Nieuwe Haarlemsche Courant | 1924 | 25 augustus 1924 | pagina 1

mimtie-5-

De voorgestelde wijzigingen in de
Indische staatsinrichting.

Een demonstratie
met de Alfa-Laval
melkmachine.

Maandag 25 Augustus 1924

47ste Jaargang No. 15822

Dit nummer bestaat uit 10 bladzijden - Eerste blad

Agenda

26 Augustus

Een wagen der E. S. M.
gederailleerd.

Geen persoonlijke ongelukken.

Onze Winkelstand.

EEN OMZETTING VERWACHT.

De aanvrage tot surséance van
betaling ingetrokken.

De Hollandsche 'kopduikelaar
Takkfenberg.

Gevaarlijke honden.

Dapper geweerd.

J. J. WEBER ZOON
Ooticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem,

Telegraphisch Weerbericht.

Auto tegen een zonnescherm.

Het snelle rijden.

Een jeugdig boefje.

De zwijntjesjagers.

Belastingmerken-snorders.

Programma

^®r week 0.25

per Wartaal 3-25

"anco per post per kwartaal bij

Vooruitbetaling f 3-58

Bureaux: Nassaulaan 49.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en

Haarlem en Agentschappen:
De abonnementsprijs bedraagt voor
1748.

Postrekening No. 5970.

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT

Advrrfentiën 35 cents per rcj^l<
Bij contract belangrijke kortir^-
AdVertenfiën tusschen den tekst,
als ingezonden mededeeling, 60 cl-
per regel; op de le Pagina's 75 et.
per regel. Vraag- en aanbod-adver-
tentiën 14 regels 60 ct. per plaat
sing; elke regel meer 15 ct-, bi)
vooruitbetaling.

Ingevolge de jongste wijziging van de
Grondwet zijn de artikelen, die op het op
perbestuur van den Koning over de Kolo
niën betrekking hebben, aanmerkelijk ge
wijzigd. Art. 61 bepaalt thans, dat „voor-
zooveel niet bij de Grondwet of bij de wet
bepaalde bevoegdheden aan den Koning zijn
voorbehouden, het algemeen bestuur in naam
des Konings wordt uitgeoefend in Ned-
Indië door den G. G. en in Suriname en
Curasao door de gouverneurs op de wijze
door de wet te regelen."

Art. 62 bepaalt, dat „de staatsinrichting
van deze drie koloniale gebieden door de
wet wordt vastgesteld; dat andere onder
werpen door de wet worden geregeld zoo
dra de behoefte daaraan blijkt te bestaan.
Behoudens bij de wet te bepalen gevallen,
wordt, op de wijze bij de wet te regelen,
het vertegenwoordigend lichaam van het
betrokken gebied gehoord." En onvermin
derd dit alles, wordt de regeling van de
'nwendige aangelegenheden van de drie ko
loniale gebieden overgelaten aan aldaar ge
vestigde organen, op de wijze bij de wet
vast te stellen, tenzij de wet zelve de be
voegdheid tot regeling van bepaalde onder
werpen of voor bepaalde gevallen aan den
Koning heeft voorbehouden. „De verorde
ningen, op dezen grondslag vastgesteld door
de organen der drie koloniale gebieden,
kunnen op grond van strijd met de Grond
wet, met de wet of met het algemeen be
lang bij de wet worden vernietigd; zij kun
nen door den Koning worden geschorst op
de wijze, bij de wet te bepalen." Dat in
deze nieuwe artikelen de grondslagen lig
gen voor een werkelijke autonomie van cfhs
koloniaal bezit, kan niet worden ontkend;
aan den eisch, in de praktijk reeds toege
past, dat de aangelegenheden van Indië
door Indië en niet door Nederland voor
het meerendeel worden geregeld, wordt
zoodoende opnieuw in belangrijk grootere
mate voldaan. Het gaat voornamelijk, zoo
niet uitsluitend om het tempo.

Teneinde aan deze nieuwe voorschriften
van de Grondwet, gevolg ook van de be
lofte, in November 1918 in den -Volksraad
gedaan, te voldoen, is door Minister de
Graaff een wijziging van het Regeerings-
reglement voorgenomen. Het desbetreffend
voorontwerp is door den Volksraad, na be
handeling en bespreking, met groote meer
derheid aangenomen. Terecht is de opmer
king gemaakt, dat een andere vorm had
kunnen worden gekozen voor de zeker niet
onbelangrijke, ja bijna fundamenteele wijzi
ging van de verhouding tusschen Nederland
en Indië, die nu aan de orde is. De wijzi
ging van het bestaande reglement op het
beleid der Regeering is van dien aard, dat
dit laatste, wordt ingevolge, het vooront
werp de wet geredigeerd, dit reglement niet
alleen zijn naam, maar geheele hoofdstuk
ken moet laten. In wezen wordt het regle
ment dus een geheel nieuwe wet, zoodra
de veranderingen zijn ingevoegd. Toch
wordt er niet ten onrechte de aandacht op
gevestigd, dat de Minister verstandig han
delde toen hij de wijziging in den gekozen,
Vorm goot. Immers, al zal het R. R. na
herziening nog minder overzichtelijk en ele
gant zijn dan tevoren, op practische gron
den is een spoedige behandeling in de Ka
mers van een geheel nieuwe Staatsregeling
niet wel denkbaar. Waar ook bij andere
onderwerpen bij herhaling gebleken is, dat
partieele wijzigingen meer kans van verwe
zenlijking hebben dan groote, in het oog
loopende herzieningen, hebben verschillen
de leden van den Volksraad zich bij den
vorm der herziening op het standpunt van
de Regeering gesteld. Anderen daarentegen
betreurden dat niet de geheel nieuwe grond
slag van het Indische Staatswezen ook in
een geheel nieuwen vorm is gegoten. Met
algeheele omwerking van het bestaande R.
R. had eene-meer stelselmatige uitwerking
van de artt. 61, 62 en 62bis der Grondwet
beproefd kunnen worden, waarbij dan ook
aandacht aan de- grondrechten had kunnen
worden gegeven. Evengoed, zoo heeft nfen
geredeneerd, als door de Herzieningscom
missie een volledig ontwerp en door de
heeren Oppenheim c.s. een welverzorgde
Proeve voor een nieuwe staatsregeling werd
samengesteld, had de Regeering een syste
matisch ontwerp eener geheel nieuwe wet
kunnen produceeren. Te eerder had dit
verwacht mogen worden, omdat naar men
meende de bewoordingen en de bedoeling
van het nieuwe art. 62 geen anderen uit
leg toelaten dan het R.R. zoo spoedig als
maar eenigszins mogelijk is te vervangen
door een wet op de staatsinrichting van
Ned. Indië, zóó ver ging zelfs de gedachte
van enkele leden in deze richting, dat zij
in ernst overwogen om er bij de Regee
ring op aan te dringen het definitieve ont
werp in den vorm van een geheel nieuwe
wet te gelegener tijd aan den Volksraad
om advies aan te bieden De geringe (sic)
vertraging, die van' deze werkwijze hef ge
volg zou zijn, achtten zij van minder be
lang in vergelijking met de belangrijke voor
deden, die zouden worden verkregen door
de vervanging van het sedert 1854 reeds
zoo vaak opgelapte R. R.

Dat deze opvatting niet de door de meer
derheid gedeelde is, heeft de eindstemming
in den Volksraad (inmiddels afgetreden en
hernieuwd) duidelijk doen blijken! De Mi
nister heeft in zooverre aan den nader op
hem geoefenden aandrang gevolg gegeven,
dat hij herziening van geheel de wet op de
Indische Staatsinrichting in overweging wil
nemen, de totstandkoming van dit ont
werp.

Intusschen, wel niemand die zal ontken
nen, dat deze wijziging van het R. R. be
hoort tot de belangrijkste, die in den loop
der jaren zijn beproefd. Nog kort te voren
heeft de heer Ritsema van Eek er bij zij
ne inleiding in het Indisch Genootschap
op gewezen, dat het huidig koloniaal beleid
de herinnering te voorschijn roept aan den
tijd, dat de zeilvaart ten einde liep en een
nieuw beginsel van voortstuwing, de stoom
kracht; op het punt stond zijne intrede te
doen. Ook toen zocht men verbetering in
het bestaande, in andere optuiging in ver
grooting van het zeiloppervlak, in verande
ring van den bouw van het schip Soms wa
ren die veranderingen kleine verbeteringen,
al brachten zij de stabiliteit in gevaar, maar
een werkelijke verbetering konden zij niet
brengen, omdat de mogelijkheiden van het
oude beginsel waren uitgeput Zoo oordeel
de deze spreker ook over de huidige kolo
niale staatkunde. Al wat door de regeerin
gen, door commissies, door afzonderlijke
personen is gewrocht, hóe verdienstelijk op
zichzelf, is toch niet anders dan wijziging
van het zeilschip. Het nieuwe beginsel, dat
weder een nieuwe stuwkracht kan brengen,
zonder de stabiliteit aan te tasten, achtte
hij de invoering van het nationaliteitsbe
ginsel der Indische volken en vervangipg
van het huidige onderdaanschap, met het
rascriterium, door het bijzonder burgerschap

der nationaliteiten. Zoowel de taak ten aan
zien van de internationale functie der ko
loniën, als die ten aanzien van de ontwik
keling der koloniale volken te verlichten,
acht deze spreker daarmede naar behooren
te volbrengen. Zonder zijne meening, wat
de oplossing der moeilijkheden aangaat, te
deelen, kan men zijn inzichten over de ge
heele nieuwe priode, die is aangebroken,
juist achten. Maar, juist wanneer men zich
op liet standpunt stelt, dat wij thans staan
voor een geheel nieuwe periode in de kolo
niale staatkunde, is men geneigd de vraag, te
stellen, of deze nieuwe periode den groot
sten invloed zal ondervinden van de vraag,
in welken vorm de noodzakelijke wettelij
ke wijzigingen worden gegoten.

Wat zijn de hoofdtrekken van het in den
Volksraad behandelde voorontwerp? Ook in
het nieuwe systeem is de G. G. de verte
genwoordiger van het opperbestuur; hij
moet Nederlander zijn, in te'genstelling met
de leden van den raad van Indië, ten aan
zien van wie zelfs voor den vice-president,
die tijdelijk den G. G. kan vervangen, deze
eisch niet is gesteld. Vaardigde tot nu
toe de G. G. in overeenstemming met den
Raad van Indië, onder den naam van ordon
nantiën, producten van Indische wetgeving
uit, in de toekomst zal dit overleg slechts
kunnen leiden tot het vaststellen van z. g.
Regeeringsverordeningen, n.l. die maatrege
len, waarvan de uitvaardiging bij ordonnantie
of ingevolge de wettelijke bepalingen, voor
zien in de artt. 61 en 62 van de Grondwet,
daaraan opgedragen is. Voor het overige is
nu de wetgevende macht in N. O. I. gelegd,
in handen van Landvoogd en Volksraad sa
men, waarbij echter de wetgevende laak
van laatst bedoeld orgaan zal worden uitge
oefend door een commissie uit zijn midden,
voor vier jaren gekozen en wetgevende raad
geheeten. De Volksraad zelf zal in ledeh-
tal worden uitgebreid. De ordonnantie, tot
stand komende dus krachtens overleg van
G. G. en wetgevende- of Volksraad, wordt
in het nieuwe stelsel het gewone product
van wetgeving en het gebied, dat zij be
strijkt, is slechts beperkt door die grens,
krachtens artt. 62 Gr., welke een bepaalde
opdracht aan andere wetgevende organen
in dat geval het opper-bestuur of Staten-
Generaal, trekt. In de overgangsbepalingen is
aan de ordonnantie zelfs de mogelijkheid
geopend om Wetten en koninklijke besluiten
van vroeger dagen, vopr zoover zij niet uit
drukkelijk zijn uitgezonderd, te veranderen,
af te schaffen of tr vervangen door nieuwe
regelingen. Daaruit blijkt dus wel, dat de
Nederlandschc wetgevende macht regelt de
staatsinrichtingen en de onderwerpen, die
het haar noodig voorkomt zelf ter hand te
nemen; dat de Kroon zich slechts vindt toe
gewezen wat haar bij de wet wordt opge
dragen, of waaraan in Indië conflicten tus
schen de samenwerkende autoriteiten:
Volksraad en G. G. ontstaan. Duidelijk blijkt
dus ook dat andere wetgevende regeling dan.
per ordonnantib, tusschen Volksraad en G.
G. in overleg tot stand gekomen, uitzon
dering is; deze uitzondering zal in de eer
ste plaats slaan op die onderwerpen, die
van overwegend belang voor geheel het ko
loniaal leven en bezit mogen worden gere
kend, en waarvan de fundamenten even ol
bijna eken belangrijk zijn als die van de
staatsinrichting zelve. Het gaat dus niet aan
te zeggen, dat aan de belofte van auto
nomie, in 1918 en bij de jongste Grondwets
herziening, niet is voldaan; integendeel is
in het nieuwe stelsel een vergaande auto
nomie denkbaar

De ordonnantie ontstaat dus voortaan
door samenwerking van G. G. en Volksraad.
De Volksraad zal uit ten hoogste 75 leden
bestaan; minstens de helft .-ijner leden zal
gekozen worden en de helft van deze laat
ste moet tot de Inlandsche bevolking be
hooren. Hoe hebben deze algevaardigden
zich te beschouwen? Is 't de bedoeling, zoo
is reeds gevraagd, dat zij zullen zijn ver
tegenwoordigers van een ondersteld geheel,
zooals de Proeve der heeren Oppenheim
c. s. het wilde,, die hen immers „de geheele
bevolking van Ned. Indië" het vertegen
woordigen? Of zullen zij bepaalde belanden
vertegenwoordigen? In hel voorontwerp" is
daarvan niets te vinden; eene verwijzing
naar de ordonnantie, die de verkiezingen
zai regelen, is ales. Daarnevens is beraald,
dat uit den Volksraad zal worden gekozen
de wf tgevende raad. Niet teil onrechte zeg
de; de Memorie van Toelichting, dat in Indië
de mannen van dusdanige bekwaamheid, die
hun oordeel in zaken van wetgeving op
prijs doet stellen, geen tijd kunnen afzon
deren om in den Volksraad zitting te ne
men, indien deze steeds met wetgevenden
arbeid moet bezig zijn. Het is zeer juist ge
zien, maar het daartegen gekozen middel,
de eigenlijke den Volksraad toegedachte
taak opgedragen aan een commissie uit zijn
midden, maakt het naar het algemeen oor
deel niet veel beter. Het gaat toch niet uit
sluitend om het aantal, maar om de maat
schappelijke verhoudingen, die nu eenmaal
den bekwaamsten man weinig tijd laten voor
zuiken arbeid, of beter gezegd, die hem op
meer vruchtdragende wijze in het econo
misch ambtelijke leven werkzaam doen zijn.
V oor den wetgevenden raad zullen zich dus
beschikbaar stellen, o f ambtenaren, die
hierin een goede toekomst zien, o f beroeps
politici, die zich door het land bezoldigd
zullen weten, o f particulieren, die elders
geen zooi goed betaald emplooi, als den Mi
nister hun hier toedenkt, kunnen vinden

Maar veel meer nog, welke waarborg is
er op de aanvankelijk gedachte tvijze, dat
deze wetgevende raad, die eene zoo be
langrijke functie ontvangt, eene afspiegeling
zal zijn van de samenleving? Is hij dat niet,
dan is hij een Rpad van Indië in andere ge
daante, die veel gemakkelijker dan deze" is
te leiden door een algemeene secretarie oi
welk ambtelijk bureau ook.

De uitvoerige critiek, die het voorontwerp
in Indië heeft gevonden, nog voordat het
in' den Volksraad in behandeling kwam,
culmineert dan ook in deze beide punten:
eenerzijds, dat de keuze van den wetge
venden raad uit het midden van den Volks
raad zoo is geregeld, maar anderzijds, dat
men heeft nagelaten om een regeling van 't
kiesrecht in het voorontwerp op te nemen.
Aan dit laatste zijn vele woorden gewijd,
riet heeft ongetwijfeld de Indische regëering
aanleiding gegeven om den regeeringsgc-
machtigde voor Algemeene Zaken, Mr.
Schrieke, op te dragen, een kiesreglement
té ontwerpen, dat inmiddels door den
Volksraad is aanvaard en mede in deze
voorstellen tot herziening is opgenomen.
Te spreken echter van een onherstelbare
leemte over het ontwerp zonder eene kies
regeling, ging veel te ver. Voorop staat, dat
van een vertegenwoordigend lichaam in
den ruimsten ziq des woords. zooals de par
lementaire landen vèn het Westen dat ken
nen, in Indië zelfs in tientallen van jaren i
nog geen sprake zal en kan zijn. Het is bo
vendien niet mogelijk, e%nigerlei regeling,
van welken aard ook, te ontwerpen, die in

derdaad door verkiezing iets tot stand zal
kunnen brengen, dat op een vertegenwoor
digend lichaam voor een gebied zoo groot
als half Europa, met een oneindig gevari
eerde bevolking, ook maar in de verte lijkt.
Het criterium ligt dan ook niet in de verkie
zing, maar in de vertegenwoordiging. Waar
de onmogelijkheid van doeltreffende verte
genwoordiging door verkiezing duidelijk is,
moet benoeming aanvullen, wat op geen an
dere wijze is te bereiken.

De kiesrechtregeling voor den Volksraad
van hoeveel belang ook, blijft al daarom
voörloopig op het tweede plan. Zij is van
b'eteekenis voor de samenstelling der la
gere autonome organen, waar eigen wetge
ving en bestuur kan steunen op kennis van
zaken in het betrekkelijk ressort. Slaagt de
proef met de zelfstandigmaking van deze la
gere organen, dan is wellicht door een or
ganisch kiesrecht de oplossing te vinden van
de enorme moeilijkheden van het vertegen-
woordigingsprobleem in Indië. Het kies
recht voor den Volksraad echter, hoe ook
geregeld, kan binnen afzienbaren tijd nog
nief ieiden tot het doel, dat het bestaan van
eene regeling motiveert; een beeld te geven
van wat er in de bevolking leeft. Zooveel
mogelijk dient ook door verkiezing te wor
den bevorderd, dat de bevolking „een zoo
groot mogelijken invloed" op de samenstel
ling van den Volksraad oefent: de politieke
scholing, de vorming eener vrije en op ei
gen verantwoordelijkheid aangewezen op
positie kan er slechts bij winnen. Maar zoo
danige regeling ter zake geeft thans geen
oplossing voor het probleem der vertegen
woordiging. In de veelheid van plannen en
meeningen ten aanzien van het individueel
kiesrecht demonstreert zich slechts duide
lijk deze1 onmogelijkheid om een afdoende
oplossing te vinden! De Indische regeering
heeft zich dan ook in haar Memorie van
Antwoord op het standpunt gesteld, dat de
Grondwet niets voorschrijft inzake kies-
rechtherziening, welke voorbehouden is aan
den fndischen wetgever; dat een volledig
Indisch parlement niet mogelijk is, wijl een
parlement is de georganiseerde volkswil,
die nog niet bestaat in Indië, wijl de bevol
king politiek niet rijp is.

(Slot volgt.)

Men schrijft ons uit Assendelft:

Uitgenoodigd door den directeur van de
Hami, den heer M. Sikkes, begaven wij ons
Zaterdagmiddag naar het gezellige zaaltje
van 't huis Assumbürg, waar dc belangstel
lenden zouden samenkomen om hun licht
op te steken over de melkmachine Alfa-La-
lal en haar werking.

Wij waren heel wat yoor den bepaalden
tijd ter plaatse en hadden het voorrecht aan
de hand van duidelijke teekeningen en ver
schillende losse onderdeden der machine,
door de vertegenwoordigers van de firma's
Blikman en Koopman en Co. over den aard
en de werking van de Alfa-Laval voldoende
ingelicht te worden. Na de verschillende
explicaties, door de welwillende represen
tanten der genoemde firma's, konden we
onze bevindingen aldus recapituleeren:

1. Bij de constructie van de A.-L. is er
rekening mede gehouden, dat 't grootste
deel van de melk gevormd wordt tijdens 't
melken. Het behagelijke, regelmatige en
grondige melken, zet de melkklieren aan tot
de hoogste productie. Een koe, die slecht of
langzaam gemolken wordt, houdt de melk
op; de melkafscheiding houdt te vroeg op
en de koe zal vroeger dan anders opdrogen.

2. Het regelmatige en onveranderlijke
melken der A.-L. wordt daardoor veroor
zaakt, dat er een wisselwerking wordt te
voorschijn geroepen tusschen atmosferi-
schen luchtdruk en vacuumdruk door de
Pulso-pomp. Alle machines werken steeds
in volkomen dezelfde maat als de schuif-
ventiel der pomp. 't Is dus nooit noodig, dat
't personeel iets behoeft na te zien of te re
gelen, noch iets te beproeven. Niets kan in
't ongereede geraken.

3. De pulsatie-wisselaar (de pomp) van de
A.-L. verdeelt de pulsatie's wisselend over
de voorste en achterste tepels, 't Is 'n zeer
eenvoudige machine, die slechts één enkel
bewegelijk deel heeft, den kolf, die niet be
hoeft te worden gesmeerd Bij 't wisselen
tusschen atmosferiscljen druk en vacuum
druk kan het geheele drukver.schil op de te
pels wérken, 't Zuivere melken geschiedt
snel en volkomen, ondanks de lage en voor
de koe behagelijke vacuumdruk.

5. Bij de A.-L. werkt het wisselen tus
schen atmo'sferischen luchtdruk en vacuum
druk zoodanig, dat. terwijl het zuigen een
oogenblik op h>t eene tepelpaar werkt, de
tepelgummi's gelijktijdig om de andere te
pels worden aangeperst en de zuigende
werking hiervan ttfsluiten. Deze zachte be
handeling der tepels bewerkt dat de bloeds
omloop ,niet gestoord wordt en naar de
melkklieren gaande Zenuwen gunstig beïn
vloed worden.

5. 't Tepelgummi van de A.-L. is zoo week
en elastisch, dat het evengoed past om de
kleinste als om de grootste tepels. De te
pels komen nooit met metaal in aanraking.
De tepelb'ekers worden niet door het zui
gen alleen, doch ook door de elasticiteit
van het gummi aan den uier vastgehouden,
zoodat't vacuum niet sterker behoeft te
zijn, dan noodig voor 't ledigen van den ui
er.

Na deze bijzonderheden te hebben opge
nomen was d® zaal vrijwel volgeloopen met
belangstellenden. Wij merkten op; den
Hooggeleerden heer Van Ooyen, professor
aan de Veeartsenijk. Hoogeschool te
Utrecht, Óen Weled. heer Gericssen, inspec
teur bij den Vgeartsenijkundigen dienst te
Haarlem, een groot aantal medici uit den
omtrek, de voormannen van de Noord-Hol-
landsche Stamboek-veefokkers, als de hee
ren Jongens, te Beemstcr en Blauwboer,
Anna Pau'owna, e.a. en verder een groot
aantal veehouders van heinde en ver. Ook
de R.K. Boerenbond uit ons Aartsbisdom
zag zich vertegenwoordigd door den heer de
Ruyter, van Arnhem en jok de land- en
tuinbouw specialist en publicist, den welbe
kenden heer Theunissen, gaf mede door zijn
tegenwoordigheid blijk, dat op het gebied
van de melkproductie dezen middag te As
sendelft een buitengewoon evenement zou
plaats hebben.

Inplaats van den oud-burgemeester, den
Edelachtb heer K Cz de Boer, oud lid der
le Kamer der Staten Generaal, opende de
heer Sikkes, en heette de talrijke belang
stellenden welkom. Teven." benutte hij deze
gelegenheid, om propaganda te maken voor
een hygiënische n-,eikwinning, met het oog
op een groot volksbelang in het algemeen
en op het belang der Hami in het bijzonder,
die werkende onder den rook van de volk
rijke Zaanstreek en Amsterdam, zoo uitste-i

kend voorbestemd moet zijn mits het aan
onderlinge samenwerking onder de boeren
alhier niet zal ontbreken die bevolkings
centra's voor een groot deel van werkelijk
gezonde en niet te dure melk te voorzien.
Met cijfers werd tevens aangetoond, dat de
Assendelftsche boeren met hun uitmunten
den en kerngezonden veestapel, door een
melkproductie, waarin Hami reeds voor
gaat, zich een financieel perspectief openen,
dat hoopvol, en bemoedigend is. Nadat ee-
nige ververschingen geserveerd waren, ging
men in gereserveerde autobussen naar het
weiland, waar we in de gelegenheid gesteld
zouden 'werden kennjs te maken met de
praktijk der Alfa-Laval melkmachine.

De geheele installatie bestond eenvoudig
uit een electromotor van 2 P.K., een spe
ciaal voor de melkmachines dat zijn de
toestellen aan de uiers gebouwde pomp,
een dubbele leiding van gegalvaniseerde
buis, rondom den wagen, waarop de motor
is geplaatst, met een aantal kraantjes en 4
eigenlijke melkmachines. Tegelijk zouden
dus 4 koeien gemolken worden. De melk
machines werden aangelegd, de motor wera
aangezet; men zag, dat de tepelbekers zich
prachtig lieten vastzuigen aan de tepels,
afgescheiden van de grootte en den vorm der
tepels, en men constateerde een regelmatig
stroomen der melk door de gummislang in
de melkbus.

De koetjes, van 't zuiverste ras, zooals
de heer Sikkes ze heeft, stonden onbewe
gelijk te herkauwen; ze vonden het voor
zeker heel aangenaam op' deze zacht zui
gende wijze, evenals haar kalf dat zou
doen, van haar melkvoorraad verlost te
worden. Op evidente wijze zagen we hier
bevestigd de punten hierboven onder 1, 2,
3, 4 en 5 opgesomd. Dat het voor de bees
ten een lust in plaats van een last was 'op
deze manier gemolken te worden, bleek
wel uit het feit, dat zij rustig en kalm ble
ven, niettegenstaande het geruisch van den
motor en de aanwezigheid van zeer veel
opeengedrongen kijkers toch ongewone
zaken voor een koe in het weiland. In den
tijd van plm. 5 minuten waren de 4 koeien
gemolken. Onder het melken werden voor
de belangstellenden nog de noodige uitleg
gingen gegeven, door dé deskundigen, die
zich op vriendelijke wijze van hun taak
Kweten. Na het meiken werd hef schoon
maken van alle onderdeden der melkma
chines gedemonstreerd; dit reinigen ge
schiedde zeer afdoende en op machinale
wijze. Het talrijk belangstellend publiek
stond paf over de werking van de zeer
ingenieuse Alfa-Lavel-melkmachine. Bruintje
werd nu voor den platten overdekten wa
gen gespannen en de geheele installatie
werd weer getransporteerd naar de reine
bergplaats van den Directeur Sikkes.

Velen maakten nog van de gelegenheid ge
bruik, om de tip-top ingerichte boerderij,
stalling, koelplaats, enz.van den Directeur
yan Hami te bezichtigen en toen we weder
in de zaal van Assumburg teruggekeerd wa
ren, voelden we ons dankbaar en voldaan
over de mooie demonstratie, die we, dank
zij den stouten durf en de voortvarendheid
van den heer Sikkes, hebben mogen bij
wonen.

Professor an Ooyen en de Inspecteur
Gerriesen waren voorzeker de tolk van de
genoodigden, toen zij den heer Sikkes feli
citeerden met het succes van dezen middag
en met den bloei van Hami en complimen
teerden met z'n loffelijk streven om in 't be
lang der volksgezondheid en van den vee
houder, de melkwinning in goede banen te
leiden. Op verzoek van ondergeteekende
werd door den heer Sikkes de financieele
kant, n.l. „de cost die voor baat gaat", be
licht. Wij hopen hierover een volgenden maal
nog een en ander mede te deeleö aan de
hand van een zeer zaakkundig rapport, dat
ondergeteekende voor de „N. H. CrL" door
den heer Sikkes is afgestaan.

Wij eindigen dit verslag over dezen mooi-
en middag, met de mededeeling, dat de me
talen deelen der melkmachine gemaakt zijn
van vernikkeld koper, dat deze deelen een
menschenleeftijd duren, dat de gummislan
gen circa om de vier jaar en de gummi-
kokers en de lepelbekers, die zeer goedkoop
>n den handel gebracht worden, om de drie
maanden vernieuwd moeten worden. De ge
heele installatie kost ongeveer f 1800° a
1900.

Sociëteit „St. Bavo" Rechtskundig bu
reau half 9 Bestuur Grafische Bond

8 uur Bestuur „Herwonnen Levens
kracht half 8 Bestuur Tram half

9 uur Bestuur Bakkers 8 uur.

R- K. Middenstandsgebouw Reddings
brigade kwart over 8 uur feestuur
R. K. Middenstandsvereeniging Half 9
uur.

Groote of St. Bavokerk Orgelbespeling
door A. J. C. Mooy van 23 uur.

R.K. Parochiale Bibliotheek (Kleverpark-
weg) ingang tusschen Kerk en Pastorie
Geopend: Dinsdagavond van half 8 tof 8
uur, voor personen beneden 16 jaren en
van 8 tot half 10 ^voor personen boven
dien leeftijd.

Kunsthandel F. H. Smit Gr. Houtstraat
69 Tentoonstelling van Grafisch werk
door K. A. v. Eek Dagelijks van 106
uur

R. K. Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
bijnestraat 15 Alle werkdagen voorm.
van 912 uur, n.m. van 25 uur. Zater
dags alleer. van 912 uur.

R. K, Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen des
voorm. van half 11—half 12 en des nam.
van 3 tot 4 en van half 8 tot half 9 uur.

R. K. Leeszaal en uitleenbibliotheek

Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012. van 25 en van 710 nur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken.

Marthavereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingsbureau voor vrouwen. Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
89 uur. Tel. 1671. Tevens gezellig sa
menzijn voor Hollandsche meisjes, die hier
geen tehuis hebben Zondag en Woensdag
van 810 uur n.m.

R. K. Bevolkingsbureau Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 23 van 810 uur
op Maandag-, Woensdag- en Vrijdag
avond.

St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S. V. E. Maan
dags van 23 uur. Donderdags van 12

uur.

Bisschoppelijk Museum. Dagelijks, uitge-

lomen Zaterdag, Zon. en Feestdagen, toe
gankelijk.

Gisterenmiddag is met de electrische tram,
welke om 1 uur uit Haarlem vertrekt een
tamelijk ernstig ongeluk gebeurd.

Gelukkig zijn er geen persoonlijke onge
lukken gebeurd, maar de materieele schade
is vrij ernstig.

De tram, welke uit vier wagens bestond,
had de laatste halte bij de Amsterdamsche
poort gepasseerd en daar het een sneltram
was, reed zij met grooter snelheid, n.l. on
geveer 35 tot 40 K.M. per uur.

Daar de lijn tusschen Liedebrug en Half
weg bijna volkomen recht is, had de wagen
voerder, naar men ons mededeelt, geen en
kele reden om deze snelheid te verminde
ren.

Eensklaps echter voelden de passagiers in
den tweeden motorwagen, dat deze heviger
schokte dan anders het geval was en de rei
zigers in de andere wagens meenden, dat er
hevig werd geremd.

De tweede motorwagen was, naar bleek,
uit het spoor geloopen en door de vaart, wel
ke hij nog bezat door de groote snelheid,
slingerde hij tegen de bovenleidingmasten,
waarvan er twee afknapten. Behalve deze
schade werd het onderstel van den wagen
bijna geheel vernield.

Natuurlijk was de stagnatie, welke hier
door ontstond, vrij beduidend, daar de
dienst tusschen de Lange Heerenvest en
Halfweg voortdurend over één spoor geleid
moest worden. Eerst tegen half negen was
de lijn weer in zooverre hersteld, dat 't ver
keer weer over beide lijnen kon plaats vin
den.

Vannacht is de beschadigde wagen naar de
remise aan de Leidsche vaart gesleept.

Omtrent de oorzaak van het ongeluk tast
men volkomen in het duister. Het ongeluk
bevreemdt des te meer, daar de wagen, wel
ke uit de rails is geloopen, pas verleden
week de remise had verlaten, waar hij voor
zien was van nieuwe wielen en vele andere
onderdeden eveneens vernieuwd waren.

Er wordt vermoed, dat door den zwaren
regenval der laatste dagen de bodem eenigs
zins drassig is geworden en daardoor de rails
een kleine afwijking hebben gekregen.

Dit is de eenige oplossing welke eenigszins
gegrond is, volgens nsvoegde zijde, daar men
onmogelijk een andere oorzaak kan ontdek
ken. Het onderstel van den gederailleerden
wagen is te veel beschadigd, om nog te kun
nen ontdekken of daaraan iets niet in orde
is geweest.

Binnenkort zal er een enquête worden in
gesteld; misschien dat daardoor meer licht
zal geworpen/worden op de werkelijke oor
zaak van dit ongeluk, dat ditmaal gelukkig
nog zonder persoonlijke ongelukken is afgc-
loopen.

Hadden wij het vorige jaar omstreeks de
zen tijd de opening gemeld van het nieuwe
meubelmagazijn der firma Warmer, thans
kunnen wij reeds een uitbreiding mededee-
len van den zelfden winkel.

En dit is voorzeker een uitbreiding die
genoemd mag worden en welke niet geba
seerd is op een vergrooting van het „uit
hangbord."

Diverse keurige modelkamers waarin so-
Iiede, in eigen fabriek vervaardigde meu
belen zijn geplaatst, heeft de firma ten ge
rieve harer koopers ingericht. Zij weet met
haar tijd mede te gaan.

Zoowel wat de stijl van de meubelen,
als wat de arrangeering en verlichting be-
treft. ooral dit laatste is buitengewoon te
noemen, en de zee van licht welke er op
straalt, kan beschouwd worden als een
concurrentie van het daglicht.

Wij twijfelen dan ook niet of deze uit
breiding zal het vertrouwen van deze firma
hetwelk zij reeds in hooge mate geniet, nog
niet weinig doen toenemen.

Zooals bekend is, heeft de firma Hilarius
alhier, in verband met de langdurige Roer
bezetting een aanvrage tot surséance van be-

tÏ.^ *nf>e<Bend bij de Rechtbank alhier.

Thans heeft zij 'deze aanvrage weer inge
trokken, daar zij een regeling met de credi
teuren heeft getroffen.

Yerder vernemen wij nog, dat er een wij
ziging in het werk is getroffen, en wel met
dien verstande, dat er thans niet meer alleen
met een dagploeg, maar ook met een nacht
ploeg gewerkt wordt.

Het ligt in de bedoeling van de firma er
binnen a.zienbaren tijd een Naamlooze Ven-
nootschap van te maken.

Zooals men weet is de Hollandsche kop
duikelaar Takkenberg, die zijn reis ondernam
van Amsterdam naar Marseille ook Haarlem
gepasseerd.

In de „Daily Express" schrijft „Beechcom-
oer hierover:

^kkenberg is nu te Parijs aangekomen.

dokter heeft verklaard dat hij in slech
ten gezondheidstoestand was toen hij begon,
niL^n u*tstekende conditie verkeert.

Misschien zal dit een populaire „kuur"
worden. Ik hoop het. Wij zullen dan berich
ten van den volgenden aard in onze kranten
vinden:

Tot de pas aangekomen gasten te Deau-
ville behoort Lord Vottle, die „per somer-
sault uit Biarritz arriveerde. Hij werd ver
gezeld door zijn zoon, die op school gaat te

ton, en flink op weg is om zijn vermaarden
vader in het buitelen te overtreffen. Lady
Cabstanleigh duikelde een dezer dagen het
Casino binnen en bleef met haar hielen ste-
ken in de overjas van een croupier. Het in-
cident verwekte ^algemeene vroolijkheid; de
„popular hostess nam er zelf opgewekt in
deel. Op het strand merkte ik verscheidene
welbekende persoonlijkheden op, die achter-
waartsche salto's deden. Tdt hen behoorde
admiraal Gargoyle, die het record houdt
voor de veertig mijlen op cement. Zooals
men zich voor kan stellen, heeft hij een bui-
tengewoon hard hoofd. Ook „young captain
"ie gedisqualificeerd werd omdat
hij zich op zijn hoofd voortbewoog op kleine
wieltjes, was aanwezig.

De laatste mode hier is een buitengewoon
chique hoed, geheel vervaardigd uit gesmeed
ijzer, met oorbuffers in den&elfden stijl. Deze
laatste dienen voor 't geval dat men het
evenwicht verliest. Een luikje stelt de so-
ciety-buitelaars in slaat „to talk through
their hats als zij zich in omgekeerde posi
tie bevinden."

Op een land aan de Leidschevaart achter
de kathedrale kerk is Zondagmorgen een bok
door eenige honden aangevallen en zooda
nig verminkt, dat het beest door den veearts
K. is afgemaakt moeten worden.

Naar den eigenaar van de honden wordt
door de politie gezocht

Men schrijft ons uit Bloemendaal:

Multatuli heeft bij zekere gelegenheid
eens gezegd: „Publiek, ik veracht U". Deze
begroeting van zijn auditorium klonk alles
behalve vriendelijk en was niet erg „op
voedkundig".

Maar Multatuli zal waarschijnlijk toen al
ondervonden hebben, dat er met een deel
van 't publiek weinig op te „voederen" valt.
En dat is gebleven tot op dezen dag,
vooral, als men let op de vernielzucht van
vele menschen. En als Multatuli zou men
er toe komen om te zeggen: „akelig....,
ik veracht jullie."

Wat is er n.l. gebeurd? Door de gemeente
zijn kort geleden op en nabij de Spoorlaan
verschillende verbeteringen aangebracht met
het oog op 't voorkomen van ongelukken.

Zoo werd op de Spoorbaan een transpa
rant geplaatst vermeldende de waarschu
wing „Pas op!" Maar die mooie, gekleurde,
dure glasruit mocht natuurlijk niet heel
blijven, 't Is ook veel beter, dat die ruit
in scherven op den grond ligt, dan dat zij
daarboven aan den paal het leven v <n
anderen helpt beveiligen.

Op den hoek van Spoorlaan en Tetterode-
weg wierp 's avonds een schijnwerper zijD
waarschuv/ingsbord met de woorden: „Voor
zichtig. Gevaarlijke helling"

Wat moet nu zoo n ding daar zitten? 't Is
toch veel beter, dat anderen zich te pietter
rijden en dat de spoorbaan een klein Saint-
Sauveur worde? Een steen er'door heen en
de boel in stukken gegooid.

Maar er is in Bloemendaal nog meer te
vernielen dan transparanten en schijnwer
pers. De gemeente heeft kort geleden van
die mooie geëmailleerde plaatjes laten aan
brengen voor het gemakkelijk kunnen vin
den van brandkranen,. als de grond met
sneeuw is bedekt. Als je met een hamer of
zoo een klap geeft op die plaatjes, dan
springen die dingen zoo fijn in gruzelemen
ten. En als ze niet spoedig vervangen wor
den door nieuwe, dan kan men bij brand
en sneeuw flink lang zoeken, eer men den
put gevonden heeft, zeer tot genoegen van
'l vuur, dat tijdens het zoeken naar den put
gelegenheid heeft om zich uit te breiden.

Dus weg met die plaatjes. Van de 200
dus bijna 80 vernield. Ziezoo, zulk werk geeft
voldoening en een gezonden, rustigen slaap.

Maar gij, die op deze maaier uw slechte
lusten bot viert, gij verdient mijn verach
ting.

Barometerstand 9 uur v.m.: 765. Vooruit
OPGAVE VANi

Medegedeeld door het Ned. Kon. Meteoro»
logisch Instituut te De BildL

Naar waarnemingen in den morgen van
25 Augustus.

Hoogste barometerstand 771.3 m.M. te
Toulouse.

Laagste barometerstand 756.8 m.M. te
Memel. x

Verwachting van den avond van 25 tot
den avond van 26 Augustus:

Zwakke tot matigen westelijke tot zuid
westelijken wind, gedeeltelijk bewolkt, wei
nig of geen regen, warmer.

Zaterdagmiddag is in de KI. Houtstraat
een, vrachtauto tegen een zonnescherm
van het penceel 35 aangereden, waardoor
dit scherm gedeeltelijk werd vernield.

Door dc motorbrigade is proces-verbaal
opgemaakt tegen een automobilist, die met
zijn auto op de Wagenweg 42 K.M. per uur
reed.

Door de recherche is proces-verbaal opge
maakt tegen den 12-jarigen J. F. K., die
Zaterdagmorgen van een 7-jarigen jongen een
portemonnaie had ontvreemd, inhoudende
een gulden. De portemonnaie had het boefje
in het water van den Burgwal geworpen,
terwijl de gulden, welke nog in zijn bezit
was, in beslag werd genomen.

Zaterdag is een heerenrijwiel ontvreemd,
dat stond voor een perceel aan de Gier
straat.

Zaterdag is bij de politie aangifte gedaan
van vermissing van een belastingmerk van
een fiets, welke stond in een kantoortje
aan de Wagenmakerslaan. terwijl een Vrij
dag een b' ^tingmerk is gestolen, van een
fiets, woll de firma L. aan d.

Amslerdamschevaa.

der Orgelbespeling in de groote of St. Ba
vokerk te Haarlem, op Dinsdag 26 Augus
tus 1924, des namiddags van 2—3 uur. door
den heer A. J. C. Mooy.

1. Grave-Allegro, G. T. Handel; 2. Fuga,
D, Buxtehude; 3. Meditazione, O. Malling-
4. Capriccio, Max Gulbins; 5. Allegro
maestoso, Sigfrid Karg-Elert.