ME.MGD
gflIEUWS
li
Een Tuinstad-complex te Wijk aan Zee.
ft
NlEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede Blad Dinsdag 16 September 1924
Een hachelijk oogenblik.
Een dokter in staat van
beschuldiging gesteld.
Een waarzeggerskantoor.
Met het mes onder de tafel.
Molenbrand te Zaandam.
-
Het veertig jarig oestaan der R.-K Kerk te Uitgeest. De versierde kerk en het altaar
Een dierenbeul.
Ernstig Auto-ongeluk.
Vervalsching van bankbiljetten.
Inbraak te Abcoude.
Onder de koe.
Een witte zwaluw.
De Loterijwet.
Een oude oplichterstruc.
De Zeeslang.
Een treurige „behuizing".
Een autobus die voor biggen-
vervoer nog te slecht was.
Doodelijk ongeval.
Een politie-rechercheur
aangevallen.
Schietpartij op eenden.
Een Itaiiaansche oplichter.
Lijk gevonden.
Botsing met een vrachtauto.
INGEZONDEN.
Een portret van onzen
„Kardinaal."
Er is de laatste jaren veel gesproken en
misschien 8nog meer geschreven over tuin
dorpen. D^t de indeeling der meeste steden,
zooals wij die kennen, veel te wenschen
overlaat en in bepaalde gevallen zelfs ten
zeerste afkeurenswaardig is, staat vast. Nie
mand zal dit aanvechten. En de stad, die
Door bovengenoemde geprojecteerde
spoorlijn is de tuinstad in voortdurende
makkelijke verbinding met «Amsterdam.
Echter bestaat er geen kans dat zij met
Amsterdam zal samensmelten. De polder,
die beide steden scheidt, maakt elke be
bouwing onmogelijk en zal ter beschikking
ten dien opzichte de twijfelachtige eer ge- 1 blijven van landbouw en veeteelt.
niet het slechtst aangeschreven te staan is
Amsterdam.
Men is in de hoofdstad dan ook gekomen
tot de oprichting eener tuinstad-commissie,
welke in studie heeft genomen de vraag:
hoe het best te komen tot een geleidelijke
afvloeiing der inwoners en tot een hygiëni-
schen, ideëelen woontoestand vooral voor
de arbeiders.
We kunnen wel zeggen: uit den aard der
zaak liet men zijn oog vallen op het Gooi.
In de onmiddellijke nabijheid van Amster
dam en daar op zeer gunstige wijze voort
durend mee in verbinding, bood deze schil
derachtige streek een ideale woonplaats
voor de overtollige bewoners van onze
hoofdstad.
Er waren echter moeilijkheden. Er kwa
men er nog bij. En het slot was, dat ze ge
zamenlijk bijna onoverkomelijk waren. Het
Gooi toch herbertgde tot nu toe voornamelijk
Villa's, landgoederen enz., in elk geval
de zomerverblijven van een groot deel der'
Nederlandsche aristocratie en het is begrij
pelijk dat men er van dien kant niet veei
voor voelde om zijn grond te verkoopen met
het uitzicht een woelige streek te schepnen
of minstens een groot gedeelte van de ge
notvolle zomerrust op te geven. Bovendien
stonden de prijzen van het levensonderhoud
te veel in verhouding tot de bewoners, dan
dat er een arbeider zou kunnen leven. Kort
om: al had mem het plan-het Gooi nog niet
heelemaal opgegeven, toch was er maar
weinig, dat hoop gaf op een eventueele tot
standkoming er van.
Na deze inleiding is het zeer zeker be
grijpelijk dat het pian, zooals dat dezer da
gen werd ingeleverd dopr den heer Joh. de
Casseres, te Beverwijk, grooten opgang
maakte. En wel om de dubbele reden, dat
het in elk geval vergezichten opent voor de
noodzakelijke afvloeiing van Amsterdam en
ten tweede, omdat het voorgestelde plan
een geheel nieuwe richting bedoelt, ten
minste voor Nederland; van stedenbouw.
Wij hebben ons tot den heer de Casseres
gewend en hem gevraagd ons zijn plannen
zoo mogelijk eenigszins uitvoerig toe
te lichten.
Daar de heer de Casseres misschien aan
celen onzer lezers nog niet is bekend, wil
len wij eerst wat van zijn persoon vertel
len.
De heer J. M. de Casseres is lid van de
Associatie Member Town Planning Insti
tute, d. i. van den Bond van Engelsche
Stedenbouwers. En degene, wien de moei
lijkheden bekend zijn, welke aan het toela
ten tot dezen bond verbonden zijn, kan er
over oordeelen, welke waarde dit lidmaat
schap heeft. Verder heeft de heer de Cas
seres een ondervinding van jaren door zijn
werkzaamheden in Duitschland, waar' hij
met niemand minder dan met den beken
den stedenbouwer Paul Wolf samenwerkte
in Engeland, waar hij zich vooral op den
bouw van tuindorpen toelegde. Bovendien
zal de heer de Casseres binnenkort naar
Frankrijk vertrekken om zich ook daar in
den stedenbouw in te werken.
De heer de Casseres is, dit moge uit het
bovenstaande blijken, dus alleszins bevoegd
om aan een dergelijk plan zijn krachten te
wijden en zijn onbekendheid bij leken in
den stedenbouw moet verklaard worden
door zijn lange verblijf in het buitenland.
Wat de heer J. M. de Casseres ons mee
deelde, komt voornamelijk hier op neer:
Onze zegsman heeft ook het plan-het
Gooi overwogen, doch dit als onmogelijk
ter zijde gelegd. Hij is toen gekomen tot de
vorming van het onderhavige, d^t een prac-
tisch voorstel is, volgens de beginselen van
den nieuwsten stedenbouw. In Holland is
het 't eerste plan over meerdere gemeen
ten. Wij hebben onlangs een stedenbou
werscongres gehad. Er zijn daar veel be
sprekingen gehouden' en theoretische be
spiegelingen gegeven. Men komt er daar,
aldus onze zegsman, echter niet mee. Spre
ken is nog heel wat anders dan uitvoeren.
In Holland is de stedenbouw nog in zijn
eerste stadium. In Duitschland b.v. is Paul
Wolf daar al jaren aan het werk. De moei
lijkheden zijn hier dan ook bijzonder groot.
Vooral het ontbreken van statistisch en so
ciologisch materiaal, waar men hi»r in te
genstelling met het buitenland voortdurend
beeft te kampen, is een groot bezwaar.
Men kan geen plannen maken, wanneer
men niet aan de hand van zeer nauwkeu
rige gegevens de ontwikkeling van het ver
keer, van het terrein, van de bevolking, enz.
kan nagaan. De groote moeilijkheid is hier
vooral het ontbreken van elk geschikt
kaartmateriaal.
De heer de Casseres heeft geVuik moe
ten maken van militaire kaarten/om zich
eenigszins te kunnen inwerken. Tegen be
taling van 50 cent? kreeg hij in een nabu
rige gemeente de officieele kaart te zien,
Welke stamde uit.... 1812. De daaruit
voortvloeiende moeilijkheden laten zich be
grijpen. Men kent de natuurlijke gesteldheid
van het terrein slechts bij benadering en
loopt vanzelfsprekend voortdurend gevaar
verkeerd te projecteeren.
Wij informeerden naar de mogelijkheid
van het plan.
Onze zegsman was er van overtuigd, dat
deze bestond. En hoe eerder men tot uit
voering overgaat, hoe beter. Begint men
eerst met andere dingen, dan zal waar
schijnlijk het rfroote plan ernstig worden ge
schaad en op den duur zal het toch nood
zakelijk blijken.
Het studieproject is geheel eigen vinding
van den heer de Casseres. Het is het eerste
in Holland en daarom des te moeilijker. In
Engeland en Duitschlapd heeft men naast
jaren van ondervinding, natuurlijke midde
len en andere hulp, die hier geheel ont
breekt.
Om op het plan terug te komen: de na
tuurlijke gesteldheid is buitengewoon guns
tig. De gron'd is uitstekend en niet of zeer
matig bebouwd. Dit laatste vooral is na
tuurlijk van zeer veel belang, omdat een
plan des te beter is uit te voeren, wanneer
men geen rekening heeft te houden met het
bestaande. Door een door den heer de
Casseres geprojecteerde spoorlijn wordt de
afstand van Amsterdam met 12 K.M. ver
minderd en zal nog slechts 24 K.M. bedra
gen. Dat is nog 4 K.M. minder dan de af
stand AmsterdamZandvoort. Bovendien
heeft men er een uitgebreide industrie, die
naast een groote levensvatbaarheid, verge
zichten biedt op, een goede toekomstT Dit
vooral is van veel belang, omdat het juist
het doel is van een tuinstad haar bewoners
geriefelijk te laten wonen in de omgeving
van hun werk. In Engeland doet zich reeds
liet verschijnsel voor, dat de groote indus
trie zich verplaatst naar de twee tuinsteden
Letchworsth en Welwyn. In eenige jaren is
het daar een brandpunt van nijverheid ge-
Worden.
Wat Wijk aan Zee betreft, dit is een bad
plaats, die als zoodanig zeer zeker levens
kansen biedt. De heer de Casseres laat deze
bron van inkomsten dan ook onaangeroerd.
Het noodlot zouden we haast zeggen
van een badplaats is echter, dat zij prac-
tisch drie kwart van het jaar geen reden
heeft van bestaan. En dit wil de heer de
Casseres nu gaan veranderen.
Het natuurschoon van de streek zal be
houden blijven. De acht dorpstrawanten
zooals de gezamenliike tuinstad wordt
genoemd, zullen elk omgeven zijn door
een natuurlijke afscheiding. Intusschen moge
hier het getal 8- geen verwarring brengen.
Men weet wat trawanten zijn. Meerdere
zelfstan<H;heden, die zoo nauw zijn verbon
den, zoo één zijn in een en het zelfde doel,
dat men ze nauwelijks kan onderscheiden.
De acht dorpstrawanten vormen dan ook
eenvoudig een groote tuinstad.
Het plan van den heer de Casseres heeft
voor een zeer groot gedeelte den grondslag,
dat de toekomst van de streek, direct boven
het Noordzeekanaal, gelegen is in het Noor
den. Alles wijst daar trouwens ook op. Be
halve een zeer levendige handel, heeft men
er een groote nijverheid, terwijl de industrie
in verband met het hoogovenbedrijf zeer
groote levenskansen biedt. Neemt men daar
bij in oogenschouw de gebrekkige verbinding
met alles wat ten Zuiden van het Noordzee
kanaal gelegen is, dan moet men wel tot de
conclusie komen, dat de noordelijke streek
op zich zelve is aangewezen.
De noodzakelijke middelen van bestaan
zijn er en men dient dus rekening te hou-
Vrijdagmiddag, juist toen de stoomtram
uit Kruisland naar Steenbergen vertrok en
den Brugweg inreed, kwam aldaar een met
tv ee paarden bespannen wagen van den land-
1 ouw r Cr. van het erf gereden. Het was den
bestuurder, den boerenarbeider v. G., niet
meer mogelijk de paarden in te houden vooral
hierdoor, dat de leidsels waaraan hij hevig
trok braken en alzoo de paarden aan ha'ar lot
overgelaten moesten worden, met het gevolg
dit de wagen met de tram in botsing kwam.
De bestuurder kwam er met den schrik af,
d sch zijn 6-jarige zoon, die ook op den wagen
zat, was vanjden wagen gesprongen, om aan
het gevaar te ontkomen. Hij kwam echter
onder de paarden terecht met 't gevolg, dat hij
rnstige kneuzingen opliep en een arm brak.
Dr. Roelvink, die spoedig ter plaatste
kwam, legde eenige voorloopige verbanden,
waarna de jongen per auto naar het zieken
huis Charitas te Roosendaal werd overge
bracht.
Ook de paarden liepen eenige kwetsuren
op, terwijl aan den wagen en de tram eenige
materieele schade werd toegebracht.
het hoofd het dochtertje kwam tegen den t instelling te Utrecht en de meubelstukken
motor. Zij bekwam een hersenschudding. zouden worden afgehaald
Te Gloucest (Engeland) heeft zich een
2ekere dr. H wen voor de rechtbank te ver-
Twee geestelijken en drie doctoren waren
zeer spoedig ter plaatse en boden oogenblik-
kelijke hulp.
De heer G. werd onmiddellijk te Breda
gewaarschuwd en kwam onverwijld met zijn
wagen om de drie gewofiden naar Breda te
brengen. Zij worden alle drie thuis verpleegd
en maken het vrij goed.
De twee-persoons Citroën-wagen werd
vernield.
Van bevoegde zijde vestigt men er de aan
dacht op, dat de mededeelingen in het be
richt over het waarzeggerskantoor, voorzoo
ver die den postdienst betreffen, geheel be
zijden de werkelijkheid zijn.
Een ijselijke ontdekking.
Zondagnacht werden, zoo meldt de „Ami"
goe" van Curasao, van 16 Augustus, in een
huisje aan de. Klipstraat een paar vrouwen
in hun slaap opgeschrikt door eenig geritsel
en beweeg in hun kamer. Bij nader onder
zoek bleek een vreemdeling onder de tafel
te zitten met een groot mes in zijn handen.
Een afgrijselijk gegil, waardoor de geheele
buurt werd opgeschrikt, was het eerste
gevolg van die ontdekking, waarna de
vrouwen het huisje uitvluchten. Uit den
politiepost aan den Waterkant kwamen dra
hulptroepen opdagen, die den indringer ge-
1 vangen namen en in arrest stelden. De man
bleek een Venezolaan te zijn.
Zondagmorgen te 9 uur heeft aan den
Kalverringdijk te Zaandam een molenbrand
den met de uitbreiding. Voor zoover dezè
Beverwijk betreft, kan hier in het Zuiden
geen sprake meer van zijn. Deze gemeente
zal alleen in. het Noorden verruiming kun
nen vinden.
Bovendien mag op het hoogoventerrein,
dat zich K.-meters ver ten Noorden van
het Noordzeekanaal uitstrekt, niet worden
gebouwd en in het plan-de Casseres zal
naast het westelijk tuindorp een Noord-
Beverwijksch stadsgedeelte verrijzen. Be
verwijk behoudt alzoo zijn stedelijk karak
ter. De uitbreiding zal plaats bieden aan
40 a 50,000 inwoners. Onnoodig op te mer
ken, dat deze cijfers globaal zijn geschat en
dus aan zeer groote wijzigingen kunnen
onderhevig zijn.
Tot slot nog de vraag, die het stellen
overwaard is: Wat is een tuinstad? Over
het algemeen denkt men zich een afgeschei
den streek, waar een menigte arbeiders te
samen wonen in een min of meer lande
lijke omgeving. Dit is slechts ten deele waar.
Onder het Engelsche Garden City volgens
welke beginselen deze plannen zijn ontwor
pen, denkt men zich een dorp of stad in
een landelijke omgeving, die zich zelve on
derhoudt. Dat er in het plan-de Casseres
grond is gereserveerd voor z.g. open- d. i.
villabebouwing, bewijst dit meer dan vol
doende.
Of het plan ten uitvoer zal worden ge
bracht? Natuurlijk is dit moeilijk te zeg
gen, al zijn de kansen ook nog zoo groot.
Van verschillende kanten werd intusschen
al adhaesie betuigd. In elk geval zal het
een waarschuwing zijn tegen het lukraak
projecteeren, waarvan zoovele steden reeds
het slachtoffer zijn. Zie b.v. Haarlem eöns.
Tot aan de uiterste grenzen is het bebouwd.
Uitbreiding is onmogelijk. En van straat tot
straat ontmoet men de meest vloekende
contrasten. Dit zal in de geprojecteerde tuin
stad niet het geval kunnen zijn, daar op het
plan natuurlijk geen wijzigingen worden toe
gestaan en samensmelting met andere ge
meenten onmogelijk is.
De heer de Casseres gaf ons ook de inzage
zijner plannen. Echter onder geheimhouding,
daar bij een mogelijke doorvoering van het
plan een' grondspeculptie het gevolg zou
zijn. Wij kunnen echter eenige algemeene
trekken meedeelen.
De groote en voor het plan meest belang
rijke verandering is de spoorlijn van Am
sterdam. De heer de Casseres stelt zich een
nieuwe verbinding voor, door de lijn van
Amsterdam over Zaandam door te trekken
tot Wijk aan Zee. De afstand zal dan 12
K.M. minder bedragen dan thans, n.l. 24
K.M. en electrisch in ongeveer 20 minuten
zijn af te leggen. Om een vergelijking te
maken, zij opgemerkt, dat de afstand Am
sterdamZandvoort 28 K.M. is en dus 4
K.M. langer.
Bijna van zelfsprekend is ook een zelfde
verkeersweg geprojecteerd. Deze zal geheel
de spoorlijn volgen.
Het eindstation van de spoorbaan grenst
aan een soort plein, dat het beginpunt is
van een nieuwen weg naar zee. Deze avenue
die men zich geheel voorstelt als een bad
plaats-avenue met groote winkels en hotels,
mondt uit op een zeer bijzondere boulevard.
De avenue .wordt rldus Oostelijk afgesloten
door het station en Westelijk door een. ge
projecteerd kurhaus. De afstand van het
station naar de boulevard zal ongeveer een
K.M. bedragen. Het stationsplein stelt men
zich eveneens voor te bebouwen met ho
tels, café's, winkels, enz.
Een der grootste punten is voorzeker het
aantal inwoners, dat door uitvoering der
plannen zal geherbergd worden. Het pro
ject beslaat een oppervlakte van ruim 1000
H.A. In het tuindorp rekent men op een
plaatsruimte voor ongeveer 50.000 bewo
ners, In het z.g. stadsgedeelte van Bever
wijk eveneens. Te samen dus ongeveer
100.000 inwoners. Deze schatting is natuur
lijk zeer globaal, doch het behoeft geen
nadere verklaring dat op bovengenoemde
wijze zeer ruim kan worden gebouwd.
Bij een uitvoering der plannen zal het
verkeer vooral in Beverwijk, natuurlijk zeer
veel drukker worden. De heer de Casseres
heeft om dit bezwaar te ondervangen ook
nog een nieuwen verkeersweg onderworpen
door Beverwijk. Deze weg zal, volgens onze
zegsman, makkelijk zijn uit te voeren en is
korter dan de thans bestaande. De weg
komt evenals de thans bestaande Bree-
straat enz. buiten Beverwijk op den Alk-
maarschen Straatweg uit.
Tot zoover de plannen van den heer Joh.
M. de Casseres. In ieder geval zullen ze
op verdere projecten grooten invloed heb-
ben. Maar wij voor ons durven aannemen,
dat er een zeer groote kans op uitvoering
bestaat. Er bestaat zeker reden om een
woord van waardeering te wijden aan den
heer de Casseres, den eersten onterper, die
een dusdanig plan in Nederlanddurfde in
leveren.
antwoorden gehad wegens het veroorzaken
van den dood door schuld door het stellen
van een verkeerde diagnose.
De dokter had een 10-jarig meisje behan
deld, dat een keelaandoening had. Hij had het
kind een gorgeldrank voorgeschreven en
drie dagen later, toen de toestand van het
meisje slechter was, had hij haar keel nage
zien, en 'geadviseerd deze met zuivere gly
cerine te penseelen.
Vijf dagen later was de toestand van de
kleine veel ernstiger geworden, doch de ge
neesheer had weer haar keel nagekeken, haar
pols gevoeld, haar borst onderzocht en ge
zegd, dat ze zoo goed als niets mankeerde,
en dat ze wel spoedig beter zou zijn.
Denzelfden dag liet de moeder een ande
ren arts komen en deze zeide, dat het kind
aan dyphtheritus en longontsteking leed.
Dr. Hadwen verklaarde, voor de recht
bank, dat hij het kind behandeld had wegens
kouvatten en vermoedelijke longontsteking.
Er was geen symptoom van dyphtheritus te
bekennen.
De jury achtte dr. Hadwert schuldig aan
het veroorzaken van den dood van het kind
en hij werd formeel in staat van beschuldi
ging gesteld.,
Onze gemeente schijnt een „hennenma-
ker" rijk te zijn schrijft men uit Barneveld
aan het „U.D." Meerderen hebben namelijk
den laatsten tijd jonge „hennen" gekocht, die
plaats gehad, waardoor het toch reeds geringe
aantal molens langs de Zaan weder met een
is verminderd.
Ditmaal is de oude oliemolen „Het Zwarte
Kalf", dateerend van 1649 en thans in ge
bruik om cacaodoppen en afval te verwerken
als slachtoffer van het vuur gevallen.
In den molen, die door een grooten petro-
leummotor werd gedreven, was Zaterdag
nacht tot 12 uur gewerkt, terwijl Zondagmor
gen te kwart over acht een waker nog een
ronde door den molen heeft gedaan. Drie
kwartier later werd de brandweer gealar
meerd en stond de molen, waarin, behalve de
licht ontvlambare cacaodoppen, zich eenige
vaten petroleum en een groote partij turf
bevonden, in lichte laaie.
De aan het Kalf recht tegenover den bran
denden molen gestationneerde drijvende
motorspuit gaf het eerst water. Voor de overi
ge motorspuiten was het terrein zeer moeilijk
te bereiken, doch de brandweer slaagde er
spoedig in deze per zolderschuit over het
breede water „de Poel" te brengen. De groote
autospuit van de vrïj/willige brandweer wist
in een minimpm van tijd 300 meter slang door
„de Poel" te leggen, waardoor het mogelijk
werd om de autospuit, die op 400 meter van
den brand stond, in werking te stellen. Te
ongeveer halftien stortte deze oude reus onder
hevig gekraak in elkaar.
Van de aangrenzende pakhuizen kon
slechts een klein gedeelte worden behouden.
In den molen die de laatste jaren het eigen
dom was van.de firme T. Oly en Comp. te
Zaandijk werd met het 3-ploegenstelsel ge
werkt.
Overtuigt UI
enkele van
merken
(stroo)
m
later bleken hanen te zijn. Een deskundige,
die de dieren onderzocht, heeft toen gecon
stateerd, dat den beesten de kammen en lel
len waren afgesneden, waarna de wonden met
een gloéiend ijzer waren dicht gebrand, ten
einde de dieren op hennetjes te doen gelij
ken. Reeds heeft de pólitie een koopman uit
Gardeien gearresteerd, als verdacht zich
aan deze ergerlijke feiten te hebben schul
dig gemaakt.
Drie gewonden.
Woensdagmiddag omstreeks 12 uur reed,
zoo meldt het „Dagbl. v. N.-Br.", mevrouw
G. uit Breda, komende uit 's-Hertogenbosch
met haar twee kinderen, een 10-jarig zoontje
en een 7-jarig dochtertje met een vaart van
5055 K.M. langs Udenhout. Eensklaps
greep het 7-jarig dochtertje spelenderwijs
haar moeder, die stuurde, om den halds,[tr.et
het noodlottig gevolg dat zij het stuur kwijt
raakte en het uitzicht werd belemmerd. H
De wagen vloog tegen een boom op. De
botsing waS zoo hevig, dat mevrouw G-'s
knie ernstig werd gekneusd, terwijl zij te
vens aan de borst en inwendig kneuzingen
bekwam. Het zoontje vloog met het hoofd
door de voorruit en bekwam vier gaten in
Bij het besteden van zulke prijzen wil
men pok wel eens zien hoe het gekochte er
van binnen uit ziet, daartoe moesten de laden
open. Nu glinsterden de oogen van den han-
digen koopman nog méér, want zij aan
schouwden zilver. De koopman wilde dit
zilver óók hebben en zei dis is voor me zelf,
en, niet waar, U krijgt nu toch zulke hooge
prijzen voor uw meubelen. U moest mij dat
zilver verkoopen en niet te duur. Voor een
prikje kreeg de handige koopman het zilver.
Maar de meubelen staan nog bij den villa
bewoner en het zilver heeft de handige koop
man in Amsterdam al lang verpatst, zegt het
„U. D."
Het gerecht te Aken veroordeelde den in
genieur J. H., geboortig uit Groningen,
thans zonder beroep, die reeds meermalen
was veroordeeld wegens bedrog, ter zake het
vervalschen van twee-dollar biljetten in 100-
dollarbiljetten, tot 2% jaar tuchthuisstraf en
vijf jaar eerverlies.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag is
bij den bakker M. te Abcoude ingebroken.
De dief heeft zich toegang verschaft door een
schuifraam en uit den winkel de cassa mee
genomen. Deze werd vernield, de inhoud
(pl.m. f 25) er uit gestolen, waarna de cassa
in een sloot is geworpen. Daarna is (vermoe
delijk door denzelfden) ingebroken bij den
kruidenier V., in de Stationstraat, aldaar
Hier verkreeg men toegang door een ruit
uit te snijden. Alle kasten en laden werden
opengebroken en doorsnuffeld. De buit was
echter niet grooter dan een portemonnaie
met f 7.40.
De politie meent den dader op het spoor
te zijn.
't Is volgens het „Centrum", gebeurd in
Vlaardinger-Ambacht. i
Een boerenknecht van 20 jaar zat "gemoe
delijk in de weide een koe te melken.
Het beest was heelemaal niet lastig ge
dwee liet het den melker zijn gang gaan en
de vette melk bruiste in den blank geschuur-
den emmer.
De jonge man verrichtte zijn werk, onbe
wust van het onheil, dat boven- zijn hoofd
hing.
Dat onheil kwam plotseling op hem af, log
en zwaar, in den vorm van het koebeest zelf,
dat van het melken blijkbaar genoeg .had en
zich boven op den melkenden knecht liet
neervallen.
/Was het beest door het vervelend gemelk in
slaap gevallen Had het alcohol gebruikt en
kan het zich daardoor niet meer staande hou
den
Hoe het zij, de onfortuinlijke knecht brak
zijn been.
Hij is in het ziekenhuis te Vlaardingen op
genomen.
In het Brabantsch dorpje Mill werd dezer
dagen een geheel witte ^waluw gevangen.
Door den kantonrechter te Sittard is de
directeur van een courant veroordeeld tot
een gulden boete, ter zake overtreding der
Loterijwet. Het blad gaf aan vooruitbetalen
de abonné's recht op premie, waartoe ze een
genummerde kwitantie ontvingen, welk num
mer recht gaf op een premie, welke publiek
in een zaal werd uitgeloot.
Een dezer dagen werd aan een villa te
Bilthoven aangebeld, door een koopman, die,
nadat men hem had opengedaan informeerde
of mijnheer thuis was want dien zou hij gaar
ne spreken. Mijnheer was toevallig thuis en
de koopman, die nota bene ter zijner introduc
tie een visitekaartje afgaf van een familielid
van mijnheer, werd binnen gelaten, terwijl
een ander persoon buiten stond te wachten,
die oude meubelen moest hebben. De koop
man zag in de villa aanwezig een meubelstuk
en zeide ik geef er f 1000 voor en voor een
ander f 2100, prijzen om van te watertanden,
dit bleek ook, want voor die prijzen wilde de
eigenaar ze wel aan den koopman afstaan. De
cheque zou worden afgegeven op een groote
In het zeevaartkundig tijdschrift de Zee
schrijft de heer F. van den Biesen omtrent een
door hem waargenomen zeemonster het vol
gende
30 October 1923, a.b. s.s. India, des mid
dags pl.m. 12 uur, werden wij verrast door
het opduiken van een dier, dat ik niet anders
kan onderbrengen als te zijn de beroemde
zeeslang. Onmiddellijk heb ik het voorwerp
mijner waarneming uitgeteekend.
De 3e officier Jansen heeft het beest een
paar minuten of een minuut na mij nog boven
zien komen, en ik heb hem gevraagd zijn
waarneming onafhankelijk van mij te teeke
nen.
Beide komen, vrijwel overeen.
Allen (met ons vijven) hebben we een tijd
lang de beroering in het water eenige minuten
kunnen* waarnemen.
Mijn waarneming is echter van zoo dichtbij
geschied, dat elke twijfel opgeheven is.
30 Oct. 1923, 9° 27 gr. N., 86» 36 gr. W. in
N. Pacific, even na den middag. Betrokken,
buiig, ZZW.e deining en kalme zee.
Op eens vertoonde' zich aan bakboord,
juist pl.m. dwars op minder dan 300 meter
afstand een reusachtige paal schuin uit het
water, zeker 8 a 10 meter lang, en van zeer
forscjie dikte, dus naar schatting meer din
1 M. en misschien wel bijna 2 meter diameter.
Het ding viel met een geweldige plas, waar
bij de beroering door een walvisch veroor
zaakt, niet vergeleken kan worden, weer neer.
Daarna moet het nog even weer boven
gekomen zijn, terwijl we minuten lang het
geweldige plassen konden waarnemen (5
personen).
De eerste indruk, dien ik er van had, was
die van een reusachtige geep maar stomper
van kop. Het achtereind was niet te zien,
maar de diameter was grooter dan van een
mast van ons. De kleur was veel lichter dan
van een walvisch.
Ofschoon vier der waarnemers geen blazen
hebben kunnen zien, beweert de le stuurman
dat 't ding wel blies. Ik daarentegen, die er
goed op gelet heb, heb geen blazen kunnen
zien.
Het.was geen staart van een walvisch of iets
dergelijks, maar 't vooreind van een dier met
pl.m. cirkelvormige doorsnee, waaraan geen
groote uitwassen bij wijze van vinnen waren.
De lengteschatting is gedaan met de hoog
te, van de onderbrug als basis en zal niet veel
fout zijn. M.i. was ze eerder pl.m. 10 M. dan
8, terwijl 300 Meter afstand op zee zeer weinig
is.
Misschien'béschikt men over beschrijvin
gen van het dier, en ik zou daarom gaarne
vernemen of een observatie van een vroege-
ren waarnemer met de mijne overeenkomt.
De redactie van de Zee teekent hierbij aan
Door omstandigheden moest de plaatsing
van deze mededeeling wachten tot na Augus
tus, toevallig de zeeslangmaand bij uitnemend
heid. Echter is hier, dit zullen de lezers stellig
wel begrepen hebben, hoegenaamd geen spra
ke van een grap, maar van een degelijke
waarneming van dit zeldzaam aan de opper
vlakte van het water verschijnende, merk
waardige zeedier.
Bij het bericht waren de teekeningen van
de waarnemers gevoegd, die genoeg over
eenkomst toonen met de voorstellingen,
vroeger in De Zee opgenomen, om geen
twijfel te laten of het betreft hier een soort
gelijk dier als gezien werd aan boord s.s
Vondel ten pl.m. 10 uur v.m. van 8 Septem
ber 1907 en 8° 30' N.Br. en 67» 15' O. L. in
den Indischen Oceaan.
Te Barger-Oosterveen vertoeft de weduwe
B. met haar zoon en dochter al sedert weken
in eenkuil.
De politie te Zwolle heeft Zaterdag een
auto-bus in beslag genomen van een onder
nemer die rijdt op het traject Dedemsvaart—
Zwolle. Eenige jaren geleden had de man zijn
bus laten inschrijven als „openbaar middel
van vervoer". Toen echter de provinciale
keuring werd' ingesteld, maakte hij per ad
vertentie bekend, dat de dienst zou ophou
den, waardoor hij zijn bus aan een keuring
onttrok. Toch bleef hij regelmatig den dienst
onderhouden ook toen de politie hem waar
schuwde. Onder voorgeven van „de bus ver
huurd te hebben", trachtte hij door de mazen
der wet te glippen. Zaterdag is nu het vehikel
in beslag genomen. Bij onderzoek bleek de
bus te zijn een lichte Ford-chassis, waarop
een groote houten bak was aangebracht.
Eenige losse banken waren de zitplaatsen.
Het geheel was met een zeil en de deur met
een knip gesloten. De bak was zoo hoog
dat de inzittenden moesten gaan staan om
er overheen te kijken. Wanneer zulk een toe
stel in het water zou rijden, was er voor de
inzittenden geen ontkomen aan.
Daarbij komt nog dat de bak 1.80 M. over
de achteras was gebouwd, terwijl het wettelijk
maximum slechts 1.25 M. bedraagt. Het ge
vaar voor omslaan was dus zeer groot. Toen
vast stond, dat de bus, die eerder een rijdende
doodkist genoemd kan worden, een vol
gens de wet openbaar vervoermiddel was,
die niet gekeurd bleek, werd procesverbaal
opgemaakt en de auto in beslag genomen.
De bus was met 12 personen bemand, ter
wijl nog 6 groote kisten met kippen en eendec
op de bovenste verdieping 'n plaatsje vonden,
zoodat de vracht belangrijk te zwaar was.
Heel de bus met inhoud werd naar het po-
litie-bureau vervoerd, en hoewel de inzitten
den zich aanvankelijk hielden aan de afspraak
dat de bus door hen voor 10 was gehuurd,
vielen zij bij het verhoor door de mand, en
bekenden betaald te hebben voor den rit
DedemsvaartZwolle* heen en terug 1.30,
wat een vast tarief bleek, zooals ook vroeger
was vastgesteld.
Naar de officieele keuringscommissie ver
klaarde, was de bus zelfs voor biggenvervoer
niet geschikt, alleen reeds om het gevaar
van kantelen.
Zaterdagmiddag is op den Benoorden"
houtscheweg in Den Haag, ter hoogte van
Boschhek, de 38-jarige A. J. L. uit Den Haag
door een electrische tram gaande in delrich
ting Wassenaar, overreden en gedood. De
eerste hulpdienst heeft het lijk naar het lijken
huisje op de Algemeene Begraafplaats ver
voerd.
Vrijdagavond 8 uur bemerkte de recher
cheur van politie J. F. Pieterse op den Cool-
singel te Rotterdam bij het stadhuis eenige
beruchte Rotterdamsche inbrekers. Onwille
keurig volgde de rechercheur de mannen.
Dit scheen hun echter niet naar hun zin,
want plotseling werd de politieman door een
hunner aangevallen en tegen den grond ge
slagen, waarna de aanvaller de vlucht nam.
Door een juist passeerend agent van de ze
denpolitie werd de vluchteling echter spoedig
gegrepen en naar het politiebureau overge
bracht. Hij bleek te zijn S. P. De rechercheui
had verwondingen aan het gelaat en de linker
hand bekomen en moest in het ziekenhuis
aan den Coolsingel verbonden worden. S. P.,
een zeer berucht individu is, naar het Huis van
Bewaring overgebracht.
De eigenaar getroffen.
In een weiland nabij de Pauwenlaan te
Amsterdam hebben Vrijdagavond twee obe-
kend gebleven personen op tamme eenden
geschoten waardoor een der dieren is gedood.
De eigenaar van de eenden die in de nabijheid
vertoefde is door een hagelkorrel in het linker
been getroffen.
De recherche te Rotterdam heeft aange
houden den 61-jarigen Italiaan G. E. L. L.,
in België woonachtig. De man is ter beschik
king van de justitie gesteld en naar het huis
van bewaring overgebracht.
Deze Italiaan deed aan kapiteins van in de
havens alhier liggende schepen zoogenaam
de staten voor het statistisch bureau aanbie
den met verzoek, deze in te vullen en te teeke
nen. Na invulling en teekening werd van de
staten het bovenste gedeelte afgeknipt, een
valsch hoofd daarvoor in de plaats gesteld en
een gefingeerde rekening ingevuld, Na het
vertrek van het schip werd deze rekening
aangeboden en betaalden de scheepsagenten
de fictieve rekening, aangezien zij de ware
handteekening van den gezagvoerder droeg.
Voor zoover te Rotterdam bekend, droe
gen deze rekeningen, die in de Engelsche taal
gesteld zijn, het hoofd William Janssen éi
Co, en waren zij meerendeels Uitgeschreven
voor het schoonmaken van ketels, enz.
Twee cargadoors alhier zijn er de dupe van
geworden tot een bedrag van ruim f 2000.
Nabij de mijn Juliana te Eygelshoven
werd Zondagmorgen het lijk gevonden van
een steenbakker. Waarschijnlijk k hij in
slaap gevallen en heeft hij door uitwasemen
de gassen den dood gevonden.
Het slachtoffer overleden.
Zaterdag geraakte de heer Koelman,
keurmeester uit Amersfoort, te Hoevelaken,
in botsing met een vrachtauto, die door een
andere auto gedwongen was over 't fiets
pad te rijden. Hevig gewond kwam hij in de
sloot terecht. De patiënt werd naar 't zie
kenhuis getransporteerd, alwaar hij is over
leden. Proces-verbaal is opgemaakt.
Voor den inhoud van deze rubriek stelt
de Redactie zich niet aansprakelijk. J
Zijne Eminentie W. M. Kardinaal vaï
Rossum heeft op 3 Sept. IJ., Zijn Ttlster
verjaardag, aan het Pauselijk Liefdewerk
van den H. Petrus verlof gegeven om ten bate
van het doel van het Liefdewerk zijn portret
op groot formaat (plm. 50 x 65 cM.) te do«n
reproduceeren en in den handel te brengen.
Begin volgende week zal dit fraaie in koper
diepdruk uitgevoerde portret, voorzien van
een kernspreuk (in facsimile) en de handtee
kening van den Kardinaal alom verkrijg
baar zijn.
Wij meenen er op te mogen rekenen, dat
na de glorievolle dagen van het Eucharistisd
Congres, waarbij Z.Em. op waarlijk grootschc
wijze door de geheele Nederlandsche bevol
king is gehuldigd, zeer velen een portret vaï
„onzen Kardinaal" zullen willen bezitten.
Wij weten dat Z.Em. vooral om daardoor
het doel van hetS.P.L., de vorming vaneen
inlandsche Geestelijkheid, te steunen, zijn
portret afstond. Wij vertrouwen er op, dat
dit doel zal worden bereikt.
Bestellingen worden ingewacht bijden
Nationalen Directeur van het Pauselijk Lief-
dewerk, Rector Th. M. P. Bekkers, Huize
„Bijdorp" Voorschoten en bij „Ars Catho-
lica" te Leiden. Ook bij den boekhasdel
en de adm. van verschillende bladen ie <iit
portret verkrijgbaar.
TH. M. P. BEKKERS,
Nation, Dir. S. P. L.