaande wordt in het adres opge
merkt, dat dc door B. en W. genoemde over
wegingen door het Comité niet kunnen wor
den aanvaard als gegrond op recht en bil
lijkheid, aangezien de loonen van het ge-
meentepersoneel, zooals deze laatstelijk zijn
vastgesteld, berekend zijn op premievrij pen
sioen; dat de voordracht van B. en W. bo
vendien steunt op een overeenkomst, welke
verkregen is in de Centrale Commissie der
Werklieden, met slechts 4 van de 5 aan dit
overleg deelnemende organisatiën, vertegen
woordigende ongeveer 3500 werklieden; dat
de grootste organisatie van werklieden, ver
tegenwoordigende plm. 3000 leden, aan de
door B. en W. bedoelde overeenkomst niet
heeft medegewerkt, terwijl in het Overleg
met de ambtenaren en de politie geen enke
le overeenstemming is bereikt. Dc aanvaar
ding der voordracht door den Raad zou dus
volgens adr. geheel in strijd zijn met dc mee
ning der overgroote meerderheid, aangezien
het besluit in de Commissie voor het G. O.
voor werklieden, vertegenwoordigende plm.
S 3500 werklieden, ook geldt voor de 15 a
16000 andere werklieden, politie en ambte
naren.
Het adres besluit met de mededeeling, dat
al de in het adres genoëmde factoren aange
voerd mogen worden als bewijs, op welk een
or.rcëele basis de bedoelde voorstellen door
den Raad zouden zijn goedgekeurd.
We lezen in de Maasb.;
In verband met het feit, dat thans weer
vele pelgrims naar het genadeoord van Ma
ria willen reizen, maar misschien worden af
geschrikt door het gerucht, dal aldaar hooge
prijzen zouden worden genomen, is het wel
licht niet ondienstig, de hotclprijzen even
bekend te maken, die ons zijn toegezonden.
De hotels zijn verdeeld in klasse A. en B.
Dc prijzen zijn voor klasse A: voor logies
1.50. ontbijt, diner en souper ieder 1.25;
voor klasse B zijn de prijzen aanmerkelijk
lager.
Op de vragen van den heer Ter Hall be
treffende liet nemen van een spoedige be
slissing omtrent pensioenaanvragen van on
derofficieren-wachtgelders der landmacht
heeft de minister van Oorlog, de heer Van
Dijk het volgende geantwoord;
Het is inderdaad juist, dat aan sommige on
derofficieren-wachtgelders, die reeds in de
laatste maanden van het vorige jaar intrek
king van wachtgeld en toekenning van pen
sioen aanvroegen op grond van artikel 2,
eerste lid, onder .lo. of 4o. b der Pensioen
wet voor dc landmacht (Staatsblad 1922
no. 66), thans nog steeds geen pensioen is
toegekend.
De reden van dc vertraging is gelegen in
verschil van inzicht met den Militairen- Pen
sioenraad, hetwelk tot uitvoerige gedachten-
wisseling aanleiding gaf. Dit verschil betrof
vooreerst de vraag of door het verzoek om
intrekking van'het wachtgeld belanghebben
den al dan niet recht op pensioen op grond
van artikel 2o. b Pensioenwet voor de land
macht zouden kunnen doen gelden en zulks
in verband met het bepaalde bij het 4de lid
van dat artikel en voorts of voor een wacht
gelder pensioennccring op anderen dan
ovengenoemde grond mogelijk zou zijn.
Thans is ten deele in afwijking van dc
betrekkelijke adviezen van den Militairen
Pensioenraad, reeds een groot deel der be
langhebbenden bij de Koningin voor toe
kenning van pensioen in aanmerking ge
bracht.
Dinsdag brachten twee Kardialen, vijf
Bisschoppen, eenige prelaten en gezanten
het aangekondigde bezoek aan den Bosch,
om in het bestuur van het Ned. R.K. Huis-
vestings-comilé dank te brengen aan de
katholieken van Nederland, voor dc aan de
noodlijdende bevolking hunner landen ver
leende hulp.. Maandagavond was kardinaal
Piffl uit Weenen, die dien dag bezoeken bad
gebracht aan het comité te Arnhem, het
priester-comité te Nijmegen en het klooster
Nieuw Herlaar, dat door Wecnsche zusters
wordt bestuurd, reeds per auto in de stad
aangekomen. Dinsdagmorgen reed hij met
den Bisschop naar het station ter ontvangst
van de verdere gasten. Ook het Dag. be
stuur van het R.K. Huisvestings-comité,
waarvan de Bisschop voorziter is, was aan
het station aanwezig.
Mgr. Diepen ontving de bezoekers, naast
Kardinaal Piffl, Kardfaal Bertram, Vorst-
Bisschop van Breslau, Mgr. Dr. J, Mesza-
ros, vicaris-generaal te Boedapest en ver
tegenwoordiger van Kardinaal Czernoch,
Primaat van Hongarije, Mgr. Dr. Staeter,
wijbisschop van Aken, Kardinaal Schulte,
te Keulen, Mgr. Dr. Hannauer, Bisschop van
Vaez, Mgr. Dr. 'Clattfelder, Bisschop van
Csanad, Mgr. Dr. Rott, Bisschop van Vesz-
prern, Mgr. Dr. Horvath, wijbisschop van
Colocza, de gezanten van Duitschland, Oos
tenrijk en Hongarije te 's-Gravenhage en
nog eenige andere prelaten.
Na de begroeting werd in acht landauers
door de bevlagde straicn naar het Centraal
Bureau van het R.K. Huisvestings-Bureau
gereden. Hier werden de gasten begroet
door den waarn. voorzitter Mgr. Prinsen, die
inlichtingen .gaf over de werkzaamheden van
het comité.
Om elf uur werd naar de kathedraal ge
reden, waar Mgr. Diepen met de gehcele
geestelijkheid der stad, de hooge bezoekers
met liturgische plechtigheden inhaalde. Na
deze kerkelijke ceremoniën moest het pu
bliek de kerk verlaten en werden de gas-
ten, ter bezichtiging van de kerk, door den
Bisschop rondgeleid.
Ten 12 uur had ten stadhuize de otiici-
cele ontvangst door het gemeentebestuur
plaats. Voor den ingang van het stadhuis
was de balkadijn opgeslagen, die bij vorste
lijk bezoek placht gebruikt te worden.
Verder was een plantenversiering aange
bracht. Toen de gasten de vestibule pas
seerden. zong het Kathedrale zangkoor, dat
daar was opgesteld, hen Ecce Sa^erdos toe.
In de raadzaal namen de gasten op de ge
reed staande zetels plaats en werden zij
door burgemeester Mr. F. J. Van Lanschot
omringd door de wethouders en gemeente
raadsleden, toegesproken.
Vervolgens werd onder leiding van den
burgemeester bet stadhuis bezichtigd.
Om half een verscheen het Kon. Muziek
korps van Goulray en Baar om een aubade
te brengen. Toen het gezelschap op bet
bordes van het stadhuis was gekomen,
speelde hel muziekkorps het Oud-Wilhel-
inus, en de Oostenrijksche, Duitsche en Hon
gaarsche volksliederen. De koetsen pas
seerden, luide toegejuicht, het stadhuis en
stelden zich daarna weer langs den weg op
om op dezelfde wijze een eerewacht voor
den stoet te vormen.
Na deze huldiging reed men naar het Bis
schoppelijk paleis, waar dc Bisschop aan de
reeds genoemde gasten, het dagelijksch be
stuur van het Huisv. Comité, de voorzitter
en secretaris van het Priestercomité en Graaf
Wolff Metternich, tijdens de actie gedele
geerde van het Comité te Weenen een diner
aanbood. Om 4 uur had de feestvergadering
plaats in de Aula van het R. IC. Lyceum.
Op den tocht van de kerk naar het stad
huis stonden langs den weg honderden
schoolkinderen opgesteld, die over de straat
groote bloembogen gespannen hielden, waar
onder de stoet doorreed.
Inhoud van Tijdschriiten.
MAANDSCHRIFT VOOR LITURGIE.
JuliAug. 1924: A. W., Liturgische week
te Leuven. 2529 Aug. K., De „Fraclio
PanisJos. Poels, kap.. Verslagen en
overpeinzingen IV. J. A. PEETERS, kap.,
Kerkwijding verklaard III (Slot). K„ De
schoonheid der Liturgie. Jozef Teulings,
pr., Bijbel-lezen en liturgie. T„ Hoe moet
ik het missaal gebruiken?
SOBRIËTAS, 18e Jaarg. no. 7: Tet gerust
stelling, P. Marius Lamers, O. F. M. Zil
veren jubileum van het Limbur.gsche Kruis-
verbond, P. Marius Lamers, O. F. M. Het
dertiende Reddingsjaar, Pater Udefonsus."
Dr. P. A. Ming j, P. M. Uit eigen kamp.
Varia.
SJNT-ANTONIUS, 30e Jaarg. no. 8: De
H. Antonius cn de H. Maagd. De Berg
Sion. De Wereld van het Kleine. De
Vrouw van Kaïn. De Opstand der En
gelen. De Wethouders. De Francis-
caansche Missiebond. Uit onze Misge
van Brazilië. Uit onze Missie van Zuid-
Chansi. Uit onze Noorsche Missie.
Missie-Actie. Missie-Kroniek. Missie-
Giften. De Prijswinnaar. Verkregen cn
Gevraagde Gunsten.
De Nederlandsche Vereeniging tot Bevor
dering van de Vakopleiding voor Hand
werkslieden heeft onder leiding van haar
voorzitter, het bekende lid der Eerste Ka
mer mr. H. Smeenge, een bezoek gebracht
aan Philip's Gloeilampenfabrieken te Eind
hoven ter gelegenheid van haar jaarvergade
ring aldaar. Een 160-tal leden waren aan
wezig en hebben onder leiding van de afd.
Technische Propaganda dier bedrijven een
excursie per auto gemaakt, waarbij bezich
tigd werden het nieuwe laboratorium, de
proeffabriek en de gasfabriek, alles in vol
bedrijf. Na afloop der interessante excur
sie, waarbij op het laboratorium eenige in-
interessante demonstraties werden gegeven
onder leiding der heerendoctoren Holst en
Oosterhuis, vcreenigde men zich aan een
lunch in Apollo's Lust. De technische di
recteur, de heer P. Staal, heette de gas
ten ipet een kort, pittig woord welkom en
schetste in groote lijnen den snellen groei
van deze nieuwe nationale industrie. Ner
gens in ons land kan meer belangstelling
bestaan voor een. goede vakopleiding dan
wel juist op dc Plilips' fabrieken.
Mr. Smeenge beantwoordde deze rede
op zijn bekende, humoristische wijze. Spr.
achtte zich gelukkig, 30 jaar geleden mede
den stoót te hebben gegeven tot verbete
ring van het vakonderwijs te Eindhoven.
Deze boom schijnt goede vruchten afge
worpen te hebben. Tot slot werden dc
aanwezigen der vergadering op een groote
kiek vereeuwigd.
Ter vergadering waren voorts aanwezig:
jhr. De Jonge, lid der Eerste Kamer, de
heer J. J. Waekerhausen, vertegenwoordi
ger van het hoofdbestuur van het Neder
landsche Onderwijzersgenootschap, de beer
H. van Wocrkom, wethouder van Onder
wijs te Eindhoven en mej. Martine WittopI
Koning.
Bij de tentoonstelling te Los Angelos is
Maandag een vliegtuig omlaag gestort. Vier
personen werden gedood.
AMERIKAANSCHE BLUF.
„Theaters," zei dc Yankee tegen den
Europeaan, „theaters. Die hebben wij bij
ons! Zoo groot, dat als er iemand vanuit
de loge met een ei naar den speler gooit,
deze een kuiken in z'n gezicht krijgt."
VOOR DEN RECHTER.
Rechter: ..Zoo'n gezonde vent! Waarop
werk je niet?"
Landloopcr: „Ach ja ziet uwes, ik ben
een ongelukkig middelsoort, te zwaar voof
licht werk en te licht voor zwaar werk."
ONGUNSTIGE VOORWAARDEN.
Een buitenman kwam op een branaveP
zekeringskantoor en verzocht een verzeke-
ring ai tc sluiten op zijn huis en goed.
■Gyer welke brandbiuschmiddelen be
schikken ze bij jullie op hel dorp, infor»
meex-de de assurantieman.
De man keek bedachtzaam voor zich uit»
krabde zich eens achter 't oor. en ar.t«
woordde:
„Als ik 't wel heb, alleen over den regen."
IN DE SLAAPKAMER VAN EEN
STUDENT.
Student. „Hola! Wie is daar?"
inbreker. „Als ge u leven liefhebt, wtr
dan kalm en rustig. Ik zoek geld."
Student. „Steek dan licht op; ik zoek
mee."
GOEDE RAAD.
„Denk eens. die Muller heeft zich verme-
ten, mij le zeggen dat ik 'n schobbejak ben.
at zou jij doen in mijn plaats?
„Ik zou t vooral niet verder vertellen.
van de voor ons
land belangrijkste
stations
Nieuwsberichten (Vaz Dias) Amsterdam
P. C. F. F. Golflengte 2000 M.
Dagelijks (uitgezonderd Zondag) 8,15
8,30 v.m.; 1010.12 v.m.; 11.3011-55 v.®.',
12,15—12,30 n.m.; 1,05—1,20 n.m.; 3—3,30
n.m.; 4,154,28 n.m
Tijdseinen: 10.15 v.m. en 4.30 o m
Eifectcn cn Geldkoersen (Vaz Diaz, zi«
hierboven) te 1,301.4522.152.30 en
2.45 n.m. (uitgezonderd Zondag en vacan-
tiedagen en Zaterdag alleen 10.3011.30
v.m.)
Weerberichten Vosscgat Bc 1050
M.: 11.10 v.m. en 12,30 n.m en 8 n.m. (Ge
meenlijk Morseseinen id langzaam tempo
waarop men zich oefenen kan).
Londen 2 L.O. golflengte 365 M,
Somtijds concert 3.504.50 n.m., dames er.
kinderuurijc 5.206.30, daarna 7.2010.5f
(of later) concert, opera of Popul avond.
Tijdseinen 1. 20 cn 7.20 (Zondag 3.20 uur)
n.m. Maandag, Donderdag en Zaterdas
Dansmuziek (Jazband) van uit bet Savo)
Hotel te Londen na 10.20 a.m.
Diverse tngelsche stations hebben onge
veer dezelfde zenduren en wel:
Cardiif 5 W. A. op 350 M.
Manchester 2 Z. Y. op 375 M.
Bournemouth 6 B M. op 385 -M.
New Castle 5 N. O. op 400 M.
Glasgow 5 G. S. op 420 M.
Birmingham 5 I. T. op 475 M-
Abcrdeen 2 B. D. op 495 M.
Radio Paris S. F. R. 1780 M. Con
cert (Tzigane orkest) 1.05 n.m, dito te 5.U?
n.m. (vocaal of instrumentaal) dito te 9.2C
n.m., als 5.05 of aansluiting op opera ol
anderszins (voorafgegaan te 8.50 n.m. doot
Nieuwsberichten).
Gemeenlijk Donderdag en Zondag Dans
muziek lot ruim elf uur. event, afgewisseld
door chansons of causeriën.
Eiiieitoren F. L. 2600 M. 7 cn 11
uur v.m., 7.20 en 10.35 n.m. Weerbericht i
3.50 n.m. Bcursverslag 6.307.15 n.m.
concert. 11.2011.25 n.m. en 12.04 Tijdsei
nen.
Ecoie Supp. P- T. T. 450 M.; Dage
lijks, behalve Maandag te 9.20 n.m., voor
drachten, enz.
Petit Parisien 340 M.: Gemeenlijk
Dinsdag, Donderdag en Vrijdag 8.50 n.m,
concert.
Brussel S. B. R. 265 M. - 5.20—6.20
n.m. cn 8.351020 n.m. concert.
Haren (Brussel) B. A. V. 1100 M. 5.1?
n.m. Weerbericht.
Königswusterhausen L, P. 4000 M.
7.20 v.m.6 n.m. berichten (ongeregeld)
op 2700 M. Zondag alleen 11.20 v.m.
1.20 n.m.
Eberswalde 2700 M. Gemeenlijk
Maandag cn Vrijdag 8.209.20 n.m. concert
Dinsdag en Donderdag concert 8.209.20
n.m.
Chelmsiord 1600 M. 11.50—12.50;
4.20—5.20; 7.50—S.50 Concert, enz.
(voorwaardelijk). Te 8.20 Big-Ben (toren.»
klok der Westminster Abdij).
Programma.
Woensdag 30 Juli- 8 uur Fa. Smith
Haagbout, /unsterd. 1050 M. Con
cert.
Donderdag 31 Juli. 8 uur Door Sche-
veningen Haven op 2500 M. golflengte.
Herdenkingsrede door Minister Ruys dc
Beerenbrouck in verband met de Mobili
satie in 1914.
66
EENENTWINTIGSTE HOOFDSTUK.
„Wat scheelt dien hond nu?" vroeg
Mariic verwonderd. Waarom blijft hij stil
«taan
„Omdat hij den vluchteling ziet, daar ben
ik zeker van. Ik zeg je, hij ziet hem. Je weet
wel, dat Slang in het donker even goed ziet
3ls bij dag."
Malo Guérn vergiste zich niet.
Hoe dik de duisternis ook zijn mocht, toch
:ag de hond de vluchteling geheel onbewe
gelijk, en schijnbaar buiten staat, om zich te
aewegen, aan den tegenovergestelden oever
van den stroom liggen.
Ziellier wat er gebeurd was.
Nauwelijks had Edmond zich eenige stap-
Pen van de hut verwijderd, of hij hoorde, dat
Het geblaf van den hond achter hem meer cn
(beer naderde. Hij was ervan overtuigd, dat
bij door het bloeddorstige dier op de hielen
gevolgd werd.
De vreeselijke bedreiging van den man
'bet de schorre stem stond op het punt om
^érwezenlijkt te worden.
8|Dat het Edmond uit aan moed of koel-
.blocdxghcid ontbrak, daarvan had hij bewij
zen genoeg gegeven, doch de gedachte aan
eene worsteling in de duisternis met een
bloeddorstig monster, die hem met zijn
tanden kon verslinden, maakte hem gek van
schrik en gaï vleugels aan zijne voeten, in
weerwil der vermoeienis en de uitputting, die
hem het gaan bijna onmogelijk maakten.
Hij vloog de steile helling van den heuvel
af en kwam zonder met zijne voeten in de
struiken te verwarren, of over de losse stee-
nen te struikelen, goed en wel beneden aan
den oever van de Penfeld.
Daar hield hij stil, doch niet langer dan
noodig was om adem te scheppen daarop
zonder zich te bekommeren of de stroom
diep was, of niet, begaf hij zien te water, in
de hoop, dat de hond het spoor bijster zou
worden, wanneer hij de rivier overgestoken
zou zijn.
Hij waadde gemakkelijk het eerste gedeelte
van de rivier door. terwijl het water hem tot
aan de iendenen kwam. Doch naarmate hij
het midden bereikte, werd de bedding die
per de hevigheid van den stroom deed zich
gevoelen en werd bijna onweerstaanbaar.
Edmond ging evenwel steeds voort. Plotse
ling verloor hij den grond onder zijn voe
ten de wilde stroom voerde hem mede en
gedurende een paar seconden verdween hij
in de onstuimige golven.
Gelukkig was hij een goed zwemmer, hij
kwam spoedig weer boven en begon krach
tig tc worstelen tegen den stroom.
Het was een lange, moeilijke strijd wel
twintig malen achtte hii zich verloren. Vruch
teloos trachtte hij den stroom te overwinnen
telkens, wanneer hij dacht, daarin te zullen
slagen, voelde hij zich opnieuw en met meer
geweld dan ooit meegesleept.
Ten laatste gelukte het hem weer grond
onder zijn voeten te krijgen. Een buigzame
tak van een wilgenboom hing onder het be
reik van zijn hand, hij hield zich daaraan
krampachtig vast en kon zoodoende den
oever bereiken.
Eenmaal buiten gevaar, sleepte hij zich
nog eenige schreden voort. Daarop was het
hem, alsof hij vuurvlammen voor zijn oogen
zag dansen. Als in een droom hoorde hij het
gehuil van den hond, die den top van den
heuvel had bereikt. Hij kreeg een gevoel,
alsof de aarde onder zijn voeten bezweek en
viel op den grond neer, waar hij onbewegelijk
en bewusteloos bleef liggen.
Malo Guern en Mariic, altijd door Slang
geleid, daalden langzaam en voorzichtig den
heuvel af.
De hond zocht niet meer elk oogenblik
gaf hij een hevigen ruk aan den ketting en
toonde het grootste ongeduld- Malo Guern
werd daardoor in zijn gevoelen versterkt,
dat het slimme dier den vluchteling niet uit
het oog verloor.
Man en vrouw bereikten op hun beurt
den oever. Een afstand van slechts dertig
passen scheidde op dit oogenblik de jagers
van het wild, den hond van den vluchteling
Het geblaf van Slang werd vreesdij k en
weerklonk naar alle zijden door de vallei.
Malo Guern trachtte vruchteloos hem te doen
Zwijgen liefkozingen noch slagen hielpen
de hond hield niet op met blaffen en zijne
sprongen werden voortdurend wilder.
„Alle donders 1" riep de houthakker uit,
„dat vervloekte beest zal mij in het water trek
ken." En daar hij hem niet langer kon weer
houden, liet hij den ketting los.
Met een enkele sprong legde de hond een
verbazenden gfstana af, kwam midden in den
stroom neer, waartegen hij zegevierend wor
stelde, en het duurde geen minuut, of hij had
de overzijde bereikt, waar hij zich als een
tijger op zijn prooi., op den bewusteloozen
Eduard wierp.
De hcete "adem van het dier, terwijl hel
schuim uit zijn geopenden bek zijn aange
zicht overdekte, gaven aan Eduard het be
wustzijn weder.
Afschrik en walging deden hem zijne krach
ten en zijne tegenwoordigheid van geest terug
krijgen. Hij richtte zich op, stak zijne beide
handen vooruit, greep den hond bij de keel
en kneep hem uit alle macht, om hém te wor-
Een korte niaar vreeselijke worsteling ving
nu in het holle van den nacht aan, tusschen
een uitgeput menscheiijk wezen en een
monsterachtigen, bloeddorstigen hond.
Nu eens behaalde Edniond eenig voordeel
op zijn vfjand, dan weer ontzonken hem de
krachten en rekende hij zich verloren.
Malo Guern, die aan de. overzijde stond,
zag niets, maar daar hij het getrappel op
den doorweekten grond, het dof gebrom
van den hond en d* hijgende ademhaling
van den man hoorde, begreep hij dadelijk,
wat er gebeurde en herhaalde zonder op
houden, om zijn hond aan te moedigen
„Ferm, Slang, pak hem, pak hem
De overwinning zou waarschlijniijk aan
de zijde van den hond gebleven zijn, wan
neer de man alleen op zijne lichaamskrachten
had moeten steunen.
Edmond dacht echter gelukkig aan het
mes, dat hij in zijn zak droeg. Om dat mes
te krijgen, moest hij den hond losklaten. Alles
ging bliksemsnel toe. De hond, bevrijd van
den ijzeren greep, die hem omknelde, sprong
vooruit en sloeg zijne scherpe tanden iii
den linkerarm van Edmond.
De rechterarm kwam gewapend terug en
het mes verdween bijna geheel in de borst
van het monster, dat huilend en stervend
neerviel,
Malo Guern hield veel van zijn hond.
Voor hem was het vreeselijke dier een mid
del van bestaan en daarbij, hun woeste aard
paste goed bij elkander.
Zoodra dus het pijnlijk gejank van Slang
hem deed begrijpen, dat zijn hond aoodelijk
gekwetst was, ontstak Malo in een onbe
schrijfelijke woede. Onder het uitstooten der
vreeselijkste vloeken en verwenschingcn,
riep hij uit
„Hij heeft mijn hond gedood, die ellen
deling 1 Ik zal hem op mijne beurt dooden!
Ik wil, dat hij sterven zal 1 Hij moetsterven!"
Terwijl hij dit zeide, legde hij zijn geweer
aan en gaf vuur. naar de zijde, waar hij
wist, dat de vluchteling zich bevond.
Het schot ging af, de kogel floot de door
lucht en bij het licht van het ontvlammende
kruit zag Malo het lijk van zijn hond liggen»
en de vluchteling die zich langzaam verwij
derde, gelijk iemand, die zich slechts met
moeitè staande kan houden.
Dit gezicht gaf Malode hoop op een spoe
dige en gemakkelijke vangst terug.
„O," sprak hij „,ik zal mij wreken. De
schurk heeft mijn hond gedood, maar hij
zal mij duur dat betalen. Zoo waar als ik
Guern heet en een Bretagner ben. zal ik.
hem met den ketting van. mijn hond handen
en voeten vastbinden en zoo op mijn rug
naar het bagno teug dragen."
Om die bedreiging te volvoeren was het;
noodzakelijk, dat Malo oogenblikkelijk den
vluchteling achtervolgde.
Hij ontdeed zich van zijn geweer, dat ntt
een nutteloos wapen geworden was, daaé
hij geen kruid mede had genomen, en greep
daarentegen het hakmes van Matic.
Hiermede gewapend liep hij recht op
de beek aan, meenende, dat hij die in eenige
stappen zou kunnen doorwaden,zonder meer
dan half nat te werden.
Malo Guern was niet in een toestand, om te
bedenken, dat het water door den regen zoa
plotseling en sterk gewassen kon zijn. Ert
daarbij, de vluchteling was er wel overge
komen, dus kon hem, dacht hij, niets denJ
overtocht beletten.
(Wordt yeryolgd.)
