iACHHoEK
1
Van alles en van overal.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Tweede Blad Woensdag 12 November 1924
De dood van Siegfried.
RECHTSZAKEN.
De inbraken in het Gooi.
KUNST EN KENNIS.
De mazelenbacterie
Baldwin's beloften: maatregelen tegen duurte en woningnood, verster
king van de eenheid des rijks en een tegemoetkomende houding tegenover
Duitschland. Het einde der Oostenrijksche spoorwegstaking reeds in
't zicht?
Onder de Radio-berichten: De overige Britsche ministers niet-kabinets-
leden. De staking bij de Oostenrijksche spoorwegen bijgelegd. Mgr.
dr. Seipel weer kabinetsformateur.
GEM. BUITEHL. BERICHTEN.
IN NAVOLGING VAN LEOPOLD EN
LOEB.
DE TROEPEN VAN HEDJAS OP WEG
NAAR MEKKA?
HANDEL EN NIJVERHEID.
De Spijkerauto-fabriek.
KERK EN SCHOOL.
Heiligverklaring Gelukz. Petru
Canisius.
FEUILLETON.
HET GEHEIM VAN EEN
HUURRIJTUIG
57.
En weer moet ik tiet over een film hebben.
Als dat zoo doorgaat, word ik nog zoo iets
als een verkapte film-keurings-commissie-
in-m'n-eentje, maar daar zal ik toch trach
ten me zelf voor te bewaren. Want ik houd
niet van commissies, dat zijn van die dingen
waarin de een het nooit eens is met den
ander en als ik nu op mezelf zoo'n commis
sie vormde, zou ik dus altijd met mezelf
overhoop moeten liggen.
Dank je feestelijk.
Tegen overdrijving zal ik dus waken en
dat ik, zooals nu, tweemaal achtereen over
een film schrijf, zal wel tot de heel erg
groote uitzonderingen blijven behooren.
Dat alles neemt echter niet weg, dat ik
zoo nu en dan wel eens graag naar de bios
coop ga, wanneer ik van te voren weet,
althans met redelijken grond van waarschijn
lijkheid kan verwachten, dat er een goede
film wordt afgedraaid.
Zoo ben ik dan ook wezen kijken naar de
Nibelungen-film, die Vrijdag voor de eerste
maal hier in Haarlem zal te zien zijn, n.l. in
het Cinema Palace.
lichten of een poot te verzetten, en met
z'n geweldige staart te kwispelen.
Overigens: Alle hulde aan den fabrikant
van den draak voor de manier waarop hij
zijn product vuur laat spuwen en voor de
enorme hoeveelheid „bloed" die hij er in
heeft weten te bergen. Toen dit ten slotte,
nadat Siegfried het den doodelijken steek
had toegebracht uit de zijde van het dier
stroom 2, dacht ik aan den waterval van
Schaffhausen.
Ik heb hier misschien wel wat erg uit
geweid over een onderdeel, al was het dan
ook een voornaam onderdeel, maar in elk
geval bent u er door te weten gekomen, dat
de film eigenlijk het tweede deel uit de
Wagner-trilogie geeft, de Siegfried-sage.
En Hat ik nu maar meteen vertellen, dat
ik verder geen aanmerkingen zal maken.
Al wat de film verder te zien geeft en
dat is nog heel wat is werkelijk mooi
en goed. Vooral de mise-en-scène is overal
zeer te prijzen en waar de handeling in de
openlucht, in het gebergte of in de oerwou
den plaats heeft, daar heeft men als
fIBH
Ik had van deze Ufa-Decla-film al zoo
veel gehoord, er was voor den daarin op
tredenden draak zooveel reclame gemaakt,
dat ik een beetje nieuwsgierig geworden
was.
Iedereen kent natuurlijk het Nibelungen-
verhaal; speciaal deze sage is, ook bij hen
die anders in dergelijke „sprookjes" geen
smaak hebben, zeer bekend, door den cyclus
van vier opera's, die Richard Wagner er
aan wijdde. En iedereen zal dan ook be
seffen, hoeveel moois daarvan in de film te
maken is, maar ook, hoeveel technische
moeilijkheden de uitbeelding van al die
geheimzinnige en wonderlijke gebeurtenissen
moet opleveren.
Mijn verwachting was dus hoog gespan
nen en ze is niet teleurgesteld.
Daarmee zeg ik dus al dadelijk, dat ik de
film mooi vind, wat echter niet wil zeggen,
dat ik alles er in mooi vind.
Om maar een voorbeeld te noemen: de
Draak viel me tegen.
Zeker, het is een knap stuk werk, een
draak in elkaar te zetten van latjes en lin
nen en misschien nog een paar andere stof
fen, die er werkelijk drakerig uitziet, maar
de bewegingen van het monsterdier waren
maar zoo-zoo. Dertig man, had de reclame
verteld, zitten er in het beest, die het moe
ten laten „leven". En ik geloof het graag.
Waarschijnlijk was die reclame wel juist
mee de oorzaak dat de draak me tegen viel,
want bij elke beweging die het reusachtige
beest maakte, moest ik denken aan het
speciale dertigste deel van z'n geleende
spieren, dat die beweging veroorzaakte.
Verzette het beest een poot: „Kijk," dacht
ik, „nou springt de man in z'n rechter voor
poot op zij!"
Of, als de bek van het monster open ging:
„Nou geeft zeker de man die in de boven
kaak verblijf heeft gekozen zijn kameraad
uit de onderkaak een trap op z'n hoofd,
waardoor hij terugwijkt", ofwel, als het
bloed uit de zijde van het dier gutste: „Nou
zet er een de kraan van het vat met rood
gekleurd water open.
Al die bijgedachten, die waarschijnlijk niet
bii mij zouden zijn opgekomen als ik nooit
van de dertig reclame-mannen gehoord had,
die in het lichaam van het beest verborgen
zaten, maakten, dat ik het niet zóó mooi
vond als anders misschien het geval zou zijn
geweest. Het gevecht van Siegfried tegen
den draak kreeg er iets belachelijks door.
Ik kan me tenminste niet goed voorstellen,
dat zoon reusachtig dier, zich maar zoo
kalm door een nietig mannetje zou laten
afmaken, zonder zich van zijn plaats te be
geven, er zich alleen maar mee vergenoe
gende van tijd tot tijd even z'n kop op te
achtergrond brokjes natuur weten te vinden,
die wonderwel passen in de handeling niet
alleen, maar ook uitmunten door grootsch-
heid en schoonheid.
Heel deze film is een aaneenschakeling
van mooie beelden, die een lust zijn voor de
oogen; daarvoor alleen reeds acht ik haar
een gang naar de bioscoop waard....
óók voor hen, die anders van „die akelige
bioscoop" niets moeten hebben.
In elk geval is ook deze film weer een
krachtige en over het geheel goed geslaagde
poging, om de bioscoop op te voeren tot iets
beters, tot iets hoogers, dan waartoe z,e tot
nu toe helaas nog vrij algemeen gebruikt
wordt.
Er is kentering te bespeuren en dat houdt
een belofte in.
ARTHUR TERVOOREN.
De Vierde Kamer der Rechtbank te Am
sterdam veroordeelde Dinsdag den 48-)ari-
gen koopman B J. de R. tot 4 jaren ge
vangenisstraf met aftrek van een maand en
7 dagen in preventieve hechtenis doorge
bracht; den 37-jarigen stoker D. d. J. tot een
jaar, eveneens met aftrek van een maand en
7 dagen. Beide mannen werden veroordeeld
ter zake van diefstal Zij hadden in. den
nacht van 21 op 22 Juni ingebroken in een
villa aan de Torenlaan te Hilversum Door
middel van braak waren zij binnengekomen
en hadden veel zilver weggenomen.
Het O. M. eischte tegen De R. 5 jaren,
tegen d. J. l'A jaar gevangenisstraf.
Een telegram uit Tokio meldt, dat dr.
Koesama, van het laboratorium te Kita-
soeto, de ontdekking bekend maakt van
de mazelenbacterie.
DE ARRESTATIE VAN GENERAAL
VON NATHUSIUS.
De „Matin" heeft zich tot het Duitsche
gezantschap gewend om nadere inlichtingen
omtrent de arrestatie van generaal Nathusius.
Het gezantschap deelde mede, dat de zaak
door de juristen van het ministerie van bui-
tenlandsche zaken wordt onderzocht, wier
advies nog niet is ontvangen. Het gezant
schap hoopt dat op gronden van mensch-
lievendheid de genraal, die 68 jaar oud is
en bovendien ziekelijk is, uit de voorloopige
hechtenis zal worden ontslagen.
DE VERKEERSMOEILIJKHEDEN TE
PARIJS.
Het bezoek, dat de heer Morain, de Pa-
rijsche prefect van politie dezer dagen aan
Londen heeft gebracht om aldaar de ver-
keerstoestanden te bestudeeren, heeft groote
belangstelling gewekt, daar men nieuwsgie
rig is te ervaren hoe de prefect de ver-
keerspuzzle in de Fransche hoofdstad naar
illuster Londensch voorbeeld denkt op te
lossen.
De heer Morain heeft aanstonds na zijn
thuiskomst de verkeerscommissie bijeenge
roepen, welke eenige nieuwe bepalingen
heeft opgesteld, die reeds deze of de volgen
de week van kracht zullen worden. Voortaan
zal het voor voertuigen verboden zijn om
tusschen drie uur 's middags en half acht
's avonds te stationneeren in de straten,
waar het verkeer op deze uren zeer intens is.
In bepaalde nauwe straten zullen voortaan
voertuigen gedurende eenige dagen der week
slechts aan de linkerzijde, gedurende de
overige dagen slechts ter rechterzijde mo
gen stilstaan. Voorts zullen er eenige tram
lijnen worden verlegd en een aantal halten
worden opgeheven.
De algemeene indruk van den heer Morain
over zijn Londensche reis is, dat het ver
keer in de Engelsche hoofdstad zeker even
moeilijk is als dat te Parijs, maar dat het
minder snel gaat en dat er minder ongeluk
ken gebeuren
EEN POLITIEK DINER.
De „Quotidien" heeft een „onthulling"
gedaan, welke tot veel gepraat aanleiding
geeft. Senator de Monzie, voorzitter der Se
naatscommissie voor buitenlandsche zaken,
die één der meest overtuigde voorstanders
eener hervatting der betrekkingen met Sov
jet-Rusland is geweest zou de vorige week
in een groot Parijsch hotel een particulier
diner aan vooraanstaande journalisten heb
ben aangeboden om hen in de gelegenheid
te stellen Rakovsky te ontmoeten en aldus
een „goede pers" voor de a.s. Fransch-Rus-
sische onderhandelingen te verzekeren. De
„Quotidien", die niet was uitgenoodigd,
zond een verslaggever, dies er door een list
in slaagde mede van de partij te zijn.
Tot de gasten behoorden, behalve de ver
tegenwoordigers der bladen, de leden van de
commissie voor de FranschRussische aan
gelegenheden en de heer Herbette, de nieuw
benoemde Fransche gezant in Moskou. Ra-
kowsky, die aan het einde van den maaltijd
een dronk op de Fransche republiek instel
de, sprak de hoop uit dat de onderhande
laars diplomatiek genoeg zullen zijn om
eenige hunner beginselen op te offeren in
het belang van Rusland. Hij vreesde echter
een herhaling der conferentie van Genua,
waar de Sovjet-delegatie werd behandeld als
had zij zich voor het gerecht te verantwoor
den, terwijl de Westersche mogendheden
over niets anders spraken dan over de on
schendbaarheid der wet en den particulieren
eigendom. Wanneer dit glibberig terrein
thans niet wordt vermeden, zullen de on-
onderhandelingen mislukken.
De Monzie verzekerde dat dit gebeuren
zou. Tot de journalisten zeide hij, dat het
succes der onderhandelingen van hun hou
ding zal afhangen. Hij drong op stilzwijgen
omtrent de bijeenkomst aan.
Toch schijnt hij lont te hebben geroken,
want nog vóór dat de onthulling in de „Quo
tidien" verscheen, publiceerde De Monzie
een verklaring, waarin hij zeide, dat alles
wat over het diner zou worden medegedeeld,
niet „gezaghebbend" was
LORD MAYOR EN CHAUFFEUR.
Tot lord-mayor van Bradford is benoemd
het Labour-parlementslid Palin, die tevens
secretaris voor Yorkshire is van den bond
van tramweg- en transportpersoneel. Hij
heeft te kennen gegeven niet met de voor deu
lord-mayor bestemde auto te willen rijden
Het nieuwe Britsche Kabinet.
Men heeft gisteren onder onze Radio
berichten een uittreksel kunnen lezen uit de
gebruikelijke rede, welke Stanley Baldwin,
de nieuwe Britsche premier, aan het feest
maal ter eere van den nieuwen lord-mayor
van de Londensche City, heeft gehouden.
Evenals de heer Coolidge in de Vereenigde
Staten die immers beloofde zijn partij
te zullen liberaliseeren heeft ook Baldwin
het liberalisme gehuldigd. Immers hij ver
klaarde, volgens nog latere berichten, niet
aan het hoofd te staan van een conservatieve
regeering, doch van een liberale, hetgeen
dus beteekent, dat hij geen behoudende po
litiek wil voeren, maar een staatkunde van
vooruitgang. Zijn regeering, aldus verklaar
de hij, zal een progressieve binnenlandsche
politiek voeren en aandacht wijden aan de
sociale vraagstukken. In de eerste plaats
beloofde hij maatregelen tegen de duurte,
maar vooral ook maatregelen ter oplossing
van het woningvraagstuk.
In dit verband mag er dan ook wel op
worden gewezen, dat de samenstelling van
het nieuwe ministerie zeer welwillende be
oordeeling vond en de vrij algemeene erken
ning van grootere kracht in vergelijking met
het vorige ministerie-Baldwin. Vooral de
benoeming van Neville Chamberlain tot mi
nister van gezondheid, tot wiens ressort het
woningvraagstuk behoort, vond waardeering.
Minder instemming vond de benoeming van
$jen heer Steel Maitland tot minister van
arbeid. Deze post was door Baldwin aan sir
Robert Horne aangeboden, die haar echter
weigerde. En verschillende bladen spraken
nu van de tweede rangsfiguur, die thans als
leider van dit toch zoo belangrijk depar
tement optreedt. Echter, dit min waar-
deerend oordeel is niet algemeen en de „New
Statesman" bijv. noemt de benoeming van
den heer Steel Maitland een zeer goede.
In de conservatieve partij, zegt dit blad, is
er geen betere man voor dit departement
„for he is exceptionally able and knows the
job-"
Uitvoerig sprak de eerste minister in zijn
rede ook over de imperiale en buitenland
sche politiek. Een krachtige imperiale poli
tiek gericht op de versterking van de ban
den met de verschillende deelen des rijks
is natuurlij k van 's heeren Baldwin's regee
ring te verwachten en dat in het program
hiervoor de rijksvoorkeurrechten niet zullen
ontbreken, stond wel vast.
In de buitenlandsche staatkunde gal op
den ingeslagen weg worden voortgegaan.
Dat spreekt vanzelf. Want de weg van Mac
Donald was immers die van zijn conserva
tieve voorgangers en in het bijzonder ten
aanzien van Duitschland zal men blijven bij
de politiek, waarvoor men na het optreden
van Herriot in Frankrijk medewerking heeft
gevonden. Dat de heer Austen Chamberlain
nu aan het hoofd van het Foreign Office
komt te staan, zal deze medewerking zeker
niet moeilijker maken, dan onder Mac Do
nald.
Overigens ontbreekt het der nieuwe re
geering niet aan moeilijke vraagstukken, die
in de koloniale en buitenlandsche staatkun-
den zich voordoen, en waarvan er althans
één, door het optreden van den heer Mac
Donald er niet gemakkelijker op geworden
is. Over deze kwestie, de Russische, heeft
Baldwin verklaard te zullen zwijgen, gelijk
ook over de Egyptische. Wat de Russische
betreft zal de heer Chamberlain nu moeten
redderen, wat de heer MacDonald met zijn
volgens hem zelf voorbarige nota aan
nieuwe moeilijkheden heeft veroorzaakt.
Aan lord Cecil, den bekenden lord Ro
bert, is een. plaats in het kabinet ingeruimd.
Dit zal vooral te Genève instemming vin
den.
De Britsche draadlooze dienst herinnert
er aan, dat Lord Peel, die minister voor open
bare werken is geworden, minister voor In-
dië was in het vorige kabinet-Baldwin en dat
hij in de coalitieregeering, welke er aan voor
afging, eveneens belangrijke functies be
kleedde. Lord Cecil, die benoemd werd tot
kanselier van het hertogdom Lancaster is de
bekende kampioen voor den Volkenbond en
een jongere broeder van lord Salisbury, die
eveneens in 't kabinet zit. Door deze beide
benoemingen wordt de vertegenwoordiging
van het ministerie in het hoogerhuis ver
sterkt en is dit kabinet het grootste uit de
laatste jaren.
Gisteravond zouden vermoedelijk de ove
rige benoemingen voor het ministerie, bui
ten het kabinet, worden bekend gemaakt.
De „Times" verneemt, dat kolonel Ashley
benoemd is tot minister van verkeerswezen.
Hij was vroeger parlementair secretaris van
dit ministerie.
De Oostenrijksche spoor
wegstaking.
Gisteren begonnen de voorbereidende
onderhandelingen ter bijlegging der spoor
wegstaking in Oostenrijk. Heden worden de
officieele onderhandelingen geopena. Men
verwacht te Weenen, dat Woensdag of Don
derdag de staking eindigen zal.
omdat de tegenwoordige chauffeur, een oud
gediende uit den oorlog, die al vier lord-
mayors gereden heeft, niet aangesloten is bij
een vakvereeniging. Dit heeft in Bradford
tot kritiek aanleiding gegeven en in de plaat
selijke pers heeft men hem verweten, dat hij
zondigt tegen het vakvereenigingsvoorschrift,
dat één man maar één functie moet beklee-
den, daar hij èn als lord-mayor èn als parle
mentslid èn als vakvereenigingssecretaris
salaris geniet en niet voornemens schijnt te
zijn zich tot één dezer functies te bepalen.
HET GASWAPEN IN DEN TOEKOM-
STIGEN OORLOG.
De Berlijnsche correspondent van de „Ti
mes" vestigt de aandacht op een zoo juist uit
gekomen Duitsch boek over den chemischen
oorlog, geschreven door dr. Hanslian en Bu-
gendorff, waarin de gasoorlog in verleden en
toekomst wordt behandeld (tijdens den oor
log was dr. Hanslian als chemisch deskun
dige ingedeeld bij het legerkorps, waarbij alle
proefnemingen werden gedaan). De schrij
vers voorzien in de toekomst een combinatie
van gas, vliegtuigen en tanks (in het jongste
nummer van het „Militar Wochenblatt"
wordt de mogelijkheid besproken van den
aanmaak van een ondoordringbare tank, die
echter zelf gaswolken kan loslaten).
De schrijvers verklaren (als men het soms
nog niet wistdat sinds den vrede geen mi
litair vraagstuk het onderwerp is van zoo vele
proefnemingen en onderzoekingen en zij
meenen te mogen concludeeren dat Duitsch
land in deze niet achterblijft. „Het is be
grijpelijk,"schrijven zij, „dat een dicht scherm
van geheimzinnigheid deze toebereidselen
verduistert maar wanneer dit scherm eens
voor een oogenblik wordt opgeheven, zien
wij volkomen duidelijk, wat wij te wachten
hebben van den toekomstigen chemischen
oorlog." De strategen moeten rekening hou
den „met gas als een beslissend wapen in de
handen van de natie, welke het meest vooraan
staat op het gebied van wetenschap en tech
niek. Gezag of wereldmacht zal derhalve al
leen ten deel vallen aan het volk, dat het beste
is op dit terrein."
HET REGIEM VAN MUSSOLINI
Mussolini heeft in een interview eenige
mededeelingen gedaan over den toestand in
Italië.
Hij zeide de ontbinding van het Parlement
te zullen aanbevelen en evenzoo, indien
noodig, de afkondiging van het dictator
schap, teneinde zijn oorspronkelijk eco o
misch-politiek program, welks verwezen
lijking Italië tot de eerste naties 'der wereld
zal maken, ten uitvoer te leggen.
In tegenstelling met de berichten in de
bladen, volgens welke de toestand sinds
4 November nog ernstiger is geworden, zeide
hij „Ik ben het, die de facisten in toom
houd. Wanneer ik hen morgen toespreek,
zal ik hun precies mededeelen, hoeveel van
hun mede-fascisten in de gevangenis zuch
ten. Dit aantal kan op meer dan 1000 geschat
worden. De oppositie beeft van vrees en dit
is louter voor mij," voegde hij er met een
zekere zelfbewustheid aan toe.
Voorts zeide Mussolini, dat hij reeds een
aanvang gemaakt had met de onderhande
lingen inzake de betaling der Italiaansche
schuld aan de Vereenigde Staten. „Wij zijn
bereid de bedragen terug te betalen, welke
wij ontvangen hebben. Natuurlijk verwach
ten wij dezelfde voorwaarden als het veel
rijkere Engeland ontving."
Ten slotte schetste Mussolini nog in alge
meene lijnen de Italiaansche buitenlandsche
politiek, die een politiek vol vredelievendheid
en waardigheid zal zijn, doch steeds de be
langen der burgerij zal beschermen.
DE REVOLUTIONAIRE BEWEGING
IN SPANJE.
De „Times" meldt nader uit Madrid over
het complot tegen het Directorium.
Twee van de mannen, die te Barcelona
gearresteerd zijn in verband met de klop
partij, die Donderdag plaats had, zijn Maan
dagmorgen in de gevangenis geëxecuteerd.
De veertien mannen, die nabij Vera gear
resteerd werden, zijn naar Pampluna over
gebracht om aldaar terecht te staan.
De arrestaties aan beide zijden van de
grens duren voort. De Fransche politie is
eveneens op haar qui vive. De Fransche
ambassadeur houdt nauw contact met admi
raal Magaz, vice-president van het Directo
rium. Er bestaat weinig twijfel, dat de ge
beurtenissen te Vera het onderdeel vormen
van een wijdvertakt complot, dat mislukt is.
DE REVOLUTIONAIRE BEWEGING
IN BRAZILIË.
Een nader B. T. A.-telegram uit Montevi
deo meldt, dat het Braziliaansche pantser
schip „Minas Geraes," dat de Sao Paulo
vervolgde, insgelijks te Montevideo is aange
komen. De opstandelingen van de „Sao
PaulO" gingen aan land. Het deel ,der be
manning, dat trouw is gebleven aan de
regeering, bleef aan boord. De Braziliaan
sche legatie nam het schip in bezit.
Volgens een bericht aan de „Paris Times"
zijn in New York twee twaalfjarige jongens
in hechtenis genomen, die een kameraadje
hadden doodgeschoten, zijn lijk in een moeras
hadden verborgen en daarna een brief om
losgeld aan de ouders hadden gezonden. De
jeugdige moordenaars, Rotonda en Megar
geheeten, zeiden dat zij Leopold en Loeb (de
moordenaars uit Chicago) hadden willen na-
apen.
SNELLE OPLOSSING.
Professor tot student in de scheikunde:
Zegt u mij eens in welke verbinding lost
het goud het snelste op.
Student: In het huwelijk.
DAT WAS WEL AAN TE NEMEN
Wat! is je geld alweer op? Als ik ge
weten had, dat het studeeren zooveel
kostte....
Ja oom, en dan moet u weten, dat ik
nog niet eens. veel studeer.
OP HET ERGSTE VOORBEREIE
Pietersen vond een stuk papier in zijn
tuin, waarop een zeer nauwkeurige tot in
bijzonderheden uitgewerkte kaart van zijn
privé-kantoor. De juiste stand van de stoe
len was aangegeven en eveneens de manier,
waarop de deuren draaiden. Zelfs de ven
sters waren er opgezet.
Een inbreker moet op mijn kantoor
loeren, zei de ongeruste man tot zijn huis
gezin.
O, dat is het niet riep zijn dochter uit,
het papier bekijkend, dat is de hand van
Jan. Hij wil naar uw kantoor komen om mijn
hand te vragen!
DE COMMUNISTISCHE PARTIJ EN
HET ROODE LEGER.
De politieke leiders (d.w.z. communis
tische propagandisten) van het Roode Leger
hebben kort geleden een congres te Odessa
gehouden, waar deze heeren hun positie heb
ben besproken. In de resolutie, die ter con
ferentie werd aangenomen, wordt er op ge
wezen, dat de belangstelling voor de com
munistische partij onder de soldaten steeds
minder wordt en dat zelfs de komsomollers,
die als een communistisch cement de solda
ten aan de partij moesten binden, de partij
verlaten. Trouwens, zoodra iemand onder
de wapenen wordt geroepen, ondergaat hij
den invloed van de andere soldaten en die is
niet gunstig voor den partijgeest. De confe
rentie heeft bijzonder den nadruk op het
feit gelegd, dat er bataljons bestaan, waarin
geen communistische cel aanwezig is en waar
geen propaganda wordt gevoerd.
Een veeg teeken is ook het door de confe
rentie vastgestelde feit, dat onder de „roode
commandanten" veel misdadigers zijn 28
van deze heeren werd dan ook uit de par
tij verdreven. Daar alleen communisten als
toehoorders van de cursussen ter omleiding
van officieren worden toegelaten, beteekent
dit feit, dat in de partij vele minderwaardige
elementen zich bevinden. Dit wordt beves
tigd door de cijfers der uitsluitingen. Zoo bij
voorbeeld zijn van de drie en een half dui
zend communisten van het gebied van Odes-
sa niet minder dan 900 uit de partij verdre
ven omdat zij in conflict zijn geraakt met
den strafrechter en wel wegens diefstal e.d.
Het blad „Mokattam" meldt, dat de troe
pen van Hedjas oprukken naar Mekka en
dat de bezetting hiervan binnen drie weken
wordt verwacht.
(Naar men zich herinnert, werd Mekka
door de Wahabieten onder Ibn Saoed bezet.
De troepen, die thans naar Mekka opruk-
kenj zijn blijkbaar die van koning Ali, den
zoon van den afgetreden koning Hoessein.
De bouw van auto's voorloopig stopgezet
Ongeveer 90 personen ontslagen.
Naar de Tel, verneemt, is besloten de fa
bricatie van de bekende 6 cylinder Spijker
automobielen voorloopig stop te zetten.
Fmancieele bezwaren, mede in verband met
de crisis, die het automobielvak nog. steeds
doormaakt, zijn hiervan de oorzaak.
In verband hiermede zijn in den loop van
de vorige week zestig werklieden ontslagen,
terwijl met ingang van a.s. Woensdag nog
dertig man op straat komen.
De voorraad, reeds voltooide wagens, ten
getale van ongeveer vijftien, zal op de ge
wone wijze worden verkocht.
Volgens alle waarschijnlijkheid zal het
proces der heiligverklaring van den Gelukz.
Petrus Canisius goed eindigen tegen a.s. Mei,
en zal dan de plechtige heiligverklaring
kunnen geschieden.
Te dier gelegenheid wordt dan te Rome
een groote nationale Nederlandsche bede
vaart verwacht (Tijd).
24.
Een uitdrukking van angst zweefde over
haar bleek gelaat, en, het hoofd in haar han
den gesteund, weende zij bitter. Brian keek
haar op vorschende wijze aan; en Calton
nam beiden misnoegd in oogenschouw
„Kijk "hier," sprak hij eindelijk op drif-
tigen toon tot Brian, „zoo u mijn zienswijze
omtrent uw gedragslijn wenscht te verne
men, zeg ik, dat u een onverbeterlijke
schurk zijt, houdt mij de uitdrukking ten
goede, mijn waarde."
„Hier staat het edele meisje, dat u met
geheel haar hart bemint, en bereid is, om
uwentwil alles ten offer te brengen, zij komt
hier, uw smeekende uw leven te redden, en
u wendt u koel van haar af."
Trotsch hief Brian zijn hoofd op, zijn ge
laat gloeide.
„U hebt ongelijk, zeide hij, zich bits
naar hem toewendend, „terwille van dit
meisje bewaar ik het stilzwijgen," en het
bed verlatende, wees hij naar Madge, die
bitter weende.
Verbaasd beurde z^haar doodsbleek ge
laat op
„Om mijnentwil!" schreeuwde zii od ont
stelden toon.
„O, hij is gek," zei Calton met een schou
derophalen. „Ik zal trachten, hem in staat
van waanzin te verklaren."
„Neen, ik ben niet gek," schreeuwde
Fitzgerald wild, Madge in zijn armen slui
tende. „Mijn lieveling, voor jou bewaar ik
het stilzwijgen. !k zou je kunnen zeggen,
waar ik dien noodlottigen'nacht was en mij
zelf redden; maar wanneer ik zulks deed,
zou je een geheim leeren kennen, hetwelk
geheel je leven zou vergiftigen en ik durf
niet spreken fk durf niet!"
Met een meewarigen glimlach beschouw
de Madge hem, heete tranen vloeiden langs
haar wangen.
„Mijn liefste," zeide ze zacht, „denk niet
aan mij, maar slechts aan u zelf. het is be
ter dat ik ellende zou uitstaan, dan dat jij
zoudt moeten sterven. Ik weet niet, wat dit
geheim kan behelzen, maar zoo een open
baring je leven kan redden, twijfel dan niet
langer. Zie," kermde zij, op haar knieën
vallende, „ik lig aan je voeten ik smeek
je bij de liefde welke je ooit voor mij ge
koesterd heb, red jë zelve hoe ook voor
mij de gevolgen moeten zijn."
„Madge," sprak Fitzgerald, haar opbeu
rend en in zijn armeh nemende, „eertijds
zou ik zoo iets gedaan kunnen hebben, maar
nu is het te laat. Daar is een ander en
gewichtiger reden voor mijn stilzwijgen, die
eerst vanaf mijn gevangenneming dagtee-
kent. Ik weet, dat ik den eenigen weg, aan
deze beschuldiging van een moord, dien ik
niet bedreven heb, te ontsnappen, voor goed
heb afgesneden; maar, zoo waar er een God
in den Hemel is, zweer ik, dat ik mijn stil
zwijgen niet zal verbreken."
Diepe stilte heerschte in de cel, slechts nu
en dan afgebroken door het krampachtig
snikken van Madge, en zelfs Calton, de cy
nische man, zooals die was, voelde zijn oo
gen vochtig worden.
„Neem haar met u mede," sprak Brian tot
Calton, en zich omkeerend, wierp hij zich
op zijn bed, en bedekte het gelaat met zijn
handen. Calton antwoordde hem niet, maar
riep een der gevangenbewaarders en Pro
beerde Madge mee te voeren. Maar juist,
toen zij de deur bereikten, brak zij van hem
los en ter'ugloopend, vloog zij aan de borst
van haar verloofde.
„Mijn lieveling! Mijn lieveling," sniicte
zij, hem kussende, „je zult, gij -moogt niet
sterven! Ik zal je redden, in weerwil van je
zelf," en als was zij bevreesd, zich zelf niet
langer meester te kunnen blijven, snelde zij
de cel uit, gevolgd door den advocaat.
DERTIENDE HOOFDSTUK.
Madge stapte in het rijtuig en Calton toef
de een oogenblik, om den koetsier last te
geven, naar het spoorweg-station te rijden.
„Zeg hem, naar Brian's woning in i ow-
lett-strcet te rijden," zeide zij, haar hand
op Caltons arm leggende.
„Met welk doel," vroeg de advokaat ver
baasd.
„En ook den Melbourne-club langs te
gaan, omdat ik daar even moet stilhouden.'
„Wat drommels zou zij daarmee op het
oog hebben?" mopperde Calton, de ge-
wenschte instruction gevende.
„En nu," vroeg hij, zijn begeleidster aan
starend die haar sluier omlaag had gedaan,
terwijl de koets ijlings over de straat rolde,
„wat bent u voornemens te doen?"
Zij lichtte haar sluier op, en de plotse
linge verandering, van welke haar gelaat
de onuitwischbare sporen droeg, verwekte
zijn niet geringe verbazing. Tranen waren
nu niet meer zichtbaar, haar oogen waren
koud en glinsterend, terwijl haar lippen
dicht op elkander geperst waren. Zij geleek
een vrouw, die een standvastig en onwrik
baar besluit had genomen en haar voorne
men tot eiken prijs ten uitvoer zou brengen.
„Ik zal Brian in weerwil van hemzelf
redden," sprak zij zeer duidelijk.
„Maar hoe?"
„O u denkt, omdat ik een vrouw ben, kan
ik zulks niet ten uitvoer brengen," zeide
zij gramstorig. „Welnu, wij zullen zien."
„Ik vraag pardon," antwoordde Calton,
„mijn zienswijze omtrent het zwakke ge
slacht was altijd een uitstekende en dit
gevoelen deelt elk advokaat, daar iedere
vrouw in negen van de tien gevallen de
slimste partij kiest."
„Praatjes!"
„En toch de waarheid," antwoordde Cal
ton. Het is bekend, dat de vrouwen meer
invloed bezitten dan de mannen, zoowel in
het goed als in het kwade. Maar hiervan
is nu geen sprake," vervolgde hij. „Wat bent
u voornemens te doen?"
„Eenvoudig dit," antwoordde zij. „Ten
eerste moet ik u zeggen, dat ik Brians me-
dedeeling, als zou hij om mijnentwil het
stilzwijgen bewaren, niet goed vat, aange
zien er in mijn leven geen geheim bestaat,
hetwelk zulk een gedragslijn zou kunnen
rechtvaardigen; doch de feiten, waarop het
geval berust, zijn ons huis in St. Kilda tegen
elf uur. Hij zeide, naar den club te gaan om
te zien, of er ook eenige brieven voor hem
gekomen waren, om vervolgens zich naar zijn
woning te begeven."
„Maar dat kan slechts een voorwendsel
zijn geweest."
Madge schudde het hoofd.
„Neen, dat zou ik niet denken. Ik vroeg
hem niet, waar hij heenging, en hij zeide
het mij geheel vrijwillig. Ik ken Brians ka
rakter, en hij zou mij geen leugen op den
mouw spelden, en zeker niet, indien daar
toe niet de minste aanleiding bestond. Ik
ben volkomen overtuigd, dat hij voornemens
was dat te doen, wat hij zeide, om zich ver
volgens regelrecht naar huis te begeven.
Toen hij op den club gekomen was, vond
hij daar een schrijven, dat hem noodzaakte,
van gedachten te veranderen."
„Maar door wiens bemiddeling ontving hij
dezen brief?"
„Kunt u dit niet gissen," sprak zij onge
duldig. „Van de persoon het zij dan man
of vrouw, die hem wenschte te zien om hem
een geheim dat mij bejreft te openbaren.
Hij ontving den brief in zijn club, en begaf
zich naar Collins-street, om den schrijver
te ontmoeten. Aan den hoek der Schotsche
kerk trof hij Mr. Whyte en verliet, hem
herkennende, dezen met afkeer. Vervolgens
snelde hij naar Russell-street, om zijn af
spraak gestand te doen.'
„Gij denkt dus niet, dat hij terugkwam?"
„Dat hij zulks niet deed, daar ben ik ze
ker van, want, gelijk Brian u zeide, er zijn
jonge lieden in overvloed, die jassen dragen
van dezelfde soort als hij er een aan had.
Wie de tweede man was, die in het rijtuig
stapte, weet ik niet, maar dat Brian het
niet was, durf ik onder eede te bevestigen."
„En u wilt een onderzoek naar dien brief
instellen?"
„Ja, in Brians woning."
„Hij kan hem verbrand hebben."
„Hij kan wel duizend zaken gedaan heb
ben, maar dat deed hij niet," gaf zij ten ant
woord. „Brian is de meest achtelooze ster
veling tgr wereld; hij zal den brief in zijn
zak gestoken, of hem in de snippermand
geworpen hebben en er nooit meer aan den
ken."
„In dit geval deed hij het echter wel."
„Ja, hij dacht aan het gesprek, hetwelk
hij met den schrijver voerde, maar niet aan
den brief zelf. Ik vertrouw er op, dat wij
hem in zijn lessenaar, of in een der zakken
van de jas, die hij dezen avond aan had,
zullen vinden."
(Wordt vervolgd.)
