Cit nummer bestaat uit 24 bladzijden, waaronder het
geïllustreerd Zondagsblad in acht bladzijden.
Leekepreeken.
Ingezonden Meded&elingen
Nurks in den Haarlemmerhout. (II)
a 75 cents per regel.
Zooals we dezer dagen mededeelden, wordt Huize „Hildebrand' te koop
aangeboden, welk huis in 1907 door dr. W. van Linden Tol werd gebouwd
op de plaats, waar vroeger hotel „Het Wapen van Amsterdam" stond. In
de „Camera Obscura" van Hildebrand lezen we dat vóór dit hotel, waar
Hildebrand met Nurks gezeten was zich de bekende episode heeft afge
beeld in „Ken onaangenaam mensch in den Haarlemmerhout. Hierbo
ven de tegenwoordige villa „Hildebrand" aan de Dreef, hoek
Meesterlottelaan.
Zaterdag 15 November 1924
•lurks in den Haarlemmerhout (I)
De vliegtocht NederlandIndië
Ken kijkje op de Dreef in den tijd van Hildebrand, gezien vanuit den Hout naar de stad. Het eerste hotel
is het tegenwoordige hotel „Roozen", eenige huizen verder ziet men het „Wapen van Amsterdam". De „ter
rassen" voor de hotels zijn duidelijk te onderkennen.
Agenda
17 November
Uithaaltijd en St. Franciscus
Liefdewerk
De verhooging van den accijns
op tabak.
„Hoeveel octaven kan jij wel zingen?" vroeg hij (Nurks), werkelijk grijnslachende, maar
vijfje op 't blaadje leggende; want zoo was hij.
„Merci, monsieur," zei de harpspeelster, met neergeslagen oogen.
tegelijk een
Mededeelingen uit de R.-K.
Staatspartij.
Agenda
16 November
De bibliotheken der St. Vincen-
tiusvereenigingen zijn geopend:
Kaasexport naar Spanje en Japan.
De zakelijke belasting op het bedrijf.
Baden.
Nurks in den Haarlemmerhout. (III)
Pï ïSvruiicmeinspnjs oearaagr voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
Telefoonnummers: 1426. 2741 en
1748
Postrekening No 5970.
Advertentïên 35 cents per regel
Bij contract belangrijke korting
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling. 60 jt
per regel op derie Pagina's 75 ct
per regel Vraag- en aanbod-adver»
tentiën 14 regels 60 ct per plaat
sing: elke regel meer 15 ct., bij
vooruitbetaling
lUUabon a's op dit blad zijn, in evolge de verzekenngsv 'Orwaaraen, X OHOf! Leven-lange geheele on X "71111 bij een onaeva. met X OCn oij verl.es van een nand, X |QJ2 bij verlies van een X Cfl bij een breuk van X ft
•«ren ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeerinaen: uUUil.*1 geschiktheid tot werken; T /«jU.-1 doodelijken afloop.. T fcüll. een voet of een oog; SX.U."" duim of wiisvinger; I 0\J.m been of arm; I "VW
64.
ONGESCHREVEN PLICHTEN.
Het pagekopje heeft met verrassende snel
heid de geheele vrouwenwereld veroverd en
opnieuw de fabelachtige macht van de Mode
gedemonstreerd.
Welk meisje of welke vrouw zou het eenige
jaren geleden in het hoofd hebben gehaala
om de schaar te zetten in haar vlechten en
het haar tot in. den hals af te knippen?
Deed de gedachte alleen aan zulk ten
euveldaad de meesten al niet rillen? Dat was
goed voor nonnen, die den sluier aannamen,
maar voor een vrouw in de wereld.... je
moest er niet aan denken.
En zie, nauwelijks heeft vrouwe Mode den
toon van het korte haar aangegeven, cf de
kortgewiekte vrouwenhoofden zijn ontelbaar.
De Mode. machtige, almachtige, onweerstaan
bare heerscheres.Ze was ook doorge
drongen in de huizen, waar de dagelijksche
aanblik van lijden en dood allerminst gedach
ten aan wereldsche wuftheid doen verwach
ten. Op een goeden dag verschenen ook in de
Amsterdamsche Gasthuizen een aantal ver
pleegsters met een pagekopje.
Men heeft gelezen, op welke energieke ma
nier de betrokken Wethouder van den Ge
neeskundigen Dienst en de directeuren der
Gasthuizen in deze modeziekte optraden. De
verpleegsters met de zelf gemaakte kinder
kopjes werden naar de kinderzaal gedirigeerd,
totdat het haar weer een normalen vrouwe
tijken vorm zou hebben gekregen, 't Confict,
daarop tusschen bestuur en modieuze pleeg
zusters ontstaan, verwekte de verklaarbare
publieke belangstelling, zich uitend in dag
bladinterviews, ingezonden stukken, protes
ten, debatten in commissievergaderingen, ge
lijk in onzen tijd van „vrijheid" te doen ge
bruikelijk is. En voor ons brengt het geval de
vraag naar voren, in hoeverre zondigden die
Amsterdamsche pleegzusters met dat afknip
pen van het haar en m#t welk recht werden
zij verbannen naar de kinderkamer?
Wie gaat zoeken in voorschriften der mo
raal, zal geen rechtstreeksch antwoord vinden'
Noch met de strenge, noch met de algemeene
zedenwet heeft het iets te maken of de vrouw
het haar in losse krullen, in hangende of op
gerolde vlechten, in een lengte van twintig
pf van zestig centimeter draagt Ook in de
instructies van-verplegend personeel, van
welk gasthuis ook, zal vermoedelijk omtrent
de lengte van het hoofdhaar wel geen voor
schrift te vinden zijn. Maar wanneer die
zustertjes dan geen enkel goddelijk of raen-
schelijk gebod overtreden hebben, met welk
recht worden zij dan in de kinderkamer ge
zet, totdat haar lokken weer zijn aange
groeid; met welk recht om in de taal vai,
haar verdedigers zelf te spreken bemoeien
Gasthuisdirecteuren en Wethoudefc zich met
het hoofdhaar van verplegend personeel? En
dat nog wel in onze eeuw van vrijheid, vrij
heid ook en vooral voor de vrouw!
Men beeft vermoedelijk reeds de antwoor
den gelezen, welke de betrokken directeuren,
superireuren van het verplegend personeel,
aan nieuwsgierige vragers gegeven hebben.
Laten wij nog één antwoord aanhalen, dat van
den directeur van het Binnengasthuis:
„In het particuliere leven, aldus dr. Stumph,
zijn de zusters zoo vrij als een vogeltje, en
kunnen ze tot zekere grenzen natuurlijk
doen wat ze willen. Maar hier in huis,
waar zoovele ernstige, dikwijls ongeneeslijke
patiënten zijn, waar vaak aan de sterfbed
den ook door familieleden van de zieken
een verschrikkelijk lijden wordt doorge
maakt, daar past een sfeer van den groo-
ten ernst en eenvoud. Ik voor mij", vervolgde
dr Stumph. „vind een pagekopie voor een
jong meisje, wie het goed staat, heel aardig
en ik zal daaraan niet gauw aanstoot nemen.
Maar juist onder het volk heerstht heel dik
wijls de meening, dat kort haar samengaat
met lichtzinnigheid, en dat een meisje net
een pag-kopje nu eenmaal „een meisje van
pleizier" is. En die eenvoudige menschen uit
het volk die er zoo over denken, dat zijn hiei
onze patiënten. Gelooft u. dat een ionge
man, die van kind af en misschien niet
geheel ten onrechte weinig respect heeft
gehad voor meisjes met kort haar het prettig
zal vinden, als hij een zuster met zoo'n
coquet pagekopje ziet staan bi] het sterfbed
van zijn vader en moeder?"
Ziedaar een antwoord, waarin een schav
van levenswijsheid vervat ligt. Verpleegster
is een beroep en wel eea, dat zeer speciale
eischen stelt vooral aan den persoon. Ver
plegen is vóór alles een liefdewerk, een zien
opofferen van den eenen menscb voor Óen
anderen Vandaar, dat nog altijd 't model van
de verpleegster de Roomsche liefdezuster is;
dat zeggen niet alleen wij, Katholieken; ilai
zegt ook de onbevooroordeelde ongeloovige.
En nu is een der eischen van dat liefdewerk
het verzaken van veel persoonlijke verlan
gens. Een pleegzuster geeft gedurende haai
diensttijd haar geheele persoon: haar vrijheid,
haar rust; zij verzaakt aan ongeduld en op
vliegendheid; aan lust tot zingen of lachen
aan zooveel, wat op zich zelf geoorloofd,
maar in haar delicate functie ongepast zou
zijn. Verpleegsters dragen ook uniforme klee
ding. Wat iedereen natuurlijk en van zelf
sprekend vindt. Verpleegsters moeten dus op
de ziekenzalen geen sensatie verwekken mei
een nieuwen haartooi, die in de wereld Ik*
onderwerp van den dag is.
Wie dat niet begrijpt, heeft er nooit ovei
gedacht, dat wij allen tal van ongeschreven
verplichtingen hebben, met welker verzaking
de samenleving plotseling op zijn kop zou
gaan staan Niemand kan mi] verbieden mijn
handen zwart te maken door voor mijn ple
zier in den tuin te werken Maar het spreekt
toch van zelf, dat ik die handen wasch, al
vorens aan tafel te komen Een schoorsteen
veger trekt niemands aandacht. wanneej h'i
in zijn morsige „overall" langs de daken klau
tert; maar wanneer hij in zijn roetpakje in den
schouwburg kwam, zou men hem den toegang
verbieden, ofschoon er geen enkel voorscirift
Ss, in welke kleeedij men in den schouwburg
moet verschijnen. Die ongeschreven overeen
komsten van den dagelijkschen omgang ken
nen wij allen en houden ons er stipt aan.
Waarom dan niet aan de veel voornamere
en van zelf sprekende verplichtingen, welke
uit het beroep volgen? Een hossende en dan
sende menigte kan bij een volksfeest nie-
mand's ergernis wekken. Maar een politie
agent in uniform dient zich, evenals iemand,
die een geestelijk kleed draagt, bUiten zulke
hospartijen te houden. Zijn uniform is dat van
ordebewaarder; zoolang hij het draagt past
hem ernst en een uiterlijk van gezag Met
het veel misbruikte woord „vrijheid" kan
men die duizenderlei ongeschreven plichten
niet wegredeneeren. Een ambtenaar, die deel
is van een overheidsorgaan,dient zich in
zijn openbare critiek op de overheid veci
meer te beperken dan een ambteloos bur
ger. Een straatdemonstratie tegen overheids
maatregelen dient niet bijgewoond te wor
den door actieve leden van zee- en land
macht. 't Is een groote smakeloosheid van
onzen tijdgeest, dat zulk een deelname ex-
presselijk moet 'verboden worden en ergei
nog, dat dit verbod door zich noemende
volksvertegenwoordigers als belemmering dei
persoonlijke vrijheid wordt gescholden. Dit
is een teeken, dat wij de maat in de juiste
verhoudingen kwijt zijn.
Wij voelen niet eens meer het belachelijke
in den toestand, dat iemand zich tot hand
haver van de orde laat benoemen en den
volgenden dag openlijk gaat demonstreeren
tegen diezelfde overheid, in wier naam hij ge-
zworen heeft de wet te zullen handhaven.
Vrijheid is een mooi woord en een edel
begrip, maar wie alle zelfbeperking weg
neemt, den goeden smaak doodt, het natuur
lijke gevoel voor wat in den omgang pist en
niet past in naam dier vrijheid onderdrukt,
hij is een apostel der bandeloosheid, zooals
de oproerige krabbelaar van „het Volk", die
de Amsterdamsche verpleegsters aldus toe
zingt:
Jonge vrouwen,
Moed gehouën
Ais men jou voor zóóiets straft;
Onze fraktie
Komt in actie,
Slavernij is afgeschaft!
Neen, niet afgeschaft; want volgen wij de
zen dichter, dan zijn wij al heeel gauw onze
vrijheid kwijt; worden slavinnen van de mode
en slaven van de bandeloosheid.
HOMO SAPIENS.
Dien datum gaat dan de termijn van drie
maanden in, gedurende welken winkeliers
en grossiers de bij hen bij het in werking
tiedeen der verhooging voorhanden voorra
den zonder navordering kunnen uitverkoo-
pen. Winkeliers enz. zijn dus eerst op 1
April 1925 verplicht op de bij de wet be
paalde wijze aangifte te doen van de alsdan
bij hen voorhanden zijnde voorraden, waar
van de te weinig betaalde accijns zal wor
den nagevorderd
Ten einde cigarettenfabrikanten en fabri
kanten van gekorven tabak in de gelegen
heid te stellen reeds op 1 Januari 1925 hun
fabrikaten, voorzien van zegels, waaruit van
de betaling van den verboogdei. accijns
blijkt, in het vrije verkeer te brengen, wordt
hun gelegenheid geboden, die zegels reeds
thans te betrekken. Met de aflevering daar
van door de controle te Haarlem zal in het
begin van December een aanvang worden
gemaakt Het is niet uitgesloten, dat groote
hoeveelheden der nieuwe zejjels slechts ge
leidelijk kunnen worden verstrekt.
De bestaande zegels, die fabrikanten
meenen niet meer noodig te zullen hebben,
kunnen op de gewone wijze ter inruiling
tegen nieuwe zegels aan de controle te
Sociëteit „St. Bavo" A Cappella Koor
„Ons Genoegen 8 uur Rederijkerska
mer 8 uur Bestellers Post- en Tele
grafie half 9 uur.
R. K. Middenstandsgebouw Jacobijne-
straat Zangvereeniging Zangkunst
uur R. K. Jonge Vrouwenbond zang
en muziek van hali 89 uur.
Stadsschouwburg Italiaanscbe Opera
„Traviata" 8 uur.
Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran-
ciscus' Liefdewerk. Zoetestraat 11 —Ei
ken Donderdag van 89H uur
R K Arbeidsbeurs voor mannen Jaco-
bijnestraal 15 Alle werkdagen voorm
van 912 uur n.m van 25 uur Zater-
iaé« alleen van 9 12 uur'
R.K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen Bloem
hofstraat 1 Alle werkdagen van v.m.
1012 uur, des middags van 24 uur,
en 's-avonds van 89 uur Tel 1671
R K Leeszaal en uitleenbibliotheeK -
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012. van 25 en van 7- 10 aur. be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken
Weer komt het St. Franciscus Liefdewerk
een beroep doen op de milddadigheid van de
Haarlemmers. Nu eens geen directe aanval
op den geldbuidel, maar een zeer bescheiden
verzoek in verband met uw kleerkast.
De winter is in aantocht, en met dit kille
weer duiken we weer behagelijk diep in
onze winterjassen, en prijzen 't solide maak
sel van ons schoeisel, ais we door de be
faamde Haarlemsche modderstraten. die nog
niet door de zegeningen van het asphalt be
zocht zijn, moeten baggeren. Ook het mee
rendeel van onze S F. L.-jongens heeft zich
in wintertenue gestoken en loopt tot pal bij
de kachel met een dikke wollen das en de
handen mateloos diep in de broekzakken.
Ze zijn echter niet allemaal zoo rijk.
De laatste keeren misten we meerdere
trouwe bezoekers en gingen we ^nforriiee-
ren, dan bleek gemis aan allerno<X zakelijkst
wintergoed de belemmerende oorzaak. Zoo
veel mogelijk hebben we ze uit ons maga
zijn geholpen, met het gevolg, dat dat nu
zoowat leeg is, ende winter is amper
begonnen.
Gelukkig dat 't juist samenvalt met den
De Holland-Indië-vliegers waren, naar
Vrijdag uit Calcutta aan Aneta geseind
wordt, toen zij dien ochtend om zeven uur
opstegen, voornemens ook dien dag twee
étappes te vliegen en dus niet te Rangoon
te landen en dadelijk door te vliegen naar
Bangkok
- De F VII is Vrijdagochtend naar Akyab
vertrokken.
Het Comité Vliegtocht Holland-Indië mag
tot zijn groote vreugde constateeren, dat er
b;j de burgerij groote belangstelling bestaat
voor onze vliegers naar Indië. Zelfs de
scholen doen mede. De kaartjes van de
route door het Comité verstrekt hangen in
menig schoollokaal, en vele onderwijzers
weten even tijd te vinden tusschen de lessen
om het laatste nieuws te bespreken. Het is
een mooie gelegenheid den kinderen iets
over de geografie van de verschillende lan
den te vertellen. Maar het allermooiste is
dat jong-Holland leert, hoe er gevlogen
wordt en beseffen gaat dat Nederland op
vlieggebied een moderne gouden eeuw mee
maakt.
Uit het buitenland krijgt het Comité blij
ken van waardeering speciaal ovér het feit
dat de vliegtocht ondernomen wordt met
een gewoon verkeerstoestel, en niet met een
speciaal ingerichte aeroplane
Een groote vraag is; wat zal er met het
toestel Sebeuren wanneer de tocht vol
bracht is? Het Comité heeft nog geen be
slissing genomen, gedachtig aan het spreek
woord van de huid en den beer.
De tocht van de F VII naar Ned.-Indië
verloopt sedert het oponthoudt te Plovdiv
bij Philippopel buitengewoon voorspoedig
De vliegers naderen het einduoel Eiken
dag leggen Van der Hoop en zijn wakkere
toebtgenooten de voorgenomen etappe af,
soms*zelfs een dubbelen afstand om dan
voor enkele uren neer te strijken oo een dei-
vliegvelden, in dat geweldig uitgestrekte
land,, welks afstanden wij, die de kleine
kaartjes bestudeeren, nauwelijks vermogen
te beseffen. En met wiskunstige zekerheid
volbrengt de F VII dagelijks zijn geweldige
vluchten. Dc afstand Karachi- -Multau
Ambala zonder tusschenlanding volbracht,
vo~mt tot nu toe met een totaal van 1510
K.M. het record.
Volgens de thans ontvangen berichten
zullen, gelijk men weet, de vliegers heden
trachten van Akyab door te gaan naar Bang
kok, de hoofdstad van Siam, een afstand van
1360 K.M.
Dan wacht hun nog slechts een tusschen
landing te Sengora, alvorens zij het doel van
de gedurfde reis, NederlandschIndië, zul
len hebben bereikt. Van Bangkok naar
Medan bedraagt de afstand 1428 LM.
Blijft alles gaan, zouals thans het geval is,
dan zal de F. VII Maandag kunnen neerstrij
ken op Nederlandsch gebied.
Vermoedelijk 1 Januari a.s. van kracht.
De minister van Financiën is, naar het
Corr. bureau verneemt, voornemens, om, in
dien het wetsontwerp tot verhooging van
den accijns op rooktabak, pruimtabak, snuif
en cigaretten, tijdig to* wet wordt verheven,
deze reeds 1 Januari a.s. in werking te doen
treden.
Haarlem worden opgezonden. Een tijdige
inlevering dier zegels verdient aanbeveling,
aangezien anders de verrekering hunner
waarde met de nieuwe bestelde vertraging
zou kunnen ondervinden.
De Bond en St. Michaël. Op weg naar
overeenstemming.
Bij de bespreking op Vrijdagmiddag ge
houden tusschen het Bondsbestuur en het
Hoofdbestuur van St. Michaël is gebleken,
dat de mogelijkheid iet is uitgesloten om
tot overeenstemming tusschen den Alge-
meenen Bond en St. Michaël te komen.
Besloten werd, dat het ontwcrp-reglement
van St. Michaël aan het Bondsbestuur ter
beoordeeling zal worden ingezonden en het
overleg daarna zoo spoedig mogelijk zal
worden hervat.
Gem. Concertzaal „Amicitia" Polypho-
nisoh mandoline-orkest groot concert
8 uur
H. O. V. Concert half 3 uur.
St. Agnes Patronaat KI. Houtweg Lief
dadigheids uitvoering 8 uur.
St. Marthavereeniging Bloemhofstr Zon
dags en Woensdags van 8 —10 uur n.m
gezellig samenzim voor Hollandsche meis
jes, die hier geen tehuis hebben Tel.
1671.
R. K. Bevolkingsbureau Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 23 van 810 uur
op Maandag- Wcensdag- en Vrijdag
avond
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aapvrager, ?m versterkende middelen
vóór arme zieken der S- E. V Maan
dags van 23 uur Donderdags van 1 —2
Bisschoppelijk Museum. - Dagelijks, uitge
komen Zaterdag Zon- en Feestdagen toe
gankelijk
De Zondags- en nachtdienst der Apotheken
wordt deze week waargenomen door de
firma Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg
69, firma Begeman en Sneltjes, Jansstraat 27.
1. Nieuwe Groenmarkt 22. Woensdag half
89, Vrijdag half 89.
2. Hagestraaf 49, Woensdags half 8—9;
Vrijdags half 89
3. Generaal de la Reijstraat 2, Dinsdag 8
9; Vrijdags 89.
4. Klarenbeekstraat 60, Woensdags half 8
tot 9 uur
Óp eer: request van de Kamer van Koop
handel te Haarlem aan den Minister "an
Buitenlandsche Zaken, betreffende kaas
export naai Spanje en Japan, deelt het Mi
nisterie mede, dat deze aangelegenheid in
behandeling is. Door bemiddeling van de
aldeeling Handel en Nijverheid van het De
partement van Arbeid, Handel qn Nijver
heid zal te zijner tijd op een en ander na
der worden teruggekomen.
beroemden Hollandschen „uithaal"-tijd, als
alle kasten weer worden nagegaan en een
verkapte „groote schoonmaak" geënsce
neerd..'t Is dikwijls verbazend, zooveel oude
kleeren er voor den dag komen, die eigen
lijk nog/wel goed zijn, maar waaraan je toch
niets meer hebt. Denk dan eens om 't St.
Franciscus Liefdewerk. Alle mogelijke klee-
dingstukken, natuurlijk jongenskleeren, voor
al schoenen, worden graag dooi ons aange
nomen, we kunnen er altijd wat mee doen.
Heeft u dus zoo'n stelletje kleeren bijeen
gauw even een berichtje aan mijnheer A.
Lampe, Gierstraat 29-31 of aan Pater v d.
Berk, pastorie Nieuwe Groenmarkt, die zul-
Iqn het wel per ommegaand" laten halen. U
bent uw ouden rommel kwij' en u weet nief
welk pleizier u er ons mee doet En God zal
ook die kleine gift zeker niet onbeloond
laten.
In een adres aan de Tweede Kamer be
tuigt de Kamer van Koophandel voor Haar
lem haar teleurstelling, dat bij de indiening
van het wetsontwerp tot wijziging in de
Gemeentewet met betrekking tot plaatse
lijke belastingen de gelegenheid niet is aan
gegrepen om tegemoet te komen aan de
grieven tegen de zakeli'ke belasting op het
bedrijf Deze belasting wordt wegens haar
algemeen als onjuist erkenden grondslag
als een hoogst onrechtvaardige heffing be
schouwd
In de afgeloopen week werden in 't douche
badhuis aan den Koudenhorn 344 baden geno
men, in dat van den Schotcrsingel 1089, in
dat aan het Leidscheplein 881 en in dat aan
het Hofdijkplein 565.
