WB1GD-=
MIE.UWS
Roomboter wordt steeds duurder.
Btsq:
Ingezonden USededeelingen
De valsche bankbiljetten.
Krokodillen als huisdieren.
V erkeersongeval.
HANDEL EN NIJVERHEID.
Branden.
Van den auto gevallen.
In Duitschiand gearresteerd.
Bisschoppelijke belangstelling
voor de Hanze in het Bisdom
Haarlem.
KERK EN SCHOOL.
De vermeende lading menschen-
beenderen.
Als de kachels weer komen!
Kolendampvergiftiging.
60 cents per reeeL
KERKNIEUWS.
LUCHTVERKEER.
RK. Universiteitsvereeniging.
R.-K. Opleiding voor Staats
examens Gymnastiek.
Plechtige abtswijding.
UIT BOEK EN BLAD.
LEGER EN VLOOT.
&ND
Pater Cremer.
KUNST EN KENNIS.
Oude munten.
Raoul von Koczalski.
RECHTSZAKEN.
De Petroleumkachels van
Jamin.
Delftsche schoolgeld
navordering.
MARKTNIEUWS.
De crisis in Duitschiand.
De ontruiming van bezette
gebieden.
De Duitsche rijksposterijen.
Een aanslag op een trein
verijdeld.
De Zuid-Slavische regeerings
crisis.
Een paniek in een bioscoop te
Athene.
Staat van beleg in Wit-Rusland
De verhouding van Polen tot
Rusland.
Bisschop Wladimir vrijgelaten.
Visscherij.
Eea nieuwe vondst.
Omtrent hst vervaardigen van valsche
bankbiljettan fle Nieuvriand, worden nog de
vvolgende bijzonderheden vernomen
Bij huiszoeking door de Rijkspolitie werden
'gevonden cLché'-s en kopergravures voor het
afdrukken vati bankbiljetten van 200 en
300 Uit één cliché was een stuk weggeno
men orrt daarin losse cijfers voor de 'verschil
lende waaVde der biljetten te kunnen plaatsen.
Verder waren aai\wezïg negatieven op glas
platen voor de achi'er- en voorzijde van bank
biljetten van 25, 60, 100 200 en 300 gulden,
zoo ook, als verschillende soorten verf, zuren,
een gcudbad, een coivpiete handdrukpers,
waarbij letters en rollen, een groot fototoestel
en gevoelige platen.
Op last van den majoor der Rijksveld-
wacht werden de verdachten W. B., fotograaf
uit Rotterdam en W. S., leerlooier te AI-
blasserdam, naar het Huis van Bewaring te
Dordrecht overgebracht.
Langen tijd hebben deze vreemdelingen
bij var kinshandelaren vertoefd, voorgevende,
dat zij vcor de administratie- zorgden. Beiden
hebben'al meer op hun kerfstok.
Bij een nieuwe huiszoeking, ingesteld door
de justitie", vond men in dén vloer van de
woonkamer >een klein onzichtbaar luik. Bij
de opening ontdekte men in een hol een zak,
ongeveer 3000 stuks blanco vellen papier ter
grootte van bankbiljetten, waarin vrij goed
het watermerk was aangebracht.
Een der belastingambtenaren had bi; den
eersten aanval opgemerkt, dat de varkens-
koopman Johannes van Buren, een pakket
papier verstopte hetgeen niet meer ge
vonden werd.
f Het huis staat nog steeds onder politie
bewaking en het onderzoek betreffende de
uitgifte van het valsche geld wordt voort
gezet.
De valsche banknoten, de drukpers er.
het overige materieel zijn naar Dordrecht
overgebracht en bij de rechtbank aldaar
gedeponeerd.
De varkenshandelaren in deze strees zijr»
zeer verheugd over deze ontdekking, daar
ie Gebr. van Buren bijgenaamd „De Koe
kers", steeds boven den marktprijs voor de
varkens betaalden, waaruit wordt afgeleid,
dat de Van Burens vermoedelijk met valsch
geld betaalden.
Het nieuwste snufje in hetJHaagje is eerv
toestand van de 75-jarige mevrouw A. Bly
is zorgelijk; zij was gisteravond 8 uur nog
niet bij kennis.
Zaterdagavond is in een zware mist de
zoon van den heer Herculeyns te Tilburg
met zijn motor in botsing gekomen met de
burries van een boerenkar. Aanvankelijk
liet zich het geval niet ernstig aanzien,
vooral, daar de heer H. nog zeer goed naar
huis kon rijden. Later werd hij ongesteld en
constateerde toch ernstige kneuzingen. Zijn
toestand is thans ernstig.
dan een oogenblik als een pijl wegschieten
om vervolgens in evenwicht te komen en
eindelijk een normale vlucht uit te voeren
alsof de machine normaal van den grond
was opgestegen.
Zaterdagavond kwart voor tienen is op
den hooi- en rietzolder in het perceel van
den vrachtrijder J. Mulder aan den 2en
Wormenschen weg te Apeldoorn door een
onbekende oorzaak brand ontstaan. Het
oude perceel, bestaande uit een woonhuis
met boerderij, is geheel uitgebrand. De
spoedig ter plaatse aanwezige brandweer
wist 'n hooiberg met 10.000 K.G. hooi en 'n
vrachtauto-garage te behouden.
Zondagmorgen te ongeveer kwart over
zes ontstond brand in „Huize Entinge," te
Zuid-Larén, sedert eenige jaren ingericht
als hotel. Heel boven in het gebouw is het
vuur, dat zich snel uitbreidde door de lo
geerkamers, aangekomen. Uit het bene-
dengebouw kon nog heel wat van het losse
goed worden gered.
Toen om zeven uur de electrische klok
staan bleef, doordat de draad was doorge
brand, wis de brandspuit nog niet aanwe
zig. De brandweer had echter ook weinig
kunnen 'doen in verband met het ontbreken
van bluschwater.
Zaterdagavond is te Wijchen in de buurt
Woesik de windkorenmolen de Klein tot
den grond toe afgebrand.
Zondag is het hotel huize Etinge, van den
heer G. L. Pietersen, te Zuidlaren (Dr.), ge
heel uitgebrand vermoedelijk tengevolge
van kortsluiting. Er is weinig gered. De con
certzaal is behouden gebleven.
Te Winschoten stopte Zaterdagamiddag
een vrachtauto, die arbeiders van den Carel
Coenraadpolder huiswaarts bracht, om
Winsichoter arbeiders te doen uitstappen. De
auto zette zich in beweging vóór een der
arbeiders weer had plaats genomen, met het
gevolg, dat hij van dsn auto viel, toen die
weer in volle vart was. Zijn ruggegraat
schijnt ernstig aangedaan te zijn. Voor zijn
leven wordt gevreesd.
De Centrale Raadsvergadering van de
Hanze in het Bisdom Haarlem had bij ge
legenheid van de jaarlijksche bijeenkomst
van afgevaardigden welke 8 October j.l. te
's-Gravenhage werd gehouden, aan Z. D. H.
den Bisschop van Haarlem een telegram ge
zonden, waarin o.m. werd getuigd, dat de
voormannen der afdeelingen vast besloten
zijn te trachten het herstel van het katholieke
middenstandsvereenigingsleven met alle
kracht te bevorderen.
Het hoofdbestuur van de Hanze mocht
thans namens Monseigneur A. J. Callier een
schrijven ontvangen, waarin Z. D. H. onder
meer den wensch uitspreekt, „dat de tijd van
beproeving, welke de Hanze heeft moeten
doormaken, heilzaam moge gewerkt hebben,
en de Haarlemsche R. K. Middenstands
bond nu tegemoet ga een periode van gesta-
digen inwendigen en uitwendigen groei."
Vertrouwd wordt, dat dit hernieuwd be
wijs van bisschoppelijke belangstelling voor
de Hanze eens aansporing te meer zal be-
teekenen voor de afdeelingsbesturen en voor
alle R. K. middenstanders om alom de katho
lieke middenstandsorganisatie weer op het
oude peil te brengen.
teèr"dié~voïgens de Tel. kro'kodiUen houdt1 Te Amersfoort werd bericht ontvangen,
-t- IrAftAn »ii,l wal dat
.als huisdieren. Honden en katten zijn wat
ouderwetsch, waarom het niet eens met
krokodillen geprobeerd Het zijn zeer on
schuldige dieren, zoolang zs geen honger
hebben. En zelfs als ze honger hebben, zijn ze
nog niet gevaarlijk, als men ze op straat te
genkomt. Alleen in het water moet men voor
se oppassen, op het land zijn het lammeren
gelijk.
Natuurlijk moet men ze niet plagen. Als»
men een krokodil kwaad maakt kan hij zeer
zonderling doen. Niet alleen zijn bek moet
men in de gaten houden, vooral ook zijn
de heer L„ voorheen inspecteur van
politie aldaar, te Bonn is gevangen gezet.
Omtrent de redenen daartoe was niets be
kend. De heer L. bevindt zich in dezelfde
gevangenis als de Jong, directeur van de
Brusselsche Bank.
Naar aanleiding van het bericht, volgens
hetwelk in Klein-Azië voor rekening van
Hollandsche Lijmfabrikanten menschenbeen
staart. Daar kan het beest al heel gevaarlijk deren zouden worden opgekocht, bericht
mee zwaaien. Deze wijsheden, die voor
eventueele navolgers van belang bunnen zijn,
werden opgeteekend uit den mond van den
heer, die de krokodillen thuis heeft. En dus als
een expert beschouwd kan worden.
Wie vermoed zcu hebben, dat de eige
naar een Indische nabob was, die uit zijn
overzeesche bezittingen een paar van die
lieve diertjes over had laten komen als een
aangename tijdpasseering, heeft het mis. De
krokodilienbezitter bewoont een beschei-
men aan de N. Ct. van bevoegde zijde, dat
dit gerucht geheel uit de lucht is gegrepen
en van allen grond van waarheid ontbloot.
In de lijmfabrieken worden, naast afval
van huiden, beenderen van dierlijke afkomst
zooals beenderen van runderen, schapen,
varkens, paarden, enz. verwerkt. Nergens
worden in lijmfabrieken menschenbeenderen
gebruikt. Eenige maanden geleden liep een
soortgelijk gerucht, n.l. dat uit Klein-Azië
te Amsterdam een schip zou zijn aangeko
den é-age in een bescheiden straat der resi- men. waarvan de lading menschenbeenderen
dentte. Het was zijn liefhebberij als naturalist, zou bevatten. Dit schip_ werd daarop gelost
die hem er toe dreef verleden jaar van een
machinist bij de stoomvaart de twee toen
nog jeugdige beesten over te nemen. De ma
chinist had ze uit Amerika meegenomen,
maar zat er al spoedig mee in zijn maag, in
figuurlijken zin natuurlijk. Want de verzor
ging der dieren is niet zoo gemakkelijk. Voor
eerst zijn ze gewend aan een zacht klimaat
en meet in hun tehuis steeds een tempera
tuur van 30 gr. Celsius heerschen. Ze zijn
voorts buitengewoon vraatzuchtig, zooals de
eigenaar ons met een zucht opmerkte.
In het begin werden ze met wurmen ge
voed. Later was dat niet meer voldoende
en nu krijgen ze rauw paardenvleesch, kik
kers en visschen in ongelimiteerde hoeveel
heden. Ze zijn bijna niet te verzadigen. Hun
1 verblijfplaats is op het oogenblik een ter-
rarium van respectabele afmetingen. Maar
gezien hun geweldigen groei, zal deze wel
spoedig te klein zijn. Ze meten nu cira 60
c.M. en kunnen ongeveer 4 meter lang wor-
den. Met leedwezen constateerde de eigenaar,
dat ze dan met moeite in de huiskamer een
i plaats zullen kunnen vinden. Den eersten
tijd is er onder de tafel nog wel ruimte voor
deze huisvrienden.
i Misschien dat ze dan later op zolder een
onderdak kunnen vinden, maar in ieder ge-j
van zal de voedings kwestie wel beletten, dat
ize in volwassen staat worden aangehouden.!
;Wat natuurlijk ten zeerste zal worden be-
itreurd, daar het ideaal is de beide huisdiertjes
aan een ketting mee over straat te nemen
ibij het boodschappen doen. De overige be-
'woners der straat slaan niet zonder genoe
gen den snellen groei der beesten gade. Want
thet is opvallend, dat sinds het bekend wor
den van de verblijfplaats der krokodillen,
deurwaarders de straat beginnen te mijden.
De eigenaar vreesde, dat op den duur de
politic misschien bezwaar zal maken tegen
het houden der beesten. Hij is van plan ze
over eenigen tijd Artis ten geschenke aan
te bieden en er een paar jeugdige exemplaren
voor in de plaats te* vragen. Want al zijn het
dan ook huisdieren geworden, het blijven toch
in hun hart.... krokodillen,
i Laatst beet er één den huisheer in zijn
:hand, een andermaal kreeg hij een klap met
[den enormen staart. Als ze honger hebben
'•doen ze raar, en aangezien de heer des hui
les nog jonge kinderen heeft, acht hij het
beter de beesten niet telang meer als zijn
jhuisgenocten te houden. Wat verstandig
lijkt, wil men niet plotseling constateeren,
;dat het geheele gezin in de kaken der reptie-
\len verdwenen is.
Voorloopig zijn het nog lieve huisdiertjes.
Drie slachtoffers.
t In de Julianalaan te Hilversum zijn Zon
dag mevrouw B. en haar twee dochters ia.
bewusteloozen tqestand in hare woning ge
vonden. De politie, die in allerijl werd opge
beld, trachtte de dames bij te brengen doch
onder toezicht van in den beenderenhandel
bij uitstek terzake deskundigen, benevens
van een gediplomeerd Rijksveearts. Van de
bevindingen van den Rijksveearts is destijds
kennis gegeven aan de Nederlandsche auto
riteiten die onmiddellijk een specialen
koerier naar Griekenland hebben gezonden
om de Grieksche regeering mede te deelen,
dat de verhalen omtrent de menschenbeen
deren in bedoelde zending ten eenenmale
onjuist waren. De Grieksche regeering had
n,l. officieel aan de Nederlandsche regeering
om opheldering gevraagd.
De bevolking van Nederland kan dus blijk
baar gerust zijn. In de Nederlandsche fabrie
ken zal er steeds angstvallig voor worden
gewaakt, dat geen beenderen van mensche-
lijken oorsprong worden ontvangen of ver
werkt.
Van Roomboter niet te onderschei
den en de helft go9dkooper is De
Gruyter's hoogiijne Melange.
Per pond slechts 80 ct.
Plantenboter slechts 60 ct. p. pond.
Alléén in De Gruyter's winkels!
«ZBÏ
BENOEMINGEN.
Z. D, H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot Pastoor te Oegstgeest, den
Weleerwaarden heer P. M. de Vetten, en
tot Pastoor te Hazerswoude den Weleerw.
heer J. van Veen; voorts opdracht ver
leend tot stichting eener nieuwe parochie
te Heemstede aan den Weleerw. heer P.
J. Nieuwenhuis en benoemd tot kapelaan
te Bovenkerk den Weleerw. heer B. VA
Kloes, assistent in de weeshuizen te Rot
terdam.
EEN NIEUW EXPERIMENT.
De „World" maakt melding van een nieu
we beproeving op luchtvaartgebied die ver
re aspecten belooft.
Op 3 October is in Amerika voor het
eerst een kleine bestuurbare ballon van
het leger opgestegen, waaraan een vlieg
machine verbonden was. Hoog in de lucht
werd het vliegtuig losgelaten en dit kwam
dadelijk in geregelde actie.
Deze demonstratie bewijst ongetwijfeld
nieuwe mogelijkheden die, meer geperfec
tioneerd, van groot nut kunnen worden
voor het luchttransport. Ook van militair
standpunt heeft deze prestatie groote
Onder voorzitterschap van Professor Dr.
Jos. Schrijnen had dezer dagen te Nijmegen
een vergadering plaats van het bestuur der
Nijmeegsche Universiteitsvereeniging. Deze
vereeniging heeft ten doel naast het verlee-
nen van moreelen steun aan de Sint Rad-
boudstichting en aan de commissiën, door
haar belast met het bijeenzamelen van gel
den voor de instandhouding en uitbreiding
der R. K. Universiteit en meer bepaaldelijk,
in samenwerking met de daarvoor aangewe
zen organen, de belangen der Universiteit
en van haar studenten te bevorderen. Zij
tracht haar doe! te bereiken langs wettigen
weg en wel door het beschikbaar stellen
van gelden voor het doen houden van uni
versitaire lezingen en voordrachten en alle
verdere wettige middelen, die het aanzien
der Universiteit kunnen verheogen. De Sta
tuten der vereeniging werden goedgekeurd
bij Koninklijk Besluit van 23 Mei 1924 Np.
44 en de vereeniging telt reeds een 28-tal
leden.
Het vereenigingsjaar loopt van September
tot September. Het lidmaatschap bedraagt
2.50 perj aar. Het Bestuur stelt zich voor
in de maand November een openbare ver
gadering te houden, waarvoor een vooraan
staand persoon als spreker zal worden uit-
genoodigd. Deze vergadering zal voor alle
belangstellenden toegankelijk zijn, terwijl up
deze vergadering de voorzitter het doel en
streven der vereeniging nader zal uiteenzet
ten. In Februari daaraanvolgend zal Prof.
Louis de la Valiêe Poussin uit Gent, de be
kende sansteritist en godsdiensthistoricus,
op een tweetal achtereenvolgende avonden
een voordracht houden over het Boeddhis
me. Op deze Bestuursvergadering kon de
Rector-Magnificus, Prof. de Langen Wen-
dels O. P. de verblijdende mededeeling
doen, dat de rij van giften was geopend door
een onbekenden gever, die welwillend 100
aan deze vereeniging heeft geschonken.
Met ingang van 15 November a.s. wordt
aan de R. K. Leergangen te Tilburg de
gelegenheid geopend tot opleiding voor de
staatsexamens gymnastiek of lichaamsoefe
ning (akte J. lagere of middelbare akte) ook
voor hen, die zich het volgende jaar reeds
aan een dier examens wenschen te onder
werpen. Een prospectus nopens de opleiding
is te verkrijgen bij den Rector der R. K.
Leergangen, Dr. Goossens, te Tilburg.
Door de aanmerkelijke uitbreiding en ver
zwaring der eischen, die het programma voor
de examens middelbaar onderwijs gymna
stiek de laatste jaren heeft ondergaan, is het
niet meer mogelijk een deugdelijke parti
culiere opleiding voor deze examens te krij
gen, vooral omdat de theoretische zoowel als
de practische eischen zoo onderscheiden zijn
van aard. Bovengenoemde gelegenheid zal
derhalve niet alleen voor het Zuiden van
ons land voorzien in een gevoelde behoefte,
zij zal daarenboven, gelet op de vakken
psychologie, paedagogiek geschiedenis en
de practische meisjes-gymnastiek, zoo niet
onmisbaar, dan toch zeker alleszins gewenscht
zijn ook voor de katholieke gegadigden uit
het overige gedeelte van ons land. Aanmel
ding vóór 1 November a.s. bij den Rector
voornoemd.
De plechtige Wijding van den HoogEerw.
Pater M. Franciscus (Alb. Janssens uit Til
burg) tot Abt van het klooster „Ste Marie dtf
Pont-Colbert" te Versailles, is uitgesteld tot
Dinsdag 28 October, feestdag der H.H.
Apostelen Simon en Judas. Z.D.H. Mgr. A.
F. Diepen zal deze Wijding verrichten, met
assistentie van twee Hoogw. Abten, in de ka
pel van het Cisterciënsenklooster „Onsen-
oort" te Nieuwkuik, dat onder het klooster
van Versailles ress orteert.
(„St. Janski.")
INHOUDSOPGAVE VAN MANNENADEL
EN VROUWENEER.
Oclober-aflevericg.
Het tijdschrift, dat strijdt voor de reijj-
Jieid onzer vaderlandschd zeden, treedt met
deze aflevering zijn 14en Jaargang in.
De voorzitter van het Hoofdbestuur van
Voor Eer en Deugd opent dezen jaargang
met een waardeerend woord aan het adres
der Eerw. Paters Redemptoristen, die de
redactie voeren en prijst in het bijzonder
den vaardigen hoofdredacteur Pater M.
Sioks, wiens portret deze aflevering siert,
omdat hij op 29 September zijn zilveren
professiefeest vierde, als de ridder sans
peur et saus reproche van dit schoone werk.
Volgt dan een artikel van de hand van dien
hoofdredacteur, waarin de hooge waarde der
reinheid wordt bezongen en een klaagtoon
wordt geuit over de diepe bedorvenheid
onzer hedendaagsche wereld,
Gaarne zal gelezen worden het artikel van
Pater M. Duynstee over Redelijke geboorte
beperking en te wenschen ware het dat een
ieder zijn gedrag daarnaar regelde.
Pater Mosmans stelt met de hem eigene
vaardigheid eenige propagandisten van de
immoraliteit aan de kaak, terwijl nog enkele
kortere artikelen ernstige waarschuwingen
bevatten voor allen, die hunne kuischheia
liefhebben of deze deugd in anderen moe
ten bewaken en aankweeken
Het ware te wenschen, dat alle ouders en
overheden zich op dit nuttige tijdschrift
abonneerden.
BEZUINIGING?
Men meldt uit Ede:
Zooals bekend, worden dit jaar de ca
detten in het eerste studiejaar opgeleid aan
de scholen voor verlofsofficieren. Een op
zichzelf zeer goede maatregel. Wie echter
denken mocht, dat hierdoor het verband
met de Academie te Breda en het onder
wijs aldaar in dit eerste jaar verbroken zou
zijn, vergist zich. Oorlog acht blijkbaar het
onderwijs alhier niet voldoende, vandaar
dat de leerlingen van de K. M. A. extra
les krijgen van een leeraar van de acade
mie in wiskunde en die bestemd voor het
Indische leger bovendien in Maleisch, waar
voor deze leeraren uit Breda geregeld over
komen.
In de bezuiniging van 100.000, door
den Minister in uitzicht gesteld was van
dit aanvullend onderwijs geen sprake en
het zal de vraag zijn of dit cijfer nu nog
wel bereikt zal worden.
field, traentte de uames oi, re n8 n uuu, lnhoudt v00r een
t =bineerd
na kwam de Gem. Geneeskundige Dienst
met een zuurstofapparaat. Een der dochters
werd toen bij kennis gebracht. De oude me
vrouw en de andere dochter moesten per
brancard naar de R. K. Ziekenverpleging
•vervoerd worden. De toestand van mevrouw
B. is zorgwekkend. De dochter, die bijge
komen was, kon mededeelen, dat Zaterdag
de kachel voor het eerst aangemaakt was
en dat er gisteren kolendamp was geconsta
teerd.
Nader wordt gemeld:
Mej. A. Bly, een van de dames (de oudste
/dochter), die wegens kolendampvergiftiging
in het R. K. ziekenhuis te Hilversum was
opgenomen, is gisteravond overleden. De
bombardement.
Generaal-majoor Patrick, commandant der
luchtstrijdkrachten in de Ver. Staten
noemde deze proefneming dan ook een
nieuw hoofdstuk in de luchtvaart.
De luitenants Frank Mac Kee en Cinter
zijn de helden van dit gevaarlijk onderne
men geweest. Mac Kee commandeerde de
„T. C. 5", een kleine bestuurbare ballon
van het gewone Amerikaansche leger-mo-
del. Cinter had plaats genomen in een vlieg
machine, die bevestigd was onder het
schuitje van den ballon. Toen een hoogte
van 2000 voet (650 meter) was bereikt, zag
men dat de vliegmachine losgemaakt werd,
Pater Cremer uit het Missiehuis te Sittard
die bij een auto-ongeluk te Kerkrade een
lichte hersenschudding had bekomen is van
de H.H. Sacramenten der Stervenden voor
zien.
(„N. Venl. Crt.")
Bij het graven van den ouden vestingwal
te Grave zijn o.m. voor den dag gekomen
koperen munten, als Hollandia 1710, West-
Frisia 1754, Stad Utrecht 1791, Silbergro-
schen 1820, Hollandsche centen van 1821.
Het programma der Chopin-Cyclus, die
de groote Poolsche Pianist en componist
Racoul von Koczalski te 's-Gravenhage, Am
sterdam, Rotterdam ten gehoore zal brengen
bevat de volgende werken
Eerste avond 1. Sonate h moll 2. Valse
cis moll 3. Etudes 3. Nocturne Es dur,
Impromptu As dur, Mazurka H moll, Bal
lade G-moll.
Tweede avond 1. Polonaise A dur, Noc
turne Des dur, 4 Etudes 2. Nocturne Fis
dur, 2 Valse, Ballade As dur 3. Fantaisie-Im-
promptu, Barcarolle, Scherzo B moll.
Derde avond t 1. Sonate B moll2. Im
promptu Fus-dir, 2 valses, Polonaise As-dur.
3. 24 Preludes.
De advocaat-generaal bij den Hoogen Raad
heeft gisteren conclusie genomen inzake het
cassatieberoep van den officier van justitie
te Amsterdam, naar aanleiding van een von
nis van de rechtbank aldaar, waarbij de le
den der firma Jamin ontslagen zijn van alle
rechtsvervolging ten aanzien van de beken
de kwestie der winkelverwarming door mid
del van petroleumkachels, In dit speciale ge
val gaat het om de formeele vraag, of de
minister van arbeid, handel en nijverheid de
bevoegdheid heeft, nader terug te komen op
een eenmaal door hem gewezen beslissing
inzake een bij hem ingesteld nooger
beroep tegen door de arbeidsinspectie krach
tens het arbeidsbesluit gegeven voorschriften.
De rechtbank te Amsterdam had deze
vraag ontkennend beantwoord; een beslis
sing, waarvan het O. M. in cassatie ging bij
den Hoogen Raad.
De advocaat-generaal bij dit college sloot
zich terwille van de rechtszekerheid bij de
zienswijze der rechtbank aan. Ook hij acht
een eenmaal door den minister in hooger be
roep gegeven beslissing definitief, tenzij aan
den minister uitdrukkelijk de bevoegdheid
zou zijn verleend, later zijn beslissing nog
aan te vullen of te wijzigen. Dit
is echter niet het geval. De eenige weg voor
den minister zou dan ook zijn, dat de ar
beidsinspectie nieuwe voorschriften gaf.
Wordt daartegen dan weer beroep ingesteld,
dan staat het den minister vrij, een nieuwe
beslissing te geven. Indien njen dit stelsel
niet huldigt, dan zou de minister feitelijk de
zaak altijd aan zich kunnen houden. Spr.
achtte dan ook de uitspraak van de recht
bank juist, het cassatie-middel ongegrond, en
concludeerde mitsdien tot verwerping van
het beroep.
Uitspraak 1 December,
De procureur-generaal bij het Haagsche
Gerechtshof heeft gisteren geconcludeerd tot
bevestiging van het vonnis van de Haagsche
rechtbank inzake de kwestie van de Delft
sche schoolgeldnavordering, bij welk vonnis
degenen, die zich tegen deze navordering
hadden verzet in het ongelijk werden ge
steld.
Uitspraak over vijf weken.
Het gerechtshof te 's-Hertogenbosch heeft
den arbeider A, T., te Oud Gastel beklaagd
van poging tot doodslag op Jan Tak, te Gas
tel, met vernietiging van het vonnis van de
rechtbank te Breda, ontslagen van alle
rechtsvervolging. Ook de Bredasche recht
bank had bekl. van rechtsvervolging ont
slagen.
De kantonrechter te Leiden heeft gisteren
N. J., melkhandelaar te Noordwijk, wegens
het afleveren van melk, vermengd met 40 pet.
ater, veroordeeld tot 14 dagen hechtenis.
De eisch was een maand.
ALKMAAR, 20 Oct. Vee. Aanvoer 41
koeien 280470, 6 vette kalveren 70
170, per k.g. 1,301.70; 17 nuchtere kal
veren 945, 82 schapen 4558, 634
vette varkens per k.g. 0.800,90.
BOVENKARSPEL, (Station), 20 Oct.
Aardappelen, blauwe 2.402.65 per baal
Aanvoer 90 baal. Uien. Groote gele 2.30
—2.75, Drielingen 2,90—3.55. Nep 3,35
3.40 per baal. Aanvoer 440 baal. Bloem
kool le soort 17.25—37, 2e soort 9.25
—18,50, 3e soort 5.20—10.75 per 100 st.
Aanvoer 49.800 stuks. Roode kool 2
4,10, gele kool 2.304.witte kool
0.901.30 per 100 k.g. Aanvoer resp.
46,200. 26000 en 65.700 k.g. Bieten: groo
te 14.75—22.50, kleine 7.75—8.75 per
1000 st. Aanvoer 82.700 st. Slaboonen
4.505.20 per 15 k.g. Aanvoer 260 zak.
EDE, 20 Oct. Weekmarkt. Eieren 11.50
13.50 per 100 st. Biggen 9.16 per st.
Aangevoerd 45.000 eieren en 150 biggen.
GELDERMALSEN, 20 Oct. Fruit. Ter
Veilingsvereeniging „Geldermalsen en Om
streken" besteedde men voor: bellefleur
913 ct., roodzoet 9 ct., zoete bellefleur
78 ct., Brederodes 10 A11A ct., goud-
reinctten 718 ct., trosjesperen 2 ct., ijs-
bcuten 46A ct., Muldertjes 5 ct., Bezie
3'4 ct., Hola's 34 ct., griezelperen 3A
ct., bruine peren 3A ct., Jan Willems 7 A
9 ct., suikerperen 4 ct., handperen 7 A
22 ct., pondsperen 3 ct, campagnezoet 11
12 ct., winterjannen 45 ct., Avezaatsche
capelle 3A6 ct., wintervijgen 34A ct.
groenperen 2 ct., paradijs 5 ct., Camperve
nen 23 ct., zure bloemmee 13 ct., jasap-
peien 711A st., bergamotten 23 A ct.,
notarisappelen 13 ct„ foppen 3'A ct., ko-
BERLIJN, 20 October, De Rijkskanselier
heeft Zaterdag in den kabinetssraad positief
verzekerd: Maandagavond valt de beslissing.
Deze verzekering was niet voor tweeërlei
uitleg vatbaar. Dr. Marx bedoelde: „of het
burgerblok, al dan niet met inbegrip van de
democraten komt tot stand, of de rijksdag
wordt ontbonden.
De rijkskanselier heeft woord gehouden. De
beslissing is hedenavond gevallen. De Rijks
dag is naar huis gestuurd.
Nog hedenmorgen had dr. Marx zoowel tot
de Duitsch-nationalen als tot de democraten
een brief gericht, waarin hij probeerde de
beide partijen er toe te bewegen wat water in
hun wijn te doen.
Den Duitsch-nationalen drukte hij op het
hart genoegen te nemen met inplaats j
van met vier ministerzetels en den democra
ten bezwoer hij in het belang des vaderlands
den rijksweerminister dr. Gessier toe te staan
als lid van de democratische partij deel van
het kabinet te blijven uitmaken.
De Duitsch-nationale fractie wap het eerst
met baar bespreking van den brief van den
rijkskanselier gereed. Kort voor vijven ver
schenen de Duitsch-nationale leiders bij dr.
Marx om hem het besluit van hun fractie me
de te deelen. Ook ditmaal hadden de conser
vatieven weer een slag om den arm gehou
den, Zij. konden den rijkskanselier nog geen
antwoord op zijn verzoek geven, omdat hij
zijn plan geheel afhankelijk heeft gemaakt van
de medewerking der democraten en daar deze
nog niet geantwoord hebben, moeten ook de
Duitsch-nationalen zich hun antwoord voor
behouden.
Onmiddellijk na de Duitsch-nationalen ver
schenen de democratische leiders bij dr. Marx
en verklaarden hem, dat de democraten, ge
zien hun vroegere verklaringen en in het bij
zonder met het ook op het feit, dat nu zells
twee uitgesproken tegenstanders van de wet
ten van Dawes voor het ministerschap in aan.
merking komen, bij hun weigering blijven en
ook aap dr, Gessier niet kunnen toestaan in
het kabinet te blijven.
Nadat de democraten vertrokken waren,
riep de rijkskanselier het kabinet bijeen en
deelde zijn ambtgenooten mede, dat al zÖn
pogingen om een volstrekte meerderheid te
verkrijgen voor de voortzetting van de tot
dusver gevolgde binnen- en buitenlandsche
politiek definitief zijn mislukt.
In overleg met het geheele kabinet begaf
dr. Marx zich vervolgens naar rijks-president
Ebert en stelde hem voor den rijksdag te ont
binden. De rijkspresident ging grif op dit
voorstl in en vaardigde onmiddellijk de vol
gende verordening uit:
„Parlementaire moeilijkheden maken het
aanblijven van de tegenwoordige rijksregee-
ring en tegelijkertijd de vorming van een
nieuwe regeering op den grondslag van de
tot dusver gevoerde politiek onmogelijk. Op
grond van art, 25 van de rijksgrondwet ont
bind ik daarom den rijksdag."
Waarschijnlijk zullen de verkiezingen op
den laatsten Zondag van November of op den
eersten Zondag van December plaats hebben.
De rijksregeermg blijft in haar tegenwoordige
samenstelling tot na de verkiezingen aan, niet
als kabinet d'affaires, maar als politiek ka
binet.
MANNHEIM, 20 Oct. De Franschen
zullen morgenochtend het kasteel en de
haven van Mannheim verlaten.
KOBLENZ, 20 Oct, De intergeallieerde
in- en uitvoerbureaux te Ems en Dusseldorf
hebben heden hun werkzaamheden gestaakt.
KOBLENZ, 20 Oct'. Morgen wordt de
haven van Karlsruhe met inbegrip van de
Leopoldshaven ontruimd.
BERLIJN, 20 Oct. Blijkens een memo
randum van den rijksminister van posteriju#
aan den Rijksdag heelt de Reichspost se
dert 1 Februari 1924 een batig saldo opg
Ieverd van 50 millioen goudmark.
De Parijsche correspondent van de „Daily
News" meldt dat Zaterdagavond eenige on
verlaten vermoedelijk gepoogd hebben den
trein met de Indische post uit Marseilles te
doen verongelukken. Vier nachtwakers van
de spoorwegmaatschappij P. L. M. vonden
op hun ronde van 40-K.M. van Marseilles
stapels groote steenen liggen op de rails,
waarover de trein in den loop van den nacht
moest rijden. Er werd op hen uit het struik
gewas geschoten, doch de wakers beant
woordden het vuur, waarop de aanvallers
in een vrachtauto de vlucht namen.
BELGRADO, 20 Oct. Nadat de onder
handelingen tusschen het regeeringsblok en
de radicalen tot vorming van een concen
tratiekabinet tengevolge van den eisch der
parlementsmeerderheid om zich de functie
van den minister-president in de regeering
voor te behouden en tengevolge van de wei
gering der radicalen om met de partij van
Raditsj in de regeering samen te werken zijn
mislukt, heeft de koning den radicaal Jowa-
nowitsj opgedragen een laatste poging ta
doen om een kabinet te vormen.
Een draadloos bericht uit Londen meldt,
dat te Athene een paniek is ontstaan in een
bioscoop, tengevolge van een brand. Vijftig
menschen werden gedood, waaronder vele
kinderen.
BERLIJN, 20 Oct. Volgens een bericht
uit Reval is over de Wit-Russische gouver
nementen Minsk, Witebsk en Smolensk de
staat van beleg afgekondigd, daar de land
bouwers weigerden graan te leveren, be
stemd voor het door hongersnood bedreigde
Wolgagebied.
WARSCHAU, 20 Oct. Naar officieus
wordt medegedeeld, heeft minister-presi
dent Grabski met den minister van buiten
landsche zaken Skrzynski een onderhoud
gehad nopens den toestand der Poolsch-
Russische betrekkingen.
Volgens de bladen zijn de moeilijkheden
in deze betrekkingen toe te schrijven aan
de niet vervulling der verplichtingen, wel
ke de sovjetregeering bij het verdrag van
Riga op zich heeft genomen.
Vrijdag 1,1. is in het dept, van buitenl.
zaken alhier een speciale conferentie ge
houden, waarbij een plan is vastgesteld
voor een diplomatieke actie, waarvan het
doel iS: ten eerste de gevolgen van de niet-
vervulling van het verdrag van Riga door
de sovjet-unie in het licht te stellen en
voorts voor de aangelegenheid een doel
treffende oplossing te vinden.
MOSKOU, 20 Oct. De Russische gezant
te Warschau beeft de Poolsche regeering
verzocht het bericht, als zou een agent der
Poolsche geheime politie in de sovjetlegatie
zijn geslagen en uitgeplunderd, tegen te
spreken, daar hij anders het plan tot zijn
reis naar Warschau zou opgeven.
BERLIJN, 20 Oct. De orthodoxe bis
schop Wladimir, die sedert de laatste ja
ren in een Poolsch klooster was geïnter
neerd, daar hij tegen den staat ageerde, is
in gezelschap van een archimandriet naar
Tsjecho-Slowakije vertrokken.
ningsrood 9 ct„ sterappelen 17—23 ct.,
herfstdirkjes 3 A ct., benderzoet 5 ct.,
grauwzuur 7A ct.,blanke beurre 2 ct„
streepperen 3 ct., herfstmaagdenperen 2 ct.
grauwe Bezie 23 ct,, wijnzoet 8 ct., knol
peren IA ct., Huismannen 4 ct., mispels
10 A ct., Princesse Nobels 18 A ct., Pip
pelingen 7 ct., citroenzuur 17 ct., Holga-
ten 3 ct., kaneelzuur 9 ct,, alles per k.g.
errste soort; noten 37 st., per 100 stuks.
Fabrieken: zuurzoet 3.60 zoetkroet
2.50, perenkroet 2.30, alles per 100
k.g.
WOERDEN, 20 Oct, Paarden. Op de na-
jaarsm&rkt waren aangevoerd 430 paarden
en veulens. De prijzen beliepen voor weel-
depaarden 475750, werk- 180450
slacht- 100220, 214-jarige veulens
300470, 114-jarige- 185380, veulens
90220, hitten 101350. Handel goed.
Veel kooplieden.
BODEGRAVEN, 21 October, Kaas. Aange
voerd 336 p,; 13535 st. Eerste kwaliteit
7679; tweede kw. 7274; zwaardere
Rijksmerk 82.50; met rijksmerk 6875.
Handel vlug.
AMSTERDAM, 20 Oct. Aardappelen.
(Bericht v/d. mak. Jac. Knoop.) Zeeuwsche
bonte f 5.756.50, idem blauwe f 5.255.50,
idem eigenheimers f 4.604.80, idem blauwe
eigenheimers f 4.755.20. Friesche borgers
f 44.50, Zeeuwschej|eigenheimer poters
f 3.704, idem blauwe poters f 3.3.20,
idem bonte poters f 33.20, Drentsche
eigenheimers f 34 per hl.
AMSTERDAM, 20 Oct. Vee. Ter markt
waren aangevoerd 437 vette koeien, prij
zen le kw. f 1.251.30, 2e kw. f 1.101.20,
3e kw. f 0.951 per kg.140 melk- en kalf-
koeien f 375525 per stuk13 vette kal
veren, geen noteering 45 nuchtere kalveren
f 1624, 80 schapen f 4554, 111 lammeren
f 4046 .per stuk 530 vette varkens Holl.
le kw. f 1.051.06 per kg., overz. en Geld,
le kw. f 1.0511.06 per kg.150 paarden
f 200350 per stuk.
Binnenl. granen. (Boeren-noteering) Tar
we f 1016, rogge f 14, haver f 1011 y2,
duiveboonen f 1415, paardeboonen f 13,
groene erwten f 1820, vale erwten f 24
32, alles per 100 kg.karwei- f 23%24
per 50 kg.
APELDOORN, 20 Oct. Eieren. Aanvoer
20.000 stuks. Prijzen f 12.7513.75, ge
middeld f 13.25. Handel vlug.
ROTTERDAM, 20 Oct. Vee. Ter markt
waren aangevoerd 227 vette runderen, 182
vette en graskalveren, 1412 schapen of lam
meren, 1114 varkens. De prijzen waren als
volgtkoeien le kw. 115122% ct.,2e kw.
110105 ct., 3e kw. 9585 ct.ossenle kw.
110—117% ct., 2e kw. 105—1Ö0 ct., 3e kw.
9080 ct.kalveren le kw. 100185 ct.,
2e kw. 145—125 ct., 3e kw. 110—95 ct.
schapen le kw. 8595 ct., 2e kw. 8070 ct.
3e kw. 6555 ct.lammeren 100110 ct.
varkens le kw. 9395 ct., 2e kw, 9198 ct.,
alles per Kg. A
Vet vee en vette kalveren iets williger ver
handeld en vaster in prijs. Schapen en lam
meren redelijk verhandeld. Varkens met re
delijken handel tot eenigszins afwijkende
prijzen.
Vlas. Aanvoer 1250 Kg. blauw f 1.80—
2.30, 1900 Kg. Holl. geel f 2—2.20, 25 00 Kg
Groningsche f 1.902.20.
Aardappelen. Zeeuwsche bonte f 5.606,
id. blauwe f 5.606, poters f 2.753.60,
Zeeuwsche eigenheimers f 44.25, blauwe
eigenheimers f 44.50, Brielsche eigenhei
mers f 4.254.75,
ROTTERDAM, Veemarkt. Prijsnoteering
van 21 October. Vette koeien le kw. 63
ct., 2e kw. 52 ct., 3e kw. 35 ct.; Vette
Ossen 60, 52, 40 ct.; Vette Stieren 53, 46,
40 ct.; Vette Kalveren 95, 80, 65 ct„ per
A K.G. Nuchtere kalveren 1924; idem
3525, voor de fokkerij. Biggen 158;
Paarden 460170; Kalfkoeien 500420;
Melkkoeien f 485340; Vaarzen 290
215; Pinken 195-115; Graskalveren 130
60 per stuk.
Vette runderen ruime aanvoer, matige
handel. Vette kalveren korte aanvoer, han-
d<tl redelijk. Graskalveren zeer ruime aan
voer, handel traag. Nuchtere kalveren klei
ne aanvoer, slechte handel. Stieren rede
lijke aanvoer, matige omzet. Fok-, melk- en
mager vee, zeer ruime aanvoer, handel
stug. Paarden flinke aanvoer, redelijke han
del. Biggen kleine aanvoer, handel traag.
R.K. Coop. Tuindersvereeniging „Kenne-
merland.".Prijsnoteering van 20 Oct.
Snijboonen per k.g. 3083; Spercieboonen
z. dr. 2436; Spercieboonen m. dr. 30
40; Spercieboonen, tros 2938; Dikke boo-
nen 3543; Spruiten 1524; Uien 67;
Witlof 26, alles per k.g. Bloemkool 1027;
Gele kool 510; Roode kool 47; Groene
kool 38;Witte kool 6, alles per 100 stuks;
Wortelen 1326 per bos; Wortelen 3.p.
k,g,; Prei 1622 per bos; Selderie 24 p.
bos; Pieterselie 56 per bos; Aardappelen
7.p. kilo; Spinazie 1.802.70 p, kist; An
dijvie 751.20 p. kist; Sla 11.60 p. kist.
ENKHUIZEN, 19 Oct. In de afgeloopeö
week hebben de botvisschers, hier veel scha
de geleden door 't zoogenaamde groen, dat
zich door den stormvloed had vastgezet om
het hoekwant. Verder nog hebben de bot-
sleepers uit andere Zuiderzeeplaatsen een
deel van de Enkhuizer beugen stuk getrok
ken. De botvangst was niet groot, slechts
8029 pond, prijs f30.50 a 23, klein soort
hoekbot f 16per 50 Kg. Noordzeeschol
1500 pond, gold f 12.95 a f 20.25. Bonnen-
schol, 760 pond f 12.15 a 15.75 per 100 pond.
VOLENDAM, 18 Oct. De aalvisscherij
vermindert aanzienlijk. Men besteedde f 0.40
a f 0.50 per pond. De garnalenvangst, blijtt
vrij goedde prijs was f 2.25 a f 4 per W»
Hoekbot gold f 0.26 a f 0.34 per pond. De
De spieringaanvoer was bevredigend. Deze
visch gold f 1.50 a f 4 per pond. De haring
vangst is nog van geen beteekenis.
