MEM6D
Ijrfl I E.UWS
RECHTSZAKEN.
ORDE EN ARBEID.
UIT ONZE OOST.
LUCHTVERKEER.
KERK EN SCHOOL.
Onze ambtenaren.
Genève en de denkbeelden van
Paus Benedictus XV.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN
HET WETSVOORSTEL RUTGERS C.S.
Op de spoorbaan geloopen.
De R.-K. Vakorganisatie.
Een ontaard echtgenoot.
Brand te Barneveld.
De „Apoldro" obligaties.
Tusschen de buffers.
Ergerlijke dierenmishandeling.
Noodlottige aanrijding.
Musschenvervolging.
De schilderijendiefstal te
Dusseldorf.
Uit Donker Rotterdam.
Verduistering bij de gemeente
Amsterdam.
Te oud om te leeren.
Drijvende Universiteit.
Indringer in een ziekenhuis.
Een onderzoekingsreis naar
De Mentawei-eilanden.
Ned.-Indië en het opiumgebruik.
De vliegtocht Nederl.Indië.
Ned. Ballon in België gedaald.
VERKEER EN POSTERIJEN.
De beroering onder het
P. T. T.-personeel.
KUNST EN KENNIS.
De Dr. Willem Royaard's
schouwburg.
Nieuw Nederland.
Nieuwe uitgaven.
LANDBOUW EN YISSSNERM
Grasboomgaard en pluimvee
houderij.
Prachtige druiven.
De aardappeloogst in de
veenkoloniën.
Een wonderbare genezing te
Lourdes.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETBAL.
HET NED. ELFTAL VOOR DEN WED-
STRIJD TEGEN Z.-AFRIKA.
MARKTNIEUWS.
Onder dit opschrift bevat de „Limb. Koe
ler" een artikel van het Tweede Kamerlid
L. J, M, Feber, waarin het volgende wordt
gezegd:
Het is den laatsten tijd inderdaad geen
Pleziertje om ambtenaar te zijn. In weelde
gezwommen hebben de ambtenaren nooit.
Maar zij hadden het lang niet te onderschat
ten voorrecht, dat zij menschelijkerwijze ge
sproken zekerheid bezaten aangaande hun
Positie op heden, op morgen, over zoo
veel jaren. Én nu valt dit feit niet weg te
praten: die zekerheid, dit belangrijk voor
deel en voorrecht, is den laatsten tijd ver
loren gegaan. De ambtenaar heeft het, al
thans over het algemeen, niet alleen krap,
maar hij weet niet, waaraan hij over eeni-
ge maanden toe zal zijn. Een ieder zal met
ons gevoelen, dat dat geen leven is. Een
ieder zal het als een plicht van de regee
ring erkennen, dat, om te beginnen, aan die
onzekerheid een einde moet worden ge-
Waakt.
Dit is niet alleen een moreele plicht van
de regeering, maar ook een eisch van zake
lijk beleid. Want het is, met alle respect
Voor de plichtsbetrachting onzer ambtena
ren, overduidelijk, dat menschen, die op
dusdanige wijze voortdurend worden ge
kweld door zorg voor een al te onzekere
toekomst, niet dien arbeid kunnen prestee-
ren, waartoe zij anders in staat zijn. Wan
neer de Staat goed werk van zijn ambte
naren wil hebben, zal de regeering in ieder
geval hun gemoedsrust dienen te herstellen.
Dit is een zaak niet alleen van de ambte
naren particulier, maar niet minder van
openbaar belang.
We gaan uit van de veronderstelling,
lat onze ambtenaren solidaristisch genoeg
Voelen, om bereid te zijn, hun rechtmatig
aandeel te dragen in de lasten welke deze
tijd de gansche gemeenschap oplegt, zegt
ie schrijver voorts. „Maar wij veronderstel
len ook, dat onze ambtenaren zullen bedan
ken, met meer dan dat rechtmatig aandeel
te worden opgeknapt.''
En hij besluit:
Tijdens of vlak na de algemeene beschou
wingen betreffende de Staatsbegrooting, ho
pen wij op dit onderwerp terug te komen.
Voor het oogenblik volstaan we, met na
drukkelijk op te merken, dat de „Millioe-
nennota" de thans heerschende paniekstem
ming onder onze ambtenaren niet wettigt.
We lezen op bladz. 12, dat, op de grond
slag van de tegenwoordige salarissen, het
tekort op den gewonen dienst 20 millioen
zal bedragen. Echter zullen het nieuwe ta
rief en de verhooging van den accijns op
tabak die 20 millioen opleveren. Buiten
staanders schatten die opbrengst zelfs hoo-
Éer.
Hieruit is te lezen, dat men met die ver
sterking der middelen en zonder verdere be
snoeiing der ambtenaarssalarissen een klop
pende begrooting zal krijgen, in de prac-
tijk mogelijk zelfs een overschot.
Nu schijnt het ons alleszins redelijk toe:
le. dat men, eenmaal het begrootingse-
venwicht bereikt, den ambtenaar niet ver
der besnoeit:
2e. dat men, wanneer men het geluk heett
overschotten te kweeken, den ambtenaar in
de geneugten daarvan evenzeer doet dee-
len als tevoren in de lasten van het tekort;
Ho emen dit laatste technisch kan ver
wezenlijken, val nader te overwegen. Het
gaat hier om het beginsel.
En het gaat hier vooral ook om het recht
en om de gemoedsrust onzer ambtenaren,
die al meer dan genoeg geschokt zijn.
Nu moge de ambtenaar reden tot klagen
hebben, dat neemt niet weg, dat wii uit de
Millioenennota met den besten wil de som
bere paniekstemming niet kunnen opdoen,
<lie velen schijnt te hebben bevangen. Inte
gendeel, we zouden veeleer geneigd zijn,
"waren wij zelf ambtenaar, om uit die Nota
de verwachting te putten, dat zich een min
der sombere toekomst voor ons opent.
Prof. G. W. Kernkamp schrijft in het week-
èlad „Dc Amsterdammer'*:
In de mooie redevoering, waarmede de
voorzitter van het vijfde Volkenbondsver
gadering de Italiaanschc Zwitser Motta, de
bijeenkomst beeft gesloten, herinnerde hij
aan de vredesboodschap van Paus Benedic
tus XV, op 1 Augustus 1917.
1 Dat wil zeggen: aan een bepaald gedeelte
Van die boodschap.
Want zij had tweeërlei strekking: een eind
te maken aan den destijds gevoerden oorlog
en het uitbreken van een nieuw ente voor
komen.
Om het eerste doel te bereiken, gat de
Paus de voorwaarden aan, die naar zijn mee
ning als grondslag van dc onderhandelingen
couden kunnen dienen. Zij kwamen hierop
neer: herstel van den toestand van vóór
Augustus 1914; van Duitsche zijde dus: ont
ruiming van het bezette gebied in Frankrijk
en algeheele ontruiming van België, met
waarborg van zijn volledige politieke, mili
taire en economische onafhankelijkheid; van
de zijde der.geallieerden: teruggave der Duit-
(khe koloniën. Over ale andere kwesties;
Ïzas-Lotharingen, Italiaansch Oostenrijk,
olen, de Balkastaten, Armenië zou minne-
jk overleg gepleegd worden. Als algemcene
yigel zou gelden: geen schadeloosstelling,
i, Hoofdzakelijk omdat de Entente de hoop
*og niet had opgegeven, betere vredesvoor
waarden te bedingen, bleef de boodschap
van den Paus zonder uitwerking Dus ook
het tweede gedeelte er van, dat een pro
gramma voor de toekomst aangaf.
Dit programma bevatte: een gelijktijdige
en wedcrkecrige vermindering Van bewape
ning; de instelling van arbitrage „met hooge
vredestichtende werking''; sancties tegen
den staat, die zou weigeren zich aan arbitra
ge te onderwerpen of da Beslissing er van
te aanvaarden.
Zelfs tijdens den oorlog waagde geen mo
gendheid het, deze btginselen te vrwerpen:
de Duitsche regeering betuigde bars „bizon-
dere sympathie" er voor. Maar zij waren nog
„buiten de orde; aan de orde van den dag
stond t.en alleen: het winnen van den oor
log; de verwezenlijking van het id call; vrede
door recht, kon aan de toekomst worden,
overgelaten.
„De verwezenlijking van dat ideaal," zoo
schreven wij in September 1917, zal niet ge
schieden door dc regeeringen van nu, ook
niet wanneer zij er in het vredesverdrag eau
kniebu'g.ng voor maken. Of het gedeeltelijk
Vervuild zal worden, hangt af 'au de vraag,
wat de vdken uit dezen ooriog -J.i'.oj-d zul
len hebben en hoe lang de loc hun heugt.'
De besluiten van de jongste Volkenbonds
vergadering (het protocol van 2 October 24)
Wettigen de hoop, dat de oorlog niet voor
niets te gevoerd. Nóch door het Grondver-
drag van den Volkenbond, nócti door het
statuut van het Permanente Hof van Inter
nationale Justitie werd de verplichiing op
gelegd, alle internationale geschillen aan
rechtspraak of arbitrage te onderwerpen. Dit
's thans geschied. Voor het eerst heeft Ge-
lèvt een werk van ingrijpende be'eekenis
verricht. Het gaf een vasten, juridischcn
Vorm aan de denkbeelden, door Paus Bene
dictus XV geuit.
Door de Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Haarlem en omstreken, is een
schrijven gericht aan de Eerste Kamer der
Staten-Generaal te Den Haag, over het
wetsvoorstel Rutgers tot wijziging der
Drankwet, welk voorstel eerstdaags bij de
Kamer in behandeling zal komen.
In dit schrijven stelt de Kamer voorop,
dat zij zich wil onthouden van een uitvoe
rige bespreking der motieven, welke aan dit
ontwerp ten grondslag liggen en te dier
zake slechts wil opmerken, dat zij de per
soonlijke dwang, die bij Plaatselijke Keuze
een deel der bevolking kan uitoefenen op
een ander gedeelte, verwerpelijk acht, en
veeleer van meening is, dat het drankmis
bruik, dat niet zeer belangrijk genoemd kan
worden, moet worden bestreden door pro
paganda in woord en geschrift, door voor
lichting en voorbeeld, hetgeen een opvoe
dende werking uitoefent.
Verder merkt zij op, dat bij doorvoering
van Plaatselijke Keuze aan een zeker aantal
vergunninghouders schadeloosstelling zal
moeten worden toegekend. Alhoewel het
bedrag daarvan niet is vastgelegd, zal rede
lijkerwijze aangenomen mogen worden, dat
dit gemiddeld tusschen 1500 en 2000
per jaar, per vergunninghouder, zal bedra
gen. De statistiek in ons land doet ons zien,
dat er 8265 vergunningen zijn, welke vol
gens art. 2 van het ontwerp, :n aanmerking
komen voor bovenbedoelde schadeloosstel
ling.
Bij een volledige doorvoering der Plaat
selijke keuze zou aan de vergunninghouders
door Rijk en Gemeenten, een bedrag uitge
keerd moeten worden van 12.500.000
althans indien de schadeloosstelling op
1500 per jaar bepaald wordt.
Daar het district van de K. v. K. te
Haarlem 219 vergunninghouders telt, zou
alzoo het bedrag van dit district alleen
328.500 bedragen, waarvan de helft ten
laste van het Rijk, de andere helft ten laste
der verschillende gemeenten zou komen.
Tevens wordt in dit schrijven nog gewe
zen op het feit, dat de post accijns op ge
distilleerd welke voor het dienstjaar 1924
begroot is op 50.100.000, aanmerkelijk
zal dalen. Voorts zullen de gemeenten, al
dus het schrijven, nog de inkomsten van het
vergunningsrecht derven, terwijl de naleving
van het drankverbod een uitbreiding van
het controleerend personeel tengevolge
moet hebben. Het Rijk zal dus aanzienlijke
inkomsten moeten derven en zich voor
groote uitgaven gesteld zien.
Naast deze bezwaren van financieelen
aard, wordt door de K. v. K. nog de aan
dacht gevestigd op het feit, dat reeds thans
aan betrokkenen moeilijkheden in den weg
worden gelegd, bij het verlengen van be
staande of vestigen van nieuwe hypotheken
uit vrees voor waardevermindering van
perceelen, waarin thans een bedrijf met
vergunning wordt uitgeoefend.
Tenslotte vestigt zij in dit schrijven nog
de aandacht op do vele duizenden personen
die bij aanneming van dit wetsvoorstel wer
keloos zouden worden, waarom zij de Ka
mer in ernstige overweging geven om het
wetsvoorstel Rutgers c.s. te verwerpen.
De Rechtbank te Almelo veroordeelde
Dinsdag A. L., wethouder te Goor, wegens
het loopen op de spoorbaan, zonder daartoe
gerechtigd te zijn, tot een gulden boete,
subs. 1 dag hechtenis. De eisch was f 10
boete, subs. 10 dagen hechtenis.
Te Utrecht heeft de stichtingsvergade
ring plaats gehad van het Centraal Bureau
uit de besturen van het Bureau voor R.K.
Vakorganisatie van de plaatselijke Volks-
en Werkliedenverbonden. De statuten van
het nieuwe Verbond van Vakbureau en
Werkliedenorganisaties werden goedge
keurd en in het voorloop'ig bestuur gekozen
de heeren H. Hermans die de eerste ver
gadering leidde J. van Rijzewijk, C. Kuij-
zer, H. Brouwer, J. Nijkamp, A. C. de Bruin
C. A. Berkhout en J. Schutte.
Maandagavond omstreeks 10 uur werd de
hulp van de politie ingeroepen voor een juf
frouw uit de Reggestraat te 's-Hage, die door
haar man op straat gezet was. De juffrouw
was in nachtgewaad. Buren vertelden dat de
man dronken was. Hij was nu alleen in huis
met een kind van 16 maanden. Een agent
trachtte binnen te komen. Maar de man hield
de deur op slot.
De juffrouw, die een hartkwaal heeft, was
zoo overstuur dat de agent haar dragen moest
Per tram is zij naar het bureau Rijswijksche-
weg gebracht. De dokter van den genees
kundigen dienst werd gehaald. Die oordeel
de haar toestand zoo ernstig, dat zij opgeno
men moest worden in het Ziekenhuis. Des
nachts zijn twee inspecteurs met enkele re
chercheurs en voorzien van een bijzonderen
last teruggegaan naar de Reggestraat. Daar
de man bleef weigeren de deur te openen, is
de politie met geweld binnen gedrongen.
Het kind is naar de moeder in het Zieken
huis gebracht en de vader is meegenomen
naar het politiebureau.
In het Ziekenhuis vertelde de vrouw, dat
zij reeds geruimen tijd ernstig ziek was. In
het begin was haar man erg goed voor haar,
haar, maar toen de ziekte wat lang duurde,
begon het hem te vervelen. Reeds meerma
len had hij haar gedreigd, dat hij haar weg
Zou jagen en haar verweten dat zij hem zoo
veel geld kostte.
Maandagavond kwam hij thuis en was
toen bijzonder driftig, Daar kwam nog bij
dat hij eenigszins onder den invloed van
drank verkeerde. Toen hij zijn vrouw zag
werd hij zoo woedend, dat hij haar bij de
schouders pakte en toen zonder meer op
straat zette, waarna hij de knip Op de deur
deed.
De vrouw had niet voldoende kracht meer
om ergens heen te gaan en bleef voor het huis
liggen, totdat voorbijgangers haar vonden.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
heeft een hevige brand gewoed ten huize
van den heer W. Cozijnden te Barneveld.
Gelukkig kon het geheel nieuwe woonhuis
behouden blijven, doch de daaraan verbon
den steenen schuur is tot den grond toe af
gebrand.
De schade wordt door verzekering ge
dekt.
Onrechtmatigheden bij een trekking.
Naar aanleiding van het bericht van de in
beslagneming door de politie van de zooge
naamde Apoldro-obligaties bij den hoofd
agent te 's-Gravenhage en het door de politie
ingestelde onderzoek naar de trekkingen der
Apeldoornsche premieleeningen, deelt het
bestuur van de stichting „Apoldro" te Apel
doorn mede
Na het niet gelukken van de door ons op
gezette premieleening voor het stichten van
een nieuw concert en theatergebouw te Apel
doorn, vormden enkele heeren,die betrokken
waren bij de Sportpaleis-premieleeningen,
een commanditaire vennootschap „de Neder-
Iandsche Administratie Maatschappij," welk
ons bestuur aanbood de tot standbrenging
van het nieuwe theater-en concertgebouw ter
hand te nemen.
Naar deze onderneming werd van justitie-
zijde door den procureur-generaal om in
lichtingen gevraagd, met het gevclg, dat van
wege de politie aan het bestuur der stichting
Apoldro" de vorige week werd medegedeeld,
dat men aan de trekkingen van genoemde
vennootschap geen belemmeringen in den
weg zou leggen, indien door het bestuur nauw
keurig op de handelingen dezer vennootschap
Zou worden toegezien.
Toen Zaterdag j.l. de trekking te Apeldoorn
werd gehouden, bevreemdde het bestuur in
hooge mate, dat in de zaal werd bekend ge
maakt, dat van deze leening ook een trekking
in Meppel en Lochem werd gehouden.
Toen het bestuur Maandag de trekkings-
lijsten controleerde, werd zeer sterk het ver
moeden gewekt, dat er bij de trekking te Mep
pel onrechtmatigheden waren begaan.
In overleg met de politie te Apeldoorn be
sloot het bestuur onmiddellijk de relaties met
de commanditaire vennootschap „de Neder-
landsche Administratie Maatschappij" te ver
breken.
Er wordt een grondig onderzoek ingesteld.
De rangeerder K„ in dienst bij de Neder-
landsche Spoorwegen, is Maandagnamiddag
bij het Havenstation te Vlissingen tusschen
de buffers doodgedrukt. De man, ongeveer
50 jaar oud, woont te Souburg en laat een
vrouw met drie kinderen achter.
In den nacht van Zaterdag op Zondag heb
ben tot dusver nog onbekend gebleven per
sonen den grooten waak- en trekhond van
den leurder van Groenhout te Oss (N.B.) van
het hok losgemaakt, meegenomen, en het dier
een eind van de woning in het veld aan een
boom vastgelegd. Daarna hebben de beulen
den hond met een speciaal daarvoor zwaar
met prikkeldraad aan het eind omwonden
paal tot een vormlooze massa geslagen. De
politie doet ernstig onderzoek en meent de
daders op het spoor te Zijn.
Een doode.
Dinsdagmorgen vroeg is bij de Zendings
school onder Oegstgeest een met paard be
spannen bloemenwagen door de stoomtram
aangereden tengevolge van het schrikken van
het paard.
Van de 3 personen, die op den wagen za
ten, werd de heer G. ten Heijer, uit Rijns
burg, vader van 14 kinderen, gedood A.
Heemskerk werd gewond naar het zieken
huis te Leiden vervoerd. De 3e inzittende,
W. de Koning, werd licht gewond.
Het paard bleef ongedeerd.
In de vergadering van den Gemeenteraad
van Vlijmen (N.B.) werd medegedeeld, dat
bij de vereeniging de R.K. Jonge Boeren
bond 1000 musschen zijn ingeleverd. De
Raad gaf voor het dooden van deze dieren
dat een noodzakelijk en nuttig werk genoemd
werd, een subsidie van f 25.
De dieven van eenige schilderijen te Dus
seldorf hebben gezegd, dat de directeur van
het stedelijk kunstmuseum aldaar mede
schuldig is aan den diefstal. Volgens het Dus-
seldorfsche orgaan van de communisten heeft
het hoofd van de stedelijke politie de on
middellijke inhechtenisneming van dezen di
recteur, welke de met het onderzoek belaste
commissaris van politie gevraagd zou hebben
geweigerd. Ook worden eenige Dusseldorfer
schilders als medeplichtigen aan den dief
stal genoemd.
Een beroovers-trio gearresteerd.
In den laatsten tijd kwamen naar de
,,Msb." bericht, herhaaldelijk vreemdelin
gen en provincialen bij de politie te Rotter
dam aangifte doen, dat ze in een pand op de
Delftscheschevaart beroofd waren, dikwijls
voor belangrijke bedragen. De politie hield
het betreffende pand in het oog en recher
cheurs zwierven des avonds en des nachts
gedurig er omheen. Maandag is het hun ge
lukt, de bedrijvers der beroovingen te vat
ten, nog wel op klaarlichten dag. Omstreeks
vijf uur in den namiddag zag de rechercheur
die op post stond dat een vrouw het pand bin
nenging. Even daarna volgde het slachtoffer,
een buitenman. Toen deze binnen was, kwam
er een man aanzetten, een goede bekende
van de politie, bij wie hij als een doortrapt
beroover in de registers staat. ITet was een
zekere H., die eveneens het huis inging. De
rechercheurs riepen eenige collega's en ge
zamenlijk zetten ze de omgeving af, Terwijl
ze daarmee bezig waren, wilde nog de 24-
jarige los-werkman A. v. S. het huis binnen
sluipen, natuurlijk om H. en de vrouw te
waarschuwen. Hij werd echter gearresteerd.
Kort daarna verliet H. weer het pand. Hij
kreeg de politie in de gaten en trachtte toen
een gevulde kous in het water te werpen. De
rechercheurs waren hem evenwel te vlug af
en overmanden hem. In de kous bleek zich
een bedrag van f 620 aan bankpapier te be
vinden. De politie drong vervolgens het pand
binnen en ze troffen daar den buitenman
met de vrouw. De eerste wist nog niet, dat
hij het slachtoffer van beroovers geworden
was en eerst toe 11 de politie hem vroeg, eens
in zijn portefeuille te kijken, zag hij dat zijn
geld verdwenen was. Tot zijn groote vreug
de kon men hem dit weder ter hand stellen.
De vrouw werd met haar helpers naar het
politiebureau overgebracht en daar in ver
zekerde bewaring gesteld.
Voor de politie is deze aanhouding een
mooi succes. Gewoonlijk zijn de beroovers
te vlug en wanneer na de aangifte van den
beroofde een onderzoek wordt ingesteld, is
het geld in de meeste gevallen door handlan
gers in veiligheid gebracht-
Het levensmiddelenbedrijf voor f 12.000
gedupeerd.
Naar de Tel. verneemt, is sinds eenigen
tijd bij de justitie in onderzoek een klacht
tegen den sedert ontslagen klerk-kassier van
het gemeentelijk levensmiddelenbedrijf te
Amsterdam, B. L. De klacht betreft de ver
duistering van een bedrag van 12 mille in het
tijdsverloop, van een paar jaren. De instructie
is evenwel nog niet gesloten ondertusschen
is B. L. reeds uit den gemeentedienst ont
slagen.
De betrokken ambtenaar was drie jaar ge
leden belast met het ophalen van het in de
gemeentelijke vischwinkels ontvangen geld.
Hij nam de bedragen dan mee naar zijn eigen
huis, waar voor het bewaren van het geld de
gemeente hem een kluisje ter beschikking had
gesteld. Op een gegeven dag ontdekte hij in
zijn kas een tekort van f 500, naar L's ver
klaring zonder dat hij de oorzaak kon opspo
ren. In zijn boekhouding wist hij door steeds
3 weken achter te blijven geruimen tijd het
verdwijnen van gelden te verbergen, doch
langzamerhand verdween er meer en meer, tot
hij ten slotte bij den betrokken wethouder
zelf aangifte deed van een tekort van f 12.000.
Dat was in 1923, de man had toen 22 dienstja
ren en behoorde feitelijk niet tot de z.g.n. re-
kenplichtige ambtenaren.
L. deelde mede, dat hij in een café van 4
mille beroofd was geworden, welke verkla
ring hij later herriep ook voor de verdwij
ning van de rest van het geld wist hij geen
oorzaak te noemen. Wel bleek, dat van 2
sleutels van de safe er een weg was, zoodat
niet onmogelijk is dat huisgenooten of familie
leden met behulp van den 2en sleutel bedra
gen uit de kluis weggenomen hebben. Hoe
't zij, de man verklaarde zich bereid de 2
mille in den loop van 5 jaren terug te betalen
door korting van 2/3 van zijn inkomen en door
verkoop van eenige zijner bezittingen. B. en
W. gingen daar evenwel niet op in L. werd
begin 1923 geschorst en begin van 1924 met
ingang van 12 Maart 1923 uit den gemeente
dienst ontslagen zonder pensioen of wacht
geld en zonder nadere opgaaf van redenen
voor dit ontslag. Tevens werd de zaak bij
de justitie aangegeven. Bij de justitieele ver-
hooren heeft L. o.a. medegedeeld, dat hij
absoluut niet kan verklaren hoe het tekort in
zijn kas ontstaan is, dat er van gemeentewege
ten eenen male onvoldoende controle op
zijn kasbeheer werd uitgeoefend en dat hij
zich zeer bezwaard gevoelde door het hem
hangende de instructie gegeven ontslag.
De weduwe van wijlen baron Tejervary
en schoonmoeder van den oud-minister van
buitenlandsche zaken, baron Burian te Boe
dapest, is op 80-jarigen leeftijd overleden
tengevolge van.... het rooken van een si
garet. t
Een drijvende universiteit, zoo wordt uit
New York gemeld, is door een groep Ame
rikanen opgericht.
Deze heeren hebben een transatlantischen
stoomer gecharterd en dezen aldus doen
inrichten, dat 400 studenten aan boord van
dit vaartuig een plaats kunnen vinden, ba-
nevens een aantal professoren en bedie
ningspersoneel.
Behalve theoretische cursussen, zullen er
practische colleges gegeven worden in de
aardrijkskunde, de geschiedenis, kunst, bo-
taniek, enz
De collegetijd duurt één jaar en in dien
tijd zal er een reis om de wereld gemaakt
worden.
Op het program van den eersten tocht
staan: bezoeken aan Japan, China, Indië,
Griekenland, Turkije, Italië, Algiers, Tunis,
Spanje, Duitschland, Nederland, Scandina
vië, Frankrijk en Engeland,
In een kliniek aan de rue Sainte-Marie
te Nantes (Frankrijk) drong gedurende den
nacht een bandiet binnen.
Eén der zusters, die onraad hoorde, ver
sperde den indringer dapper den weg, ter
wijl een patiënt en diens vrouw, beiden in
het ziekenhuis verpleegd, kwamen toeijlen.
De hooswicht begon met een mes te
zwaaien en bracht het drietal eenige ver
wondingen toe.
De mannelijke verpleegde werd vijfmaal
getroffen en verloor veel bloed. Zijn echt-
genoote werd aan den onderarm gewond,
terwijl de zuster aan de hand geraakt werd,
waarvan twee vingers bijna afgesneden
werden.
De bandiet nam tenslotte de vlucht
De „Sum. Bode" (Padang) van 5 Sept.
schrijft
Per gouvernementsstoomer „Nias" vertrek
ken morgen naar de Mentawei-eilanden de
heeren Boden KI oss, directeur en Smedley,
assistent-curator van het Raffles-Museum
and Library te Singapore, benevens dr. Kar-
ny, directeur van het Zoölogisch Museum te
Buitenzorg.
Zooals wij reeds meedeelden, zal het een
wetenschappelijke reis zijn. Een maand blij
ven de heeren op het eiland Sipoera, en een
maand op het eiland Siberoet, ten einde de
fauna en flora, doch speciaal de dierenwe
reld van deze eilanden aan een nauwkeurig
onderzoek te onderwerpen.
Het is voor het eerst, dat een dergelijk
onderzoek op het eiland Siberoet wordt in
gesteld.
Wel heeft zoo deelde dr. Karny ons mede,
een 30 jaar geleden een Italiaansch natuur-
forscher (Modigliani) het eiland Sipoera voor
een wetenschappelijk onderzoek op Zoölo
gisch gebied bezocht en een paar jaar later
een Duitsch zoöloog, doch veel is daarvan
niet bekend geworden.
Evenals de fauna op de eilanden Nias en
Enggano tamelijk verschilt van die van'het
hoofdeiland Sumatra, heeft men redenen te
veronderstellen, dat dit ook op de Menta
wei-eilanden het geval zal zijn.
De heeren worden vergezeld van een aan
tal preparateurs, bedienden, enz. onder wie
Singaporeezen, Dajaks en Javanen.
In weerlegging van de bewering, dat de
Britsche koloniën de grootste opium-gebrui
kers zouden zijn (buiten Britsch-Indië) geeft
de Internationale Anti-Opiumbond te Peking
een staatje, waaruit blijkt, dat in 1922 van
een millioen Engelsche ponden opium, door
Britsch-Indië geëxporteerd, 328.000 pond
werd geïmporteerd door de Britsche kolonie
in het Oosten, terwijl 746.000 pond naar
Indo-China, Siam, Formosa, enz. ging. Het
meeste van alles ging evenwel naar Neder-
landsch-Indië, namelijk 234.000 pond, aldus
het „Bat. Nwsbl." De bond spreekt het
verlangen uit, dat op de conferentie van alle
landen die bezittingen in het Verre Oosten
hebben, eens juist zal worden vastgesteld
waar inderdaad de meeste opium wordt ver
bruikt. (Bedoeld is de Anti-Opium-confe-
rentie in November van dit jaar te houden).
De Balkancorrespondent van de N. R. Ct.
meldt, dat, niettegenstaande de tocht lang
durig is voorbereid, en Hr. Ms. gezant
schap te Sofia indertijd nauwkeurige en ge
detailleerde inlichtingen te dien behoeve
heeft verstrekt, het schijnt, dat de F VII
daarvan met in alle opzichten heeft gebruik
gemaakt.
In plaats van onmiddellijk na het onge
val naar ons gezantschap te Konstantinopel
te hebben laten seinen, hebben de luchtvaar-
ders dat gezantschap niet ingelicht, zoodat
onze consul met het personeel van het ge
zantschap en vele Turksche autoriteiten en
belangstellenden zich den 4den October op
het vliegveld te San Stefano (aan de Zee
van Marmora en den spoorweg naar West-
Europa, 36 K.M. van Stamboel) hadden
vereenigd om de deelnemers aan den vlieg
tocht Nederland-Batavia gastvrij en harte
lijk op het aangegeven uur te ontvangen.
Eerst veel later kwam het bericht, dat de
F VII „wegens mist" naar „Sofia had moe
ten terugkeeren" een lezing van het
geval, welke niet juist was.
Het voorbijvliegen eerst van Bosjoe-
rischte, waar alles gereed gemaakt was en
allen aanwezig waren om het vliegtuig te
ontvangen en van dienst te zijn, en daarop
het vergeefs laten wachten te San Stefano,
zijn teleurstellingen, welke men den autori
teiten, die zich naar die nog al ongemakke
lijk gelegen vliegvelden onder groot tijdver
lies hadden begeven, wellicht wel had kun
nen besparen.
In hoeverre het aanbevelenswaard ware
geweest het vliegtuig ter herstelling maar
dadelijk naar de beter voorziene werkplaats
te San Stefano te brengen, in plaats van,
zooals het plan is, weer terug naar Bosjoe-
rischte, zal het verloop der werkzaamheden
aldaar moeten leeren. Bijzonder te vermel
den verdient, dat de er bij betrokken ge
worden Bulgaarsche autoriteiten zich alle
moeite geven ons van dienst te zijn, om het
vliegtuig weer zoo spoedig en zoo goed mo
gelijk in orde te brengen, opdat de tocht
binnen den kortst doenlijken tijd zal kunnen
worden voortgezet.
Tusschen Turnhout en Oostmalle in Bel
gië is een luchtballon neergekomen, bemand
met twee Nederlandsche passagiers, de hee
ren C. Visser en dr. H. Cannegieter van het
Meteorologisch Instituut te De Bilt. De
luchtreizigers waren te Zeist opgestegen voor
het doen van wetenschappelijke waarnemin
gen doch door den wind waren zij
zonder het te merken, boven Belgisch grond
gebied gedreven. Toen ze uit de wolken
kwamen, bemerkten zij het kanaal en be
vonden ze dat ze boven België waren. Ze
zijn toen gedaald en eenige uren later naar
Nederland vertrokken.
Heb het nitstekendste aan te bieden dat
(emand wenscben ban, hoe zal de wereld
het weten, indien gij niet adverteert
JOHN. P. ROCKEFELLER.
De directeur van het postkantoor te Amster
dam vaardigde deo nderstaande dienstorder
uit in verband met eventueele stakingsplanMu
tegen de loonsverlaging.
„Het is mij geenszins ontgaan, dat in de
laatste dagen onder u allen een stemming
heerscht, die door anderen op bedenkelijke
wijze wordt aangezet, om u tot daden tegen
de belangen van den dienst en van het pu
bliek aan te sporen.
Ik meen daarom goed te doen u te waar
schuwen voor de ernstige gevolgen, indien
gij u laat verleiden iets te doen in strijd met
uw plicht en in strijd met de wet. De grond
oorzaak uwer ontstemming is gelegen in den
regeeringsmaatregel, dat onze jaarwedde deed
verminderen.
Over de noodzakelijkheid daarvan kan men
van meening verschillen, doch er is alleszins
gelegenheid om dit te uiten zonder daarbij
over te gaan tot daden, die de ons toever
trouwde belangen zouden benadeelen.
Wil echter niet vergeten, dat er in de par
ticuliere maatschappij zeer velen zijn, die
als een gevolg van slechte tijden hun inkom
sten belangrijk hebben zien verminderen, of
nog erger, geheel gedaan hebben gekregen,
en dat er uitzicht is op betere tijden, die on
getwijfeld onze jaarwedden dan ten goede
kunnen komen."
Naar de Tel. verneemt is bij het gemeente
bestuur van Amsterdam van Dr Royaards
een aanvrage ingekomen, om den tuin van het
Concertgebouw, aldaar welke gemeente
eigendom is, in erfpacht te krijgen voor het
bouwen van een schouwburg. Op deze aan
vrage is tot dusver door het Gemeentebestuur
nog geen beslissing genomen.
De heer Royaards beschouwt bedoeld ter
rein als het eenige geschikte voor zijn schouw
burgplannen. Ontwerper van den nieuwen
schouwburg is de architect Vorkink.
De Bossche Ct. bericht, dat het weekblad
Nieuw Nederland zal samengesmolten wor
den met Nieuwe Tijden, dat naar wij ver
nemen een maandschrift is.
Herman Moerkerk zou hoofdredacteur
worden.
Het jongste nummer van Nieuw Neder
land brengt van een en ander nog geen be
vestiging.
ZONNEBLOEM-BOEKJES onder Redacüc
van R. J. SPITZ, leeraar 2e Gem. H. B. S.
met 5-j. c. te Haarlem. GEDICHTEN UIT
DEN TIJD DER VROEGE RENAISSAN
CE, verzameld en ingeleid door JAN DE
VRIES. Uitgegeven te Blaricum, N.V. Uit
gevers-Maatschappij „De Waelburgh".
MEI, geïllustreerd tijdschrift voor KATHO
LIEK JONG NEDERLAND.
Ie jaarg. no. 1. Uitg. van: Drukkerij
Gebrs. JANSSEN, NIJMEGEN.
Dit nieuwe tijdschrift is bestemd niet voor
de lagere school, maar voor de meer ont
wikkelde jeugd en de studeerende jeugd
van Mulo, Kweekscholen, Lycea, H. S. H.
B. S.,-Gymnasia.
Het zal bevatten een aardige ontwikke-
lings- en ontspanningslectuur in vier talen
geschreven in een groote verscheidenheid
van artikelen, o.a. betreffende Godsdienst,
Litteratuur, Kunst, Aardrijkskunde, Ge
schiedenis, Uit de Natuur, Allerlei, etc.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
DE VOLKSMISSIONARIS. Aflevering 11.
jaarg. 1924. Administratie Kapel O. L. Vr.
in 't Zand, te Roermond.
Inhoud: Het derde Nederlandsch provin
ciaal Concilie. Een Naklank van het
Eucharistisch Congres. Lcpanto, een dag
van glorie. Uit en voor het Leven: „De
oude staat van genade". Heldengestalten
uit vroeger eeuwen: De H. Kerkvader Am-
brosius V. Onze nieuwe Sint-Gerardus-
Kalender. Priestersteun. Ter eere der
Moeder van Altijddurenden Bijstand. Als
men wist wat het vagevuur is. Stemmen
van dankbaarheid.
Platen; Terugkeer naar Calvarië, naar
Herbert Schmalz. Sint Paulus, naar J.
Geelen.
Een enquête van „de Kleinveeteelt".
Tusschen fruitteelt en pluimveehouderij
is volgens velen een gunstige samenwerking
mogelijk. In de boomgaarden, wanneer deze
althans niet te laag zijn gelegen, en ook niet
te dicht beplant zijn, zoodat de zon het gras-
dek niet kan bereiken, vinden de hoenden
gedurende het grootste gedeelte van het jaai
een deel van haar voer, terwijl de boomgaar
den baat vinden doordat de kippen de scha
delijke insecten wegpikken. Teneinde een
juist overzicht te krijgen van de mogelijk
heid en de toepassing dezer combinatie, zal
het weekblad „De Kleinveeteelt". (Maria-
straat 77, Apeldoorn), in overleg met den
tuinbouwconsulent voor Gelderland, Ir.
Bloemstna, hiernaar een onderzoek instel
len.
Het vraagt daarom antwoord op de vol
gende vragen
lo. Hoeveel kippen werden door U per
H.A. grasboomgaard gehouden hoeveel in
totaal en welk ras.
2o. Welke voederraiddelen en voor welk
bedrag voert u aan die hoenders zoo moge
lijk voor iedere maand afzonderlijk op te ge
ven.
3o. Hoeveel eieren worden door u van die
hoenders gemiddeld per kip en per maand
geraaptzoo mogelijk voor iedere maand
afzonderlijk op te geven.
4o. Hoe groot is het bedrijfskapitaal dat
u in de afdeeling Pluimvee heeft gestoken.
5o. Hoeveel bedraagt de netto winst per
jaar, per kip, per H.A.
6o. Valt door U ook een gunstige invloed
waar te nemen van het houden van Pluim
vee in boomgaarden, ten opzichte van de
vruchtenopbrengst (vermeerderde vruchten-
opbrengst) vermindering bedrag spuitkos-
ten en bemesting).
7o. Alle andere bijzonderheden welke
door U in deze van belang worden geacb~
Een kweeker te Honselersdijk brengt zulke
prachtige trossen Cros Colman aan de veiling
dat hij daarvoor geregeld f 1.86 tot f 1.90 per
Kg. krijgt. Te Kwintsheul werden de vorige
week 5 trossen Alicante aangevoerd, die sa
men 25 pond en 3 ons wogen, een tros woog
alleen 7 pond en 2 ons.
Naar de, Tel. verneemt is de opbrengst
der aardappelen in de veenkolonie middel
matig. De prijzen vliegen echter in de hoogte.
Op het oogenblik worden de witvleezige
aardappelen gretig opgekocht voor f 2.75
per 70 K.G. af boerderij. Ook de aardappelen,
die niet voor export geschikt zijn, worden
best betaald. De speculatieve aardappel
meelfabrieken bieden f 2.30 per 100 K.G.,
doch kunnen zoo goed als niets bemachtigen.
De coöperatieve fabrieken werken alle met
volle capaciteit, doch krijgen door den ex
port slechts een klein kwantum aardappelen.
De aardappelmeelprijzen zijn vermoedelijk
hierdoor en ook door de hooge korenprijzen,
die óók hoog zijn (f 30.per 1000 K.G.)
dan zal het niemand verwonderen, dat onze
landbouwers thans welgemoed zijn.
De parochie van de H. Familie (Bramen
en Bloemenkwartier) te 's-Hage. heeft het
voorrecht, dat een harer parochianen dc
moeder van een gezin te Lourdes een
wonderbare genezing vond.
Na langdurig lijden, door meerdere dokto
ren voor ongeneeslijk verklaard, begaf zij
zich eind September vol vertrouwen naar
Maria's genadeoord. Op de heenreis had zij
voortdurend medische hulp noodig, op de
terugreis evenwel kon "zij zelf hulp aan an
deren verleenen.
Haar wonderbare genezing voltrok zich
Zondag 28 September onder de consecratie
der H. Mis in de Rozenkranskerk te Lourdes.
Na haar terugkeer alhier heeft haar niet-
katholieke geneesheer de voor hem onver
klaarbare genezing geconstateerd en zich
bereid verklaard, jegens ieder dit feit te be
vestigen.
Het heuglijk geval werd het Evangelie
van den genezen lamme was een gereede
aanleiding van den preekstoel der pa
rochiekerk medegedeeld en dankbaar her
dacht. (Tijd).
Volgens het Vad., heeft de Ned. Eiit.
Commissie voor den wedstrijd tegen Zu d-
Afrika het volgende elftal samengesteld:
v. d. Meulen (H. F. C.) doel; Denis (H. B. S.J
en Tetzner (Be Quick) achter; Lefèvre,
(Kampong), Van Linge (Be Quick) en Hor
sten (Willem II) midden; Snouck Hurgronje
(H. V. V.), Volkers (Ajax), Pijl (Feyenoord),
Baer van Slangenburg (H. B. S.) en De Na-
tris (Ajax) voor.
WOERDEN, 15 October 1924. Kaasmarkt.
Aanvoer 380 partijen. Eerste kwaliteit 73
78; tweede kwaliteit 6971; met Rijks-
merk 7078. Handel matig.
