De benoeming van Primo de Rivera tot hoogen commissaris in Marokko.
De toestand in China.
Onder de Radio-berichten: Marx wl! trachten uit alle burgerlijke par
tijen een kabinet te vormen zonder rekening te houden met de wenschen
der fracties. De kanten der Engelsche arbeiderspartij bij de a. s. ver
kiezingen.
DE CHINEESCHE BURGEROORLOG
GEM. BUITENL BERiSHTEH.
DE KLACHTEN DER RUSSISCHE
BOEREN.
RECHTSZAKEN.
VERKEER EN POSTERIJEN.
Telling der reizigers.
De Duitsche regeeringscrisis.
De Z. R. UI en de Duitsche
schadevergoeding.
De Engelsche verkiezingen.
De bijeenroeping der Fransche
Kamers.
De zaak Schulz.
De Chineesche burgeroorlog.
STATEN GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Interpellatie.
De nieuwe Tarief wet.
MARKTNIEUWS.
HANDEL EN NIJVERHEID
De landsdrukkerij.
f
Onze Radio-berichten hebben gisteren
reeds de benoeming van
Primo de Rivera tot hoo
gen commissaris in Ma
rokko
gemeld. Het verblijf in Marokko schijnt
het hoofd van het militaire directorium van
Spanje goed te bevallen. De Spaansehe hoo-
ge commissaris en de opperbevelhebber
hebben voor hem plaats moeten maken.
Primo de Rivera heeft zich door den koning
doen benoemCta tot hun opvolger, zoodat
hij zich thans, nu het Spaansehe leger op
het gevechtsveld op voldoende wijze door
zijn jongste successen de eer gered heeft,
geheel kan wijden aan het pacificatiewerk,
dat, zooals hij onlangs heeft verklaard, naar
lij hoopte spoedig zal leiden tot vrede, rust
zn een zuinig economisch bestuurswezen
in Marokko.
Uit de weinige berichten en brieven, die
rit Spanje in de buitenlandsche pers door
dringen, is af te leiden, dat het daar steeds
meer begint te spannen en dat een liquidatie
van het voor Spanje zóó heillooze Marok-
kaansche avontuur geen langer uitstel ge
doogt. He{ ernstige van den huidigen toe
stand is, schrijft o.a. de Madridsche cor
respondent van de „N. Zürcher Z.", dat het
gevaar voor de openbare orde en rust niet
zoozeer op seciaal gebied dreigt of van ele
menten, die als het ware het privilege heb
ben van revolutionaire tendenzen, maar van
de rivaliteit onder de generaais, van oneenig-
heden in het leger tusschen de verschillen
de wapensoorten, van de voortdurend toe
nemende tegenstelling tusschen de militaire
machthebbers en de terzijde geschoven po
litici. Teekenend voor den toestand is, dat
op 29 Sept. enkele bladen zonder verder
commentaar herinnerden, dat 56 jaar gele
den op dien datum de regeering van konin
gin Isabella II werd omvergeworpen. De
politieke atmosfeer te Madrid gelijkt inder
daad op die van toen. Onder de leuze „Leve
Spanje leve de koning 1" wordt de eene
slag na den anderen aan het gezag en het aan
zien van de monarchie toegebracht.
Een Reuter-bericht uit Moekden meldt
thans officieel, dat Sjanhaikwan Donderdag
ioor de troepen van Tsjang Tso Lin is be
zet.
Men herinnert zich, dat Moekden reeds
vroeger de bezetting van deze havenstad op
de grens van Mantsjoerije had gemeld, welk
bericht door Peking was tegengesoroken.
Een officieel bericht uit Peking meldt vol
gens Reuter daarentegen, dat het leger van
Tsjang Tso Lin teruggedreven is achter den
Chineeschen muur (die bij Sjanhaikwan ein
digt).
Te Hongkong zijn draadlooze berichten
rit Kanton ontvangen, meldende, dat men
ien brand, die daar Donderdag den gehee-
en dag heeft gewoed, thans meester is. De
ichade wordt op 7 millioen dollar geschat.
Een groot aantal personen is bij den brand
omgekomen.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat generaal
Ilsoe nog steeds in de vreemdelingenwijken
onder bewaking wordt gehouden. Zijn voor
nemen was blijkbaar de Chineesche zaken
lieden groote sommen gelds af te persen, on
der bedreiging, dat anders de strijd zou wor
den hervat.
Er zijn thans 10.000 man troepen van
Kiangsoe aangekomen, die de belangrijkste
punten der stad hebben bezet en die nog zul-
en worden versterkt, teneeinde tegen alle
verrassingen gewaarborgd te zijn.
De Chineesche Kamer van Koophandel,
die voor de voedselvoorziening der gzvluchte
troepen van Tsjekiang zorgt, heeft zich be
reid verklaard een bedrag beschikbaar te
stellen voor de repatrieering van deze troe
pen. De spoorwegverbinding is hersteld en
er zal vandaag een extra-trein uit Sjanghai
vertrekken.
Omtrent generaal Hsoe Sjoe Tseng, bijge
naamd „Kleine Hsoe," vinden wij nog ver
meld, dat hij een berucht vroeger leider is
van de Anfoepartij. Hij heeft gepoogd het
verzet van Tsjekiang tegen de regeering van
Peking opnieuw te organiseeren en was
daags vóór zijn aanhouding in de vreemde-
ingenwijk bezig geweest om met een troep
iran 18.000 man, loopgraven te maken en ge-
fchut op te stellen op een mijl afstands van
gre"ls yan het genbied der vreemdelingen.
De Chineesche regeering heeft al in 1918
en bevel tot gevangenneming tegen hem
uitgevaardigd hij hield zich toen geduren
de tal van maanden verborgen in de Japan-
sche legatie te Peking.
ten Reuter-bericht meldt nog, dat- de sol
daten van Soen Yat Sen werden aangevallen
door buiten zichzelf geraakte burgers. Eeni-
ge soldaten, die op plunderingen betrapt
werden, werden onmiddellijk onthoofd. Bur
gers trachtten naar de Europeesche wijk te
vluchten met artikelen van waarde, maar al
leen diegenen werden toegelaten, die in het
bezit waren van een vergunning.
EEN INCIDENT IN DE ENGELSCHE
BEZETTINGSZONE.
Enkele weken geleden had er een incident
alaats in het gehucht Mödrath nabij Keulen,
vaar een Engelsche officier, die met zijn
vrouw door Mödrath tufte, met steenen
werd gegooid en door de bevolking werd
lastig gevallen, zoodat een strafexpeditie
werd uitgezonden en een week lang in Möd
rath werd gelegd.
Dit muisje blijkt achteraf een staartje te
hebben.
De Engelsche autoriteiten hebben n.l. op
grond van artikel II van de derde verorde
ning van de Rijnland-commissie de uitle
vering verlangd van de gebroeders Wingen.
Deze waren n.l. de hoofdpersonen bij het
incident en zijn naar het onbezette gebied
gevlucht, toen zij vernamen, dat zij gearres
teerd zouden worden.
Onlangs heeft de „Frankf. Z." een andere
toelichting van het gebeurde gegeven, n.l.
dat de gebroeders V/ingen zich volstrekt niet
bewust waren geweest met een Engels ch
officier (de man was in burgerkleerenge
weest) tajdoen te hebben. De majoor harige;n
klein kind, dat een steen naar de auto nad
geworpen, uit het huis gehaald, waar het in
was geloopen. De vader, Heinrich Wingen,
en zijn broer Wilhelm, die niets wisten van
den steenworp, dachten, dat de vreemde man
het kind wilde ontvoeren en waren er tus
schen gekomen, waarbij volgens de bewe
ringen van den officier ook diens vrouw was
lastig gevallen.
Aan Duitsche zijde had men gedacht, dat
de zaak zou zijn afgedaan met de vermelde
strafmaatregelen. De Keulsche correspon
dent van de „Frankf. Z." vreest, nu echter
dat de verlangde uitlevering op grond van
opzettelijke mishandeling een hoogst onaange-
namen indruk zal maken. Natuurlijk begrijpt
men, schrijft hij, dat de Britsihe bezettings
autoriteiten haar troepen beschermen wil
wat echter dit incident, waarbij aan Duit
sche zijde geen oogenblik gedacht is aan een
aanval op een Engelsch officier, daarmede
te maken heeft, kan de correspondent niet
inzien. En hij geeft te kennen, dat men moei
lijk in het gegeven geval uitlevering kan ver
wachten door de D.uitsche autoriteiten.
Het Pruisische ministerie van binnenland-
sche zaken verkeert door dezen eisch van de
Britsche autoriteiten dus in een moeilijk
parket.
DE TOEKOMST DER DUITSCHE
REGIE-AMBTENAREN.
Nu de geallieerde spoorwegregie in het be
zette gebied geleidelijk wordt opgeheven,
brengen de Franschen alle Duitschers, die
indertijd in dienst der regie zijn getreden
voor het meerendeel ambtenaren, die wegens
tekortkomingen uit den Duitschen dienst
waren ontslagen te Mainz bijeen, om van
daar naar Frankrijk te worden getranspor
teerd. Het zijn er ca. 2000, allen personen,
die geen kans hebben weer in Duitschen
dienst te komen, maar waarvan velen inte
gendeel nog straf te goed hebben. Zij zullen
gedeeltelijk in Frankrijk zelf, o.a. in een lo-
comotievenfabriek te Bordeaux, en gedeel
telijk in Algiers enljMarokko te werk worden
gesteld.
In de „Bjelnota" vonden wij eenige brie
ven van boeren, die een beeld geven van de
prijzen in Rusland. Wij ontleenen aan deze
brieven eenige gedeelten
Een boer schrijft, dat de prijzen van tarwe
en rogge als normaal zijn te beschouwen, ter
wijl de prijzen van geweven stoffen 8090
kopeken per el kosten (voor den oorlog 25
30), lucifers kosten driemaal zooveel als voor
den oorlog, enz. Een boer uit Wit-Rusland
gebruikt in plaats van roebels en kopeken
een andere, voor den boer veel duidelijker
maatstaf, nl. de noodige hoeveelheid graan
om een voorwerp te koopen. Hij schrijftin
Januari waren de prijzen 1 pond suiker is
evenveel waard als 20 pond rogge, 1 el ka
toen is gelijk aan 15 pond rogge, I doosje lu
cifers voor 10 pond rogge, 1 vel minderwaar
dige papier voor 1% pond rogge enz. Dat
was vier a vijf maal hooger dan voor den oor
log, maar in September werd het nog erger
1 pond suiker voor 46 rogge, 1 #1 katoen voor
25 pond rogge, 1 doosje lucifers voor 20 pond
rogge, 1 vel papïer voor 2 pond rogge, enz.
Wij zien dus, .dat de prijzen van fabrikaten
intusschen aanzienlijk zijn gestegen. Uit een
andere streek schrijft men bij ons kost een
poed (40 Russische ponden) rogge 70 kope
ken, d.w.z. evenveel als voor den oorlog,
maar een paar laarzen, en geen bijzonder goe
de, kosten 1820 roebel, terwijl voor den
oorlog de allerbeste laarzen slechts 5 roebel
hebben gekost, katoen kostte voor den oor
log 12 kopeken per el en nu 45 kopeken. Het
blijkt dus, schrijft deze heer, dat de boer
voor zijn producten niet meer krijgt dan voor
den oorlog, terwijl hij viermaal zooveel moet
betalen voor de fabrieksgoederen. Op deze
wanverhouding tusschen de prijzen van het
graan en die van de fabrikaten wijzen alle
boeren, het is dus de wonde plek van de te
genwoordige samenleving in Rusland.
EEN FASCISTISCH SCHRIKBEWIND.
Wij vertelden van het fascistisch schrik
bewind, hetwelk in het district Molinelia,
in Noord-Itaüë, heeft geheerscht, en waarin
20Q karabinieri uit Bologna een einde hebben
gemaakt. De leider, Regazzi, die tot dusver
onvindbaar was, heeft zich thans zelf bij de
politie in Bologna aangemeld.
NITTI IN KOPENHAGEN.
De Italiaansche staatsman Nitti is te Ko
penhagen aangekomen tot het houden van
redevoeringen ten gunste van den Europee-
schen vrede.
In een interview verklaarde hij, dat de
Europeesche politiek liberaler is dan tijdens
den oorlog. Slechts in Spanje en Italië heer-
schen de fascisten, doch Nitti is er van over
tuigd, dat Mussolini binnenkort zal zijn vergr -
ten. Italië is zijn pclitiek ir.o:de, het fascisme
dient het land niet.
DRUK VRACHTVERVOER DOOR DE
K. N. S. M.
Naar wij vernemen, liggen thans niet min
der dan 17 stoomschepen aan de terreinen
der Koninklijke Nederlandsche Stoomboot
Maatschappij te Amsterdam en voor zoover
aan deze terreinen geen plaats meer be
schikbaar is, aan de boeien te laden en te
lossen. De loodsen der Maatschappij liggen
voUestapeld met goederen voor den in- en
export. Daaronder bevinden zich enorme
massa's Zuidvruchten, gedeeltelijk besteld
voor binnenlandsch verbruik en voor het
grootste doel voor den doorvoer, vooral
naar Duitschland. De laatste dagen zijn
eenige booten naar Valencia vertrokken om
de eerste sinaasappelen van den nieuwen
oogst te halen.
Ook van de Nieuwe Rijnvaart Maatschap
pij, wel k lichaam deel uitmaakt van de
K. N. S. M„ liggen thans een 18 a 19-tal
Rijnbooten in de haven met goederen voor
de verschillende buitenlandsche havens.
Vooral voeren deze schepen enorme hoe
veelheden rails en spoorwegmateriaal uit
Duitschland aan, bijna geheel bestemd voor
Chili.
Van 20 tot en met 25 dezer zal weer een
telling van de reizigers op de Nederlandsche
spoorwegen plaats hebben.
BERLIJN, 17 Oct. Nadat de besprekingen
met de fracties over de uitbreiding der re-
geeringsbasis op niets zijn uitgeloopen en
men de ontbinding van den rijksdag zoo
mogelijk wil trachten te verhinderen, omdat
alle partijen, ook zij die er aanvankelijk het
hardst om hebben geroepen, thans er huive
rig voor zijn geworden, heeft rijkskanselier
dr. Marx vandaag een anderen weg ingesla
gen. Hij wil probceren met mannen uit alle
bSrgerlijke partijen een kabinet te vormen,
zonder zich verder om de fractie en haar
wenschen te bekommeren en dan dit kabinet,
waarin dus ook Duitsch-nationalen zitting
zouden hebben, aan den rijksdag voorstellen.
Ernstige tegenstand tegen dit plan verwacht
men alleen van de democraten. Indien men
vooraf de democratische fractie polste, zou
deze zich zonder twijfel tegen de deelneming
van democratische ministers aan zulk een
kabinet uitspreken, maar men speculeert er
op, dat zij niet tegen een kabinet zullen
stemmen, waarin ook de democratische mi
nisters zitting hebben. Met andere woorden,
dr. Marx wil de democraten eenvoudig voor
een fait accompli stellen. Het is echter zeer
de vraag of hem dit gelukken zal ITij kan
natuurlijk zonder de fracties te hebben ge
raadpleegd een kabinet vormen, maar de
democratische heeren, die hij voor. het kabi
net op het oog heeft, kunnen niet maar zon
der meer op zijn voorstel ingaan en zij zul
len er wel degelijk eerst eens met hun
fractie over wenschen te praten,
In parlementaire kringen twijfelt men er
niet aan, dat zij zulks ook werkelijk zullen
doen, zoo zij tenminste niet reeds uit eigen
beweging verklaren geen zitting in een der
gelijk kabinet te willen nemen. Officieel
heeft men de democratische fractie in ieder
geval nog niets gevraagd. De besprekingen,
die reeds den geheelen dag geduurd hebben,
zullen waarschijnlijk tot diep in den nacht
worden voortgezet. Ook met de Duitsch-
nationalen heeft de rijkskanselier vandaag
reeds tweemaal onderhandeld en hedenavond
om half tien zullen de Duitsch-nationale lei
ders andermaal een conferentie met dr. Marx
hebben. Indien de rijkskanselier er in slaagt
zijn plan te verwezenlijken, dan zou het
tegenwoordige kabinet worden uitgebreid
met de heeren Hergt als vice-kanselier, Frei-
herr von Gayl, een zeer reactionair heer uit
Oost-Pruisen, als minister van binnenland-
sche zaken, de mijndir «cteur Leopold als
minister van verkeerswezen, en den landdag
afgevaardigde von Kries, of het rijksdaglid
Schiele als minister van landbouw. De
overige mini/ters van het tegenwoordige
kabinet, met uitzondering van dr, Jarres,
die weer burgemeester van Duisburg wordt,
en graaf Kanitz, die zijn portefeuille zou
neerleggen, zouden aanblijven.
Wij hebben gemeld, dat in ruil voor de
levering van de Z, R, III op de Duitsche
schadevergoedingsrekening een bedrag van
2.200.000 dollars zal worden geboekt.
De luchtkruiser vertegenwoordigt 't Ame-
rikaansche aandeel van de bijzondere scha
devergoeding, aan Duitschland opgelegd,
wegens de vernieling, na den wapenstilstand
te Friedrichshafen van een halfdozijn vol
tooide of gedeeltelijk voltooide oorlogs-
Zeppelins, die ingevolge de bepalingen van
den wapenstilstand, f Duitschland zich ver
bonden had aan de geallieerden over te
dragen.
In 1921 stemde de conferentie van ambas
sadeurs er op verzoek van der V. S. in toe,
Duitschland toe te staan één luchtschip als
het aandeel der V. S, te vervangen, waarbij
de voorwaarde werd gesteld, dat het nieu
we schip nimmer voor militaire doeleinden
zou worden gebezigd.
LONDEN, 17 October. Daar alle
Engelsche bladen, met uitzondering van
de slecht geredigeerde .Daily He
rald", ditmaal aan de campagne'tégen La
bour meedoen, krijgt men den indruk, dat
de Labour partij er al bijzonder slecht moet
voorstaan. Bij de vorige verkiezingen werd
over de socialisten in de pers feitelijk in 't
geheel niet gesproken, terwijl zij niettemin
een belangrijke overwinning behaalden.
De overeenkomsten tuschen liberalen en
conservatieven blijven een ernstige bedrei
ging voor Labour, Ook voor de zeven dis
tricten van Sheffield is thans zulk een over
eenkomst gesloten: de conservatieven zullen
in zes districten alleen socialistische candi-
daten tegenover zich vinden, terwijl hun
candidaat in het zevende district zonder
strijd zal worden gekozen. Morgen zal deze
candidaat eerst worden aangewezen bij de
officieeie candidaatstelling en morgen zal
men ook eerst met eenige zekerheid een
oordeel kunnen uitspreken over de kansen
der verschillende partijen.
De eenige candidaat, wiens verkiezing
thans reeds vast staat, is Baldwin, die geen
liberalen candidaat tegenover zich zal vin
den en in wiens district de socialisten hoe
genaamd geen kans hebben, .zoodat zij waar
schijnlijk ook geen strijd zullen voeren.
PARIJS, 17 Oct, De minister heeft den
datum voor het bijeenroepen der Kamers
vastgesteld op 4 November.
BERLIJN, 17 Oct. Naar uit Boedapest
i wordt gemeld, zal de moordenaar van Erz-
berger, Schulz, niet andermaal in de gevan
genis worden opgesloten, maar door poli
ticambtenaren Zaterdag over de Hongaar-
sche grens worden gezet en dan aan zijn
lot worden overgelaten.
LONDEN, 17 Oct. Uit Hongkong wordt
gemeld, dat bij den brand te Kanton 4000
huizen verlpren gingen. Vele soldaten, die
bij het plunderen zijn betrapt, zijn op staan-
den voet doodgeschoten. Alle zaken zijn te
Kanton gesloten.
PEKING, 17 Oct. Een officieel communi
qué meldt, dat een hevige strijd woedt aan
het front bij Sjanhaikwan. De troepen van
Tsjang-Tso-Lin trachten deze stad te be
zetten, doch tevergeefs.
Omtrent de voorgeschiedenis van het ge
beurde te Kanton wordt nog gemeld, dat dit
een uitvloeisel is van de oude veete tus
schen de autoriteiten en het door de koop
lieden uitgeruste vrijwilligerskorps. De
kooplieden gingen op 10 October opnieuw
tot staking over, deels om het niet terug
geven van hun wapens door Soen Yat Sen.
Óm een eind aan de staking te maken, ga
ven de autoriteiten de overige wapens to-
rug, maar bij het lossen er van had een
botsing plaats tusschen de vrijwilligers en
het zgn, „Roode Leger" van Soen Yat Sen.
uit arbeiders bestaande. De moeilijkheden
schijnen voortdurend te zijn toegenomen,
tot Maandag jongstleden, toen de vrij
willigers zich concentreerden te Saikwan,
de rijkste wijk van Kanton, waar de mees
te kooplieden wonen. De huurtroepen van
Soen Yat Sen uit Yoennan omsingelden
Saikwan. Daar braken Woensdag verschil
lende branden uit. evenals in andere dee-
len der stad en vermoed wordt, dat de sol
daten van Soen Yat Sen deze hebben ge
sticht.
Reuter's bijzondere dienst, welke deze
bijzonderheden meldt, voegt er aan toe, dat
dc vrijwilligcrsbeweging zeer veel overeen
komst vertoont met het fascisme. Zij wordt
gesteund door alle Chineesche kooplieden
en winkeliers, groot en klein, in Kanton en
omgeving, als middel van bescherming te
gen de veeleischendheid van de regeering
van Soen Yat Sen en de tyrannie en het
plunderen zijner huurlingen.
Vergadering van Vrijdag J.7 October
nam. 1 uur.
De heer WIJNKOOP (C. P.) vraagt de
Kamer verlof vragen te mogen richten t°'
den Minister van Koloniën inzake maatrege
len der Indische Regeering tot bestrijding van
de volksbeweging der arbeiders en boeren in
Indië, speciaal de bestrijding van de Sarekat
Rajat en van de Perserikatan Kommunist
India (P. K. I.).
Over deze aanvrage wordt Dinsdag be
slist.
Voortgegaan wordt met de behandeling
van het ontwerp Nieuwe Tarief wet.
De heer SNOECK HENKEMANS (C.-H.)
meent, dat dit ontwerp over het algemeen
kalm en met instemming in het land is ont
vangen. Bij die kalmte staken de redevoerin
gen van de heeren Dresselhuys en Van Gijn
zeer af. Men kan tegen deze verhooging van
het tarief zijn, maar dan moet men onmid
dellijk aangeven waar men de 15 millioen
vandaan wil halen. De sociaal- en vrijzinnig
democratie geven een weg aan, dien spr.
verderfelijk acht; de vrijheidsbonders geven
echter geen weg aan.
Het voorstel verandert onze handelspoli
tiek niet en buigt die zelfs niet om. Acht
procent is nu plotseling goweldige protectie!
Gelooft in. Nederland iemand dat wel? Het
cijfer is te luttel om van enige beteekenis te
zijn voor onze handelspolitiek. Wanneer het
doel is de binnenlandsche nijverheid in gun-
rijfer is te luttel om van eenige beteekenis te
scha, dan is er van protectie pas sprake.
Het kan zijn, dat in de heffing van een in
voerrecht eenig voordeel ligt voor den bin-
nenlandschen producent, maar dat is niet de
bedoeling van de regeering en de overweging,
dat de heffing een dergelijk bijkomstig ge-
vu.g kan hebben, mag niet doen besluiten tot
achterwege laten van een alleszins redelijke
belasting. - -
De stijging van den rentevoet in ons land
is reeds aanleiding om het tarief cenigcrmate
te verhoogen. Wanneer die rente-vee- in liet
buitenland lager is dan bier, dan kan men
daar goedkooperproduceeren en daarvoor 's
hel billijk het tarief te verhoogeh
j De beei v. d. HEUVEL (A.-R j juicht dit
J ontwerp toe, omdat het een der beste midde
len is, om het budget sluitend 'e maken.
Vcrhoogmg der directe belastingen is on-
m')0e!fjk,»niaei verlaging der sttcccssie-belas-
ti'ng kome het eerst aan de orde, juist in het
belang der landbouwers. Onjuist is het, dat
dit ontwerp den landbouw zal schaden.
Misschien zullen eenige nevenverschijnse
len optreden, die den fabrikanten ten goede
zullen komen, maar nadeel zal de landbouw
er niet, door ondervinden.
De heer HIEMSTRA (S. D) vraagt het
woord voor een persoonlijk feit. De heer v. d.
Heuvel heeft o.a. gezegd, dat spr, apekool
verkoopt, als hij voor de kleine boeren op
treedt, Dit optreden vindt hij vlegelachtig.
De heer v, d. HEUVEL (A. R.) verandert
het woord apekool in roode kool.
Het incident wordt gesloten.
Mevr. BAKKER -NORT (V.-D.) wil de
stem der hpisvrouw laten hooren tegen de
Tariefwet. Als iemand het moeilijk zal heb
ben, wanneer alles duurder wordt, dan js het
wel de huisvrouw, die niet als de Minister
van Financiën aan anderen nieuwe lasten
kan opleggen,
Spr. geeft eenige trieste gevallen van ar
moede die door den druk der prijsstijging
nog erger zal worden. Zij wijst °P het adres
der Vereenignig. van Huisvrouwen, waarin de
vrees wordt geuit, dat vele artikelen duurder
zullen worden.
De heer HERMANS (R. K.) gelooft dat de
druk van dit ontwerp op den buitenlandschen
producent zal neerkomen en niet op den
binneniandschen consument. Het verzet te
gen dit ontwerp berust, op de oude liberale
beginselen van 50 jaar geleden. Alsof er
sinds dien tijd niets is gebeurd, alsof er geen
tolmuren van kilometers lengte zijn opgericht,
alsof men niet nog steeds bezig is, deze uit
tc breiden.
Het duurte-bezwaar, tegen dit ontwerp
aangevoerd, acht spr. zeer eenzijdig geopperd.
Eenzijdig en overdreven acht hij dit be
zwaar. Verhooging van invoerrecht zou iden
tiek zijn met verhooging van alle prijzen;
spr. beroept zich op Roeper Bosch, die deze
stelling krachtig heeft bestreden.
De industrie van haar aanvangsjaren deed
weljjchl dit gevolg van tariefverhooging
vreezen. Thans, nu de industrie vee/ grooter
kapitalen omvat, is de toestand geheel an
ders,"1,'erhooging der productie is zeer gemak
kelijk te verkrijgen en onmiddellijk gevolg
daarvan is, dat de prijzen dalen, Die daling is
in het belang der consumenten en maakt te
vens don expert eerder mogelijk waardoor
wederom den omvang der productie wordt
opgevoerd. In 31 jaar is het aantal arbeiders
in de industrie verdubbeld. Met eenige cijfers
■toont spr. aan, dat de prijzen door den groo-
ten omzet zeer dalen en dat de buitenland
sche concurrentie den omvang beperkt en
de nriizen hoog deed blijven,
Nederland is het duurste land van Europa
meen', spr, en dat in 't land van den vrijhan
del.
Uitvoerig gaat spr. de gevolgen van het
Schoenenwetje na, waarvan hij vele goede
resultaten heeft gezien.
Met een beroep op Roeper Bosch verdedigt
spr. de stelling dat de 3 pCt. hooger invoer
recht niet °P den consument wordt verhaald,
maar dat de importeur of de buitenlandsche
producent die zal betalen.
In België zijn vaak de prijzen van artike
len, die van dezelfde producenten als hier
te lande worden betrokken, lager dan hier.
Het kan niet andqrs of de producenten hou
den bij het berekenen van hun prijzen re
kening met het lend waar de producten heen
gaan. Het dure Holland betaalt meer.,
In enkele gevallen zal de verhooging op
de consumenten worden verhaald; waar te
genover staat, dat er meer werkgelegenheid
za! komen en de werkloosheid zai dalen.
Wat dc productie zelf betreft, de vrijhan
del heeft als belang daarvoor al lang afge
daan. De theoretische vrijhandelaren mogen
dien nog verdedigen; de practici weten al
lang, dat het anders is en dat betere arbeids-
verdeeling in de verschillende landen noodig
is.
Bescherming tegen de macht van trusts
wordt door den meest verstokten vrijhande
laar niet verworpen. Spr. beroept zie'-o.a. op
prof. Treub, die wel degelijk een bedrijf, dat
hier en natuurlijken ondergrond heeft, be
schermen wil als het dreigtonder te gaan
door de concurrentie van het buitenland.
Ten slotte zegt hij met genoegen de mede-
deeling tc hebben vernomen, dat de Minister
van Arbeid overweegt voor bepaalde bedrij
ven bijzondere maatregelen te treffen.
Het algemeen belang daarbij in het oog
hpudend, meent hij te kunnen zeggen, dat het
streven der Regeering zijn sympathie heeft.
Dc heer FLESKENS (R. K.) spreekt zijn
waardeering uit voor het werk, dat de Mi
nister heeft geleverd. Protectie is dat ont
werp heelemaal niet en al was het een beet
je wel zoo, dan was het nog niet erÊ> Ver
mindering der werkloosheid is van dezen
maatregel te wachten en dat is een groot be
lang voor de gansche gemeenschap. Spr. wijst
vooral op den enormen strijd, dien Duitsch
land voert om de concurrentie te kunnen
doorzetten. Die bedreigt ook ons land en de
toekomst zal somber zijn, indien daartegen
niet gewaakt wordt, Duitschland zal den
8-urendag, door Washington aangenomen,
niet ratificeeren, om den strijd te kunnen
doorzetten met al!e macht.
Spr. beroept zich op Van Aalst, die vrijhan
delaar is, maar groote reserves daarbij in acht
wil nemin. Tegen de Duitsche dumping hfeeft
spr. reeds eerder gewaarschuwd. Onze in-
dusfrie tc handhaven is een groot belang voor
de arbeiders. Onze bevolking gaat jaarlijks
met honderdduizend zielen vooruit. Voor al
len moet een plaats komen en daarom dient
alles in het werk gesteld fe worden om de
werkgelegenheid te verruimen.
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag
één uur.
AMSTERDAM, 17 Oct. Aardappelen.
(Bericht v. d. mak. Jac. Knoop.) Zeeuwsche
Bonte f 5.506.50, idem Blauwe f 5.255.50
idem Eigenheimers f f4.254.80, idem Blau
we Eigenheimers f 4.404.80, Friesche Bor-
gers f 4, Zeeuwsche Eigenheimer poters f 3.70
3.90, idem blauwe Paters f 33.20, idem
bonte Poters f 33.20, Drentsche Eigen
heimers f 34, per hl.
UTRECHT, 17' Oct. Kaas. Ter markt
waren 134 wagens, tezamen 40.870 kg. Prij
zen le quai. f 6769, 2e qual. f 6466, rijks-
merk f 6674, zwaardere tot f 75. Handel
vlug.
ZWOLLE, 17 Oct. Boter, Aangevoerd
70/8 v 15/16 en 270 stukken samen 1685
kg,, prijs 1/8 f 4550%, per kg f 2.602.80.
Vee. Aanvoer 876 runderen, 114 graskal
veren, 93 «nuchtere kalveren, 121 schapen,
lammeren, 147 varkens en 850 biggen.
Men besteedde voor vette koeien f 0.80
f 1.12, dito kalvert f 1.301.70, dito var
kens f 0.76—0.78 per kg, schapen f 2050.
De handel was algemeen traag.
ALKMAAR, 17 Oct. Kaas. Ter markt
waren 200 stapels, wegende 160.000 kg.
Fabrieksbaas kleine f 65, commissie f 64, mid
delbare boerenkaas kleine f 63, commis
sie f 67, middelbare f Handel goed.
LEEUWARDEN, 17 Oct. Vee. Aange
voerd 143 stieren f 150560, 18 ossen, 455
vette koeien f 200480, per kg. 10.901.20,
1129 melk en kalfkoeien f 200500, 18 vette
kalveren f 4090, 94'pinken f 110220, 2203
graskalveren f 65—140, 110 nuchtere kalveren
f 1220, 310 vette schapen f 30—50, 402
weideschapen f 2840, lammeren f 2028,
1020 vette varkens f 55170, per kg. f 0.70
0.80 73 magere varkens f 2858, 612 vette
biggen f 2855, 419 kleine biggen f 713,
3 paarden, 62 bokken.
Stieren minder vette koeien prijshoudend
melk en kalfkoeien stugger, vette kalveren
duur gras kalveren met sléchten handel
nuchtere kalveren, flauwer, wolvee iets beter;
varkens iets teruggaande, zouters 6872 c
Londensche varkens 6668 c. per kg.
Eieren. Aanvoer 9000 kippen, 1113 c 0;
150 eenden 10 12 c.
LEEUWARDEN, 17 Oct. Boter. Aanvoer
20 3 en 180/6 v. Fabrieks f 2.042.65. No
teering van de commissie f 2.70.
Kaas. Sleutelkaas f 0.660.87. Nagelkaas
f 0.280.58, Goudsche f 0.411,24, Edam
mer f 0.570.92. Aanvoer 39.744 kg.
TUSSCHEN RIJN, WAAL. EN MAAS.
(Weekbericht). Aardappelen. De handel ifl
dit product wordt thans van week tot week
levendiger vooral voor export neemt de
vraag toe, zoodat de prijzen voortdurend
stijgen. In het land van Cuyk worden nage
noeg aan alle stations dagelijks tientallen
wagons ingeladen, bestemd voor Duitschland.
De prijzen der zandsoorten variëeren van
f 4.505.J0 per 100 Kg. Ook op tal van dor
pen in N.-Brabant worden groote partijen
opgekocht en verzonden naar België en
Duitschland. Te Chaam besteedden de com
missionairs voor industries tot f 4.75, roode
star f 5.25 per 100 Kg. In de Bommelerwaard
is het rooien afgeloopen het beschot is ruim
bevredigend en de quaüteit zeer goed
roode star gelden f 4".50 en bravo's f 5.50 per
HL van 70 Kg., beide ldeisoorten. In het land
van Altena doen de eigenheimers tot f 4,
blauvyen f 3.50-per Hl.
Granen en andere Veldgewasschen. Zoo
wel in de Betuwe als in de HTielerwaard
begint de aanvoer langzamerhand toe te
nemen. Voor puike, droge zaaitarwe werd
besteed f 19.50—20, afwijkende natte quaü
teit f 1212.50, rogge f 10.6011, haver
f 5.75—6.10, gerst f'8.30—8.50, Walcheren-
sche erwten f 14.5016, gele voederereten
f 13.5015 per Hl. witte boonen f 23
32 '/n, bruine boonen f 2738, duivenboonen
f 14.5014.75, paardeboonen f 12.7513.25,
kroonerwten f 17.5019.50 per 100 Kg. De
bieten campagne is nog in vollen gang
te Kerkdriel is de opbrengst 2528 duizend
Kg. per Ha. De coöperatieve suikerfabriek
te Zevenbergen heeft op één dag der vorige
week niet minder dan 2.100.000 Kg. bieten
vermalan. Reeds werden enkele scheeps
ladingen pulp verzonden tegen f 6 per last.
In Westelijk N.-Brabant is thans de prijs van
maanzaad f 2326, karwijzaad -ö(l: e ir.g
October) f 22—23 per 50 ICg„ lijnzaad f 22
26, koolzaad f 22 1 23 per 100 Kg.
BEVERWIJK. R. K. Coöp. Tuindersver-
eeniging „KennemerlandPrijsnoteering van
17 Oct. Snijboonen 2583 ct„ Spercieb. z.
dr. 2054 ct„ Spercieb. m dr. 2843 ct„
Spercieb. Tros. 4055 ct. Dikke boonen
2638 ct.,Capucijnders, witte, 46 ct. Sprui
ten 1533 ct„ Uien 67 ct., Tbmaten 21
35 ct., alles per K.G. Bloemkool 827,
Gele kool 4,7, Roode kool 3 J
Groene kool 37.50, Witte kool J
alles per 100 stuks. Wortelen 1026 ct. Pe
bos, idem per K.G. 34 ct. Prei 1446 ct"
Selderie5 ct., beiden per bos. Komkonuner5
812 ct. pers stuk. Knolselderie 610
per stuk. Aardappelen 57 ct. per
Spinazie per kist 1.85—3. Andijvie P®f
kist 0,501.10, Sla per kist 0.60l-®"'
's-HERTOGENBOSCH, 17 Oct. Boter
(Bericht v d^Coöp. Roomboterfabr.) Aange
voerd 18.500 Kg. Prijzen f 2.60—2.72.
LEEUWARDEN, 17 Oct. Tarwe, witte
puike f 1414.50, mindere f 1314, Gerst
winter puike 14.50. Haver, witte puike
f 11.5012.50, Erwten, groene Schokkers
f 1621, groene kleine kook f 1720.50;
alles per 100 Kg. Aardappelen Borger f 3.5U
3.70, Roodstar f 3.804.00, weinig kan*
del.
TIEL, 17 Oct. Fruit. (Veiling Ons Be
lang). Goudreinetten 814 ct., bellefleur
713 c,, sterappeis 2028 c., stoofpere"
69 c;, handj&ren 14—18 c., zoete appels
812 c., alles per kg.
(Veiling Tiel en Omstreken), Goud
reinetten 12—27 c„ bellefleur 814 c"
stoofperen 4—7 c., handperen 1227 c.,
paradijs 813 c., koningsrood 812 c,j
binderzoef dubb. 1014 c., binderzoet
enk. 710 c., iemoenappels 1824 e.
pondsperen 68 y2 c., noten 3240 CJ
kaneelzuur 10-14 c., alles per kg. Noten
30-38 c., per 100 stuks.
ALKMAAR, 17 Oct. Granen. Aanvoel
5057 HL, waarvan 5?3 Hl. tarwe f 11
135 HL rogge f 13.25—15, 1528 Hl. g
chev. f 13.50—14.80, 1695 HL haver f H"
13.75, 481 Hl. boonen paardenbooriefl
f 1414.25, bruine boonen f 3740, citro«t'
boonen f 4955, duivenboonen f 1516-25,
witte boonen f 56, 59 Hl. rood mosterdzaad
f 58.50, 30 HL karwijzaad f 50 Hl. blauw
maanzaad f 60, 503 Hl. erwten groene erw
ten (groote) f 20—27, id. (kleine) f 14—22.%
grauwe erwten f 40—57, vale erwten f 345L
alles per 100 Kg. ,.s
LEIDEN, 17 Oct. Kaas. Aanvoer ÏO5
partijen, le soort Goudsche kaas f 74—'°'
2e soort idem f 6873 le soort Leidscne
kaas f 6871, 2e soort idem f 6467. Hande)
matig.
Vee. Aanvoer 29 stieren f 190580 l
kalf- en melkkoeien f 230—475 748 vare
koeien f 175300 241 vette ossen en koeieu
f 400600, 80121 ct. per Kg. (schoon)
351 graskalveren f 70145 7 vette kalveren
f 75—160, 105—155 ct. per Kg. (schoon) -
21 nuchtere kalveren f 79 295 vette
schapen f 4058, 158176 ct. per K|-
(schoon) 216 weideschapen f 3247 104*
varkens voor Londen f 1550, 60;64 ri
per Kg. (levend gewicht) 582 biggen f 4-"''
BOVENKARSPEL (Station), 17 October
Aardappelen. Koks f 2, Due f«2.70, blauw
f 2.55—2.65, bonte f 2.20—2.40 per baai-
Aangevoerd 755 baal. Uien groote gele f 2.0
3.15, drielingen f 3.253.60, nep f 3.25-^
3.95 per baal. Aangevoerd 275 baal. Bloem
kool le soort f 18—29, id. 2e s. f 6.7514.50/
id. 3e s. f 3.5010.25 per 100 stuks. Aan
gevoerd 83.600 stuks. Roode kool f 1.70-'
4.70 per 100 Kg. Aangevoerd 6300 Kg. Wh'?
kool f 1.20—1.70 per 100 Kg. Aangevoerd
108.000 Kg. Bieten groote f 11.7519-75;
kleine f 5.75—7.50 per 100 st. Aangevoerd
69.400 st. Slaboonen f 3.305.25 per 15 Kï'
Aangevoerd 645 zak.
VISSCHERIJ.
ENKHUIZEN, 17 Oct. Heden middel
matige botvangst en lager marktprijs. Ve
eerste 12 vaartuigen kwamen binnen mri
gemiddeld 120 pd. hoekbot per va u-tuig-
Marktprijs f 23.70 23.25 per 50 ag. y*
fuikenbvisscherij naar aal en paling beeft
de laatste dagen bijna niets opgeleverd.
IJMUIDEN, 17 Oct. Van de haringvis-
schërij kwamen heden binnne.hier vier Brit
sche stoomdriftersmet een gezamenlijp"
aanvoer van 2000 manden versche haring'
De zeilloggers KW 163 (Prinses T71iana) efl
IJM 286 (Vesta) kwamen hier binnen mu
resp. 30 en 28 last pekelharing. Geveild
werden de vangsten van- de stoomdrifters
V/K 225 met f 1868 KY 62 met f 2952
PD 604 met f 2059 PD 377 met f 2464
PD 487 met f 2756 LT 120 met f 2485
LT 25 met f 2728 LT 675 met f 2000,
LT 53 met f 3765 IJM 501 (Flora) taf
f 891 en de gedeeltelijke vangsten van &z
loggers KW 158 (Herman Jacobus) m®.
f 525 KW 169 (Aleida) met f 1789 KW 10'
(Kees) met f 3712 en KwW 128 (Gerard)
met f 1058 aan opbrengst.
IJMUIDEN, 17 Oct. Heden waren aar
de markt de vangsten van 7 stoomtrawlers en
1 sloep. De prijzen waren als volgt tarbo
f 21.65, tongen f 2.901.70 per kg-
griet f 43, gr. schol f 4745, md. schol f 4'/
zetschoi f 47—45,'kl. schol f 271716
scharren f 193.50 per 50 kg roggef|
f 2615 per hoop vleet f 4L90 per stuk
makreel f 2923, pieterman en poon f 267-*'
gr. schelvisch f 3825, md. schelvis1*1
f 3320.50, k. md. schelvisch f 2014.%'
kl. schelvisch f 17119.504.90 Pe,
50 kg kabeljauw f 7254 per 125 kg-
gr. gullen f 22—18, kl. gullen f 9.50—»'
wijting f 4.903.50 per 50 kg.
3 LOTEN ANTWERPEN 1903.
Trekking van 10 September 1924-
Uitgeloot 66 serieën.
656 726 1161 1787 3616 4516 4964
5053 6501 7175 7651 8258 8965 926£
9646 10151 10242 10640 11771 11812 1231'
13089 13412 13617 13689 14719 15042 153%
16395 17428 19246 19447 19785 20144 2046i
20964 21500 22256 24216 25445 25740 262%
27099 27344 27444 27461 28754 28787 288%
29802 29830 30800 30926 31297 31776 318Z4
33621 33640 34964 35241 36097 36901 382%
38300 38483 38825 39411
Waarvan
Serie 20964 No. 25 a 10.000 francs Ser»
27451 No. 7 a 1.000 francs. Serie 6501 No-
11 500 francs Serie 12315 No. 30 a 500 frafl<*
Serie 6501 Nos. 12 en 16 Serie 8258 NO;
3 Serie 12315 No. 5 Serie 13089 No. 1'
Serie 24216 No. 5 Serie 25445 No. 9
tie 27099 No. 2.3 Serie 33621 No. 2, Sef1®
38483 No. 3 a 250 francs.
Serie 1161 No. 21 Serie 11771 Nos. 2 e'.
17 Serie 13412 No. 16 Serie 147& No.
Serie 17428 No. 19 Serie 20461 No.
Serie 22256 No. 1 Serie 26276 No. 14.
rie 27099 No. 12 Serie 28787 No. 24 =>e
tie 29S02 No. 4 Serie 29802 No. 22 Serl
31822 No. 7 Serie 38300 Nos. 18 en 1*
200 francs. cn'e
Serie 656 fro. 9 Serie 4516 No. 12 Se»
5053 No. 12 en 19, Serie 7651 No. 13 i f.
rie 8965 No. 25 Serie 10242 No. 16 Ser c
12315 No. 8 Serie 15042 No..l Serie 16%4
No. 24 Serië 17428 No. 20 Serie2%
No. 7 Serie 27344'No. 23, Serie 29802
12 serie 31822 No. 14 Serie 33640 No-
Serie 38295 No. 17 Serie 38483 No. O fa
rie 38825 No. 17, Serie 39411 No. 24 a
francs. ver-
A'le overige in bovenstaande senen
vatte loten zijn aflosbaar rr.et 110 francs.
Betaalbaar 1 Mei 1925.
De Tijd meldt uit Den Haag, dat de Rf'
geering de opheffing overweegt van
Landsdrukkerij. Het drukwerk zou door f.af'
ticulieren geleverd worden.
