SS!
AMSTERDAMSCHE KOUT.
TA.
Maandag 11 Augustus 1924
47ste Jaargang No. 15812
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden - Eerste blad
Agenda
12 Augustus
Werkeloosheidsbestrijding te Weesp.
HET 12V2-JARIG BESTAAN VAN
DEN GRAFISCHEN BOND.
Examen hoofdacte.
Examen leider lichaamsoefeningen
M. O.
Kon. Letterl. Vereeniging
„J. J. Cremer".
DE SCHOOLRUIMTE IN
HAARLEM.
Antwoord van den Minister van
Onderwijs.
Jeugdige belhamels.
Coöp. „Holland".
Mej. mr. E. C. v. Dorp.
Een bijenzwerm.
Voor het krantenmannetje.
Met een mes gestoken.
Het snelle rijden.
Verduisteringen.
Een zonnescherm in brand.
Hinderwet
De electrificatie der lijn
Amsterdam-Rotterdam.
Programma
Personalia.
Kring „Haarlem" van het
R.-K. Huisvestings-comité.
GEMEENTEZAKEN.
Gevaarlijke pleizierreisjes.
J. J. WEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem.
Telegraphisch Weerbericht.
Haarlem en Agentschappen;
"er week 0.25
Per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
Vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
He abonnementsprijs bedraagt voor
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE
Advertentiën 35 cents per regel.
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen den tekst,
als ingezonden mededeeling 60 ct.
per regel; op de le Pagina s 75 ct.
per regeL Vraag- en aanbod-adver-
tentiën 14 regels 60 ct. per plaat
sing; elke regel meer 15 ct.. bij
vooruitbetaling.
ÖEVOEGDE EN ONBEVOEGDE CRITIEK.
Het is thans een heel teer onderwerp,
Waarover ik thans in vervolg op mijn jong
ste Kout heden het genoegen heb, met
U te mogen spreken. Maar de steen is door
het nieuwe tijdschrift aan het rollen ge
bracht en ik meen dat 't beste nu maar is
alles te zeggen wat mij op t hart ligt. Over
muzikale en letterkundige (boeken) critiek
zal ik zeer kort zijn, van beiden heb ik wel
eens hooren beweren dat persoonlijk belang
Wel eens een woordje meespreken, doch
in hoeverre de vox populi in deze de vox
dei is, in dit opzicht verklaar ik mij on
bevoegd. Maar nu het "looneel. Er is een
Fransch spreekwoord, dat zegt: Pour savoir
Une chose il faut l'avoir appris, hetgeen men
buitengewoon vrij en voor de duidelijkheid
in zeer omschrijvenden vorm zou kunnen
vertalen met: Om waarde te hechten aan
iemand's oordeel (het kan zijn een veroor
deeling, een vooroordeel en een lofzang),
moet men de overtuiging hebben, dat aan
het oordeel van dien persoon waarde ge
hecht moet worden, omdat deze speciale
studie over het desbetreffende onderwerp
heeft gemaakt en op dit gebied ook iets
presteert. In de practijk hebben ze echter
in Amsterdam gezien, dat het zeer gevaar
lijke wapen der critiek vaak in handen van
volslagen onbevoegden werd gegeven. Voor
al vroeger, toen ieder, die een advertentie
blaadje oprichtte, zichzelf tot criticus pro
moveerde. Er zijn ook vele gevallen bekend
van menschen, die geld toegaven, als ze
maar als tooneel-criticus mochten optreden.
Ontelbaar is het aantal personen, die gratis
dit werk verrichten. Dat die „critieken bij
eenigszins ontwikkelden den lachlust opwek
ten is te begrijpen Daarnaast was er in
den tijd dat in Amsterdam nog veel bladen
verschenen een categorie menschen van
een zekere algemeene ontwikkeling (bijv.
ambtenaren) die er het tooneelverslaggever-
schap als een sigarencentje bijnamen: ze
brachten de winteravonden gezellig door en
hadden vrij rooken en biertjes. Kwaad zou
den zij nooit schrijven, maar serieus vatten
zij hun taak ook niet op. Indertijd ik was
toen aan een bekend Amsterdamsch blad
verbonden hadden ze daar een tooneel-
criticus, die van beroep eigenlijk telegrafist
Was. De collega's moesten hem altijd heb
ben, maar hij liep er ook altijd zoo in. De
eene keer las men in een concurreerend
blad: Mevrouw Buderman zong in de ope
rette Erminie het Wiegeliedje zoo meesle
pend dat onze collegain slaap viel
En van zijn stoel rolde. En de volgende keer
Werd gecommentarieerd hoe dezelfde col
lega een schitterend verslag met kleine op
en aanmerkingen had uitgebracht over een
voorstellingdie niet was doorgegaan.
Erger dan deze is echter nog de óók on
bevoegde maar partijdige critiek.We hebben
gevallen meemaakt, dat waar ieder een
bepaald stuk prees of er het goede in elk
geval in waardeerde, 'n bepaald criticus, die
ook auteur was in 't zelfde genre en wiens
Werk steeds als een baksteen viel, misbruik
maakte van zijn plaats in 't groote blad.
Doch dan hebben ze één troost: het kwaad
blijft nooit ongestraft: op een zeker oogen-
blik laat zulk een criticus zich te veel in
de kaart kijken en 't is met zijn gezag fi
naal uit.
Sta mij toe in deze critiek op critiek in
eerbiedige herinnering slechts één naam te
noemen: den Haarlemmer J, H. Róssing, den
man die torenhoog boven alle Amsterdam-
Sche critici uitblonk, aan wiens bevoegdheid
niet kan getwijfeld worden, die het eerste,
het beste en het scherpste de fouten zag
er. ze toch op zulk een gentlemen like,
meestal humoristische wijze aantoonde, dat
niemand onnoodig werd gegriefd. Toen Rós
sing ter aarde was besteld, had „Het Nieuws
Van den Dag" geen reden van bestaan meer.
Er is nog een critiek opiemands
Cnancieelen toestand, karakter en moreel
leven, die als beroep wordt uitgeoefend door
informatie-bureaux. Ook hier mag de be-
Voegdheidsvraag worden gesteld. Ieder die
als onderwijzer, geneesheer, apotheker, ma
chinist, stuurman wil optreden, moet door
een examen bewezen hebben met vrucht
studie in 't vak te hebben gemaakt. Ook
het besturen van een informatie-bureau is
een hoogst verantwoordelijke werkkring;
de toekomst en het geluk van vele
medemenschen, heeft het in handen.
Wenschelijk ware het daarom zoo er ten
minste wettelijk eenige waarborgen beston-
informatièbureau's dezelfde plaatselijke cor
rect en naar waarheid wordt vervuld. Met
sen „naar beste weten en ter goeder trouw
komt men er niet. Helaas, die waarborgen
ontbreken ten eenenmale. Daarom abon
neren sommige groote firma's zich op drie of
vier informatiebureaux, denkende wat de
een niet weet, weet de andere.
Dit is echter maar betrekkelijk juist. Niet
alleen is drie maal nul niets meer dan één,
maar nul, maar in sommige gevallen hebben
informatiebureau dezelfde plaatselijke cor-
respondenten, zoodat dezelfde gegevens dan
alleen in een anderen vorm worden gegoten.
En wie zijn die plaatselijke correspondenten
soms? Uit eigen ondervinding kan ik u er
®en aardig staaltje van meedeelen. Een
fabrikantje op een afgelegen provincieplaats
Svas mij indertijd een paar honderd galden
schuldig. Toen hij af moest rekenen verzocht
Hij mij voorloopig met een vierde genoegen te
V'illen nemen, de rest zou hij later sturen,
^laar er kwam niets en mijn brieven bleven
onbeantwoord. Teneinde raad ging ik haar
nn advocaat. Ja, het was een gevaarlijke
8eschiedenis, als ik hem voor de Rechtbank
dagvaarde. ITet proces had ik natuurlijk al
genomen, maar. qui gagne perd. Ik moest
beginnen geld te storten en t was de vraag
of
er oit een cent van terecht kwam.
'k maakte toen met den advocaat een
®ccoord, jat ik niets vooruit kon betalen, dat
jj'j mijn schuldenaar met brieven enz. zou
bestoken en dat hij, wanneer het geld (bij
"cm) binnenkwam 50 voor zijn moeite
2°n genieten. En werkelijk, na een paar
^eken kon hij mij de helft uitbetalen,
Bewuste fabrikant was dus geenszins een
•wsschentrekker of non-valent maar toch
daar hij plaatselijk correspondent voor groote
lnformatiebureaux was, allerminst be
legd als rechter een veroordeeling uit
e spreken, waartegen geen hooger beroep
J^cgelijk was. (Bijna nooit hoort de be'ref-
'endc, wat het informatiebureau over hem
vertelt, zelfs niet eens, dat er een informatie
°P hem is getrokken. Een enkele keer wel
eens. Indertijd zou ik bij een zeer bekend
Ifdgever in dienst treden. Voor dien tijd had
bericht gehad van een net oud heertje, die
*Jcb voorstelde als inspecteur van het infor
matiebureau H. Ik presenteerde hem een kop
thee en een sigaar en gaf hem alle ge-
wenschte en ware inlichtingen. Vertelde er
echter ook iets heel absurds bij. Werd na
tuurlijk aangenomen. Zeide een paar dagen
later tegen den uitgever: „U hebt een infor
matie op mij genomen?" „Natuurlijk, mag ik
dat dan niet?" „Zeker, er stond dat en dat
in de informatie, dat is juist, maar dat is
natuurlijk onzin, want„Hoe weet u dat
allemaal zoo?" „Wel ik heb 't allemaal zelf
opgegeven en ik heb er die nonsens bijge-
0m 11 bewijs te leveren, dat u uw
geld beter kunt besteden dan door een
abonnement bij dit kantoor te nemen. U had
het gezicht van dien uitgever eens moeten
zien! Intusschen geloof ik, dat hij 't wel niet
aardig vond, ik heb 't tenminste niet lang bij
hem uitgehouden.
/.elfs al schakelt men kwade trouw geheel
uit, dan staat men soms nog verbaasd over
de incompetentie van sommige informatoren.
Ik heb een jongmenscb gekend, dat erg doof
was, dus niet voor alle werk was geschikt.
Hij kwam op een klein informatiekantoortje.
Toen z n patroon stierf stond hij op straat.
Met een zaakwaarnemer, die een soort
incasso-bureau hield associeerde hij zich en
samen richtten zij een informatiebureau op,
dat door een bepaalde kerkelijke richting nog
al werd gesteund. Of 't bureau nog bestaat
weet ik niet. Alleen dit: Het doove
jongmensch had, door zijn gebrek maar zeer
bescheiden lager onderwijs genoten. Had
altijd in een klein wereldje geleefd, was be
houdens de paar maanden, daê hij in de
Fransche bazar in Rotterdam als winkelbe
diende werkzaam was, nooit buiten de
hoofdstad geweest. Kende het leven dus
absoluut niet. Was deze nu bevoegd te oor-
deelen en te veroordeelen, de zakenkennis,
financieëlen toestand en moraliteit van men
schen, waarvan hij niet de typen kent.
Ik zou ook nog kunnen wijzen op de slor
digheid in sommige informaties. Een kennis
van me kon bijv. geen crediet krijgen, op
grond dat hij (volgens de informaties) failliet
was. Men had hem met een naamgenoot
geen familie verward. Bij hooge uitzon
dering was hem (wat eigenlijk niet geoor
loofd is) de informatie ter inzage gegeven.
Commentaar overbodig. En dan de onvol
ledigheid. Heden kreeg ik een informatie ter
inzage van iemand, die betrekkelijk groote
zaken in Amsterdam en Den Haag heeft
en op meer dan een gebied een zeer ongun
stige renommé heeft, terwijl zijn naam (al is
't dan op de tweede plaats) aan een groote
zwendelzaak is verbonden. De informatie
luidde natuurlijk ongunstig, maar was zoo on
volledig dat ik, die den man slechts uit de
verte ken en er nooit belang bij heb gehad
mij betreffende bijzonderheden te oriëntee-
ren, tien keer meer kan vertellen dan in de
informatie staat.
Als er op mij ooit een informatie zou ge
nomen worden bij een bureau, dan vrees ik,
na dit onder mijn naam geschrevene, met
groote vreeze. Maar als journalist heb ik 't
er graag voor over om mijn Haarlemsche
lezers een juist beeld te geven van ons Am-
sterdamsche informatiebureaux. Hun con
clusies moeten zij dan zelf maar trekken.
Dat alles bewijst intusschen niet, dat alle
informatie-bureaux onvoldoende inlichtingen
geven en aat het voor iedereen vat. het
grootste belang is wel toe te zien, dat zij voor
hun inormaties trachten aan een betrouw
baar kantoor terecht te komen.
H. HENNING.
Sociëteit ,,St. Bavo" Vereenigde Kerk
zangers 8 uur Rechtskundig Bureau
half 9 uur Tramvergadering 8 uur
Alberdinck Thijm 8 uur Bestuur
Vrouwenbond 8 uur.
R. K. Parochiale Bibliotheek (Kleverpark)
Ingang tusschen Kerk en Pastorie. Ge
opend Dinsdagavonds van half 8 tot 8 uur
voor personen beneden 16 jaren, van 8
tot half 10 uur voor personen boven dien
leeftijd.
Groote- of St. Bavokerk Orgelbespeling
door George Robert 23 uur.
Luxor Theater Groote Houtstraat
Bioscoop en variété-voorstelling.
Brongebouw Ledenconcert H. O. V.
8 uur.
Kunsthandel F, H. Smit Gr. Houtstraat
69 Tentoonstelling van Grafisch werk
door K. A. v. Eek Dagelijks van 106
uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
bijnestraat 15 Alle werkdagen voorm.
van 9—12 uur, n.m. van 25 uur. Zater
dags alleen van 912 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen des
voorm. van half 11half 12 en des nam.
van 3 tot 4 en van half 8 tot hplf 9 uur.
R. K. Leeszaal en uitleenbibliotheek
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken.
Marthaverceniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingsbureau voor vrouwen. Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
89 uur. Tel. 1671. Tevens gezellig sa
menzijn voor Hollandsche meisjes, die hier
geen tehuis hebben. Zondag en Woensdag
van 810 uur n.m.
R. K. Bevolkingsbureau Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 23 van 810 uur
op Maandag-, Woensdag- en Vrijdag
avond.
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S. V. E. Maan
dags van 23 uur, Donderdags van 12
uur.
Bisschoppelijk Museum. Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, toe
gankelijk.
Door het lid van Prov. Staten, den heer
G. A. Vader, was in de laatste vergadering
der Prov. Staten van Noord-Holland ge
vraagd wat de oorzaak was, dat de beslis
sing van Ged. Staten zoo lang uitbleef ter
zake subsidie-verleening aan de gemeente
Weesp voor een groot plan van ophooging
en demping in die gemeente, ten einde daar
door de werkloosheid te bestrijden. In ver
band met het antwoord, in die zitting door
het lid van Ged. Staten, jhr. mr. D. E. v.
Lennep, gegeven, dat de schuld hiervan lag
bij B. en W. van Weesp, had de heer Vader
een nadere schriftelijke uiteenzetting betref
fende deze kwestie gevraagd.
Het antwoord van Ged. Staten is thans
verschenen.
Zij merken allereerst op, dat van B. en
W. van Weesp het verzoek om subsidie-
verleening voor de bedoelde werkzaamheden
op 30 November 1923 inkwam. Dit verzoek
werd, als al dergelijke verzoeken, in handen
gesteld van den hoofdingenieur-directeur
van den Prov. Waterstaat. Deze kreeg van
B. en W. van Weesp niet de volledige
noodige inlichtingen, met name de beant
woording der vraag, in hoeverre de kosten
der werken door de exploitatie van daar
door te verkrijgen bouwterreinen zouden
kunnen worden gedekt. Het werk toch be
stond uit het bouwrijp maken van grond,
welke de gemeente in eigendom toebehoor
de, waarbij tevens slooten zouden worden
gedempt, en voorts in het aanleggen van een
kinderspeelplaats.
Na besprekingen tusschen den hoofdinge
nieur van den Prov. Waterstaat met B. en
W. en den gemeente-opzichter van Weesp,
bleek ten slotte, dat de werkzaamheden
voor het bouwrijp maken door het gemeen
tebestuur slechts voor een deel als zoodanig
werden aangemerkt en dat het deze werken
voor het overige deel als verbetering van
den hygiënischen toestand ter plaatse be
schouwd wilde zien, een opvatting, waarvan
de practische beteekenis, is, aldus Ged. Sta
ten, dat enkel de kosten van het bouwrijp
maken van gronden uit de inkomsten der
grondexploitatie zouden behoeven te worden
gedekt en dat voor een verbetering van den
gezondheidstoestand een bijdrage zou kun
nen worden gevraagd.
Nadat de hoofdingenieur-directeur rap
port had uitgebracht op 20 Februari 1924,
werden door Ged. Staten op 5 Maart d. a. v.
nadere gegevens aan B. en W. van Weesp
gevraagd. B. en W. vroegen omschrijving
dier gegevens op 14 Maart, waaraan 18 April
werd voldaan; 25 April kwamen de ge
vraagde gegevens binnen.
In verband met het vergevorderde seizoen
vroegen Ged. Staten toen aan B. en W. van
Weesp, of dc werkloosheid in haar gemeente
nog dusdanigen omvang had, dat zij de be
doelde werken nog zouden willen ter hand
nemen.
B. en W. antwoordden, dat de werkloos
heid verminderd was. doch dat zij gaarne
zouden vernemen, op welke bijdrage zou
kunnen worden gerekend, opdat, wanneer
de werkloosheid weer grooter wordt, dade
lijk met de werkzaamheden een aanvang ge
maakt kan worden.
Hierop antwoordden Ged. Staten ten slot
te, dat zij, in verband met de vermindering
der werkloosheid en met het oog op het
seizo en,voor het verleenen van een bijdrage
in kosten van werkverschaffing voor het
oogenblik geen voldoende aanleiding aanwe
zig achtten.
Zij deden echter de toezegging, dat, als
door het gemeentebestuur aan Ged. Staten
kennis zou worden gegeven, dat de werk
loosheid weder ging toenemen, het geven
van een bijdrage opnieuw in overweging zou
worden genomen.
Een dergelijke kennisgeving is door Ged.
Staten tot dusverre niet ontvangen.
De afdeeling Haarlem van den Ned. R. K.
Grafischen Bond vierde gisteren haar 12 'A-
jarig bestaan.
Het feest werd ingezet met een algemeene
H. Communie der leden in de St. Antonius-
kerk aan dc Groenmarkt, waarna een ge
meenschappelijk ontbijt plaats had in 't geb.
St. Bavo,waaraan ongev. 100 personen aan
zaten. Te half acht des avonds begon, even
eens in 't gebouw „St. Bavo", de feestavond.
Deze werd opgeluisterd door zang en mu
ziek. Verschillende sprekers voerden het
woord. Op een en ander komen wij morgen
nader terug.
Voor het examen hoodacte werden geëxa
mineerd zeven vrouwelijke candidaten; ge
slaagd de dames: J. J. Schouten en A. W.
Stuurman, te Haarlem en H. Vis te Santpoort.
Geëxamineerd werden zes candidaten. Een
candidaat trok zich terug. Geslaagd de hee-
ren: M. C. Bakker en M. Braumberger, te
Amsterdam en A, W. L. Schiefelers te Haar
lem.
Op Woensdag 13 en Donderdag 14 Augus
tus 1924 des avonds te half acht precies,
wordt op het buiten „Kraantje Lek" te Over-
veen een openluchtvoorstelling gegevrv door
de Kon. Letterlievende Vereeniging „J. J.
Cremer".
Opgevoerd zal worden: Het noodlot van
Samuel Prikkebeen, landelijk spel in twee
afdeelingen.
„Lichte" overdrijving van Mr. Slingenberg.
In een brief aan den voorzitter der Eer
ste Kamer legt de Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen de resultaten
over van een door hem ingesteld onderzoek
naar de grootte der schoollokalen in de in
spectie Haarlem, ingesteld naar aanleiding
van een opmerking van mr. Slingenberg, dat
geen enkel lokaal van lagere scholen te
Haarlem 48 leerlingen zou kunnen bevatten.
Uit dien brief blijkt, dat van 202 scholen
in de inspectie Flaarlem met 1181 school-
vertrekken 1110 voor 48 leerlingen ruimte
bieden. 15 eveneens, doch met een inhoud
van minder dan 3.6 M3 per leerling, en 56
voor 30 a 42 leerlingen. Voor dc 41 scholen
voor lager onderwijs in de gemeente Haar
lem met 302 schoolvertrekken, waren die
cijfersresp. 263, 10 en 29, voor u.l.o.-scho
len in de gemeente Haarlem 78, 2 en 15 en
voor de m.u.l.o-scholen eveneens in die ge
meente 23, 4 en 2.
Veel werd er reeds geklaagd door expedi
teurs aan het Spaarne, dat jeugdige belha
mels vele daar opgestapelde goederen
moedwillig vernielen. Haverzakken worden
opengesneden 'en veel haver telkens ont
vreemd.
Vrijdagmiddag waren weder eenige kleine
jongens weder bezig aan het opensnijden van
haverzakken die langs den kant lagen op
gestapeld. Op de komst van den expediteur
Vink en een agent van politie namen de bel
hamels de vlucht. Een der knapen, nauwe
lijks zes jaar oud werd gegrepen en ernstig
onder handen genomen, waarna hij al hui
lende beloofde, 't nooit weer te zullen doen.
In een kort bericht meldden we Zaterdag
reeds, dat de Coöp. „Holland" besloten had
tot oprichting van een eigen suikerfabriek.
Hieronder laten we het verloop van de ver
gadering vollgen
De heeren Joh. Verkuyl Mzn. en J.
Droog, periodiek aftredende bestuursleden,
werden herkozen, terwijl in de plaats van de
heeren N. T. Geertsema en J.Barendregt, af
tredend, en P. Verburg, overleden, gekozen
werden de heeren A. C. Schaap, P. de Jong
en J. Knibbe.
Omtrent de campagne 19231924 werd
meegedeeld, dat na sluiting der rekening
nog ongeveer f 100.000 met de leden zal te
te verrekenen zijn. In die campagne zijn
62.000.000 kg. bieten verwerkt.
Wat de campagne 19231924 betreft werd
medegedeeld, dat de oogst baar Duitschland
zal worden verkocht evenals met de vorige
het geval is geweest.
Hierna kwam aan de orde de bespreking
der eventueele stichting van een eigen su ker
fabriek. Het bestuur had den leden geadvi
seerd tot stichting over te gaan en verdedigde
dit in een circulaire waarin er aan wordt her
innerd, dat de fabriek te Halfweg werd ge
kocht en het geld met groote moeite werd
bijeengebracht. Het werd aangeboden, men
weet met welk resultaat Er was gekocht maar
er werd niet geleverd. Een ander bleek ons
voor te zijn geweest. Hierdoor ontstond een
strijd tusschen onze Coöperatie en de C. S. M.
Reeds toen is getracht een nieuwe fa briek
te bouwen, maar de abnormale tijden en toe
standen, de bijzonder hooge bouwkosten en
de moeilijkheid om geld te verkrijgen, heb
ben ons weerhouden besloten werd tot na
der tijdstip deze zaak te laten rusten en on
derwijl onze bieten zoo voordeelig mogelijk
te plaatsen. Hiervoor moest uw bestuur voor
het meerendeel naar het buitenland. De toe-
j stand was daar ontwricht, de valuta waren
ons voor ons werk gunstig, maar verschillende
malen als een afzetgebied was gevonden,
werd ons dit ontnomen door een lichaam,
hetwelk ik hier zeker niet behoef te noemen,
zoodat of geen zaken werden gedaan, of de
mogelijkheid werd afgesneden het volgend
seizoen weer zaken te doen.
Veel, zeer veel moeilijkheden zijn ook over
de laatst verloopen campagne te overwinnen
geweest of nog te overwinnen en het bleek
zeer duidelijk dat bij de stijging der buiten-
landsche valuta, de moeilijkheden om een
gunstig contract af te sluiten vermeerderden,
zoodat het bestuur meende, bij de daling der
bouw en fabricatie kosten weer het oog te
moeten richten op een nieuwe fabriek, te
meer waar iemand aanbood op aannemelijke
voorwaarden voor de gelden te zullen zor
gen. Onderhandelingen zijn in den breede
gevoerd, terreinen zijn bezichtigd en in optie
gekregen, om eventueel een fabriek te stich
ten, prijzen zijn gevraagd van grond, bouw,
machines enz. enz wat bleek zooveel gunsti
ger te zijn dan voorheen dat we meenden deze
gelegenheid niet voorbij te mogen laten gaan.
De bouw van een totaal nieuwe fabriek zal
met een verwerkingscapaciteit van 1.500.000
kg. per dag en daarbij wit gekristalliseerde
suiker makend kosten f 3.200.000.
Volgens de statuten zou f 200 per aandeel
moeten worden gestort, maar uw bestuur
meende in uw geest te handelen om vast te
houden, dat niet meer dan f 100 per aandeel
moet worden gestort 't welk is aanvaard. We
hebben breedvoerige informaties genomen
bij bevriende coöp. fabrieken, geïnformeerd
naar kosten van kolen, doeken, zwavel, trans
porten, salarissen jaarlijks terugkeerende ver
bouw of vernieuwing enz. enz- en hierbij ge
voegd de rente van het door ons geleende
kapitaal en voorts een afschrijving van jaar
lijks f 300.000 of bij een campagne van 100
millioen kg. f 3 per 1000 kg. We zijn voorts
op gaan zetten de opbrengst van 1000 kg. bie
ten bij suikerprijzen van f20 tot en met f 35,
hebben hiervan de totale kosten afgetrokken
en zijn tot de conclusie gekomen, dat bij al
deze prijzen de rentabiliteit der fabriek goed
en zeer goed is te noemen. Daar komt nog bij,
indien we jaarlijks f 300.000 konden aflossen,
we telkens een belangrijk bedrag aan rente
minder behoefden op te brengen, wat den
prijs der bieten steeds meer ten goede zou
komen.
We behoeven en mogen niet lichtzinnig
over de moeilijkheden heen stappen, maar
we mogen ook niet alle onmogelijke bezwa
ren naar voren halen."
De heer H. F. Bultman Hzn. heeft deze
uiteenzetting uitvoerig bestreden in een aan
de leden toegezonden circulaire, waarin hij
o.m. zegt „Dat het bestuur in 1923 hare le
den een stron heeft bezorgd door de bieten
naar Duitschland te zenden en niet aan de
C.S.M. heeft willen verkoopen, door de mee-
niag verongelijkt te zijn, is verklaarbaar,
doch dat het bestuur ruim f 370.000 minder
maakt, doet de vraag rijzen of het bestuur
wel goed weet wat de bieten waard zijn. Het
bestuur deel t mede de bieten zoo voordee
lig mogelijk te hebben geplaatst, doch ver
zwijgt dat desondanks alleen in 1923 de le
den voor ongeveer rf 370.000 zijn tekort ge
komen aan het bod van de C.S.M. te voren
gedaan.
„Het is natuurlijk mogelijk dat er een bank
instelling is die het benoodigde geld, pl.m
3 /z millioen als de bouw van de fabriek al
leen 3% millioen kost wil voorschieten.
Maar het spreekt toch vanzelf dat die mil-
lioenen eerst ter tafel kunnen komen als de
geldschieter alle mogelijke zekerheid heeft
niet alleen dat de fabriek gebouwd wordt,
doch ook dat het pl.m. 3(4 millioen is gedekt
door eventueele verplichte betaling van de
leden.
Resumeerende meen ik te mogen vaststel
len dat de redenen welke het bestuur aan~
voert ten bewijze van de wenschelijkheid
om thans pl.m. 3(4 millioen gulden te lee-
nen en een coöperatieve Suikerfabriek te bou
wen op den keper beschouwd, niet bestaan
en dat de voorstellingen welke het bestuur
geeft zij het dan ook met de beste bedoe
lingen 'van zakelijk oogpunt beschouwd
niet alleen eenzijdig en ondoordacht, doch
zelfs gevaarlijk zijn."
In de vergadering werd het voorstel tot
stichting van een fabriek voornamelijk van
de bestuurstafel verdedigd.
Bij stemming werd ten slotte besloten, een
iegen suikerfabriek te stichten.
Het Tweede Kamerlid, mej. Mr. E. C. v.
Dorp, is sinds geruimen tijd ongesteld. Zij is
lijdende aan blindedarmontsteking en heeit
een operatie ondergaan. Zij wordt in de Ma-
riastichting verpleegd. Naar we vernemen,
is haar toestand vooruitgaande.
Zondagmiddag had onze stad bezoek van
een bijenzwerm. Te ongeveer twee uur vloog
de zwerm door de openstaande deur den win
kel in suikerwaren van den heer Smits aan
het Verwulft binnen en verspreidde zich in
een oogenblik over de suikerwaren, die daar
van zelfsprekend in groote hoeveelheden
aanwezig zijn.
De heer Smits sloot de winkel geheel af,
vulde een bus met papier en tabak, waarna
hij het geheel in brand stak. Afgeschrikt en
schier bedwelmd door den rook, trokken de
bijen na een uur af door de inmiddels ge
opende deur, terwijl een ventilator de rest
deed.
Eenmaal in de frissche lucht, schijnt zich
de zwerm weer te hebben verzameld, want
te ongeveer half vier deden de ongewenschte
bezoekers wederom een inval, nu in den
winkel van Van Maare Jansen aan de Kruis
straat. Toegang werd hier verschaft door een
openstaand bovenlicht.
De étalages werden inderhaast ontruimd,
omdat verjagen toch onmogelijk was. Daarna
trachtte men de' dieren in korven op te ber-
gen.
Bij onderzoek bleek, dat men hier met een
roofzwerm te doen had. Een koningin was
niet aanwezig.
Onnoodig te zeggen, dat honderden belang
stellenden het doen en laten der bijen volg-
den.
Hedenmorgen was men bezig de laatste
overblijfselen te verwijderen.
M. M. L—
Dc avond van Piet en Billit 1.25
Van kleine Annie f 9.50
Hedennacht omstreeks half een heeft de
Politie den 26-jarigen J. S.. wonende alhier,
aan het bureau gebracht. Deze was bij een
twist met B. de J. door dezen met een mes
gestoken.
De man had een steek aan het linker bo
venbeen opgeloopen en is naar het St. Elisa
beth's Gasthuis overgebracht, waar bleek,
dat de wond niet ernstig was.
Door de motorbrigade is proces-verbaal
opgemaakt tegen:
een automobilist die in de Wilhelmina-
straat 65 K.M. per uur reed en tegen een
motorrijder, die in dezelfde straat 47 reed,
alsmede tegen een tweetal automibisten, die
in de Wilhelminastraat en op het Staten
Bolwerk respectievelijk met snelheden van
47 en 50 K.M. reden.
De politie alhier had proces-verbaal opge
maakt tegen den reiziger P. R., die ten na-
deele van zijn patroon J. R. een bedrag van
84.95 heeft verduisterd en tegen den sla
gersknecht H. v. B., die ten nadeele van zijn
patroon 35.verduisterde.
Zaterdagavond omstreeks half 12 is het
zonnescherm van het kleedingmagazijn „Ne
derland" in de Groote Houtstraat in brand
geraakt, vermoedelijk doordat een burger
een brandende sigaar daarop had geworpen.
Buren hebben het vuurtje met een pan
water gebluscht.
Burgemeester en Wethouders van Haar
lem, gelet op art. 6 der Hinderwet, doen te
weten, dat van heden op alle werkdagen van
des voormiddags 9 tot des namiddags 2 uur,
tot 25 Augustus e.k., 's voormiddags ten
kwart vóór 12 uur, ter gemeente-secretarie
(7e Afdeeling) ter inzage is nedergelegd het
ingekomen verzoekschrift met de bijlagen
van J. J. Bos, om vergunning tot oprichting
van een smederij en een inrichting tot het
vervaardigen van diverse ijzerwerken en het
herstellen van werktuigen, waarbij electri-
sche beweegkracht zal worden gebezigd, be
staande uit een electromotor van 5 P.K. tot
het aandrijven van te plaatsen werktuigen in
een gebouw, staande aan de Korte Regu-
liersstraaf kad. sectie G No. 1141.
Naar wij vernemen is de aanvang van de
exploitatie der electrische spoorlijn Den
Haag-Leiden uitgesteld tot de geheele elec
trificatie van de lijn RotterdamAmsterdam
gereed zal zijn. Dit zal vermoedelijk het ge
val wezen tegen den aanvang van den zo
merdienst in 1927.
voor de orgelbespeling in de Groote- of St.
Bavokerk te Haarlem, op Dinsdag 12 Augus
tus 1924, des namiddags van 23 uur, door
den heer R. G. Crevecoeur, met medewer
king van Mej. Cor Igesz (zang).
1. Toccata en Fuga d Kl.t. J. S. Bach.
2. Aria: „O seht, die Wahrheit
steigt zu uns herab" G. F. Handel.
3. Lamentation. A. Guilmant.
4. Liederen voor sopraan:
aDeux Noëls, bewerkt d. L. Roques.
b. Heere! keere van ons af.
Philip Loots.
Wie? Philip Loots.
5. Preludium en Fuga over B. A. C. H.
F. Liszt.
Voor het examen boekhouden M. O. slaag
de te 'sGravenhage de heer H. M. J. Kroes,
alhier.
Aan de geachte pleegouders wordt het
volgende bekend gemaakt:
Het Kindertransport naar Munchen
Augsburg enz., vertrekt 2 September, naar
Rijnland en Roergebied op 3 September,
naar Budapest begin September, de juiste
datum zal nog worden bekend gemaakt.
Opgaven van vertrekkende kinderen
worden zoo spoedig mogelijk ingewacht aan
het secretariaat, Jansweg 38.
Aan de pleegouders van Hongaarsche
kinderen wordt medegedeeld, dat, wanneer
zij hun pleegkind langer willen houden, de
ouders in Hongarije dit goedvinden, en het
kind gaarne wil blijven, hiertegen niet het
minste bezwaar bestaat.
Den Raad wordt de le suppletoire be
grooting voor den dienst van 1924 ter vast
stelling aangeboden. Ter dekking van het
daarop gebrachte bedrag van uitgaaf ad
10.000 wordt de post „Achterstallige in
komsten van vorige dienstjaren" verhoogd
met een bedrag van 10.000, zijnde dc in
1924 te ontvangen bedragen uit het kohier
1923 voor de straatbelasting, welke bedra
gen niet meer op het betrokken dienstjaar
1923 kunnen worden verantwoord.
B. en W. hebben ter voorziening in de
vacatures wegens het verleenen van eer
vol ontslag van twee leeraren aan de Ge
meentelijke avondschool voor nijverheids
onderwijs, de volgende voordrachten opge
maakt: a. voor tijdelijk leeraar in de na
tuurkunde: H. A. Oosterlee, te Haarlem; b.
voor tijdelijk leeraar in de burgerlijke bouw
kunde en materialenleer: 1. H. Eebes, te
De heer J. W. ten Hacke verzoekt ons,
over het volgende de „Damiaatjes" te laten
luiden:
Naar aanleiding van het entrefilet in uw
courant van 8 Augustus, „Over boord ge
slagen en verdronken", zou ik gaarne de
vraag willen stellen, wie verantwoordelijk is,
dat de dekknecht van de „Maria Helena"
zoo jammerlijk om het leven kwam. Ik heb
de reis gedeeltelijk meegemaakt. Om reden
ik het gevaarlijke van een tocht naar Mar
ken met een schandelijk afgeladen motor
boot inzag, ben ik er intijds afgestapt. De
boot was n.l. zoo vol, dat er geen muis
meer door kon, niemand kon zich bewegen
en het dekpersoneel ging buitenom langt
de reeling van voor naar achter. De man
kan dan ook onmogelijk op het dek zijn uit
gegleden, want er was geen cM2. dek meer
vrij.
In het belang van het publiek waarschuw
ik tegen dit gevaarlijke experiment, hetwelk
U „een geregelden dienst tusschen Haarlem
en Marken v.v." noemt, maar dat beter be
titeld kan worden met „een geregelde po
ging om z.g.n. pleizierreizigers naar de haai-
ente helpen".
Gaarne zou ik den betrokkenen de volgen
de vragen willen stellen:
Hoeveel menschen mag zoon vaartuig
over zee vervoeren en wie waakt voor over
lading?
Moeten de loopgangen niet vrij blijven?
Zijn er reddingsmiddelen (boeien, etc.) aan
boord en bij de hand?
Is het personeel vertrouwd met het vaar
water, om ook bij ietwat ruwe zee, een ha
ventje als dat van Marken binnen te loopen?,
Kent dat personeel de voorschriften om
trent het uitwijken voor zeilvaartuigen?
Wij hebben dit schrijven ter lezing gege
ven aan den ondernemer, den heer H. J.
Feije.
Deze merkte allereerst op, dat het zoo
verbazend moeilijk is, een beperkt aantal
passagiers mee te nemen, als de menschen
daar zelf niet toe meewerken.
Herhaaldelijk heb ik, aldus de heer Feije,
vóór de afvaart den menschen aangeraden
niet mede te gaan, maar een dag te wach
ten, omdat er te veel menschen op de boot
waren, maar steeds zijn er weer menschen,
die toch mee willen. De heer Feije verze
kerde, dat het hemzelf een ergernis is, dat
de menschen dan toch, ondanks de waar
schuwingen mee willen gaan. Dat de boot
echter zoo vol geladen wordt, dat er gevaar
voor het leven der passagiers bestaat, ont
kent de heer Feije zeer beslist. We! is het
heel natuurlijk, dat het groote aantal reizi
gers het comfort doet verminderen.
Dat het personeel langs de reeling loopt,
is volgens den heer Feije geen bewijs dat de
boot te vol is. Ook als er minder passagiers
zijn, loopt het personeel wel buiten de ree
ling om. Dat is bekend. Op den bewusten
dag dat de dekknecht overboord viel, was
zij niet zoo vol, of de kellners hebben de
menschen behoorlijk kunnen bedienen.a
Het ongeluk is, naar de meening van den
heer Feije, dan ook niet het gevolg van het
feit, dat de boot te vol was, doch is aan
andere oorzaken toe te schrijven.
Wat de eerste vraag betreft van inzender
deelde de heer Feije ons mede dat het
draagvermogen van de boot wordt aange
geven door een ijk vóór op het schip aan
wezig en het zijn de havenautoriteiten die
zijn aangewezen, toe te zien dat de boot
niet te vol wordt.
De loopgangen zou ook de heer Feije
graag vrij zien, maar als de passagiers zich
aan verzoeken om dai te doen, niet hou
den, kan men er moeilijk iets aan doen.
Wat de vraag omtrent de reddingsmidde
len enz., betreft, antwoordt de heer Feije
dat aan de voorschriften wordt voldaan.
Omtrent het varen bij ruwe zee merkte
de heer Feije op, dat bij ruw weer niet uit
gevaren wordt. Mocht tijdens de vaart het
weer plotseling ruw worden, dan vertrouwt
hij, dat op het personeel wel zoodanig te
rekenen valt, dat niet vobr ongelukken be
hoeft te worden gevreesd.
De laatste vraag beantwoordde de heer
Feije volkomen bevestigend.
Barometerstand 9 uur v.m. 765. Achteruit.
OrGAVE VAN:
Medegedeeld door het Ned. Kon. Meteoro
logisch Instituut te De Bildt-
Naar waarnemingen in den morgen van
11 Augustus.
Hoogste Barometerstand 766.7 m.M. te
Breslau.
Laagste Barometerstand 751.8 m.M. te
Stornoway.
Verwachting van den avond van 11 tot den
avond van 12 Augustus;
Zwakke tot matige, zuidoostelijke tot
zuidwestelijken wind, aanvankelijk half tot
zwaarbewolkt, later toenemende bewolking
met kans op regen- of onweersbuien, aan
vankelijk iets warmer.
Haarlem; 2. G. Waalewijn, te Schoten; 3.
A. van Gelder, te Haarlem.
B, en W. stellen voor, het bouwcredict
.oor de Woningbouwvereeniging „Zorg
vliet" ad 127.000 te verhoogen met 1500
en alzoo te brengen op 128.500.
