De Jubileumfeesten van den R.-K. Volksbond.
LAATSTE NIEUWS.
DE SPAARNEBANK
Wisselkoersen en koersen gad
Bankpapier.
Het succes duurt voort!
Feestavond S. D. O.
Een openbare school in de Slacht-
huisbuurt.
Brand in een stoomschip.
Militaire relletjes te Ede.
_L
o'/8
^3U
viU
8 llhe
Het Kind.
Tentoonstelling in het Museum van
Kunstnijverheid.
Statuten.
De Kleur van Rosehaghe.
Groeiende belangstelling voor het
Reddingwezen.
TOONEEL.
BURGERLIJKE STAND.
Voor de Stille Armen.
Even troostend en schitterend als de inzet
der jubileumfeesten is geweest, even schit
terend. was haar voortzetting gisteren. Het
eerste, aan de kerkelijke viering gewijde, ge
deelte, het triduum, heeft gisteren 'n prach
tige bekroning gevonden in de Algemeene H.
Communie des morgens .waarbij honderden
en honderden tot de H. Tafel naderden; in
het hoogst gezellig, kameraadschappelijk
ontbijt, dat daarop in de groote zaal van
„Sint Bavo" vólgde, in de plechtige sluiting
var. het Triduum door den weisprekenden
kapelaan Bosch, die ook nu weer aller har
ten roerde en ontroerde en ten slotte in de
openin van d e tentoonstellingen gister
avond, waar ,,D® Krekel" er in slaagde den
geheelen avond een allerprettigste stemming
te handhaven.
Maar laten we naar tijdsorde ons ver
slag indeelen!
Gistermorgen 7 uur werd in de St. Jo
sephs kerk een stille H. Mis opgedragen tot
intentie van de leden van den R. K. Volks
bond. Deze H. Mis werd opgedragen door
deh Weleerw. Heer J. v. Veen, die belast
is met de stichting van een hieuwe parochie
te Heemstede. Zijneerw. hield onder de H.
Mis een treffende predikatie tot de in tal
rijke mate aanwezig zijnde Volksbonders.
Na de H. Mis vereenigden zich een 170-
tal Volksbonders in de fraai versierde zaal
var „St. Bavo" aan een gemeenschap
pelijk ontbijt. Er heerschte een prettige
stemming. De rij van sprekers werd geopend
door den voorzitter van den R. K. Volks
bond, den hr. J. P. H. Castricum. Spr. heette
allen hartelijk welkom en merkte op, dat de
aanwezigheid van zoo velen het bewijs was
dat men op waardige wijze deelneemt aan
de feesten, welke door de organisatie dezer
dagen zijn ingeluid. Spr. wenschte als voor
zitter van den Bond op de eerste plaats allen
een „Zalige Communie." Gij hebt het dezer
dagen nog eens kunnen vernemen, aldus
spr. welke voorrechten wij bezitten boven
duizenden, omdat voor ons altoos de gelegen
heid open staat, niet alleen voor ons zelf
maar ook voor anderen te werken en te bid
den. Er is wel eens gezegd, dat onze organi
satie „rood" is, ja persoonlijk is mij wel eens
door een lid toegevoegd, dat ik met de socia
listen heulde.'Spr. vertrouwt, dat den men-
schen in en buiten de organisatie het thans
toch wel duidelijk moet zijn, welk een ver
schil er bestaat tusschen ons en de socialisten.
Is deze kerkelijke voorbereiding dan toch
geen duidelijk bewijs, dat wij in alles 'en bo
ven alles stellen onze eeuwige zaligheid
Meent toch niet, aldus spr., dat wanneer wij
op maatschappelijk gebied eeps met socia
listen moeten samen werken, het dan in den
regel gebeurt, omdat wij in eigen huis en
kring niet voldoende gehoor krijgen. Dan
alleen, wanneer de harde noodzakelijkheid
ons dwingt, komt in onze gedachte het beeld
van den grooten Meester, Die, hoewel altoos
zachtzinnig en zonder een daad van geweld
te plegen om zich aan zijn vijanden te ont
trekken, toch de tuchtroede gebruikte om
de dobbelaars den tempel uit te jagen. Reeds
meerdere malen heb ik uitgeroepen wij
verdienen meer waardeering omdat ons wer
ken een apostolaat is.
Het volgende moge u den ernst van den
toestand doen begrijpen.
Dr. Colens bracht verslag uit over den
algemeener. toestand in België. Het onder
zoek naar dien toestand was volgens systeem
en oprecht gedaan, maar de resultaten waren
verschrikkelijk. En dan uit Dr. Colens het
volgende
„Onze bisschoppen, onze priesters zijn
voorbeeldig
Onze seminariën goed bevolkt
Ordesgeestelijken hebben we in overvloed;
heiligen en geleerden, op wie we trotsch
kunnen zijn
Katholiek onderwijs als nergens; de helft
der arbeiderskinderen op de katholieke
schoolmiddelbaar onderwijs 3/4 katholiek.
„Leuven", een parel in onzen rijkdom wer
ken van liefdadigheid tot in de kleinste pa
rochies
Patronaten en godsdienstige vereenigingen
overal 1
Dertig lange jarer. hebben we een zuiver
katholieke regeering gehad, niet alleen met
een katholieke meerderheid, maar met een
katholiek prgram
En toch.... tachtig procent der vol
wassen industrie-arbeiders in België gaat
niet meer naar de kerk, kent geen boven
natuurlijk leven meer, heeft alleen aan stof
felijke goederen genoeg.
En nergens, nergens verbetering
geen enkel lichtpunt. Overal achteruitgang
op godsdienstig gebiedtachtig procent
arbeiders hun geloof kwijt, omdat ze....
bij de katholieken geen sociale vereeni
gingen hebben gevonden om hun be
langen te verdedigen."
Tot zoover dat geluid.
Veel is daar te doen. Het demonstreert
inderdaad zeer sterk de geestelijke, de ze
delijke waarde van een sterke Roomsche
Arbeidersbeweging.
Daarom, aldus spr. wij vertrouwen op u
Gij weet, dat, wanneer ons werken en
streven niet gesteund wordt door den Zegen
van den Allerhoogste, alle werken ijdel is;
Moge het Bestuur van den Volksbond niet
tevergeefs een beroep op u hebben ge4aan.
Hartelijken dank bracht spr. ten slotte aan
den Zeer Eerw. Adviseur voor zijn hulp en
verder o.m. aan den heer Kuijper, die be
langeloos de zaal versierd had.
Deze rede werd luide toegejuicht.
Hierna nam de geestelij k adviseur, de Zeer-
eerw. Heer J. P. J. Kok, het woord. Deze
sprak allereerst zijn dank uit voor de groote
opkomst en merkte op, dat de leden van den
R. K. Volkbond door hun deelname aan het
Triduum een stichtend voorbeeld hebben
gegeven. Dit verheugt hem en hij hoopt,
dat de organisatie hierdoor weer nieuwen
moed voor de toekomst verkregen heeft.
Naast zijn felicitatie aan de afdeeling met
haar 35-jarig bestaan, uit spr. den wensch,
dat in de toekomst de leden steeds trouw
zullen blijven aan het bestuur en o.m. ook
beter de vergaderingen zullen bezoeken.
Ten slotte sprak nog de heer Molenkamp
namens „Herwonnen Levenskracht", die
evêneens den Bond geluk wenschte en met
een van de gelegenheid gebruik maakte,
„H. L." nog eens extra in aller belangstelling
aan te bevelen.
Ook deze beide sprekers werden zeer
toegejuicht.
De heer Donkerloo herdacht hen, die
tevens 35 jaar lid zijn van den R. K. Volks
bond en stelde voor, een schrijven te richten
den Zeereerw. Heer P. A. v. d. Bosch,
otMl-geestelijk adviseur van de afdeeling en
tlwns rustend in de St. Bavo-stichting te
Heemstede. Onder applaus werd hiertoe
btoloten.
De voorzitter sprak dan nog een kort dank
woord, waarna de bijaenkomst met het zingen
van „Aan U, o Koning der Eeuwen" besloten
wtrd.
Des avonds.
In de St. Josephskerk vond des avonds
7 uur een piechtig Lof plaats tot sluiting van
het Triduum. Kapelaan Bosch hield een fraaie
predikatie, waarin hij St. Jozef tot voorbeeld
der leden stelde.
Onmiddellijk na het Lof begaven allen
zich naar „St. Bavo", waar de opening der
tentoonstelling zou plaats vinden. Er was
buitengewoon veel belangstelling. De groote
zaal, de hal en de koffiekamer waren geheel
met menschen bezet. Behalve de raadsleden,
de heeren Castricum, en Keesen, waren nog
aanwezig de raadsleden, de heer M. L. A.
Klein en metr. Van Looy-Ranshuijsen.
Na een openingsnummer van het muziek-
ensemble „De Krekel", sprzk de heer Cas
tricum het openingswoord. Spr. merkte op,
dat het belangrijkste deel het Triduum,
voorbij was en bracht kapelaan Bosch dank
voor zijn bereidwilligheid, het Triduum te
■willen leiden. Spr. hoopte, dat het vele vruch
ten zou afwerpen. Dan heette spr. allen wel
kom, vooral ook „De Krekel".
Spr. memoreerde vervolgens1, hoe onge
veer 'n jaar geleden de heer Ke.kvliet de ten
toonstelling voor behoeftige leden van dcnR.
K. Volksbond organiseerde en hoe men nu
gemeend hadr 'n tentoonstelling te houden
bij 't 35-jarig bestaan van de afdeeling, om
zoodoende de verloting beter te doen sla
gen. Verder feliciteerde spr. „Herwonnen
Levenskracht" met het 10-jarig bestaan en
beval de expositie van ..H. L." in ieders bij
zondere belangstelling aan.
Onder luid applaus werd beslotenfiet vol
gende schrijven te zenden aan Z. D. H. Mgr.
A. J. Callier. Beschermheer van den R.-K.
Volksbond:
Aan Z. D. Mgr. A. J. Callier,
Bisschop van Haarlem.
De leden van den R. K. Volksbond, afd,
Haarlem, na afloop van de zeer goed ge
slaagde geestelijke oefening ter voorberei
ding van het vieren van het 35-jarig bestaan,
in feestvergadering bijeen in het gebouw
„St. Bavo" op Zondag 21 September;
spreken den wensch uit, dat het Uwe
Doorluchtige Hoogwaardigheid moge gege
ven zijn, nog vele jaren in een ooeden wel
stand het Beschermheerschap van onzen
bond te bekleeden; bidden den goeden God
vurig, dat het werken en streven van onze
organisatie in uw diocees voor het algemeen,
en in het bijzonder voor den arbeidenden
stand rijke vruchten van verdiensten voor
den Hemel mogen verwerven;
betuigen bij dezen aan U, onzen Bisschop,
kinderlijke gehoorzaamheid en trouw en
vragen hierbij uw zegen.
Aan den ZeerEerw. Heer oud-pastoor P.
A. v. d. Bosch werd het volgende schrijvlli
verzonden:
ZeerEerw. Heer Pastoor.
Ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan van
den Ned. R. K. Volksbond, afd. Haarlem,
is ter inleiding van de feestelijkheden een
driedaagsche geestelijke oefening gehouden.
Hedenmorgen na de Generale H. Communie
had een gemeenschappelijk ontbijt plaats.
Onder de aangename besprekingen, welke
gedurende het ontbijt plaats vonden, werd
ook in dankbare herinnering gebracht, dat
het U gegeven was, als eersten Geestelijk
Adviseur van onzen bond op te treden.
Het feit, cdat het toenmaals teere plantje is
opgegroeid tot een fofschen boom van middel
baren leeftijd, is voor ons aanleiding, bij dit
feest U no eens recht hartelijk dank te zeggen
voor het vele, dat door U in het belang van
onzen Bond is gedaan. Moge Uwe belangstel
ling voor onzen Bond nog altoos levendig zijn
en wil in Uw priesterlijk gebed de afd.
Haarlem van den Ned, R. K. Volksbond nog
dikwijls gedenken.
Dit is de wensch van de leden van den
Ned. R. K. Volksbond, .afd. Haarlem, in
feestvergadering bijeen in het gebouw „St.
Bavo", op Zondag 21 September 1924.
De heer Castricum verklaarde dan de ten
toonstelling geopend.
Onmiddellijk hkierna gingen de aanwezi
gen de tentoonstelling bezichtigen. Door de
bijzondere drukte konden de aanwezigen
zich slechts langzaam bewegen, maar alles
verliep toch in de beste orde. „De Krekel"
zorgde den ganschen avond voor fgoede
muziek. De expositie van „Herwonnen
Levenskracht" trok dezen eersten avond
reeds reusachtig veel belangstelling.
Vanavond (en verder eiken avond) is de
tentoonstelling geopend van 711 uur.
„Euphonia" van Overveen zal een promenade
concert geven. Morgenavond vindt een pro
menade-concert plaats door de dames M. en
L. Lühn en den heer A. v. Buuren.
Het hoofdbestuur van de jubileerende
vereeniging Haarlem mag dus met voldoening
op het voorloopig behaalde resultaat terug
zien.
De stemming was gisteravond in de Bavo-
zalen zeer prettig en zeer geanimeerd, even-*
als de hernieuwde aanvallen, die werden ge
daan op portemonnaie en goede hart. De
muziek was zeer opgewekt en de leiders
liepen met glundere gezichten tusschen de
prettige vreugde door. Er zijn aardige prij
zen tentoongesteld en zoowel de lotenver-
koop goed ging,, was ook „Herwonnen Le
venskracht" tevreden. Een extra woord van
hulde komt nog toe aan de werkers van
„Herwonnen Levenskracht", die de laatste
dagen dag en nacht gewerkt hebben om de
tentoonstelling gereed te krijgen.
Indien het succes deze geheele week zoo
doorgaat, dan zal het jubileeren bij het 35-
jarig bestaan tot een der beste bladzijden
worden in de veel bewogen historie van
den R.-K. Volksbond.
Van andere £ijde schrijft men ons nog over
de tentoonstelling van „Herwonnen Levens
kracht"
Wat was er gisteravond een enorme be
langstelling, in zalen 4 en 3 van het gebouw
„Sint. Bavo," waar „Herwonnen Levens
kracht", een PropagandaHygiënsche Ten
toonstelling heeft georganiseerd., met daar
aan verbonden vermakelijkheden en andere
attracties. De aantrekkingskracht van deze
tentoonstelling is wel buitengewoon. Groot
es klein jong en oud, ieder was in een op
gewekte stemming. Keurig, zijn de verschil
lende standen! De vermakelijkheden
zooals „Rad van Avontuur" en andere .hadr
den veel succes, en dedereen wist zich te ver
maken. De toegang is vrij. Hedenavond zal
deze tentoonstelling opgeluisterd worden,
door muziek. Een bezoek aan de tentoonstel
ling is ten zeerste aan te bevelen. Niemand
zal er spijt van hebben. De tentoonstelling is
geopend van 7 uur tot 11 uur. De clown van
„Herwonnen Levenskracht" is er iederen
avond aanwezig, tot groot vermaak van velen.
Ter gelegenheid van haar 3-jarig bestaan
gaf de R.K. Damclub „Sterk door oefe
ning" aan hare donateurs en leden een
feestavond in haar clublokaal aan het Ty-
lerplein. De heer W. Hopstaken, voorzitter
der vereeniging, opende dezen feestavond
en heette alk^ aanwezigen hartelijk wel
kom. Vervolgens sprak kapelaèn C. Vis
nog een kort woordje, waarna de heer
J. Opdam namens de vereeniging den voor
zitter voor het vele, wat hij voor de ver
eeniging heeft gedaan, een prachtigen
voorzittershamer overhandigde. Dan nam
het tooneelspel een aanvang. Opgevoerd
werd „De Fuif" tooneelspel in 3 bedrijven,
door Willem Hopstaken.
Het stok oogstte veel succes. Vervolgens
wordt door den heer J. Marchand voorge
dragen: „De begrafenis en terugkomst van
Manke Nelis". De heer J. Opdam voerde
de stukjes „Het angstige Bruidje" en „3
gulden staatspensioen" op. De heeren Gi-
gengack en van de Berg droegen nog enkele
stukjes voor, o.a. „Kellner en z'n picolo."
Om dit stukje werd ook hartelijk gelachen.
Ook de heeren Stijnman en Veenendaal
'vertoonden hun kunst, terwijl het zang
koor „De zangersgezellen" onder dircetie
van den heer J. Slenders eenige stukjes
ten gehoore gaf.
Na de pauze werd het 3e bedrijf van
„De Fuif" gespeeld. De vader vertolkt door
den heer A. Hopstaken speelde' zijn rol
uitstekend, terwijl zijn beide zonen, de
heeren J. Marchand en G. van Rijn, oók
heel goed spel te zien gaven. De pastoor
van Schaerbeek, de heer N. R. v. d. Berg,
mocht grooten bijval met z'n predicatie
inoogsten, deels om het „stalen" gezicht
dat hij kon trekken, deels doof zijn snedige
uitvallen. Werkelijk, het bestuur van
„Sterk Door Oefening" kan met genoegèn
op dezen feestavond terug zien.
Door eenige bewoners van de slachthuis-
buurt is met medewerking van de woning-
bouwvereenigingen „Zorgvliet", „Onze Wo
ning", „Eigen Woning" en de woningstich
ting „Vooruitgang", aan B. en W. van Haar
lem een verzoekschrift gericht, waarin
wordt aangedrongen, om zoo spoedig mogelijk
uitvoering te geven aan het door B. en W.
genomen besluit om in genoemde buurt een
school te stichten.
Adressanten gronden dit verzoek op het
feit, dat de bewoners van de
Slachthuisbuurt geheel van eenige
onderwijs richting verstoken zijn en daar
door hun kinderen naar de stad moeten zen
den, waardoor zij gevaarlijke straten moeten
passeeren, en vaak van de drukke pont over
het Z. B. Spaarne gebruik moeten maken.
Bovendien maken adressanten B. en W. er
op attent, dat door de groote uitbreiding
welke er aan genoemde buurt gegeven wordt,
het gemis van een schoolgebouw steeds ster
ker wordt gevoeld.
AMSTERDAM, 22 Sept. Bij de Direc
tie van de Holl. Zuid-Afrika-lijn is telegra
fisch bericht ontvangen dat op het s.s. Klip
fontein, brand in de bunkers <is uitgebroken.
Het s.s. dat op weg was naar Zuid-Afrika,
is de haven van Potland binnen geloopen.
Verwacht wordt dat de brand spoedig ge-
bluscht en dat Klipfontein nog heden de
reis zal voortzetten.
Eenige personen gewond.
DE BARAfc DER MILITAIRE POLITIE
VERNIELD.
We lezen in de Tel. Door ontactisch optre
den der militaire politie tegenover de mili
tairen, die voor twee weken voor herhalings
oefeningen onder de wapenen zijn, gistte het
j al eenige dagea. Zaterdagavond is het tot een
uitbarsting gekomen.
Aanleidende oorzaak was, dat een soldaat
die een knoop los had en beweerde dat deze
niet dicht kon, door de mil. politie werd „op
gebracht" Bij de kazerne ontstond toen 'n op
winding.onder de militairen. Steenen vlogen
door de lucht en de mil. politie.moest 'n goed
Heenkomen zoeken.Twee hunner werden ech
ter gewónd, \&n wie één, die een bajonetsteek
door zijn arm kreeg, vrij ernstig. Ook werden
er twee soldaten gewond.
De militairen, nu eenmaal oproerig ge
worden, trokken naar het tenten- en barakken
kamp, waar zij de barak der mil. politie totaal
vernielden, waschkommen stuk sloegen enz.
Door het beleidvol optreden der officieren
onder kolonel Post, werd nu erger voorkomen
en de rust keerde eerst weder toen de militai
ren zich er van overtuigd hadden, dat er geen
mil. politie meer te zien was.
Daar er reeds dagen ontevredenheid over
het optreden der mil. politie bestond werden
deze relletjes wel verwacht.
Men meldt uit Amsterdam In verband
met de aankomst van militairen met verlof hier
ter stede en afkomstig uit plaatsen waar dezer
dagen strubbelingen zijn geweest als gevolg
van ontevredenheid, waren hedenmiddag en
hedenavond speciale maatregelen aan het Cen-
traal-Station en het W. P. Station genomen.
Hier surveilleerden een aantal onbereden man
schappen van de militaire poli tie. Op het
Stationsplein waren eenige bereden man
schappen aanwezig. Alles had echter een zeer
ordelijk verloop.
MEDEGEDEELD DOOR
De, beurs opende heden flauwer.
5% Nederland 1919
6% Nederland 1923
4'A Nederland 1917
7% N.-l. 1921 A
Holl. Lloyd
Oude Vaart
dito Gem. Eigendom
Mij. „Nederland"
Scheepvaart-Unie
Rotterd. Lloyd
Paketvaart
Oude Boot
Holl. Stoomboot
H. V. A.
Java Cultuur
Jurgens Jew
Koloniale Bank
Indische Bank
CerL Handel Mij
Resr. dito
Phoenix
Geconsolideerde
Kon. Ohe
U. S- Steel
Marine comm.
Vorstenlanden
Actions id.
Comp. Merc. Arg.
Poerworedjo
Oude Deli
Senembah
Deli Batavia
Amsterdam Rubber
Serbadjadi
Silau
Wai Sumatra
Dordtscbe Petr.
Southern Rail»
Union
Anaconr
9/ abash
Conm. Maxiveil
V. K.
HEDEN
WJ10
K01/is
l^C1/lfi
7/is
83 7/ie
l5/16
lOlis/jc
^/2
89
72
72
154
154
126»/,
126
12-3/ 4
127
1391/.
136
79 V,
7*
<8
271/.
428
435
3841,.,
3b2
7'3/ 4
701
00
iO
OO
1761/.,
1323/4
13U/,
130i/,
130 3/16
1*01/,
•-"V4
161
153
220
3i5i/2
114i/4
1141/2
n3/i6
11
1681/4
167
lt8
108
27
1293/4
1281/,
38U/,
382
339
3181/.
-315
151
1511/,
191
102
102
1263/
125
300
296
6'S/s
693/1
048
1481/,
l5l/4
45/is
In de St2dsdoelen heeft Vrijdag en Zater
dagavond dr. Plantenga, kinderarts te 's
Gravenhage, een lezing gehouden over „Het
kind van 1—3 jaar." De belangstelling op bei
de avonden was zeer groot.
Van maand tot maand ging de spr. de ont
wikkeling van het pasgeboren kind na en
toonde aan hoe langzamerhand de verschil
lende zintuigen tot uiting komen en zich gaan
ontwikkelen. Echter is deze ontwikkelings
periode individueel zeer verschillend.
Wanneer het kind 3 maanden is, komt de
wilsuiting aan den dag en gaat 't fixeeren. Het
kind grijpt dan echter nog niet, doch pakt
vast, wanneer men met een voorwerp zijn
hand raakt. Is het 4 maanden, dan begint het
gebruik te maken van 't fixeeren en gaat het
zichzelf bekijken dit kan uren duren. Men
kan echter niet zoo vlug spreken van een
geestelijke gewaarwording van het kind,
want als voorbeeld haalde spr. aan, dat een
kind, dat blind was, ook op dezen leeftijd de
bewegingen maakte, alsof het zijn handjes
bestudeerde, wat natuurlijk niet het geval was.
Langzamerhand komen de woorden, het
kind zegt na, wat men het voorzegt.
Ais het kind den leeftijd krijgt, dat het zal
gaan loopen is het ongeveer 1 jaar. Lang
overweegt het wat 't Zal doen, vóór 't den be-
slissenden stap waagt, doch gaat het dan ein-
lijk, dan weet 't zeer goed wat het doet. Wij
móeten het kind dan stil laten gaan, aldus spr.
want dezen eersten keer zal het nooit vallen.
Doch de meeste ouders vliegen er dan als een
haas achterna, want het mocht eens vallén.
Wat is hier echter het gevolg van Dat het
kind Voor het eerst in 't leven, het zelfvertrou
wen verliest en misschien wel vobr goed.
Zoo verder gaande, behandelde dr. Plan
tenga de verdere ontwikkeling van het kind
tot zijn 3e levensjaar, op welken leeftijd hij
zijn energie gaat .aanwenden en hij begrip
krijgt van zijn ik-zijn. Dan is het tijdstip
aangebroken, waarop hij alles gaat vragen
het hoe, waarom, wat, enz.
In den loop van de beide avonden werden
lantaarnplaatjes vertoond, welke het gespro
ken woord nog verduidelijkten.
De lezingen werden met groote aandacht
gevolgd en verwierven veel instemming.
Openbare les.
Zaterdagmiddag is in de Stadsdoelen een
Openbare les gegeven door mej. Suze Win-
tershoven. Deze Openbare les bestond in
hét onderricht gever, van muziek, volgens
dé methode van de bekende muziek-paeda-
goge Catharine v. Rennes.
De wijze van les geven verschilt geheel
en al van de gewone manier, met dien ver
stande dat, wordt er bij gewoon les geven
slechts door inprenting van de te bestudee-
ren toon, maat, rythme, enz., de muziek
aan de leerlingen bijgebracht, bij deze me
thode heeft de instudeering plaats door
„denken en doen", terwijl de vorderingen
der leerlingen catechetisch na iedere les
worden getoetst.
Ook het zingen van liedjes was geheel
en al in den gedachtengang van Cath. v.
Rennes, n.l., begrijpelijke, simpele woorden,
op eenvoudige, doch prettige toonzetting,
waardoor het kind niet alleen de muziek
zingt, maar ook begrijpt, terwijl ook wordt
bijgebracht onderscheid te maken tusschen
droevige en sombere, dan wel fleurige en
vroolijke melodiën. De toegepaste rythmi-
sche gymnastiek, pleitte ten zeerste voor
de instudeering van maat, maat geven enz.
Een niet fc onderschatten factor is ook
het feit, dat alle kinderen door de leerares
gezien kunnen worden, doordat zij in een
cirkelvormigen kring rond den vleugel zijn
geschaard.
Alles bij elkaar genomen, heeft deze
Openbare les, die vee! interessants bevatte,
den toeschouwer een duidelijk beeld gege
ven van de wijze, waarop Cath. v. Rennes
zich voorstelt, den leerlingen in de mimiek
en zang in te wijden
Zaterdagmiddag werd onder belangstel
ling van een aantal genoodigden de tentoon
stelling geopend van werken van den kunst
schilder W. Van Konijnenburg en den beeld
houwer John. Raedecker. Deze tentoonstel
ling/in de Hall van het Museum met bijzon
deren zorg ingericht, is niet groot, doch wel
belangrijk.
Van Konijnenburg, een persoonlijkheid,
die gemeenlijk met Toorop in een adem
wordt genoemd, exposeerde hier nog nimmer
(uitgenomen ëen enkel werk bij De Bois),
terwijl ook het werk van Raedecker, een mo
dern beeldhouwer, die van zich doet spreken,
den Haarlemmers tot heden vrijwel onbekend
was. De hier tentoongestelde teekeningen
van Van Konijnenburg bezitten, wat het
uiterlijke betreft, geen sterke overeenkomst
met Toórop's werk. Toch is er verwantschap,
beide kunstenaars richten zich tot de meer
decoratieve kunst, in beider werk wordt de
waarde van het vlak in het oog gehouden, is
de vorm gestyleerd en de kleur een bijna
bijkomstig iets.
Heeft Toorop voornamelijk religieuse on
derwerpen in beeld gebracht, Van Konijnen
burg doet dat een enkele maal (St. Joris, den
draak doodende), terwijl hij vaak onderwer
pen aan het leven van eenvoudige landlieden
en visschers ontleent. Zoo zien we een rus
tenden herder te midden van zijn kudde,
een anderen, die een stier voortdrijft en vis
schers, die hun netten optrekken. Niet als
picturaal geval, niet om de actie (al is deze
aanwezig) geeft hij ze, doch als een ernstig
aansprekende voorstelling in rythmisch lij
nenspel en weloverwogen verhoudingen.
Een enkele kleur, zooals bijv. het blauw van
den mantel van den herder, domineert, ver
rijkt en geeft een rustpunt. Koppen en han
den zijn prachtig van teekening. Veel moois
vinden we ook in den „St. Joris", al vond het
principe hier niet zoo'n gelukkige oplossing.
Een merkwaardige aquarel van vrijere opvat
ting en een streng geteekende kop behooren
mede tot Van Konijnenburg's inzending.
Raedecker is ongetwijfeld iemand, die
„iets in z'n mars voert". Dat hij een goed mo
delleur is, toont ons de groote vrouwentors,
in zandsteen uitgevoerd. Een zeer expres
sieve figuur, die we echter om het sensueel
karakter niet voluit kunnen waardeeren.
Er is een groote kop, in beton gegoten, en
een gevleugelde figuur eveneens in betor.
uitgevoerd. Dit modern materiaal biedt al-
Zoo nieuwe mogelijkheden, 't Kan zijn, dat
zoo'n 'betonnen figuur aan een bouwwerk
op z'n plaats is hier is de indruk niet zoo gun-
sti. De kop, geen prettig ding omnaar te
kijken, doet ons denken aan de Chimères
van de Notre-Dame te Parijs. Wat de maker
er mede bedoelt, is ons niet duidelijk. Qua
modellé voldoet hij ons heel wat beter dan de
figuur met vleugels, die, evenals de kleine
vergulde figuurtjes, hoewel in mindere mate,
wat stopyerfachtig aandoet.
Nog zijn er enkele koppen, de een wat
meer, de ander wat minder knap van uit
voering, ee» wel typisch dierfiguurtje.
Raedecker's werk is fragmentarisch, een ge
heel laat hij maar zelden zien en dat maakt
een beoordeeling moeilijk. Dat hij tot goede
dingen in staat is, bevestigt echter weer het
mooie, in hout gestoken kinderkopje, dat
£oo uitstekend het kinderwezen weergeeft.
M. v. d. W.
De „Staatscourant" bevat de gewijzigde
statuten van de Vereeniging voor Ambachts-
en Middelbaar Technisch Vakonderwijs,
thans genaamd: Vereeniging voor Nijver
heidsonderwijs.
Over. de verfgeschiedenis bij Rosehaghe
schrijft de heer Ir. J. B. van Loghem het
volgende aan de ,/Opr. Haarl. Crt."
Daar ik debatteeren uit den booze vindt,
omdat personen altijd langs elkaar praten en
door persoonlijke kwestietjes het groote
beginsel vertroebelen, zal ik in den geest
trachten te blijven van het adres van den
Bond van Nederlandsche Architecten, dat
zich op een algemeen plan beweegt, en op
komt voor een algemeen belang, en niet
personen tracht te dienen. Ik kom dus niet
voor mijn persoonlijke rechten op, al zijn
die hierin begrepen, maar voor het recht van
den kunstenaar in het algemeen ten opzichte
van zijn werk. Hiérover mag wel eens iets
gezegd worden. Er is maar weinig respect
voor het werk van den kunstenaar, en tegen
over het werk van den architect in het bij
zonder, is men niet kieskeurig. Zou het an
ders noodig zijn, dat lichamen als de bond
Heemschut en de Vereenigingen tot behoud
van monumenten zoo dikwijls op de bres
springen Als er een weinig meer liefde be
stond voor de stad, waarin men werkt en
leeft, zou het niet mogelijk zijn, dat veel
bouwwerken zoo ongeloofelij k verminkt
werden als thans herhaaldelijk geschiedt
en zouden niet zooveel goede gebouwen
plaats maken voor de meest banale producten
van reclame en handels „geest."
In alle tijden is de architectuur de baro
meter van de geestelijke gesteldheid van 'n
volk. Dit kan den huidigen mensch te den
ken geven als hij door de moderne steden
gaat. Is het wonder, dat de kunstenaars zich
dikwijls als gewone dieren gevoelen, als zij
ondervinden, dat zij onder de dagelij ksche
banaliteiten dreigen te bezwijken Maar is
het dan ook niet vanzelf sprekend, dat zij
zich tot het uiterste verweren tegen de wereld
van eigenliefde, eigenwijsheid en burger
lijke platheid Hoewel ze dagelijks onder
vinden, dat in h#n strijd voor algemeene
verheffing boven persoonlijk gewin, de platte
burger slechts eigenbaat ziet, blijven ze op
de bres, omdat hun oogen nog iets van het
eeuwige licht hebben bewaard, dat ten slotte
toch weer zal gaan schijnen. Zij strijden ook
daar, waar „men" vindt, dat het niet van
zoo'n groot belang is. Zoo is het ook met den
strijd tegen de verminking van Rosehaghe.
Want Rosehaghe zal verminkt worden door
eigenwijsheid en onkunde. De kleur van
Rosehaghe is van een bijzondere schoonheid.
De domme „men" lacht hier, omdat de ge
paste bescheidenheid, die ik liever huiche
larij zou willen noemen, voorschrijft, dat
men eigen werk niet mag roemen. Ik ver
oorloof mij echter zoo pedant te zijn, omdat
ik evenzoo, als het noodig is, durf te zeggen
in welk werk ik faalde. In mijn oordeel over
Rosehaghe wordt ik bovendien gesteund
door verschillende Holiandsche, Duitsche en
Engelsche architecten. Men behoeft ook
slechts naar de bouwsels dicht erbij, zooge
naamd in denzelfden stijl gebouwd, te kij
ken, om de waarde van mijn uiting te begrij
pen.
Nu gaat plotseling Jan en Alleman (na
tuurlijk bij besluit in vergadering met meer
derheid van stemmen) de kleur van de ge
heele wijk vernietigen. Hoe zou men het
vinden, wanneer plotseling een bende bin
nendrong in onze musea en daar begon hier
en daar de schilderijen in een anderen tint
te verven. En toch is die vergelijking, Voor
zoover een vergelijking niet altijd mank gaat,
niet zonder waarde. De strijd, die thans de
B. N. A. voert, geldt niet slechts voor dit en
kele geval. Die strijd geldt alle gevallen van
woningblokken, die helaas door onvoldoende
regeling van stedelijk- en landsbestuur aan
de wolven zijn' prijsgegeven, nadat aan den
architect is toegevoegd „Der Mohr hat seine
Schuldigkeif gethan, der Mohr kan gehen."
Aldus blijven de wolven, na de zwarte
schapen verzwolgen te hebben.
Dat de „Ned. Bond tot het redden van
Drenkelingen" door zijn krachtig gevoerde
propaganda voor het reddingswezen, meer
en meer de aandacht trekt in den lande, moge
hieruit blijken, dat in de laatste maanden
Reddingsbrigades voor Drenkelingen zijn
opgericht te Leeuwarden, Vlissingen, Dor
drecht en in het waterrijke Boskoop.
Aanvragen om lezingen kwamen bij den
voorzitter der Pers- en Propaganda Com
missie, den heer A. J. Meyerink, alhier,
geregeld binnen. Zaterdag, 27 September is
Dordrecht aan de beurt,- terwijl Bolsward,
Middelburg, Vlissingen en Meppel om
streeks Kerstmis aan de beurt komen. Met
Den Helder en Purmerend is ook reeds
contact verkregen.
Drie Wijze Gekken. Het
Schouwtooneel.
Dit aardige, bekende Engelsche blijspel
letje had, ook om de vlotte en geestige wijze
waarop het gespeeld wordt, bij de hernieuw
de opvoering in dit seizoen beter verdiend,
dan de meer dan slecht bezette schouwburg
zaal met haar ongezellige groote leegte.
Op de spelers had de slechte opkomst
geen merkbaren invloed. Ze acteerden frisch
en vlot, en uit het weinige publiek steeg
aan het einde van elk bedrijf een zoo harte
lijk en aanhoudend, trouwens ten volle ver
diend applaus op, als klonk het uit een be
zette zaal.
De drie Wijze G/ekken waren allen weet
uitstekend. Teddy Ko van Dijk mis
schien het best. Ook juffrouw Fairchild
(Jettie v. DijkRiecker) het dochtertje van
de vrouw, die op heel het leven der drie
oude heeren zulk een1 grooten invloed had
gehad, speelde voortreffelijk, in het bijzonder
in het tweede bedrijf.
Het geheele stuk is een van dig, waarop
ook van Katholiek standpunt geen aanmer
king te maken is en waarvan de bijwoning
gerust kan worden aanbevolen. Als het wat
verder in het seizoen is, moet het publiek
heusch wat meer waardeering toonen voor
zulke prestaties van het Schouwtooneel!
Geboren 17 September: z. v. F. Huijboom
-Jelsma d. v W. Waidlich—Petri; 18
Sept. d. v. D. v d ValkKoutrik z. v.
W. J. A. v. Tiggelenv. d. Laan 19
Sept. d. v. E. HandgraafKrom 20 Sept.
z. v. G. Jöttende Vries z v. A. v. d.
Veldtv. d. Kroft 21 Sept d. v. C. G,
Roggeveenv. Wijngaarden; d. v. J. F, An-
tonissede Klerk z. v, A. Wildschut
Hol z. v. J. SpeeBlitz z. v H. Snoek
Verhagen d. v. G. M Krom—v. d. Werff
d. v. H. J. de DroogPollemans d.
v. A. M. M. Peperkoornde Haan z. v.
J. M. TerhorstVester 22 Sept.: z. v.
A. H. A. Kramer—Schermer z. v. T.
WempeVisser
Overleden: 21 Sept.: J. B. Hulshof, 83 j„
Gedempte Oude Gracht.
Ter eere van den H. Thomas a Villanova is
nog ingekomen 1
436c NED. STAATSLOTERIJ.
Trekking van Maandag 22 September,
5e Klasse 5e Lilst.
Hooee nriizen:
14801 50.000.
667 9031 12161 13715 20065 1000/
11221 15387 /400.
9806 17075 /200.
1235 2103 2212 3130 7553 10656 19102 1997$
20021 20422 f 100
Priizen van f' 70:
284
331
474
547
619
635
70S
954
964
974
1073
1213
1218
1248
1398
1656
1811
1909
1930
2027
2164
2377
2466
2472
2715
2761
2807
2999
3044
3430
3631
3704
3782
3784
3794
3876
3944
3987
4374
4494
4503
4538
4549
4786
4819
4904
4963
5243
5256
5620
5691
5694
5810
5848
5911
6237
6301
6466
6470
6518
6579
6712
6785
6974
7115
7195
7335
7360
7379
7389
7430
7461
7662
7701
7806
7810
7920
8134
8142
8198
8244
8249
8272
8312
8342
8428
8432
8459
8572
8592
8605
8699
8865
9035
9061
9098
9159
9237
9392
9520
9643
9751
10103
10286
10360
10387
10474
1061?
10715
10958
11294
11428
11631
11898
11984
12019
12164
12346
12387
12489
12541
12614
12620
12698
12749
12818
12914
12926
12983
13163
13188
13442
13498
13500
13654
13704
13735
14050
14135
14139
14282
14305
14329
14413
14417
14463
14576
14750
14768
14936
15029
15239
15258
15330
15438
15622
15673
15675
15717
15960
15997
16013
16099
16209
16312
16399
16461
16629
16743
16889
17054
17086
17087
17109
17128
17419
17488
17723
17726
17.733
17778
17817
17822
17831
17863
17872
17914
18235
18248
18402
18572
18617
18637
18639
18647
18805
19013
19176
19183
19256
19379
193S3
19504
19549
19590
19751
19761
19917
20039
20197
20445
10450
20570
20643
20716
20764
20994
20999
21241
21271
21284
21469
21522
21934
22262
22280
22337
22487
22499
22555
22598
22628
22653
22658
22772
22895
22976
42
162
374
650
847
1034
1270
1565
1700
1876
2071
2331
2513
2843
3042
3254
3596
3827
4144
4351
4600
4892
5123
5282
5441
5755
6125
6805
7071
7376
7770
8012
8071
8374
8545
9010
9325
9550
9739
66
182
375
675
871
1081
1289
1608
1772
1877
2086
2335
2516
2847
3045
3263
3625
3829
4149
4356
4601
4952
5150
5306
5488
5806
6160
6848
7075
120
204
422
690
889
114)
1334
1624
1776
1901
2138
2391
2566
2866
3059
3278
3638
3§46
4152
4410
4661
4978
5165
5339
5493
5844
6287
6955
7134
7416 7467
7800 7805
8029 8050
8135 8172
8375 8392
8628 8755
9139 9171
9356 9405
9622 9661
9741 9767
NIETEN
129
263
454
700
920
1165
1390
1639
1791
1932
2203
2392
2575
2873
3113
3354
3647
3863
4172
4553
4708
5024
5220
5373
5508
5857
6296
7016
7143
7471
1706
8051
8182
8402
8860
9246
9416
9683
9834
9935 9949 9954 10014
10132 10171 10207 10265
10493 10498 10521 10546
10729 10762 10781 10787
11035 11048 11136 11138
11311 11361 11397 11399
11654 11657 11668 1J679
12076 12092 12149 12192
12316 12368 12386 12452
12585 12628 12632 12654
12787 12928 12993 12996
13069 13098 13117 13129
13273 13296 13307 13477
13540 13545 13549 13550
13628 13647 13667 13669
13771 13776 13799 13803
13851 13939 13942 13944
14127 14159 14182 14'08
14280 14300 14314 14317
14485 14522 14531 14569
14580 14590 14629 14654
14819 14837 14929 14965
15094 15137 15138 15150
15364 15379 15381 15385
15486 15541 15579 15633
15801 15846 15858 15875
15935 15975 16016 16025
16133 16159 16170 16181
16287 16311 16376 16392
16543 16589 16582 16617
16788 16800 16809 16811
16857 16880 16894 169017
17081 17094 17098 17127
17146 17194 17235 17243
17394 17439 17472 17497
17584 17612 17625 17649
17736 17776 17788 17851
17982 17987 17991 17997
18015 18021 18027 18044
18086 18117 18200 18210
18335 18358 18368 18421
18451 18467 18521 18602
18681 18695 18797 18808
19011 19026 19027 19029
19325 19405 19471 19484
19556 19592 19614 19622
19705 19778 19815 19826
19938 19944 19946 19967
20077 20083 20096 201.84
20324 20346 20372 20381
20552 20585 20747 20846
20963 20965 20995 21012
21266 21273 21310 21350
21527 21532 21552 21609
21758 21761 21778 21783
21830 21870 21889 21893
21974 21989 22074 22075
22278 22301 22311 22341
22473 22474 22479 22587
22686 22725 22727 22736
22893 22897 22905 22959
5e Klasse 4e Lijst: 5488
met ƒ.70; 7536 m.z. 7534.
134
293
512
706
930
1184
1429
1675
1820
1989
2204
2428
2630
2930
3178
3427
3710
3945
4178
4564
4773
5053
5244
5408
5524
5933
6465
7034
7174
7556
7012
8054
8237
8425
8866
9289
9524
9692
9844
10022
10355
10581
10888
11255
11414
11773
12237
12485
12676
13000
13146
13479
13584
13716
13805
13978
14235
14375
14580
14753
15005
15159
15412
15682
15897
16034
16188
16431
16696
16821
16966
17131
17274
17529
17675
17901
17999
18053
18217
18427
18655
18854
19201
19496
19625
19832
19982
20226
20434
20884
21037
21374
21690
21795
21920
22187
22373
22614
22768
138
314
562
729
994
1230
1447
1690
1847
2028
2229
2430
2675
2990
3204
3532
3758
4027
4212
4568
4843
5066
5262
5423
5579
6015
6523
7063
7251
7594
7918
8058
8313
8457
8934
9298
9525
9701
9858
10084t
10416
10594
10898
11277
11537
11864
12261
12557
12729
13040
13173
13483
13589
13726
13825
14005
14264
14426
14570
14770
15059
15264
15469
15712
15920
16041
16274
16433
16762
16844
16974
17140
17295
17549
17676
17912
1S001
18055
18227
18439
18661
18893
19249
19501
19641
19878
20035
20297
20507
20902
21079
21385
21743
21802
21967
22233
22437
22664
22822
158
369
638
821
1015
1241
155H
1695
1866
2057;
2231
2464
2805
2998
3249
3591'
3826
4096
4290
45711
4854
51051
5274;
5435
5658
6049
6669:
7069
73331
7754
7927»
806II
8358
8483
89501
9308'
9543
9723
9930
10122
10428
10709
10993
11308
1159a
12075
12308
12578
12738
13047
13178
13499,
13613:
13737Ï
138411
14125
14273
14437;
14575
14772
15087-
15272
15483
15749
15931'
16081]
16282!
16484
16776
16849
170611
17144
17341)
17565
17720'
17913
J8013
18060
182511
18444
18671'
18916
1930H
19514
19698
19899
20040
20320
20522
20915
21111'
21479
21747.
21825
21971'
22244
22465
22671
22867
met 100 JJJ.Z. 5488
22 SEPTEMBER
EERSTE
KOERS
LATERE
KOERS
BERLIJN p. billioen)
0.611;.
0.62
PARIJS
l3,771/2
10.80
BRUSSEL j
12.871/.
12.90
WEENEN i
0.361/.
l.26i/t
LONDEN
11.583/
11.581/.
STOCKHOLM
69.—
KOPENHAOEN
44,071/.
44.35
CHRISTIAN IA
35.95
49.021/.
NEW-YORK
W i/t
ROME,
11-421/s
-
