I
1
f 7
Vrijdag 10 October 1924
47ste Jaargang No. 15862
Uit nummer bestaat uit 10 bladzijden. - Eerste blad.
Gemeente-Melk.
De vliegtocht Nederland-Indië.
Agenda
11 October
Gunning.
Gouden echtpaar.
De handeldrijvende middenstand doet een sociale daad
van beteekenis door zijn overtollige kasgelden dage
lijksch naar de bank te brengen. De bank beschikt
daardoor over meer vlottend geld. Daarmede kan de
bank de middenstanders aan gemakkelijk en goedkoop
geld helpen.
Heropening winkel J. G. Stammeijer.
Aanbesteding.
Pater W. v. d. Berk O.F.M.
Feest-concert Haarlemsche Orkest-
Vereeniging te Leiden.
Het 50-jarig bestaan van
Bremers Houthandel.
In Frankon's Melkbrood zijn ALLE GOEDE EIGEN?
SCHAPPEN voor het beste brood vereenigd.
VAN ONZE RECHTBANK.
Het Hoogovenbedrijf en
Haarlem.
J. J. WEBER ZOON
Ooticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
Telegraphisch Weerbericht.
®e abo»aemenisprijs bedraagt too*
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
Vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE UAARLEMSGHE COURANT
Adfertentiën 35 cents per regel.
Bij contract belangrijke «ortic;
Advertentiën tusschen den tekst,
als ingezonden mededeeling, 60 ct
per regel op de le Pagina's 75 cI
per regeL Vraag- en aanbod-adver»
tentiën 14 regels 60 ct per plaaU
sing; elke regel meer 15 ct, bij
vooruitbetaling.
Er is dezer dagen door het dagelijksch
Eestuur der gemeente Amsterdam een merk
waardig voorstel gepubliceerd, dat ook
buiten de grenzen der hoofdstad de aandacht
Verdient. De meerderheid van het Am-
slerdamsche college van B. en W. toch stelt
aan den Raad voor over te gaan tot het
stichten van een gemeentelijk melk-mono-
Polie. Nu behoeven deze plannen in een
stad als Amsterdam, waar de sociaal-demo
craten een hoog woord voeren, niet te ver-
Wonderen, al zou men geneigd zijn te mee-
len, dat de mislukkingen in en kort na den
distributietijd door de heeren Wibaut en de
Miranda met aardappelinkoop, met plannen
tot stichting van een gemeentelijk landbouw
bedrijf, gemeentelijke groentewinkels en
dergelijke opgedaan, tot voorzichtigheid
ffioesten leiden. Een melkmonopolie is ech
ter al verschillende jaren een geliefkoosd
denkbeeld van Wethouder de Miranda.
Vier jaren heeft het plan in de lucht ge
seten, tot groote schade voor de bedrijfs
zekerheid van de vele bestaande inrich
tingen en op een oogenblik, dat niemand
er verder aan dacht, komt het als een
Voordracht in het gemeenteblad.
Nu zijn gemeentebedrijven dingen, waar
over wij zonder eenige opwinding of par
tijdigheid kunnen praten. Wie de voorzie
ning van gas, electriciteit en waterleiding aan
de gemeentelijke overheid zou willen ont
trekken, zou ons onder de grootste tegen
standers vinden. In beginsel hebben wij niets
tegen een overheidsbedrijf, mits het te le
veren product, om het kort uit te drukken,
ook een monopolistisch karakter bezit. De
eenige vragen, welke hier ter beslissing moe-
len gelden, zijn: is de gemeenschap met
overheidsbemoeiing meer gebaat dan met
oarticulier initiatief? En: is de overheid bij
«lachte, zonder onmogelijk te dragen lasten
•p zich te nemen, t monopolistisch bedrijf
«it te oefenen? Wanneer deze vragen ten
«pzichte van de melk voorziening bevestigend
beantwoord moesten worden, dan zouden
wij ook een gemeentelijk melkmonopolie
toejuichen. Hoewel wij echter omdat de
Amsterdamsche plannen al lang in de lucht
ritten en er, naar wij wisten, ook elders
voor dezelfde zaak gevoeld werd met aan
dacht het vraagstuk hebben bekeken, is ons
de noodzakelijkheid van een gemeentelijk
melkmonopolie nooit gebleken. Wel het te
gendeel!
De argumenten, welke de voorstanders
aanvoeren, liggen voor de hand; melk be
hoort onder de voornaamste artikelen der
volksvoeding en-is als dierlijk en vloeibaar
product meer dan wat ook aan besmetting
onderhevig. De gevaren van het drinken
van bedorven melk zijn algemeen bekend;
melkvervalsching is aan de orde van den
dag; dus is het rationeel, dat de overheid
zelf het bedrijf uitoefent, om aan het pu
bliek waarborgen voor een deugdelijk pro
duct te verschaffen.
Deze redeneering is een zeer goedkoope
en wie het rapport der zoogenaamde des
kundige commissie, door den Amsterdam-
schen Gemeenteraad ingesteld ter bestu
deering van het vraagstuk, leest, kan zich
niet onttrekken aan den indruk, dat die
noodzakelijkheidsidee bij de rapporteurs heel
sterk heeft voorgezeten. Dit is waarschijnlijk
de reden, waarom de vraag, of en hoe op
andere wijze dan door een gemeentelijk
monopolie verbetering in de melkvoorzie-
ning zou zijn te brengen, zoo goed als ver
waarloosd is. Onder leiding van den heer
de Miranda is het stuk geworden een ten-
denz-rapport. En dat achten wij zeer ge
vaarlijk, omdat het hier gaat om buitenge
meen groote belangen.
Wanneer men de meening van ter zake
kundigen over de melkvervalschingen hoort
en daaraan voor de volksgezondheid verbon
den gevaren, dan staan deze niet in even
redigheid met de lasten en moeilijkheden
welke men ter ondervanging daarvan, aan
de gemeenschap op de schouders wil leggen.
Op de eerste plaats kan niet worden be
weerd. dat bij den bestaanden toestand de
bevolking gevaar loopt om van tijd tot tijd
zonder melk te komen. Op de tweede plaats
staat wel vast, dat een gemeentelijk mo
nopolie het artikel niet goedkooper zal ma
ken. Wat de heer de Miranda daarover
durft te cijferen, kan veilig naar het rijk der
fabels worden verwezen. En ten derde
en nu komen wij aan het voornaamste
een gemeentelijk melkmonopolie streeft haar
doel op zij, omdat het, bewerende voor een
deugdelijke melkvoorziening te zorgen,
niets anders doet dan een andere organi
satie in de distributie in het leven te roe
pen. Aan het product zelf kan het immers
niet raken. De heele zaak is 'n schijnver-
tooning, hierop neerkomend, dat een ge
meente zou beweren een eigen gasfabriek
te hebben, maar niet anders zou doen dan
de leidingen leggen, de meters plaatsen en
het geld ophalen, terwijl de fabriek aan
particulieren zou behooren. Iets anders is
een zoogenaamd gemeentelijk melkmonopo
lie niet. Immers van de boerderijen, van
het vee, van de melkwinning, blijft de ge
meente af. En daar juist liggen en ontstaan
nenkort is van Rijkswege de afkondiging
van een melkbesluit te wachten, waardoor
ook de geheele melkproductie onder het
Rijkstoezicht zal vallen.
De Rijkskeuringsdiensten bestrijken het
geheele land; een gemeentelijke dienst moet
aan de grenzen ophouden. Maar de Rijks
keuring van waren zal weldra de winning
van alle consumptiemelk, dus ook die voor
Amsterdam, bestrijken. Het publiek wordt
dan voldoende beschermd en de Overheid
doet haar plicht. Wie zich dan nog boven
dien wil verzekeren tegen ziektekiemen, kan
dat doen door het eenvoudige middel van
de melk te koken, meer afdoende dan de
pasteurisatie, welke in het monopolie ver
plicht zal zijn en het product duurder zal
maken.
Ziedaar slechts enkele overwegingen tegen
de stichting van zulk een nieuw gemeente
bedrijf geldend. Er zijn er tallooze meer.
Wie b.v. de simpele manier ziet, waarop in
de Amsterdamsche voordracht met de
melkprijzen wordt omgesprongen, waarbij
„de" zuivelwaarde als standaard wordt
aangenomen, die kan toch niet nalaten te
glimlachen over de naïeve mentaliteit van
een zich als koopman opwerpend politicus.
Zelfs een leek weet nu zoo zachtjes aan
wel, hoe moeilijk het is den melkprijs voor
eenige maanden vast te leggen. Allerlei
invloeden spelen daarbij een rol b.v. de ge
legenheid tot export voor de zuivelfabrie
ken; de vraag, of de boer in een omgeving
woont, waar de melk voordeeliger aan kaas
makerijen dan voor de consumptie aan de
stad geleverd kan worden. Zoo zijn er tien
tallen factoren, die chronisch den „melk-
oorlog" doen ontstaan. En in die conflicten
zal nu het gemeentelijk melkmonopolie zich
gaan mengen. Juist de verscheidenheid van
inrichtingen en het verschil van belangen
doet ten slotte altijd een oplossing aan de
hand. Komt een groot melkbedrijf met een
viaag naar 125 millioen liter per jaar aan de
markt, dan gevoelt men de riskante positie,
tegenover 'n bond van tientallen producen
ten, die de wetenschap hebben, dat die ge
meente desnoods tegen eiken prijs koopen
moet.
Alles bijeen lijkt ons het Amsterdamsche
plan dan ook een gevaarlijke economische
proefneming; voor de volksgezondheid over
bodig; in haar bedoeling onbereikbaar; in
haar lasten voor de gemeenschap en haar
verdere gevolgen voor de gemeentepolitiek
wellicht niet minder dan een ramp.
BTO-j
yan der Hoop geeft den moed niet op.
Persstemmen uit Indië.
Het Haagsch Anetakar.toor heelt van den
heer Van der Hoop uit Plovdiv op het aan
hem gezonden telegram van deelneming en
bemoediging het volgende telegrafische ant
woord ontvangen: „Dank deelneming. Be
manning wenscht niets liever opnieuw be
ginnen. Houdt stemming Holland warm".
Uit Weltevreden wordt geseind:
De „Javabode" schrijft de mislukking van
de vlucht toe aan een koopjesmanie. De
„F. VII" is de eenige van zijn klasse. Er zijn
geen depots, geen reservedeelen, geen re
serve-machines. Met groote moeite heeft
men het zoo ver gekregen, zegt het blad,
dat met luchtschipperij en geluk alles wel
zou zijn losgeloopen. Deze speculatie is
verkeerd uitgevallen, waardoor een groot-
sche nationale onderneming is gecompro
mitteerd. Het psychologisch moment is aan
gebroken om spontaan een telegram naar
Bulgarije te zenden, dat een bankcrediet
wordt geopend en „de op apengapen liggen
de nationale eer te redden".
„Het Bataviaasch Nieuwsblad" zegt, dat
de tegenslag van Philippopel een groote
teleurstelling is, niet meer. Het blad dringt
er op aan, dat men niet zal lamenteeren,
maar overdoen, een tweede, desnoods een
derde keer.
De voorzitter van het Indische vliegco-
inité verklaa-de in een interview met Aneta,
dat juist nu alles moet gedaan worden om
voortzetting van den tocht mogelijk te
maken. Hij noemde 't verblijdend, dat het
Medansch comité heden in den zelfden geest
seinde. Het moment is aangebroken, dat
ndië's burgerij blijk moet geven van belang-
telling door financieele bijdragen. Tot nu
bracht Indië in totaal slechts 5000.op.
Morgen vergadert het comité ter beraad
slaging over de snelste inzameling van Je
benoodigde gelden, circa 25.000.Het
Indisch „Nieuws van den Dag" opende een
nschrijving en ging voor met 500.waar
aan het Persbureau „Aneta" toevoegt
'jf 500.en de N. V. Reclamebedrijf „Aneta"
100.—.
Het comité .Vliegtocht Nederland-Indië
chrijft aan het Haagsche Aneta-kantoor
over de bovenstaande persstemmen, welke
aan het comité waren voorgelegd: Het
^mt tot groote voldoening, dat van Indië
i.l warme belangstelling wordt getoond, nu
de vlucht naar Indië althans voorloopig is
vastgeloopen. Waar voor den aanvang van
den tocht slechts weinig steun uit Indië
mocht worden verkregen, wordt nu met
grooten ijver een campagne voor het inza
melen van geld begonnen. De „Javabode"
doet zulks onder het maken van verwijten,
welke onvoldoende kennis van zaken aan
den dag leggen. Op voerp laatsen waren
schroeven en banden gedeponeerd, terwijl
d. aj wenseht op h Vl'SkST
omcn' op de route wordt te kostbaar met het oog
Nu kan beweerd worden, dat de gemeente op de fondsen van het comité. Wel werd
bij het hebben van een eigen melkbedrijf 'e Rotterdam een motor bedrijfsklaar gereed
-ijl tL v j i benouden. Laat m-en geduld oefenen tot het
invloed I.eeft op de boeren en de i COmïté den toestand kan overzien, op grond
stalhygiëne. Eerstens is dat een gratuite (van de rapporten uit Philippopel, die nog
verzekering. En tweedens zal die invloed i ®teeds uitblijven. Laat men overtuigd zijn,
ov„bcdi8 e,
staat tegenwoordig een Warenwet en bin-1.vorderen.
Sociëteit „Sint Bavo" Gewone zittingen
7 uur „Willen is Kunnen" 8 uur.
R. K. Middenstandsvereeniging Jaco-
bijnestraat Reünie leden R. K. M. V.
Stadsschouwburg Rotterdamsch Hof
stad Tooneel „De „Politic-rechter"
8 uur.
Parochiale Bibliotheek {Kleverparkweg)
Ingang tusschen Kerk en Pastorie lede
ren Dinsdagavond.
Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran-
ciscus' Liefdewerk, Zoetestraat 11 El-
ken Donderdag van 8954 uur.
Piano-kwartet; Paul Schramm; Max Kloos
en Anton van der Horst.
Aan de N.V. Technische maatschappij He
ringa en Wuthrich, alhier, werden dezer
dagen de volgende werken opgedragen:
De Centrale Warmwater-Verwarmingsin
stallatie te stoken met lichtgas, ten behoe
ve van de Statenzaal aan het Prinsenhof, al
hier; De Warmwater-Verwarming met ven-
tilatie-inrichtiDg in het Christtlijk Lyceum
aan de Emmakade, alhier; De Centrale ver
warming in het nieuwe gebouw voor open
bare werken en garage van de brandweer
te Heemstede; De warmwaterverwarming
en complete Badinstallatie in het nieuwe
badhuis van de gemeente Heemstede.
Gisteren herdacht het echtpaar P. v. d.
HeuveLC. Timmer wonende Doelstraat 25,
Bazar Wilhelminastraat 12 Bazar van j
den Ned. Kinderbond van 25 en van
710 uur.
Patronaatsgebouw Koningssteinstraat
810 uur Tentoonstelling van werk
stukken
R. K. Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
bijnestraat 15 Alle werkdagen voorm.
van 912 uur, n.m. van 25 uur. Zater
dags alleen van 912 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen des
voorm. van half 11—half 12 en des nam.
van 3 tot 4 en van half 8 tot half 9 uur.
Telefoon 2981.
R. K. Leeszaal en uitleenbibliotheek
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken.
Marthavereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingsbureau voor vrouwen. Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
8—9 uur Tel. 1671. Tevens gezellig sa
menzijn voor Hollandsche meisjes, die hier
geen tehuis hebben. Zondag en Woensdag
van 810 uur n.m.
R. K. Bevolkingsbureau Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 23 van 810 uur
op Maandag-. Woensdag- en Vrijdag
avond.
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S. V. E. Maan
dags van 23 uur. Donderdags van 12
uur.
Bisschoppelijk Museum. Dagelijks, uitge
komen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, toe
gankelijk.
De bekende zaak van den heer J. G.
Stammeijer op den hoek van 't Spaarne en
de Hoogstraat, is hedenmiddag drie uur her
opend.
Enkele jaren geleden mocht de zaak haar
100-jarig bestaan onder zeer vele blijken
van belangstelling herdenken. Oud, doch
geenszins verouderd, begreep ze de eischen
van den nieuwen tijd. Heden gaat ze, ver-
jeugdigd. een nieuwen toekomst tegemoet.
Fier op haar solied verleden, heeft ze dit,
ook in haar voorkomen, niet willen verloo
chenen: bij de moderniseering van den win
kel heeft men de ouderwetsche pui wel ver
nieuwd, doch den ouden stijl daarbij zorg
vuldig behouden en daardoor het fraaie
stadsgezicht ongeschonden bewaard. De
winkel zelf is echter op zeer moderne wijze
ingericht en voldoet thans aan zeer hooge
eischen niet alleen van doelmatigheid, maar
ook van schoonheid. De heer C. M. van
Emmerik, naar wiens aanwijzingen de win
kelbetimmering is ingericht, heeft hier wer
kelijk iets schoons tot stand gebracht. De
tegelversiering, ontworpen door den heer
Heijstee te Amsterdam, past zich daar uit
stekend bij aan. De buitenbouw is uitge
voerd volgens teekeningen van den heer
W. J. Nelissen, bouwkundige alhier, terwijl
de aannemer, de heer H. A, v. Emmerik,
zorgde, dat de vermeerdering in zoo kort
mogelijken tijd, en met weinig last voor
het bedrijf tot stand kwam.
De heropende winkel is ook om zijn
sierlijkheid een bezoek overwaard.
Hedenmorgen werd in het bureau van den
Rijkswaterstaat aanbesteed, het onderhoud
van de buitenduinen op het eiland Ter
schelling, gedurende de jaren 1925 en 1926.
(Raming 7700 per jaar.)
Ingekomen waren 7 biljetten. Ingeschre
ven was als volgt: A. L. v, d. Stroom, Aal
smeer 7398 83; A. C. Kooyman, Vlieland,
5925.W. van Leunen, Westerschelling
f 6944.C. A. Zwart, Terschelling 5100;
C. Kooyman, Harlingen 6500.D. M.
de Graaf, Terschelling 6540.C. A.
Arda, Terschelling 7265.;Laagste in
schrijver is C. A. Zwart, Terschelling, voor
5100.—.
Naar wij vernemen, gaat de gezondheids
toestand van den Weleerw. pater W. v. d.
Berk O.F.M.,die eenigen tijd geleden in het
ziekenhuis „St. Joannes de Deo" een ope
ratie onderging, uitstekend vooruit. Zijn
Eerw. mag weer bezoek ontvangen.
De Internationale Concertdirectie Ernst
Krauss te Amsterdam, zal ter gelegenheid
der 350ste viering van Leiden's ontzet ha
re abonné's te Leiden (Schouwburg-concer
ten, voorheen serie Hans Augustin) een
Orkest-Concert aanbieden op Vrijdag 10
October in den Leidschen schouwburg.
De bekende altzangeres Henriette Bos zal
medewerken, het programma vermeldt:
Werken van Gustav Mahler: 3c deel "it
de 4e symphonie en „Lieder eines fahren-
den Gesellen" en van Richard Wagner:
Vorspiel Lohengrin, Frauenlieder en Ouver
ture Tannhauser.
Op de abonnementsconcerten zullen o.m.
optreden: Raoul von Koczalski, Meredyll-
den dag, waarop het vóór 25 jaar in onder
trouw werd opgenomen. Het huwelijk had
30 October 1874 plaats. Er had zich uit de
buren een commissie gevormd, die met lijs
ten in de straat rond waren geweest om van
de ontvangen gelden een passend cadeau
te kunnen koopen.
Gisterenavond omstreeks 6 uur, zijn de
beide oudjes, de bruidegom is 74 en de bruid
72 jaar, uit hun huis gehaald en bij een
der buren gebracht. Onderwijl werd voor
het huis een eerepoort opgericht, terwijl
binnenshuis, de kamers en de gang met
bloemen en slingers versierd werden. On
geveer te 9 uur werd het echtpaar door 4
bruidjes gehaald en naar hun huis geleid,
alwaar de feestcommissie met eenige bu
ren en familieleden aanwezg waren. Bij het
binnentreden werd doo: de aanwezigen een
welkomstlied gezongen Hierna werden na
mens de feestcommissie en buren twee
fauteuils aangeboden. Het feest werd verder
in vroolijke stemming gevierd.
Het gouden echtpaar ontving van de kin
deren en familie, verschillende huishoude
lijke artikelen. Ook zijn er veel bloemen in
gekomen.
Ook is het aardig te vermelden, dat de
bruidegom, sinds de oprichting van den
R.K. Volksbond, daar lid van is, dus 35 jaar
lang.
A.s. Zondag wordt er receptie gehouden.
Heden was 't de dag van 't 50-jarig jubi
leum van de N.V. „Het Nieuwe Fortuin,
v.h. W. F. Bremer en Zonen aan de Frie-
sche Varkensmarkt alhier. De ingang van de
werkplaatsen was met een fraaie eerepoort
van groen en bloemen verrijkt en ook de
motordekschuit der firma „De Jonge Wil
lem" voerde de vlaggen.
De fabriek lag vandaag stil en al het per
soneel had zich bij den ingang vereenigd,
toen de directie met de commissarissen te
10 uur per auto arriveerde en het kantoor
gebouw betrad.
Hier prijkte een schat van bloemstukken
van particulieren, clientèle, firma's van de
Haarlemsche Bankvereeniging, een minia
tuur van de oude molen geheel in bloemen
uitgevoerd, een geschenk van de dames der
directie en commissarissen, verder nog een
bloemstuk van de kegelclub „De Volhar
ding," waarvan de heer D. Bremer voor
zitter is.
Nadat de directie met commissarissen en
personeel zich in het privé-kantoor hadden
vereenigd, nam de heer H. Bakker, procu
ratiehouder der firma het woord namens het
personeel. Spr. achtte het zich een groot
genoegen, te midden van het personeel en
ook namens het personeel de gevoelens er
van te mogen vertolken.
Spr. noemde het een groote prestatie den
houthandel gedurende 50 jaar in stand te
houden, maar nog grootere prestatie dien
handel vanaf het kleine tot de groote firma
van thans op te voeren.
Dit is te danken aan de energieke leiding
der directie.
Allen hebben medegewerkt om het feest
te doen slagen en willen ook een stoffelijk
blijk van hulde aan de directie aanbieden.
Het gold hier een souvenir, dat duidelijk
het „crescendo" van 50 jaar bedrijf zou doen
uitkomen.
Dan kwam, geheel met bloemen bedekt
de groote Renault vrachtauto in miniatuur
het vertrek binnenrijden, beladen met het
geschenk, nJ. een keurig uitgevoerd gedenk
boek, waarin door tal van foto's een dui
delijk beeld van de ontwikkeling van het
bedrijf werd gegeven.
De heer Bakker bood het gedenkboek aan
met den wensch, dat, wanneer eenmaal de
firma haar eeuwfeest zou mogen vieren, de
dan leidende generatie door dit boek aan
het gedenkwaardig feit van het 50-jarig
jubileum zou herinnerd worden. Vervolgens
werd het gedenkboek bezichtigd, hetwelk
de volgende opdracht bevatte: Aangeboden
en opgedragen aan de directie en behee-
rende vennooten van de N.V. Houthandel
„Het Nieuwe Fortuin," voorheen W. F.
Bremer en Zonen te Haarlem, ter gelegen
heid van het 50-jarig bestaan van Bremers-
Houthandel. Haarlem 10 October 1924. Dan
volgden de namen van de leden van het
personeel.
De heer D. Bremer nam het woord. Spr.
moest getuigen, dat hij niet gedacht had, dat
er zooveel hartelijkheid onder het personeel
te vinden was; daarin zag spr. dat de zeil
de goede verstandhouding van vroeger was
blijven voortleven.
Dit vond spr. een verblijdend teeken,
want zoowel directie als personeel hebben
elkaar nodig. Spr. bedankte dan met harte
lijke woorden allen, die iets hadden gedaan
om het feest te doen slagen; in 't bijzonder
dankte hij voor het gedenkboek en zeide al
deze bewijzen van hulde en waardeering op
hoogen prijs te stellen.
Spr. deelde nog mede, hoe de directie des
ochtends voor de huldiging naar het kerk
hof was gegaan en op het graf van den op
richter, den heer W. F. Bremer een kran»
had gelegd.
Dan vertelde spr. nog eenige oude herin
neringen en besloot met een heildronk op
het personeel.
De heer H. B. Harren, lid van het perso-,
neel sprak nog een gelukwensch in dicht
vorm, waarna aan ieder lid van het perso
neel een enveloppe met inhoud werd over
handigd.
Na afloop hiervan was gelegenheid de di
rectie te complimenteeren, waarvan een
druk gebruik werd gemaakt.
Het personeel had een dag vrijaf. Te 1 uur
werd in hotel Lion d'Or door de directie
met de kern van het personeel de lunch ge
bruikt, waar aan den werfbaas, den heer
J. Velthuijs een gouden horlogeketting met
medaillon en inscriptie werd overhandigd es
aan den heer H. Schoonhof een gouden pot
lood.
Na deze lunch vertrokken directie en de
genen, die mede hadden aangezeten, per
auto naar den Haag om daar den dag ver
der genoegelijk te passeeren.
De eerste!
Gistermiddag stond voor de rechtbank al-
bier terecht de 20-jarige H. J. van M., van
beroep los-werkman en wonende te Half-
wzg. terzake het als onvervals.nt en eent
verkoopen vane en valsch rijwiel-belasting-
plaatjc.
Bekl had te Amsterdam ven een onbe
kende 15 1 eLstingmerken gekecs*, voor de
somma \an 15 cent per stuk. Een van deze
plaatjes had hij te Halfweg verkocht aan
-en zekere F. voor f 1.50.
De valsche plaatjes waren als stukken van
overtuiging op de Rechtbank aanwezig. Ze
verschilden iets in metaaldikte en waren
veel slapper dan de echte plaatjes.
De kooper van liet plaatje werd als ge
tuige gehoord. Hij zeide niet geweten te
hebben, dat het valsch was.
De verdediger van bekl .vroeg den Presi
dent, getuige de vraag te stellen, of er bij
het overhandigen van het plaatje nog iets
was gesproken.
De getuige beweerde, dat er hoegenaamd
niets gezegd was.
Teen de verdediger echter dieper op zijn
vraag wilde ingaan, merkte de president op,
dat dit geheel buiten de zaak lag.
De bekl. zeide, dat hij bij het overhandi
gen van het plaatje gezegd had, dat het er
aan gesoldeerd moest worden, daar het
dunner was dan de anderen. De verdediger
bleef op zijn stuk staan en verzocht den
president nogmaals dringend om de door
hem gedane vraag aan getuige te willen stel
len.
Get.; „Ja kijk u eens.... er is.
Verdediger: „U hoort, daar draait getuige
al bij. Eerst beweerde hij, dat er absoluut
niets gezegd was, en nu begint hij met: „Ja,
kijk u eensGetuige heeft dus zoo juist
pertinent staan te liegen!
Pres.: DaD wordt de zitting even ge-
schcrscht en dan zal de Rechtbank in de
raadkamer gaan en het verzoek van den
verdediger of al dan niet de door den
verdediger gedane vraag moat worden ge
steld overwegen.
Na heropening van de strafzitting ver
klaarde de president, dat de Recntbank
geen termen aanwezig achtte, om de vraag
aan den getuige te stellen.
De Officier van Justitie, Mr. van Ever-
dingen, requisitoir nemend, zeide, dat het
namaken van belastingplaatjes valt onder
de zegelwet, waarbij het verboden is, de
door 't Rijk uitgegeven zegels na te maken,
te verkoopen, vervalschen, of valsche zegels
aks echt uit te geven of voorhanden te heb
ben. Hoewel de rijwielbelastingwet pas een
paar maanden in werking is, is er in dien
tijd al ontzaggelijk met de rijwielmerken ge
knoeid, en ontelbaren nagemaakt. Met alle
kracht moet tegen de vervalsching wor
den opgetreden, aldus spr. Hoewel bekl.
weliswaar nog nooit veroordeeld is, meende
de officier, dat een strenge straf toch
noodzakelijk is om de anderen af te schrik
ken. Spr. wilde echter in acht nemen, dat
de band van het gezin waaruit bekl. koint
door den dood van de moeder geheel uit
elkaar is gerukt en bekl. daardoor veel
achterop is gekomen.
Spr. vroeg ten slotte een gevangenisstraf
voor den tijd van 2 maanden.
Hierna was het woord aan den verdedi
ger Mr. Toulon v. d. Koog, Pleiter begon
met zijn groote verwondering uit te spre
ken over het feit, dat de Rechtbank niet
de door hem gedane vraag aan getuige
heeft willen stellen. PI. begrijpt waarom;
daar dan het geval voor getuige pijnlijk en
zeer pijnlijk geworden zou zijn. Immers in
de dagvaarding wordt bekl. ten laste gelegd,
dat hij een belastingmerk heeft verkocht,
met het doel dit als echt en onvervaischt uit
te geven. Uit het gesprek tusschen bekl. en
getuige is echter wel degelijk gebleken, dat
bekl. den kooper er op attent gemaakt
heeft, dat het valsch was, door te zeggen
dat- het veel dunner was, en aan het rijwiel
gesoldeerd moest worden, daar het anders
niet te gebruiken was. Hieruit blijkt duidelijk
dat bekl. niet het doel gehad heeft, dat
plaatje als echt en onvervaischt uit le ge
ven, zooals in de dagvaarding vernield staat.
Op dezen grond moet dan ook, aldus pl. on
getwijfeld vrijspraak volgen. Nadat spr.
nogmaals zijn verwondering had geuit, )Jat
de Rechtbank de door hem gedane vraag
iet aan den getuige heeft willen stellen, ver
volgt pleiter dat hij een straf van twee
maanden voor den verkoop van een valsch
rijwielplaatje, waaraan bekl. slechts een gul
den verdiend heeft, een onzinnig hooge straf
vindt.
Het beroep van den officier, aldus spr.,
dat er streng moet worden opgetreden tegen
dergelijke frauden vindt spr. geheel en al
onhoudbaar. Men gaat toch ook niet als er
eens een belastingovertreding voor de
Rechtbank komt, een zware straf eischen,
omdat er zooveel menschen in het land te
weinig belasting opgeven!
Bovendien zit hier de schuld geheel en al
bij de Regeering, die heeft kunrw>n weten,
toen zij deze onzinnige methode instelde, on
danks de vele goede andere methoden, die
men kon kiezen, t Is precies hetzelfde of
je een rijksdaalder aan je fiets hangt, aldus
pl. Dan kan je ook begrijpen, dat hij er
wordt afgehaald.
Spr. vindt dan ook, dat voor 'n man, die zich
slechts met één gulden heeft bevoordeeld,
en dus een eenvoudig misdrijfje heeft ge
pleegd, een eisch van twee maanden véél
en vee! te hoog is.
De Rechtbank bepaalde de uitspraak op
Donderdag 23 October a.s.
Oplichting.
A. B. W., 51 jaar, zonder beroep en wo
nende te Tholen, bad een paar centjes in
den vorm van een hypotheek ten bedrage
van 20.000.
De lezers der Nieuwe Haarlemsche Crt.
hebben gisteren een interessant artikel kun
nen lezen over het hoogovenbedrijf te Velsen
als kracht- en warmtebron.
Het hoogovenbedrijf te Velsen produceert
als bijproduct reusachtige hoeveelhe
den electriciteit en gas, zóóveel, dat het de
geheele Provincie Noord-Holland van elec
triciteit en Amsterdam en Haarlem van gas
zou kunnen voorzien.
Niet alleen is de hoeveelheid enorm, maar
ook de opwekkingsprij9 juist omdat het
een bijproduct is, is goedkoop. Voor elec
triciteit 254 cent per K.W.U. en voor gas 4
cent per M3.
Die kracht om de electriciteit op te wek
ken gaat nu verloren en bet gas gaat onge
bruikt de lucht in. Dat is jammer om de
krachtsverspilling, en het is zeer de vraag of
die energie niet beter benut kan worden.
Het schijnt toch nog niet zoo dwaas, dat de
Provincie en de gemeenten Amsterdam en
Haarlem zich eens afvragen, of het niet be
ter en goedkooper is de electrische cen
trales buiten werking te stellen en de elec
trische energie alleen te betrekken van het
Hoogovenbedrijf, die dat leveren kan vooi
2 cent per K.W.U. De laak der provincie en
gemeenten zou dan kunnen beperkt worden
tot distributie van den stroom alleen.
Hetzelfde geldt voor gaslevering.
Indien het gas goedkooper zou zijn te be
trekken van het Hoogovenbedrijf, dan zou er
toch een weg moeten gevonden worden om
daarvan te profiteeren.
Wie nu denken mocht, dat met het hoog
ovenbedrijf de kip met de gouden eieren is
gevonden, wat electriciteits- en gaslevering
aangaat moet nog even geduld hebben. Zoo
eenvoudig is de zaak niet. Er zitten groote
kapitalen in onze lichtfabrieken, die dan
waardeloos zouden worden en bovendien
zou 'n groot bedrag aan wachtgelden moeten
worden uitbetaald, indien de fabrieken wer
den stilgelegd.
Ernstiger dan dit alles is echter de onze
kerheid of het Hoogovenbedrijf wel icvens-
zekerheid heeft. Wat zou het gevolg zijn
voor provincie en gemeenten, indien over
één, tw-ee, tien of twintig jaar het hoogoven
bedrijf werd stopgezet en daarmede dan
ook de productie van gas en van electri
citeit ophield. Intusschen iijkt het wel de
instelling van een commissie van dtskuB-
dgen waard om dit vraagstuk eens te bestu-
deeren.
Komt de vraag wellicht bij de begrootings-
debatten ter sprake?
Barometerstand 9 uur v.m.: 766. Stilstand.
OPGAVE VAN:
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteoro
logisch Instituut te De Bildt
Naar waarnemingen in dec morgen van
!0 October.
Hoogste Barometerstand 770.1 m.M. to
Toulon.
Laagste Barometerstand 741.0 m.M. te
Vertir moer.
Verwachting van den avond van 10 tot
den avond van 11 Octobei:
Matigen, Zuidelijke tot Zuidwestelijken
wind, meest half tot zwaarbewolkt, waar
schijnlijk weinig of geen regen, zelfde tem
peratuur
W., die geen andere inkomsten genoot
dan de rente van dit bedrag, stond wegens
verkwisting onder curateeie.
Hij had echter kennis aangeknoopt met
een weduwe uit Wormerveer, die echte»
al een kind ten hare laste had.
I W. beloofde haar te trouwen, welke be
lofte hij natuurlijk niet kon houden, daar
iiij van zijn wettige vrouw van tafel en bed
gescheiden was.
Niettemin ging hij naar een notaris en liet
een testament maken, waartoe hij echter
als onder curateeie gestelde geen recht
had. Dit testament liet hij opmaken bij no
taris W. te Haarlem, aan wien hij tevens ver
telde dat hij grond wilde koopen in de om
geving' van Wormerveer en dit wilde doen
door tusschenkomst van genoemden notaris.
Tenslotte geraakte hij geheel vertrouwd
met den notaris en op een goeden dag wist
hij dezen te bewegen hem 200 en 100 +ër
hand te stellen, omdat, zooals hij opgaf,
de huur van zijn huizen (die hij met bezat)
niet op tijd was binnengekomen. Terugbe
taling bleef echter achterwege, en tenslotte
werd het den notaris duidelijk dat hij met
een oplichter te doen had gehad.
Bekl. had zich nü gistermiddag wegens op-
lichting voor de Rechtbank alhier te verant
woorden.
Bekl. bekende.
De Officier eischte tegen hem, die al een»
meer voor oplichting had terecht gestaan,
8 maanden gevangenisstraf, met aftrek voor
arrest.
De verdediger, rar. K. Westerling, pleitte
j ontslag van rechtsvervolging, subsidiair vrij-
j spraak.
i De uitspraak werd bepaald op Donderdag
I 23 October a.s.
