JS
Brieven uit Rome.
Ingezonden Mededeelingtn.
Donderdag 18 September 1924
47ste Jaargang No. 15843
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden. - Eerste Blad
Aanvulling.
Mr. Dr. D. A. P. N. Kooien.
Reclame op poststukken.
Advocaat-winkelier.
De kosten der herhalings
oefeningen.
Rijwielbelasting.
De kosten der Rijwielbelasting.
Het Broekhuijs-Sneeuwbal-
systeem.
De Noord-Hollandsche Bank
te Alkmaar.
Agenda 19 September
Nogmaals de „Adoro Te-Film".
De Amsterdamsche Poort.
Demonstratie over doelmatige
volksvoeding.
Jubilea.
Besmettelijke ziekten.
Ontsierende reclame.
In de opengebroken straat gereden.
a 75 cents per regel.
Aangehouden.
Nog een.
De bebouwing rond de
Zomervaart.
De rijksweg Haarlem-Alkmaar.
Telegraphisch Weerbericht
De abonnementsprijs bedraagt voOt-
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentiën 35 cents per regel/
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen den tekst,
als ingezonden mededeeling, 60 ct.
per regel op de le Pagina's 75 ct
per regel. Vraag- en aanbod-adver-
tentiën 14 regels 60 ct per plaat
sing; elke regel meer 15 ct., bij
vooruitbetaling.
ROME IN DEN ZOMER.
Einde Mei begint men in de Eeuwige
Stad reeds goed te voelen dat men in het
Zuiden woont. De heerlijke voorjaarstem-
peratuur heeft plaats gemaakt voor de
warme zonnestralen, die van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat op pleinen en in
de straten schijnen en de groote zomer
hitte aankondigen. Men vindt het aange
naam, de eerste dagen van den zomer is
de warmte nog zoo goed te verdragen. De
maand Juni brengt nog meer warmte en
men heeft dan nog de laatste regenbuien
en regenbuitjes die de temperatuur nog iets
afkoelen. Ook de nachten zijn frisch en dik
wijls zeer koel. De vreemden die nog te
Rome verblijven vinden de temperatuur
zeer aangenaam. Het verschil van hun
noordelijk land met het warme Italië doet
in den eersten tijd aangenaam aan, vooral
ook daar ze de zekerheid hebben van
mooi weer in hun bezoeken aan de be
zienswaardigheden van de Eeuwige Stad en
spoedig de warmte te kunnen ontvluchten.
Maar tegen 20 Juni begint men al tame
lijk te transpireeren en te spreken over de
warme dagen. De weinige toeristen en
vreemdelingen die te Rome achtergebleven
zijn pakken hun koffers en reizen af. De
vreemdelingen, steeds te Rome vertoevend,
zijn meer gewend en gehard tegen de tem
peratuur en weten ook hoe zich te be
schermen tegen de groote warmte, blijven
als 't eenigszins kan, overdag binnenshuis,
en spreken er over om «enigen tijd te gaan
doorbrengen in hun vaderland of naar het
noorden of de bergstreken te vertrekken.
Met het feest van de H.H. Apostelen Pe
trus en Paulus, patronen van Rome, ls
men voor goed in de warmte. Men vindt
nog wat koelte in de groote Basiliek van
Sint Pieter, waar dien dag geheel Rome
komt om te bidden en ook de mooie mu
ziek en zang te aanhooren.
Tegen dien tijd hebben echter de reis
agentschappen 't druk. Den geheelen dag
en vooral 's avonds worden de treinen, die
naar het noorden vertrekken, bestormd
door de vreemdelingen die te Rome hun
woonplaats hebben, door studenten die het
examen achter den rug hebben en nu zoo
spoedig mogelijk naar streken met aange
namer temperatuur verhuizen. In de eerste
dagen van Juli vindt men te Rome nog
maar weinig leden van de Nederlandsche,
Fransche, Duitsche en Belgische kolonie, en
die er nog zijn, verklaren dat ze om die
of die reden nog wat moeten blijven. Het
wordt dan ook al warmer en warmer en
meestal brengen de nachten geen verkoe
ling meer. Ook de talrijke diplomaten zijn
vertrokken en laten een secretaris of atta
ché achter om de weinige zaken die zich
zouden kunnen voordoen in den zomer te
behandelen. Het verblijf in de Eeuwige
Stad heeft dan ook niets aangenaams meer.
Als men des morgens tegen zes uur over
het Sint Pietersplein gaat, staat daar reeds
de zomerzon te branden dat 't een lust is
en blijft daar tot tegen den avond. Zeker
een reden waarom de Romeinen in den
zomer heel niet naar Sint Pieter komen.
Het verschil van temperatuur in de St. Pie
terskerk en daarbuiten is dan zoo groot,
dat bij de deuren van de Basiliek een
onhoudbare tocht ontstaat, en wee dengene
die verhit de kerk binnenkomt en daar te
lang verblijft. De magazijnen en winkels
hebben evenals de kantoren enz., den
zómerdienst ingericht. Men sluit de zaak
tegen elf uur, half twaalf, en men opent
weer tegen vier of vijf uur.
Na den uittocht der vreemdelingen begint
die der Romeinen. Een bijzonder geluk is
het voor Italië door het vredesverdrag een
tamelijk uitgestrekt gebied verkregen te
hebben in de Alpen, Zeer talrijke Romeinen
en andere Italianen gaan de zomervacantie
en de warme maanden doorbrengen in
Zuid-Tirol, nu officieel Boven-Etsch gehee-
ten. Te Trento heerscht nog 's zomers een
warme temperatuur, maar iets verder in de
bergen nabij Bozen, nu Bolzano geheeten,
geniet men aangenamer temperatuur en ge
zonde frissche berglucht, In grootere en
kleinere plaatsen waar de warmte voor ons
Nederlanders nogal groot is, vertoeven de
Italianen met groote hoeveelheden. In klei
ne plaatsen, als b.v. het vroegere Franzens-
feste, nu Fortezza geheeten, wonen ze in
kleine pensions en bij particulieren, terwijl
Bozen goede zaken maakt met de nieuwe
landgenooten.
Te Rome is ook in de kerkelijke wereld
met de groote warmte de vacantietijd be
gonnen. De studenten der buitenlandsche
colleges zijn naar hun vaderland vertrokken
of naar de landhuizen, die elk Romeinsch
college bezit, en waar ze tot einde October
verblijven. De Romeinsche congregaties wer- j
ken nog een tijd lang, maar weldra wordt
hier ook een zomerdienst ingevoerd, daar
men de Congregaties niet geheel en al
kan sluiten. Men werkt dan met vermin
derd personeel en verminderde werkuren.
De meeste Kardinalen maken zich gereed
Rome te verlaten, eenigen tijd te gaan door
brengen buiten of in hun geboortestreek of
plaats, en dan zich te begeven naar de con
gressen en het groot nationaal Eucharistisch
congres, onlangs te Palermo met zooveel
geestdrift gehouden.
Zijne Eminentie Kardinaal Merry del Val
verbleef dit jaar in het noorden van Italië,
eerst te Padua in het klooster van den H.
Antonius bij de Minderbroeders Conven-
tueelen, daarna te Riese, geboorteplaats van
Pius X en te Treviso, Laatst woonde de
Kardinaal voor eenige dagen aan den voet
van den berg geheeten Col di Lana waar
gedurende den oorlog hevige en verwoede
gevechten plaats hadden tusschen Italianen
en Oostenrijkers, zoodat de bewoners der
streek den berg Col di Sangue, bloedheuvel,
in plaats van wolheuvel hebben genoemd.
Groot sportsman en goed voetganger brengt
de Kardinaal zijn vacantie door met groote
wandelingen in den omtrek en besteeg her
haalde malen den berg. Eens na gedurende
vier uren den berg beklommen te hebben,
vond Zijne Eminentie het geraamte van een
gesneuvelden soldaat, waarschijnlijk door de
winterregens van de aarde ontbloot waar
door het lijk was bedekt geworden. Een
aanduiding zei dat de soldaat behoord had
tot êt 8ste infanterie-regiment. Na een ge
bed voor den gevallenen strijder gestort te
hebben, zocht de Kardinaal het geraamte
van den onbekenden soldaat een behoorlijk
graf te verzekeren. Op de Col di Lana vindt
men nog overvloed van oorlogsmateriaal,
achtergelaten door de vertrekkende troe
pen. Een spade was dus spoedig gevonden
en de Kardinaal deze hanteerend, groef voor
het skelet een behoorlijk graf, waarna hij
met godvruchtige handen het geraamte
daarin legde en het met aarde bedekte. Van
twee stokken maakte de Kardinaal dan een
kruis en plantte dit op het graf. Na een
laatst gebed daalde de Kardinaal den berg
af, de spade als gedachtenis van zijn lief
dewerk met zich nemend.
Van half Augustus tot half October neemt
ook de Paus een betrekkelijken vacantie
tijd. Gedurende die twee maanden verleent
de Paus dan niet de gewone audiënties aan
Kardinalen, Prefekten of secretarissen van
Congregaties of Prelaten der Curie, daar de
Congregaties bijna geen zaken afhandelen.
De audiënties voor particulieren of bede
vaarten gaan door. Maar ook deze worden
voor korten tijd stop gezet, gedurende wel
ken de officieele vertrekken van den H.
Vader aan de schoonmaak worden onder
worpen en de noodige herstellingen en ver
anderingen worden aangebracht. Na twee of
drie weken worden de audiënties voor par
ticulieren of groepen weer hernomen en zoo
ontving de H. Vader in de laatste weken in
een warmte van bijna 100 graden Fahren
heit twee Fransche bedevaarten, de leden
der Federatie der Katholieke hoogeschool-
studenten terug van hun jaarcongres te Pa
lermo, de Italiaansche bedevaarders naar
Lourdes, en ook een groep Nederlanders
onder leiding van den heer Kieckens van
Tilburg naar Rome gekomen. Men ziet dat
de vacantietijd van den H. Vader maar zeer
betrekkelijk een rustperiode kan genoemd
worden!
CIVIS ROMANUS.
In onze beschouwing over de millioenen-
ïiota in het nummer van gisteren is een zin
weggevallen, waardoor de becijfering van
het aanvankelijke tekort van 20 millioen
niet duidelijk was De berekening van den
minister is aldus: het verschil tusschen de
geraamde inkomsten en uitgaven voor den
gewonen dienst geeft een tekort van ruim
15 millioen, welk tekort door weldra in te
dienen nota's van wijzigingen tot 8.5 mil
lioen zal dalen. Daarbij komt dan de te ver
wachten aanvraag van 12 millioen voor het
ouderdomsfonds door den Minister van Ar
beid, wat tot een tekort van ruim 20 mil
lioen voert.
Tot voorzitter van de Tweede Kamer is
foor het tijdvak der tegenwoordige zitting
door de Koningin benoemd mr. dr. D. A, P.
N. Kooien, lid dier Kamer.
Minister Ruys de Beerenbrouck dringt aan
op verwijdering.
'n antwoord op een schrijven aan den Mi
nister van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw inzake de bekende reclame op post
stukken, ontving de Algemeene Nederland
sche Zuivelbond d.d. 10 September het vol
gende schrijven namens den Minister:
Naar aanleid'ng van Uw nevenvermeld
schrijven heb ik de eer U te berichten, dat
door mij bij mim Ambtgenoot van Water
staat er op aangedrongen is maatregelen te
treffen opdat het door U bedoelde reclame
opschrift uit het poststempel zal verdwijnen.
fn'zake de bekende kwestie advocaat
winkelier zal. naar de Msb. verneemt, door
den betreffenden persoon, Mr. S. alhier, een
adres aan de Tweede Kamer worden ver
zonden.
Bovendien zullen verschillende Kamerleden
persoonlijk worden bezocht.
Eerlang mogen wij dus de behandeling van
deze kwestie in de Tweede Kamer tegemoet
•ien.
Blijkens de Memorie van Toelichting op
het hoofdstuk „Oorlog" der Staatsbegroo-
ting voor 1925, bedraagt het totaalcijfer der
geraamde uitgaven, voortvloeiende uit het
houden van herhalingsoefeningen in 1925
1.395.787
De opbrengst van de Rijwielbelasting heeft
in Augustus bedragen 4.592.130. De oor
spronkelijke raming was 3 millioen.
De kosten ter uitvoering van de Rijwiel
belastingwet worden geraamd op 144.000
zijnde 34.000 wegens kosten van aanmaak,
verpakking en verzending der rijwielplaat
jes en 110.000 als vergoeding aan de post
administratie voor den verkoop van de rij-
wielmerken.
De commanditaire vennootschap Broek-
huys-Sneeuwbal-systeem is gisteren failliet
verklaard.
Men meldt ons uit Alkmaar, dat het ver
zoek om surseance van de Noord-Holland
sche Bank ingetrokken is en aangifte is ge
daan dat de bank heeft opgehouden te beta
len.
De vergadering van crediteuren, uitge
schreven tegen a.s. Vrijdag te half twee in de
rechtbank te Alkmaar ter behandeling van
de surséance, gaat niet door dus, daar de
bank zal worden failliet verklaard.
Sociëteit „St. Bavo." Haarlem's Gemengd
koor 8 uur Onderling Genoegen 8
uur Aandeelhouders „Spaarnestad"
half 5 uur.
R. K. Middenstandsgebouw Jacobijne-
straat Zangvereeniging „Kunst na Ar
beid 8 uur.
Stadsschouwburg Het Schouwtooneel
„Boefje" 8 uur.
Arbeidsbemiddelingsbureau van St.'Francis-
cus Liefdewerk Zoetestraat 11 Eiken
Donderdagavond van 8—914 uur.
St. Vincentius-bibliotheek Hagestraat 49
Vrijdag 12 September heropend.
Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran-
ciscus' Liefdewerk, Zoetestraat 11 Eiken
Donderdag van 8—914 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
bijnestraat 15 Alle werkdagen voorm.
van 912 uur, n.m. van 25 uur Zater
dags alleen van 912 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen des
voorm. van half 11half 12 en des nam.
van 3 tot 4 en van half 8 tot half 9 uur.
Telefoon 2981.
R. K. Leeszaal en uitleenbibliotheek
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
10—12, van 2—5 en van 7—10 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken.
Marthavereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingsbureau voor vrouwen. Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
89 uur. Tel. 1671. Tevens gezellig sa
menzijn voor Hollandsche meisjes, die hier
geen tehuis hebben. Zondag en Woensdag
van 8—10 uur n.m.
R. K. Bevolkingsbureaö Gebouw Smt
Bavo Smedestraat 23 van 810 uur
op Maandag- Woensdag, en Vrijdag-
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S. V. E. Maan
dags van 23 uur. Donderdags van 1—2
uur.
Bisschoppelijk Museum. Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, toe
gankelijk.
Van dezijde van 't „Sint Franciscus-Lief-
dewerk" schrijft men ons:
't Is verbazend, zooveel belangstelling er
voor de Congresfilm „Adoro Te blijkt te
bestaan. De roep van buitengewone schoon
heid en 't geweldig succes, dat de film in
andere steden van ons land om alleen
maar eens Leiden en Den Haag te noemen
mocht oogsten, schijnen wel de hoofdzaak
te zijn van den vraaglust van 't Haarlemsch
publiek. Om dien vraaglust eenigermate te
bevredigen en ook om ongewensc-hte teleur-
stellingen te voorkomen, zij hier nog t vol
gende medegedeeld, of liever in herinnering
gebracht.
Op de eerste plaats dan zijl1 ar*en
alleen vérkrijgbaar aan de Gemeentelijke
Concertzaal (de vroegere sociëteit „Vereeni
ging"), Lange Begijnestraat. Er is nergens
anders voorverkoop, dus ook niet aan het
gebouw van 't St. Fanciscus Liefdewerk,
zooals sommige menschen meenden begre
pen te hebben; voor uren van kaartverkoop
en plaatsbespreking gelieve de advertentie te
raadplegen, die in 't nummer van vandaag
voorkomt, alsook de talrijke affiches in de
stad.
Ook moet nog even de aandacht gevestigd
worden op de kindermatinée van Woensdag,
middag. Die is alleen toegankelijk voor
schoolplichtige kinderen, dus niet voor
ouders of andere begeleiders, die mogen
hun kinderen brengen tot aan de deur, maar
kunnen verdere bewaking en orde-handha-
ving met een gerust hart overlaten aan on
derwijzers en andere bevoegde vrijwilligers,
die zich gaarne daarvoor beschikbaar stel-
den.
Tenslotte kan nog worden medegedeeld,
dat 't bestuur van 't Sint Franciscus-'Liefde-
werk alle Eerw. Heeren Geestelijken en Re-
ligieusen van Haarlem en Omstreken uitge-
noodigd heeft de Congresfilm te gaan zien
en wel op Maaiidagmiddag 22 September,
half drie in de groote zaal van haar eigen
gebouw, Zotestraat 11.
Werken als die aan de Amsterdamsche
Poort zijn de ondankbaarste om uit te voe
ren, zoowel als om te bespreken of te om
schrijven. Het werk vlot, gaat goed vooruit,
maar de toestanden, die er door worden
verbeterd, de groote voordeelen die er mee
worden behaald, zijn pas aan te wijzen,
wanneer alles gereed is, of loopen over jaren.
Bovendien is het werk te grootsch van opzet
om ineens te worden uitgeroerd en de ver
nieuwingen neemt men aan als er nu een
maal zijnde, zonder zich nog het oude te
kunnen indenken.
Toch is een onderneming als die welke
men aan de Amsterdamsche Poort is aan
gevangen en waarvan de voltooiing al meer
en meer nadert, van te groot belang, om ze
onbesproken te laten. En daar de vernieuw
de toestanden stuk voor stuk aanstonds in
gebruik worden genomen, en zonder eenige
bijgedachte aan het werk dat daaraan is
voorafgegaan, worden genoten, lijkt het ons
niet ondienstbaar nu en dan eens de aan
dacht voor een werk als dit te vragen.
Het is thans ruim een jaar geleden,
dat men met de voorbereidende werkzaam
heden begon door het water in de Oostvest,
Heerensingel en Amsterdamsche Vaart me*
dammen te keeren en de plaats van hei
werk droog te malen.
Toen pas kon men aan het eigenlijke
werk beginnen. Het heien voor de groote
verkeersbrug en daarna aan het metselen.
De moeilijkheden waren niet gering. Men
herinnert zich nog de sneeuw- en ijsperiode
van dezen winter. Van begin November tot
April toe had men weken en weken achter
een sneeuw met slechts enkele dagen van
dooi er nu en dan doorheen. Welke moei
lijkheden dit meebrengt voor bouwwerken
in het algemeen en voor bruggenbouw in
het bijzonder moge bekend of tenminste
begrijpelijk worden geacht. Bovendien had
men met het groote bezwaar te kampen
dat het geweldige verkeer ter plaatse niet
kan worden stopgezet. De situatie aan den
hoek van de Anthoniusbrug, maakte dit on
mogelijk. Het eenige werkelijke voordeel
dat valt aan te wijzen, was dat het verkeer
te water daar zeer zeldzaam is en dat het
afsluiten daarvan slechts zeer geringe na-
deelen meebracht.
Zooals reeds boven werd gezegd, begon
men met de groote verkeersbrug van de
Amsterdamsche Vaart naar den hoek Oost-
vest—Spaarnwouderstraat, de brug ten
Noorden van de bestaande brug.
Op de palen, die rustten op den zand
bodem, werd de betonnen ondergrond ge
legd, waarop de bogen werden gemetseld.
De brug werd met klinkers bestraat, ter
wijl tusschen de tramrails asfaltblocs wer
den gelegd.
Zoodra de brug voor de grootste helft ge
reed was gekomen, werd zij in gebruik ge
nomen en de Amsterdamsche Poort afge
sloten. De brug werd verder afgemaakt
en verbonden met den grooten oprit van
uit de Spaarnwouderstraat. Door de
gemeente zal weldra begonnen worden
met de nieuwe bestrating van de Oostvest.
Langs het water zal een grastalud komen,
dat grenst aan den rijweg, die zal worden
verbreed. Het trottoir stelt men zich voor
door een nieuw, breeder te vervangen. Een
mooie aansluiting dus aan de nieuwe brug.
Intusschen werd ook de verbinding met
de Amsterdamsche Vaart tot stand gebracht
en voor een maand reedt de tram voor het
eerst over de nieuwe brug vanuit Amster
dam. De tegenovergestelde richting werd
een week later aangesloten.
Langs de Amsterdamsche Vaart werd on
derwijl een glooiende aansluiting tot stand
gebracht met het kleine brugje dat den
Oostsingel met de Amsterdamsche Vaart
verbindt. Daarmede was aan de Noordzijde
het werk gereed en kon men beginnen met
de Poort zelf en met de voetgangersbrug.
Na eenige weken van gestadig voortwerken
is men thans zoover gekomen dat de onder-
deelen van de oude houten brug zijn ver
dwenen en nieuwe „bokken" gereed zijn
gekomen. Men behoeft niet veel meer te
doen dan het houten dek er op te leggen,
wat natuurlijk maar eenige weken in beslag
neemt.
De nieuwe walbeschoeiing aan den Hee
rensingel is ook gereed gekomen. Het zand
voor de verhooging is reeds lang aangevoerd
en het werk vordert goed. Aan de Amster
damsche Poort zelf wordt de laatste hand
gelegd wat betreft het opnieuw metselen
der gewelven. Langs de huizen van den hoek
Amsterdamsche Vaart tot aan de Amster-
damschestraat is een nieuw breed tegel
trottoir gelegd. De ijzeren spoorbrug is ge
heel opgeruimd.
Zoo zal binnen eenigen tijd een der
grootste verbeteringen voor het verkeer op
Amsterdam tot stand worden gebracht.
Voor degenen, die zich hebben laten ver
ontrusten door 'het ongelijk worden van de
bestrating op de groote brug, zij nog ge
zegd, dat men den ondergrond laat vast-
persen, waarna opnieuw wordt bestraat.
Gisteravond had in het Gemeentelijke
Concertgebouw een demonstratie plaats,
over doelmatige Volksvoeding, met betrek
king tot de Maggi's Producten.
Het was een avond, grootendeels belang
rijk voor de vrouw. In de gehouden voor
dracht werd de vroegere volksvoeding be
sproken en ook de tegenwoordige, waar
uit bleek, dat er met betrekking tot de
gewone volksvoeding veel veranderd is.
Een en ander werd gedemonstreerd, door
een kookleerares, die het juiste en veelzij
dige gebruik van Maggi's-Voedingsmiddeler.
practisch verklaarde en ook de nieuwste
soepen voorkookte, waarvan aan de aan
wezigen een proefje werd aangeboden. De
demonstraties werden verduidelijkt door
eenige films, die ons brachten naar Kempt-
tal in Zwitserland, waar de Maggi fabriek
is gevestigd. Hier werd het geheele proces
vertoond, hetwelk noodig is om van levend
vee tot bouillon-blokjes te geraken. Verder
toonde de film de bonte verscheidenheid
van de weelderige groentenvelden, het
prachtig staande koren, en de weiden
met het Zwitsersche vee. Na de Maggi-
film, welke uit twee deelen bestond, werd
nog een natuuropname uit Zwitserland ver
toond.
Vooral voor de huisvrouwen was het een
prettige avond, waarbij zij met woord en
met smaak bekendheid kregen met Mag
gi's voedingsmiddelen. Bij het eindigen van
de demonstratie werd aan iedere huis
vrouw een gratis recepten boekje ver
strekt. Vermeld zij nog, dat de films aan
duidelijke toelichting niets te wenschcn
overlieten.
Vandaag herdacht de heer J. Hertog den
dag, dat hij 25 jaar in dienst was bij de N.
V. Haarlemsche Stoomzeepfabriek „Het
Klaverblad". Niet onopgemerkt is dit feit
voor hem voorbij gegaan. Met zijn echtge-
noote werd hij hedenmorgen ontvangen op
het privé-kantoor en daar door de directie
op vriendelijke wijze toegesproken. De
directie schonk hem als stoffelijk blijk van
belangstelling een couvert met inhoud en
een fraai gouden horloge. Daarna werd de
jubilaris gehuldigd door het kantoor- en
fabriekspersoneel. Van het eerste ontving
hij een mooi vloerkleed en van het laatste
een kachel.
De heer H. Damen herdacht heden
den dag, dat hij voor 25 jaar in dienst trad
bij de Nederlandsche Spoorwegen. Van de
directie ontving de jubilaris de gebruikelijke
gratificatie.
De heer G. P. Zwaanswijk, beambte
aan de Centrale Werkplaats der Ned.
Spoorwegen herdacht heden den dag, waar
op hij vóór 40 jaar als zoodanig in dienst
dezer maatschappij trad.
Dit jubileum werd van den kant der di
rectie niet officiëel gevierd.
Over de week van 7 tot en met 13 Sep
tember 1924, kwam er te Beverwijk 1 geval
van roodvonk voor; te Bloemendaal 1 geval
van roodvonk; te Enkhuizen 1 geval van
roodvonk; te Haarlem 1 geval van buik-
typhus; te Haarlemmerliede en Spaarn-
woude 1 geval van buiktyphus; te Koog a.
d. Zaan 1 geval van diphtheritis; te Krom
menie 1 geval van diphtheritis; te Zaandam
1 geval van roodvonk; te Zaandijk 3 geval
len van diphtheritis; te Oostzaan 2 gevallen
van buiktyphus; te Velsen 1 geval van rood
vonk; te Zandvoort 2 gevallen van rood
vonk; te Alphen a. d. Rijn 1 geval van
roodvonk en 1 geval van diphtheritis en 1e
Leiden 2 gevallen van buiktyphus, 10 ge
vallen van roodvonk en 2 gevallen van
diphtheritis.
Het bestuur van den Bond Heemschut
heeft aan den Raad van Haarlem het vol
gende schrijven gericht:
„Zoo uw College bekend zal zijn, is een
van de onderdeelen van de werkzaamheden
van den Bond Heemschut de strijd tegen
ontsierende reclame. Het Provinciaal Be
stuur van Noord-Holland, dat de eerste pro
vinciale verordening tegen het landschap
ontsierende reclames in het leven riep,
houdt (evenals het Provinciaal bestuur van
Zuid-Holland) regelmatig en streng de hand
aan deze varordening, zoodat langs de
spoorbaan AmsterdamHaarlemLeiden
Den Haag in het landschap nagenoeg geen
borden aanwezig zijn en wanneer er al een
verrijst, dit spoedig weder verdwijnt. Een
schril contrast maakt in deze het van de
spoorbaan in het gezicht komend gedeelte
van Haarlem. Groote en leelijke reclame
borden ontsieren hier sterk het uitwendig
aanzicht van de stad. Het is om deze reden
dat het bestuur van den Bond Heemschut
er bij uw College op aandringt dat het art.
103bis van de Algemeene Politieverorde
ning met meer kracht worde toegepast en
zoo noodig verscfferpt opdat de leelijke, het
landschap en de stad ontsierde reclame
borden zullen verwijnen."
Gistermorgen, omstreeks kwart voor 9
uur, reed de 13-jarige W. v. d. H., .wonende
Groote Houtstraat, op zijn rijwiel op de
trambaan achter de tram.
Vermoedelijk was het den jongen onbe
kend, dat de trambaan bij de Hazepaters-
laan is opgebroken. Het gevolg was, dat hij
in het opgebroken gedeelte reed, waardoor
hij kwam te vallen en het bewustzijn ver-
Rente 4 pCt. - (Direct ingaande.)
De veiligste belegging Uwer Spaargel
den is in de SPAARBANK VOOR
KATHOLIEK NEDERLAND (Na
tionale Spaarbank) Bijkantoor te
Haarlem, NASSAULAAN 18
Zitdagen; Maandags, Woensdags, Vrij
dags van 69 u. n.m. en Zaterdags van
591 u. n.m.
HALFWEG: ST JOSEPHGEBOUW
te HALFWEG.
lederen Donderdag van 7—814 u'
namiddag.
loor. Naar het Diaconessenhuis overgebracht
zijnde, werd aldaar een lichte hersenschud
ding geconstateerd.
Door de politie is een zekere P. B. aan
gehouden, van beroep los werkman en wo
nende te Haarlem, als verdacht van diefstal
van een belastingmerk.
Door een agent van politie is iemand aan
gehouden, die reed op een rijwiel dat niet
van een belastingmerk was voorzien.
Het rijwiel is in beslag genomen.
Haarlem moge de laatste jaren buitenge
woon uitgebreid zijn, de laatste tijd wordt
zeker door geen dier jaren overtroffen. En
wanneer wij dan nagaan Waar de uitbreiding
het grootst is, dan is dit ongetwijfeld in het
Oostelijk gedeelte der stad.
Wie zich den toestand daar ter plaatse
nog herinnere van een vijftiental jaren terug
en dat zijn er ongetwijfeld velen; kan
de enorme veranderingen en uitbreidingen
die dit stadsgedeelte heeft ondergaan, het
beste nagaan.
Men kende toen de Romolenstraat, de
Dyserinckstraat, een gedeelte van de Hulst
straat en de Vooruitgangstraat.
De Fabriciusstraat, Teylerstraat, hulst-
straat en Oosterstraal (tegenwoordig Nagt-
zaamstraat) mondden alle op weiland uit.
Verder was ten uiden van de Amsterdam
sche Vaart de straatweg en gedeeltelijk de
Teding van Berckhoutstraat bebouwd. Het
reusachtige terrein tusschen de hier genoem
de straten en de Zomervaart lag open.
En zie nu eens! Het Teylerplein en Hol
dijkplein met haar uitgestrekte omgeving, zijn
tot stand gekomen. Het z.g. stadsgedeelte
van Haarlemmerliede en Spaarnwoude, is
verrezen, kortom: het Amsterdamsch Kwar
tier heeft een uitgestrektheid gekregen, die
een belangrijk gedeelte van de stad beslaat
en aan honderden gezinnen onderdak biedt.
En dan de Zomervaart!
Men had er het blok huizen vanaf de
Dubbele Buurt en de Vijfhuizerstraat. Wat
verderop waren nog een vijftiental wonin
gen. Ook daar is in den loop der jaren het
weiland verdwenen. En van de enkele hui
zen die men voor eenige jaren Slachthuis-
straat noemde, tot de Zomervaart toe, is een
uitgestrekt stadsgedeelte verrezen, dat een
afstand van ruim een half uur loopens uit
het centrum van de stad beslaat.
Toch, ontbrak er niet iets? Veel zelfs. De
oude stad om het zoo eens uit te druk
ken- was met de nieuwe wijken met ge
noeg één en ook de wijken zelf vertoonden
groote gapingen.
Daarom vooral is de bebouwing waaraan
we hier eenige woorden willen wijden van
zooveel belang Haarlem wordt er door met
zijn Oostelijken aanwas vereenigd en tot een
rfeheel gemaakt Wat tot nu toe nooit het
geval was zal in het voorjaar van 1925 een
feit zijn; vanaf de grens van Overveen zal
Haarlem tot aan het slachthuis toe een staa
zijn zonder eenige gaping.
De Zomervaart. een water-„tje bijna z°n~
der eenig belang, een afvoerkanaal zonder
meer, is al aanstonds van belang geworden.
Verleden jaar is de vaart op kosten van de
gemeente door de firma J. P. A. Nelissen
verbreed en uitgebaggerd. Het vaarwater
heeft en breedte gekregen van 10 M, bij een
diepte van 1.20 M. Wie herinnert zich met
den tijd dat de Zomervaart toch eigenlijk
niet meer was dan een moddersloot?
Alleen is het te betreuren dat door de
omwoners klaarblijkelijk zoo weinig het be-
belang van dit vaarwater wordt ingezien.
Matrassen, emmers, heele vuilnisbakken,
krengen van honden en katten, alles gaat
„de vaart in." Men gooit maar raak. Klaar
blijkelijk was de oude toestand zoo gemak
kelijk en wil men dezen niet zonder meer
prijs geven. De politie staat voor een zeer
moeilijke taak, daar men gewoonlijk des
nachts te werk gaat. Het is te hopen dat
men jaet belang van dit vaarwater in gaat
zien en gebruik maakt van de middelen die
vanwege de Gemeentelijke Reiniging len
dienst worden gesteld.
Van groote belang ook zou het zijn, wan
neer de gemeente Haarlemmerliede en
Spaarnwoude eens wat meer aan de Zomer
vaart gelegen liet liggen. Dit vaarwater is
een rechtstrceksche verbinding van het
Spaarne met de Ringvaart en verder tot
Aalsmeer. Vroeger werd er dan ook ruim
schoots gebruik van gemaakt. Wanneer men
nu van Aalsmeer naar HaarVm vaart heeft
men maar liefst een omweg over de Cru-
quius.
Intusschen is de verbetering al van zeer
groot belang. Inplaats dat de materialen,
noodig voor de bebouwing, aan het Spaarne
moeten worden aangevoerd en daar van
daan met wagens naar het terrein gevoerd,
laat men nu de schuiten recht voor het
bouwterrein komen. Een buitengewone ver
gemakkelijking dus en een groote besparing
van kosten
De noodzakelijke verbinding van het oude
met het nieuwe stadsgedeelte komt er nu
ook. De onmisbare brug is uitbesteed en
met het werk van deze te bouwen is een
aanvang gemaakt. Tot nu toe had men
slechts de smalle brug voor de Dubbele
Buurt. De kleine bruggetjes voor het z. g.
Bullehofft en het andere voor de Oor
schotstraat tellen voor het verkeer natuur
lijk niet mee.
Men is thans bijna gereed gekomen met
het aanvoeren van het zand dat den oprit
voor de brug zal helpen vormen. De proefpa-
len zijn reeds geslagen en 't wachten is nu op
de palen om met het heien te beginnen.
Waarschijnlijk zal de brug in Januari ge
reed zijn en een groote verbetering daar
mee voltooid worden. De nieuwe brug komt
voor de Kruistochtstraat.
Wat nu de bebouwing zelf betreft zullen
we eerst de aansluiting behandelen van het
bestaande stadsgedeelte met het nieuwe
aan de Zomervaart.
Na den bouw van de Zomerkade en om-
Er is een prachtgelegenheid om den smal-
len, mallen Rijksweg HaarlemAlkmaar
zooal niet afdoende, dan toch belangrijk te
verbeteren. Wij vreezen echter, dat men
deze schoone gelegenheid weer zal laten
voorbijgaan en daarom wijzen wij er even op.
Binnenkort zal, zooals reeds werd gemeld,
een aanvang worden gemaakt met de weg
ruiming der rails van de voormalige stoom-
tramlijn Haarlem—Alkmaar. Dit nu is de
prachtige gelegenheid tot verbetering van
dezen rijksweg. De weg is hinderlijk-smal en
daardoor totaal ongeschikt voor het tegen
woordige drukke verkeer. Welke makkelijke
gelegenheid doet zich thans voor tot vef-
breeding van den weg! W at toch is een
voudiger, dan den berm, waarin nu de rails
liggen, bij den weg te trekken! De rails
worden er uitgehaald, de grond wordt uit
elkaar gerukt en men kan toch den boel niet
zoo laten liggen. Als nu de weg geëgaliseerd
wordt en de weg met den berm verbreed
wordt, dan krijgt men een aanzienlijke
verbetering. Doet men echter niets aan de
zen weg, dan krijgt men het geval, dat bin
nen eenige jaren Noord-Holland in het bezit
is van uitstekende provinciale wegen en dat
de enkele rijksweg er tusschen onvoldoende
is. Dit zou des te erger zijn, omdat deze
rijksweg de voornaamste verbinding in N.-
Holland is, immers de verbinding Haarlem
AlkmaarHelder. Thans ontbreekt een
goed fietspad ten eenenmale. Wat 'n prach
tig fietspad voor wielrijders en motorfietsers
is er te maken op de plaats, waar nu de
rails liggen. De onkosten zullen ook aan
zienlijk minder zijn, als men nu breekt, dan
wanneer men tot later uitstelt. Nu wordt
de heele weg opgebroken.
Met recht mag evenwel gevreesd worden,
dat ook hier weer op de bekende langzame
wijze zal gewerkt worden. Het zou jammer
zijn.
Mijn „Damiaatje" van gisteren was reeds
gezet, toen ik het volgende schrijven ont
ving van een lezer, die het met den lezer
van Dinsdag ook heelemaal niet eens is. Ik
wil het graag hieronder laten afdrukken, om
dat de laatste schrijver 't wel eens is met mij
en omdat ik bang ben dat vele vooral
onder oudere lezeressen het niet met mijn
„Damiaatpe" van gisteren eens zijn geweest.
1% mag den geboden ongevraagden steun van
den „lezer" van vandaag niet afslaan. Hier
volgt zijn schrijven:
„Het komt mij voor, dat de lezer, die U
Dinsdag plaatsing voor een „ontboezeming
verzocht als „Damiaatje". een erg zelfzuch
tig mensch is en daarom vraag ik ook even
een plaatsje.
Ik zal geen lans breken voor het woeste
rijden van fietsers, ik vind dat minstens^ ei en
ergerlijk en onhebbelijk als uw „lezer
Maar toch moet me even de vraag van
het hart: „Wat hindert hel uw lezer?"
Hij komt op voor „de voetgangers, die in
plaats van het trottoir, den middenweg tot
wandelpad hebben verkozen".
Weet die „lezer" dan niet. dat hij. op
het middenpad loopende, de wielrijders hin
dert? Hij heeft het maar voortdurend over
den overlast, die de wielrijders den wande
laars aandoen, maar ik zou hei bever om-
keeren de wandelaars, die den midden-
„weg verkiezen", hinderen de wielrijders.
Als uw wandelende „lezer op zijn wan
delweg het trottoir blijft en wij, fiet
sers, op den rijweg, dan hindert hij ons niet
en wij hem evenmin.
Wat zou hij er van zeggen, als wij eens
op het trottoir gingen fietsen en hem on
derstboven reden? Niet veel liefs, denk ik.
Maar kan hij dan niet evengoed begrijpen,
dat wij allesbehalve vriendelijk kijken, nu hij
en zijn mede-wandelaars, die de heele straat
voor zich alleen opeischen. ons voortdurend
hinderen, door voor ons wiel te gaan loopen?
Heusch. de wielrijders krijgen wel altijd
de schuld, maar van de tien voetgangers,
die worden aangereden, hebben er zeker
negen dit te wijten aan de omstandigheid,
dat ze niet op het voor hen bestemde trot
toir bleven, maar zich noodeloos bega
ven op den weg voor het rijverkeer be-
S^Nu weet ik wel, dat eigen schuld 't meest
plaagt, maar mag dat dien mensch er toe
brengen, een ander die schuld aan te
wrijven?
Barometerstand 9 uur
v.m.: 765. Vooruit.'
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteoro
logisch Instituut te De Bildt.
Naar waarnemingen in der. morgen van
18 September.
Hoogste Barometerstand 767.0 m.M. te
Zurich.
Laagste Barometerstand 736.3 m.M. te
Torshavn.
Verwachting van den avond van 18 tot den
avond van 19 September;
Matige tot zwakken zuidwestelijke tot
westelijken wind, nevelig tot half of zwaar
bewolkt, weinig of geen regen, koele och
tend, warmer overdag.
geving was het groote terrein open geble
ven tusschen de Zomervaart, Dyserinck
straat en Teylerplein.
Dit wordt thans bebouwd door de firma
W. van Genderen volgens ontwerp van den
architect D. van Zetten. Er zullen 144 wo
ningen geplaatst worden, 5 winkels en één
kantoorgebouwtje. Met de woningen die voor
arbeiders zijn bestemd, is men voor vier
weken begonnen. Het geheele plan wordt in
gedeelten uitgevoerd.