2
$paarhe"&ank
Vijftig jaren sociale wetgeving in Nederland.
Vrijdag 19 September 1924
47ste Jaargang No. 15844
Dit nummer bestaat uit 10 bladzijden. - Eerste blad.
Als er ooit brand komt in Uwe woning, redt dan
eerst Uw gezin en U zelf; Uwe papieren van
waarde, Uwe effecten en kostbaarheden toch
zijn safe in de safe van de Spaarnebank.
De uitvoering van de woningwet
De Blue Band stempel.
Een beslissing der Tweede
Kamer.
Voor de Nederlanders in
Duitschland.
De N.-Holl. Bank failliet
verklaard.
De Rijksbetaalmeesters.
De samenstelling candidaten-
lijst R.'K. Staatspartij voor de
Kamerverkiezingen.
Agenda 20 September
Verbetering van den Rijks
weg Haarlem-Amsterdam.
De Rijksweg Haarlem
Den Haag.
Internationale Voorjaars-
Bloemententoonstelling
1925.
Hinderwet.
Kinder Oranjebond „Prinses
Juliana".
Personalia.
Mooi succes!
Demonstratie over doelmatige
volksvoeding.
Haarlemsche Kaderlandstorm-
vereeniging „Kennemerland."
Verkoopingen.
De schooi aan de Stoofsteeg.
J. J. WEBER ZOON
Ooticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem.
Telegraphisch Weerbericht.
Aanrijding.
Roode Kruis-Collecte.
Dieven van belastingmerken.
Inlichting verzocht.
f
Ongeluk,
GIFTEN.
1—
Trap van een paard.
Personalia.
De oud-Hollandsche
huisjes aan het Groot
Heiligland.
Op hol geslagen.
Jubileum.
De R. K. Kerk in de Amsterdam-
straat.
Aanrijding.
BURGERLIJKE STAND.
l»c snonnementsprijs ocaraagt voofc
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal 3.25
franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSBHE COURANT
Advertentiën 35 cents per regel.
Bij contract belangrijke korting
Advertentiën tusschen den tekst,
als ingezonden mededeeling. 60 ct.
per regel op de le Pagina's 75 ct
per regeL Vraag- en aanbod-adver-
tentiën 14 regels 60 ct. per plaat
sing; elke regel meer 15 ct., bij
vooruitbetaling.
Vandaag is de sociale wetgeving in Neder
land een halve eeuw oud.
Op 19 September 1874 werd n.m. het be
kende wetje op den kinderarbeid, initiatief
van het toenmaals zeer radicaal geoordeelde
Tweede Kamerlid Mr. S van Houten, aan
genomen, en daarmede een begin gemaakt
met sociale wetge ing in Nederland. Plannen
daartoe en voornemens, in het bijzonder ook
betrekking hebbende op den kinderarbeid,
dateeren echter van veel vroeger. Reeds in
1840, kort voor zijn aftreden, gelastte Koning
Willem I een onderzoek naar den kinderar
beid; dit onderzoek, in 1841 voleindigd, werd
een volgend jaar.door een tweede onder
zoek gevolgd, nadat de bekende Luttenberg
zijn proeve voor armenzorg had in het licht
gegeven en in de schoolplichtige opvoeding
Van de fabrieksjeugd een middel zag om ge
deeltelijk armenzorg overbodig te maken.
Toen in 1853 de Maatschappij ter bevorde
ring der Nijverheid een prijsvraag over dit
ontwerp beschreef, bleken beide enquêtes
....vrijwel geheel vergeten. Vandaar dan ook
dat de aandrang, door deskundigen op hy
giënisch en medisch gebied uitgeoefend, en
in het bijzonder het zij te hunner eere
naar voren gebracht door de industriëelen
uit Leiden en N°°rd-Brabant ondersteund^ in
1860 leidde.... tot een nieuw onderzoek,
vaaruit de benoeming eener Staatscommissie
onder leiding van den hoofdingenieur van
iet stoomwezen. De Vries Robbé, voortvloei
de. Deze Staatscommissie heeft met een pijn
lijke nauwkeurigheid gewerkt, en haar rap
port met bijlagen is dan ook zeer lijvig ge
worden. Maar haar onderzoek duurde lang,
te lang naar het oordeel van Minister Thor-
becke, van het Comité voor Sociale vraag
stukken, samengesteld uit een aantal voor
uitstrevende mannen van beteekenis en van
het destijds invloedrijke Algemeen Neder-
landsch Werkliedenverbond.
De gezamenlijke aandrang dezer laatsten
heeft er den heer Van Houten toe gebracht
een wetsontwerp op den kinderarbeid in te
dienen. Ongewijzigd is het met uit den smelt
kroes der dikwijls vrij heftige beraadslagin
gen voortgekomen; integendeel, de veldar
beid werd er uit gelicht, en het verband tus
schen dit wetsontwerp en de schoolplich
tigheid verbroken Men heeft dan ook meer
dan eens gevoeld dat de bepalingen van
deze wet moesten worden uitgegebreid, en
achtereenvolgende ontwerpen zijn daarvan
het uitvloeisel geweest. Maar ongunstig
waren de achtereenvolgende Voorl. Versla
gen, en zoodoende kwam er niets, of bijna
niets tot stand.
Dit heeft Goeman Borgesius met een tien
tal politieke vrienden geleid tot het in 1885
aanhangig gemaakte voorstel eener algemee-
ne arbeidsenquête Deze werd gedurende
1886 gehouden en leidde tot resultaten, die
ingrijpen van den wetgever dra deden volgen.
Minister Ruys de Beerenbrouck, de nog le
vende vader van den tegenwoordigen pre
mier, diende in 1889 het eerste ontwerp
eener Arbeidswet in, welke sedert dien et
telijke malen is gewijzigd. Het belangrijkst
reeds korten tijd later toen in de instelling
eener Arbeidsinspectie werd voorzien; daar
na in 1911 toen Minister Talma de bepa
lingen aanmerkelijk uitbreidde, en vervol
gens in 1919. toen Minister Aalberse de
wet geheel omwerkte om daarin de voor
zieningen betreffende den achturigen ar
beidsdag op nemen.
Op de arbeidersenquête van 1886 volgde
dé benoeming der Staatscommissie van '90,
die geheel een sociaal programma uitwerk
te; weer later de Staatscommissie benoemd
speciaal voor het vraagstuk der sociale ver
zekering. Dank zij den arbeid dezer laatste
kon het Ministerie Pierson-Borgesius
(18971901), tot de indiening eener Onge
vallenwet overgaan, welke, aanvankelijk door
de Eerste Kamer afgestemd, in veilige haven
werd gebracht. Bij de schriftelijke behande.
\ing van dit ontwerp is er bezwaar tegen
gemaakt met een afzonderlijke Ongevallen-
Wet in zee te gaan zonder dat eerst over de
andere objecten van sociale verzekering
(ziekte, invaliditeit en ouderdom) althans in
beginsel, regelen waren vastgesteld. Deze
drie verzekeringen, zoo werd betoogd door
enkele leden die een scherpen blik in de
toekomst bleken te hebben 'vormden één
natuurlijk geheel En men kon de verzekering
tegen ongevallen h. i. niet regelen zonder
vanzelf te komen op hel gebied van deze an
dere soorten van verzekering. Maar de Re
secting, begeerig haar Ongevallenwet binnen
te halen, naast Leerplicht-, Woning-, Ge
zondheids- en Kinderwetten ontkende dit
rechtstreeksch verband, en achtte het een
niet gering voordeel harer regeling, dat elk
oogenblik de daarin vastgelegde organisatie
zou kunnen plaats maken voor voor een
nieuwe. Het centiaal lichaam, dat in elke or
ganisatie eener verplichte verzekering van
Staatswege niet zou kunnen ontbreken, zag
zij in de dooi haar ontworpen Rijksverze
keringsbank; daaromheen konden andere
colleges, hetzij door het centraal gezag, hetzij
door de keuze der belanghebbenden ont
staan, zich scharen.
De werkzaamheid van achtereenvolgens
drie kabinetten, in het bijzonder van de Mi
nisters Kuyper, Veegens en Talma heejt voor
een groot deel de nadeelen ondervonden, dat
men het verband der sociale verzekering zoo
los had gelegd. De zoodoende mislukte po
gingen om verzekeringswetten totstand te
brengen, leidde de aandacht van bijna alle
ander groot sociaal werk af, en zoodoende
valt uit de jaren 19011909 na de ontwerp
gebleven sociale codificatie van dr. Kuyper
voornamelijk de invoering van het Ar
beidscontract te vermelden. Eindelijk slaag
de Minister Talma er in 1912 en 1913 in om
zijne sociale verzekeringswetten aangenomen
te krijgen, en daaroqder ook de Radenwet,
die de organisatie der verzekering bevatte.
Toen tchtet de verkiezingen in '13 de recht-
sche meerderheid tot aftreden dwongen,
stond het vrijwel vast, dat van de inwerking
treding dezer wetten, tegen welke het votum
der kiekers mede was gericht, niets zou ko
men. Toen dan ook het kabinet-Cort. van der
Linden, ter voldoening aan de door 'de wet
voorgeschreven verplichtingen, drie jaren la
ter gelden voor de ititvoering der Radenwet
aanvroeg, werden deze geweigerd. Maar tel
kens kwam er van de wetsontwerpen door
Minister Treub in gereedheid gebracht om
de wetten-Talma te vervangen, niets. Het in
de oorlogsjaren aangegaan politiek compro
mis werd op het gebied der sociale verzeke
ring al spoedig verbroken, en evenals 't mi
litaire vraagstuk, is het sociale vraagstuk er
waarlijk niet beter van geworden naar het
zuiver politiek terrein te zijn overgebracht.
Toen in 1918 Minister Aalberse als eerste
Minister van Arbeid optrad, slaagde hij er in
een compromis tot stand te brengen, dat
wellicht noch links noch rechts geheel kon
bevredigen, maar door béiden werd aan
vaard. Dit compromis leidde tot de invoe
ring op 3 December 1919 van invaliditeits-
en ouderdomsverzekering, ten uitvoer gelegd
door Raden van Arbeid, welker aantal tot
de helft werd teruggebracht. Tot dusverre is
Talma's ziektewet nog niet ingevoerd, en om
trent de grondslagen der nieuw voorgeno
men Ziekteverzekering staat nog weinig vast.
Tegelijk is gebleken, dat de eigenlijk afzon
derlijke werking van elk der takken van so
ciale verzekering uitermate verwarrend
kostbaar en drukkend werkt, zoodat op dit
oogenblik de herziening van geheel het
vraagstuk der sociale verzekeringen boven
aan staat op het sociaal programma.
Men kan mindere of meerdere waardee-
ring gevoelen voor Meister Alberse en zijn
werkzaamheid, maar mén kan hem niet den
lof onthouden, dat hij bijna geheel het uitvoe
rig sociaal programma, door hem begin 1919
ontwikkeld, 'heeft ten uitvoer gelegd. Een
Hooge Raad van Arbeid, bedoeld als colle
ge van overleg tusschen werkgevers en werk
nemers, is onder zijn voorzitterschap inge
steld, maar heeft tot dusverre geen bevre
diging geschonken Maatregelen op het ge
bied van de woningpolitiek, van de werk
loosheidsverzekering. en van gezondheidszorg
eischten vooral in de eerste jaren van des
Ministers optreden, groote aandacht. De Ar-
beidswet-1919 bracht den achturigen arbeids
dag met de vee' bestreden 45-urige werk
week voor een achttal groepen van arbeiders,
en tot dusverre slechts voor fabrieken en
bakkerijen ingevoerd, en inmiddels, onder
den drang der omstandigheden, niet onbe
langrijk gewijzigd. De ongevallenverzekering
in het land- en tuinbouwbedrijf werd, :net
een groote mate van vrijheid voor het eigen
initiatief, aangenomen en ingevoerd; een Ar
beidswet voor den landbouw voorbereid; tal
van wettelijke maatregelen op hygiënisch ge
bied werden tot stand gebracht; de dusge
naamde Arbeidsgcschillenwet aangenomen en
reeds ingevoerd, terwijl op het gebied der
huis-industrie verschillende voorbereidingen
werden getroffen. Maar geheel dit sociaal
program dat, toen dit werd opgesteld, niet
kon denken aan n economischen druk als
sedert 1920 over ons is gekomen, heeft de ge
volgen van dien druk moeten ondervinden.
Dat heeft 's-Ministers taak naar beide zijden
niet vergemakkelijkt en veraangenaamd;
teekent zijn figuur minder scherp als anders
het geval zou zijn geweest, maar doet juist
waardeering voor hem behouden, wijl hij
den zeldzamen zedeKjken moed heeft ge
had om den invloed der omstandigheden te
erkennen. Zijn arbeid op sociaal wetgevend
gebied blijft dan ook belangrijk.
Aan den Hoogen Raad van Arbeid werd
prae-advies over verschillende belangrijke
vraagstukken opgedragen. In 1918 en vol
gende jaren heeft de zoogenaamde socialisa
tie, opgekomen onder geheel bijzondere om
standigheden, de aandacht getrokken. Het
socialisatie-vraagstuk wordt in Nederland
nog immer naarstig onderzocht door een
daartoe ingestelde Staatscommissie, maar 'n
belangrijk vraagstuk op ditzelfde gebied is
inmiddels door den Hoogen Raad van Ar
beid onderzocht.
Dat is de zoogenaamde vraag van de bin
dend verklaring der collectieve arbeidsover
eenkomst. De vraag in het kort: of men
werkgevers, die zich buiten een overeen
komst van een groot deel hunner collega's
met de werknemers hebben gehouden, kan
dwingen tot het aanvaarden daarvan. Zoo
danige samenwerking in het typografisch
bedrijf heeft tot de consequenties geleid, die
intusschen geenszins onverbeterlijk worden
geoordeeld en dit van geen van beide kan
ten. Maar zelfs, zoo heeft men geredeneerd,
al zou dit wel het geval zijn, dan staat
daarom nog geenszins vast, dat zij op elk
ander bedrijf zonder uitzondering, van toe
passing te maken zijn. Het lijkt dan ook
niet waarschijnlijk, dat van dit rapport prac-
lische consequenties zullen uitgaan, maar
het is daarom van belang er de aandacht
op te vestigen, wijl het a. h. w. met één trek
aangeeft in welk stadium van sociale ont
wikkeling wij zijn gekomen. De sociale wet
geving zelve, hoezeer ook belangrijk geoor
deeld is min of meer op den achtergrond
geraakt. Op een veel breeder plan, n.m.
dat van de medezeggenschap van de arbei
der in het bedrijf, wordt nu de strijd voortge
zet, Duidelijk teekent dit zich af in het feit,
dat voor de aanhangige ziektewet absoluut
£een belangstelling bestaat, maar dat de bin-t
dend verklaring der collectieve arbeidsover
eenkomst %elfs tot politiek programpunt van
de meest gematigde partijen is geworden.
stukken ten spoedigste, althans uiterlijk
Woensdag 17 dezer te staken. Daarom heeft
hij aan den president der rechtbank te 's-
Gravenhage verzocht in kort geding, een
procedure tegen den Staat te behandelen,
waarbij namens de genoemde vereeniging
geëischt wordt veroordeeling van den Staat
om het bestempelen van de brieven der
vereeniging met reclame te staken. Op de
ze aanvrage heeft de president beslist en
dientengevolge zal op Woensdag 24 Sep
tember gepleit worden in deze procedure.
Men schrijft aan het „Vad.":
Niet alleen poststukken worden afgestem
peld met een reclame-stempel voor Blue-
Band, doch, blijkens een in ons bezit zijnd
exemplaar, ook aanmaningen en waarschu
wingen tot het voldoen der verstreken ter
mijnen der inkomstenbelasting.
Op deze biljetten komt n.l. eveneens de
met stempelinkt aangebrachte reclame voor:
voorm. van half 11half 12 en des nam.
van 3 tot 4 en van half 8 tot half 9 uur.
Telefoon 2981.
R. K. Leeszaal en uitleenbibliotbeek
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken.
Martha vereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingsbureau voor vrouwen. - Atle
werkdagen van 1012, van 21 en van
89 uur Tel 1671 Tevens gezellig sa
menzijn voor Hollandsche meisjes, die hier
geen tehuis hebben Zondag en Woensdag
van 810 uur n.m
R. K- Bevolkingsbureau Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 23 van 810 uur
op Maandag- Woensdag- en Vrijdag-
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S. V. E. Maan
dags van 23 uur, Donderdags van 12
uur.
Bisschoppelijk Musenm. Dagelijks, uitge-
De millioenen, die het Rijk voorschiet.
Op de sinds Januari 1905 ingevolge artikel
33, 1ste lid der Woningwet, toegekende
vdorschotten is tot 1. Juli 1924 uitbetaald
613.362.580.35)4 De raming voor 1925
28.600.000) is gesteld op hetzelfde bedrag
als voor 1924 werd toegestaan. Hierbij is
uitgegaan van een bedrag van 71.000.000,
op welke som de betalingen, welke nog
kunnen worden aangevraagd, maximaal zijn
te stellen. Rekening houdende met de be
talingen welke vermoedelijk nog in den loop
van 1924 zullen worden gedaan, kan worden
aangenomen, dat op 1 Januari 1925 de ver
plichtingen uit dezen hoofde zullen zijn te
stellen op een totaal van rond 59.000.000.
Naar wij uit zeer bevoegde bron verne
men, zal wegens de zeer principieele kwes
tie, welke aan de zaak in haar gencelen om
vang ten grondslag ligt, door de betrok
ken overheid geen beslissing genomen wor-
denover al dan met handhaving van de
handeling om de postzegels op brieven enz.
onbruikbaar te maken door middel van een
reclamestempel, alvorens een rechterlijke
beslissing nader voor den Staat een richt
snoer zal kunnen zijn voor 'n verder te vol
gen gedragslijn.
Het bestuur der posterijen heeft niet vol
daan aan de schriftelijke sommatie van mr.
L. A. Nijpels, (optredende namens de Ver
eeniging voor Zuivelindustrie en Melkhygi
ëne) om de reclame op voor deze vereeni
ging bestemde of van haar uitgaande post-
Koopt nog heden Blue-Band, versch ge
karnd", in groote en duidelijke letters aan
gebracht op een onmiddellijk in t oog val
lende plaats.
De Tweede Kamer heeft links tegen
rechts het voorstel van den voorzitter aan
genomen, om de openbare behandeling van
de Tariefwet te beginnen na afhandeling van
een aantal kleinere onderwerpen, waarmee
op 9 October a.s. een aanvang zal worden
genomen.
In de begrooting voor Binnenl. Zaken
deelt de Minister mede, dat voor de arme
Nederlanders in Duitschland wederom gel
den zullen worden uitgetrokken.
De regeering is van oordeel, dat beter de
kosten der noodzakelijke ondersteuning van
de behoeftige Nederlanders in Duitschland
voor Rijksrekening konden worden geno
men, dan dat geriskeerd zou moeten worden
een repatrieering van Nederlanders op
groote schaal en daardoor een vermeerde
ring van 't groote aantal werkloozen hier te
lande met ettelijke duizenden.
Op 1 Juli 1924 was over het jaar 1923 pl.m»
650.000 uitgegeven voor ondersteuning aan
Nederlanders in Duitschland. Deze onder
steuning vorderde alleen in het laatste kwar
taal .1923 een uitgaaf van pl.m. 550.000.
In de eerste 5 maanden van 1924 werd uit
gegeven: Januari f 310.000. Februari
350.000, Maart 216.000, April 152.000
en Mei 195.000.
De regeering acht het niet onmogelijk, dat
de totaal kosten der ondersteuning in
Duitschland in 1924 nit meer dan 2.000.000
zullen bedragen.
De kosten dezer ondersteuning worden,
zeer globaal geraamd, voor 1925 op
1.000,000 geschat, zoodat wordt voorge
steld het artikel te verhoogen met 950.000.
Donderdag heeft de Arrond.-Rechtbank te
Alkmaar het faillissement van de Noord-
Hollandsche Bank uitgesproken.
Tot rechter-commissaris is benoemd mr.
N. Muller, lid dier Rechtbank en tot cura
toren de heeren mrs M. Moens en P. A.
Off en te Alkmaar. Tevens werd een voor-
loopige commissie uit de schuldeischers be
noemd. met als leden de heeren W. Balk,
secretaris van de provinciale commissie uit
de veilingen in N.-Holland, te Alkmaar; G.
J. van Leersum, notaris te Winkel, en J.
Windt, aannemer te Medemblik.
Verwacht wordt, dat de opheffing van het
ambt van rijksbetaalmeester, waartoe in
beginsel is besloten, in de eerste helft van
1925 zal kunnen geschieden.
I
De vorming van het Advies-College.
Door het bestuur van de R. K. Kamer-
Centrale Leiden en de aangesloten kiesver-
cenigingen zijn voor het College van Advies
candidaat gesteld de volgende personen:
Prof. J. D. J. Angenent. Watmond; C. C. J-
Hendrikx, Woerden; Dr. A. C. A. Hoffman.
Gouda; M. Heijker, Hazerswoude; Prof. Dr.
H. W. Keesom, Leiden; J Kortekaas, Lisse;
W. v. d. Laan, Voorhout; J. B. Wesselingb,
Hazerswoude.
Uit dit lijstje zullen ter algemeene ver
gadering der R. K. Kamer-Centrale op 24
September a.s. een drietal namen worden
geplaatst op de aan het Bondsbestuur in te
zenden voordracht.
Sociëteit „St. Bavo" Bestuur Kieskring
Haarlem half 3 R K. Schoolvereeni-
ging half 3 uur.
R. K. Middenstandsgebouw Jacobijne-
straat Reünie ledqn R. K. M. V.
Stadsschouwburg Het Schouwlooneel
Drie wijze gekken
Arbeidsbemiddelingsbureau van St. Francis-
cus Liefdewerk Zoetestraat 11 Eiken
Donderdagavond van 89Vi uur.
St. Vincentius-bibliotheek Hagestraat 49
Vrijdag 12 September heropend.
Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran-
ciscus' Liefdewerk, Zoetestraat 11 Eiken
Donderdag van 89% uur.
R K. Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
bijnestraat 15 Alle werkdagen voorm.
van 912 uur. n.m. van 25 uur Zater
dags alleen van 912 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen des
nomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, toe
gankelijk.
Wij lezen in het Hoofdstuk IX (Water
staat) van de memorie van toelichting op
de Staatsbegrooting het volgende:
De verbreeding van de aarden baan tus
schen Halfweg en Haarlem kan wegens ge
brek aan fonds niet in 1924 worden ter
hand genomen, zooals aanvankelijk in de
bedoeling lag. Dit werk zal thans in 1925
in uitvoering moeten komen. Behalve de
wegwerken zal ook de verbreeding van de
Zwetbrug in het werkplan worden opgeno
men. De kosten worden zoodoende geraamd
op 410.000.
Het voor 1924 toegestane bedrag zal groo-
tendeels noodig zijn voor de overbrugging
van Rijnland's boezemwater te Halfweg,
welke in 1925 kan zijn voltooid. In laatstge
noemd jaar kan de wegverbetering in de
kom van Halfweg dan verder worden ter
hand genomen.
Voor de partiëele verbeteringen van den
weg Haagsche Schouw-Noord-Hollandsche
grens wordt dit jaar 40.000 aangevraagd
De voorbereidende werkzaamheden aan
het terrein en de gebouwen dezer tentoon
stelling, welke, zooals bekend is, in de a.s.
lentemaanden te Heemstede in het Wandel
bosch Groenendaal zal plaats vinden, vor
deren goed. De beplanting van het uitge
strekte terrein, ruim 15 H.A. groot, met Nar
cissen, Crocus, Hyacinthen en Tulpenbollen,
is reeds aangevangen en ook de boomkwee
kers beijveren zich om hun inzendingen.
Welke alle grootendeels voor den winter
worden aangebracht, te planten.
Dezer dagen werd de opdracht gegeven
tot den bouw van de groote tentoonstellings
hal, die de 6 tijdelijke binnententoonstellin-
gen zal herbergen.
In binnen- en buitenlandsche tuinbouw-
kringen is de belangstelling groot en de ver
wachtingen van het publiek zijn hoog gespan
nen.
Burgemeester en wethouders van Haarlem
brengen ter openbare kennis dat door hen
is ontvangen eene bekendmaking van Bur
gemeester en 'wethouders der gemeente
Schoten dat het verzoek van H. Kok, te
Schoten, om in het perceel Kloosterstraat
no. 64, kadastraal bekend in Sectie B, No.
4876, eene vischrookerij te mogen oprichten
door hen is afgewezen.
In de laatst gehouden vergadering van
den Kinder Oranjebond „Prinses Juliana,"
in het Amsterdamschc kwartier, alhier, werd
uit de leden eene commissie benoemd, be
staande uit de heeren J Ph. H. Castricum,
N. J. Michel, S. Piso, A. Ruijgrok, P. Knip
en J. E. Mansvelder, onder voorzitterschap
van eerstgenoemde..
Deze heeren zullen, met alle gepaste mid
delen, trachten gelden bijeen te brengen
voor de aanschaffing van een nieuw bonds-
vaandel.
Een der middelen, n.l. het aanbieden van
inteekenlijsten, werd dan ook dringend bij
leden en begunstigers aanbevolen, terwijl
de hoop werd uitgesproken dat vele voor
standers van het doel, buiten Haarlem wo
nende, blijken zullen geven van instemming,
door het zenden van eene geldelijke bij
drage.
De heer J. E. Mansvelder, Zomerstraat 20,
alhier, stelde zich gaarne beschikbaar gel
den in ontvangst te nemen en te zijner tijd
te verantwoorden.
Tot tijdelijk leeraar in de Ned. Taal aan
het gymnasium te Amsterdam werd door
den 'raad dier gemeente benoemd de heer
R. Spitz, leeraar aan de H. B. S. alhier.
Op de gisteren te Leiden geopende
Dahlia-Tentoonstelling behaalde onze
stadgenoot J. F. Bekker, voor de inzending
Bloemwerk de hoogste onderscheiding, de
kleine gouden medaille, benevens als eere-
prijs de medaille van H. M. de Koningin-
Moeder.
Gisterenmiddag en gisteravond, had in
het gebouw „St. Bavo" aan de Smedestraat
óók een demonstratie plaats over doelma
tige volksvoeding met betrekking tot de
Maggi-producten, voor leden van den
Volksbond.
Deze demonstraties waren gelijk aan
die van Woensdagavond in de Gemeente
lijke Concertzaal. We kunnen dus verwij
zen naar het verslag van dien avond in ons
blad van gisteren.
De Haarlemsche Kaderlandstormvereeni-
ging „Kennemerland" houdt op Zaterdag
27 September a.s. des avonds half 8, een
Jaarlijksche Algemeene Vergadering in
„De Nijverheid" Jansstraat 85.
De agenda vermeldt o.m. jaarverslagen
van secretaris en penningmeester; Be
stuursverkiezing en begrooting komende
vereenigingsjaar.
Uitslag der veiling van de perceelen in
't Notarishuis", Bilderdijkstraat 1, b. d. Zijl-
weg, Haarlem, op Donderdag 18 Septem
ber 1924
Notaris T. BRUIJN Pz.:
No. 1. Een Woon- en Winkelhuis en Erf
te Haarlem aan de Zijlstraat, Get. No. 96.
C. W. Jansen Hendriks voor 24100.
No. 2. Een Huis waarin gevestigd de
Atlanta Bioscoop en Erf te Haarlem aan de
Zijlstraat. Get No. 96a. Opgehouden voor
f 24.600
Notaris B. M. SERNE:
No. 3. Een dubbel Winkelhuis en Erf met
twee Bovenwoningen, Werkplaats en Hout-
loods te Haarlem aan den Jansweg. J. Pel
ser voor 17.600.
No. 4; Een Heerenhuis en Erf met Tuin
te Heemstede aan de Prinsessekade. Get.
No. 5. Opgehouden voor f 8900.
Notaris T. C. DAEY OUWENS:
No. 5. Een Heerenhuis met Erf, Tuin en
Steeg, te Haarlem aan den Kleverpark
weg. Get. No. 83. J. H. Niessen c.s. voor
12425
Notaris N. J. HOEFLAKE:
No. 6. Een Villa met Erf en Tuin te Heem
stede aan de Oosterhoutlaan hoek Haar
lemmerhout. Get. No. 2. Opgehouden voor
37.500
Notaris B. M. SERNE:
No. 7. De onder architectuur gebouwde
Villa genaamd „Huize Singapore" met groo-
ten Tuin te Heemstede aan de Oosterhout
laan. Get. No. 14. A. de Maaker voor
28.900.
No. 8: Een Huis en Erf met Tuin te
Haarlem aan d<> Jan de Braystraat. Get.
No. 4. D Koel, voor 8180.
s No. 9. Een Huis en Erf te Haarlem aan
dè, Valkenstraat. Get. No. 7. M. Neder-
koorn voor 915.
Nol. Mr. C J. BOERLAGE te Heemstede:
No. 10. Een Arbeiderswoning met Erf te
Haarlem aan de Oranjeboomstraat. Get. No.
25. E. Geradts voor 825.
No. 11 Een Arbeiderswoning met Erf te
Haarlem aan de Oranjeboomstraat. Get. No.
27, idem 850
No. 12. Een Arbeiderswoning met Erf te
Haarlem aan de Oranjeboomstraat. Get. No.
29. Idem voor 925.
No. 13. Een Arbeiderswoning met Erf te
Haarlem aan de Oranjeboomstraat. Get.
No. 33d. W. Brakel Jr. voor f 675.
Notaris D. M. KLIJZING:
No. 14; Een Huis en Erf te Haarlem aan
het Spaarr.e. Get. No. 4. H. v. d. Aar voor
7950.
No. 15: Een Huis en Erf te Haarlem aan
de Oranjeboomstraat. Gel. No. 149. Opge
houden voor 3000.
No. 16. Een Huis en Erf te Haarlem aan
de Oranjeboomstraat. Get. No. 147. L. P.
Zuurendonk voor 1530.
No. 17. Een Huis en Erf te Haarlem aan
de Gedempte Raamgracht. Get. No. 44.
W. v. Beelen voor 3100.
De werkzaamheden van de R.K. School
aan de Stoofsteeg, zijn thans zoover ge
vorderd dat de oude school is weggebro
ken. Met het grondwerk voor de nieuwe
school is een aanvang gemaakt.
Barometerstand 9 uur v.m.: 757. Vooruit
OPGAVE VAN.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteoro
logisch Instituut te De Bildt.
Naar waarnemingen iü der. morgen vas
19 September.
Hoogste Barometerstand 768.0 m.M. le
Maagdeburg.
Laagste Barometerstand 736.3 m.M. te
Hapajanda.
Verwachting van den avond van 19 tot
den avond van 20 September:
Zwakke tot matige, later toenemende
zuidelijke of zuidoostelijke tot zuidweste
lijken wind, aanvankelijk nevelig tot licht
of half bewolkt met weinig of geen neer-
slag, zelfde temperatuur.
nicfHa
GistermicfBag omstreeks 2 uur is in het
Klevernark een verhuiswagen door een
E.N.E.T.-tram komende van Bloemendaal
aangereden.
Van het voorbalcon van den tramwagen
werden de ruiten vernield, terwijl de be
stuurder zijn linker arm kneusde.
De koetsier van den verhuiswagen, de
50-jarige C. B. viel van den bok en be
kwam een kneuzing aan het staartbeen, en
vermoedelijk een spierscheuring in den
linker arm. Hij is in het St. Elisabeth
gasthuis opgenomen en blijft voorloopig
in observatie.
De 28-jarige J. S. die eveneens op den
bok zat, bekwam onbeduidende wondjes
aan het hoofd, en den rechterarm. In de
St. Johannes de Deo-stichting is de man
verbonden waarna hij naar huis is kunnen
gaan. De aanrijding die erger had kunnen
zijn is door het krachtig remmen van den
wagenbestuurder nog goed afgeloopen.
De jaarlijksche „Roode Kruis-Collecte"
ten bate van het vredeswerk van het Roode
Kruis, zal dit jaar gehouden worden op Za
terdag 4 October a.s.
Dames en heeren, die bereid zijn hunne
medewerking aan deze collecte te verlee-
nen, worden verzocht zich aan te melden aan
het Gebouw van Het Roode Kruis, Kenau
straat 9.
Door de recherche is zekere P. B„ 18 jaar
oud, wonende te Haarlem, aangehouden, als
verdacht van diefstal van een rijwielplaatje.
Het plaatje is in de woning van den ver
dachte in beslag genomen.
De verdachte zal aan de justitie worden
overgeleverd.
In het St. Elisabeths-Gasthuis bevindt
zich reeds een 4 a 5 weken een damesrij
wiel, waarvan de eigenaar(esse) niet be
kend is.
Inlichtingen zijn te bekomen aan het Po
litiebureau Smedestraat, afd. Recherche.
Gistermorgen, omstreeks half 10, wilde
een 75-jarige wandelaar, die stokdoof is, de
Gasthuissingel oversteken. Daar hij niet vol
doende oplette, liep de man tegen een be
spannen voertuig aan, waardoor hij kwam te
vallen en een niet ernstige hoofdwonde en
een wond aan de knie bekwam. Hij is naar
het St. Elisabeths-Gasthuis overgebracht.
Voor hel Krantenjasje Stomme Waagie.
Het door „krantenmannetje' verlóren be
drag is hiermede in giften terugontvangen.
Wij sluiten dus de inschrijving met dank aan
de gevers.
Gistermorgen omstreeks 12 uur heeft de
29-jarige voerman J. N. op de Friesche Var-
kensmarkt een trap van zijn naard tegen
den buik gekregen, waardoor de'man niet
ernstig werd gewond.
Een lid van de E. H. B. O. heeft de., man
verbonden, waarna hij pér ziekenauto naar
het „St. Elisabeths-Gasthuis" werd overge
bracht
Voor den Indischen dienst is bestemd de
heer A. L. N. Kramer, alhier.
De twaalf overgebleven Gasthuishuisjes
aan het Groot Heiligland, met de aardige ge-
velletjes en stoepjes in oud-Hollandschen stijl,
die zulk een karaktervol aspect aan het
Groot Heiligland geven tegenover het
Frans Hals Museum, verkeeren reeds lang
in een toestand, die hoog noodig reparatie
eischt.
Van huiten en ook van binnen zijn zij,
zooals men dat wel noemt, nogal „gammel".
Het is van belang uit kunst-historisch oog
punt, dat de huisjes, die aan het Groote
Gasthuis behooren, blijven staan en zoo
wordt er ook algemeen over gedacht
Thans lezen we in de Memorie van toe
lichting op de Waterstaat-begrooting, dat
het Rijk genegen is 6000 bij te dragen in
de kosten der reparatie, waarvan dit jaar de
helft.
Natuurlijk zal hieraan wel de voorwaarde
verbonden zijn, dat zoowel provincie als ge
meente ook een deel in de kosten bijdragen.
Hoe groot echter dit aandeel zal zijn, valt
nog niet te zeggen.
Gistermiddag ongeveer half 3 sloeg een
paard, bespannen voor een vrachtwagen,
welke stond bij de bakkerij van Franken in
de Lange Margarethastraat op" hol. Het liep
de Zoetestraat in, waar het tot staan werd
gebracht. Alles liep zonder ongelukken af.
Gistermorgen was het 5 jaar geleden, dat
de bekende fabriek van Arjos-tabak in haai
bedrijf was gesteld, zoo deelt men ons me
de. Dit bedrijf heeft zich onder de leiding
van haar directeur, de heer F. Joustra, ge
stadig ontwikkeld. In tijden van groote con
currentie, waarin grootere bedrijven zich
niet staande hebben weten te houden, wist
zij zich te handhaven niet alleen, maar
steeds haar omzet te vergrooten.
Gistermorgen veréenigde het personeel
zich op het kantoor om den directeur te
complimenteeren bij monde van den fa-
briekschef, die daarbij wees op de stuwende
leiding, die uitging van den directeur, en op
de aangename verhouding, die er bestaat
tusschen directie en personeel. De chef en
het personeel lieten het niet alleen bij woor
den, doch overhandigden een paar mooie
bloemstukken, die, met de bloemen, ontvan
gen van enkele groote afnemers, het kan.
toor een vroolijk aanzien gaven.
Men is met de verbouwing van de R. K.
kerk in de Amsterdamstraat nu begonnen
met dat gedeelte, hetwelk aan de Amster
damstraat grenst.
Men weet, dat het voorplein voor een
groot gedeelte bebouwd zal worden, terwijl
ook de toren, echter geheel afzonderlijk aan
deze zijde zal worden opgetrokken.
Hedenmiddag had te ongeveer half een,
een aanrijding plaats op de Gravesteenen-
brug tusschen een Ford-auto en een hand
wagen. Van de auto werd een zijwand in
gedeukt en het linker spatbord beschadigd.
De as van den handwagen werd verbogen.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor
Geboren: 18 Sept. d. van N. v. Wester
hovenFortgens. d. van M. C. J. Cap-
tijnLoots. z. van J. BeendersHen
driks.
Overleden: 17 Sept. F. v. Scheepen, 81
jaar, Amsterdamsche vaart. 18 Sept. L.
Alderliesten, 21 jaar, Leliestraat. H.
SparreboomSerné, 49 jaar, Bakenesser-
gracht. J. H. Verkuijl, 32 jaar, Hazepa-
terslaan. J. C. Hartman. 35 jaar, Haze-
paterslaan.
HET H.F.C.-ELFTAL VOOR ZONDAG A.S.
H. F. C. heeft Zondag a.s. in IJmuiden een
vriendschappelijke ontmoeting tegen Storm
vogels.
De H. F. C.-ers hebben hoogst waarschijn-
lijk het volgende elftal:
v. d. Meulen,
Kervel, Koning,
Reuvekamp, Engel, Eysvogel,
Reydon, Maltulessia, Sandberg, v. Beekum,
Miezerus.
Het tweede elftal van H. F. C. speelt
's morgens oo eigen terrein voor de compe
titie tegen Edo 2,