/MMEtlGD
^3;£rf11EUWS
De rijwielplaatjes-dag.
De Tarief wet.
Arbeid op Zondag.
De Noord-Holl. tram beboet.
Intern. Middenstandscongres.
VERKEER EN POSTERIJEN.
De Rijkspostspaarbank.
Minder inlagen. Meer terugbetalingen.
DRANKBESTRIJDING.
LUCHTVERKEER.
Postzegels voor de Noord- en
Zuid-Holl. Reddingmaatsch.
Een luchtvaarttentoonstelling te
te Parijs.
De proefvlucht van de Z. R. III.
UIT ONZE OOST.
Een gashouder in de lucht
gevlogen.
KUNST EN KENNIS.
HANDEL EN NIJVERHEID.
Rotterdam graanhaven.
Geen suiker te kort.
Geval van sabotage.
Van een brand, die geen brand,
en van goud, dat geen goud was.
Autobus-ongeval.
Aangevallen en levensgevaarlijk
verwond.
Menschelijke geraamten
gevonden.
Controle over autobussen^
Kaartspelen in den trein.
Uit den trein gevallen.
Wasscherij afgebrand.
LANDBOUW EN WISS0HEÜSJ.
PAUS PIUS XI ALS BERG.
BEKLIMMER.
UIT DEN OMTREK.
VOGELENZANG,
ONDERSCHEIDING DEKEN ZONDAG.
ASSENDELFT.
IJMUIDEN.
SANTPOORT.
KERKBERICHTEN
ffillli
'Te Amsterdam ruim 200 en te Heerlen 240
bekeuringen. De inbeslagnemingen
in de Residentie.
Vrijdag was het de kritieke dag voor de
fietsers, n.l. voor diegenen onder hen, die
zich nog niet in het bezit van een rijwiel-
belastingplaatje hadden gesteld. Hun aantal
bleek te Amsterdam eerst niet bijzonder
groot te zijn, hetgeen geen verwondering
oehoefde te wekken als men weet, dat daar
reeds tusschen de 80 en 100.000 rijwielplaat-
ies verkocht zijn. Echter in den loop van den
ochtend werden er toch hier en daar in de
stad vele plaatjeslooze wielrijders gesnapt
en naar de Tel. vernam, waren er voor
Jwaalf uur reeds 200 fietsers bekeurd.!
Uit Den Haag wordt Vrijdag gemeld:
Hedenmorgen kon men op verschillende
■drukke punten in de residentie oploopjes
zien, waarvan de rijwielbelasting de schuld
was.
Op de Groenmarkt, de Plaats, den Ouden
Scheveningscheweg en waarschijnlijk nog
andere drukke verkeerspunten, hadden zich
belastingambtenaren opgesteld, die alle rij
wielen controleerden, natuurlijk om te zien,
of ze wel voorzien waren van een plaatje.
De meeste fietsrijders bleken hun courant
goed te hebben gelezen. Maar er waren er
toch ook bij, die zonder plaatje reden en
deden of ze van den prins geen kwaad wis
ten. De ambtenaren waren echter onverbid
delijk en dwongen de rijders af te stijgen.
Het rijwiel werd dan in beslag genomen en
den eigenaar een bewijsje overhandigd, dat
ingeruild kon worden bij den ontvanger der
directe belastingen met bijbetaling van
3.— boete tegen het inbeslag genomen
rijwiel. Het rijwielplaatje moet dan natuurlijk
nog extra aangeschaft worden. De buit der
belasting-ambtenaren nam steeds toe en zoo
kon men op de Groenmarkt een heele ver
zameling fietsen zien staan, welke in beslag
genomen waren. De aanhoudingen trokken
veel publiek, dat de inbeslagneming een
retje scheen te vinden. Of de gedupeerden
et ook zoo aardig vonden, betwijfelen we.
Verschillenden stond het huilen wel wat
nader dan het lachen. Maar waarom lezen
de menschen dan ook niet beter hun kran
ten?
Te Heerlen zijn ok de rijwielen gecontro
leerd. De buit was bijzonder groot! Er zijn
Vrijdagmorgen niet minder dan 240 pro-
ces-verbalen opgemaakt. Na storting van
3.boete konden de betrokkenen hun
rijwiel terugkrijgen.
Het bestuur der Nederlandsche Federatie
Van Bedrijfspluimveehouders heeft *in een
adres aan den Minister van Financiën zijn
bezwaren ontwikkeld tegen de voorgestelde
heffing van een invoerrecht van 8 pet. op
vleeschmeel. Aanneming van het voorstel
zou volgens adressant een prijsstijging van
ten minste 2 per 100 Kg. veroorzaken.
Belanghebbenden bij de sponsindustrie
.lebben in een adres aan de Tweede Kamer
verzocht, ruwe spons bij invoer onbelast te
laten.
Gmeld wordt: Bij hen die prolesteeren
tegen het feit, dat de N.V. Nederlandsche
Kunstzijdefabriek te Ede haar mannelijke
arbeiders van 18 jaar of ouder des Zondags
wil laten werken in continubedrijf, bestaat
de meening, dat hiertoe door den Minister
van A., H. en N. of door de arbeidsinspectie
vergunning zou zijn verleend. Deze meening
is onjuist. Wanneer de Kunstzijdefabriek te
Ede bedoelde werktijdregeling invoert,
maakt zij gebruik van de bevoegdheid in art.
39 van het werktijdenbesluit voor fabrieken
of werkplaatsen 1923 (Kon. besluit van 4
September 1923, no. 442 tot vaststelling van
een algemeenen maatregel van bestuur als
bedoeld in de art. 22, tweede en derde lid,
23 en 25, eerste, tweede, derde, vierde en
vijfd lid, der Arbeidswet 1919) aan verschil
lende groepen van fabrieken, die arbeid in
vol continubedrijf noodig kunnen hebben,
toegekend, om op alle tijden, ook des Zon
dags, door mannen arbeid te doen verrichten.
Tot voor korten tijd was het de gewoonte,
dat de treinen van de Noord-Hollandsche
Tramweg Maatschappij zéér langzaam door
Monnikendam reden en tot groote ver
bazing van iederen vreemdeling een
conducteur voor den trein uitliep, zwaaien
de met 'n roode vlag. 's Avonds werd de
roode vlag vervangen door een roode lan
taarn.
De tramwegmaatschappij was dit inge
volge een concessie met Monnikendam ver
plicht.
Sinds eenigen tijd evenwel komt men,
naar de Tel. verneemt, deze verplichtingen
niet meer na; de tram rijdt met een tame
lijke snelheid door de straten, terwijl de
conducteur niet meer voor den trein uit
loopt. Volgens velen wordt de veiligheid
hierdoor niet voldoende meer in acht ge
nomen.
Zoo kwam deze aangelegenheid heden in
den Raad ter sprake.
't Bleek, dat genoemde Maatschappij bij
bet aangaan der concessie, als waarborg
tot het nakomen der voorwaarden, neerge
legd in de concessie, 1000 op het Groot
boek der Nat. Werk Schuld had moeten
plaatsen. Daar thans de voorwaarden niet
werdeii nagekomen, besloot de Raad de
Tramweg Mij. aan te schrijven de bedoelde
1000 in de gemeentekas te doen storten.
Welicht is het gevolg van een en ander,
dat de conducteurs hun oefeningen in fiet
„snelwandelen" spoedig weer zullen moeten
aanvangen.
Zondagmorgen a.s. vertrekt de Neder
landsche delegatie naar het Internationaal
Middenstandscongres, dat van 2 tot 6 Sep
tember te Bern en te Interlaken gehouden
zal worden. De delegatie bestaat uit de
heeren Er. G. Schiirmann, Rotterdam, voor
zitter van den Nederlandschen Midden
standsbond; J. C. Blankert, Utrecht, pen
ningmeester van den Bond; A. Ingenool Jr..
's-Gravenhage, directeur van het Bureau
van den bond; W. C. van As, Sommelsdijk,
voorzitter van den bond van Nederl. Schil
derpatroons en Jos. ten Berg, Utrecht, voor
zitter der Utrechtsche Handelsvereeniging.
De Nederlandsche Regeering heeft als haar
officieelen vertegenwoordiger op dit con
gres aangewezen onzen gezant in Zwitser
land, den heer rar. dr. W. I. Doude van
Troostwijk.
Aan het verslag van de Rijkspostspaar
bank over 1923 zijn de volgende cijfers ont
leend:
Jn 1923 bedroeg het aantal inlagen
1.881.191 tegen 1.96.920 inl922, terwijl het
bedrag dier inlagen was 119.403.042.09%,
tegen 123.176.048.68 in het voorafgaande
jaar. De inlagen verminderden dus in aan
tal met 115.738, in bedrag met 3.773.006.58%
Terugbetaald werd in 1.168.858 posten
119.654.092.50% of na aftrek van de rente
in den loop van het jaar uitbetaald bij ge-
heele afbetaling van boekjes 19.455.465.05%
tegen in 1922 in 1.Ö75.268 posten
115.725.456.47vermeerdering dus in
aantal 93.590 in bedrag 3.730.008.58.
Aan rente werd goedgeschre v e n
7.869.289.33 (incl. de in den loop van 't jaai
uitbetaalde rente ad. 198.627.55) zoodat 't
tegoed der inleggers einde 1923 bedroeg
305.319.305.27, zijnde 7.314.400.98 meer
dan einde 1922.
Het aantal spaarboekjes steeg met 15.361,
waardoor er 31 December 1923, 1.147.214 in
omloop waren.
Het aantal staatsschuldboekjes verminder
de in 1923 per saldo met 426 en daalde
daardoor tot 30.084.
Het nominaal bedrag, ingeschreven op de
ze boekjes, verminderde in 1923 met
126.950.en daalde daardoor ioi
44.805.800.Berekend naar den op 29
December geldenden beurskoers hadden
de titularissen van staatsschuldboekjes te
vorderen 28.031.628.63, tegen op het einde
van 1922 27.970.636.88.
Sobriëtas. De nieuwe Directeur.
Uit Borne wordt gemeld, dat de Wel-
eerw. heer C. J. J. Terwisscha van Schel-
tinga, gedurende een vijftal jaren kapelaan
aldaar, met toestemming van Z. D. H. den
Aartsbisschop tot Directeur van Sobriëtas
te 's-Hertogenbosch als opvolger van den
Z.Eerw. heer Simonis. (Centr.)
Naar het „Vad." verneemt, heeft de heer
P. A. H. Hofman te 's-Hage in opdracht
van de Noord- en Zuid-Hollandsche Red
dingmaatschappij, die dit jaar haar 100-jarig
bestaan viert, en met medewerking van het
hoofdbestuur der Posterijen en Telegrafie
twee postzegels ontworpen. Het 2 cent post
zegel in grijsbruin vertoont twee schepen in
volle zee. Aan den bovenkant staan de jaar
tallen 1824-1924. Het andere zegel in bruin
rood is van 10 cent en laat ons een red
dingboot zien op onderleggers, gereed om
in zee te gaan.
Het komt ons voor, dat Hofman uitstekend
geslaagd is -met zijn arbeid. Het zijn kloeke
zegels.
Door de „Chambre syndicale des industries
Aéronautiques" wordt van 5 tot 21 Decem
ber te Parijs in het Grand Palais des
Champs-Elysees een internationale lucht
vaarttentoonstelling georganiseerd.
Een reconstructie der machines noodzakelijk?
Volgens een uit Friedrichshafen ontvangen
bericht, is bij onderzoek van de Z. R. 111
na de proefvlucht gebleken, dat een motor
het tegenwicht verbroken heeft en de ma
chine ernstig beschadigde.
Dit ongeval kan een reconstructie van de
vijf machines noodzakelijk maken, waardoor
de Trans-Atlantische vlucht groote vertra
ging zou ondervinden.
Een zwaar gewonde.
De gemeentelijke gashouder te Weltevre
den vloog de lucht in, ten gevolge van on
voorzichtigheid van den toekangswerkbaas,
die zeer zwaar werd gewond. Zijn toestand
is hopeloos.
DE PEST IN MANTSJOERIJE.
De tarbagan of bobak is een marmot,
zeer algemeen verspreid is in de hoog
landen van Oost-Siberië en Noord-China.
Het lijkt wat op het aardvarken, dat in de
Europeesche Alpen voorkomt. De officieele
naam van de familie is Arctomys en tot nu
toe had deze familie weinig zonden op haar
kerfstok, afgezien dan van een wat onbehoor
lijke vraatzucht voor sappige planten. Sinds
eenige jaren echter worden beschuldigingen
van ernstigen aard tegen den tarbagan geuit
het is welhaast zeker, dat hij de verbreider
is van de longenpest, die vooral in Siberië
en Noord-China een zeer beruchte ziekte is.
Al lang had men de tarbagan ervan verdacht
reeds in 1907 heeft een Rus, dr. M. T.
Schreiber erover geschreven, kort vóór
hijzelf aan de pest overleed, besmet bij het
uitvoeren van laboratoriumproeven. Reeds
Schreiber vermeldde een aantal pestepide
mieën bij de tarbagan, zonder echter het
bewijs te leveren, dat deze weer een oorzaak
voor menschelijke pestgevallen opleverde.
In 19101911 onderzocht een medische
commissie onder Metchnikoff de epidemie,
die toen heerschte in de Kirgiezen Steppen
daar is echter niet de bobak aanwezig, maar
een andere representant van de familie
Arctomys, de Suslik. De Suslik herbergt
geen vlooien, maar wel een soort teek. In
1911 werd een internationale pestconferentie
gehouden te Moekden, en als resultaat hier
van werd door de Chineesche regeering een
dienst in Noord-Mantsjoerije ingesteld onder
dr. Wu Lien Teh, die de taak had de pest
ter plaatse te onderzoeken. In 1913 gaf dr.
Teh zijn eerste rapport uit en daarin werd
ernstig getwijfeld aan de rol van de bobak
als pestverbreider, daar het een schuw dier
is, dat niet met menschen samenleeft. Thans
heeft dr. Teh een nieuw rapport uitgegeven,
waarbij hij zijn conclusies herroept en aan de
tarbagan een groote plaats inruimt als over
brenger van de longenpest,.
Dr. Teh vertelt, dat sporadische pestepide
mieën jaarlijks in Transbaikalië voorkomen
en twee keer in deze eeuw naar Mantsjoerije
oversloegen (191011 en 192021). Daar
veroorzaakten zij 60.000 resp. 9600 sterf
gevallen. Beide epidemiën zijn veroorzaakt
door de tarabagan. Er komen nog wel andere
knaagdieren voor, maar deze zijn niet de
oorzaak van de longenpest bij menschep.
In het laboratorium kan men de bobaks
gemakkelijk besmetten, doch tot nu toe
kon men de ziekte niet op hen over brenge
door besmette vlooien of teeken het is
echter geen gemakkelijk dier om mee te
esxperimenteeren, want het is sterk en
kwaadaardig. Van nature is de bobak een
planteneter, maar hij eet gaarne zijn doode
soortgenooten op en op deze manier kan
hij zich met pest besmetten. De ziekte kan
bij het dier acuut en chronisch verloopen.
Dr. Teh vermeldt vier manieren, waarop
de tarbagan den mensch kan besmetten.
De eerste manier is het eten van het
vleesch van een bobak met chronische pest
de tweede door inademing, beide wijzen
van besmetting zijn niet zeer waarschijnlijk.
Maar de twee andere manieren komen zeker
voor bij de jagers, die het dier jagen om het
velzij kunnen zich verwonden bij het
afstroopen van het vel en zij kunnen door
de vlooien van het gedoode dier gestoken
worden.
De Rotterdamsche berichtgever van het
Hbld. maakt in een correspondentie aan
.zijn blad er melding van dat in Canada
eerlang staat te worden opgericht eenzelf
de organisatie als de „Grain Markeling
Company" te Chicago. Deze Maatschappij
beoogt farmers en coöperaties van farmers
los te maken van de in Amerika en ook
in Europa bestaande inkoopmonopolies van
tarwe. Door deze monopolies waren de
graanverbouwers in Canada en Amerika tot
heden vrijwel geheel afhankelijk van New-
Yorksche en andere heeren.
Bedoeling der nieuwe Maatschappij is om
uit eigen graansilo's de Nederlandsche en
Duitsche graanmarkt rechtstreeks te voor
zien. Gepoogd wordt om voor den opslag
eene overeenkomst aan te gaan met de
Graan Elevator Maatschappij te Rotterdam
Het ligt in de bedoeling de verscheping
vrijwel geheel over Rotterdam te domi ge
schieden waarom, zoo geen overeenstem
ming met bestaande silo- en elevatorinrich
tingen kan worden verkregen, desnoods tot
oprichting van eigen inrichtingen over te
gaan.
Het Ned. Weekblad voor den Handel in
Kruidenierswaren meldt, dat de laatste prijs-
verhoogingen der suiker vermoedelijk den
indruk gevestigd hebben, dat er aan het eina
der campagne weer een tekort aan suiker
dreigt te komen. Hieruit verklaart het blaa
den grooten toeloop naar de pakhuizen naar
de Centrale Suikermaatschappij, die in een
week 40.000 balen moest afleveren.
Ter geruststelling van winkeliers en pu
bliek deelt het blad thans mede dat er voor
ongerustheid geen grond bestaat. De Cen
trale Suikermaatschappij heeft door aankoop
van grondstoffen alle maatregelen genomen
om een normale suikervoorziening tot den
nieuwen oogst te waarborgen.
Bij de Haaks'oergsche Textiel Mij. heeft
zich een geval van sabotage voorgedaan.
Een in werking zijnde krasmachine werd
ernstig beschadigd, doordat iemand er een
ijzeren voorwerp in wierp, van welke kwaad
willigheid men den arbeider J. W. verdacht.
De politie werd in deze zaak gemoeid en het
gelukte een rijksveldwachter den verdachte
tot bekentenis te brengen.
Tegen W. werd proces-verbaal opgemaakt,
terwijl zijn werkgever hem onmiddellijk
heeft ontslagen. De schade beloopt eenige
honderden guldens. (Vad).
In de Utrechtschestraat te Scheveningen
is een autogarage, waarin verscheidene auto's
stalling vinden. Een der aan deze garage ver
bonden chauffeurs was Vrijdagmorgen met
een klant uitgereden, en daar de andere chauf
feur tijdelijk afwezig was, werd de garage
afgesloten om de auto's niet onbeheerd te
laten staan.
In den loop van den ochtend snoof de be
woonster van de verdieping boven de garage
een brandlucht en onmiddellijk vermoedde
zij, dat er beneden brand was. Toen de garage
gesloten bleek, waarschuwde zij den tegen
over haar wonenden Italiaanschen chauffeur
van een in de garage gestalden particulieren
auto. Deze gespierde Zuiderling, bevreesd
voor het lot van zijn wagen en niet over een
sleutel beschikkend, nam een aanloopje en
trapte de garagedeur in. Van brand viel
evenwel niets te bespeuren.
Tot zoover is dit een vrij onbeduidende ge
beurtenis. Er deed zich echter een combinatie
voor in den vorm van een z.g. koopman met
een z.g. gouden horloge, dat hij den deur-in
trappenden Italiaan voor f 30 te koop aan
bood. Deze, blijkbaar verheugd over het be
houd van z'n aufo, was nog pienter genoeg
om f 10 te bieden, welk bod onmiddellijk
werd aanvaard. Hierop greep echter voor
noemde bewoonster van de eerste etage,
in, daar zij vermoedde dat er een luchtje
aan het goud was, en op haar advies besloot
de Italiaan van den koop af te zien.
De koopman ontstak daarop in toorn,
richtte een keur van scheldwoorden tot de
raadgeefster en informeerde belangstellend,
waarmee zij zich eigenlijk bemoeide. Toen
de Italiaan echter voor zijn goede genius
partij trok en den koopman met kracht van
argumenten uit de garage stiet, koos de man
van het gouden horloge het hazenpad.
Vrijdagmorgen is op den rijksweg tusschen
Soest en Amersfoort een autobus der firma
Stalenhoef en Voskuilen gekanteld, doordat
er een achterwiel afliep. De bus kwan. te
recht' tegen een met een paard bespannen
wagen met kisten eieren bevracht. Door
den schok brak het lemoen van den wagen
en het paard sloeg op hol, eenige kisten
vielen van den wagen en een zeer groot
aantal eieren braken. Van de autobus waren
aan één zijde alle ruiten gebroken. Een
passagier liep een lichte verwonding op.
De veekoopman L. Wisskens te Karken
bij Posterhalt is Donderdagavond op zijn
thuisreis door een collega onverhoeds aan
gevallen en met messteken levensgevaarlijk
verwond. Tevens werd hij beroofd van een
bedrag van 500. De dader is aangehouden.
Bij het afgraven van een deel der voor
malige wallen van Retranchement (Zeeland),
voor den aanleg van een trambaap, zijn
6 mensme'-is geraamten gevonden Men
vermoedt dat ze afkomstig zijn uit den tijd,
toen bij Retranchement, dat een versterking
is geweest aan den mond van het voormalige
Zwin, zeeslagen werd geleverd, in het begin
der 17de eeuw.
Alle te Rotterdam rijdende autobussen
moeten voorin en achterin een uitgang heb
ben, voor zij in dienst gesteld mogen wor
den. Er zijn autobussen, waarvan het ach
terportier door een zitplaats gebarricadeerd
is. Deze zitplaats kan zoo noodig opgewipt
worden, waardoor het portier wordt vrij
gemaakt. De verkeerspolitie hield Vrijdag
een extra-controle over alle autobussen en
de bussen, waarbij de inrichting van den
voor- en achteruitgang niet in orde was,
werden buiten dienst gesteld.
Iemand, wonende te Schiedam, is Donder
dag het slachtoffer geworden van kwartjes
vinders en valsche kaartspelers.
Toen hij Donderdag met den trein van
3,13 uur naar Den Haag reisde, werd hem
verzocht een kaartje te leggen, aan welk
verzoek hij gehoor gaf. Het gevolg was, dat
hij eerst zijn eigen geld verspeelde en toen
200 moest leenen, om verder te kunnen
spelen. Dit geld verloor hij ook. De 200
moet hij Zaterdag terugbrengen bij een
zekeren E., handelsreiziger, wonende Gou
westraat 60.
De 83-jarige A. A. H., te Gorcum, die
met den trein daar aankwam, viel uit het
portier, bekwam een hoofdwond en is aan
de gevolgen overleden.
Donderdagmorgen zijn de stoomwasscherij
en het woonhuis van J. W. Middelbeek, te
Ede, totaal afgebrand.
De brand is ontstaan in de strijkkamer en
greep snel om zich heen. Alleen het afzor-
derlijk staande drooggebouw bleef gespaard.
De schade is aanzienlijk; nog niet lang ge
leden werden nieuwe machines in gebruik
gesfeld.
BAGGER ALS BEMESTING.
In het „Groninger Landbouwblad" deelt
dr. D. J. Hissink het een en ander mede be
treffende de waarde die bagger heeft voor de
bemesting.
Volgens zijn meening welke door andere
landbouwkundigen gedeeld wordt is bag
ger, welke men alleen baggert om aan mest te
komen, geen goedkoope meststof. Onderzoe
kingen hebben aan het licht gebracht, dat de
bagger ongeveer dezelfde samenstelling be
zit als de bovengrond van het land, waarin de
uitgebaggerde slooten liggen. Moet men toch
baggeren, in het belang van de waterberging
of van den waterafvoer, dan staat de zaak an
ders.
In dat geval is het echter noodzakelijk het
materiaal op stikstof fosforzuur, kali en kalk
te laten onderzoeken^ Vooral het onderzoek
op het kalkgehalte is van groot belang. Bag
gers bevatten n.l. in den regel in verschen
toestand sulfiden, die bij toetreding van de
lucht oxydeeren tot sulfaten. Daaraan is de
aanwezigheid van zwavelzuur toe te schrijven
een stof, die voor den plantengroei niet scha
delijk is, zoolang voldoende kalk aanwezig is
om het te neutraliseeren. Aan die laatste
voorwaarde nu is lang niet altffd voldaan, het
geen ook blijkt uit het feit, dat de baggers
veelal zuur reageeren, sommige zelfs sterk
zuur.
Aan het onderzoek op stikstof, fosforzuur,
kali en kalk zou dr. H. tevens een onderzoek
van het hooi, vooral op fosforzuur willen ver
binden. In het hooi vftn slechte plekken in
laagveengronden zijn gehalten aan fosforzuur
gevonden van 0.1,0. 2% en in hooi van
minder slechte plekken van o.40.5%. Vol
gens den onderzoeker Tacke moet men bij een
fosforzuurgehalte van minder dan 0.65%
reeds proeven met een fosforzuur-bemesting
nemen. Bij een gehalte van 0.10.2% in het
hooi kan men met zekerheid zulk een bemes
ting aanranden. Door een oordeelkundige be
mesting stijgt de hooi-opbrengst niet alleen,
maar verkrijgt het product ook een betere
samenstelling. Hooi met slechts 0.50.6%
kalk (dat waren de kalkgehalten van het
slechte hooi) en 0.10.2% fosforzuur veroor
zaakt licht rachitis en oefenf jverder in het bij
zonder een nadeeligen invloed op de melk
productie.
Zooals men weet, was de huidige Paus
een liefhebber der bergen en als Alpinist
had hij een groote vermaardheid, ook door
dat hij veel van zijn tochten publiceerde.
Deze publicaties zijn thans met zijn mede
werking in boekvorm uitgegeven en hierover
vertelt de Romeinsche correspondent van de
,,N R. Crt." het volgende:
„Wanneer men zoo zit in het „gezicht"
van de gletschers en toch niets anders te
zien krijgt dan de druiligc wolken; als de
wereld, die men weet als n klaarblauwen
hemel boven wit-blinkende toppen, zich be
perkt tot een schijf groenen heuvel gevat
tusschen de wattendekens boven en in pijpe-
steeldikte neersuizende waterstralen bene
den; gedurende de dagen, dat de schouders
in plaats van den knapzak de regenjas, de
voeten overschoenen in plaats van gespij
kerde zolen dragen, komt wel heel sterk de
herinnering op aan den Alpinist dr. A. Ratti,
die nu, omdat men jjem tot Pius XI maakte,
alleen nog de trappen van het Vatikaan mag
bestijgen in de weinige vrije uren, welke de
officieele bezoeken den van nature eenza
men boekenwurm overlaten om zich zelf te
zijn.
Hij was geen bergbestijgcr met groenen
Tyrolerhoed en verzilverden Pickel, zooals
men op de stations van tandradbanen en op
de goed gerolde straten van modebadplaat
sen, bij uitzondering zelfs op Alpenweiden
treft. Integendeel, wanneer Ratti den Mat-
terhorn of den Monte Rosa aanvatte deed
hij het nooit van den makkelijken, zooveel
mogelijk gladgestreken kant. Zijn bestijgingen
waren iets nog niet afgezaagds. Ze brachten
zelfs beschrijving ten nutte van later komen
den. De ware Alpinist denkt altijd aan wie
na hem klimmen gaat. Daarom schrijven zoo-
velen onder hen.
Ook Ratti publiceerde indertijd in tijd
schriften zijn ervaringen ter instructie van
collega's. Toen hij Paus geworden was, wist
dus ieder, dat de reeks als voorgoed afge
sloten beschouwd kon worden. Een handige
uitgever zag dus een kans op groot succes:
hij stelde Zijne Heiligheid voor een complete
editie te maken van Zijn tochtbeschrijvingen,
kreeg toestemming en deed in aangenaam
lettertype en met fraaie illustraties het boek
verschijnen. Voorin het portret van Pius XI
met de officieele handteekening. Het moet
Ratti geweest zijn alsof hij zijn testament
onderschreef, de „laatste woorden van een
alpiniste mort avant son temps, un alpiniste
a qui l'homme survit."
De bladzijden waarin Ratti het inspannend
bestaan boven de grens der eeuwige sneeuw
beschreef, behooren tot het beste proza, dat
in de laatste tientallen jaren door Italianen
geproduceerd is bevoegde beoordeelaars
hebben het geconstateerd niets gezwol
lens, geen woord te veel, maar een duide
lijkheid, die den lezer meeleven doet.
Zie hier 'n paar fragmenten uit de bestij
ging van de Dufourtop, het hoogste punt
van den Monte Rosa, die iets lager, maar
veel moeilijker te bestijgen is dan de Mont
Blanc.
....„De tocht begint betrekkelijk kalm
tot aan de hut van Marinelli. Daar wachtte
ons een eerste, wel is waar niet ernstige,
maar toch erg onaangename tegenslag. We
vonden de hut slecht gesloten en sneeuw er
in gestoven, 't Kunnen zoo wat twee a drie
kubieke meter geweest zijn, vast in elkaar
geklompt, alsof 'n blok binnen geworpen
was. Men kan zich gemakkelijk voorstellen
wat voor gezichten we daartegen trokken.
We hadden al zoo lang uitgezien naar het
oogenblik, dat we ons wat konden verkwik
ken om een vuurtje. Dank zij een verstan
dige verdeeling van arbeid werd de indring
ster in korten tijd de deur uitgezet en voel
den we ons baas in ons huis. Gekookte
sneeuw en Liebig's vleesch-extract vorm
den wel niet 'de eenige, maar zeker 'de nut
tigste bestanddeelen van het avondmaal.
Telkens ging een van ons even naar buiten
om te gissen welk weer ons wachtte en het
schouwspel te genieten, dat de avond daar
boven bood. In de plechtige stilte stonden
de sterren levendig te fonkelen boven het
diepe, ik ha3 bijna gezegd fluweele blauw
van den hemel. Indrukwekkend torenden
geweldige rotsmassa's en verheven toppen,
reusachtige slagschaduwen strekten zich uit
en kruisten elkander op de blinkend witte
sneeuw- en ijsvelden. v
„Niet vóór elf strekten we ons uit op den
onbedekten houten vloer, die daar boven het
eenig bed vormt en als het nog noodig is,
dat te zeggen vielen we in slaap. Die
slaap was nog korter dan diep, want de gids
Gadin riep ons volgens afspraak om onge
veer één uur en in een oogenblik was het
geheele gezelschap reisvaardig...."
Bij het licht van twee lantaarns gaat dan
de tocht naar den „couloir" van Marinelli,
steeds alle vier de klimmers door een touw
verbonden. Daar aangekomen: „gaf Gadin
mij het licht over en sprongen we één voor
één hem na in de sneeuw, 't Was of de berg
ons uitdaagde! Onder 'n dunne korst was de
sneeuw zoo zacht, dat men er tot de knieën
in verzonk. Na goed rondgekeken te hebben,
kwam Gadin tot de conclusie, dat het 'n
plaatselijke ophooping moest zijn ten gevol
ge van een kort geleden gevallen kleine
lawine en de feiten bewezen de juistheid van
deze gissing. We moesten dieper afdalen om
beter terrein te vinden, maar intusschen
zou de diagonaal waarlangs wij den couloir
moesten kruisen veel langer worden.
„Beneden vonden we niet alleen vaste,
maar uiterst harde sneeuw. Dat was weer 'n
tegenslag, vooral voor Gadin, die niet ver
wachtte zoo gauw te moeten beginnen met
het hakken van treden. Arme Gadin! Als
ik bedenk, dat hij bij dat moeilijke werk bij
na dien-heelen dag door volhardde zonder
ooit aan een ander zijn plaats te willen over
laten, sta ik nog versteld over zijn stalen
spieren en zijn standvastigheid...."
Steeds door déveine vervolgd geven de
klimmers toch den moed niet op. Vóór het
bereiken van den eigenlijken top, den „Du-
four" komt er 'n moeilijk punt. Gadin gaat
het eerst over 'n Smalle graat: „Wat heel
moedijk kon zijn voor den eerste was het
volstrekt niet voor de anderen en werkelijk
kwamen we allen er over zonder ander
incident dan een stilstaan van enkele minu
ten midden op den acrobatischen pas, den
schrijver dezes opgelegd door Gadin, die be
hoefte scheen te voelen zich op den glet-
scher nog vaster te zetten. Dit oogenblik
moest naar de opinie van dien dapperen
kerel een van de allerernstigste zijn, want
toen ik hem, omdat die allesbehalve aange
name stilstand al langer en langer werd,
vroeg of ik verder gaan kon, antwoordde hij
zonder zich zelfs om te keeren: „Monsieur,
je vous prie, ne parlez pas; cela me dérange
l'esprit". Gadin, die goed Italiaansch
spreekt en zich ook met Engelsch weet te
weren, schijnt in ernstige momenten een
zeker speciaal soort Fransch te verkiezen,
zooals velen uit de Val d'Aosta en nog meer
de bewoners van Courmayeur
„Om één uur 's middags hadden we maar
eventjes twaalf uur geloopen zonder eigen
lijk ooit stil gestaan te hebben, behalve op
den Imsengrückeh, we hadden dus recht op
'n beetje rust en die namen we ons ter
plaatse, gezeten op de sneeuw, de verheverê
natuur beschouwend en ons verkwikkend
met de chocola, die toen en in 't vervolg
voor ons een ware voorzienigheid was; niet
dat we gebrek hadden aan andere goede
gaven, maar daar onze magen niet genegen
"schenen, iets anders te aanvaarden...."
De beklimming van een ijsmuur geeft veel
moeite:
„We hadden een goed half uur noodig om
een paar meter hooger te komen waarbij we
handen en voeten op allerlei manier ge
bruikten. Toen scheen het misschien aan
hen, die ons van Macagnana uit met kijkers
volgden, dat we al te lang onbeweeglijk ble
ven en begon men bezorgd te worden óver
den uitslag van onze expeditie
„Gadin zei me later in vertrouwen, dat
hij op dat punt bijna de hoop verloren had
den top nog bij dag te bereiken en het denk
beeld bij hem opgekomen was voor den
nacht een toevlucht te zoeken op de eerste
rotsen. Maar toen kikte hij daarvan niet en,
alles wel beschouwd, was dat beter...."
„Maar intusschen was onze inspanning
met succes bekroond. Het kan half acht 's
avonds geweest zijn toen we allemaal bij el
kaar stonden op den oostelijken hoek van
den hoogsten top van den Monte Rosa. Ik zal
zelfs niet één woord wijden aan de beschrij
ving van dat onvergetelijk oogenblik, aan
wat we zagen en voelden. Tot ervarener
spreekt met onvergelijkelijke welsprekend
heid de herinnering van verwante oogenblik-
ken."
Als bewijs hoe A. Ratti beholpen door
eigen ervaring de ondervindingen van ande
ren wist mee te leven, een fragment uit dp
beschrijving van een mislukten tocht van
denzelfden gids Gadin en principe Emanuel
Gonzaga:
„Ziende hoe snel de avond viel besloot
Gadin zoo gauw hij kon alleen voort te
gaan om een blik te werpen op de streek
aan den overkant van de pashoogte en bij
het laatste daglicht zich daarvan een denk
beeld te vormen. Dat was een vóórziende
gedachte, die misschien twee levens redde.
Toen ze allebei op den kam stonden konden
ze geen moment in onzekerheid blijven over
wat hun te doen stond en over den weg, dien
ze moesten inslaan. Stil staan beteekende
sterven; ze moesten den bodem bereiken
van de vallei van Belviso, die in die streek
eindigt onder den naam van Valle Pila en
naar links zich wenden al maar dalend. En
zij daalden, daalden den heelen nacht lang
in dichte duisternis, altijd op de sneeuw, die
nu eens met 'n ijskorst bedekt, dan zacht,
dan weer droog als meel was, steeds er voor
zorgend elkaar niet te verliezen, zooveel
mogelijk steile rotshellingen te vermijden of
die zoo goed mogelijk af te glijden, niet te
slippen, niet te verzinken aan sneeuwhoo-
pen, in één woord een lange, hardnekkige
worsteling met den van vele kanten dreigen
den dood. Dat kan men zeggen, dat de
eenige duidelijke herinnering is, die de twee
er van bij bleef.
Na ongeveer een uur dalen ontglipte den
vorst de stok, dien men in 't stikdonker niet
meer vinden kon. Gadin stond hem den Pic
kel af, die later, al brak hij daarbij ook, er
in slaagde een korten val te vertragen. Toen
de zon weer opging waren de twee in hel
gezicht van Tresenda"
Nu is de man, die zooveel hield van de
eenzaamheid der hoogste toppen, zelf de top
van de pyramide van millioenen katholie
ken. Het staat niet aan ons te vragen wan
neer hij gelukkiger was en wanneer....
eenzamer.",
De Hoogeerw. heer Deken H. J. Zondag
is benoemd tot officier in de orde van
Oranjc-Nassau.
Rectificatie. In het „Een demonstratie
met de Alfa-Laval melkmachine" stond ver
meld: Inspecteur Gerriesen, dit moet zijn:
„opzichter" Gerriesen. Tevens waren bij de
demonstratie aanwezig de inspecteur van de
volksgezondheid en van den veeartsenijkun-
digen dienst te Amsterdam, die beiden niet
vermeld waren.
Konïnginnefeesten 1924. crrsleravond
vergaderde de Oranje-vereeniging voor het
definitief vaststellen van het programma
der feesten, die gehouden worden op 5 Sept.
Van B. en .W bleek de noodige medewer
king te zijn verkregen voor het verschuiven
van den dag van het feest naar a.s. Vrijdag-
Alsdan zal er 's morgens om 9 uur koraal-
muziek worden gegeven op het Willemsplein
en op het Kennemerplein.
Om half 10 gaan de schoolkinderen in
optocht langs de verschillende scholen naar
het feestterrein aan den Rijksstraatweg,
waar dan verschillende feesten zullen plaats
vinden.
Door omstandigheden zijn de volksfeesten
niet tot uitvoering gekomen, doch om dien
tijd zullen de kinderen der bewaarscholen
met versierde wagens een optocht houden.
Om 5 uur is er concert op het Willems
plein en om 8 uur een optocht met ver
sierde rijwielen.
Ten slotte zal er des avonds om 9 uur
weer een concert op het Willemsplein ge
geven worden en tevens een openlucht
bioscoopvoorstelling. Bij dit laatstgenoemde
nummer zal er streng op gelet worden, dat
de te vertoonen korte films geen aanstoot
kunnen geven aan kinderen of volwassenen.
Als het weer nu maar wil medewerken,
dan is er aan afwisseling geen gebrek, ter
wijl tevens nog de winkelweek zorgt, dat de
étalages der winkeliers een feestelijk aan
zien hebben.
Het Provinciaal Ziekenhuis. De Staats-
courant bevat het besluit van 9 Aug. 1924
tot nadere wijziging van het Kon. besluit van
2 December 1918, houdende reorganisatie
van het Provinciaal Ziekenhuis nabij Sant
poort.
IJMUIDEN.
ZONDAG, Viering van het Patroonfeest.
De gelezen H.H. Missen te 7 uur, half 9 en
half 10 de Hoogmis te 11 uur. De H. Com-;
munie wordt uitgereikt te kwart vóór 7, na de:
H. Mis van 7 uur, kwart over 8, onder de!
H. Mis van half 9 en van half 10 tot 1 uur
zitting van de Spaarbank. Geen patronaat.
T e 7 uur plechtig Lof met feestpreek. Geenj
St. Jozefgezellen.
MAANDAG. Te 7 uur de H. Mis in de;
kapel.
DINSDAG. Om 8 uur Dames-Congrega
tie.
WOENSDAG. Om 7 uur Lof ter eere van
den H. Jozef. Na de H. Mis van half 9
en 12 uur biechthooren voor de kinderen
(meisjes).
DONDERDAG. Na de H. Mis van half 9
en om 4 uur biechthooren voor de kinderen
(jongens). Van 6 tot half 8 biechthooren. Om
half 8 Oefening van het H. Uur.
VRIJDAG, eerste Vrijdag van de maand.
Te 8 uur gezongen H. Mis. Om 4 uur luide
aanbidding voor de kinderen. Om 7 uur Lof
Te 8 uur Congregatie.
ZATERDAG. Van 5 uur tot 9 uur gele
genheid om te biechten.
Deze week iederen dag te 6 uur uitreiken;
van de H. Communie.
In de week zijn de H.H. Missen te 7 uur|
en 8 uur.
BEVERWIJK.
St. Agatha.
ZONDAG na de Hoogmis „Te Deum".
12 uur catechismus, 3 uur Lof met Rozen
hoedje, 6 uur H Familie.
DINSDAG geen Maria-Congregatie voor
de meisjes.
WOENSDAG geen Algem. H. Communie
voor de meisjes. 8 uur Maria-Congregatii
voor de jongens.
DONDERDAG van 67 uur gelegenheid
om te biechten. 7 utlr Lof ter eere van hd
H. Sacrament.
VRIJDAG le Vrijdag van de maand.
Te 7 uur gez. H. Mis. Van 45 biechthooren
le afd. jongens. 7 uur Lof ter eere van het H,
Hart.
ZATERDAG biechthooren van 59 uur.
NIEUW-VENNEP.
ZONDAG 31 Aug. 7 uur voor Gerardus'
Stephanus Schreurs, 10% voor de Parochie,
4 uur Kruisweg-oefening daarna patronaat.
MAANDAG 7% uur in de Kapel voor
Ferdinand Boelé en Maria Louise de Ruit.
DINSDAG 9 uur voor Petrus Schrama
en Maria van den Berg.
WOENSDAG 9 uur voor Adrianus Jon-
ker.
DONDE RDAG 9 uur voor Wilhelmus de
Rijk en Maria Bunnik, biechthooren van
4 tot 9 uur.
VRIJDAG 9 uur gez. H. Mis t. e. v. h.
God. Hart, kwart over 4 Lof tot eerherstel.
ZATERDAG 9 uur voor Z. E. W. Pas
toor G. v. d. Boogaard. Biechthooren van
4—9 uur.
Deze week komen de kinderen biechten.
Catechismus volgens gewoonte.
HOOFDDORP.
ZONDAG half 8 de H. Mis voor het
geestelijk en tijdelijk welzijn der Parochie,
half 11 de Hoogmis voor overledene ouders,
3 uur de Vespers.
MAANDAG bij de Zusters voor de
Geloovige Zielen, kwart over 8 voor Clara
Petronella van Schooten-Heemskerk.
DINSDAG kwart vóór 8 H. Mis voor
overledene Ouders, kwart over 8 tot zekere
Intentie.
WOENSDAG kwart over 8 H. Mis voor
Walterus Koeckhoven en Anna Dorbeck,
half 10 gezongen H. Mis voor Bruidegom en
Bruid.
DONDERDAG kwart vóór 8 H. Mis
voor Antoon van Leeuwen en Agatha van
Leeuwen-Verdegaal, kwart over 8 voor
Cornelis Beers en Anna Tol.
VRIJDAG le Vrijdag der maand, toe
gewijd aan de vereering van het H. Hart i
8 uur Gez. H. Mis voor de leden van het
Genootschap van 't H. Hart, 8 uur aan het
zij-altaar voor Clara Petronella van Schoo
ten-Heemskerk.
ZATERDAG om kwart vóór 8 H. Mis
voor de overledene leden van de Broeder
schap der Geloovige Zielen, kwart over 8
voor Joanna Venbert-Breek.
De gebeden worden verzocht voor Elisa-
beth Boeting-Strijlot, die met de- laatste
H.H. Sacramenten der Stervenden is voor
zien en voor Adriana Versteeg van Bentheim,
die in den Heer is overleden.
In den ondertrouw zijn opgenomen Wil
helmus Dam en Geertruida Catharina Stroo-
mer beiden van deze Parochie.
AALSMEER.
ZONDAG 31 Aug. Om half 8 de Vroeg
mis, waarbij gelegenheid tot biechten en de
H. Communie te ontvangen. Om 10 uur de
Hoogmis. Na den middag om 4 uur Lof met
Rozenhoedje.
VRIJDAG 1ste Vrijdag der maand, toe
gewijd aan de vereering van het H. Hart van
Jesus. Om 8 uur gezongen H. Mis en des
avonds om 7 uur Lof.
ZATERDAG-avond om 7 uur Lof ter eert
van O. L. Vrouw van het H. Scapulier.
ZONDAG 31 Aug. na de Hoogmis „T«
Deum" bij gelegenheid van den verjaardag
van Hare Majesteit, onze geëerbiedigde
Koningin.
