tin RU
I
Sr *2*
T
■SsSL JL
Denken en willen.
RADIO-
OMROEP
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede Blad - Vrijdag 1 Augustus 1924
KERK EN SCHOOL.
De hoofdakte-examens.
Het nieuwe FranschBelgische voorstel inzake Duitschland's even-
tueele tekortkomingen vindt een weinig gunstig onthaal. Bradbury
wenscht slechts particuliere besprekingen met de Commissie van Herstel.
De militaire ontruiming van het Ruhr-gebied.
Onder de Radio-berichten: Het Fransch-Belgische voorstel is in de
eerste commissie na langdurige beraadslaging aangenomen. De onderlinge
besprekingen zijn nu nagenoeg geëindigd en men verwacht spoedig de
uitnoodiging der Duitschers.
GEEA. SUI7ENL BERICHTEH.
HET LABORATORIUM TE LEUVEN
VERBRAND.
UIT ONZE OOST.
De radioverbinding met
Nederland.
DAGELIJKS
PRIMA RADIO
CONCERTTOESTELLEN
Desverfangd vanaf f6.per maand.
Bureau Meijer - Haarlem.
Kleine Houiwecj 69 - Tel. 3468
Het uiterlijk.
Malariamuggen.
Loopers.
Geverfde muren en plafonds
Conserveeren van eieren.
Zwanendons.
Zijden handschoenen.
Bananenschillen.
Balletjes of babbelaars.
Brons schoonmaken.
Wanneer schitterende geestesgaven en de
kunst, om die aan te wenden, alleen den
mensch redelijk sterk en gezond konden
maken, dan zou men de voortreffelijkste
vertegenwoordigers van ons geslacht onder
de geleerden en de schrijvers moeten zoe
ken.
Dat is echter volstrekt niet het geval.
Iedereen weet, dat men soms in die krin
gen geen echte, kerngezonde, zedelijke
menschen, maar menschelijke caricaturen
ontmoet.
Mislukte levens van groote vernuften zijn
er bij de vleet, die duidelijk aantoonen, dat
geestesontwikkeling zonder vorming van
Wil en gemoed, eenzijdigen en halfslachtigen
kweekt en de ziel ontreddert.
Over dezulken oordeelde een ongeloovig,
maar scherpzinnig menschenkenner als lord
Bolingbroke, in krasse termen, dat zij
een kaste vormen, die het voorrecht heeft,
om door misbruik van 't verstand en ver-
waarloozing van den wil, krankzinnig te
worden.
Tegen dit gevaar zijn tenminste de onge-
letterden gevrijwaard.
De grondoorzaak van het kwaad ligt in
de verwaarloozing van den wil.
Want twee gewichtige waarheden wor
den daarbij uit het oog verloren.
Deze, dat uit het vaste willen het doen, om
gekeerd uit het doen ook het vaste willen
voorkomt.
Om het geestelijk evenwicht te bewaren,
moet iedere opvoeding, den geheelen mensch
omvatten.
Dan alleen kan het willen met het den
ken gelijken tred houden.
Het denken moet het willen voorlichten;
de wil moet het verstand volgen, anders
gaat de wil ten gronde.
Bij een verkeerde opvoeding neemt het
sveten toe, terwijl de wil als een orgaan,
dat ongebruikt blijft, afneemt en ten laatste
alle veerkracht verliest en krachteloos
wordt.
Allengs worden fantazie, luim en gril,
hartstochten, de eigenlijke gebieders der
ziel; het redelijk denkend verstand wordt
verwaarloosd.
Daartegen moet helder denken en vast
willen in 't veld gebracht worden.
Het eene moet het andere tot steun
strekken.
Hoe eendrachtiger beide samenwerken,
des te beter beheerschen zij de verbeel
dingskracht en de ongestadigheid, des te
zekerder wordt de mensch in den goeden
zin zijn eigen meester.
Verstand en wil moeten dus elkander lei
den.
Daartoe zijn zelfbedwang en zelfoverwin
ning onmisbaar.
Zonder zelfverloochening, uit vrije over
tuiging beoefend, bestaat er geen opvoeding
en vorming van den wil.
Hoogstens brengt men het dan tot werk
tuigelijk gehoorzamen aan willekeurigen
drang.
Zonder zelfoverwinning geraakt de geest
niet onderworpen aan de waarheid en ont
breekt er dus een zeker, veilig richtsnoer
aan den wil.
En dan zijn er nog lieden, die beweren,
dat de voorschriften van 't Christendom
bloote uiterlijkheden zijn en alleen goed
voor kinderen!
Zeker, die voorschriften vormen de ware
leerschool voor kinderen, opdat zij vroegtij
dig leeren juist te denken en goed te wil
len.
Ze zijn echter niet minder noodig voor de
volwassenen en de sterken, want deze heb
ben een langen leergang in het leven door
te maken, eer .zij zich de moeilijke kunst
hebben eigen gemaakt, de kunst van goed
te willen.
Het „U. D." schrijft:
Het gelflt dit jaar meer dan eenig vorig
jaar voor de hoofdacte-examens, dat velen
geroepen, maar weinigen uitverkorenen zijn.
Soms was de verhouding van die slaagden
tot hen die zakten 1 tot 7. Men heeft be
grijpelijkerwijs gegist naar de oorzaken daar
van. Sommigen hebben het geweten aan de
bezuinigingswocde. Er zou aan de examen
commissies opdracht gegeven zijn, de eischen
te verzwaren, omdat iedere examinandus die
slaagt het Rijk 400 per jaar kost, het be
drag n.l. waarmee het salaris van den on
derwijzer die een hoofdacte heeft, wordt
verhoogd. Wij weten van welingelichte zijde
dat dit de reden niet is. Geen enkele op
dracht of wenk is in dezen zin aan de
examencommissies verstrekt.
De eigenlijke oorzaak moet gezocht wor
den in de verandering in het examenpro
gramma, die bij Kon. Besluit van October
1923 is ingevoerd, waarbij weliswaar in ver
schillende vakken de eischen verlicht, maar
voor onderdeelen van die vakken de eischen
weer verzwaard zijn. Voorts is rekenkunde
geschrapt en wiskunde ingevoerd (algebra
tot de logarithmen, meetkunde en stereo
metrie), is plant- en dierkunde geschrapt,
maar schoolhygiëne toegevoegd, en zijn ook
in de geschiedenis- en aardrijkskunde-vak-
ken niet onbelangrijke wijzigingen aange
bracht.
Nu hebben de candidatcn om zich in de
wiskunde te bekwamen, waar de meesten
geheel nieuw tegenover staan, slechts negen
maanden tijd gehad, wat klaarblijkelijk tot
het gevolg heeft gevoerd dat zij enkele an
dere vakken moesten verwaarloozen. Welis
waar is aan de examen-commissie opdracht
gegeven, hiermede eenigszins rekening te
houden en de eischen dus nog niet in hun
vollen omvang te lat engelden, maar wil
men geen onbillijkheden scheppen tegenover
de verschillende candidaten, dan is .-aan
zoo'n opdracht niet gemakkelijk te voldoen.
Onze Radio-berichten hebben gisteren
reeds eenigszins uitvoerig melding gemaakt
van
het Fransch-Belgische
voorstel inzake Duitsch-
lands tekortkomingen, dat
momenteel ter Londensche intergeallieerde
conferentie het gesprek van den dag vormt.
De tekst van het Fransch-Belgische voor
stel is nog niet gepubliceerd, maar alle bij
zonderheden zijn thans bekend. Het voorstel
gaat uit van het principe, dat de minderheid
niet door de meerderheid mag worden over-
heerscht. Wanneer in de Commissie van Her
stel over de vraag of Duitschland in gebreke
is gebleven geen eenstemmigheid is, dan zal
de beslissing in dezen, volgens het Fransch-
Belgische voorstel, moeten geschieden, hetzij
door een uitspraak van het Internationale
Hof in Den Haag, hetzij door een commissie
van arbitrage, bestaande uit een vertegen
woordiger van de meerderheid in de Com
missie van Herstel, een vertegenwoordiger
van de minderheid en een neutraal lid van
Amerikaansche nationaliteit. Deze commis
sie van arbitrage zou echter slechts met alge-
meene stemmen haar uitspraken kunnen
doen.
Bovendien zou, volgens dit voorstel,
iedere mogendheid, die meent dat, hetzij de
Duitsche regeering, hetzij bepaalde Duitsche
industrieelen, hun verplichtingen ten aanzien
van de leveringen in natura tegenover haar
niet zijn nagekomen, het recht hebben een
beroep op deze arbitragecommissie te doen.
De Franschen eischen echter, dat het quan
tum van bepaalde leveringen (voornamelijk
cokes) vooraf zal worden vastgesteld, zoodat,
indien dit quantum niet op tijd wordt gele
verd, automatisch zou komen vast te staan,
dat Duitschland in gebreke is gebleven. Op
dezen eisch wenscht Engeland in geen geval
in te gaan.
Verder raakt het Fransche voorstel ook be
langrijke rechten, die het plan-Dawes aan de
Commissie van Overdracht toekent. Men wil
n.l., dat deze rechten aan het nieuwe voorstel
zullen worden aangepast, ofschoon de con
ferentie werd begonnen op de basis, dat het
plan-Dawes onveranderd zou worden uitge
voerd en dat dus de te Londen te nemen be
sluiten zich bij dit plan zouden aanpassen en
niet omgekeerd. Hierin is geen principieel be
zwaar tegen het voorstel gelegen, en het is dan
ook vrijwel zeker, dat het zal worden verwor
pen.
Ofschoon de Amerikanen, zooals bekend,
hebben verklaard, dat het voorstel „zijn ver
diensten" heeft, vond het in het Comité van
Zeven een weinig gunstig onthaal, terwijl het
juist de bedoeling was, het door de „Groote
Zeven" te doen goedkeuren, om aldus invloed
uit te oefenen op de eerste commissie, welker
voorzitter, Snowden, vast besloten is, het
voorstel met alle kracht te bestrijden. Nu
moet het zonder de goedkeuring van de
„Groote Zeven" aan de eerste en aan de derde
commissie worden voorgelegd, en onder deze
omstandigheden kan het moeilijk succes heb
ben. i
Er is nu bij al de moeilijkheden, waarmede
de conferentie reeds te kampen had, nog een
nieuwe gekomen, n.l. de aanwezigheid van de
zeer strijdbare leden van de Commissie van
Herstel
Sir John Bradbury heeft de „Daily Tele
graph" gemachtigd te verklaren, dat hij zeer
gaarne te Londen met de andere leden van de
Commissie van Herstel zal samenwerken,
doch van oordeel is, dat deze samenwerking
slechts kan plaats hebben in den vorm van
particuliere besprekingen tusschen de com
missieleden, maar niet in een officieele zit
ting der Commissie. Met het oog op al deze
nieuwe verwikkelingen is het nog niet zeker,
en zelfs niet waarschijnlijk, dat de Duitsche
delegatie alsnog zal worden uitgenoodigd om
Maandag naar Londen te komen.
De Fransche en Belgische gedelegeerden
hebben, zooals reeds werd gemeld, ook nog
een voorstel gedaan betreffende de militaire
ontruiming, dat buiten de officieele agenda
der conferentie valt en alleen Frankrijk, Bel
gië en Duitschland aangaat. Volgens dit voor
stel zal de militaire ontruiming van het Ruhr-
gebied vóór 15 Augustus 1926 plaats hebben
Duitschland zal dezen termijn echter kunnen
vervroegen, indien het in staat en bereid is,
de 1500 millioen goud-mark aan industrieele
en spoorweg-obligaties eerder op te nemen en
de tegenwaarde daarvan aan den algemeenen
agent voor de betalingen voor het herstel te
overhandigen. Duitschland kan dit in drie
termijnen doen in dat geval zou ook de mi
litaire ontruiming van het bezette gebied in
drie fasen plaats hebben. Het eerst zou Dort
mund worden ontruimd, daarna Bochum en
ten slotte Essen. De kleinere zóne van Hagen
zou echter reeds in October van dit jaar wor
den ontruimd, indien dan tenminste aan de
vijf, door de Commissie van Herstel gestelde
voorwaarden is voldaan.
DE IERSCHE GRENSKWESTIE.
De Iersche grenskwestie is opnieuw acuut
Vgeworden tengevolge van de uitspraak der
juridische commissie van den Privy Council,
n.l. dat de grenscommissie niet kan func-
tionneeren, tenzij de regeering van Ulster
een derde lid benoemt. Het kabinet heeft een
spoedvergadering gehouden. Naar de „Daily
Chronicle" verneemt, achtte het kabinet den
toestand zeer moeilijk en besloot het, raad
te vragen aan de Britsche onderteekenaars
van het Iersch verdrag, met wie spoedig een
conferentie zal worden gehouden, waarop
gepoogd zal worden een oplossing te vinder.
EEN TREINBOTSING.
Volgens een bericht uit New York heeft
een ernstige botsing plaats gehad tusschen
een trein uit de City en een die van Rockaway
Beach daarheen ging, vermoedelijk tenge
volge van een verkeerden wisselstand. De
botsing had noodlottige gevolgen, aange
zien beide treinen vol passagiers waren. Vijf
tig personen werden gewond, waarvan velen
zeer ernstig. Na de botsing ontstond een pa
niek, waarbij tal van vrouwen en kinderen
onder den voet raakten.
EEN AANSLAG.
Het „Giornale d'Italia" meldt uit Genua,
dat eenige boosdoeners den Engelschen ad
miraal Lombard Dogson bij Diano Marina
hebben overvallen en met een revolverschot
ernstig in den buik hebben gewond. De po
litie tracht de daders op te sporen.
EEN STAD VERBRAND.
Naar een B. T. A. uit Belgrado meldt, is
de stad Stroemitza door een hevigen brand
geteisterd. De schade wordt geschat op 20
millioen.
Het chemisch laboratorium der univer
siteit te Leuven is door brand vernield.
EEN RUSSISCH JOURNALIST VER
MOORD.
Volgens de N. Fr. Presse is Zaterdag
avond te Sofia de redacteur van een aldaar
verschijnende Russische courant door onbe
kende daders van de straat af doodgeschoten
op het oogenblik, dat hij ter ruste wilde
gaan. Kalinkoff, zoo heet de journalist, is
monarchist, zoodat het vermoeden wordt
geuit, dat de daders communisten zouden
zijn, hoewel de mogelijkheid niet uitgesloten
schijnt, dat men hier met een daad van per
soonlijke wraakneming te doen heeft.
NIET GEDOOD.
De twee vliegers, waarvan gisteren werd
gemeld, dat zij bij een val in de nabijheid van
Ramzak werden gedood, zijn behouden op
hun basis teruggekeerd.
DE TOESTAND IN BRAZILIË.
Het telegrafisch en telefonisch verkeer
tusschen Santos en Sao Paolo is hersteld.
Men denkt deze week het spoorwegverkeer
te hervatten. De koffie-verschepingen zijn
hervat.
Het diensthoofd der P. T. T. te Welte
vreden deelt mede, dat de in den voormid
dag en de vroege morgenuren aangeboden
telegrammen steeds aanmerkelijk vlugger
naar Nederland overkomen via radio dan
over den kabel.
van de voor ons
land belangrijkste
stations.
Nieuwsberichten (Vaz Dias) Amsterdam
P. C. F. F. Golflengte 2000 M.
Dagelijks (uitgezonderd Zondag) 8,15—
8,30 v.m.; 10—10.12 v.m.j 11.30—11.55 v.m.J
12,15—12,30 n.m.; 1,05—1,20 n.m.; 3—3,3(1
n.m.; 4,154,28 n.m.
Tijdseinen: 10.15 v.m. en 4.30 n.m.
Effecten en Geldkoersen (Vaz Diaz, zie
hierboven) te 1,301.4522.152.30 eU
2.45 n.m, (uitgezonderd Zondag en vacan-
tiedagen en Zaterdag alleen 10.3011.30
v.m.)
Weerberichten Vossegat Bé 1050
M.: 11.10 v.m. en 12,30 n.m. en 8 n.m. (Ge
meenlijk Morseseinen in langzaam tempo
waarop men zich oefenen kan).
Londen 2 L.O. golflengte 365 ML
Somtijds concert 3.504.50 n.m., dames en
kinderuurtje 5.206.30, daarna 7.2010ÖC
(of later) concert, opera of Popul avond.
Tijdseinen 1. 20 en 7.20 (Zondag 3.20 uur)
n.m. Maandag, Donderdag en Zaterdag
Dansmuziek (Jazband) van uit het Savoy
Hotel te Londen na 10.20 n.m.
Diverse Engelsche stations hebben onge
veer dezelfde zenduren en wel:
Cardiff 5 W. A. op 350 M.
Manchester 2 Z. Y. op 375 M.
Bournemouth 6 B AL op 385 M.
New Castle 5 N. O. op 400 AL
Glasgow 5 G. S. op 420 Al.
Birmingham 5 I. T. op 475 M.
Aberdeen 2 B. D. op 495 M.
Radio Paris S. F. R 1780 M. Con
cert (Tzigane orkest) 1.05 n.m. dito te 5.05
n.m. (vocaal of instrumentaal) dito te 9.20
n.m., als 5.05 of aansluiting op opera of
anderszins (voorafgegaan te 8.50 mm. door
Nieuwsberichten).
Gemeenlijk Donderdag en Zondag Dans
muziek tot ruim elf uur, event afgewisseld
door chansons of causeriën.
Eiffeltoren F. L. 2600 M. 7 en 11
uur v.m., 7.20 en 10.35 mm. Weerbericht
3.50 n.m. Beursverslag 6.307.15 mm.
concert, 11.2011.25 n.m. en 12.04 Tijdsei
nen.
Ecole Supp. P. T. T. 450 M.: Dage
lijks, behalve Maandag te 9.20 n.m„ voor
drachten, enz.
Petit Parisien 340 M.: Gemeenlijk
Dinsdag, Donderdag en Vrijdag 8.50 n.m.
concert
Brussel S. B. R. 265 M. 5.20—6.20
mm. en 8.351020 n.m. concert.
Haren (Brussel) B. A. V. 1100 M. 5.1?
n.m. Weerbericht
Königswustcrhausen L. P. 4000 M.
7.20 v.m.6 n.m. berichten (ongeregeld)
op 2700 AL Zondag alleen 11.20 v.m.
1.20 mm.
Chelmsford 1600 M. 11.5012.50;
4.20—5.20; 7.50—8.50 Concert, enz.
(voorwaardelijk). Te 8.20 Big-Ben [iorer
klok der Westminster Abdij).
Programma.
Vrijdag 1 Augustus '24. Onder voorbe
houd uitzending van concert of Jazz bend
uit Scheveningen door de Ned. Radio In
dustrie 1050 M.
Zaterdag 2 Augustus '24. Station Mid-
delraad, IJmuiden 1050 M. concert
vanaf 8.30.
Ons uiterlijk moet in de eerste plaats ge
tuigenis afleggen van onze innerlijke be
schaving. Daarmee kan natuurlijk nog niet
iedereen mooi zijn: Schoon zijn er slechts
zeer weinigen, maar de vrouw kan haar
uiterlijk nog tal van andere bekoorlijkheden
verleenen, die haar niet zelden boven de
grootste schoonheid van haar tijd doen ver
kiezen.
Net zijn neemt bij ons uiterlijk een eerste
plaats in. Met zorg opgemaakte haren, een
japon, die, al is ze dan ook niet altijd even
mooi en nieuw, er toch frisch uitziet en
geen kapottigheden vertoont, dit zijn alle
maal zooveel eischen, die binnen ieders be
reik liggen. De kleeding kost menigeen heel
Wat hoofdbrekens, maar zoolang we den tel
nog goed kunnen bijhouden en ons b.v. niet
verheugen in het bezit van: een peignoir,
een huisjapon, een wandeltoilet, een visite
toilet, een soiree- en dinerjapon, een bal
toilet, een strand- en een reiscostume
kunnen we toch ook wel zorgen, dat ons
meer bescheiden aantal er altijd goed on
derhouden uitziet: Dat er geen knoopen aan
ontbreken, geen garneersels aan los zijn,
geen gaatjes in schoenen of handschoenen
zijn, dat er geen haarlokken hangen langs
het gezicht enz, enz.
Een der eerste sieraden van een vrouw
is een goede hand; d. w, z, een goedver
zorgde hand, met reine vingers, net geknipte
"agels en waar ook de „halve maantjes"
goed op zichtbaar zijn. Een leelijke hand
Wordt er wel niet mooi door, maar een
goedverzorgde nagel neemt er het onoog
lijke van weg.
Onze ochtendjapon of peignoir zijn alleen
zichtbaar voor onze huisgenooten, of voor
«en enkele heel, héél goede kennis, die de
Vrijheid heeft, ook vóór het koffiedrinken
ons te bezoeken. Als uw haren ook niet S.1
Je gauw uit de krul zijn, doe dan liever
dadelijk 's morgens bij het aanklceden de
hzeerijzers uit uw haar. Bedenk dat gij
fdtijd zóó gekleed moet zijn, dat ge, zonder
beschaamd te zijn, voor een onverwacht
"ezoeker voor den dag kunt komen. Onze
•deeding zij altijd stemmig. Het is maar al
ie Waar, dat een vrouw des te meer aan haar
bebaam hangt, naarmate zij geestelijk min
der beduidt!"
Een eenvoudig, degelijk toilet, kleedt veel
"leer Jan ritselende, opzichtige flodderzijde,
en het doet bovendien ons gezicht beter
Uitkomen. Als men opzichtig gekleed is, valt
jucn meer in het oog; wij worden onmiddel-
bjk opgemerkt en ook des te eerder bespot.
IJdele vrouwen tooien zich mooi op en
v?'gen elke gril der mode, en al is een wei-
n,S coquetterie zelfs een deugd in een
Vr°uw, zij mag nooit den eenvoud uit het
verliezen. Daarom; waarom poederen
blanketten vele vrouwen zich zoo? Is
niet in hooge mate ijdel en behaagziek,
u°g daar gelaten, hoe nadeelig het kan zijn
°YY/ Ëez°ndheid?
Waarlijk, het zijn niet de uiterlijke
i^hoonheden, jjg ons bgmind moeten ma-
j en- Zoo zijn er b.v. veel jonge vrouwen, of
'°nge meisjes, die hier of daar iets aan de
tanden hebben, een zwart plekje of zoo, of
een hoekje er uit. En in plaats dat zij zich
nu er overheen zetten, om dat kleine ge
brek, en het door verdubbelde lieftallig
heid, als het ware, trachten te vergeten,
gaan ze zich niet zelden oefenen in het aldus
wringen en plooien harer lippen, dat er
slechts, héél benauwd, een paar goede witte
tanden te voorschijn komen. Dit geeft iets
gewrongens, gekunstelds aan het gelaat, dat
alle bekoorlijkheid aan het heele uiterlijk
verleent.
En nu nog een enke] woordje over het
parfumeeren, een heel zachte geur is niet
onaangenaam en zal ook niemand hinderen
of hoofdpijn bezorgen, doch het sterk par
fumeeren, waarbij men iemand op drie pas
afstand reeds ruikt, neen, dat zal ieder een
voudig, beschaafd mensch afkeuren.
En in het algemeen laten wij de beoor
deeling over uiterlijk schoon zoowel als
over de gaven des geestes aan anderen ter
beoordeeling over, Ën laten vooral nooit de
ouders of familieleden, uit een soort onver
klaarbare ijdelheid, overgaan tot een hoog
ophemelen van uiterlijk schoon. Gewoonlijk
heeft zulk een verklaring de juist omge
keerde uitwerking, dat de verwachting te
hoog gespannen wordt en de verheerlijkte,
bij kennismaking, ten zeerste tegenvalt.
Met het genot van warme zomeravonden
gaat maar al te dikwijls de last gepaard, die
de muggen ons veroorzaken. Het gonzende
geluid en het vooruitzicht wellicht gestoken
te worden en in 't bezit van hinderlijke mug-
gebeeten te geraken zijn wel in staat iemand
uit de slaap te houden. Het gebruik van
muskietennetten is in de warmere landen
dan ook algemeen, 't Meeste last heeft men
ervan, wanneer zich dicht in de omgeving
stilstaand water bevindt. De muggeneieren
komen daarin tot ontwikkeling en 't eenige
middel om dit te verhinderen bestaat hier
in, dat men vanaf eind April, den geheelen
zomer door, om de drie of vier weken pe
troleum op het water giet. Een dun laagje
hiervan is voldoende om de lucht af te slui
ten, waardoor de muggenlarven stikken.
De muggen zelf worden door rook en door
de sterke lucht van kruidnagelolie tijdelijk
verdreven. Gewoonlijk veroorzaakt dc steek
van een mug geen nadeeliger gevolgen, dan
dat de plek opzwelt en gaat jeuken. Erger
wordt het, wanneer we door een malaria
mug gestoken worden, die dc ziekte hier
mee in 't bloed van haar slachtoffer over
brengt. De grootste uitbreiding heeft deze
ziekte in de tropen gekregen op plaatsen
waar zich moerassen en poelen bevinden,
waarom men ook wel van moeraskoorts
spreekt. De ziekte wordt daar veroorzaakt
door een bloedparasiet, Plasmodium prae-
cox, die door een wijfjesmug van 't geslacht
Anopheles op den mensch overgebracht
wordt. Om tot volle ontwikkeling te komen
hebben de malariaparasieten alzoo twee
gastheeren noodig. Hun bestaan is, zooals
we verder zien zullen, aan een kringloop
gebonden. De muggen die steken zijn altijd
vrouwelijke exemplaren, die bloed van een
warmbloedig dier (in dit geval van den
mensch), noodig hebben om hare eieren tot
rijpheid te brengen. Wanneer nu zoo'n mug
van een malaria-patiënt bloed zuigt, dan
wordt zij geïntecteerd door de Malariapara
siet. Bij een latere steek brengt zij die pa
rasiet weer op een mensch over en wel op
de volgende wijze: De malariakiemen leven
ten koste van de roode bloedlichaampjes in
't bloed van den patient en deelen zich na
een of iwee dagen in 16 tot 20 sporen, die
weer nieuwe bloedlichaampjes aantasten,
lederen keer ontstaat hierbij een koortsaan
val en de deeling in sporen gaat zoo een
acht dagen door tot er geen sporen meer
gevormd worden doch geslachtsvormen en
wel afzonderlijk mannelijke en vrouwelijke.
Deze blijven pasie fin het bloed van den
mensch en wachten er op, tot ze door een
mug mee ingezogen worden en in de mug-
genniaag terecht komen. Hier komen ze tot
een nieuw leven; ze vereenigen zich en de
nu bevruchte eicel wordt bewegelijk en
terwijl het dempen van poelen en het gie
ten van petroleum op het watervlak veel
bijdrag om de voortplanting van muggen
ten minste zooveel mogelijk tegen te gaan.
Bij het vegen of borstelen van loopers op
trappen, wordt dikwijls het stof van de eene
op de andere trede geborsteld. Dit is heel
verkeerd; men begint van boven en bor
stelt steeds het vuil van elke trede op hel
blik, maar nooit van de eene op de andere.
Traploopers worden zéér gespaard, als
men er, vooral op dc kauten, oud papier
onder legt. Bij het koopen van loopers is
het zeer aan te bevelen, altijd iets meer te
nemen, daar men dan iets heeft om te her
stellen.
Voor het schoonmaken van traploopers
zijn het best te gebruiken kleine, stijve
handboenders.
Als de loopers afgenomen worden om ge-
EEN BEROEPS-BALIEKLUIVER.
j j j Lx I Als de loopers algenomen worden om ge-
boort z.ch onder de huid van de muggen- me„ met bekid te
maag vast, waarna zij tot een kogelt)e uit- V1 -r,,
maag vast, waarna zij tot een kogeltj
groeit, dat zoo groot als een speldenknop
kan worden. Van zulke kogeltjes komen er
dikwijls meerdere in de maagwand van één
mug voor; het barst wanneer het rijp is,
waarna er wel 1000 kiemen uit te voor
schijn treden, die in de speekselklier van
de mug belanden.
In Turkije is de eerste vrouwelijke arts
gekomen, die in het buitenland natuurlijk
haar studies heeft gedaan.
Dr. Safieh Ali zal wel veel patiënten
krijgen, want de oud-Turken houden nog
altijd de vrouwenvertrekken voor mannen
gesloten, De Mahomedaansche vrouwen zul
len ook veel spoediger vertrouwen stellen
in een vrouwelijke arts. Daarom zijn voor
onze missies in de Mohamedaansche landen
vrouwelijke artsen ook zoo gewenscht.
Vandaar komen ze natuurlijk bij ïederen
steek van de mug in het bloed van een
mensch waar ze zich weldra gaan deelen,
telkens nieuwe koortsaanvallen te voor
schijn roepend. Dit is in het kort de le
vensloop van Plasmodium praecox.
Ats bestrijdingsmiddel gebruikt men met
goedvinden van den huisdokter natuurlijk,
eenige uren voor iederen te verwachten
aanval, kinine, waardoor de jonge kiemen
gedood worden. Ook gezonde menschen ne
men wel als voorbehoedmiddel kinine om
de mogelijke aanwezige kiemen te dooden.
Een verblijf in hoogere streken (hooger dan
1000 M. komen de Anophelesmuggen niet
voor) is de eenige afdoende deneesw»1®-
werk gaan. Zij dienen bij gedeelten uitge
klopt. Het werk wordt zeer vergemakke
lijkt, indien men de loopers over en loo-
perrek hangt, en het schoone gedeelte in
den bak van dit toestel legt.
De bewerking wordt op beide zijden van
den looper toegepast. Het spreekt vanzelf,
dat het losgeklopte stof op dc reeds be
sproken wijze met een harden borstel ver
wijderd dient te worden.
Wat het uitkloppen van tapijten aangaat,
hierbij kan men veel ongemak voorkomen,
als men het werk „getweeën" doet. Met
regelmatige slagen wordt het kleed aan
beide zijden uitgeklopt. De armbewegingen
mogen echter niet te forsch uitgevoerd wor
den, daar gij anders dc kans loopt, een
leelijke scheur in het midden te halen.
Als de kleeden bijzonder stoffig zijn, wor
den zij over een lijn gehangen en met den
matteklopper bewerkt. Het losgeklopte vuil
wordt, op de manier bij loopers toegepast,
weggeschuiërd.
Kostbare losse kleeden of zware, antieke
tapijten worden op een speciale manier van
stof en vuil ontdaan. Op een stoflaken
wordt het tapijt uitgespreid, en aan beide
zijden zachtjes met een mattenklopper ge
klopt. De stoffigstc zijde wordt het eerst
onder handen genomen. Als deze gerei
nigd is, wordt het kleed opgenomen, het
stoflaken uitgeschud, weer neergelegd, en
dc bovenzijde komt aan dc beurt.
Indien geverfde muren en planfons niet
met een stofdoek of sloffer bereikt kunnen
worden, kan men op dc volgende manier te
werk gaan, om stof en andere ongerechtig
heden te verwijderen. Om een ragebol
wordt een stofdoek gebonden. Met dit in
strument wordt de muurvlakte of zoldering
geveegd. De stofdoek wordt gedurende de
bewerking meermalen afgeknoopt en buiten
het raam uitgeslagen. Waarom een ragebol
alleen niet afdoende is? Omdat de doek
het stof beter vasthoudt dan de losse bor
stels van den rager. Als deze wijze van
schoonmaken op den duur niet voldoende
helpt, kan men in vele gevallen een zeem
lap vochtig gemaakt in plaats van den stof
doek nemen. Frescoliet muren kunnen be
handeld worden als gewitte muren; deze
methode blijkt de beste.
Het is nu de tijd van de overvloedige
eierproductie en al spoedig zal men moeten
overgaan tot het conserveeren van eieren voor
„Baas, kan ik vandaag vrij krijgen, ik mot n werkhuis zoeken voor mn vrouw?
„Kom je morgen weer terug?"
„Ja, as m'n vrouw nog nikt het, kom ik terug.
The Humoris.t
den duren tqd. Veel wordt daarbij gebruik
gemaakt van conserveerende vloeistoffen en
wel het meest van kalkwater hierbij krijgen
de eieren echter mettertijd een onaangena-
men loogachtigen smaak, die ten deele weer
verdwijnt, als men de eieren voor het gebruik
een dag in frisch water legt. Verder is een
goed conservatiemiddel een oplossing van
waterglas van 10 pCt.
Mutsjes en kindermanteltjes die zijn af
gezet met zwanendons, kan men op de vol
gende wijze schoon maken men tornt de
donsgarneering af en wascht die in een seep-
sop van matige warmte (vooral geen heet
water gebruiken Dit wasschen van den
donsrand bestaat in voorzichtig uitdrukken
en zacht wrijven, welke bewerkingen men
herhaalt zoolang dit noodig blijkt meestal
zal één sopje voldoende blijken. Als het
zwanendons schoon is, drukt men het nog
eens zachtjes uit en hangt het, zonder het
na te spoelen, dicht bij de warme kachel te
drogen. Zoodra alle vochtdeeltjes verdampt
zijn moet het voorzichtig en zachtjes worden
gewreven, geschud en geblazen. Het bont-
garneerinkje zal er, op deze manier behandeld,
weer uitzien als splinternieuw.
Een lezeres vraagt ons, op welke manier zij
haar zijden handschoenen zelf zou kunnen
wasschen. Dit kan heel gemakkelijk geschie
den met behulp van een lauw sopie, gemaakt
van galzeep. Men trekt voor deze bewerking
de handschoenen aan en wascht de gegan-
teerde handen een paar keer achter elkaar.
Als alle vlekken verdwenen zijn, moeten
de handschoenen herhaaldelijk worden na
gespoeld in koud water, waarna men ze tus
schen schoone witte handdoeken te drogen
legt. Voordat ze volkomen droog zijn, trekt
men ze in den gewenschten vorm en strijk
ze (weer tusschen een paar schoone, wittet
doeken) met een matig-warm ijzer. Op deze
wijze behandeld, zullen wit-zijden hand-
schoenen hun frissche kleur behouden.
Bananenschillen zijn uitstekend voor het
poetsen van bruine schoenen. Eerst moet
men den schoen wrijven met den binnenkant
van den schil, daarna met een zachten doek.
Balletjes (steken of babbelaars). 2 ons
suiker roert men in een pannetje met 12 ons
boter en 'n heel klein scheutje water zoo lang
tot een druppel van de lepel vallende, een
draadje vormt. Dan kan men er nog een thee
lepel sterke koffie doorroeren, doch noodig
is 't niet. Men giet het mengsel op een bord,
dat even vochtig is gemaakt en snijdt er
even voor 't geheel hard wordt, vierkante
stukjes van.
Bronzen beelden, vazen, enz- kunnen het
beste schoon gemaakt worden met een wollen
lapje met slaolie. Daarna met een droog lapje
nawrijven en vooral de olie uit de hoeken
en kieren goed verwijderen.
