tei
KVI
AMSTERDAMSCHE KOUT.
het geheim van een
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede Blad - Woensdag 5 November 1924
De echtheid van het document met Moskousche
instructies voor de Britsche Communisten niet bewezen.
Onder de Radio-berichten: Het Britsch kabinet is afgetreden
België. De eerste berichten over de verkiezingen in de Ver.
GEM. BUITENL. BEBIGHTEM.
gevolg hiervan hebben hij en zijn partij zich
verstaan met de liberalen.
HUURRIJTUIG
FEUILLETON.
555 4 1412 24 1893 6 555 20 1974 8
4795 5 1974 35 5284 28 658 11 4537 20
4777 11 140 32 4777 20 5464 8 5200 20
6621 35 5061 8 1893 8 555 24 6700 20
4795 17 658 45 5284 10 4795 39 6295 40 1
6621 18 5200 27 4777 2 2142 17 555 2
1412 3 3151 36 6621 8 1974 46 2142 16
6700 11 1412 20 5097 1 1974 19 5061 16
4537 4 1893 45
Alle andere nummers vervat in bovenge
noemde seriën zijn uitgeloot en aflosbaar met
15. Betaalbaar op 31 Maart 1925.
De Huizer Vischindustrie.
KUNST EN KENNIS
Een nieuwe prijs voor Poëzie.
KERK EN SCHOOL.
Een Engelsche cursus voor
landverhuizers.
In 't kleine cafétje op Rembrandt-plein
was 't warm, benauwend warm. Men be
greep niet hoe de menschen liefhebberij
hadden op zoo'n warmen Juli-avond zich op
te sluiten in de nog al bekrompen ruimte-
Op de terrassen was 't overal stampvol,
men genoot van 't heerlijke zitje en de
vrooliike drukte
Maar binnen in ,,'t Mandje" was 't even
zeer prachtig bezet het strijkje op den
achtergrond speelde haar zoetste „Englisch
zSiessBsS-V
hij zielslief kreeg. Een Duitsch vrouwtje
dat ook veel van hem hield. Hij wilde 't
vrouwtje trouwen, wil 't nog, maar de pa- j
pieren uit Duitschland blijven lang uit.
In afwachting van betgeen gebeuren kan,
huurde hij 'n bovenhuis in de Rijnstraat met £en voorloopig einde aan den. strijd om ds macht in het uhl'
i het doel weer te verhuren Aan het geld o
om zich te installeeren werd hij door zijn neCSCne Kyk?
vader geholpen.
Op zekeren mooien Juli-nacht, goed na j
Songs" en aan de rafeltjes klonk menig.aaal tweeën hoort Jansen een bekend fluitje, i
hoog-op, luid-klinkend, aanstellerig, aan- j 't Zijn Jan en Bos Waalwijk ieder met een j 1 i Ut
dacbt-trekkend gelach, fiets aan de hand Zij vragen hem precies eïï Baldwin Z&l het TïieUWe kabinet Vormen. riet rapport
Kalmer ging het toé aan het tafeltje waar het nummer van de Vries, die daar ook in - n
Welthoven met z n vrienden en zijn vrouw de buurt woont en die de fietsen zou stal- inzake ZinOWjeW S briGl. c Verstï OOj.dingen in L UI .SC an en
Marie van hun biertjes genoten.
Mag ik even de andere tafelgenootcn
voorstellen- Bos Waalwijk, machine-bank
werker, werkman dus, maar die in niets
afsteekt tegenover de andere bezoekers
van ,,'t Mandje": een echte kantoorheer;
Jan Okhuizen, beiden piepjonge knapen,
die nog onder streng toezicht behoorden te
staan en vervolgens iemand met vaal-
bleeke kleur, die er lijdend uitzag.. Ik zal
hem maai Jansen noemen; inderdaad is hij
de zoon van een achtenswaardig Amster
dammer, die nog niet zoo lang geleden di
recteur was van een der grootste Amster-
damsche hotels en die nu van zijn geld
leeft in een der mooiste dorpen van Noord-
Holland en wiens broeder op dit oogenblik
chef is van een der meest de aandacht
trekkende ondernemingen in de hoofdstad.
Ket onderwerp van t gesprek is op 't
oogenblik dal wij in gedachten luisteren-,
het geldgebrek. Bos Waalwijk en Jan Ok-
huijzen hebben al 'n paar potjes bier ver
schalkt die Welthoven moet betalen, zon
der dat zij in staat zijn revanche te geven
De momenteel werklooze Bos Waalwijk
heelemaal niet, maar ook Jan, die toch vas:
j 17.50 in de week verdient en nog bij
vader en moeder thuis is, klaagt over
chronisch geldgebrek. Daar krijgt Weltho
ven plots een idee, hij is pas met z'n vrouw
verhuisd en woont nu op het mooiste ge
deelte en de Keizersgracht, waar hij een
gemeub-1 eerde - itier met keukengebruik
heeft gehuurd - oor acht gulden per week.
Hij woont er nog slechts enkele dagen,
maar ^t is hem al opgevallen dat er in de
gang 'snachts steeds een dames- en een
heerenfiets staan. Als ze die „zwijntjes"
eens pikten: t Was makkelijk genoeg, ,,Jan"
moest dien nacht maar bij hen op de kamer
slapen, dan kon hij meteen de situatie op
nemen.
In een huis op de Keizersgracht Woonde
sinds jaren een weduwe met haar dochter,
die op een kantoor werkzaam is. Toen de
weduwe was overleden, besloot de dochter
te verhuren, toonde zij hiervan echter hee
lemaal geen verstand te hebben, want zij
verhuurde maar aan den eerste den slechtste
zonder zich at te vragen of het menschen
waren die in dje omgeving thuis behoorden.
Haar eerste huurder was een koetsier met
zijn vrouw en dat was nog de kwaadste
niet. Toen kwam Wt Ithoven met zijn
len.
Den volgenden middag zou Jansen weer
in ,,'t Mandje" komen, maar men hoopte C»aj.pn
met geld. 's-Morgens vroeg was hij er dan
ook al op uitgegaan om de fietsen te ha- j
len, doch om ze te verkoopen of naar de I
bank van leening te brengen daarvoor ont-
brak hem de moed. Wei ging hij naar zijn
gewonen barbier en vroeg hem voor n schijnt volgen,
Het einde van den bur
geroorlog in China.
onze Radio-berichten van
gisteren thans niet ver meer. Ongeveer tien
dagen geleden kwam uit China het bericht
van de vermeestering van Peking door den
„christengeneraal" Feng en in aansluiting
ven. Doch in plaats van met één, kwam hij daarmee van de beëindiging van den burger
met twee rijwielen: een damesfiets die hij oorlog." Dit laatste bleek te optimistisch,
in pand gaf voot tien guiden en een heeren- want maarschalk Woe pei foe gaf den strijd
vriend die in de penarie zat, tien gulden ter
leen. Daartegen had onze Figaro eenig be
zwaar, doch dit verviel toen Jansen aanbood
hem een damesfiets in pand te willen ge
fiets, die hij verzocht te mogen stallen, om
dat hij er zelf geen plaats voor had. Hetgeen
geschiedde.
Dien dag was er groote vreugd in „het
iMandje" op het Rembrandtplein.. De buit
werd gedeeld Jan, Bos Waalwijk en Welt
nog niet zoo gemakkelijk op en hij scheen
nog hoop te hebben, ondanks het verraad van
Feng, zijn tegenstanders te overwinnen.
Aan die hoop, schijnt, naar de berichten uit
China althans melden, een einde te zijn ge
komen. Woe pei foe heeft het afgelegd tegen
dus zelf ook de gelukkige eigenaar van een
„knaak". Maar de vreugde was maar van
korten duur; de barbier bracht de dames
fiets naar de lommerd, omdat hij zelf geld
gebruiken kon en het heele ploegjé was
spoedig gesnapt en werd in verzekerde be
waring gesteld. Alleen Jan de kantoorbe
diende werd om redenen die zelfs den
bevel overgedragen aan generaal Tsjang.
Deze echter wenscht den strijd niet voort
te zetten en heeft zich aan Feng onderwor
pen. Zoo zou dan de strijd waarlijk geëin
digd zijn. Aldus wordt in het Reuterbericht
uit Peking aan het bericht van Woe pei foe's
échec toegevoegd.
Zoo gunstig zal men zich den loop van
officier van justitie volmaakt duister waren I ziken ~eJ mQ V00rstellen. In de
- even later weer op vrije voeten gestold. f dg waarheen
Daar de officier meende, dat hij precies ,vy F. i_ f
even schuldig was als de gedetineerde Bos Woe Pe! foe »ch 2al beSeven efl °f "f
Waalwijk, vroeg hij voot hem één maand j2a' trachten eiders opnieuw een aan ang e
gevangenisstraf (tien) meer dan voor zijn
organiseeren voor de strijd om den macht.
gedetineerden vriend Toch schuilt daarin Maar ook al mocht Woe pei foe zelf van het
een groote onbillijkheid. Want, wijl Jan uit tooneel verdwijnen, zonder strijd zal de
de preventieve hechtenis was ontslagen nieuwe regeering in Peking er wel niet in
was hem geen verdediger toegewezen. Nu slagen om haar gezag in China uit te brei
zou men van een jongen die nog altijd in
betrekking is en nog wel op een kantoor,
hebben mogen verwachten dat hij, desnoods
met weinig geld en vee) goede woorden
gezorgd zou hebben voor n ambitieus ad
vocaat. Maar daar scheen de stumper
want wat was de zijn mooie avonden regel
matig in „het Mandje" verknoeiende en
zijn leven en toekomst voor één „rijksdaal-
den en te bevestigen. Zoomin als de regee
ring van president Tsao Koen, de bescherme
ling van Woe pei foe, hierin kon slagen.
Men moet immers in het oog houden,
dat het hier volstrekt niet gaat om een oorlog
tusschen de bevolking van de verschillende
provincies, die aan de elkander bestrijdende
partijen den naam hebben gegeven. Wat
men den burgeroorlog in China gelieft te
noemen, is niets anders dan de strijd tus-
der" vergooiende jongen anders? geen
Ilu viuuw benu' van gehad te hebben Terwijl dus zijn
en zonder eenigc informa"^^nam'"zij' ook lot°enooten alIen £oed werden verdedigd, schen verschillende militaire aanvoerders,
deze menschen in haar huis, dat zij het j sprak niemand ten zijnen gunste, 'n Heel die elkander de macht en de daaruit voort-
grootste dee) van den dag zonder toezicht versCj" met Jansen- legen wien ook tien j vloeiende voordeelen betwisten. Hoe waar
moest laten, daar zij 's-morgens om half 9 j maanden werd geeischt, doch die dank zij dit is blijkt wel uit mededeelingen uit China
al met de f,ets naar kantoor ging. De twee-fen schl^™ Ple!![00' van fr Ze denrust komend waarin wordt verteld, dat het
de fiets me s-nachts in den gang hleef ln 0nm'dfelh^ vnjheid werd gesteld. |grootste deel van al de elkander bestrijdende
staan was van den koetsier En 't is te be-' ^eldenrust herinnerde er allereerst f
dru'nnn Jr.1 'i I11 1 I 1 -
grijpen, dat VKaar Swb^al^ beviel^en aan' dat hi> °P «rond van art. 805 wetb. ^Pen hoepen van Kiangsoe,
zij bemerkte, dat een derde Dersoon de ka- van strafrecht zich tegen het hooren van de l Tsjekiang, Tsjili, Mantsjoerije noemt
een derde persoon de ka
mer van Welthoven had gedeeld. Wat zij
iezen dan ook duidelijk mededeelde.
Doch toen den volgenden avond het be
kende gezelschap, dat in ,,'t Mandje" scheen
te wonen, het stamcafé verliet, besloet Jan aanne™en' dan wees hij er op, dat de jongen
toch maar weer op de Keizersgracht te zeer '"'dend was Men kon 't hem aanzien,
gaan Iogeeren Hij zou alleen wat later weg- Zielsve?i houdt hij van zijn bruid, zijn ka-
gaan, en dat kon best. want hij hoefde pas ra^ter >s dus niei slecht, alleen het slechte
om half tien op kantoor te zijn. En toen gezelschap van ,,'t Mandje' heeft hem nu
medebeklaagden als getuigen had kunnen slechts uit een enkele provincie (Sjantoeng)
verzetten. Hij had 't echter niet gedaan, om- afkomstig zijn. De oorlog is dus eenvoudig
dat 't t»ch niets gat Doch hij bestreed de
conclusie dat 't bewijs zou geleverd zijn.
Maar zoo de rechtbank dit toch wel zou
hij wegging kreeg hij de huissleutel mee,
want dien avond moest 't maar beuren.
zoo in de misèie gebracht, maai als hem
de gunst van een voorwaardelijke veroor-
Maar of 't kwam door zenuwachtigheid deeling wordt geschonken, zal zijn familie
weet ik niet, maar noch Jan, noch Bos bem voorthelpen
Waalwijk konden dien avond de deur open-
krijgen. Nog vóór één uur waren ze in ,,'t
Mandje" terug, waar zij Welthoven en Jan
sen de voorloopige mislukking van hun on
derneming moesten mededeelen. Nou, dan
zouden mijnheer en mevr. de deur maar c-p
n kier laten staan, dan ging 't ook.
Zij wandelden met hun viertjes naar de
Zooals ik reeds zei: het hartroerend plei
dooi werd voor mr. Zeldenrust een schitte
rende overwinning.
Er zijn moer cafétjes in A'dam dan ,,'t
Mandje", degelijke handelscafé's op het
Damrak b.v., waai toch ook dingen geschie
den die niet door den wettelijken beugel
Keizersgracht, Welthoven, en z'n vrouw kunnen. Daar wordt gegokt op de buiten
gingen naar boven, de kantoorbediende en landsche courses schrijvers nemen daar de
de werkman liepen nog een straatje om en weddenschappen van de bezoekers op. Voor
een kwartier later was de slag geslagen vijf-en-twintig stuivers kan je al een „gok-
Maar zoo kie" wagen. Die „schrijvers" werken Pchter
en de „zwijntjes" verdwenen.
handig was 't toch niet gebeurd of de ver
huurster was wakker geworden en had de
dieven nog juist nel hun buit zien verdwij-
nen.^ Natuurlijk maakt: zij alarm. „Weltho
ven" en zijn vrouw dip „toevallig" nog ge
heel gekleed waren, begon aan de die
ven te achterv olgen Zij gingen enmoe
ten nog terugkomen
niet voor eigen rekening. Zij brengen in
schrijvingen en geld bii een bookmaker en
ontvangen een zekere provisie.
Tegen deze bookmakers werd dezer da-
gena 10.boete geëischt. Maar volgens
Mr. Kokosky zn; dat nieï gaan. Volgens de
dagvaarding zal ei 'l geheel geen veroor
deeling kunnen volgen. Immers wanneer men
j gelegenheid geeft tot het afsluiten van kans-
j nu even in een geheel ander S berekeninger dan moet er een band be-
stadsgedeelte: het in zijn imitatie of sym- staan tusschen kansgever en kansnemer. En
^bollek kasteel-gevangenis-pakhuis-stijl, die bestond nieil Die bestond wel tusschen
s-nachts zoo geheimzinnig aandoend plan de schrijvers en de laatsten. Bovendien had-
*ÏL - den de bookmakers aan de schrijvers de
Daar in de Rijnstraat woonde Jansen, de j middelen verschaft om het delict te plegen,
ziekelijke en zonderlinge jonge man, die in Doch dat alles was niet ten laste gelegd,
betrekkelijke weelde was grootgebracht, al- Zeer terecht wees mr Kokosky er nog op
les had kunnen loeren wat hij wilde, maar
met ivien geer, land was te bezeilen. Toen
zijn vader nog directeur was van het groote
hotel, sloot hij vriendschap met leden van
het personeel, dit door zijn vader om een
of ander vergrijp waren ontslagen. Hij suk
kelde voort, was een zwakkeling, raakte
telkens weer door slechte vrienden aan la-
fer wal. Niet door den drank, want hij dronk
uitsluitend koffie
Hij maakte kennis met een vrouwtje, dat
dat art. 254bis door heel den lande als een
doode letter wordt beschouwd, zoodat deze
menschen als zondebokken worden geno
men. Niet alleen dat in tal van café's in
Nederland op de buitenlandsche courses
wordt gewed, maar als men een kijkje
neemt op de wedrennen in de omstreken
van den Haag. dan ziet men dat daar spe
ciale rangen zijn waar men openlijk kan
wedden en volkomen in 't publiek de za
ken kan afdoen
H. HENNING Jr.
een oorlog van soldeniers, die niet strijden
voor eenig denkbeeld of nationale begeerte,
maar slechts ten behoeve van hun aanvoer
ders. Zoo is ook te verklaren, dat de strijd
in de meeste gevallen door verraad wordt
beslist. Wie er in slaagt de benden van zijn
tegenstander te doen overloopen, kan zeker
zijn van de overwinning. Zoo bleef dan ook
Kiangsoe tegenover Tsjekiang overwinnaar.
En zoo zullen we ook wel de gebeurtenissen
in het noorden voor het grootste deel kun
nen verklaren.
Waarschijnlijk zal nu door generaal Feng,
in overleg met Tsjang Tso Lin en den in
Tientsin achtergebleven onderbevelhebber
van Woe Pei Foe, de vroegere president
Toean Sji Yoe, de leider van de Anfoepartij,
die in 1920 door de Tsjilli-partij (Woe Pei
Foe en Tsao Koen) ten val werd gebracht,
weer aan het hoofd van de regeering worden
geplaatst. De overwinning van de anfoe
partij dus
In hoeverre er nu reden is om aan te
nemen, dat het een regeering dezer partij
beter zal gaan, dan in vroegere jaren, en
thans van verdere'pogingen om haar ten
val te brengen geen sprake meer zal zijn, is
niet duidelijk.
Zoodat men voorloopig goed zal doen op
de berichten over het einde van den strijd
nog maar niet al te veel te vertrouwen.
Bovendien is er toch ook nog altijd Soen
Yat Sen in het zuiden, die eveneens nog een
woordje heeft mee te praten.
De brief van Zinowjew.
Naar in Britsche regeeringskringen ver
luidt, zijn lord Haldane en nog een ander lid
overtuigd van de echtheid van het document
na kennisneming van de bewijsstukken van
het ministerie van oorlog, van Scotland Yard
en van 'het Foreign Office, onder andere be
staande uit de groote massa onderschepte
communistische correspondentie, uitgaande
van de Derde Internationale. In elk geval
heeft, zooals gisteren werd bericht, de com
missie van onderzoek uit het kabinet geen
bewijzen voor de echtheid gevonden.
De „Daily Chronicle" verneemt, dat Zi-
nowjew's brief in vier exemplaren door een
koerier naar Engeland is gebracht één
tische partij een exemplaar kwam in han
den van het Foreign Office, dat het 14 Oc
tober aan MacDonald zond een ander exem
plaar werd gegeven aan een conservatief ou"'-
mi'iister. Dif exemplaar ging naar de „Dai
!y Mail."
Gisteren zou de commissie een deel van
haar rapport publiceeren, dat echter niet vol
ledig kan zijn, doch zich slechts kan uit spre
ken over de echtheid en over de correctheid
van het optreden van het Foreign Office. De
commissie zou verder nog zitting houden.
Daar de Labour-Partij vreest, dat het in-
cident-Zinowjew tegen haar zal worden ge
bruikt, zullen haar leiders, ook na het aftre
den der huidige regeering, het onderzoek
naar de echtheid voortzetten en trachten de
ze althans twijfelachtig te maken. Bovendien
zullen zij een onderzoek instellen naar de
omstandigheden waaronder de openbaarma
king plaats vond.
Vermoedelijk treedt het kabinet heden of
morgen af. Reeds voor 's konings terugkeer
in het Buckingham-paleis gisteren, had Tho
mas, de minister van Koloniën, aldaar een
onderhoud over departementeele aangele
genheden met lord Stamfordham, den par
ticulieren secretaris van den koning.
AUTOBANDIETEN AAN HET WERK,
In de laatste dagen worden verschillende
deepen in Surrey onveilig gemaakt door een
viertal autobandieten, die het speciaal op de
herbergen gemunt hebben, waarbij zij zeer
brutaal te werk gaan. Geen wonder, dat de
schrik den dorpelingen om het hart is gesla
gen. Intusschen schijnen zij zich niet tot dit
nederige doel te bepalen. Althans nu vinden
wij melding gemaakt van een poging van
vermoedelijk dezelfde bende om haar slag te
slaan in een landhuis te Byfleet. Ze hadden
reeds een aanzienlijken buit bijeengegaard
om dezen mede te nemen, toen plotseling
een stem, die riep „Hallo, wat doen jullie
daar hen de wijk deed nemen met achter
lating van het begeerde. Het was een kakatoe,
die deze woorden had gesproken. De bewo
ners hadden niets van het misdadig bedrijf
gehoord.
Ook in East Ham, bij Londen, werd een
dergelijke poging gedaan, evenals te Dulwich
waar gemaskerde autobandieten een woning
binnendrongen en den 17-jarigen zoon wil
den dwingen te zeggen waar zich de voor
werpen van waarde bevonden. De jongen
weigerde, waarop de dieven zelf aan hef zoe
ken gingen, doch groot was hun buit niet-
DE GEHEIMZINNIGE ZIEKTE IN LOS
ANGELES.
Uit Los Angeles wordt bericht dat er nog
vijf perscnen overleden zijn aan de geheim
zinnige longziekte. In het geheel zijn thans
24 personen er aan bezweken, terwijl voor
het leven van 4 anderen wordt gevreesd.
EEN SPOORWEGONGELUK.
Maandag werden tengevolge van een bot
sing tusschen eert trein en een omnibus te
Newport News (Virginia) elf menschen ge
dood en vier gewond.
MAIL VERBRAND.
Naar uit Philadelphia wordt gemeld, is de
mail uit het Westen ter waarde van vele dui
zenden dollars in den Pennsylvanietrein, ko
mende uit Pittsburgh, door brand verloren
gegaan.
KEMAL PASTA IN DF. NATIONALE
VERGADERING.
Kemal Pasja heeft in de Nationale Verga
dering verklaard dat de financieeie toestand
van Turkije zonder buitenlandsche leenin
gen verbeterd is.
Hef hervatten van de diclomatieke be
trekkingen met de Vereenigde Staten, Span
je, Zweden, Nederland en Tsjecho-Slowa-
kije kan met genoegen worden geconstateerd
Sedert de ratificatie van het verdrag van Lau
sanne was Turkije in contact met den Vol
kenbond.
Fethi Bey is tot voorzitter van de Natio
nale Vergadering herkozen.
DE VERKIEZINGEN IN DE V.S.
De stemming voor de verkiezing van een
oresident, een vice-president, congresleden
t -.n staatsgouverneurs i|j de V.S. begon gis-
J t ren. Het weder was prachtig. De wedkan-
'sen stonden tenslotte 11 tegen 1 ten gunste
van Coodlige.
DE
OP
18.
„Zeker, ik zal u nóg wel zien," zeide Mr.
Gorby zeer opgewekt, „en op een wijze, die
nu niet zoo bijzonder uw goedkeuring zal
wegdragen, daar u als getuige opgeroepen
zult worden, liet hij er stil op volgen. „Heb
ik u goed verstaan Mrs. Sampson," ging hij
voort, "dat Mr- Fitzgerald hedenmiddag
thuis zal zijn?
„Welzeker mijnheer, dat zal hij," ant
woordde juilrouw Sampson, „hij komt thee
drinken."
„U behoeft Mr. Fitzgerald niet te zeggen
dat ik hier was," zeide Mr. Gorby, het hek
sluitend, „hoogstwaarschijnlijk zal ik hem
hedenavond zelf nog komen opzoeken.
„Vat 'n knappe man,' zei juffrouw Samp
son binnensmonds, toen de gerechtsdienaar
zich verwijderd had, „juist als mijn vader, die
veel van een glaasje hi^ld.' Zij sloot de
deur en ging naar boven, om het ontbijt weg
te ruimen, terwijl Gorby met groote passen
zich naar het politie-bureau spoedde, om
een bevél tot Brian's inhechtenisneming te
verkrijgen, onder beschuldiging van moord
net voorbedachten rade.
TIENDE HOOFDSTUK.
PRESIDENTSVERKIEZING
CUBA.
De Cubaansche minister van binnenland-
sche zakan deelt mede, dat het vaststaat,
dat generaal Machado gekozen is tot presi
dent van Cuba. Ex-president Menocal heeft
verklaard, dat er bij de verkiezingen knoeie
rijen hebben plaats gehad door militairen
dwang op zijn aanhangers uitgeoefend.
Deze mededeelingen van den verslagen
candidaat is wel ietwat in strijd met hetgeen
de correspondent van de „Times" te Havan
na meldt, dat n.l. de belofte van president
Zayas, dat de verkiezingen met de grootste
onpartijdigheid zouden plaats hebben is na
gekomen.
De verkiezingen hebben zonder ernstige
ongeregeldheden plaats gehad. Slechts twee
onbelangrijke stembureaux werden in brand
gestoken, in één district kwamen de troepen
tusschenbeiae om excessen te voorkomen en
de president van den Senaat heeft een klap
opgeloopen.
Machado was de candidaat der liberalen,
Menocal die der conservatieven. Laatstge
noemde was van 19131921 president van
Cuba doordat hij in 1917 herkozen werd.
Generaal Machado dankt zijn verkiezing aan
de bemoeiing van generaal Zayas, den tegen-
woordigen president en leider der volks
partij. Deze had zelf herkozen willen wor
den. Door een coalitie van de conservatieven
met de volkspartij was hij aan het bewind
gekomen, doch de conservatieven beschuldi
gen hem er van dat hij zijn beloften tegen-
over hen niet is nagekomen en zonder hen
daarvan werd ontvangen door" de communis-kon hij geen candidaat worden gesteld. Als
DE ZEGETOCHT DER KOFFIE.
Het wereldverbruik van koffie is in de
laatste jaren zeer belangrijk gestegen en de
huismoeder voelt reeds de gevolgen van het
feit, dat de wereldproductie in deze verhoogde
comsumptie niet kan voorzien, want de
orijzen gaan gestadig omhoog. Enkele cij
fers, kort geleden gepubliceerd door de Am-
sterdamsche Bank, zullen dit duidelijk ma
ken
Wereldproductie 1
in balen a 60 Ko.
1920/21 20.283.000.—
1921/22 19.788.000.—
1922/23 15.899.000.—
1923/24 21.752.000.—
1924/25 geschat 16.650.OC0.—
Wereldverbruik
in balen a 60 Ko.
18.462.000.overschot
19.717.000.overschot
19.162.000.tekort
22.021.000.— tekort
22.000.000.tekort
In het tekort van den oogst zal nog eenigen
tijd lang kunnen worden voorzien door oude
reserves. Als deze echter op zijn. en geen
aanplanting op groote schaal plaats heeft,
dan zal koffie spoedig weer gerangschikt moe
ten worden onder de luxe-genotmiddèlen
en zijn plaats als volksdrank langzamerhand
moeten afstaan aan goedkoopere surrogaten.
Daarbij wordt het gebruik van koffie door
de groote organen der planters nog sterk
geforceerd door alle mogelijke propaganda
middelen.
De Braziliaansche Handelsrevue No. 52
bevat hieromtrent interessante details. De
vereeniging der National Coffee Roasters
Association in Boston heeft niet minder dan
40.000.— besteed, teneinde door den
Amerikaanschen Professor Samuel C. Pres-
cott te doen bewijzen, dat koffie een onschul
dig genotmiddel is. Deze bewering scheen in
het belang der koffieplanters noodzakelijk,
want in Amerika waarschuwden steeds meer
stemmen tegen een overdreven gebruik van
koffie, omdat door de uitwerking der cof-
feïne op hart en zenuwen, voor de volks
gezondheid belangrijke schade zou kunnen
ontstaan. Elk oud-koffiedrinker, die het
gebruik van dit genotmiddel stopt, beteekent
echter voor de koffieplanters een verlies-
postje, want een kleiner verbruik brengt
lagere prijzen. De strijd is geweldig. Terwijl
aan den eenen kant het groot-kapitaal der
koffieproducenten staat, zijn de tegenstan
ders in hoofdzaak mannen der wetenschap,
volkshygiëne, etc.
Het zwakke punt der partij contra koffie
was, dat zij geen plaatsvervangend artikel
konden opgeven, dat hetzelfde genot ver
schaft. Sinds men er echter in geslaagd is,
om aan de koffieboonen het schadelijke be
standdeel, de coffeïne, te onttrekken, zonder
dat het uiterlijk der boonen of smaak en
aroma aangetast worden, staan de mannen
der wetenschap heel sterk, want ook de kof
fieplanters kunnen tegen de coffeïnevrijc
koffie niets hebben. Voor de bewerking de
zer onschadelijke koffie worden uitgezochte
plantagekoffie's gebruikt en vergelijkende
proeven hebben bewezen, dat tusschen de
coffeïnevrije koffie en de onbewerkte kof
fie, wat smaak en aroma betreft, geen ver
schil bestaar
NOORD-HOLLANDSCHE VEREENIGING
„HET WITTE KRUIS".
Bij de op 1 Nov. gehouden trekking zijn
uitgeloot de volgende 20 seriën
1412, 5061, 1974, 555, 4777, 6621, 4537,
1893, 6295, 6700, 2142, 5284, 54-64, 5200,
5097, 3151, 4795, 3350, 653, 140.
Bij de opvolgende Premietrekking zijn
uitgeloot van
Serie 140 No. 43 met 10.000 serie 3350
no. 7 met 250 ser. 5097 no. 21 met 100
ser. 5284 no. 27 met 50 ser. 4777 no. 39
met 50 ser. 1893 no. 39 met 50 ser. 3350
no. 46 met 50 ser. 5284 no. 44 met f 50.
De volgende elk met 25.
Ser. No. Ser. No. Ser. No. Ser. No. Ser. No.
Aanmerkelijke opleving.
Na jaren van stilstand hebben de Huizer
export- firma's eind October de industrie
welke zij in de vóór-oorlogsche jaren uit
oefenden in de Rijnprovinciën weder her
vat de rookers zijn met personeel naar
Kleinenbroich (Rijnland) vertrokken en heb
ben de daar staande (Hollandsche) rookerijer.
weder in exploitatie gebracht. De volgende
week zal, naar de Tel. verneemt, de tweede
groep bekend als de combinatie „Hol
landsche bokkingrookerijen" de vischfabrie-
ken in Holzheim (bij Neuss) weder in wer
king brengen. De haring wordt aangevoerd
door Engelsche vaartuigen in IJmuiden en
rechtstreeks naar de Duitsch-Hollandsche
rookerijen doorgezonden. Ook uit de Duit-
sche Noordzeehavens wordt versche viscb
aangebracht. Tot heden werden deze rooke-
rij-gebouwen door de Huizer-kaashandelaren
gebruikt als kaaspakhuizen terjdistributie van
hun product door de Rijnlandsteden.
Voor de nevenbedrijven valt een aanmer
kelijk grootere bedrijvigheid te constateeren.
Vooral in den ansjovis-handel. In het najaar
zijn pl.rn. 15.000 ankers Spaansche ansjovis
naar Nederland geïmporteerd waarvan een
flink kwantum door de zouters van Huizen
werd verpakt en naar Duitschland uitgevoerd.
Om de hsoge invoerrechten op détail-verzen
dingen te ontgaan, openden zij even over de
grens op Duitsch gebied in Cranenburg en
Gildehaus ansjovis-pakkerijen waarheen de
Spaansche ansjovis (in ankers) per wagon
ladingen wordt vervoerd. De potjes krijger
uiteraard niet het Hollandsche Rijkscontrole
merk.
BIJEENKOMST VAN R. K. LETTER
KUNDIGEN.
In den aanvang van December zal waar
schijnlijk te Amsterdam een bijeenkomst
van Katholieke Noord- en Zuid-Nederland-
sche letterkundigen worden gehouden ter
voortzetting en uitbreiding van de met Pa-
schen gehouden bijeenkomst te Tilburg.
Als sprekers zullen optreden Willem Nieu-
wenhuis over Katholieke letterkunde, de
critiek en het publiek. Wies Moens over het
nieuwe leven en streven en pogen in Vlaan
deren, en zoo mogelijk een derde spreker
over de dagblad- en tijdschriften-pers.
Als programmapunt wordt nog vermeld
de oprichting van een bond van Katholieke
letterkundigen.
Tot d zi bijeenkomst worden uitgenoodigd
degenen die de vorige maal te Tilburg bijeen
waren en de medewerkers aan r»Van onzen
Tijd" en „Beiaard".
Zij, die deze bijeenkomst wenschen bij te
wonen, worden verzocht zoo spoedig moge
lijk bericht van instemming te zenden aai.
Gerard Knuvelder, Jan Luikenstraat 38
Eindhoven
De Amsterdamsche tweejaarlijksche.
Ten einde de aandacht te vestigen op het
werk van den jongen Nederlandschen die.
ter, zullen, volgens de Tel., op verzoek van
een Amsterdammer in December 1924 d<rie
prijzen toegekend worden-aan de beste ge
dichten, welke in de jaren 1923—1924 ver
schenen zijn.
De „Prijs van Amsterdam ten bedrage
van f 400, zal worden gegeven aan den bes
ten dichtbundel, terwijl twee prijzen, elk
van 200, verleend zullen worden voor de
twee beste afzonderlijke gedichten.
In aanmerking komen uitsluitend gedich
ten van jongere Nederlandsche, Vlaamscht
of Zuid-Afrikaansche dichters.
De jurv bestaat uit de heeren: mr. F. W
de Koning, Dirk Coster en J. W. F. Weru-
meus Buning. j-
De toezending van dichtbundels en dicht-
werk geschiede aan mr. P. W. de Koning,
Sarphatikade 13 te Amsterdam.
In December 1926 zullen dezelfde prijzen
ter verdeeling komen voor de beste gedich
ten. welke in 1925—1926 verschenen zijn.
Het ligt in de bedoeling van den schen
ker, zulks in 1928 te herhalen.
Maandag is in Den Haag de eerste Engel-
sche cursus in ons land geopend voor adspi-
rant-emigranten, wélke cursus is tot stand
gekomen door dc samenwerking van hei
gemeentebestuur, de Haagsche Volksuniver
siteit en de Emigratie-Centrale Holland,
Er worden 24 lessen gegeven in eenvou
dig Engelsch in klassen van 12 leerlingen,
terwijl de onkosten per persoon zeer gerinj
zijn. Gedurende.den cursus zullen lezin
gen met lichtbeelden worden gehouden ovei
het leven in Canada. De toeloop in Den Haag
is belangrijk. In verschillende andere ge
meenten bestaan plannen om dergelijke
cursussen te openen.
De zon wierp haar stralen loodrecht op
het aardrijk; het was een brandend heete
dag, een dier dagen met een hitte, zooals
men ze slechts in de tropische gewesten
kent. De vorige week echter was een wei
nig koeler geweest, en deze genotvolle
warme dag was een aangename verrassing
en scheen een voorbode van den naderen
den zomer te zijn. Het was Zaterdagmor
gen, en derhalve waren alle fatsoenlijke in
woners van Melbourne present aan het
Block. Dat „Block", Collins-street, heeft
veel overeenkomst met New-York's Broad
way, London's Regent Street en Rotton
Row, of met de Paxijsche boulevards.
Het is op de Block, dat de menigte haar
nieuwe kleeding ten toon spreidt, om de
vrienden te begroeten, de vijanden te ont
wijken, en kletspraatjes te houden. Zonder
twijfel gebeurde hetzelfde in Via Appia de
modestraat van keizerlijk Rome, toen Ca-
tulla met Lesbia onzin keuvelde, en Hora-
tius de gelukwenschen zijner vrienden ont
ving voor zijn nieuw werk over maatschap
pelijke verzen. De geschiedenis herhaalt
zich, en iedere stad is gehouden, er een
straat op na te houden, waarin de modegek
ken elkander dagelijks kunnen aantreffen.
Toch wordt Collins niet zoo druk bezócht
gevende modepoppen van de beroemds
steden. Gelijk de zon de heldere bloemen
uitschiet, zoo brengt de verleidelijke invloed
der warme weersgesteldheid alle dames in
vroolijke kleeding van tallooze kleuren te
voorschijn, welke de lange, onafzienbare
straat in een onrustigen regenboog her
schept. Rijtuigen rolden zachtkens voort,
de gelukkige eigenaars glimlachten en bo
gen bij het. ontwaren hunner vrienden op
het voetpad; rechtsgeleerden besloten daar
hunne wettige woordschermutselingen van
de week, en slenterden, de zwarte tassclien
in de handen, langzaam heen en wêer; def
tige kooplieden, Flinders Lane en de aan
gekomen schepen vergetend, wandelden
naast hunne aanvallige dochters; en de ver
tegenwoordigers van een voornaam geslacht
stapten in hun gewone kleeding met slappe
hoeden en hooge boorden deftig voorwaarts;
om kort te gaan, het was een bonte scha
keering van allerlei kleederdrachten. Dat
alles bijeengenomen, was het een aardig en
opwekkend schouwspel, dat oog en hart
moest bekoren van ieder, die niet lijdende
was aan slechte spijsvertering of verliefd
heid.
Madge Frettlby hield zich onledig met het
onophoudelijk begluten der verschillende,
in pracht en rijkdom wedijverende étalages,
een bezigheid, voor alle vrouwen van het
als de hier boven genoemde, doch de lie- grootste gewicht. Zij had zich achtereen
den, die op en neer langs de breede be- j volgens in de magazijnen van Moubray, Ro-
strating slenteren, zijn niets minder bekoor- wan e Hicks begeven, om inkoopen van
1 lijk en aangenaam gekleed dan de toonaan- j linten en kanten te doen, terwijl de getrfltt-
we Brian op haar wachtte, tot ecnige aflei
ding langs de straat stroomende menschen-
drom bekijkend. Zoo de mannen voor één
zaak ter wereld bevreesd zijn, is hel voor
zeker, om met dames de winkels af te loo-
pen, dan worden de minuten tot uren, en
de zich dood vervelende echtgenoot rookt
buiten, in gedachten verdiept, zijn sigaar,
terwijl zijn betere helft de jongelieden
achter de toonbank kwelt. Brian hield niet
van winkels afloopen, gelijk het grootste ge
deelte van zijn geslacht, maar daar hij ver
loofd was, was het natuurlijk zijn plicht,
om gemarteld te worden, ofschoon hij niet
nalaten kon, aan zijn aangenamen club te
denken, waar hij kon zitten lezen en roo-
ken met iets verkoelends in zijn glas naast
zich. Nadat Madge een dozijn artikelen,
welke zij best ontberen kon, gekocht had,
en met haar naaister in overleg was getre
den omtrent het hoogst belangrijk onder
werp van een nieuw kleed, herinnerde zij
zich, dat Brian 00 haar wachtte en ging
ijlings e deur uit.
„Ik ben niet lang weg geweest, is het
wel?" vroeg zij, haar arm in den zijne leg
gende.
„O neen, zeker niet," antwoordde Brian,
op zijn horloge kijkende; „een half uur maar
een kleinigheid slechts, in vergelijking
met den tijd, dien de bespreking van een
nicw kleed vereischt."
„Ik dacht, langer werk te hebben," sprak
Madge, terwijl haar blik zich van lieverlede
ophelderde, „maar toch houd ik mij daar
van overtuigd, dat ge u als een martelaar
gevoeld hebt."
„Toch niet," hernam Fitzgerald, haar de
hand gevende, om haar bij het instijgen in
de koets behulpzaam te zijn. „Ik amuseerde
mij zeer goed."
„Onzin," glimlachte zij, haar parasol op
slaande, terwijl hij zijn plaats aan haar zijde
innam: „dat is een van die verzinsels, welke
iedere man beleefdheidshalve gehouden is,
ons vrouwen op de mouw te spelden. Ik
vrees, dat ik u lang heb doen wachten
niettemin, wanneer ik het goed naga, ging
zij voort, „was ik toch maar, 't belangrijke
van het onderwerp in aanmerking genomen,
een paar minuten weg."
„Geen minuut langer," zeide Brian op
spottenden toon, haar lief gelaat aanschou
wend, dat onder haar grooten witten hoed
er allerbekoorlijkst uitzag.
Madge bloef op deze aanmerking hem het
antwoord schuldig.
„James," riep zij den koetsier toe, „rijd
naar den Melbourne-CIub. Papa zal er zijn,"
sprak zij tot Brian, „wij zullen hem afha
len, om in den namiddag de thee met ons
te gebruiken."
„Maar het is pas een uur," zeide Brian,
toen hij de stadsklok in het gezicht kreeg.
„Mrs. Sampson zal nog niets gereed heb
ben."
„O, een kleinigheid zal voldoende wezen,
hernam Madge, „een kop thee en cenige
dunne boterhammetjes met boter is gemak
kelijk in gereedheid te brengen. Ik geef
niet veel om lunch, en papa eet zoo weinij
op het midden van den dag, en jij
„Eet altijd een behoorlijk portie," eindig
de Brian glimlachend. Madge ging voort, met
op hare gewone levendige manier te babbe
len, en Brian schonk haar aandachtig ge
hoor. Het was zeer aangenaam, dacht hij,
tusschen de zachte kussens van het rijtuig
achterover liggend, met een lief aardig
meisje, dat zoo aardig kon keuvelen. Hen:
bekroop een gevoel, gelijk Saul, toen deze
de harpe Davids hoorde, en Madge met
haar aangenaam gekeuvel, dreef den kwa
den geest uit zijn gedachten, die hem sedert
de laatste drie weken had beziggehouden.
Plotseling liet Madge zich een opmerking,
ontglipen, toen zij het monument van Bourke
en Will voorbijreden, een opmerking, welke
hem niet weinig deed ontstellen. „Is dit niet
de plaats, waar Whyte in het rijtuig ging?'
vroeg zij, den blik naar de Schotsche kerk
gericht.
„Zoo ten minste schrijven de couranten,"
antwoordde Brian, zonder zijn gelaat om te
wenden.
„Ik ben nieuwsgierig, wie die heer met
den lichten jas kan geweest zijn," zeide
Madge.
„Niemand schijnt het te weten," hernam
hij ontwijkend.
„O, maar zij hebben een spoor ontdekt,"
zeide zij. „Weet ge .Brian, dat zijn kleeding^
de uwe evenaarde, met een lichten overjas
en een vilten hoed?"
(Wordt vervolgd.)