■ai
F
1
$paarne-&ank
Melk, melkprijzen en
gemeentebemoeiing.
rï «"tv* h,aïs
sr,,kL?Tn.i &-"«>■> "vp- y
m
GROOT HAARLEM.
m
PLEIN 35 TELEF. 1265
BELANGRIJK BERICHT!
Vrijdag 7 November 1924
47ste Jaargang No. 15885
Dit nummer bestaat uit 12 bladzijden - Eerste blad
FRANKEN'S MELKBROOD zijn ALLE GOEDE EIGEN
SCHAPPEN voor het beste brood vereenigd.
Da Spaarne Bank belast zich met de uitvoe
ring van Uwe effecten orders Een goed geleide
bankinstelling mag zich niet met speculaties
bezig houden Daarom kan de Spaarne-Bank
U onpartijdig en naar beste weten dienen met
advies.
Hierboven het portret en de woning yan Chr. Schr.,
de gearresteerde vervaardiger van valsch bankpapier te
Koog aan de Zaan
DE EERSTE KLAS ENGELSCHE
GEMAAKTE HEERENKXEEDING
J. J. WfiBER ZOON
Telugraphisch Weerbericht.
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Pe week 0.25
Pe: kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentiën 35 cents per regel
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling, 60 et
per regel op de le Pagina's 75 ct
per regel. Vraag- en aanbod-adver-
tentiën 14 regels 60 ct per plaat
sing: elke regel meer 15 ct., bi;
«r*. vooruitbetaling.
»\Ile aboni a's op dit blad zijn, in evolge de verzekeringsvoorwaarüen,
(egen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeerinjen
X onnn Levenslange geheele on X "7Cri bij een ongeval met X ncn bij verlies van een hand, X |0L bij verlies van een X Cf» bij een breuk van X AQ
I uUuUi" geschiktheid tot werken; T /OU.1" doodelijken afloop. T LuU. een voet of een oog; duim of wijsvinger; JU." been of arm; I "T*#.
bij verlies van een
andere vinger.
De grensregeling van Haarlem staat weer
voor een wijle in het brandpunt der publieke
belangstelling en daarmede de vraag wat
er van Haarlem in de toekomst groeien moet.
Voor de niet of niet meer ingewijden moge
hier even een korte uiteenzetting volgen van
den huidigen stand der grensregelingskwestie.
Nadat in 1901 door Haarlem annexatie
pogingen waren gedaan, maar op niets
-litgeloopen. zijn zij in 1917 weer krachtig
opgenomen en het is op dit verzoek van 7
jaar terug, dat nog immer geen besluit is
genomen door de Regeering.
Er bestaat een zoogenaamd groot annexatie
plan en een klein plan. Het groote plan be
oogt onder één gemeentebestuur te brengen
de gemeenten Haarlem, Schoten, Spaarn-
dam, het stadsgedeelte van Haarlemmerliede,
de gemeente Bloemendaal, tot aan de tram
lijn HaarlemZandvoort en de gemeente
Heemstede tot aan de Koediefslaan ongeveer.
De schets van het plan geven wij natuur
lijk maar ruw weg.
Het kleine plan omvat Haarlem, Schoten,
Spaarndam, het stadsdeel van Haarlem-
merlie'de. de gemeente Bloemendaal langs
een lijn, die de spoorlijn (dus niet de tramlijn)
Haarlem-Zandvoorf volgt en achter Huize
Duinrust ombuigt naar den Zijlweg, dwars
daaroverheen loopt naar de Brouwersvaart,
langs de Elswoutslaan, naar Heemstede,
waarvan het gedeelte tot aan de Blauwe Brug
in Het kleine plan is opgenomen.
Ook de aanduiding van dit kleine plan
is slechts schematisch.
Bloemendaal en Heemstede willen van
geen der beide plannen iets weten Haarlem
wenscht alleen het groote plan.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
voelt voor het groote plan ook niets, maar
heeft getracht een middenweg te vinden door
het kleine plan aan te bevelen, maar Haar
lem daarbij vrij te stellen vergoeding te geven
aan de gemeenten Bloemendaal en Heemstede
voor de van haar af te nemen en aan Haarlem
toe te voegen deelen der gemeente;
Noch Haarlem, noch Bloemendaal, noch
Heemstede wil iets van dit tusschen-voorstel
weten In dit stadium hangt nu de zaak en
het wachten is op een beslissing van den
Minister van Binnenlandsche Zaken.
Men kan moeilijk over de toekomst van
Haarlen spreken zonder daarbij even de
grensregelingskwestie te betrekken.
Men heeft het doen voorkomen alsof
het eenige althans het allervoornaamste,
motief van Haarlem's grensuitbreiding een
financiëele kwestie zou zijn. Men deed het
voorkomen alsof de bedoeling der grens
regeling zou zijn de Haarlemsche gemeente-
financiën, die er inderdaad niet zoo goed
voorstaan als die van Heemstede en Bloemen
daal, wederom gezond te maken door middel
van annexatie van de gemeenten Heemstede
en Bloemendaal Zoo vooral wordt het voor
gesteld door de tegenstanders van de grens
uitbreiding van Haarlem, en het is een groote
fout van vele vooraanstaande Haarlemmers
geweest dat zij niet de uiterste pogingen in
het werk hebben gesteld om ook maar den
schijn te mijden of weg te nemen alsof er
achter Haarlem's annexatie-lust louter
de bedoelin zat H^-irm's gemeentekas
te spekken. Er zijn er 'n Taarlem, die zelfs
toegaven dat oofddcel van de gren iuitbrei-
din" rigetliik al'^en een s ekken van de ge
meentelij'e scha' isf is
Zulk een b oelinz zo< niet edel zijn, maar
de eronder t inis ook niet iuist. Althans
voo ons niet e v iOt geen enkkle.i notabelen
Haarlemmer, e wij in de gelegenheid waren
over deze kw tie te spreken.
Trouwens g n zwakker argument kan
men de Reg ri g bijbrengen om een anrexa-
tie doorge o rd te rijgen dan dat het een
louter fina iëele kwestie Z9U zijn.
Op dien ond alleen zal geen enkele re
geering een etsont verp tot grensuitbreiding
een g m nt kunnen verdedigen.
denheid van bevolking differentiatie in haar
bestuur vereischt en dat in kleine gezags-
gebieden de belangen der burgers zaakkun
diger behartigd kunnen worden dan vanaf
één centraal punt, daar kan de taak eener
gemeente geen andere zijn, dan de belangen
der binnen haar gebied gevestigde personen
op de best mogelijke \Vijze te behartigen.
..Behoort nu tot deze ta k, dat de oveih id
ervoor hebbe te zorgen, dat het grondgebied
eener gemeente voldoende ruim worde ge
houden, om uitbreiding der bebouwde kom
mogelijk te maken?
„Wel zou er aanleiding toe kunnen zijn,
wanneer aan een gemeente de ruimte ont
brak tot het vestigen van zoodanige inrichtin
gen. welke voor haar van vitaal belang moe
ten geacht worden, zooals haveninrichtingen,
e. d., maar voor deze inrichtingen is de uit
breiding slechts zelden noodig, of vormen zij
-slechts een klein onderdeel daarvan de
hoofdzaak is en blijft ruimte voor woning
bouw.
„Vooi wie diem deze woning bouwnu
Voor de leden der gemeente Neen, voor
hen die het willen worden.
„Omvat nu de zorg eener gemeenschap
ook de toekomstige leden daarvan Onge-
'wijfeld neen, want er bestaat geen enkelen
rechtsband tusschen hen.
„De „beklemming" kan dus Dimmer een
argument zijn voor annexatie, te minder,
wanneer deze tegen het belang en tegen der)
wil van de te annexeeren gebiedsdeelen
plaats heeft, hetgeen, behalve met Schoten,
het geval is met de overige gemeenten in
kwestie"
..Peregrinus" redeneert, naar onzp mee
ning, niet juist in dit schijnbaar
sterk betoog, ornaat hii met goed ondeischeidt
In een gemeente moet men onderscheiden
het staatsrechterlijk karakter, en men moet
ze bezien als economische eenheid
Er bestaat behalve een staatsrechterlijke
gemeente Haarlem, ook een economische
eenheid, die Haarlem heet.
Laten we een voorbeeld nemen en, om
duidelijk te zijn. Haarlem zelf als voorbeeld
nemen
In de middeleeuwen, toen de steden nog
waren omgeven door wallen en grachten,
strekte de economische eenheid, die Haarlem
heette, zich uit in een kring begrensd onge
veer door Spaarne, Gedempte Oude Gracht,
Nassaulaan en Nieuwe Gracht. (Veel vroe
ger beperkte zich het gebied tot een strook
rondom de Bakenessergracht. maar dat la
ten we nu maar zwemmen).
In die economische eenheid vond de ge
meenschap alles wat zij noodig had. Zij vorm
de een geheel. Er woonden, slagers, bakkers,
smeden, wevers en brouwers., er werden
markten gehouden enz enz. Langzamerhand
groeide die gemeenschap echter, de behoefte»
werden grooter en de economische eenheid
groeide over haar grenzen.
Wat deed toen de gemeente Haarlem
Zij legde haar grenzen uit en schiep nieuwe
wallen en grachten waar nu onz^ singels -n
Heemstede clan hooidzakelijk aan den noord
kant der gemeente is te vinden, hoezeer er geen
school, geen kerk te vinden was, en niet
aan de zijde van Bennebroek. Of bijaldien
men opmerkt dat het de E.S.M. is, die tot
de ontwikkeling bijdroeg, dan vrage men zich
af waarom de forensen niet een plek tusschen
Halfweg en Haarlem verkozen of een plek
in de nabijheid van de Munterslaa n of bij de
Amsterdamsche Waterleiding of Zandvoort.
Er moge uit blijken dat de nabijheid van
Haarlem eigenlijk de ontwikkeling in zich
droeg van den uitbouw aan den Noordkant
van Heemstede en van Aerdenhout. Hetzelfde
geldt voor den uitgroei in Schoten en Haar
lemmerliede.
Zeker, men kan overdrijven, en wie be
weert dat heel Bloemendaal teert op Haarlem,
is mis. Wij kunnen er dan ook inkomen dat
men het overdreven vindt, heel Bloemendaal
te annexeeren. Met name heeft het oude
te endosseeren, immers hun oordeel heeft
veel meer waarde, en van hun antwoord
gaat veel meer kracht uit dan van het mijne.
De tweede reden waarom ik geaarzeld heb
de gestelde vragen te beantwoorden is ge
legen in het feit, dat het mijn taak niet is
op alle mogelijke en onmogelijke vragen
van antwoord te dienen. Nu begrijp ik wel,
dat die vragen gesteld zijn als uitvloeisel
van datgene wat ik eerder, in een polemiek
over den middenstand en de melkprijzen in
dit blad gevoerd, heb geschreven. doch
wanneer ik nu daardoor verplicht was op
alle vragen die men daarna belieft te stel
len te antwoorden, dan is wellicht het
eind zoek Want ook in dit opzicht geldt
het spreekwoord hetwelk zegt: „Een gek
kan meer vragen, dan zeven wijzen kunijen
beantwoorden.'' Waarmede ik allerminst
gezegd wil hebben, dat Demandus tot de
gekken, ofwel ondergeteckende tot de wij
zen geacht moeten worden te behooren.
Dit om misverstand te voorkomen. Doch
men kan toch moeilijk van mij vergen, dat
dorp Bloemendaal niets met Haarlem te
maken. Dat zou zich ook zonder Haarlem
wel ontwikkeld hebben. Dat is een economi
sche eenheid, evenals het „dorp" Heem
stede zelf
Wij zijn dan ook nimmer vurige voorstan
ders geweest van het „Groote Plan", zooals
dat door den heer Slingenberg is verdedigd.
Dat plan als de Haarlemsche wensch
naar voren te brengen was historisch niet
te verdedigen en ook tactisch niet juist. Voor
de gemeenten Schoten, Haarlemmerliede,
Bloemendaal voor wat betreft het gedeelte
Overveen en Aerdenhout, en den noordkant
van Heemstede geldt echter wat wij over
den uitgroei der economische eenheid Haar
lem naar voren brachten.
Wordt vervolgd.
(Ingezonden).
Geachte Redactie,
Beleefd verzoek ik u, mij naar aanleiding
van het stukje onderteekend met Deman
dus, voorkomende in uw courant van Dins
dag 1 November j.l. eenige plaatsruimte in
uw blad voor onderstaande regelen te wil
len afstaan, waarvoor mijn beleefden dank.
ik op alle mogelijke vragen welke het le
zend publiek over dit onderwerp wenscht
te stellen zal gaan antwoorden. Dit is mijn j
taak niet, en daarvoor heb ik niet voldoen
den tijd beschikbaar. Dat ik ondanks boven
staande overwegingen toch tot beantwoor
ding van eenige derg estelde vragen ben be
sloten, is 't gevolg hiervan, dat 't mij wen-
schelijk voorkomt bijdeze gelegenheid nog
eens duidelijk te doen uitkomen hoe gevaarlijk
het is, om op grond van verkeerde gegevens
of althans vereerd begrepen of gelezen ge
gevens het publiek voor gemeentelijke mo
nopolies ontvankelijk te maken Want dui
delijk blijkt uit de door Demandus gestelde
vragen, dat hij voor het gemeentelijk mono
polie ontvankelijk is geworden, daarin, in-
plaats van een gevaar, een zegen ziet voor
de gemeenschap, en dus een gemeente-mo
nopolie inzake levensmiddelen, althans voor
zoover het het artikel melk betreft, acht te
zijn in 't algemeen belang. Dit allgs acht ik
het gevolg van de onvoorzichtige schrijverij
van den heer Henning in zijn Amsterdam
sche kout, uit diens onware voorstelling
der zaken t. o. z. van de Amsterdamsche
melkvooreiening. Ik kan dan ook niet na
laten er nogmaals aan te herinneren, dat
bedoelde schrijver tot op dit moment nog
eke
aduA u f - li het oordeel weergeven van een uiterst be-
fnlnt i M e u 'n eerS trouwbaar en strikt neutraal persoon name-
S"1 ie"chte beschuldigingen en zijn Jijk d y d directeur va/den Keurings-
verdachtmakingen aan t adres van den Am- 1 u
sterdamschen melkhandelaar en den mid- ^"*1 van waren voor het gebied „Haarlem
denstand waar te maken. Het laatste ver
weer van den heer Henning in het blad van
25 October bewijst niets, omreden hetgeen
hij toen citeerde uit de stukken van het
Uw geachte inzender Demandus. heeft
Vesten zijn, tot zelfs over het Spaarne t e bet noodig geoordeeld mij in dit blad eenige j Anisterdamsch gemeente-bestuur, betrekking
De economische eenheid, die Haarlem aeeu-, vrafien fe stellen. Het heeft voor mi) een had op de gepasteuriseerde melk in fles-
groeide doe. eeue zich en »u ie h» dui- 3?
Voor Ha riem g ldt die financieële kwestie
dan ook nu althans niet op de eerste plaats.
M"n zal n tuurliji; niet kunnen verhinderer
dat bij een g ensuitbreiding ook de financieële
zijde de geschiedenis naar voren komt.
Waan m heef' onze gemeente dan we)
uitbrei I g van grondgebied noodig?
Orrd t zi) uit hare grenzen is gegroeid.
Ree i 1912, gaf de Kamer van Koop
handel een btochure uit. waarin de toen
malige s cretaris der kamer, de heer Ger-
ritsz, er op wees dat de natuurlijke uitbrei
ding van den woningbouw van' Haarlem
;igt naar het Westen.
En ook Nieuwe Haarlemsche Couram
heeft er in dien tijd en later voortdurend op
gewezen da. tiet polderland aan den Oostkant
der stad, in het Amsterdamsche kwartiei
dus, en langs het Spaarne in Schoten, onge
schikt is, althans niet het meest gewenscht
voor o nngbouw Haarlem moet woninger
bouw arbeiders- en middenstands-
w n ,en naar het Westen toe, we moeten
voo 'onze wonirgm naar den zandgrond, we
morten de duinen op En het is te betreuren
dat met name de spoorbaan Haarlem-Rot-
terd. 'n groote belemmering is geworden vooi
de uitbreiding der stad in Westelijke rich
ting. Nog érger is dat, omdat het goederen-
ereplacement aan de Westergracht, die af
sluiting nog meer volkomen maakt Dat
zal veranderen, zij het dan met groote
kosten. De spoorbaan HaarlemRotterdam
moet naar boven toe. Er moeten viaducten
komen, bij de Westergracht, bij de Pijls-
lain en verder zelfs, zooals er viaducten zijn
b j den Zijlweg en Brouwersvaart Het is
jammer dat een vroeger gemeentebestuur
dat al niet tientallen jaren eerder heeft inge
zien Maar de eisch van een verhoogde
spoorbaan wordt nog veel klemmender
als straks om de 10 minuten glectrische trei
nen langs de spoorbaan zullen snorren.
Onze woningbouw voor de toekomst ligt
dus niet naar de polders in het Oosten, maar
naar de zand- en dumgronden in het Westen
en Zuiden. Schoten heeft ons in dit opzicht
niets, althans zoo goed als niets aan te bieden.
Men kan hiertegen, zooals de briefschrijver
der Heemsteedsche Brieven in de N. H. Crt,
„Peregrimus" deed, de onjuiste redeneering
opzetten, da' een gemeente niet te zorgen
heeft voor woonruimte ten behoeve van toe
komstige gemeenteleden.
„Peregrinus" redeneert aldus
„Waar decentralisatie haar bestaansrecht
onleent aan de overweging, dat verschei-
delijk dat als die „economische" eenheid
groeit, de „staatsrechterlijke" eenheid moet
volgen, liefst zelfs dien economischen groei
moest vooruit zijn
„Peregrinus" np verwart, naar ons in
zicht, de staatsrechterlijke eenheid Haar
lem met de economische eenheid Haarlem.
Hij betoogt dat het staatsrechterlijk Haarlem
niet de verplichting heeft voor woonruimte
en terreinen te zorgen, en hij heeft wellicht
formeel gelijk, maar hij vergeet dat er
naast de staatsrechterlijke eenheid Haarlem
een economische eenheid Haarlem bestaat,
die de door hem gewraakte verplichting
wel heeft.
De toestand in Haarlem is nu, naar onze
meening, zóó, dat de economische eenheid
Haarlem' over haar grenzen is heengegroeid.
Haarlem Jheeft een haven, een goede haven
noodig /oor de ontwikkeling van zijn in
dustrie. Men bezie eens 'n kaart in vogelvlucht
van Haarlem en ruime omgeving tot en met
IJmuiden en Velsen en zie dan eens hoe
prachtig Haarlem bij zee is gelegen, waardoor
prachtige verladingsmogelijkheden te schep
pen zijn voor een in Haarlem gevestigde in
dustrie. Waar moet Haarlem die terreinen
vinden Waar de terreinen om nieuwe in
dustrieën te scheppen of zich te doen ves
tigen Waar heeft Haarlem nog terreinen
om de voor de industrie en nog te vestigen
industrie beoogde arbeidskrachten te huis
vesten Is het al niet gebeurd dat Haarlem
grond heeft moeten koopen in Sch e om
daar gelegenheid te geven woningen ie jou
wen voor arbeiders, die werkzaam waren, we
meenen, aan de te Haarlem gevestigde werf
Hubertina Dat enkele voorbeeld bewijst
dat de economische eenheid Haarlem over
haar grenzen is gegroeid en daarom dient
nu ook staatsrechterlijk de eenheid Haarlem
te worden hersteld.
F*>n ander voorbeeld is wel de vestiging
van zoovele bewoners in Aerdenhout en Bosch
en Vaart en Haarlemmerhoutpark.
Tot vóór den tijd dat de E. S. M. een
gemakkelijke verbinding gaf met Haarlem
was de streek, die nu Aerdenhout heet, niet
biwoond. Toen de tram door den Aerdenhout
reed vestigden er zich onmiddellijk be
woners. Eerst de heer de Clercq, toen de heer
v. d. Arend en anderen. Waarom vestigden
die heeren er zich Omdat er een goede ver
binding met Haarlem was ontstaan. Die hee
ren en de vele anderen, die er na hen geko
men zijn, zouden zich daar niet gevestigd
hebben als niet Haarlem gemakkelijk ware
te bereiken geweest, want waar hadden zij
hun kinderen ter schole moeten laten gaan,
waar Zondags ter kerke, waar hun brood en
melk vandaan moeten halen Omdat Haarlem
in de nabijheid lag, waar goede scholen, zie
kenhuizen kerken, theaters, vereenigingen
waren, daarom werd Aerdenhout bevolkt.
En zouden de Amsterdamsche forensen zich
in Bosch en Vaart hebben gevestigd en in
Haarlemmerhoutpark, indien daar niet Haar
lem in de nabijheid ware geweest met goede
scholen, kerken enz. Wie betwist dat Bosch
en Vaart ontstond mede door de nabijheid
van een groote gemeente als Haarlem, be-1
antwco.'de de vraag waarom de groei van
van antwoord te dienen.
Dit niet, omdat de gestelde vragen de be
antwoording niet waard zijn, integendeel, er
worden in^deze vier simpele vragen groote
winstmarge op losse melk niet waar maakt,
omdat dit twee zeer verschillende producten
zijn, zooals ik reeds in het blad van 18 Oc
tober heb uiteengezet Nog veel minder heeft
- genoemde heer het noodig geoordeeld zijn
vraagstukken van maatschappelijken aard onbewezen en onware beschuldigingen en
aangeroerd zoo omvangrijk, dat voor een verdachtmakingen aan 't adres van den
juist antwoord en de argumenteering daar- 1 melkhandel en middenstand terug te nemen.
geheele courant niet voldoende Thans kan hij de wrange vruchten van zijn ™m°enae levermeiden, aai ae gei
i meer dan ontvankelijk voor dit soort mono- pCt" ondeugdelijk _van Samenstelling wegens
van een
plaatsruimte zou bieden.
Immers bedoelde inzender vraagt niets
meer of minder dan om een juiste beant
woording van de vragen „Welke zijn de oor
Deze zegt over de kwaliteit der consump-
tiemclk in zijn jongste verslag over 1923
letterlijk het volgende:
„Wat tabel 4 betreft, valt op te merken,
dat het gemiddelde gehalté aan vet en aan
vetvrije droogrest over het geheele gebied
3.24 en 8.55 bedroeg tegen respectieve
lijk 3.16 en 8.40 in 1922. Hierin valt dus
een aanmerkelijke verbetering te consla-
teeren, hetgeen trouwens in iedere ge
meente op zich zelf ook het geval is, be
houdens da thans het gemiddelde vetge
halte in de gemeenten Heemskerk,
Spaarndam en Wormer iets lager is."
Wat nu bedoelde tabel 4 betreft is het
voldoende te vermelden, dat de gemeente
volgt:
zaken, dat de melkprijzen thans zooveel d^^T^hSbi'i
hooger zijn dan voor den oorlog; is een
gemeentelijk melkmonopolie niet beter dan
de particuliere melkvoorziening; hoe staat
de katholieke maatschappijleer tegenover
dit vraagstuk en tot slot, hoe moet de loon
regeling zijn ten opzichte van de prijsbe
weging." Inderdaad de gestelde vragen zijn
belangrijk en vooral omvangrijk genoeg om
ze te beantwoorden. Dat ik echter aarzelde
om de gestelde vragen te beantwoorden
heeft tweeërlei oorzaak.
Ten eerste heb ik mij de vraag gesteld;
„Ben i'c wel de aangewezen persoon om
zulke omvangrijke vragen van zoo algemeen
-WU.UCI.. wai WIJ neuuen vuor- - -
zien en waarom wij ons verplicht gevoelden t'--i u
met den heer Henning den degen te kruisen. w" n,u we'en: daï ,de gemeentelijke melk-
Keeren wij na het bovenstaande naar de P ™mmum-e,sche.n v°°r
concrete vragen van Demandus terug. Zijn ve^alte2.75 pCt. en voor vetvrije droog-
eerste vraag luidt als volgt: if5,' PCt„ dan concludeeren wij, dat het
Waarom kost de melk nu 2K maal d? kwaliteit der Haarlemsche consump-
den oorlog. Is dat zoo onbegrijpelijk? Voor
Demandus blijkbaar wel, hoewel ik zulks
zeer logisch vind.
Eén der redenen dus van den hoogeren
melkprijs is de verminderde koopkracht van
het geld. En zou dit nu niet zoo zijn, als de
melkvoorziening door de gemeente geschied
de inplaats van door den particulieren han
del? Niemand, welke ernstig nadenkt, die
dat zal kunnen gelooven. Immers wij krij
gen voor een gulden toch ook een veel
kleinere quantiteit gemeente-gas, -electrici-
teit of -water, dan vóór den oorlog? Dat de
melk duurder is dan voor den oorlog, is dus
een heel gewoon logisch verschijnsel bij de
verminderde koopkracht van het geld, hel
zou juist zeer onlogisch en verwonderlijk
zijn, als de melk niet in prijs omhoog ging
en alle andere artikelen zonder uitzondering
wel. Dan wil ik nog opmerken, dat thans,
evenals vóór den oorlog de grootste factor
voor de vaststelling van den melkprijs nog
steeds is, de waarde, welke de melk? aan
zuivel vertegenwoordigt. De prijs der melk
als grondstof voor de bereiding van het zui
vel (boter en kaas dus) is in hooge mate
afhankelijk van de prijzen, welke op de in
ternationale zuivelmarkt voor boter en kaas
worden bedongen. En deze prijzen, dus die
voor het zuivel, zijn afhankelijk van de ver
houding tusschen de vraag naar, en het
zoo duur als vóór den oorlog (toen 8 nu 20 tlen?flku be5' ,0S lo0pt en Pfma,ndus ff^er aanbod van - zuivelproducten op de Inter-
centen per liter), terwijl de kwaliteit en ee?^ ,b?wl)s maar .we", !etJ bewear' dat T" -1"
kwantiteit veel, zeer vee] te wenschen 0n,uis' df °°waar is. Wat de kwestie van
een slechte maat betreft, moet ik Demandus
koken L teTenw L K SP°^'È opmerken, dat elke melkhandelaar ingevolge
koken, is tegenwoordig schering en in- dP ,Jkwet met een geijkte maat moKet m%.
Een' zeer vriendelijke vraag van Deman-I'e"' de laatste ijkletter juist deze maand aan-
--- dus Immers hij spreekt daarin zijn overtui- gebrafh'l 15 b' .z00datb^ze" kan .C°nt,r0lee,-
maatschappelijk belang als het standpunt ging uit, dat hij slechte en dure melk ont- fen ?fa .aan elschfn voldoet; ook
der katholieke maatschappijleer ten opzich- vangt en bovendien de betaalde hoeveelheid afmeten toezien of deze
te van de overheidsbemoeiing en het groote niet ontvangt En daarvan is natuurlijk alleen I V,,ls' hee,ft d"s', ran"eer h,> ,ta k°ï' j Éew°rden is, inzonderheid vanuit Duitsch-
vraagstuk van grondslagen voor de vast- i en uitsluitend de middenstander in casu ontvangt, dit uitsluitend aan zich zelf land, welk land koopkrachtig is geworden al:
stelling der loonen, te beantwoorden? de melkhandelaar de schuldige. Laten wij teT,.' n a I gevolg van het zich daar gestabiliseerde be
En dan zeg ik volmondig neen; voor een dit echter eens nader onderzoeken Eers Ik weet niet van wien Demandus zijn melk taalmidel en herstellend economisch leven
juiste beantwoording van die vragen is meer1 iets over de kwaliteit Het zou geen nut ?etrekt' doch weet wel, dat er voldoende Dus met de melkhandelaar is de schuldige
kennis van die problemen en meer auto- hebben zelf de kwaliteit van de in consumo- a 1 me'khandelaren in Haarlem zijn inzake de stijging der melkprijzen, doch al-
riteit noodig dan ik bezit. Ik ben dan ook tie gebrachte melk te gaan verdeditfen im- d!e1bere!d en genegen zijn, neen sterker, die een de verhoogde vraag naar onze boter en
I. - i met an(jers willen, dan hun chenten van i kaas in het buitenland. En ik voeg daaraan
nationale zuivelmarkt. Is de vraag grooter
dan het aanbod, dan zullen de prijzen stij
gen en overtreft het aanbod de vraag, dan
zullen de prijzen automatisch dalen. Dat nu
in dezen tijd de prijzen voor melk en zuivel
producten zijn gestegen, terwijl de loonen
daalden, heeft dus een geheel natuurlijke
oorzaak, omdat het laatste jaar de vraag
naar Hollandsche zuivelproducten grooter
overtuigd, dat Demandus beter doet, doorlmers dit zou te veel lijken op preeken voor a, rf.1. a'
die vraëen aan bekwamere mannen. ei-<en narnrhie 11- »->! „„I- „„-Jgoede kwaliteit melk te
bekwamere mannen, ei<en parochie. Ik z-,f'dan ookler "vTrdedri g°ade kwaliteit melk te voorzien en gaarne j toe, dat geten gemeente-monopolie in staat
riteit bezitten dan ik. iSintf van de kwaliteit Aor rna„,mntiAm.,ll, °e.. ID,ste hoeveelheid
prijs willen leveren.
die vragen aan ...HM
welke veel meer autoriteit bezitten dan ik, ging van de kwaliteit der consumptiemdk
VAN
1. o. de t empellerslraal
onderscheidt zich van gewone confectie door haar elegante coupe
onberispelijken pasvorm voor ieder figuur en duurzaamheid
In het dragen. - De prima kwaliteit der stoffen en fournituren,
welke hiervoor door uitsluitend eerst' klas kleermakers verwerkt
worden, doen onze ENGELSCHE GEMAAKTE KLEEDING gelijk
staan aan Defer maatwerk. Niettemin brengen de uiterst >age
prijzen deze kleeding onder ieders bereik.
RATINÉ's, PALETOTS en ULSTERS vanaf f ZQ.73
JONGEHEEREN ULSTERS20.
COLBERT COSTUMES32.50
SMOKIlVO-COSTUMES^zsjckM^voerd) GO.——
Ter gelegenheid van het TWEE-JARIG BESTAAN ONZER ZAAK beslo
ten wij aan IEDER KOOPER op
Zaterdag 8 November tot en met Zaterdag 15 November
EEN DER ONDERSTAANDE GESCHENK N AAN TE B'EDEN
Een paar Wildlederen handschoenen. - Een paar
„NAPPA" gevoerde handschoenen - Een pr ma
modern Overhemd. - Een Wollen Vest of prima
Zijden Das- Z ET DE ÉTALAGES.
Wanneer Demandus dus te klagen heeft
over zijn melkleverancier, hij neme een an
dere, doch hij beschuldige den geheelen
melkhandel niet van oneerlijke practijken
zonder daarvoor eenig bewijs aan te voe
ren. Deze wijze van stemming maken tegen
den middenstand is weer een sprekend
staaltje van het zoo goed als algemeen ge
worden vooroordeel tegen de middenstand
in 't algemeen, welk vooroordeel bestaat
uit de ingeving, dat alle waren door den
middenstand verhandeld ook duur en slecht
zijn dus.... „Barbertje moet hangen" en de
alleenzaligmakende overheid zal voor uit
sluitend puike en bovenal goedkoope
levensmiddelen zorgen.
Als verder deel van de eerste vraag blijft
te beantwoorden, welke is de oorzaak dat
de prijs van thans 2X> maalt zoo hoog is als
vóór den oorlog?
Maar geldt deze vraag niet voor bijna al
onze benoodigdheden? Toch niet de melk
alleen is duurder dan vóór den oorlog?
Doch de melk is nu eenmaal de zondenbok,
laat ons dus de oorzaak daarvan opsporen.
Het zou mij te ver voeren alle factoren,
welke op de prijsbepaling van de melk van
invloed zijn aan een nauwkeurige beschou
wing te onderwerpen, ik zal dus volstaan
met de hoofdoorzaken.
De eerste oorzaak is de verminderde
koopkracht van het geld ten opzichte van
de economische goederen. Om dezelfde re
denen als dat men thans voor een gulden
j minder brood, minder vleesch, minder vet,
minder graanproducten, minder peulvruch
ten, qnz. krijgt, dan voor diezelfden gulden
vóór den oorlog; om dezelfdq reden als men
thans met die zelfde gulden een veel klei
ner deel van zijn belastingbiljet voldoet, om
dezelfde reden als waarom men voor zijn
[courant 254 maal zooveel betaalt als vóór
voor den bepaalden zou zijn geweest, die stijging te voorkomen.
evenmin als de melkhandelaren ditkonden.
Hiermede acht ik de eerste van de dooi
Demandus gestelde vier vragen «n naai
ik hoop naar zijn genoegen - beantwoord
(Slot volgt.)
Barometrstand 9 uur v.m.: 778. Vooruit.
OPGAVE VAN.
Hoogste Barometerstand 777.0 m.M. te
Aberdeen.
Laagste Barometerstand 734.9 m.M. te
Haparanda.
Verwachting van den avond van 7 tot den
avond van 8 November:
Meest zwakke, noordoostelijke tot noord
westelijken wind, nevelig tot zwaarbewolkt,
weinig of geen regen, zelfde temperatuur.
