tei KVI AMSTERDAMSCHE KOUT. het geheim van een NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT. Tweede Blad - Woensdag 5 November 1924 De echtheid van het document met Moskousche instructies voor de Britsche Communisten niet bewezen. Onder de Radio-berichten: Het Britsch kabinet is afgetreden België. De eerste berichten over de verkiezingen in de Ver. GEM. BUITENL. BEBIGHTEM. gevolg hiervan hebben hij en zijn partij zich verstaan met de liberalen. HUURRIJTUIG FEUILLETON. 555 4 1412 24 1893 6 555 20 1974 8 4795 5 1974 35 5284 28 658 11 4537 20 4777 11 140 32 4777 20 5464 8 5200 20 6621 35 5061 8 1893 8 555 24 6700 20 4795 17 658 45 5284 10 4795 39 6295 40 1 6621 18 5200 27 4777 2 2142 17 555 2 1412 3 3151 36 6621 8 1974 46 2142 16 6700 11 1412 20 5097 1 1974 19 5061 16 4537 4 1893 45 Alle andere nummers vervat in bovenge noemde seriën zijn uitgeloot en aflosbaar met 15. Betaalbaar op 31 Maart 1925. De Huizer Vischindustrie. KUNST EN KENNIS Een nieuwe prijs voor Poëzie. KERK EN SCHOOL. Een Engelsche cursus voor landverhuizers. In 't kleine cafétje op Rembrandt-plein was 't warm, benauwend warm. Men be greep niet hoe de menschen liefhebberij hadden op zoo'n warmen Juli-avond zich op te sluiten in de nog al bekrompen ruimte- Op de terrassen was 't overal stampvol, men genoot van 't heerlijke zitje en de vrooliike drukte Maar binnen in ,,'t Mandje" was 't even zeer prachtig bezet het strijkje op den achtergrond speelde haar zoetste „Englisch zSiessBsS-V hij zielslief kreeg. Een Duitsch vrouwtje dat ook veel van hem hield. Hij wilde 't vrouwtje trouwen, wil 't nog, maar de pa- j pieren uit Duitschland blijven lang uit. In afwachting van betgeen gebeuren kan, huurde hij 'n bovenhuis in de Rijnstraat met £en voorloopig einde aan den. strijd om ds macht in het uhl' i het doel weer te verhuren Aan het geld o om zich te installeeren werd hij door zijn neCSCne Kyk? vader geholpen. Op zekeren mooien Juli-nacht, goed na j Songs" en aan de rafeltjes klonk menig.aaal tweeën hoort Jansen een bekend fluitje, i hoog-op, luid-klinkend, aanstellerig, aan- j 't Zijn Jan en Bos Waalwijk ieder met een j 1 i Ut dacbt-trekkend gelach, fiets aan de hand Zij vragen hem precies eïï Baldwin Z&l het TïieUWe kabinet Vormen. riet rapport Kalmer ging het toé aan het tafeltje waar het nummer van de Vries, die daar ook in - n Welthoven met z n vrienden en zijn vrouw de buurt woont en die de fietsen zou stal- inzake ZinOWjeW S briGl. c Verstï OOj.dingen in L UI .SC an en Marie van hun biertjes genoten. Mag ik even de andere tafelgenootcn voorstellen- Bos Waalwijk, machine-bank werker, werkman dus, maar die in niets afsteekt tegenover de andere bezoekers van ,,'t Mandje": een echte kantoorheer; Jan Okhuizen, beiden piepjonge knapen, die nog onder streng toezicht behoorden te staan en vervolgens iemand met vaal- bleeke kleur, die er lijdend uitzag.. Ik zal hem maai Jansen noemen; inderdaad is hij de zoon van een achtenswaardig Amster dammer, die nog niet zoo lang geleden di recteur was van een der grootste Amster- damsche hotels en die nu van zijn geld leeft in een der mooiste dorpen van Noord- Holland en wiens broeder op dit oogenblik chef is van een der meest de aandacht trekkende ondernemingen in de hoofdstad. Ket onderwerp van t gesprek is op 't oogenblik dal wij in gedachten luisteren-, het geldgebrek. Bos Waalwijk en Jan Ok- huijzen hebben al 'n paar potjes bier ver schalkt die Welthoven moet betalen, zon der dat zij in staat zijn revanche te geven De momenteel werklooze Bos Waalwijk heelemaal niet, maar ook Jan, die toch vas: j 17.50 in de week verdient en nog bij vader en moeder thuis is, klaagt over chronisch geldgebrek. Daar krijgt Weltho ven plots een idee, hij is pas met z'n vrouw verhuisd en woont nu op het mooiste ge deelte en de Keizersgracht, waar hij een gemeub-1 eerde - itier met keukengebruik heeft gehuurd - oor acht gulden per week. Hij woont er nog slechts enkele dagen, maar ^t is hem al opgevallen dat er in de gang 'snachts steeds een dames- en een heerenfiets staan. Als ze die „zwijntjes" eens pikten: t Was makkelijk genoeg, ,,Jan" moest dien nacht maar bij hen op de kamer slapen, dan kon hij meteen de situatie op nemen. In een huis op de Keizersgracht Woonde sinds jaren een weduwe met haar dochter, die op een kantoor werkzaam is. Toen de weduwe was overleden, besloot de dochter te verhuren, toonde zij hiervan echter hee lemaal geen verstand te hebben, want zij verhuurde maar aan den eerste den slechtste zonder zich at te vragen of het menschen waren die in dje omgeving thuis behoorden. Haar eerste huurder was een koetsier met zijn vrouw en dat was nog de kwaadste niet. Toen kwam Wt Ithoven met zijn len. Den volgenden middag zou Jansen weer in ,,'t Mandje" komen, maar men hoopte C»aj.pn met geld. 's-Morgens vroeg was hij er dan ook al op uitgegaan om de fietsen te ha- j len, doch om ze te verkoopen of naar de I bank van leening te brengen daarvoor ont- brak hem de moed. Wei ging hij naar zijn gewonen barbier en vroeg hem voor n schijnt volgen, Het einde van den bur geroorlog in China. onze Radio-berichten van gisteren thans niet ver meer. Ongeveer tien dagen geleden kwam uit China het bericht van de vermeestering van Peking door den „christengeneraal" Feng en in aansluiting ven. Doch in plaats van met één, kwam hij daarmee van de beëindiging van den burger met twee rijwielen: een damesfiets die hij oorlog." Dit laatste bleek te optimistisch, in pand gaf voot tien guiden en een heeren- want maarschalk Woe pei foe gaf den strijd vriend die in de penarie zat, tien gulden ter leen. Daartegen had onze Figaro eenig be zwaar, doch dit verviel toen Jansen aanbood hem een damesfiets in pand te willen ge fiets, die hij verzocht te mogen stallen, om dat hij er zelf geen plaats voor had. Hetgeen geschiedde. Dien dag was er groote vreugd in „het iMandje" op het Rembrandtplein.. De buit werd gedeeld Jan, Bos Waalwijk en Welt nog niet zoo gemakkelijk op en hij scheen nog hoop te hebben, ondanks het verraad van Feng, zijn tegenstanders te overwinnen. Aan die hoop, schijnt, naar de berichten uit China althans melden, een einde te zijn ge komen. Woe pei foe heeft het afgelegd tegen dus zelf ook de gelukkige eigenaar van een „knaak". Maar de vreugde was maar van korten duur; de barbier bracht de dames fiets naar de lommerd, omdat hij zelf geld gebruiken kon en het heele ploegjé was spoedig gesnapt en werd in verzekerde be waring gesteld. Alleen Jan de kantoorbe diende werd om redenen die zelfs den bevel overgedragen aan generaal Tsjang. Deze echter wenscht den strijd niet voort te zetten en heeft zich aan Feng onderwor pen. Zoo zou dan de strijd waarlijk geëin digd zijn. Aldus wordt in het Reuterbericht uit Peking aan het bericht van Woe pei foe's échec toegevoegd. Zoo gunstig zal men zich den loop van officier van justitie volmaakt duister waren I ziken ~eJ mQ V00rstellen. In de - even later weer op vrije voeten gestold. f dg waarheen Daar de officier meende, dat hij precies ,vy F. i_ f even schuldig was als de gedetineerde Bos Woe Pe! foe »ch 2al beSeven efl °f "f Waalwijk, vroeg hij voot hem één maand j2a' trachten eiders opnieuw een aan ang e gevangenisstraf (tien) meer dan voor zijn organiseeren voor de strijd om den macht. gedetineerden vriend Toch schuilt daarin Maar ook al mocht Woe pei foe zelf van het een groote onbillijkheid. Want, wijl Jan uit tooneel verdwijnen, zonder strijd zal de de preventieve hechtenis was ontslagen nieuwe regeering in Peking er wel niet in was hem geen verdediger toegewezen. Nu slagen om haar gezag in China uit te brei zou men van een jongen die nog altijd in betrekking is en nog wel op een kantoor, hebben mogen verwachten dat hij, desnoods met weinig geld en vee) goede woorden gezorgd zou hebben voor n ambitieus ad vocaat. Maar daar scheen de stumper want wat was de zijn mooie avonden regel matig in „het Mandje" verknoeiende en zijn leven en toekomst voor één „rijksdaal- den en te bevestigen. Zoomin als de regee ring van president Tsao Koen, de bescherme ling van Woe pei foe, hierin kon slagen. Men moet immers in het oog houden, dat het hier volstrekt niet gaat om een oorlog tusschen de bevolking van de verschillende provincies, die aan de elkander bestrijdende partijen den naam hebben gegeven. Wat men den burgeroorlog in China gelieft te noemen, is niets anders dan de strijd tus- der" vergooiende jongen anders? geen Ilu viuuw benu' van gehad te hebben Terwijl dus zijn en zonder eenigc informa"^^nam'"zij' ook lot°enooten alIen £oed werden verdedigd, schen verschillende militaire aanvoerders, deze menschen in haar huis, dat zij het j sprak niemand ten zijnen gunste, 'n Heel die elkander de macht en de daaruit voort- grootste dee) van den dag zonder toezicht versCj" met Jansen- legen wien ook tien j vloeiende voordeelen betwisten. Hoe waar moest laten, daar zij 's-morgens om half 9 j maanden werd geeischt, doch die dank zij dit is blijkt wel uit mededeelingen uit China al met de f,ets naar kantoor ging. De twee-fen schl^™ Ple!![00' van fr Ze denrust komend waarin wordt verteld, dat het de fiets me s-nachts in den gang hleef ln 0nm'dfelh^ vnjheid werd gesteld. |grootste deel van al de elkander bestrijdende staan was van den koetsier En 't is te be-' ^eldenrust herinnerde er allereerst f dru'nnn Jr.1 'i I11 1 I 1 - grijpen, dat VKaar Swb^al^ beviel^en aan' dat hi> °P «rond van art. 805 wetb. ^Pen hoepen van Kiangsoe, zij bemerkte, dat een derde Dersoon de ka- van strafrecht zich tegen het hooren van de l Tsjekiang, Tsjili, Mantsjoerije noemt een derde persoon de ka mer van Welthoven had gedeeld. Wat zij iezen dan ook duidelijk mededeelde. Doch toen den volgenden avond het be kende gezelschap, dat in ,,'t Mandje" scheen te wonen, het stamcafé verliet, besloet Jan aanne™en' dan wees hij er op, dat de jongen toch maar weer op de Keizersgracht te zeer '"'dend was Men kon 't hem aanzien, gaan Iogeeren Hij zou alleen wat later weg- Zielsve?i houdt hij van zijn bruid, zijn ka- gaan, en dat kon best. want hij hoefde pas ra^ter >s dus niei slecht, alleen het slechte om half tien op kantoor te zijn. En toen gezelschap van ,,'t Mandje' heeft hem nu medebeklaagden als getuigen had kunnen slechts uit een enkele provincie (Sjantoeng) verzetten. Hij had 't echter niet gedaan, om- afkomstig zijn. De oorlog is dus eenvoudig dat 't t»ch niets gat Doch hij bestreed de conclusie dat 't bewijs zou geleverd zijn. Maar zoo de rechtbank dit toch wel zou hij wegging kreeg hij de huissleutel mee, want dien avond moest 't maar beuren. zoo in de misèie gebracht, maai als hem de gunst van een voorwaardelijke veroor- Maar of 't kwam door zenuwachtigheid deeling wordt geschonken, zal zijn familie weet ik niet, maar noch Jan, noch Bos bem voorthelpen Waalwijk konden dien avond de deur open- krijgen. Nog vóór één uur waren ze in ,,'t Mandje" terug, waar zij Welthoven en Jan sen de voorloopige mislukking van hun on derneming moesten mededeelen. Nou, dan zouden mijnheer en mevr. de deur maar c-p n kier laten staan, dan ging 't ook. Zij wandelden met hun viertjes naar de Zooals ik reeds zei: het hartroerend plei dooi werd voor mr. Zeldenrust een schitte rende overwinning. Er zijn moer cafétjes in A'dam dan ,,'t Mandje", degelijke handelscafé's op het Damrak b.v., waai toch ook dingen geschie den die niet door den wettelijken beugel Keizersgracht, Welthoven, en z'n vrouw kunnen. Daar wordt gegokt op de buiten gingen naar boven, de kantoorbediende en landsche courses schrijvers nemen daar de de werkman liepen nog een straatje om en weddenschappen van de bezoekers op. Voor een kwartier later was de slag geslagen vijf-en-twintig stuivers kan je al een „gok- Maar zoo kie" wagen. Die „schrijvers" werken Pchter en de „zwijntjes" verdwenen. handig was 't toch niet gebeurd of de ver huurster was wakker geworden en had de dieven nog juist nel hun buit zien verdwij- nen.^ Natuurlijk maakt: zij alarm. „Weltho ven" en zijn vrouw dip „toevallig" nog ge heel gekleed waren, begon aan de die ven te achterv olgen Zij gingen enmoe ten nog terugkomen niet voor eigen rekening. Zij brengen in schrijvingen en geld bii een bookmaker en ontvangen een zekere provisie. Tegen deze bookmakers werd dezer da- gena 10.boete geëischt. Maar volgens Mr. Kokosky zn; dat nieï gaan. Volgens de dagvaarding zal ei 'l geheel geen veroor deeling kunnen volgen. Immers wanneer men j gelegenheid geeft tot het afsluiten van kans- j nu even in een geheel ander S berekeninger dan moet er een band be- stadsgedeelte: het in zijn imitatie of sym- staan tusschen kansgever en kansnemer. En ^bollek kasteel-gevangenis-pakhuis-stijl, die bestond nieil Die bestond wel tusschen s-nachts zoo geheimzinnig aandoend plan de schrijvers en de laatsten. Bovendien had- *ÏL - den de bookmakers aan de schrijvers de Daar in de Rijnstraat woonde Jansen, de j middelen verschaft om het delict te plegen, ziekelijke en zonderlinge jonge man, die in Doch dat alles was niet ten laste gelegd, betrekkelijke weelde was grootgebracht, al- Zeer terecht wees mr Kokosky er nog op les had kunnen loeren wat hij wilde, maar met ivien geer, land was te bezeilen. Toen zijn vader nog directeur was van het groote hotel, sloot hij vriendschap met leden van het personeel, dit door zijn vader om een of ander vergrijp waren ontslagen. Hij suk kelde voort, was een zwakkeling, raakte telkens weer door slechte vrienden aan la- fer wal. Niet door den drank, want hij dronk uitsluitend koffie Hij maakte kennis met een vrouwtje, dat dat art. 254bis door heel den lande als een doode letter wordt beschouwd, zoodat deze menschen als zondebokken worden geno men. Niet alleen dat in tal van café's in Nederland op de buitenlandsche courses wordt gewed, maar als men een kijkje neemt op de wedrennen in de omstreken van den Haag. dan ziet men dat daar spe ciale rangen zijn waar men openlijk kan wedden en volkomen in 't publiek de za ken kan afdoen H. HENNING Jr. een oorlog van soldeniers, die niet strijden voor eenig denkbeeld of nationale begeerte, maar slechts ten behoeve van hun aanvoer ders. Zoo is ook te verklaren, dat de strijd in de meeste gevallen door verraad wordt beslist. Wie er in slaagt de benden van zijn tegenstander te doen overloopen, kan zeker zijn van de overwinning. Zoo bleef dan ook Kiangsoe tegenover Tsjekiang overwinnaar. En zoo zullen we ook wel de gebeurtenissen in het noorden voor het grootste deel kun nen verklaren. Waarschijnlijk zal nu door generaal Feng, in overleg met Tsjang Tso Lin en den in Tientsin achtergebleven onderbevelhebber van Woe Pei Foe, de vroegere president Toean Sji Yoe, de leider van de Anfoepartij, die in 1920 door de Tsjilli-partij (Woe Pei Foe en Tsao Koen) ten val werd gebracht, weer aan het hoofd van de regeering worden geplaatst. De overwinning van de anfoe partij dus In hoeverre er nu reden is om aan te nemen, dat het een regeering dezer partij beter zal gaan, dan in vroegere jaren, en thans van verdere'pogingen om haar ten val te brengen geen sprake meer zal zijn, is niet duidelijk. Zoodat men voorloopig goed zal doen op de berichten over het einde van den strijd nog maar niet al te veel te vertrouwen. Bovendien is er toch ook nog altijd Soen Yat Sen in het zuiden, die eveneens nog een woordje heeft mee te praten. De brief van Zinowjew. Naar in Britsche regeeringskringen ver luidt, zijn lord Haldane en nog een ander lid overtuigd van de echtheid van het document na kennisneming van de bewijsstukken van het ministerie van oorlog, van Scotland Yard en van 'het Foreign Office, onder andere be staande uit de groote massa onderschepte communistische correspondentie, uitgaande van de Derde Internationale. In elk geval heeft, zooals gisteren werd bericht, de com missie van onderzoek uit het kabinet geen bewijzen voor de echtheid gevonden. De „Daily Chronicle" verneemt, dat Zi- nowjew's brief in vier exemplaren door een koerier naar Engeland is gebracht één tische partij een exemplaar kwam in han den van het Foreign Office, dat het 14 Oc tober aan MacDonald zond een ander exem plaar werd gegeven aan een conservatief ou"'- mi'iister. Dif exemplaar ging naar de „Dai !y Mail." Gisteren zou de commissie een deel van haar rapport publiceeren, dat echter niet vol ledig kan zijn, doch zich slechts kan uit spre ken over de echtheid en over de correctheid van het optreden van het Foreign Office. De commissie zou verder nog zitting houden. Daar de Labour-Partij vreest, dat het in- cident-Zinowjew tegen haar zal worden ge bruikt, zullen haar leiders, ook na het aftre den der huidige regeering, het onderzoek naar de echtheid voortzetten en trachten de ze althans twijfelachtig te maken. Bovendien zullen zij een onderzoek instellen naar de omstandigheden waaronder de openbaarma king plaats vond. Vermoedelijk treedt het kabinet heden of morgen af. Reeds voor 's konings terugkeer in het Buckingham-paleis gisteren, had Tho mas, de minister van Koloniën, aldaar een onderhoud over departementeele aangele genheden met lord Stamfordham, den par ticulieren secretaris van den koning. AUTOBANDIETEN AAN HET WERK, In de laatste dagen worden verschillende deepen in Surrey onveilig gemaakt door een viertal autobandieten, die het speciaal op de herbergen gemunt hebben, waarbij zij zeer brutaal te werk gaan. Geen wonder, dat de schrik den dorpelingen om het hart is gesla gen. Intusschen schijnen zij zich niet tot dit nederige doel te bepalen. Althans nu vinden wij melding gemaakt van een poging van vermoedelijk dezelfde bende om haar slag te slaan in een landhuis te Byfleet. Ze hadden reeds een aanzienlijken buit bijeengegaard om dezen mede te nemen, toen plotseling een stem, die riep „Hallo, wat doen jullie daar hen de wijk deed nemen met achter lating van het begeerde. Het was een kakatoe, die deze woorden had gesproken. De bewo ners hadden niets van het misdadig bedrijf gehoord. Ook in East Ham, bij Londen, werd een dergelijke poging gedaan, evenals te Dulwich waar gemaskerde autobandieten een woning binnendrongen en den 17-jarigen zoon wil den dwingen te zeggen waar zich de voor werpen van waarde bevonden. De jongen weigerde, waarop de dieven zelf aan hef zoe ken gingen, doch groot was hun buit niet- DE GEHEIMZINNIGE ZIEKTE IN LOS ANGELES. Uit Los Angeles wordt bericht dat er nog vijf perscnen overleden zijn aan de geheim zinnige longziekte. In het geheel zijn thans 24 personen er aan bezweken, terwijl voor het leven van 4 anderen wordt gevreesd. EEN SPOORWEGONGELUK. Maandag werden tengevolge van een bot sing tusschen eert trein en een omnibus te Newport News (Virginia) elf menschen ge dood en vier gewond. MAIL VERBRAND. Naar uit Philadelphia wordt gemeld, is de mail uit het Westen ter waarde van vele dui zenden dollars in den Pennsylvanietrein, ko mende uit Pittsburgh, door brand verloren gegaan. KEMAL PASTA IN DF. NATIONALE VERGADERING. Kemal Pasja heeft in de Nationale Verga dering verklaard dat de financieeie toestand van Turkije zonder buitenlandsche leenin gen verbeterd is. Hef hervatten van de diclomatieke be trekkingen met de Vereenigde Staten, Span je, Zweden, Nederland en Tsjecho-Slowa- kije kan met genoegen worden geconstateerd Sedert de ratificatie van het verdrag van Lau sanne was Turkije in contact met den Vol kenbond. Fethi Bey is tot voorzitter van de Natio nale Vergadering herkozen. DE VERKIEZINGEN IN DE V.S. De stemming voor de verkiezing van een oresident, een vice-president, congresleden t -.n staatsgouverneurs i|j de V.S. begon gis- J t ren. Het weder was prachtig. De wedkan- 'sen stonden tenslotte 11 tegen 1 ten gunste van Coodlige. DE OP 18. „Zeker, ik zal u nóg wel zien," zeide Mr. Gorby zeer opgewekt, „en op een wijze, die nu niet zoo bijzonder uw goedkeuring zal wegdragen, daar u als getuige opgeroepen zult worden, liet hij er stil op volgen. „Heb ik u goed verstaan Mrs. Sampson," ging hij voort, "dat Mr- Fitzgerald hedenmiddag thuis zal zijn? „Welzeker mijnheer, dat zal hij," ant woordde juilrouw Sampson, „hij komt thee drinken." „U behoeft Mr. Fitzgerald niet te zeggen dat ik hier was," zeide Mr. Gorby, het hek sluitend, „hoogstwaarschijnlijk zal ik hem hedenavond zelf nog komen opzoeken. „Vat 'n knappe man,' zei juffrouw Samp son binnensmonds, toen de gerechtsdienaar zich verwijderd had, „juist als mijn vader, die veel van een glaasje hi^ld.' Zij sloot de deur en ging naar boven, om het ontbijt weg te ruimen, terwijl Gorby met groote passen zich naar het politie-bureau spoedde, om een bevél tot Brian's inhechtenisneming te verkrijgen, onder beschuldiging van moord net voorbedachten rade. TIENDE HOOFDSTUK. PRESIDENTSVERKIEZING CUBA. De Cubaansche minister van binnenland- sche zakan deelt mede, dat het vaststaat, dat generaal Machado gekozen is tot presi dent van Cuba. Ex-president Menocal heeft verklaard, dat er bij de verkiezingen knoeie rijen hebben plaats gehad door militairen dwang op zijn aanhangers uitgeoefend. Deze mededeelingen van den verslagen candidaat is wel ietwat in strijd met hetgeen de correspondent van de „Times" te Havan na meldt, dat n.l. de belofte van president Zayas, dat de verkiezingen met de grootste onpartijdigheid zouden plaats hebben is na gekomen. De verkiezingen hebben zonder ernstige ongeregeldheden plaats gehad. Slechts twee onbelangrijke stembureaux werden in brand gestoken, in één district kwamen de troepen tusschenbeiae om excessen te voorkomen en de president van den Senaat heeft een klap opgeloopen. Machado was de candidaat der liberalen, Menocal die der conservatieven. Laatstge noemde was van 19131921 president van Cuba doordat hij in 1917 herkozen werd. Generaal Machado dankt zijn verkiezing aan de bemoeiing van generaal Zayas, den tegen- woordigen president en leider der volks partij. Deze had zelf herkozen willen wor den. Door een coalitie van de conservatieven met de volkspartij was hij aan het bewind gekomen, doch de conservatieven beschuldi gen hem er van dat hij zijn beloften tegen- over hen niet is nagekomen en zonder hen daarvan werd ontvangen door" de communis-kon hij geen candidaat worden gesteld. Als DE ZEGETOCHT DER KOFFIE. Het wereldverbruik van koffie is in de laatste jaren zeer belangrijk gestegen en de huismoeder voelt reeds de gevolgen van het feit, dat de wereldproductie in deze verhoogde comsumptie niet kan voorzien, want de orijzen gaan gestadig omhoog. Enkele cij fers, kort geleden gepubliceerd door de Am- sterdamsche Bank, zullen dit duidelijk ma ken Wereldproductie 1 in balen a 60 Ko. 1920/21 20.283.000.— 1921/22 19.788.000.— 1922/23 15.899.000.— 1923/24 21.752.000.— 1924/25 geschat 16.650.OC0.— Wereldverbruik in balen a 60 Ko. 18.462.000.overschot 19.717.000.overschot 19.162.000.tekort 22.021.000.— tekort 22.000.000.tekort In het tekort van den oogst zal nog eenigen tijd lang kunnen worden voorzien door oude reserves. Als deze echter op zijn. en geen aanplanting op groote schaal plaats heeft, dan zal koffie spoedig weer gerangschikt moe ten worden onder de luxe-genotmiddèlen en zijn plaats als volksdrank langzamerhand moeten afstaan aan goedkoopere surrogaten. Daarbij wordt het gebruik van koffie door de groote organen der planters nog sterk geforceerd door alle mogelijke propaganda middelen. De Braziliaansche Handelsrevue No. 52 bevat hieromtrent interessante details. De vereeniging der National Coffee Roasters Association in Boston heeft niet minder dan 40.000.— besteed, teneinde door den Amerikaanschen Professor Samuel C. Pres- cott te doen bewijzen, dat koffie een onschul dig genotmiddel is. Deze bewering scheen in het belang der koffieplanters noodzakelijk, want in Amerika waarschuwden steeds meer stemmen tegen een overdreven gebruik van koffie, omdat door de uitwerking der cof- feïne op hart en zenuwen, voor de volks gezondheid belangrijke schade zou kunnen ontstaan. Elk oud-koffiedrinker, die het gebruik van dit genotmiddel stopt, beteekent echter voor de koffieplanters een verlies- postje, want een kleiner verbruik brengt lagere prijzen. De strijd is geweldig. Terwijl aan den eenen kant het groot-kapitaal der koffieproducenten staat, zijn de tegenstan ders in hoofdzaak mannen der wetenschap, volkshygiëne, etc. Het zwakke punt der partij contra koffie was, dat zij geen plaatsvervangend artikel konden opgeven, dat hetzelfde genot ver schaft. Sinds men er echter in geslaagd is, om aan de koffieboonen het schadelijke be standdeel, de coffeïne, te onttrekken, zonder dat het uiterlijk der boonen of smaak en aroma aangetast worden, staan de mannen der wetenschap heel sterk, want ook de kof fieplanters kunnen tegen de coffeïnevrijc koffie niets hebben. Voor de bewerking de zer onschadelijke koffie worden uitgezochte plantagekoffie's gebruikt en vergelijkende proeven hebben bewezen, dat tusschen de coffeïnevrije koffie en de onbewerkte kof fie, wat smaak en aroma betreft, geen ver schil bestaar NOORD-HOLLANDSCHE VEREENIGING „HET WITTE KRUIS". Bij de op 1 Nov. gehouden trekking zijn uitgeloot de volgende 20 seriën 1412, 5061, 1974, 555, 4777, 6621, 4537, 1893, 6295, 6700, 2142, 5284, 54-64, 5200, 5097, 3151, 4795, 3350, 653, 140. Bij de opvolgende Premietrekking zijn uitgeloot van Serie 140 No. 43 met 10.000 serie 3350 no. 7 met 250 ser. 5097 no. 21 met 100 ser. 5284 no. 27 met 50 ser. 4777 no. 39 met 50 ser. 1893 no. 39 met 50 ser. 3350 no. 46 met 50 ser. 5284 no. 44 met f 50. De volgende elk met 25. Ser. No. Ser. No. Ser. No. Ser. No. Ser. No. Aanmerkelijke opleving. Na jaren van stilstand hebben de Huizer export- firma's eind October de industrie welke zij in de vóór-oorlogsche jaren uit oefenden in de Rijnprovinciën weder her vat de rookers zijn met personeel naar Kleinenbroich (Rijnland) vertrokken en heb ben de daar staande (Hollandsche) rookerijer. weder in exploitatie gebracht. De volgende week zal, naar de Tel. verneemt, de tweede groep bekend als de combinatie „Hol landsche bokkingrookerijen" de vischfabrie- ken in Holzheim (bij Neuss) weder in wer king brengen. De haring wordt aangevoerd door Engelsche vaartuigen in IJmuiden en rechtstreeks naar de Duitsch-Hollandsche rookerijen doorgezonden. Ook uit de Duit- sche Noordzeehavens wordt versche viscb aangebracht. Tot heden werden deze rooke- rij-gebouwen door de Huizer-kaashandelaren gebruikt als kaaspakhuizen terjdistributie van hun product door de Rijnlandsteden. Voor de nevenbedrijven valt een aanmer kelijk grootere bedrijvigheid te constateeren. Vooral in den ansjovis-handel. In het najaar zijn pl.rn. 15.000 ankers Spaansche ansjovis naar Nederland geïmporteerd waarvan een flink kwantum door de zouters van Huizen werd verpakt en naar Duitschland uitgevoerd. Om de hsoge invoerrechten op détail-verzen dingen te ontgaan, openden zij even over de grens op Duitsch gebied in Cranenburg en Gildehaus ansjovis-pakkerijen waarheen de Spaansche ansjovis (in ankers) per wagon ladingen wordt vervoerd. De potjes krijger uiteraard niet het Hollandsche Rijkscontrole merk. BIJEENKOMST VAN R. K. LETTER KUNDIGEN. In den aanvang van December zal waar schijnlijk te Amsterdam een bijeenkomst van Katholieke Noord- en Zuid-Nederland- sche letterkundigen worden gehouden ter voortzetting en uitbreiding van de met Pa- schen gehouden bijeenkomst te Tilburg. Als sprekers zullen optreden Willem Nieu- wenhuis over Katholieke letterkunde, de critiek en het publiek. Wies Moens over het nieuwe leven en streven en pogen in Vlaan deren, en zoo mogelijk een derde spreker over de dagblad- en tijdschriften-pers. Als programmapunt wordt nog vermeld de oprichting van een bond van Katholieke letterkundigen. Tot d zi bijeenkomst worden uitgenoodigd degenen die de vorige maal te Tilburg bijeen waren en de medewerkers aan r»Van onzen Tijd" en „Beiaard". Zij, die deze bijeenkomst wenschen bij te wonen, worden verzocht zoo spoedig moge lijk bericht van instemming te zenden aai. Gerard Knuvelder, Jan Luikenstraat 38 Eindhoven De Amsterdamsche tweejaarlijksche. Ten einde de aandacht te vestigen op het werk van den jongen Nederlandschen die. ter, zullen, volgens de Tel., op verzoek van een Amsterdammer in December 1924 d<rie prijzen toegekend worden-aan de beste ge dichten, welke in de jaren 1923—1924 ver schenen zijn. De „Prijs van Amsterdam ten bedrage van f 400, zal worden gegeven aan den bes ten dichtbundel, terwijl twee prijzen, elk van 200, verleend zullen worden voor de twee beste afzonderlijke gedichten. In aanmerking komen uitsluitend gedich ten van jongere Nederlandsche, Vlaamscht of Zuid-Afrikaansche dichters. De jurv bestaat uit de heeren: mr. F. W de Koning, Dirk Coster en J. W. F. Weru- meus Buning. j- De toezending van dichtbundels en dicht- werk geschiede aan mr. P. W. de Koning, Sarphatikade 13 te Amsterdam. In December 1926 zullen dezelfde prijzen ter verdeeling komen voor de beste gedich ten. welke in 1925—1926 verschenen zijn. Het ligt in de bedoeling van den schen ker, zulks in 1928 te herhalen. Maandag is in Den Haag de eerste Engel- sche cursus in ons land geopend voor adspi- rant-emigranten, wélke cursus is tot stand gekomen door dc samenwerking van hei gemeentebestuur, de Haagsche Volksuniver siteit en de Emigratie-Centrale Holland, Er worden 24 lessen gegeven in eenvou dig Engelsch in klassen van 12 leerlingen, terwijl de onkosten per persoon zeer gerinj zijn. Gedurende.den cursus zullen lezin gen met lichtbeelden worden gehouden ovei het leven in Canada. De toeloop in Den Haag is belangrijk. In verschillende andere ge meenten bestaan plannen om dergelijke cursussen te openen. De zon wierp haar stralen loodrecht op het aardrijk; het was een brandend heete dag, een dier dagen met een hitte, zooals men ze slechts in de tropische gewesten kent. De vorige week echter was een wei nig koeler geweest, en deze genotvolle warme dag was een aangename verrassing en scheen een voorbode van den naderen den zomer te zijn. Het was Zaterdagmor gen, en derhalve waren alle fatsoenlijke in woners van Melbourne present aan het Block. Dat „Block", Collins-street, heeft veel overeenkomst met New-York's Broad way, London's Regent Street en Rotton Row, of met de Paxijsche boulevards. Het is op de Block, dat de menigte haar nieuwe kleeding ten toon spreidt, om de vrienden te begroeten, de vijanden te ont wijken, en kletspraatjes te houden. Zonder twijfel gebeurde hetzelfde in Via Appia de modestraat van keizerlijk Rome, toen Ca- tulla met Lesbia onzin keuvelde, en Hora- tius de gelukwenschen zijner vrienden ont ving voor zijn nieuw werk over maatschap pelijke verzen. De geschiedenis herhaalt zich, en iedere stad is gehouden, er een straat op na te houden, waarin de modegek ken elkander dagelijks kunnen aantreffen. Toch wordt Collins niet zoo druk bezócht gevende modepoppen van de beroemds steden. Gelijk de zon de heldere bloemen uitschiet, zoo brengt de verleidelijke invloed der warme weersgesteldheid alle dames in vroolijke kleeding van tallooze kleuren te voorschijn, welke de lange, onafzienbare straat in een onrustigen regenboog her schept. Rijtuigen rolden zachtkens voort, de gelukkige eigenaars glimlachten en bo gen bij het. ontwaren hunner vrienden op het voetpad; rechtsgeleerden besloten daar hunne wettige woordschermutselingen van de week, en slenterden, de zwarte tassclien in de handen, langzaam heen en wêer; def tige kooplieden, Flinders Lane en de aan gekomen schepen vergetend, wandelden naast hunne aanvallige dochters; en de ver tegenwoordigers van een voornaam geslacht stapten in hun gewone kleeding met slappe hoeden en hooge boorden deftig voorwaarts; om kort te gaan, het was een bonte scha keering van allerlei kleederdrachten. Dat alles bijeengenomen, was het een aardig en opwekkend schouwspel, dat oog en hart moest bekoren van ieder, die niet lijdende was aan slechte spijsvertering of verliefd heid. Madge Frettlby hield zich onledig met het onophoudelijk begluten der verschillende, in pracht en rijkdom wedijverende étalages, een bezigheid, voor alle vrouwen van het als de hier boven genoemde, doch de lie- grootste gewicht. Zij had zich achtereen den, die op en neer langs de breede be- j volgens in de magazijnen van Moubray, Ro- strating slenteren, zijn niets minder bekoor- wan e Hicks begeven, om inkoopen van 1 lijk en aangenaam gekleed dan de toonaan- j linten en kanten te doen, terwijl de getrfltt- we Brian op haar wachtte, tot ecnige aflei ding langs de straat stroomende menschen- drom bekijkend. Zoo de mannen voor één zaak ter wereld bevreesd zijn, is hel voor zeker, om met dames de winkels af te loo- pen, dan worden de minuten tot uren, en de zich dood vervelende echtgenoot rookt buiten, in gedachten verdiept, zijn sigaar, terwijl zijn betere helft de jongelieden achter de toonbank kwelt. Brian hield niet van winkels afloopen, gelijk het grootste ge deelte van zijn geslacht, maar daar hij ver loofd was, was het natuurlijk zijn plicht, om gemarteld te worden, ofschoon hij niet nalaten kon, aan zijn aangenamen club te denken, waar hij kon zitten lezen en roo- ken met iets verkoelends in zijn glas naast zich. Nadat Madge een dozijn artikelen, welke zij best ontberen kon, gekocht had, en met haar naaister in overleg was getre den omtrent het hoogst belangrijk onder werp van een nieuw kleed, herinnerde zij zich, dat Brian 00 haar wachtte en ging ijlings e deur uit. „Ik ben niet lang weg geweest, is het wel?" vroeg zij, haar arm in den zijne leg gende. „O neen, zeker niet," antwoordde Brian, op zijn horloge kijkende; „een half uur maar een kleinigheid slechts, in vergelijking met den tijd, dien de bespreking van een nicw kleed vereischt." „Ik dacht, langer werk te hebben," sprak Madge, terwijl haar blik zich van lieverlede ophelderde, „maar toch houd ik mij daar van overtuigd, dat ge u als een martelaar gevoeld hebt." „Toch niet," hernam Fitzgerald, haar de hand gevende, om haar bij het instijgen in de koets behulpzaam te zijn. „Ik amuseerde mij zeer goed." „Onzin," glimlachte zij, haar parasol op slaande, terwijl hij zijn plaats aan haar zijde innam: „dat is een van die verzinsels, welke iedere man beleefdheidshalve gehouden is, ons vrouwen op de mouw te spelden. Ik vrees, dat ik u lang heb doen wachten niettemin, wanneer ik het goed naga, ging zij voort, „was ik toch maar, 't belangrijke van het onderwerp in aanmerking genomen, een paar minuten weg." „Geen minuut langer," zeide Brian op spottenden toon, haar lief gelaat aanschou wend, dat onder haar grooten witten hoed er allerbekoorlijkst uitzag. Madge bloef op deze aanmerking hem het antwoord schuldig. „James," riep zij den koetsier toe, „rijd naar den Melbourne-CIub. Papa zal er zijn," sprak zij tot Brian, „wij zullen hem afha len, om in den namiddag de thee met ons te gebruiken." „Maar het is pas een uur," zeide Brian, toen hij de stadsklok in het gezicht kreeg. „Mrs. Sampson zal nog niets gereed heb ben." „O, een kleinigheid zal voldoende wezen, hernam Madge, „een kop thee en cenige dunne boterhammetjes met boter is gemak kelijk in gereedheid te brengen. Ik geef niet veel om lunch, en papa eet zoo weinij op het midden van den dag, en jij „Eet altijd een behoorlijk portie," eindig de Brian glimlachend. Madge ging voort, met op hare gewone levendige manier te babbe len, en Brian schonk haar aandachtig ge hoor. Het was zeer aangenaam, dacht hij, tusschen de zachte kussens van het rijtuig achterover liggend, met een lief aardig meisje, dat zoo aardig kon keuvelen. Hen: bekroop een gevoel, gelijk Saul, toen deze de harpe Davids hoorde, en Madge met haar aangenaam gekeuvel, dreef den kwa den geest uit zijn gedachten, die hem sedert de laatste drie weken had beziggehouden. Plotseling liet Madge zich een opmerking, ontglipen, toen zij het monument van Bourke en Will voorbijreden, een opmerking, welke hem niet weinig deed ontstellen. „Is dit niet de plaats, waar Whyte in het rijtuig ging?' vroeg zij, den blik naar de Schotsche kerk gericht. „Zoo ten minste schrijven de couranten," antwoordde Brian, zonder zijn gelaat om te wenden. „Ik ben nieuwsgierig, wie die heer met den lichten jas kan geweest zijn," zeide Madge. „Niemand schijnt het te weten," hernam hij ontwijkend. „O, maar zij hebben een spoor ontdekt," zeide zij. „Weet ge .Brian, dat zijn kleeding^ de uwe evenaarde, met een lichten overjas en een vilten hoed?" (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1924 | | pagina 5