möSl]
LIJ
ORDE EN ARBEID.
De kwestie van de nota inzake de oorlogsschuld van de baan? De
inhoud van het document inzake de regeling der arbitrage. De moge
lijkheid van spoedige verkiezingen in Engeland.
Onder de Radio-berichten: Een nieuwe berekening van de balans der
Ruhr-bezetting. De kwesties van de schuld aan den oorlog en toetreding
tot den Volkenbond zullen niet beslist worden, vóór de Rijksdag op 15
October bijeenkomt.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
I
DE OPHEFFING DER FRANSCHE
BAGNO'S.
DE CHINEESCHE BURGEROORLOG.
Hooge-hoeden-proletariaat.
Veiligheid bij de Binnenvaart.
Ziekte- en ongevallenwet 1923.
Van het Hof.
Forensenbelasting en mis
rekening.
De Nederlandsche Mijnexplot
tatie op Spitsbergen
De schuld aan den oorlog.
Naar het W. B. meldt, schrijft de „Ger-
mania," het orgaan van den rijkskanselier:
Het wordt immer duidelijker, dat de over
handiging (aan de geallieerden) van de ver
klaring in zake de quaestie van de schuld
vraag den politieken toestand onnoodig zou
bemoeilijken zonder de oplossing van de
quaestie zelf een stap voorwaarts te bren
gen. Daarom moet de overhandiging voor-
loopig niet plaats hebben. Daarop heeft ook
de overeenstemming in het kabinet betrek
king, waarvan in het betreffende commu
niqué wordt gesproken.
Het mag als zeker worden beschouwd, dat
het kabinet in de a.s. zitting van Dinsdag
in dezen geest zal beslissen, waarmede de
quaestie van de schuldvraag verdaagd is tot
"Sjd en wijle van een geschikter gelegenheid.
De quaestie van de arbitrage.
Havas is in staat in groote lijnen aan
te geven den inhoud van het dokument in
zake de regeling der arbitrage. Het stuk,
dat aan de betreffende commissie zal wor
den voorgelegd en daarna aan den Assemblée
regelt het systeem zoowel voor juridische als
politieke gesqhillen. Franschen en Engelschen
zijn het eens over de definitie, dat hij aan
valler zal zijn, die arbitrage zal hebben ge
weigerd of de uitvoering van de uitspraak.
Voor de toepassing zal men rekening hou
den met de resultaten der eerste commissie,
die de quaestie van art. 36 van het statuut
van het Haagsche Hof behandelt.
In die commissie heeft Frankrijk bepaal
de voorstellen gedaan om, volgens de woor
den van Loucheur, de gaten in het pact
te stoppen en in elk geval te beletten, dat
een geschil tot oorlog zou kunnen leiden.
Het plan, waartoe men gisteravond vrijwel
gekomen is, is de instelling van een recht
bank of van rechtbanken, welker uitspraken
allen verplicht zijn te aanvaard^, zoodanig,
dat de aanvaller, die de wet terzijde heeft
geschoven, zich automatisch blootstelt aan
de toepassing van de sancties volgens art.
16. Het protocol of de dokumenten, die aan
de Assemblée zullen worden voorgelegd in
zake de arbitrage zullen de bedoeling van
art. 36 nader omschrijven en zullen hetzij
door middel van amendementen, hetzij en
wel bij voorkeur, door interpretatie, de be-
teekenis aanvullen van de amendementen op
het pact. Inzake de veiligheid schijnt de
Engelsche regeering de algemeene lijnen te
hebben goedgekeurd zooals Boncour die
namens zijn regeering heeft voorgesteld en
schijnt het, dat het beginsel ieder land moet
steunen met hetgeen het bezit en met niets
meer, een bekrachtiging van beteekenis heeft
gekregen.
De Engelsche verkiezings
campagne.
In Engeland bereiden de verschillende par
ijen zich op een duchtige propaganda voor,
zooals wij reeds gisteren meldden, hetgeen
wel bewijst dat met de mogelijkheid van
spoedige verkiezingen rekening wordt ge
houden. In verband hiermee is het van be
lang, dat onder de liberalen meeningsver-
schil is waar te nemen over de wenschelijk-
heid van het al of niet verwerpen van het
Russische verdrag. Zooals men weet, staan
verschillende liberale woordvoerders en li
berale bladen op het standpunt, dat men
door een verwerping van dit verdrag niet
de mogelijkheid van een breuk met Rusland
moet uitlokken of althans dat het niet ge-
wenscht is om door de verwerping van dit
verdrag, dat nog slechts de grondslag is voor
een nieuw verdrag van wijdere strekking, de
regeering een nederlaag te bezorgen, die haar
misschien tot aftreden of tot het uitschrijven
van nieuwe verkiezingen zou nopen.
Thans heeft ook lord Beauchamp, de li
berale leider in het Hoogerhuis over deze
kwestie zich uitgelaten, en hij gaf daarbij niet
onduidelijk te kennen, dat hij voorstander
was van bekrachtiging van het Verdrag,
al moest hij de juistheid van de critiek die
er op is geoefend ook voor een groot deel
toegeven. Hij plaatste zich dus op een geheel
ander standpunt dan de heer Lloyd George,
die, zooals hij zelf verklaarde de instemming
heeft van den leider der partij den heer As-
quith en verschillende andere leidende man
nen.
Na de rede van lord Beauchamp heeft
Lloyd George, die trouwens het ook noo-
dig vond den minister Wheatley, die hem had
aangevallen, te beantwoorden, tevens van
deze gelegenheid gebruik gemaakt nadruk
kelijk te doen uitkomen, dat hij volmaakt
in overeenstemming is met den heer As-
quith en de andere vooraanstaande leidende
mannen in de partij en dat zijn critiek dus
die van de liberale leiding is. Dat heeft nu
blijkbaar den graaf Beauchamp er toe ge
bracht nog eens weer aan het denken te gaan
en het resultaat zijner overwegingen was, dat
hij veel van hetgeen hij te Nuneaton betoog
de weer heeft ingeslikt.
Hij zal niet tegen de meerderheid van de
liberale partij en tegen haar leiding ingaan.
Vermoedelijk zal het zoo wel zijn met de
meeste liberale parlementsleden, die op zijn
standpunt staan en de verwachting die bij
velen in de Arbeiderspartij bestaat, dat bij
de stemming wel een groot aantal liberalen
met de regeering zouden meegaan, zal dan
ook wel ijdel blijken.
Zoodat er nauwelijks twijfel bestaat aan
den uitslag als het in het parlement tot stem-
jning over het Russisch verdrag komt.
Na de opheffing der bagno's voor burger
lijke veroordeelden van Guyana overweegt
de Fransche regeering de opheffing der
Afrikaansche militaire bagno's, waarvan het
wreede regime reeds lang aanleiding gaf tot
protesten.
De minister van oorlog Noliet is bezig
een bijzondere commissie in te stellen be
last met de reorganisatie van het militaire
strafstelsel, en voornamelijk van de kam
pen van bataljons van discipline, gemeen
zaam „biribi" genoemd. Nieuwe voorschrif
ten moeten de gestrafte soldaten bescher
men tegen wreede behandelingen toegepast
door subalterne officieren.
De Temps" heeft naar aanleiding van
de opheffing van het bagno van Guyana een
onderhoud gehad met den minister van ko
loniën, den heer Daladier. De misbruiken,
in Guyana geconstateerd, en de toenemende
moeilijkheden van het vervoer hadden den
vorigen minister van koloniën, den heer Sar-
raut, er reeds toe gebracht een interdeparte
mentale commissie te benoemen, belast met
de bestudeering der hervorming van het
bagno. Deze commissie concludeerde tot een
aantal hervormingen, doch de heer Daladier
was na ernstige studie tot de slotsom geko
men dat het een hersenschim was, te hopen,
het bagno te kunnen verbeteren en dat er
niets anders te doen stond, dan het bagno
radicaal op te heffen. De commissie heeft
daarop in deze richting haar werkzaamheden
voortgezet.
De vraag is nu wat er gedaan moet wor
den met de veroordeelden die zich thans in
het bagno bevinden, bij elkaar ongeveer
6000.
Twee oplossingen zijn mogelijk. Of men
laat het bagno „uitsterven," zooals in Nieuw-
Caledonië, waar er thans nog slechts 150
gedeporteerden zijn, of wel allen worden
van Guyana naar Frankrijk teruggebracht.
Deze zaak is nog in studie. In elk geval
staat vast, dat er van 1925 af geen enkele
veroordeelde tot dwangarbeid naar Guyana
zal worden gezonden.
DE BEGRAFENIS VAN CASALINI.
Maandag had de begrafenis van het Ka
merlid Casalini plaats. De vlaggen woeien
halfstok, de kantoren en winkels waren ge
sloten. Er bevond zich een reusachtige menig
te achter de troepencordons. In den indruk-
wekkenden stoet bevonden zich Mussolini,
de leden der regeering, vertegenwoordigers
van het parlement, alle fascistische Kamer
leden, vaderlandslievende vereenigingen, af-
deelingen der militietroepen, enz. Op het
Espadra-plein verlieten Mussolini, de meeste
ministers en de vertegenwoordigers van het
parlement den stoet, die begeleid door den
minister en den onderminister van binnen-
landsche zaken zijn weg vervolgde naar het
kerkhof. Op het Triburtinaplein hield de
stoet stil en knielden alle aanwezigen en
bewaarden eenige minuten stilzwijgen. Ver
volgens riep Rossoni, voorzitter der fas
cistische vakvereenigingen „Armando Casa
lini" De menigte antwoordde „present."
Hiermee was de ontroerende plechtigheid
afgeloopen.
EEN AANVAL VAN KONING FEISOEL
OP DE WAHABIETEN.
Uit Caïro wordt gemeld, dat koning
Feisoel van Irak de Wahabieten aanvalt, die
onlangs Taif, 60 mijl van Mekka namen, ten
einde een afleidende beweging teweeg te
brengen ten behoeve van koning Hoessein,
Gemeld wordt, dat de val van Mekka aan
staande is.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat alle be
langstelling zich thans concentreert op het
Noorden, waar Tsjang Tso Lin en Woe Pei
Foe troepenafdeelingen op Sjanhaikwan la
ten aanrukken, terwijl het tweede legercorps
van Tsjang Tso Li n naar Jehol oprukt. Men
verwacht ieder oogenblik den grooten slag,
doch tot nu maken de niet-officieele berich-
richten slechts melding van schermutselin
gen.
Soen Yat Sen heeft, blijkbaar in een wan
hopige poging om het Zuiden voor den strijd
in het Noorden te interesseeren, een merk
waardige proclamatie uitgevaardigd, waarin
hij zegt lo. dat de troepen zoo spoedig mo
gelijk naar het Noorden zullen oprukken,
2o. dat de bevolking van de provincie Kwan-
toeng het recht krijgt haar eigen regeering
te kiezen, 3o. dat het bestuur van de stad
Canton zal worden gereorganiseerd en dat
de burgemeester voortaan door algemeen
kiesrecht zal worden benoemd en 4o. dat
alle belastingen zullen worden afgeschaft.
De „Times" meldt uit Sjanghai dat hetaan-
tal dooden en gewonden thans veel grooter
is dan gewoonlijk in de Chineesche oorlo
gen. Het leger van Kiangsoe meldde vier
dagen geleden duizend dooden in den oos
telijken sector, terwijl de hospitalen van
Sootsjau en Nanking vol gewonden zijn.
Tsjekiang publiceert geen verliezen, maar
het Roode Kruis is daar druk in actie, ter
wijl ook daar de ziekenhuizen vol zijn.
Het Chineesche Roode Kruis ontving
een telegram uit Woefing, volgens hetwelk
de vijandelijkheden op het noordelijk front
zijn begonnen. De troepen van Anhwei
(Nganhwei, de provincie ten N.O. van Tsje
kiang?) hebben de troepen van Tsjekiang
aangevallen.
De Koningin heeft het bij het „Volk" ver
bruid.
Onder den pakkenden titel „Koningin en
gemeenteraad" maakte het blad melding van
een pijnlijk conflict.
Zaterdag werd te Amsterdam met eenig
ceremonieel de voltooiing van de Coenhaven
gevierd.
„Omdat de arbeiders daarbij belang heb
ben", is het natuurlijk, dat de raadsleden
daartoe worden uitgenoodigd.
Ook de Koningin is genoodigd. Zoolang
zij het hoofd van den Staat is, mag dit.
Maar wat niet mag is dit ergelijke, waar
van het „Volk" in deze woorden gewag
maakt:
„Wat echter minder begrijpelijk is, is dat
in een demokratischen tijd als deze, bij een
gelegenheid, waarbii een groot, speciaal Am-
sterdamsch belang od den voorgrzn'1
door tiaar tegenwoordigheid den anderen
autoriteiten zekere dwang wordt opgelegd.
Of dat van de koningin zelf is uitgegaan,
of dat van andere zijde daarop invloed is
geoefend, een feit is, dat voor de uitgenoo-
digde raadsleden althans, kledingsvoor
schriften zijn gegeven, die het van meerde
ren hunner onmogelijk maken van hunne
belangstelling te doen blijken. De vertegen
woordigers der burgerij moeten zich onder
werpen aan voorschriften, die steunen op
gansch verouderde opvattingen van etiquet
te, opvattingen die niet meer van dezen tijd
zijn en die thans de vertegenwoordigers van
bijna de helft der burgerij hinderen in de
uitvoering van hunne volle taak."
De „Rotterdammer" spot met dit komiek
geval als volgt:
„We hebben direct gepoogd inzage te krij
gen van de uitnoodigingen, die de drukken
de en tyrannieke bepalingen bevatten.
Het is ons gelukt Ziet hier wat is voor
geschreven: „Dames: wandelcostuum; Hee-
ren: wandelcostuum met hoogen hoed,
ambtscostuum of uniform (groot tenue)".
Nu begrijpen we aanstonds dat bewuste
proletariërs tegen een ambtscostuum of uni
form en dan nog wel groot tenue onoverko
melijke bezwaren hebben. Dat riekt naar
het militairisme!
Maar een wandelcostuum mag ook. Daar
tegen bestaat toch van marxistisch stand
punt geen bezwaar. Ook Marxisten wande-
den, ook Marxisten dragen daarbij een cos-
tuum. Dies gaan zij in hun marxistisch wan
delcostuum. Makkelijker kan het al niet.
Het kapitalistische en reactionaire adder
tje kan dus alleen zitten in „de hooge hoed",
die voor heeren is voorgeschreven.
Is dit niet te eng gedacht?
Ook onder een hoogen hoed kan schuilen
een schrander proletarisch brein.
Reeds onderscheiden we in de rangen van
het proletariaat een petten- en hoeden-pro-
letariaat waarom zouden wij ook voor
het hooge-hoeden-proletariaat geen plaats
inruimen
Hooge-hoeden-proletariërs van alle lan
den vereenigt u
De Nederlandsche Vereeniging van kapi
teins en stuurlieden bij de Rijn- en binnen
vaart, heeft aan de reeders bij de binnen
vaart een schrijven gezonden, waarin zij o.m.
het volgende onder de aandacht van ge
noemde reeders brengt:
„Tengevolge de buitengewone tijdsom
standigheden en het gebrek aan behoorlijke
voorschriften betreffende materiaal, beman
ning, enz. komt het herhaaldelijk voor, dat,
öf het schip wat betreft uitrusting, onder
houd enz., niet voldoet aan matig gestelde
eischen voor de betrokken vaarroute, èf dat
de capaciteiten van het personeel niet van
dien aard zijn, dat de verantwoording voor
materiaal, goederen en passagiers aan hen
kan worden toevertrouwd.
Daarbij komt het voor, dat, wanneer vol
gens het oordeel van den kapitein het ma
teriaal niet in behoorlijken staat is, of dat
de belading van de boot, waarmede hij
moet varen, tegen zijn advies in, onoordeel
kundig is geschied, aanmerkingen dienaan
gaande toch achterwege blijven, om reden
geëischt wordt, dat, hoe dan ook, gevaren
moet worden. Deze wijze van doen levert
gevaar op, niet alleen voor verlies van ma
teriaal en goederen, doch ook van men-
schenlevens. De scheepsrampen, die door
ons dit jaar nauwkeurig zijn genoteerd, be
vestigen het bovenomschrevene. Het ligt nu
in onze bedoeling het daarheen te leiden,
dat een commissie, bestaande uit werkge
vers en werknemers, overleggen aan welke
algemeene eischen schepen voor de binnen
vaart alsook voor de vaart op Zuiderzee,
Zeeuwsche stroomen en groote rivieren zou
den moeten voldoen. In de eerste plaats
dient natuurlijk gelet op hetgeen nu alreeds
bij reglement is voorgeschreven.
De uniformiteit, welke daardoor ontstaat,
schept een gelijkwaardigheid in den concur
rentiestrijd en geeft tevens een waarborg
voor verladers van goederen, alsook voor
hen, die als passagiers per boot reizen. Aan
genaam zal het ons zijn van u te verne
men of u aan een en ander zult willen me
dewerken, opdat het veilig verkeer te wa
ter worde bevorderd en bij ongevallen niet
gezegd kan worden, dat nalatigheid van de
zijde der reeders oorzaak is.
Het R. K. Verbond van Werkgevers-Vak-
vereenigingen en de Algemeene R. K.
Werkgeversvereniging hebben aan den
Hoogen Raad van Arbeid een schrijven ge
zonden, waarin o.m. het volgende wordt
gezegd:
„Hij zij Minister, werkgever of arbeider,
voor geen van wie een goede regeling der
ziekteuitkeering na aan het harte ligt, zal
de wijze, waarop de wettelijke regeling
dezer materie haar gang door de wetge
vende vergaderingen, de departementen en
advieslichamen heeft gemaakt, tot onver
deelde voldoening kunnen strekken. Wan
neer dan ook thans eindelijk een vooront
werp van Wet aan het oordeel van Uwen
Raad wordt onderworpen, nadat door U
eerst over de hoofdbeginselen zelve der
wettelijke voorziening van voorlichting is
gediend, dan kan het bezwaarlijk anders,
of de Algemeene R. K. Werkgevers Veree
niging en het R. K. Verbond van Werkge-
versvereenigingen hebben met de grootste
belangstelling en zij het niet onverdeeld
met groote waardeering kennis genomen
van hetgeen tenslotte tot een wetsontwerp
is gegroeid en gerijpt."
Na uitvoerige bespreking van het ontwerp
luidt het verder o.m.:
Onder deze omstandigheden is het voor
ons dan ook ondoenlijk ons zonder meer
voor dit wetsontwerp uit te spreken. Wij
achten ons niet verantwoord mede te wer
ken aan de tot stand koming eener wet,
waarvan de geldelijke gevolgen niet zijn te
overzien. Wat wij in ons besluit van 11 Jan.
1920 voorop hebben gesteld, heeft helaas
nog in beteekenis gewonnen; immers is de
economische positie van de Nederlandsche
nijverheid door tal van omstandigheden
buitengewoon slecht geworden. Ondanks
onze herhaalde en dringende vertoogen
laatstelijk met allen klem op ons Reconstruc
tie-Congres van December 1923 herhaald, en
demonstratief aan de publieke belangstel
ling voorgelegd, bleef het bedrijfsleven in de
ongunstige positie, waarin het door oorzaken
van buiten en van binnen was geraakt.
Wij zullen ons dan ook noodgedwongen
en nog in sterker mate dan wij deden in
Januari 1920 krachtig blijven verzetten
tegen elke vermeerdering der financiëele
lasten, die op het bedrijfsleven drukken.
Nu de Minister omtrent den financiëelen
kant der verzekering geen licht wist te ver
spreiden, hebben wij zelf getracht ons een
oordeel te vormen van de kosten, die een
regeling der ziekteverzekering door bedrijfs
verenigingen met zich zal medebrengen.
Wij hebben daarbij niet alleen gedacht aan
de kosten van het ziekengeld zelve, doch
eerder aan de onproductieve administratie
kosten die noodzakelijkerwijs aan een wijd-
schere-gelde ziekteverzekering Verbonden
zullen zijn.
Wij zouden zonder meer niet durven be
weren, dat bij invoering der Ongevallen- en
Ziektewet 1925 de administratiekosten der
ziekteverzekering in dezelfde evenredigheid
zullen stijgen. Wel meenen wij, zonder ge
vaar voor betichting van overdrijving te
mogen stellen, dat de meest goedkoope uit
voering van het aan Uwen Raad voorgelegde
ontwerp zeker 25 pCt. van de betaalde
premie zal vorderen."
Het schrijven eindigt als volgt:
„Het voorontwerp lijkt op verschillende
punten voor verbetering vatbaar.
Vooreerst moeten wij ons blijven verzet
ten tégen 'de handhaving der Raden van Ar
beid als organen, die mede met de uitvoe
ring der Wet zullen worden belast. Het ga
rantiefonds van de Proeve-Posthuma-Kupers
lijkt ons verre te verkiezen.
Wordt dit onderdeel van de Proeve door
den Minister niet gevolgd, dan achten wij
gelijkelijke premiebetaling door werkgevers
en werknemers de eenig juiste gedragslijn.
Worden de werkgevers uitsluitend met de
premiebetaling belast, dan bestaat er geen
enkele aanleiding om de Bedrijfsvereeni-
gingen bedoeld in art. 12, uitsluitend uit
werkgevers bestaande, slechts als overgang
te dulden.
Deze vorm van bedrijfsvereeniging zou
dan het normale type moeten uitmaken,
conform de Proeve-Posthuma-Kupers.
Bovendien zou boven eiken twijfel vast
moeten staan, dat goed-functioneerende fa-
brieksziekenkassen kunnen gehandhaafd
blijven; noch de betrokken werkgevers noch
de betrokken arbeiders verlangen de ophef
fing van deze kassen."
De Koningin-Moeder heeft het voornemen
zich in het begin der volgende week voor
eenige luchtverandering voor ongeveer drie
weken naar Wildungen te begeven. Op weg
daarheen zal zij een kort bezoek brengen
aan haar zuster, de vorstin-moeder van Bent-
heim en Stfcinfurt te Burg Steinfurt en op de
terugreis aan haar broeder, den vorst van
Waldeck en Pyrmont te Arolsen.
Als gevolg van de beslissing inzake de
forensenbelasting te Middelburg, verneemt
de Tel., dat ook van de extra-aanslagen,
waarop Deventer gerekend had, maar weinig
terecht zal komen, In plaats van eenige ton
nen wordt het 'n bedrag van ruim 60.000.
Zelfs de heer Henri Deterding was door
den Deventerschen gemeentel, fiscus aange
slagen als forens, omdat er te De
venter ook als overal, petroleum wordt ver
kocht!
BINNENLANDSCHE HAVENS.
AMSTERDAM. Aangekomen 14 Sept.
Madoera, Java stukgoed, Sumatrakade Mij.
„Nederland" Aalborg, Swansea, steenkool
Ertskade, Diederiks Transp. Bedr.Kal-
mar, Skeleftea, hout, Minervahaven, Bijls-
ma v. d. Hoek Hammenia, Helsingfors,
hout, Oude Houthaven, Splithoff's Bevr.
kant.Toba, Hamburg stukgoed, Fosfaat-
fabriek, Vrachtmail Am. l'Hermite, Duin
kerken, stukgoed, Handelskade, Ver. Carg.
kant,Neptunes, Piraeus, stukgoed, Surina-
mekade, Ver. Cargkant.Hever, Hamburg,
stukgoed, Handelskade, Ned. Bevr. kant,
Lingestroom, Londen, stukgoed, Handelska
de, Holl. Stoomboot Mij.Prins der Neder
landen, Java, stukgoed, Sumatrakade, Mij.
„NederlandMavis, Londen, stukgoed,
Handelskade, Gen. Stema Transp. Cy.
Jantje, Londen, stukgoed, Westerdok, Salo
mons Shipping Equity, Goole, stukgoed
steenk Handelskade, N. V. Gebr. Scheuer
Rijnstroom, Huil, stukgoed steenkool, Han
delskade, Holl. Stoomboot Mij.Astarte,
Bremen, stukgoed, Ruyterkade, v. Es v.
Ommeren Crynssen, Hamburg, stukgoed,
Surinamekade, Vrachtmail 15 Sept. Ronan,
Leith, stukgoed, Handelskade, Ver. Cag.
kant.
IJmuiden.Aangekomen 14 Sept. Hamrao-
nia v. Helsingfors, Neptunus v. Gibraltar,
Toba v. Hamburg, Amiral, 1' Hermite v.
Duinkerken Vreewijk v. Caen n. IJmuiden,
Clara Kunstmann n. Leningrad, Hever v.
Hamburg, Lingestroom v. Londen, Prins
der Nederlanden v. Batavia, Mavis v. Lon
den motorschoener Jantje v. Londen, Equity
v. Goole, Rijnstroom v. Huil, Justina (Casco)
per sleepb. Nestor terug uit zee, Astarte v.
Bremen, Crynssen v. Hamburg, Ronzq v.
Leith.
Vertrokken 14 Sept. Justina (Casco) per
sleepb. Nestor, Rotterdam.
Aangekomen 15 Sept. Conia v. Tampico.
IJmuiden. Aangekomen 15 Sept. Edda v.
Sundsvall, Emmapark v. Malta, Rhein v.
Hamburg, Zeus v. Cadix.
VLIELAND. Aangekomen 15 Sept. Prof
Buys v. Hull, Starling v. Londen.
Vlieland. Aangekomen 14 Sept. Mayrix v.
HuU.
Delfzijl- Aangekomen 13 Sept. Susanna
Maria, Gerdelmann Hassia, Ludwig Ha
ren 31, Wessels Nomadis, Veldman Wim,
Bosma, Franza 12, Wessels, Emden.
Maassluis. Aangekomen 13 Sept. Hohen-
felde, lich IJmuiden per sleepboot Brussa,
Danae v. Caen 14 Sept. Depute Maurice
Bernard v. IJmuiden, Fylgia v. Stockholm,
Auby v. Bremen, C. E. Nymann v. Hull,
Vard v. Hull, Archangel v. Harwich, Peleus v.
Japan, Stad Zaandam v. Oxelosund, Felixto-
we v. Harwich, Batavier III v. Londen, Wil-
helminapolder v. Londen, Import v. Londen,
Uno v. Londen, Leda v. Londen, Zent v.
Santa Maria, Audax v. Fredriksstad, Bayford
v. New. Castle, Iris v. Bremen, Helle v. Ot
terbacken, Dione v. Trangsiund, Catharina,
m. sch v. Purfleet, Enid v. Marseille n. Oden
se, Najade v. Sevillia, Macclesfield, v. Grims
by, Jerveaulx Abbey n. Hull, Soerakarta v.
O. k. Adrika, Soekaboemi v. Hamburg,
Gunver v. San Carlos, Heinz Horn v. King'
ston n. Bremen, Renata v. Stettin, Tus-
hima Maru v. Middlesbro, Harriet v. Barcelo'
na n. Helsingfors, Irwell v. Goole, Ormur v.
Londen, Teessider v. New. Castle, Virgo v.
Londen, Ophelia v. Antwerpen, S. N. A. H.
v. Rouaan, Bore v. Savannah, Carnia v. Lon
den, Bronzi v. Liverpool, Grangemouth v.
Leith, August Thyssen v. Hamburg, Arti
ficer v. Londen. Treverbyn v. Bahia Blanca,
Westland v. Leith, Diskus v. Hull, Ulanga v.
Hamburg, Strassburg v. Hamburg Ella v.
Hamburg 15 Sept. Capt. Edmund Labori v.
Rouaan, A. Nolze v. Bremen, Katwijk v.Caen
Prima Maru v. Bremen, Eemstroom v. Ham
burg, Gallium v. Methil, Gaasterland v.Gran-
gemouth Media v. Calcutta, Castlemoor.
New. Castle, Hermann Burmeister v. Bre
men, City of Lahore v. Hamburg,Medjerda
V. New. Castle gepasseerd 6 v. m. Emma park
v. Levant n. Amsterdam vertrokken 13 Sept
Progres n. Noordzee, Oranjepolder n. Lon
den, Nyroca n. Southampton, Cederic n
Montreal, Bernisse n. Hamburg, Signaln.
Wiborg, Ouse n. Goole, Marylebone n.
Grimsby, Batavier VI n. Hull, Strinda n
Narvik, Poeldiep n. Kingslynn, Loosdrecht
n. Flensburg, St. George n. Harwich 14
Sept. Suzan Maersk n. W. Hartlepool, Galdy
Light n. Montreal, Frinton b. Harwich, Fi
delitas n. Genua, Saarland n. Japan, Clara
Cames n. Triest, Vredenburg n. Narvik, Ger-
manix, sleepb., n. Bremen met 2 bakken op
sleeptouw, Petricola n. Fiume, Aldabi n. B.
Ayres, Heinz Horn n. Bremen, Mannheim n.
Hamburg, Montan, m. b. b. Hamburg15
Sept. Enid, n. Odense, Gunver n. Dene
marken, Harriet n. Helsingfors.
Maassluis. Aangekomen 15 Sept. Fede v.
Rosario.
Vertrokken 15 Sept. 476, sleepb.Sout
hampton met een jachtRoma, sleepb,,
Harburg met twee bakken.
Maassluis. Aangekomen 15 Sept. 476
sleepb., terug uit Zee met een jachtHol
land v. Gefle.
Vertrokken 15 Sept. Poolzee, sleepb., Har
burg, met een pers en bak Limburg, sleepb.
IJmuiden met motor Luna Aalberts Njord
v. Cothenburg, A. A. Nolze v. A'dam.
Maassluis. Aangekomen 15 Sept. Castle
moor van Narvik.
Vlissingen. Gepasseerd 14 Sept. naar
Antwerpen Klipfontein v. Amsterdam, Sebu
bv. Amersfoort n. Hamburg, Stad Arnhem
n. La Plata, Pendrecht n. Constantza.
Van Antwerpen Essen n. Batavia, Soera
karta n. R'dam, Syrië n. Alexandrië, Lyons
Mrau n. Japan, Feodosia n. Soldier, Prince n.
Malta, Innoko n. New. York, Glenapp n.
China, Wiegand n. Chili.
15 Sept. naar Antwerpen Tannenfels v.
Bombay, Anvers v. Buenos Ayres, Tallo v.
Swansea.
NEDERLANDSCHE STOOMVAART
LIJNEN.
Alcyone (R. Z. A. lijn) thuisreis p. 13/9
Finisterre.
Andijk (Br. Indië lijn) uitreis p. 13/9 Perim.
Amstelland (H. Lloyd) uitreis 10/9 v. Las
Palmas.
Aldabi (R. Z. A. lijn) 14/9 v. R'dam n. Zuid
Amerika.
Amersfoort (W. I. M.) 14/9 v. Hamburg te
Antwerpen.
Adonis (IC. N. S. M.) R'dam—Vigo p. 14/9
Dungeness.
Agamemnon (K. N. S. M.)14/9 v. Genua te
Livorno.
Ariadne (K. N. S. M.) R'damSpanje p.
14/9 Dungeness.
Bacchus (K. N. S. M.) 13/9 v. Patras n.
Venetië.
Batoe (Nederl.) uitreis 13/9 v. Hurghada.
Breda (W. I. M.) 10/9 v. Antofagasta n.
Valparaiso.
Boeroe (H. O. A. lijn) thuisreis 13/9 v.
Yokohama.
BERENICE (K. N. S. M.) 13/9 v. Palermo
n. Gibraltar.
CRYNSSEN (W. I. M.) 14/9 v. Hamburg
te Amsterdam.
CENTAUR (Oceaan) 13/9 v. Liverpool n.
Java.
CERES (K. N. S. M.) 13/9 v. Piraeus te
Constantinopel.
CELEBES (Nederl.) uitreis 13/9 v. Belawan.
DRECHTDIJK (H. A. L.) Pacific—R'dam
11/9 v. Colon.
DJOCJA (H. W. Afr. lijn) uitreis p. 14/9 Dun
geness.
DRECHTERLAND (H. Lloyd) 13/9 v.
Buenos Ayres n. A'dam.
EUMAEUS (Oceaan) 12/9 v. Tsingtao n.
R'dam.
ERATO (K. N. S. M.) A'dam—Lissabon p.
13/9 Dungeness.
GROTIUS (Nederl.) uitreis 14/9 te Sout
hampton.
GAROET (R. Lloyd) 14/9 v. R'dam te Ham
burg.
GORONTALO (R. Lloyd) 14/9 v. Perim n.
Kurrachee.
HAARLEM (W. I. M.) Chili—Duinkerken
p. 14/9 St. Cath. Point.
HERCULES (K. N. S. M.) 13/9 v. Cavalla
n. Samos.
INO (K. N. S. M.) KoningsbergenA'dam
p. 14/9 Brunsbuttel.
IRENE (K. N. S. M.) 13/9 v. Barcelona n.
Tarragona.
KEDOE (R. Lloyd) thuisreis p. 12/9 Finis
terre.
KAMBANGAH (Java—New York lijn)
JavaNew York p. 13/9 Perim.
KEDOE (R. Lloyd) wordt 16/9 v.m. 8 uur
van Batavia te R'dam verwacht.
KAWI (R. Lloyd) uitreis p. 13/9 Gibraltar.
KON. DER NEDERLANDEN (Nederl.)
uitreis 15/9 te Sabang verwacht.
KLIPFONTEIN (H. Afr. lijn) 14/9 v. A'dam
te Antwerpen.
LOMBOK (H. Afr. lijn) uitreis 12/9 te Port
Said.
MOENA (Nederl.) Pisagua—Europa 12/9
v. Horta.
MENADO (R. Lloyd) 13/9 v. Hongkong te
Batavia.
MAASLAND (H. Lloyd) 13/9 v. Hamburg
n. A'dam.
MERCURIUS (K. N. S. M.) 13/9 v. Con
stantza n. Galatz.
MINERVA (K. N. S. M.) Alicante—Hoek
van Holland p. 14/9 Prawle Point.
NEPTUNUS (K. N. S. M.) 14/9 v. Gibral
tar te A'dam.
NEREUS (Oceaan) Batavia—A'dam p. 13/9
Peroim.
NIEUW AMSTERDAM (H. A. L.) New
YorkR'dam. 15/9 v. Plymouth.
ORANIA (H. Lloyd) uitreis 12/9 v. Las
Palmas.
ORPHEUS (K. N. S. M.) Aarhus—A'dam
p. 15/9 Brunsbuttel.
PALEMBANG (R. Lloyd) thuisreis p. 13/9
Sagres.
PLUTO (K. N. S. M.) 13/9 v. Vigo n. A'darr.
PRINS DER NEDERLANDEN (Nederl.)
14/9 v. Batavia te A'dam.
POSEIDON (W. I. M.) 14/9 v. Hamburg te
Bremen.
PELEUS (Oceaan) 14/9 v. Japan te R'dam.
RINDJANI (R. Lloyd) thuisreis 14/9 v.
Marseille.
RIJNDAM* (H. A. L.) 13/9 v. New York n.
R'dam.
REMBRANDT (Nederl.) thuisreis 14/9 v.
Belawan.
RIETFONTEIN (H. Afr. lijn) thuisreis
13/9 v. Port Said.
RONDO (Nederl.) thuisreis 15 of 16/9 te
Marseille verwacht.
SCHIEDAM (H. O. A. lijn) uitreis p. 12/9
Gibraltar.
SOERAKARTA (H. Afr. lijn) 14/9 v. Oost
Afrika te R'dam.
OEKABOEMI (R. Lloyd) 14/9 v. Hamburg
te R'dam.
SALLAND (H. Lloyd) 14/9 v. Bremerhaver
te Hamb.
SITOEBONDO (R. Lloyd) thuisreis p. 13/9
Perim.
SOMMELSDIJK (Br. Indië lijn) uitreis
13/9 v. Colombo.
SPAARNDAM (H. A. L.) R'dam—New
Orleans 12/9 v. Tampico.
SIMALOER JavaNew York lijn) Java
New York p. 13/9 Kaapstad.
SOEMBA (Nederl.) uitreis 11/9 v. Belawan.
STRABO (IC. N. S. M.) Dantzig—A'dam p.
14/9 Brunsbuttel.
TOBA (H. Afr. lijn) 14/9 v. Hamburg te
A'dam.
TERNATE (R. Lloyd) uitreis p. 15/9 Pan-
tellaria.
TELLUS (K. N. S. M.) 14/9 v. Malaga te
Huelva.
THESEUS (K. N, S. M.) R'dam—Alicante
p. 14/9 Dungeness.
TEIRESIAS (Oceaan) Japan—R'dam 11/9
v. Port Said.
ULYSSES (K. N. S. M.) 12/9 v. Xeropota-
mos n. Canida.
WATERLAND (H. Lloyd) thuisreis 11/9
v. Las Palmas.
ZEELAND IA (H. Lloyd) thuisreis 14/9 v.
Pernambuco.
ZEUS (K. N. S. M.) 15/9 v. Cadix te A'dam.
ALWAKI (R. Z. A. lijn) thuisreis 12/9 v.
Bahia.
ALHENA (H. Afr. lijn) uitreis 15/9 Tanga.
GROOTENDIJK (H. A. L.) R'dam—New
York p. 15/9 Scilly.
PALAMED (Oceaan) 13/9 v, Batavia n.
Singapore
SARPEDON (Oceaan) JapanR'dam 13/9
v. Singapore.
IJSELSTROOM (H. W. Afr. lijn) thuisreis
13/9 te Bordeaux.
AMBON (H. W. Afr. lijn) thuisreis 11/9 te
Duala.
AURORA (K. N. S. M.) 14/9 Cadix te Ge
nua.
CALYPSO (W. I. M.) 13/9 v. New York n.
Cap Haïti.
COMMEWYNE (W. I. M.) 10/9 v. Para
maribo n. Madeira.
GAASTERLAND (H. W. Afr. lijn) thuis
reis 11/9 v. Dakar.
HAARLEM (W. I. M.) 15/9 v.|Chili te Duin-
kerken*
HERCULES (K. N. S. M.) 15/9 v. Cavalla
te Samos.
JAN PIETERZ. COEN (Nederl.) uitreis
15/9 te Port Said.
JAVA (H. W. Afr. lijn) uitreis 13/9 te Free
town.
MERCURIUS (K. N. S. M.) 14/9 v. Sicilië
n. Galatz.
RHEA (W. I. M.) 15/9 v. A'dam te Hamburg-
BUITENLANDSCHE HAVENS.
ALSTER, 14/9 v. Hamburg n. R'dam.
ATLANTIC SUN 12/9 v. New Orleans n.
Rotterdam.
AVONTURE, De Groot, 12/9 v. Fredericia
te Holtenau.
BATAVIER IV 14/9 v.m. 9.10 v. R'dam
te Gravesend.
BELLATRIX W. Hartlepool-Montreal p.
14/9 Dunnet Head.
BERKELSTROOM 11/9 v. Plymouth n.
Towey.
CHRYSANTHI R'dam—'Turanto p. 14/9
Gibraltar.
DORA 10/9 v. R'dam te Huil.
DRECHTSTROOM 12/9 v. Paulliac te
Port Talbot.
DUBHE 12/9 v. Rosario te Las Palmas.
DURAZZO 12/9 v. Dantzig n. Hamburg
EEM R'dam—Rostock p. 14/9 Holtenau.
FLORAPARK van Zwarte Zee p. 13/9 Zea
GAZELLE, m.b. 12/9 v. Bremen n. Zweden.
GOTALAND van R'dam p. 13/9 Elseneur.
GREIF 13/9 v. Stettin bn. R'dam p. 15/9
Brunsbuttel.
JANTINA FENNEGINA, v. d. Veen,
12/9 v. Londen n. Duinkerken uitgeklaard.
JATA MENDI R'damTorre Anunziata
p. 13/9 Gibraltar.
JOHANNA 10/9 v. Barcelona n. Malta.
JONGE JACOBUS Girenti n. p. 14/9
Gibraltar.
KEYINGHAM R'dam—Algiers p. 13/9
Gibraltar.
LIESEL HOLM R'dam—Alicante p. 13/9
Gibraltar.
LUNA KoningsbergenR'dam p. 14/9
Brunsbuttel.
MAAS 13/9 v. Koningsbergen te Ystad.
MADEIRA 12/9 v. Bahia n. R'dam.
MARKEN R'damMontreal p. 14/9 Dover.
MERAK RosarioSevilla 11/9 v. Las Pal
mas.
MONT BLANC 12/9 v. Tyne te Hamburg.
NOORDSTROOM 12/9 v. Riga te Hartlr-
pool.
NOORD 14/9 Koningsbergen-n. Uleaborg
PENDRECHT 14/9 v. Constantza te Ant
werpen.
Pt L. M. 12 van R'dam p. 14/9 Ouessant.
PRIAMUS 13/9 v. Dantzig n. R'dam.
PROCYON RosarioR'dam 11/9 v. Las
Palmas.
ROTHENBURG LeningradR'dam p.
14/9 Brunsbuttel.
RIJNDIJK 11/9 v. San Nicolaas te Oran,
SCHIE 14/9 v. Koningsbergen te Trangsund,
SEBU 14/9 V. Hamburg te Antwerpen.
STAD ARNHEM 14/9 v. La Plata te Ant
werpen.
TALLO 15/9 v. Swansea te Antwerpen.
THEANO Belfast—A'dam p. 14/9 Lizard.
TRITO R'damDublin p. 14/9 Lizard.
TWEE GEBROEDERS, Bonninga, U/9 v.
Hamburg n. Kjerteminde.
TYNE 12/9 v. Matyluoto n. Zaandam.
TYRO 12/9 v. Cork n. Swansen.
WALCHEREN R'dam—Montreal p. 13/9
Dungeness.
WESTPLEIN 13/9 v. Lulea n. R'dam.
WIL. VAN DRIEL SR. La Goulette—
R'dam p. 13/9 Ouessant.
IJSEL 13/9 v. Raumo te IJxpilla.
ZAANSTROOM 11/9 v. A'dam te Avon-
mouth.
ZWALUW v. d. Veen, 13/9 v. Frederica ta
Holtenau.
ZAAN 13/9 v. Kotka n. R'dam.
ZAANDIJK 13/9 v. Cardiff n. Buenos Ayres,
AGNETAPARK 14/9 v. Antwerpen te Malta
CHATEAUROUX van R'dam p. 14/9 Oues
sant.
EEMDIJK San NicolasLas Palmas p*.
12/9 Kaap Frio.
FLORAPARK 13/9 v. Hamburg te Piraeus.
GOALPARA 13/9 v. Kurrachee te Soera-
baya.
JULIANAPARK 13/9 v. Kimassl te Parijs.
KEELUNG 13/9 v. Melbourne te Soerabaya.
LANRICK 14/9 v. R'dam te Leith.
LID VARD Nuevitas—R'dam 6/9 v. Ber
muda.
MAASDIJK 12/9 v. Algiers te Rosario.
MALAYA SemarangKopenhgen p. 14/9
Ouessant.
MONTE BIANCO Buenos Ayres—R'dam
129 v. Las Palmas.
OTHON STATHATOS Buenos Ayres—
R'dam 12/9 v. Las Palmas.
PINNA 14/9 v. Balik Papan n. Dunnedin.
RIBERA CebuR'dam 14/9 v. Gibraltar.
Rijndijk 11/9 v. Oran te San Nicolas.
STAD ARNHEM 14/9 v. R'dam te Ant-
werpen.
TYDEUS R'dam—Yokohama 13/9 v. Pe«
nang.
VALKENBURG 14/9 v. Holtenau n. Borg,
sund.
VECHTDIJK R'dam—Liverno p. 13/9 Gi
braltar.
WEST CHOPEKA 14/9 v. Soerabaya n.
Singapore.
ZAANDIJK Cardiff—Buenos Ayres p. 14/9
Lands' End-
Een loonconflict?
Uit Christiania wordt uit Spitsbergen ge
schreven:
Zooals bekend, zijn er Nederlandsche ko
lenmijnen te Barentsburg, in Green Harbour,
op Spitsbergen.
Het schijnt, dat daar een conflict met de
mijnwerkers is uitgebroken. Vrijdag arriveer
de n.l. te Tromsö de stoomer „Ameland"
met 76/ werklieden uit de Nederlandsche
Spitsbergmijnen. Zii vertelden, dat nog 16C
man met de „Texel" zullen volgen en dat
de mijnwerkers, in totaal 230 man, waren ge
dwongen, te werken onder omstandigheden
o.a, bij het accoordsysteem die het on
mogelijk maakten zooveel te verdienen, dat
zij van het loon konden bestaan met name
diegenen, die een gezin hadden te onder
houden.
Hierbij komt, dat de directie ten loons
verlaging had aangekondigd. De terugge
keerde werklieden vertelden, dat besprekin
gen met den winter-chef hebben plaats ge
had, doch dat deze geweigerd had eenige
toezegging tot verbetering van de loonen
der mijnwerkers te doen,
