h sfj 4 mian
emgd—
gfilEUWS
KERK EN SCHOOL.
ATHLETIEK.
R.-K. N.A.C. te Nijmegen.
EEN TERUGBLIK IN DE
GESCHIEDENIS VAN ITALIË.
Internationale Handel en
Jaarbeurzen.
Drankbestrijders-bedevaart.
T ramavontuur.
Luchtballon-ongeluk.
De Middachterlaan.
Verdronken.
Een oprichter van hoender
parken.
De politie-aanranding te Epe.
Dé man önHer Het Keil.
De boedelveiling op het slot
te Zeist.
De autobusramp bij Heino.
Een nachtelijke markt.
Het houdt niet op.
Ongeluk bij een schietoefening.
VOETBAL5.
HollandDenemarken.
WIELRENNEN.
Moeskops in Amerika.
xxwexxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Hoewel het instituut van Jaarmarkten
reeds zeer oud is en ook wij in ons land
reeds lang deze markten kennen, hebben
Zij in dezen tijd aangeduid met den naam
van Jaarbeurzen gedurende de laatste
jaren een groote ontwikkeling medegemaakt.
Een jaarmarkt, zooals deze in vroegere eeu
wen bestond, is natuurlijk niet te vergelijken
met de tegenwoordige Jaarbeurs, doch de
grondgedachte, het beginsel ervan is toch
ongeveer hetzelfde. Jaarmarkten werden vroe
ger gehouden met het doel koopers uit alle
oorden van ons land in de gelegenheid te
stellen op bepaalde plaatsen en gezette tij
den hun mkoopen te doen. De tegenwoordige
jaarbeurzen zijn moderner ingericht ter
wijl vroeger de waren zelf verkocht wer
den worden thans slechts monsters ge
toond, waarop zoo mogelijk orders verkre
gen worden. De tegenwoordige jaarbeurzen
zijn dus als het ware tentoonstellingen met
het doel door de tentoongestelde goederen
de monsters orders te krijgen.
Is dus in de eerste plaats een Jaarbeurs
Vvan groot belang voor den producent en
groothandelaar, aan den anderen kant biedt
een Jaarbeurs groote voordeelen voor den
kooper. Immers hij vindt op een jaarbeurs
alle concurreerende firma's naast, doch tege
lijkertijd in de figuurlijke beteekenis van
het woord tegenover elkaar. De kooper
•kan op een jaarbeurs het beste kiezen wat
de markt biedt en tegen de laagste prijzen,
welke te bedingen zijn.
Hoe grooter een jaarbeurs is des te grooter
Zijn de voordeelen. Dit is de oorzaak, dat
nagenoeg alle jaarbeurzen internationaal zijn.
De internationale Jaarbeurs te Keulen, die
van 14 tot 19 September a.s. aldaar gehou
den wordt, is een voorbeeld van moderne
organisatie. De vijf groote uit beton en steen
opgetrokken tentoonstellingshallen hebben
een oppervlakte van 32.281 M2 en bieden
koopers en verkoopers een uitstekende ge
legenheid op rustige wijze zaken te doen.
Daarnaast zijn er dertien „Gartenhalle"
die nog een oppervlakte hebben van 13.323
M2, zoodat de totale jaarbeursruimte te
Keulen 45.604 M2 bedraagt.
De jaarbeursterreinen te Keulen zijn bij
sonder gunstig gelegen: aan belangrijke spoor'
wegknooppunten, de stations-Keulen en
Keulen-Deutz en direct aan den Rijn. Uit
Nederland b.v. kunnen de goederen geheel
per schip direct naar de Messeterreinen ge
bracht worden. Voor goederen, die per trein
arriveeren, is over de terreinen een spoorweg
aangelegd.
Zijn dit reeds gunstige omstandigheden
voor de Jaarbeurs te Keulen, van groot be
lang is ook, dat Keulen als handelsstad het
centrum vormt van het belangrijkste indus
triegebied van Euopa het Ruhrgebied, van
het Westfaalsche industriegebied en van het
Rijnlandsche landbouwgebied. Daarenboven
vormt Keulen thans ée verbinding tusschen
het bezette en onbezette gebied van Duitsch-
land.
Bij een bezoek aan de Messe zal men al
leen reeds door de geheele organisatie
kunnen waarnemen wat de Duitsche
industrie en de Duitsche handel, zelfs in
deze tijden van druk, nog kunnen prestee-
ren. De concurrentie van buitenlandsche fir
ma's, die eveneens op deze Jaarbeurs kun
nen exposeeren, is een aanmoediging voor
alle deelnemers aan de Jaarbeurs het beste
te geven wat er te geven valt.
Bij dat zelfde bezoek zal men voorts prac-
tisch kunnen waarnemen, dat de theorie,
dat Jaarbeurzen den internationalen handel
bevorderen, juist is. Uit alle landen komen
op een dergelijke Jaarbeurs koopers en ver
koopers tot elkaar.
Het is een feit, dat in sommige branches
niet altijd groote zaken worden gedaan, al
thans direct niet. Doch het is in de practijk
gebleken, dat de firma's, die hun producten
eenmaal ter Jaarbeurs hebben gebracht, steeds
terugkeeren, ook al zijn de directe resultaten
niet schitterend. Doch zij weten en hebben
ondervonden, dat op een Jaarbeurs aange
knoopte relaties later tot zaken zullen leiden.
Voor de koopers geldt hetzelfde. Al sla
gen zij er niet in direct te koopen omdat
hun de markt op het oogenblik niet gunstig
lijkt, het feit, dat zij kennis hebben kunnen
nemen van al het nieuwe, dat op de markt
gebracht wordt, van den prijsstandaard op de
m temationale markt, beteekent voldoende
om hen tot vaste bezoekers van alle jaar
beurzen te maken, die voor hen te bereiken
Zijn.
Dit is de oorzaak van het groote succes
van de meeste jaarbeurzen, die gedurende
de laatste jaren zijn ontstaan of tot groote
ontwikkeling zijn gekomen. De internationale
Jaarbeurzen hebben in onze economische
samenleving een vaste plaats veroverd en
haar ontwikkeling beteekent de ontwikkeling
van den internationalen handel.
nen houden en stelde reeds als 'datum vast
den tweeden Paaschdag. In den loop van
den volgenden winter kunnen de Maria-
vereenigingen en Kruisverbond dus reeds
voor dit plan actie voeren. Speciaal de
Noordhollandsche zetten dus dit punt op
hun winterprogram. Tijdig zal een circulai
re worden toegezonden. Correspondentie
over dit ontwerp te voeren met den se
cretaris van het comité, den heer C. Ven-
neker, Houtweg 23, Alkmaar.
Het Comité, dat de laatste jaren een
drankbestrijdersbedevaart organiseerde
naar O. L. Vrouw ter Nood te Heiloo, be
sloot dezer dagen na ampele bespreking,
deze bedevaart dit jaar niet te doen plaats
hebben. Slechts noode nam het dit besluit,
det Comité hoopt echter in 1925 een
Jrootsch opgezetten pelgrimstocht te kun-
We zitten in lijn 5, vertelt het Haagscne
Vaderland. „We" beteekent hier een ge
zelschap menschen van allerlei slag. Elkan
der volkomen vreemd, alleen even te zamen,
omdat zij allen zoo wat denzelfden kant uit
moeten. Er is een flinke moeder bij met een
voordeelige dochter van veertien jaar er
zit een mummel-meneertje met een gegroefd
en gekerfd bakkesjeeen verveeld jong-
mensch met een voyante das een lood
gieter met veel gereedschapeen coquet
nest, dat zich verbeeldt, dat elkeen vues op
haar heeft en een stevig heer met een dam
bord-vest, een kranige snor en een pothoed
op, welke hem één, of een half nummertje
te klein is.
De tram zwenkt elegant den hoek om van
de Zout nanstraat, een auto wil van daar
naar de Elandstraat en een juffrouw, die
naar de Witte de Withstraat moet, zit er
precies tusschen. De auto remt, de trambe
stuurder remt en ook de juffrouw remt. De
chauffeur schiet haast met zijn hoofd over
de vooruit, de tram werpt plotseling stof
op, de juffrouw is verbijsterd....
Maar er gebeurt niets. De trampassagiers
geven elkander een harden oplawaaier en de
wagenbestuurder roept een paar scheld
woorden naar de juffrouw, die alweer veilig
op het trottoir staat.
Er is niets gebeurd, maar het scheelde
een haartje. Zooals dat uur aan uur een
haartje scheelt in onzen tijd.
We zwenken dus de Zoutmanstraat in en
vergeven het gaarne aan den stevigen me
neer met zijn dambord-vest, zijn kranigen
knevel en zijn labiel pothoedje dat hij daar
net in den schrik en de agitatie een gil ge-
gegeven heeft.
Maar deze martiale man is blijkbaar met
één gil niet klaar. De tranen springen hem
in de oogen en hij schreit in faussetIk
ben zoo verschrik-kelijk geschrok-ken
Stomme sympathie, tram-sympathie voor
den man, die zóó geschrokken is van iets,
dat akelig had kunnen worden, maar dat
gelukkig goed gegaan is. De meneer heeft
het niet zuinig te pakken.
O, oIk ben zoo verschrik-kelijk ge
schrok-ken jammert hij.
Het trampubliek houdt zijn fatsoen. Eens
anders schrik moet men eerbiedigen. Schrik
is een raar ding; daar kan je van alles uit
houden! Maar overigens er is toch immers
niets gebeurd Enfin het trampubliek
houdt zich koest.
Edoch, de kranige kerel is onverzadigbaar.
Hij blijft gillen en kermen, dat ie zoo ver
schrik-kelijk geschrok-ken is en de tranen
vloeien over zijn vleezig gezicht.
De menschen kijken elkaar eens aan. De
loodgieter tikt tegen zijn voorhoofd, het
ouwe mummelmannetje overweegt, of hij
dien man eens zal aanspreken, het coquette
nest lacht zich een hoedje.
Ik ga d'r hier maar uitzegt de zwaar
geschokte man en verdwijnt pathetisch.
De tram zet 't fatsoen opzij, verbroedert
zich een half minuutje en schatert oprecht
en hartelijk.
Op geringe hoogte zweefde Dinsdagmiddag
te kwart na twaalf een luchtballon
verkleinde copie van dien van van Pot-
tum boven de Heerestraat en verder
over den Heerebinnensingel te Groningen.
Aller oogen richtten zich naar dat wonder
lijke ei-vormige ding, dat zonder bestuurder
zacht wiegelend voort-danste door de lucht.
Uit het tuitje onderaan kwam een rook-
zuiltje. Het ballonnetje zakte, zakte on
rustbarend, tot het strandde op een top
gevel van een huis aan het Zuiderdiep. Er
kwam een fling gat in, de laatste rook
wolkjes stegen op, waarna de ballon naar
beneden kwam fladderen als een uitge
spreide krant. Vele armen vingen hem op.
Van waar was het verongelukte ding ge
komen?
(Prov. Gron, Crt.).
In het Landbouwkundig Tijdschrift doet
de heer E. Hesselink eenige mededeelingen
over de Middachterlaan, waaraan wij het
volgende ontleenen
De Middachterlaan, tusschen De Steeg
en Ellecom, behoort wat den straatweg be
treft aan het Rijk, terwijl het geboomte
staat op grond van den heer W. F. C. H.
graaf Bentinck.
Er is van deze mooie beukenlaan zeer wei
nig bekendvermoedelijk heeft de eerste
graaf van Athlone, die in 1697 het kasteel
liet restaureeren, de boomen langs den straat
weg laten planten. Uit het aantal jaarringen
kan men opmaken, dat de boomen thans on
geveer 180 jaar oud zijn. De grond, waarin
zij staan, is z.g. boekegrond, nl. leemhou-
dend zand.
De laan is ongeveer 1500 M. lang en be
staat aan weerszijden van den straatweg uit
2 rijen boomen. Terwijl gezorgd is, dat deze
goed in de rij stonden, is de onderlinge af
stand afwisselend, ofschoon toch meestal
3.80 M. De afstand der rijen loopt uiteen
van 3.60—3.80 M.
De beplanting van de oprijlaan voor het
kasteel is ongeveer 230 jaar, die van het
Noordelijk verlengde veel jonger, naar
schatting ongeveer 140 jaar.
Uit den aard der zaak is er in het algemeen
nogal eenig verschil in stamdikte tusschen de
binnen- en buitenrijen van de lanen. Terwijl
de laatste en vooral die aan de Zuidzijde vrij
wel over de geheele stamlengte een krachtige
takontwikkeling vertoonen, zijn de kronen
der binnenrijen veel ondieper.
In de oudste laan staan de dikste boomen
van ruim 1 M. middellijn. Enkele exem
plaren doen veronderstellen, dat de boomen
van deze laan niet alle even oud zijn. De
boomhoogte loopt, afgezien van het jongste
laangedeelte (naar den spoorweg) weinig uiteen
nl. van 4042 M. Het jongere gedeelte is
circa 36.5 M. hoog.
Opmerkelijk is het geringe aantal boomen,
dat weggevallen is. Alleen in de oprijlaan
zijn hiaten en in de Middachterlaan vallen
de laatste jaren geregeld beuken weg van de
binnenrij aan de Zuidzijde van den straat
weg, hetgeen klaarblijkelijk het gevolg is
van het leggen van den telefoonkabel op
1.50 M. van die stammen.
In hoeverre de stammen inwendig nog
gaaf zijn, is moeilijk te zeggen, omdat ze
niet gerooid worden, voordat ze dood zijn.
Van de 2 exemplaren, die levend moesten
worden gerooid, was de eene gaaf, de andere
verrot.
De gemiddelde houtmassa der boomen
van de Middachterlaan bedraagt ongeveer
7 M3. en loopt uiteen van 315 M3. De
zwaarste stam van de oprijlaan zal een in
houd hebben van ongeveer 20 M3.
Door min of meer eenzijdige takontwik
keling is er voor deze laanboomen aanleiding
tot ontwikkeling van een ellipsvormige door
snede met een gemiddeld diameterverschil
van 49 c.M., b.v. in de oprijlaan en het
Noordelijk verlengde er van, waar de Z.W.-
N.O. diameter sterk overweegt. In de Mid
dachterlaan zelf is de N.W.Z.O. diameter
slechts gemiddeld 0.41.5 c.M. grooter
dan de diameter van de hoofdwindrichting.
Dit kan alleen worden toegeschreven aan het
feit, dat de invloed van den wind voor
boomen in de Middachterlaan in tegen;
stelde, voor die in de oprijlaan en haar v
lengde in dezelfde richting werkzaam was
Uit den raad geklapte
Door de politie te Harderwijk wordt een
onderzoek ingesteld bij de raadsleden wie van
hen uit de laatstleden gehouden besloten
vergadering, waar blijkbaar geheimhouding
was opgelegd, geklapt heeft. Naar het schijnt
zijn aan de pers mededeelingen verstrekt,
die niet voor publicatie vatbaar zijn.
Bij het scheppen van een emmer water is
de 14-jarige dochter van den winkelier J. W.
Wensveen te Overschie Woensdagmorgen in
het water gevallen. Het meisje werd na tien
minuten opgehaald. Alle pogingen tot het
opwekken der levensgeesten bleven zonder
resultaat.
Alvorens in relatie te treden met W. Dijk
stra wonende Hazenstraat no. 7 III te Am
sterdam, die er zijn werk van schijnt te ma
ken, hoenderparken te willen oprichten,
geeft de Commissaris van Politie van het
Bureau Lauriersgracht te Amsterdam be
langhebbenden in overweging zich eerst
met hem in verbinding te stellen.
Twee daders in hechtenis.
De inspecteur van politie J. Smit, uit
Zwolle, heeft zich, met twee rechercheurs,
naar de buurtschap Ernst, Epe begeven, ten
einde de daders van de mishandeling, waar
aan hij Zondag bloot gestaan heeft, op te
sporen. De heer Smit herkende twee jon
gens van ongeveer 22-jarigen leeftijd per
tinent als de daders. Zij waren trouwens nog
gemakkelijk te herkennen aan de verwon
dingen in hun gezicht.
De burgemeester van Epe heeft hen voor-
loopig in verzekerde bewaring gesteld, om
dat het twee ongunstig bekend staaüde in
dividuen waren. De een was wegens wange
drag uit den militairen dienst verwijderd en
de andere herhaalde malen wegens mishan
deling veroordeeld.
De zaak wordt voor de Rechtbank te
Zutphen behandeld.
In deze streek behooren dergelijke aanran
dingen, zooals van jl. Zondag, niet tot de zeld
zaamheden, want kort geleden is een onder
wijzer uit Apeldoorn daar op dergelijke wijze
aangevallen. Toen zijn de daders onbekend
gebleven.
In den nacht van Woensdag op Donderdag
kwam in de omgeving van de Bleekersteeg
te Rotterdam een vrouw op een paar agenten
toesnellen, hun de mededeeling doende,
dat een man, die haar een bezoek had ge
bracht, haar den inhoud van een fleschje
chloroform in den mond gegoten had.
Een der agenten bracht de vrouw naar het
Groote Ziekenhuis en de anderen drongen
het bewuste pand binnen. Daar vonden ze
op een kamer drie vechtende mannen, waar
van er een, die de bewoner van het pand
bleek te zijn, nadat de politie aan het ge
vecht een einde had gemaakt, een nog ge
deeltelijk met chloroform gevuld fleschje
toonde en den voerman T. M. aanwees als
de man, die de chloroform in den mond
van de vrouw gegoten had.
M. werd toen naar het politiebureau aan
de Groote Paauwensteeg overgebracht. Daar
beweerde hij evenwel bij zijn verhoor, dat de
vrouw getracht had, hèm met de chloroform
te verdooven. Hij had eensklaps een vreemde
lucht waargenomen en toen hij vroeg, wat
dit beduidde, was er plotseling een man on
der het bed uitgekropen, en op hem aange
vallen, terwijl een andere kerel direct daar
na de kamer kwam binnenstormen. Met z'n
tweeën hadden ze hem toen afgeranseld.
Volgens den voerman hebben de mannen hem
beroofd, hij was namelijk acht gulden kwijt.
M. staat echter bij de politie ongunstig be
kend. Aan de waarheid van zijn verhaal
wordt dan ook ten zeerste getwijfeld. Hij is
niet wel bij het hoofd en heeft reeds verschil
lende malen voor inbraken in de gevangenis
gezeten.
Daarbij komt er nog iets bij. Eenige dagen
geleden is een apotheker in het Westen voor
een flesch aether en een flesch chloroform
opgelicht. Een onbekende heeft den loop
jongen die de fleschjes naar het opgegeven
adres moest brengen bewogen, ze aan hem
af te geven, gomdat er haast bij was. Het
signalement nu, dat de jongen de politie heeft
opgegeven, stemt in hoofdzaak met dat
van den aangehoudene overeen.
De loopjongen echter heeft met den man
geconfronteerd zijnde, hem niet herkend.
Bovendien is in net ziekenhuis gebleken, dat
de vrouw geen chloroform in de maag heeft
gehad. Op het oogenblik staat de politie ech
ter nog voor een puzzle.
Donderdag is het laatste gedeelte van den
uitgebreiden boedel op het slot te Zeist ge
veild. Uit alle oorden des lands was een
koopgrage menigte samengestroomd, aan
gevuld nog met de noodige nieuwsgierigen.
Als gewoonlijk bij belangrijke verkoopingen
als deze is van „koopjes" doen geen sprake
geweest. Voor tal van nummers werden prij
zen geboden, die als buitengewoon zijn
aan te merken. Over het geheel heeft de op
brengst de schatting dan ook ver overtroffen.
Een dozijn gewone glazen in lood werden be
geerd voor pl.m. f 700, een bedrag dat zelfs
de in 't vak doorkneede veilingmeester niet
bij benadering had durven verwachten. Een
paar koperen lusters uit een als vrijwel
waardeloos aangemerkt mandje met koper
werk, werden overgenomen voor niet min
der dan f 445, wat beteekent, dat de kooper
er pl.m, f 500 voor had te betalen. Behalve
de gewone artikelen, welke bij de veiling
van een kostbaren inboedel alzoo ter tafel
komen, was er deze laatste verkoopdagen op
nieuw veel zilverwerk, waarbij uitmuntten
een tweetal zware kandelaars, een thee
servies en een prachtig olie- en azijnstel,
kristal in zilver.
Een groot aantal tapijten werd voorge
bracht, waaronder er waren, die f 400 en
f 800 opleverden. Een ameublement Louis
XVI, rood met verguld, veranderde van
eigenaar voor de som van f 400. Van de col
lectie aardewerk en porcelein brachten een
paar beeldjes van Van Duyn f 253 op, ter
wijl voor een tweetal gepolychromeerde
koetjes f 400 werd besteed. Twee Engelsche
prenten gingen weg voor f 275, terwijl de
zonnewijzer uit den tuin nog f 165 opbracht.
De lichtkroon in de groote zaal kwam in 't
bezit van de combinatie, die het slot heeft
aangekocht en nog altijd niets loslaat om
trent de bedoeling, welke daarbij heeft voor
gezeten. Een Gothische kast werd omgezet
voor f 335, een Zeeuwsche dito voor f 286.
De Evangelische Broedergemeente werd
eigenares van verschillende schilderijen en
afbeeldingen, welke betrekking hebben op
„Het Huys te Zeist." Evenals den eersten
keer kwamen ook nu weer allerlei oude
wapenen onder den hamer, terwijl meer
koopers werden gevonden voor de oude
koetsierslivreien, welke eenmaal op den bok
van met een kroontje gesierde koetsen mee
den glans en de glorie hebben vertolkt van
de vroegere slotbewoners, die in zes dagen
naar alle richtingen zagen uiteengaan, wat
lang geleden in langen tijd binnen de muren
van het thans ..uitverkochte" slot werd bij
eengebracht.
Volgens een onderzoek ingesteld door
beide keurmeesters voor de autobussen in
de provincie Overijssel en den inspecteur
voor het vervoer, moet het ongeluk bij Heino
zijn te wijten aan het feit, dat bij het storten
van benzine of bij het bepalen van den in
houd van het benzinereservoir van vuur,
waarschijnlijk van lucifers gebruik is ge
maakt.
Uit Raalte wordt gemeld De begrafenis
van de zes slachtoffers zal Zaterdagmiddag
te drie uur alhier geschieden. De verschil
lende begrafenisstoeten zullen samenkomen
bij de Ned. Herv. Kerk alhier, waarna in één
stoet naar het kerkhof wordt gereden.
De toestand van verschillende gewonden
is, naar wij vernemen bevredigend. H.
Doevelaar is ernstig aan het gelaat en Dïna'
ten Dam aan de beenen gewond. J. Doeve
laar blijkt er zonder letsel te zijn afgekomen.
Inmiddels is, naar wij vernemen, de heer
W. Banning overleden, die in het Sophia-
ziekenhuis te Zwolle verpleegd werd.
Het vreeselijk ongeluk heeft nu 7 dooden
geëischt.
Vernomen wordt nog, dat de in beslag
genomen auto streng bewaakt wordt, terwijl
benzinereservoir, benzineleiding en een in de
sloot gevonden benzine-bus naar het parket
te Zwolle zijn opgezonden.
Bij het justitioneel en deskundig onder
zoek na het droevig voorval, werd een leege
benzine-bus in de sloot gevonden, nabij de
plaats van het onheil, en de sluitschroef van
het benzine-reservoir vóór in de autobus.
Daar gebleken is, dat de ontploffing niet kon
zijn ontstaan in het leege reservoir of gelei
ding, wordt verondersteld dat wegens gebrek
aan benzine de autobus was gaan stilstaan.
De bestuurder zou vervolgens, voorgelicht
door een lucifer, het reservoir hebben willen
vullen, waarbij door de aanraking met vuur
de naast hem staande bus benzine met een
ontploffing in brand is gevlogen. De vlam
men zouden den bestuurder in het gezicht
geslagen zijn en zich ook hebben meegedeeld
aan de overige inzittenden in de bus. De
chauffeur moet toen de brandende bus ben
zine van zich hebben afgegooid, de sloot in.
De bestuurder, diens broer en Brouwer
ontkennen dat de toedracht van het ge
beurde overeenkomt met bovenstaanden
schets.
Zij verklaren, dat de auto tegelijk met de
explosie was gaan stil staan. De 7 land
bouwers, die met hun fietslantaarns de auto
hadden belicht, verklaren evenwel dat de
autobus stilstond, toen zij kwamen, en dat
daarna eerst de ontploffing plaats had.
Het parket zal later de licht- en zwaar
gewonde inzittenden nog in verhoor nemen.
Om half vier Woensdagmiddag werd de
chauffeur, Jan Doevelaar, wiens gezicht tot
aan het voorhoofd is omzwachteld, voor den
officier van justitie geleid. Het verhoor
duurde ruim een uur.
Uit het verdere onderzoek is gebleken,
dat het portier van buiten wel met een
stecksleutel was gesloten, doch aan de bin
nenzijde was een kleine handle aangebracht,
waarmee men de deur had kunnen openen.
Dit was het eenigste redmiddel geweest,
doch bleef door de verwarring, onwetend
heid en geestesverbijstering der wanhopig
geworden inzittenden ongebruikt.
De heer J. J. Talsma, secretaris der afd.
Utrecht van de Vereeniging van Nederl. Ge
meenten, schrijft naar aanleiding van het
vreeselijk autobus-ongeluk aan de ,,N. Rott.
Crt.":
„Hetgeen te voorzien was en ook nu nog
eiken dag dreigen blijft, is dan thans voor
de eerste maal gebeurd: de uit een veilig
heidsoogpunt absoluut ontoelaatbare inrich
ting van tal van autobussen, die hier te
lande als „openbaar middel van vervoer"
zijn toegelaten, heeft tot een ramp geleid,
vreeselijker dan de kortstondige geschiede
nis van 't autobuswezen in Nederland nog
had aan te wijzen. Het lijdt geen twijfel,
of 't groote aantal slachtoffers is toe te
schrijven aan de omstandigheid, dat de auto
bus van achter gesloten wasOf er slechts
aan één dan wel aan beide zijden een por
tier was, meldt het bericht niet. Deze om
standigheid is intusschen wel van belang bij
het te water geraken van een autobus. Valt
het voertuig toch op de zijde, waarin zich
het eenige portier bevindt, dan zijn de rei
zigers opgesloten. Voor het in brand vliegen
is de beteekenis anders. Dit in brand vliegen
zal toch in den regel plaats vinden vóór in
het voertuig, en al bevinden zich aan
beide zijden dan uitgangen,, welke uitgangen
steeds voorin worden aangebracht, dan zal,
bij het zeer snel om zich heengrijpen van
de vlammen, toch geen der reizigers het
Voertuig zonder ernstig letsel kunnen ver
laten. Het geeft in het ongeluk bij Heino
dan ook te denken, dat de chauffeur, de
eenige, die onmiddellijk uit den wagen kon
springen, er met een lichte verwonding is
afgekomen.
Er loopen in ons land nog vele wagens,
die geen achterportier hebben. Bij andere is
dit gesloten en vaak nog door een zitplaats
gebarricadeerd.
Het is diep te betreuren, dat men de
gelegenheid niet heeft aangegrepen, om op
grond van de wet op de openbare middelen
van vervoer althans eenige elementaire
bepalingen vast te stellen, waaraan dit soort
voertuigen in het belang van de veiligheid
der reizigers moet voldoen. De verantwoor
delijkheid voor de betrokken autoriteiten is
wel groot.
Het is dan ook absoluut noodig, dat in
deze leemte zoo spoedig mogelijk wordt
voorzien. Laten, in ahvachting daarvan, de
gemeenten van haar bevoegdheid gebruik
maken om strenge controle uit te oefenen,
zoowel op de inrichting van de autobussen,
als op de wijze, waarop daarmee wordt ge
reden.
Uit Barneveld wordt d.d. 28 dezer ge"
meld In overeenstemming met den zich
steeds nog enorm uitbreidenden pluimvee
stapel, nemen ook de eier- en kippenmarkt
alhier nog geregeld in omvang toe. Reeds
om drie uur den afgeloopen nacht was laatst
genoemde markt in vollen gang. Door auto
lampen en electrische zaklantaarns verlicht,
leverde deze nachtelijke pluimveehandel een
fantastische aanblik op. En hoe meer de mor
genstond naakte, des te drukker werd het,
totdat tussenen acht en negen uur, toen de
honderdduizende eitjes per voertuigen markt-
waarts werden gebracht, het verkeer door de
politie bijna niet meer in goede banen te
houden was. Toch liep deze overweldigende
drukte, dank zij het taktvol optreden der
politie, zonder eenig ongeluk af.
Donderdagmiddag is te West-Souburg
een van Vlissingen gekomen autobus, van
J. Sinke, gekanteld, waarin 12 Engelscha
dames en heeren zaten, badgasten uit Bel-"
gische badplaatsen, die de markt te Middel
burg zouden bezoeken.
Bij de tramhalte West-Souburg brak een
as van de bus, waardoor deze op de tram
rails reed. Dadelijk achter de autobus reed
de tram, die echter reeds bijna stil stond.
De bus kreeg een duw en viel zachtjes om.
De inzittenden werden door omstanders
spoedig uit de auto gehaald. Een dame had
een wond aan een bovenarm, een heer een
gezwollen bovenlip, een andere inzittende
werd aan een hand verwond. De overige
kregen lichte schrammen.
Een milicien doodgeschoten.
Bij een nachtelijke oefening der infanterie
in het dorpje Hamersveld bij Amersfoort,
.is de milicien Popke Alckersma uit Hoogkerk
bij Groningen aoor een schot in het hart
doodelijk getroffen. Hij was twintig jaar oud
en zou over een paar weken met groot verlof
gaan. De marechaussée uit Leusden stelt
een onderzoek naar het gebeurde in.
Omtrent dit ongeluk wordt nog aan Het
Volk gemeld:
De oefening was afgeloopen. De militair
S. uit Utrecht, kwam op de militair A, uit
Groningen toegeloopen en hield hem het
geweer voor de borst, zeggende: Sta of ik
schiet. Het schot is toen per ongeluk afge
gaan en had plaats met een losse patroon,
zoo dicht bij, dat de kleeding van den
getroffene was geschroeid.
Athletiek-Wedstrijden voor R.K. Sport
lieden in Nederland.
Het is nu de derde maal, dat het R. R»
N.A.C. te Nijmegen, de jaarlijksche athle-
tiek-wedstrijden voor R, K. sportlieden ini
Nederland organiseert.
De wedstrijden worden dit jaar gehou
den op de terreinen van het Sportpark
Vossenlaan en zullen staan onder leiding
van den heer C. J. Könings als kamprechten
De wedstrijden staan open voor alle Ne-
derlandsche R. K. Sportlieden,
Het programma luidt:
100 Meter hardloopen, 400 Meter hard*
loopen, speerwerpen, kogelstooten, touw
trekken, vér- en hoogspringen, koppelwed
strijd over 300 Meter en 4 X 100 Meter es
tafette.
De inleggelden bedragen 25 cent per num
mer en per persoon en men kan zich
voor eventueele deelname opgeven bij het
secretariaat G. P. Wijers, Groesbeeksche-
weg 187 en J. Bouman, Graafscheweg 172.
tot uiterlijk 16 September.
Voor iedere afdeeling zijn drie medailles
beschikbaar gesteld.
Voor den koppel-wedstrijd vijf.
Bovendien is door de Maatschappij ,Dd
Gelderlander" een zilveren wisselbeker be
schikbaar gesteld, voor de club, welker le
den op de verschillende nummers de meeste
punten behalen. Elk nummer zal voor den
beker vier punten opleveren voor den eer
sten geplaatste, drie voor No. 2, twee voor
No. 3 en een voor No. 4.
De koppel-wedstrijd geeft respectievelijk
5, 4, 3, 2 en 1 p.
Bij de estafette tellen de punten dubbel.
De Gelderlander-beker moet driemaal
door dezelfde vereeniging gewonnen wor-s
den, om definitief eigendom der club te!
worden en wordt dit jaar weer verdedigd
door de R. K. S. V. Wilskracht uit Amster
dam, welke den beker reeds twee jaar op
rij won.
Voor deze wedstrijden geldt het N. A. U-
reglement.
Ingeval ongerechtigde deelnemers uitkom
men, vervallen inleggelden en eventueels
prijzen.
De uitspraak der jury is bindend,
De Sportkroniek deelt mede dat de ont
moeting HollandDenemarken waarschijn
lijk in dit seizoen niet zal plaats vinden,
omdat de Denen bezwaar maken tegen de
hooge kosten welke aan de reis zijn ver-!
bonden.
Naar de Tel, verneemt sloeg Moeskops td
Newach den snclsten Amerikaanschen
sprinter Arthur Spencer, doch werd gedis
kwalificeerd wegens onregelmatigheden.:
Waarin deze onregelmatigheden bestonden
wordt niet vermeld.
«WïXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
door X
3OS. P. H. HAMERS,
X
Meer dan zestig jaren geleden werd in
Italië een drama opgevoerd, dat nog altijd
de belangstelling verdient van de kinderen
der 20ste eeuw.
De verschillende bedrijven van dit dra
ma, in de geschiedboeken vastgelegd voor
allen die nó ons het wereldtooneel zullen
betreden, vertoonen in climax, een opeen
volging van brutale, niets en niemand ont
ziende aanrandingen van het Recht, bij
wijlen gemaskeerd door Farizeesche huiche
larij, welke in 't eind haar bekroning in het
succes zou vinden.
En wanneer het succes alleen, dat materieel
en tastbaar droombeeld van alle eerzuchtigen
en op stoffelijk bezit vlammenden, bij machte
was, het adelsmerk van ware grootheid op
het voorhoofd te drukken van den mensch,
dan zou het voorhoofd van den grondlegger
der Italiaansche eenheid, van graaf Camillo
Cavour, met dit adelsmerk, naast den stem
pel van het staatkundig genie, geteekend zijn.
Maar geen vlekkenwater, dat antwoordt
op den naam van „fait accompli," bezit
de chemische eigenschap, om de vlekken
in het geweten geroest, uit te wisschen.
Dit vermag alleen het in vermorzeling
des harten uitgesnikt berouw.
Het drama hetwelk wij hier ter sprake
ferengen en dat wij in vogelvlucht voor de
oogen onzer lezers gaan ontrollen, werd
opgevoerd in vijf bedrijven.
Het eerste bedrijf, dat ter inleiding dient,
verplaatst den toeschouwer te Plombières,
op 21 Juli 1858.
Daar is Cavour met kwalijk bedwongen
uitbarsting van vreugde over zijn eersten
meesterlijken zet op het schaakbord der
Italiaansche staatkunde, de gast van den
man, die op het toppunt zijner macht en
van zijn invloed troont, van keizer Napoleon
III.
Te Plombières viel het historisch besluit,
dat Piemont, met Frankrijk als veerkrachtig
lende- en rugkussen, Oostenrijk den oorlog
zou aandoen.
De ridderlijke, 28 jarige keizer Frans
Joseph, moest door een serie uitdagende,
politieke handgrepen, waarvan de sluwe
Cavour het geheim kende, gedwongen wor
den, zelf den krijg te verklaren aan de be
lagers van Venetië en zijner Lombardijsche
Staten.
En dit zou de eerste stap zijn op weg naar
de vorming van het ééne, groote Italië
Cavour is hier als de stoutmoedige, de
listige, niets ontziende, maar ook kruiperig-
vleiende, den Franschen Cesar bewieroo-
kende „jeune premier," volkomen in zijn
rol en speelt dien meesterlijk.
Maar ook Napoleon, in 1858 de hoofd
leider van het lot der volkeren van Europa,
die met den sluier van humanitaire hersen
schimmen voor oogen, verblind is door zijn
onafgebroken staren op zijn (jevelingsden-
beeld het beginsel der Nationaliteiten, doet
voor den Italiaan niet onder in rolvastheid
en kracht van uitbeelding.
De dwaze, hij vermoedde niet, dat uit
dit beginsel, zijn troetelkind, twaalf jaren
later, een Hercules, de Duitsche nationale
^enbeid zqu geboren «orden, die Frankrijk
met één knodsslag verpletteren, en hem zelf
in smaad, schande en vergetelheid, op Chisle-
hurst, aan gene zijde van het Kanaal zou
werpen.
Met het tweede bedrijf van het drama,
dat een jaar later speelt, staan we midden in
den oorlog van het vereenigde Frankrijk en
Sardinië tegen Oostenrijk.
Het Fransche leger verwierf in dezen krijg
een schitterend prestige, den roem, het beste
leger der wereld te zijn.
Na de bloedige veldslagen van Magenta en
Solferino, lag voor den Franschen keizer en
koning Victor Emanuel, de weg naar Weenen
open.
Maar wat niemand, zelfs niet de scherp
zinnige Cavour had voorzien, geschiedde.
Napoleon getrouw aan zijn sphinx-natuur,
wachtte niet totdat de overwonnen Frans
Joseph om vrede vroeg voor de poorten zijner
hoofdstad.
Hij bood hem den Oostenrijkschen mo
narch aan.
De vrede van Villafranca maakte een einde
aan het bloedvergieten.
Cavour echter, de in zijn heerschzuchtige
verwachtingen maar half tevreden gestelde,
waakte, "met den weerhaak van bitteren
wrok in het hart.
Zijn geheime agenten bewerkten den op
stand in de vorstendommen van Noord- en
Midden-Italië.
Het derde bedrijf vertoont ons den Minister
van koning Victor Emanuel II in het licht
zijner weergalooze behendigheid, van zijn fijn
gesponnen listen, maar ook in zijn geweldige
kracht van uitvoering.
Napoleon blijft, als in betoovering onder
den vlammenden blik van Cavour, werkeloos,
en in Toscane, Modena, Parma en de Ro-
magna, laait weldra de opstand in vollen
gloed.
De wufte, misleide en opgeruide bevolking
eischt haar inlijving bij Piemont en papa
Camillo is zoo goedgunstig om aan den eisch
dier schreeuwende kinderen gehoor te geven
hij, die door zijn wijdvertakte kuiperijen het
vuur van den opstand heeft gestookt, aan
geblazen en aan 't branden gebracht.
Nog bleven het koninkrijk Napels en de
Pauselijke Staten onaangetast.
Het koninkrijk scheen onbereikbaar voor
de grijparmen van den poliep, het vraat
zuchtige, onverzadelijke Piemont. Het was
er van gescheiden door de Staten van den
Paus.
Het erfgoed van Sint Petrus scheen onaan
tastbaar door het Goddelijk Recht, een recht
zóó verheven, dat zelfs den allesdurver
Cavour hier een onoverschrijdbare grens aan
zijn toomelooze heerschzucht in dienst van
het ééne Italië, scheen gesteld.
Maar in de diepte zijner sluwheid was wel
dra het plan gerijpt, dat hem de goederen
der Kerk in handen zou spelen.
In zijn naam door beloften geprikkeld,
met wapens en geld gesteund, doet Garibaldi
plotseling een inval in Sicilië, dat tot het
koninkrijk Napels behoort, drijft de verblufte
koninklijke troepen uiteen, verovert de hoofd
stad Palermo en slaat het beleg voor Gaëta,
waar koning Frans II en zijn getrouwen een
wijkplaats hebben gezocht..
De Fransche oorlogsbodems die tot be
scherming van Gaëta in de Middellandsche
Zee kruisen, vertrekken op hoog bevel uit
de Italiaansche wateren en de vestingwordt
tot overgave gedwongen.
En bij dit alles verloochent Cavour-Pilatus
zijn werktuig Garibaldi en wascht voor de
oogen van het toeziend Europa, zijn handen
in onschuld»
Maar nu acht hij het oogenblik aangebro-» kander. Het Fransche legercorps verlaat Ro^
ken tot de beslissende handeling, met zooveel
zorg voorbereid.
Hij vreest dat de onstuimige, doldriftige
Garibaldi, het rukken aan den teugel moede,
hem ontsnapt en op hol slaat.
Hij voorziet, door het pralend en bandeloos
optreden van den Roodhemd, een onbe
dwingbare uiting van verontwaardiging onder
de volken van Europa, en.... hij werpt het
masker af.
Onder voorwendsel dat de Paus zijn le
gertje, noodzakelijk voor de rust in zijn staten,
weigert te ontbinden, draagt hij generaal
Cialdini op, aan het hoofd eener Piemontee-
sche legermacht, de Pauselijke provincjën
binnen te rukken.
Napoleon, als om de schande voor het'
toelaten van den roof te ontvluchten, viert
met kolonialen luister, feest in Algiers, het
Fransche wingewest.
Lamoricière strijdt met een handvol dap
peren voor de rechten van den H. Stoel.
De avondzon boven Castelfidardo werpt
haar bloedroode stralen op zijn grootsche
nederlaag.
Het Fransche legercorps blijft wel is waar
Rome, de stad der Pausen bezetten en be
schermen Pius IX blijft in het bezit zijner
hoofdstad, maar Umbrië en de Marken vallen
ten offer aan Cavour's gewetenlooze heb
zucht.
Dan slaat voor hem, den grondlegger van
Italië's eenheid, het uur van sterven en de
Heer over leven en dood roept hem ten oor
deel.
De groote acteur is van het tooneel zijner
heldenrollen weggevaagd.
Tien jaren later en het slotbedrijf van het
drama wordt afgespeeld.
Galliër en Germaan werpen zich op el-
me. De Piemonteezen rukken de stad binnen.!
Voor den Vader der Katholieke Christenheid
neemt de gevangenschap op het Vaticaanj
een aanvang.
Het gordijn valtde voetlichten worden!
uitgedoofd het drama is gespeeld.
We schrijven 1911 en Rome, de hoofd'!
stad van het ééne Italië, herdenkt het 50'
jarig bestaan van de grondlegging zijnet
eenheid, en viert feest.
En de Gevangene op het Vaticaan? Hij;
regeert vol luister over millioenen en millioe-j
nen onderdanen, die met kinderlijken eerbied'
en aanhankelijkheid zijn wenschen en gebo'
den opvolgen.
De harten aller Katholieken kloppen met
versnelden liefdeslag, wanneer zij het stralend
oog richten op hun aller Vader, Paus Pius X,
den Man Gods, die zich tot levenstaak heeii
opgelegd, alles in Christus te herstellen.
En de luidruchtig feestvierenden in Italië^
de geestverwanten en bewonderaars vaO
Camillo Cavour?
Zij noodigden Europa's gekroonde hoofc
den uit om in hun feestvreugde te komen
deelen en de gekroonde hoofden wendde^
verhindering voor en antwoordden „houd
ons voor verontschuldigd", en zij kwamen
niet.
Maar toch, zij werden verblijd met de,
komst van één hoogen bezoeker, zij mochten
de gelukwenschen in ontvangst nemen van
één gekroond hoofd in de rij der Europee-
sche vorsten, van een koning, vanZijné
Majesteit Peter I van Servië, die enkele jaren
te voren een troon bestegen had, aan welks
voet het in een bloedstroom badend lijk vatf
zijn vermoorden voorganger, den aan Z«j^
geslacht vijandige, lag uitgestrekt»
