LUCHTVERKEER.
ORDE EN ARBEID.
MARKTNIEUWS.
RECHTSZAKEN.
St. Michael.
Nederland en België.
De Begrooting van Koloniën.
VERKEER EN POSTERIJEN.
De salaris-regeling P. T. T.
De vijf-werelddeelen-vlucht.
R.-K. Overheidspersoneel.
Chamberlain's rede in het
Engelsche Parlement.
Het Duitsche Kabinet
afgetreden.
Frankrijk en Spanje in Marokko
De toestand van Herriot.
De nieuwe Fransche gezant
te Londen.
Een proces tusschen Krupp
en Vickers.
Visscherü-
De posldiefslal te Kerkrade.
De opruiing te Enschede.
0
m-j
Wenschea van het Verbond voor het
Program van Actie der R.-K, Staatspartij.
Gisterochtend ontvingen wij een rectifi*
eatia op de wenschen van „St. Michaël" van
het Verbond van bovenstaand program. Het
program zelf was toen nog niet in ons
bezit. Het schijnt dus met de berichtgeving
van „St Michael" nog niet geheel in ordt
te zijn.
Wij laten het program hieronder Volgen:
Program van Actie 1925.
In afwachting van de voorbereiding van
een nieuw en uitvoerig Staatsprogram in de
Vetgevende periode 1925—1929, door een
geheel gereorganiseerde R. K. Staatspartij,
worden door die partij voor de eerstvolgen
de wetgevende periode vooral de volgende
punten op den voorgrond gesteld:
1. Handhaving der Christelijke beginselen
in de huwelijkswetgeving.
2. Handhaving van de gelijkstelling van
het openbaar en het bijzonder onderwijs.
3. Voortgezet herstel en behoud van het
financieel evenwicht met inachtneming van
het volgende:
A. Het bedrag van leeningen ten behoeve
van de Staatsschuld worde zooveel mogelijk
gedekt door verplichte rentelooze leeningen,
waarmee.de rentegevende leeningen worden
afgelost
B. Zooveel mogelijk worden directe be
lastingen geheven, waarbij de on- en min
vermogenden worden ontzien en de groote
gezinnen belangrijk meer vrijstelling of af
trek genieten.
C. Geleidelijke afschaffing van indirecte
belastingen op eerste levensbehoeften.
D. Invoering van verteringsbelastingen op
middelen van gemak en weelde.
E. Sterke vermindering van de successie
belasting bij vererving in de rechte lijn en in
de eerste graden van bloedverwantschap.
F. Bestemming van de opbrengst der suc
cessiebelasting voor delging van Staatsschuld
en voor actieve welvaartspolitiek.
G. Herstel van het onrecht, aap Rijks
ambtenaren en aan het Overheidspersoneel
ia 's Rijks dienst aangedaan, en wel door
invoering van een Bezoldigingsbesluit, dat
aan allen een menschwaardig bestaan waar
borgt.
H. Krachtige bezuiniging in alle takken
van Staatsdienst, ook door beperking, waar
mogelijk zonder schade voor den dienst, van
het aantal Rijksambtenaren en het Over
heidspersoneel in 's Rijks dienst, en door
omzetting van Staatsbedrijven in publiek
rechtelijk georganiseerde bedrijven.
4. Krachtige medewerking met de plannen
van den Volkenbond die met dc voorstel
len van Benedictus XV volkomen overeen
stemmen ter oplossing van internationale
geschillen door scheidsrechterlijke uitspra
ken, en ter gelijktijdige en wederzijdsche
vermindering van bewapeningen.
5. De organisatie van leger en vloot dient
beperkt te zijn tot betgeen noodzakelijk is
voor de handhaving van ord(^ en rust in Ne
derland en de Overzeesche Gewesten, voor
de handhaving van de internationale
scheidsrechterlijke uitspraken en voor dien
sten aan den Volkenbond tot bescherming
tegen een bedreiging van de Christelijke be
schaving door heidendom en communistische
i revolutie.
Afschaffing van den dienstplicht. Vereeni-
ging van de Departementen van Oorlog en
Marine.
6. Maatregelen tot versterking van het
Nederlandsch productievermogen: echter
slechts dan door het middel van de heffing
van invoerrechten' en door invoerverboden,
indien dit noodig is tot afweer van hetgeen
van maatregelen en omstandigheden in het
buitenland, die kunnen leiden tot vernieti
ging van levenskrachtige deelen onzer pro
ductie,
7. De wet scheppe de mogelijkheid om da
bedrijven te vormen tot publiekrechtelijke
lichamen. In deze lichamen komen colleges
tot stand, waarin de vertegenwoordigers van
werkgevers en werknemers gelijkelijk zitting
hebben, en die onder toezicht van colleges
tot bescherming van het algemeen belang
de bevoegdheid bezitten:
A. Regelen te stellen voor arbeidsvoor
waarden en bedrijfspolitiek.
B. Recht te spreken over bedrijfs- en ar
beidsgeschillen.
C. De onder A. bedoelde regelen uit te
voeren.
De arbeidswetgeving in engeren zin en de
wettelijke arbeidersverzekering worden, voor
zooveel zij in verband met voortschrijdende
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie nog
noodig zijn, steeds meer uitgevoerd door de
publiekrechtelijk georganiseerde bedrijven,
de wettelijke arbeidersverzekering op terri-
terialen grondslag.
8. Krachtige bescherming van de grond-
pachters, vooral ten aanzien van de te be
talen pacht enden duur der pacht.
9. Artikel 123 van het Regeeringsregle-
ment in Oost-Indië worde ingetrokken.
Behartiging van de geestelijke en stoffe
lijke belangen van de hilandsche bevolking
in de beide Indiën, inzonderheid door krach
tige ondersteuning der missiën.
Ontginning der Indische hulpbronnen, !n
de eerste plaats ten voordeele van hen, die
aan die exploitatie arbeiden, en vervolgens
ter. bate van de Indiërs zelf.
Besprekingen omtrent de hangende kwesties.
Het bericht omtrent de komst te 's-Hage
van een drietal Belgische oiffcieele persoon
lijkheden (prof. Boucquin, baron Van Zuy-
len en de directeur-generaal van het depar
tement van Buitenlandsche Zaken De la
Ruelle) tot het houden van besprekingen,
heeft aanleiding gegeven tot verschillende
commentaren.
Van bevoegde zijde wijst men er op, dat
deze heeren hier niet zijn gekomen als ge
delegeerden der Belgische regeering, doch
dat zij in hun kwaliteit van deskundigen
hier met eenige Nederlandsche deskundigen
omtrent technische kwesties, waarbij beide
landen nauw zijn betrokken, van gedachten
zullen wisselen.
Intusschen verneemt de Tel., dat men in
welingelichte kringen deze besprekingen be
schouwt als de inleiding tot een mogelijke
nadere gedachtenwisseling, die, naar men
hoopt, zal kunnen leiden tot de definitieve
oplossing der verschillende kwesties, welke
nog tusschen Nederland en België hangende
zijn, eventueel met ferzijdelaling van het po
litieke element, dat aan sommige dezer is
verbonden.
De minister van Koloniën heeft in het
antwoord aan de Tweede Kamer nopens de
begrooting van Hoofdstuk IX der Staatsbe-
grooting geschreven, gevolg te hebben gege
ven aan de opmerkingen van de Bezuinigings
commissie, voor zoover zulks met een goede
uitoefening van den dienst bij zijn departe
ment vereenigbaar was. Bij alle waardeering
voor den nuttigen arbeid, dien de commissie
met grootere toewijding verricht, zou hij ech
ter een volledige opvolging van hare advie
zen en een' daarmede overeenkomstige ver
mindering van personeel, niet in overeen
stemming kunnen achten met zijn verant
woordelijkheid voor den goeden gang van
zaken. 1
De minister wil niet nalaten nogmaals in
herinnering te brengen, dat hij eigener be-
weging tot belangrijke inkrimping van per
soneel is overgegaan, zoodra de verminde
ring der werkzaamheden dit toeliet
Het voorstel tot verhooging der bezoldi
ging van den gouverneur van Curacao met
5000, waardoor het ambtelijk inkomen van
den landvoogd op 32,000 zal worden ge
bracht, houdt zegt de ministei, verband met
den snellen opbloei van gewest, welke een
belangrijke toeneming van uitgaven ter be
strijding van representatiekoster voor den
gouverneur ten gevolge heelt gehad, vooral
door de omstandigheid, dat de haven van
Willemstad {hans veelvuldige! door vreem
de oorlogsschepen wordt bezocht Bovendien
is met de zeer beduidende uitbreiding van
de scheepvaart een aanzienlijke •oeneming
van het vreemdelingenverkeer gepaard ge
gaan, welke omstandigheden mede haren in
vloed doet geiden op de ter zake van repre-
sentatiën ter lasten van den gouverneur ko
mende uitgaven
Vanwege den Centralen Bond van P, T.
en T.-personeel wordt gemeld:
Het bestuur van den Centralen Bond van
Nederlandsch Post-, Telegraaf- en Telefoon
personeel (C.B.P.P.) kwam dezer dagen in
vergadering bijeen ter bespreking van de
salarisregeling, zooals die thans aan de Ko
ningin ter goedkeuring is voorgelegd.
Breedvoerig werd stilgestaan bij de groote
teleurstelling, die zich van het lager en mid
delbaar P.T.T.-personeel meester heeft ge
maakt, nu zelfs het door de postale Com
missie van Overleg ter zake uitgebracht ad
vies niet is gevolgd. Behoudens enkele on
belangrijke correcties, in dc ontwerp-rege-
Iing aangebracht, heeft de Regeering haar
regeling, zooals die oorspronkelijk op ver
zoek aan de Commissie om advies werd ge
zonden; ongewijzigd gehandhaafd.
Het P.P. 1 .-personeel zal in verband hier
mede worden bijeen geroepen om tegen het
bot-afwijzend standpunt der Regeering stel
ling te nemen door in verscherpte mate het
Nederlandsche Volk in te lichten, alsmede
andere middelen te baat te nemen, die een
vertolking kunnen zijn van den verbitterden
geest, die het personeel heeft overmeesterd.
Mogelijk, ondanks groote moeilijk
heden.
Naar het Haagsche Aneta-kantoor ver
neemt, heeft het in luchtvaartkringen be
vreemding gewekt, dat in het groote co
mité voor de Vijf Werelddeelen-vlucht
geen zitting genomen is door de leden van
het comité van den vliegtocht Nederland
Indië, noch door vertegenwoordigers van
j den Marine-luchtvaartdienst.
De luitenant ter zee H. G. de Bruyne,
wiens opinie Aneta als zeevlieger over de
voorgenomen wereldvlucht gevraagd heeft,
deelde mede, dat het plan voor een Neder
landsche wereldvlucht ten zeerste moet toe
gejuicht worden. Indien het mogelijk zou
zijn het geld bij elkaar te brengen, om een
dergelijke onderneming met een redelijke
kans op succes te organiseeren, dan zou
het ons land tot eer strekken een poging te
wagen om een wereldvlucht te maken. De
goede naam, dien de Nederlandsche lucht
vaart in het buitenland geniet, zou daar
door nog verhoogd worden.
De moeilijkheden, die aan een tocht van
een dergelijke groote verbonden zijn, moe
ten echter niet te licht geschat worden. Het
reisverhaal van de onlangs beëindigde Ame-
rikaansche wereldvlucht geeft één opsom
ming van ondervonden moeilijkheden, welke
vaak onoverkomelijk schenen. Persoonlijk
bestaat er bij mij echter geen twijfel, of
het zal ook aan ons gelukken een. dergelijke
vlucht te maken. Indien de organisatie op
even grootscheepschë wijze wordt opgezet
als bij de Amerikanen, dan is er ook geen
enkele reden waarom dit niet zou gelukken.
Het is mij niet bekend, waarom in het
comité geen vertegenwoordigers zitting heb
ben genomen van de Marine en van den
Marine-vliegdienst. Ik begrijp dit niet.
Waar toch volgens de berichten de opzet is
den tocht te maken met een vliegboot en
het geheele traject over water wordt afge
legd, ligt het voor de hand, dat de beste
adviezen verkregen kunnen worden van een
zeevliegdienst. De navigatie, het bestek
maken op de lange trajecten, die buiten
zicht van den wal moeten worden gevlogen,
kan slechts door een zeeman geschieden,
terwijl de vliegers, die met' de boot op het
water in havens enz. moeten manoeuvreeren
uitstekende zeevliegers moeten zijn.
Protestvergadering te 's-Hertogcnbosch.
In een Zondagmiddag te 's-Hertogenbosch
op uitnoodiging van het plaatselijk comité
van actie samengesteld uit vertegenwoor
digers van negen organisaties n.l. A.R.K.A.,
R. K. Bond van Overheidspersoneel St. Pau-
lus, R. K. Bond van politiepersoneel St. Mi
chael, R. K. Bond van personeel bij P. T. en
T. St. Petrus, Bond van leeraren bij het R.
K. Middelbaar onderwijs St. Bonaventura,
R. K. Bond van directeuren en leeraren bij
het nijverheidsonderwijs, R. K. Onderwij
zersbond, R. K. Onderwijzeressenvereeni-
ging en R. K. Bond van Spoor- en Tram
wegpersoneel gehouden gewestelijke pro
testvergadering is, nadat het woord gevoerd
was door den heer van den Broek, bonds
voorzitter van St. Petrus uit Utrecht en
den heer van der Ligt, onderwijzer te
Boxtel, de volgende motie met algemeene
stemmen aangenomen
„De plaatselijke R. K. Centrale van Over
heidspersoneel te 's-Hertogenbosch in ver
gadering bijeen op 14 Dec. 1924 met ver
schillende vertegenwoordigers van gelijke
R. K. organisaties uit dezen kring
gehoord de besprekingen en gelet op het
feit, dat de Regeering terwille van den tij
delijk bestaanden financieelen nood blij
vende maatregelen ter verslechtering van de
positie van het overheidspersoneel heeft ge
nomen en eenmaal verkregen rechten heeft
teniet gedaan
overwegende, dat deze opvatting in strijd
is met het rechtsgevoel
betreurt ten zeerste, dat de regeeriftg ge
meend heeft deze maatregelen eenzijdig te
moeten nemen
sluit zich aan bij de actie van de R. K.
Centrale van Burgerlijk Overheidspersoneel
en verzoekt haar te blijven ijveren tot ophef
fing van bedoelde maatregelen
besluit deze motie ter kennis te brengen
van de R. K. Kamerfractie en bovengenoem
de Centrale."
LONDEN, 15 Dec. Hedenmiddag heeft
Austen Chamberlain zijn verwachte uit
eenzetting van de vooruitzichten op het ge
bied der internationale politiek gegeven.
Hij zeide, dat het hem een groot genoe
gen was geweest, deel te nemen aan de bij
eenkomst van den Raad van den Volken
bond.
Met de betrekking tot zijn besprekingen,
eerst' met den Franschen en daarna met den
Italiaanschen premier en verscheidene voor
aanstaande vertegenwoordigers van verschil
lende staten, zeide Chamberlain, dat deze in
den oprechten geest van den Volkenbond
zelf zijn gevoerd. Hij wees er ten eerste op,
dat het, met het oog op de verantwoorde
lijkheid, weike hij thans draagt, van ontzag
lijk voordeel is geweest in -persoonlijk con
tact te komen met de hoofden der regee-
ringen van Frankrijk en Italië; ten tweede,
dat hij met de ministers, die rechtsstreeks
verantwoordelijk zijn voor de buitenlandsche
aangelegenheden dier landen wederzijdsche
betrekkingen heeft aangeknoopt. Hij wilde
nadrukklijk verklaren, dat bij de besprekin
gen, hetzij te Parijs of Rome, het doel der
ministers, die hij- heeft ontmoet, steeds is
geweest, de moeilijkheden hunnerzijds uit
den weg te ruimen, geen moeilijkheden
voor andere volken te scheppen eu tot een
zoo nauw mogelijke samenwerking te ko
men, doch nimmer ten koste van de afwe
zigen. Hij geloofde, dat als er een steno-
g-aaf aanwezig was geweest en de wereld
had medegedeeld wat er bij deze besprekin
gen was geschied, de wereld gerustgesteld
zou zijn geworden door de houding der mi
nisters, die er bij waren betrokken.
Betreffende het standpunt der verschil
lende regeeringen ten opzichte van het pro
tocol van Genève verklaarde Chamberlain,
dat hij niet in de gelegenheid was eenige
meening namens de Britsche regeering ken
baar te maken, daar de eerste bijeenkomst
der Britsche ministers, waarin met de be
raadslaging over het protocol van Genève
een begin was gemaakt, pas den dag zelf
of den dag na zijn vertrek uit Londen heeft
plaats gehad. Hij had reeds het een en an
der vernomen, doch kon geen aanwijzing
f-even .o^t-ent de houding der Britsche re-
peering cf zij de verwerping of de aanvaar
ding van een amendement, de vervanging
van het protocol of iets anders.
Evenmin bad hii ove-
intergeallieerde
schulden gesproken. ,,Ik heb niet de pre
tentie, dat wij groote feiten hebben beslo
pen," verklaarde bij, „doch elkeen heeft ziin
best gedaan, een samenwerking tot stand te
brengen in de gemeenschappelijke belan-
£en."
Daarna besprak Chamberlain de kritiek
van Trevelyan, minister van onderwijs in
'ml kabinet-MrcDonald, oo de politiek der
nieuwe regeering ten opzichte van Egypte
en Rusland. Hij zeide in Genève tal van
gelukwenschen te hebben ontvangen met de
houding der regeering in de Egyptische cri
sis en hü weet dat. deze houding de instem
ming heeft van de buitenandscha kolonies
in Egypte, voor welker bescherming Enge
land verantwoordelijk is. Hii huid* jets aan
uit de mededeeling, welke MacDonald aan
7»<slo»! nasia z<-nd en zeide, dat deze mede
deeling de grondslag was van de geheele po-
,:-k der regeering in Egypte op dit oogen-
blik.
Hij bracht hulde aan de zuiverheid van
de door MacDonaH ti'dens en na zijn be
sprekingen met Zaghloel pasja te Londen ge
volgde lijn.
Hij betoogde, dat de moord op Sir Lee
Stack het' hoogtepunt was van een langduri
ge agitatie, die door Zaghloel pasja en
zijn naaste omgeving aangemoedigd was.
Toen hij zijn ambt aanvaardde besefte hij,
dat deze toestand niet lang meer kon voort-
J"-en. De moord noopte tot onverwijld han
delen.
Chamberlain herinnerde er aan dat de
mededeeling, welke destijds bij het herstel
van Egyp'e's onafhankelijkheid aan alle
buitenlandsche mogendheden werd gezon
den, verklaarde, dat het einde van het
Britsche protectoraat over Egypte geen
verandering bracht in de status quo der an
dere mogendheden in Egypte zelf. Deze me
dedeeling en de onafhankelijkheidsverkla
ring, waarin Engeland de regeling van ver-
srheiJene ovnte" tot nader overieg voor
behield, zijn het Charter van Engelands hui
dige positie in Egypte. Zij vormen den
"-ondslag en de hcoo van de politiek der
Britsche regeering. De positie van Enge
land is zeer speciaal en brengt als zoodanig,
c-twI" vmmliebtintfen mede: de Britsche
belangen zijn van groote beteekenis voor de
wereld en van vitale beteekenis voor bet
Britsche Rijk. De regeering koestert niet
den wensch in te grijpen in de onafhankelijk
heid, welke zoo kort geleden aan Egypte is
verleend. Hetgeen de Egyptische regeering
g'-v-aagd. is dat zü trr) pn ni<>t tegen Ac
Britsche regeering zal arbeiden, dat zij zich
zal kwijten van de plichten, die aan elke
regecrina in bet gebied van het Britsche Rijk
'itn oogelegd en voor welker nakoming de
Britsche regeering z,ich tegenover bet
buitenland verantwoordelijk heeft ges'eld.
Indien de Fgvptisohe regeering haar pFcbt
doet, zal zij geen betere en loyaler vrienden
jiti de -..'--mg en het volk van Groot-
Briiannië hebben.
Tpr. onzjrbt" van dp kwes'ie of Ac
Egyptische aangelegenheid al of niet aan
den Vo'kenbond moet wo-^en voorgelegd,
zeide Chamberlain dat de Bri'schc en de
huidige Egyptische regeering in vriendschao-
pelüke verhouding staan tot elkaar en dat
hii hp-mfr\ ft»! de aang•Ivenheid oo een
voor bei-te zijden bevredigende en vrierd-
schappeliike wijze zal worden geregeld. Kr
bestaat daarom geen aartleiding om den Vol
kenbond. er in te kennen en er staat niets
in het Covenant dat de interventie van den
zulkp aangelegd-boden ei«rht. In
tegendeel, er is een artikel, dat juis' een
speciale regeling, zooals er tusschen Enge
land en Egvpte bestaat, erkent.
Aangaande het irrigatiestelsel van Gezirah
ve-klaarde Chamberlain, dat niemand, be
halve een dwaas, ooit heeft verondersteld,
dat de Britsche regeering voornemens was
Egypte door droogte uit te hongeren. Dit
is nooit in de gedachte van Lord Allenby of
in die van de Britsche ministers opgekomen.
Indien de Britsche regeering tegenover een
welgezinde 'Egyptische regeering staat om
te onderhandelen, een .regeering, die zich
loyaal houdt aan de voorwaarden, waarop
de Britsche samenwerking is gebaseerd, dan
zal zij haar uitnoodigen mede te doen aan
hef orde-enek naar hef beschikbar water
voor Soedan, na ruimschoots met Egypte
rekening te hebben gehouden; zij zal voorts
voorstellen, dat de voorzitter van deze
commissie van onderzoek, waarin Egypte en
Soedan resp. vertegenwoordigd zouden zijn,
"it geheel neutrale zijde zal worden geko
zen.
Sprekende over den brief van Zinowjew,-
zeide Chamberlain, dat de regeering hem
het eerst uit een bepaalde bron had ont
vangen, en dat zijn geheele loop, van zijn
oorsprong tot het oogenblik, waarop hij de
regeering bereikte, bekend is.
De mededeeling van het bestaan van den
brief was daarna door de regeering ontvan
gen uit een andere bron, geheel onafhanke
lijk van de eerste, en uit een derde en vier
de, wederom geheel onafhankelijk van de
anderen.
Omtrent de authenticiteit van 't document
zijn overtuigende bewijzen ontvangen.
De onderhandelingen, welke geruimen tijd
zijn gevoerd met betrekking tot het gebruik
van het water van de Gash, die door de Ita-
liaansche kolonie Eritrea in Soedan stroomt,
zün in gunstiger zin beëindigd. Nadat de,
aangelegenheid gedurende eenlgen tijd door
de Britsche er Italiaansche regeeringen was
besprokeh, was zij aan de gouverneurs-
generaal van Soedan en Eritrea voorge
legd, die de vorige week in Kartoem nota's
hebben gewisseld, welke de termen der
overeenkomst inhouden. De onderhandelin
gen, ofschoon langademig, zijn steeds op
de meest vriendschappelijke wijze gevoerd.
BERLIJN, 15 Dec. Het Rijkskabinet is
vandaag afgetreden. Rijkskanselier dr. Marx
begaf zich vanmiddag om half vijf naar
president Ebcrt om hem van de demissie
van bet kabinet mededeeling te doen. *De
rijkspresident heeft het ontslag aanvaard
en den rijkskanselier verzocht tot de vor
ming van een nieuwe regeering de ioopen-
de zaken te willen afdoen.
Reeds morgen zal Ebert de leiders der
partijen ontvangen, teneinde met hen ver
schillende mogelijkheden van een regee-
ringsvorming te bespreken. Naar wij hoo-
ren, is het niet uitgesloten, dat de rijks-,
president reeds Woensdag een kabinetsfor
mateur zal benoemen, waarschijnlijk echter
eerst in den namiddag als de fractie van
het Centrum vergaderd heeft. In geen geval
zal Ebert een sociaal-democraat opdragen
bet kabinet te vormen, daar hij van mee
ning is, dat het niet aankomt op de rela
tieve grootte van de verschillende fracties,
maar op de mogelijkheid van een coalitie
vorming. Men acht het waarschijnlijk, dat
hij iemand uit de rijen van de Duitsche
Volkspartij of van het Centrum zal kiezen.
Tot welke van beide groepen hij zich het
eerst zal wenden, is nog niet bekend,
In goed ingelichte kringen verzekert men,
dat Ebert, zoo het nóch een vertegen
woordiger van de Duitsche Volkspartij,
nóch iemand van het Centrum zou geluk
ken een kabinet bijeen te krijgen, zich zal
wenden tot graaf Lerchenfeld, den vroege-
ren Beierschen oremier, die tot de Beiersche
Volkspartij behoort. Voor het geval alle
pogingen mislukken, zou Ebert in het uiter
ste geval iemand, die buiten de partijen
staat, opdragen een kabinet te vormen.
DE NIEUWE RIJKSDAG,
BERLIJN, 15 Dec. De nieuwe Rijksdag
komt vermoedelijk op 5 Januari bijeen.
PARIJS, 15 Dec. Gauvain verzekert in het
„Journal des Débats", dat de Fransche re
geering geen nota heeft gezonden aan de
Spaansche regeering betreffende Marokko,
doch slechts onderhandelingen begonnen is.
Het is weinig waarschijnlijk, dat deze met
de huidige regeering tot een resultaat zul
len leiden. Het is de vraag of het Directo
rium een beslissing zou' durven nemen in
zake den afstand der ontruimde zóne en of
een latere regelmatige regeering een derge
lijk besluit eventueel zou ratificeeren. In elk
geval moet Frankrijk op 't oogenblik uiterst
voorzichtig zijn en niet luisteren naar de
genen, die thans een bezetting van het Rif
gebied prediken. Dit zou eenerzijds enorme
technische moeilijkheden medebrengen en
anderzijds het gevaat van het opnieuw op
laaien van den vreemdelingenhaat in geheel
Marokko Daarom moet Frankrijk zich er
vooreerst toe bepalen waakzaam te blijven
en eventueele invallen af te slaan. Mocht
Spanje geheel tekort schieten dan kan nie
mand Frankrijk het recht betwisten voor
eigen veiligheid te zorgen door de bezetting
van strategische punten op de in de be
staande overeenkomsten slechts vaag aan
geduide grens, Maar elk verder gaan zou
gevaarlijk zijn.
LONDEN, 15 Dec. Officieus wordt be
vestigd, dat de Britsche regeering de ge
beurtenissen in de-Spaansche zóne van Ma
rokko met groote aandacht volgt en dien
aangaande voortdurend overleg pleegt met
de Fransche regeering.
Men verwachtte, dat Chamberlain heden
avond in het Lagerhuis over deze quaestie
een verklaring zou afleggen, hetgeen echter
op dit oogenblik nog niet is geschied.
PARIJS, 15 Dec. Er wordt bevestigd, dat
er sedert eenige dagen in Madrid besprekin
gen plaats hebben tusschen de Spaansche
regeering en het Fransche gezantschap te
Madrid betreffende de ontruiming van de
Spaansche zóne in Marokko.
PARIJS, 15 Dec. Het bulletin omtrent
den gezondheidstoestand van Herriot zegt
dat dc nacht gunstiger is geweest ondanks
eenige pijn.
Hedenochtend heeft Herriot de ministers
van oorlog, handel en landbouw, alsmede
prof. Pinard, Kamerlid voor Parijs, ontvan
gen.
LONDEN, 15 Dec. De nieuwe Fransche
gezant, de Fleuriau, is gisteren te Londen
aangekomen en heeft vandaag zijn werk
zaamheden aangevangen
Het orgaan van de Duitsche soc. partij, de
„Vorwarts", gaat in op een mededeeling van
de „Daily Mail", volgens welke spoedig een
proces zal worden gevoerd tusschen de Duit
sche firma Krupp en de Engelsche firma Vic
kers over de betaling van een reer groot
bedrag, hetwelk Krupp van de Engelsche
firma eischt op grond van een overeenkomst
van 1902, waarbij de firma Vickers zich be
reid verklaarde Krupp een tantième te ge
ven voor eiken zuude» voor een granaat,
welke volgens de ontwerpen van Krupp (bij
Vickers) werden gemaakt. Bij het uitbreken
van den oorlog staakte Vickers de betalin
gen. Zij beroept zich op art. 299 en 306 van
het vredesverdrag, volgens welke alle ver
dragen tusschen tijdens den oorlog vijan
delijke mogendheden doot het uitbreken van
den oorlog opgeheven zijn
Gebruik tusschen de verschillende landen
vóór den oorlog was het. betoogt de „Vor
warts", elkaar wapens en munitie te leveren
Maar het grenst aan het ongeloofelijke, wan
neer men nu hoort, dat een Duitsche firma
eenige jaren na den oorlog een actie instelt
tegen een Engelsche firma om op grond van
een oude overeenkomst haar deel op te
eischen aan de oorlogswinst van den Engel-
schen munitie-aanmaak Mei Engelsche gra
naten zijn duizerden soldaten gedood. De
firma Krupp vraagt voor elk schot een tan
tième
ESSEN, 15 Dec Naai aanleiding van de
berichten nopens het proces Krupp-Vickers
deelt de firma Krupp ons in antwoord op
een vraag het volgende mede'
Het betreft bier aanspraken, welke de fir
ma tegen Vickers in verband met het vre
desverdrag en de rijkswet inzake de veref
fening van schulden deed gelden en op grond
grond daarvan moest doen gelden Toen Vic
kers de aanspraken bestreed werd op ver
zoek van en in nauwe samenwerking met de
betrokken rijksautoriteiten en in nauwe sa
menwerking met de betrokken rijksautori
teiten een aanklacht ingediend bij het
Duitsch-Engelsche gemengde scheidsge-
reebtshof Zelf heeft de firma Krup bij den
afloop van dit rechtsgeding, dat alleen maar
onder haar naam wordt gevoerd,, geen be
lang, aangezien volgens genoemde wet 99
pet der eventueele ontvangst aan het Duit
sche Rijk komen, welks belangen de eenige
maatstaf zijn geweest bij het indienen der
aanklacht
VEEMARKT TE ROTTERDAM,
Prijsnoteering van Dinsdag 16 December.
Vette koeien le kw 65, 2e kw. 53, 3e kw.
38; vette ossen le 60, 2e 50, 3e 38; vette
stieren 54, 46, 37; vette kalveren 130, 115,
95. Alles in centen per Kg, Nuchtere
kalveren 24, 16; nuchtere kalveren 35, 28
(voor de fokkerij) biggen 14, 8; paarden
385, 165; kalfkoeien 500, 415; melkkoeien
480, 340; vaarzen 285, 185; pinken 190, 105;
graskalveren 130, 60. Alles in guldens, per
stuk.
Vette runderen, aanvoer ruim, handel ma
tig, prijzen iets stijgend. Vette kalveren
kleine aanvoer, vlugge handel, hoogere prij
zen. Graskalveren voldoende aanvoer, han
del redelijk. Nuchtere kalveren flinke aan-
vccr, vlugge handel, hoogere prijzen. Stieren
weinig aangevoerd, geringe vraag. Fok- en
melkvee minder aangevoerd, handel stil.
Paarden kleine aanvoer, handel vrij goed.
Biggen kleine aanvoer, stille handel. Mager
vee beperkte aanvoer, handel lusteloos.
ROTTERDAM, 15 Dec. Aardappelen
Zeeuwsche bonte f 5.406, id. blauwe f 5.40
6, poters f 3.254, Zeeuwsche eigenhei
mers f 5.40—5.80, blauwe eigenheimers
f 5.255,75, Brielsche eigenheimers f 5.80
6.25, bravo's f 5.506, Redstar f 4.50—
4.80.
Eieren. Zeeuwsche en Overmaasche f 10
—13.
Fijne 2aden. Lijnzaad voer f 2224, zaai
f 2729, mosterdzaad bruin f 6875, idem
geel f 30—33 blauw maanzaad f 4244, kar-
wijzaad f 3840, koolzaad f 2728, kana
riezaad f 2326, zonnebloempitten f 1819
Ajuin met geringen aanvoer, groote f 4,
kleine f 6—6.25.
Vee. Ter markt waren aangevoerd 424 vet
te runderen, 137 vette- en graskalveren, 2002
schapen of lammeren, 1094 varkens. De prij
zen waren als volgtkoeien le kw. 115—
125 ct., 2e kw. 110100 ct., 3e kw. 9585
ct., ossen le kw. 102%122%, 2e kw.105
95 ct., 3e kw. 9080 ct.kalveren le kw.
190220 ct., 2e kw. 175150 ct., 3e kw.
125120 ct.schapen le kw. 95—100 ct.
2e kw. 8575 ct., 3e kw. 6555 ct. lam
meren 110120 et. varkens le kw. 8484
ct., licht soort 72—78 ct., alles per Kg.
Vet vee met redelijken handel, prima kw.
iets boven noteering. Vette kalveren ook re
delijk verhandeld, prijzen duur. Varkens met
redelijken handel tot stationaire prijzen.
AMSTERDAM, 15 Dec. Aardappelen.
(Bericht van den makel. Jac. Knoop.) Zeeuw
sche Bonte f 66.30, id. Blauwe f 5.756,
id. Eigenheimers f 6, id. Bravo's f 5.50, id.
Industries f 5.50, id. Roode Star f 4.70
5, id. Blauwe Eigenheimers f 5.505.75,
Geldersche Roode f 4.60, id. Bravo's
f 5.755.90, Friesche Borgers f 5.906, id.
Blauwe Borgers f 5.50, Zeeuwsche Eigen
heimer poters f 4.25—4.75, id. blauwe
poters f 3.253.50, id. bonte poters f 3.25
3.50, Hillegommer Zandaardappelen f 6.50
7, Drentsche Eigenheimers f 3.254, id.
Roode Star f 33.25 per hl.
AMSTERDAM, 15 Dec. Vee. Ter markt
waren aangevoerd 530 vette koeien, prijzen
le qual. f 1.20—1.30, 2e qual. f 1.05—1.20,
3e qual. f 0.851.05 p. kg; 100 melk- en
kalfkoeien f 375525 p. st.; 46 vetth kal
veren le qual. f 1.151.25, 2e qual. f 1.05
1.15 p. kg; 60 nuchtere kalveren f 1427,
277 schapen f 4655 per stuk; 637 vette
varkens. Holl. le qual. f 0.960,98, 2e qual.
f 0.94—0.96; Overz. en Geld. le qual. f 0.96
0.98, 2e qual. f 0.94—0.96 per kg; 33 paar
den f 150—300.
APELDOORN, 15 Dec. Eieren. Aanvoer
10.000 stuks. Prijzen f 8 a 13, gemiddeld
f II. Handel gewoon.
AXEL, 13 Dec. Granen. Ter markt werd
betaald voor tarwe f 13.50, rogge f 11.50,
gerst f 14, haver f 11.50, erwten f 17.
OUDEWATER, 15 Dec. Kaasmarkt. Aan
voer 56 wegens, inhoudende 2520 stuks, we
gende 12600 Kg. le soort 5760, 2e idem
5761; rrksmerk 6165. Handel traag
ALKMAAR, 15 Deo Vee Aanvoer: 43
koeien (vette) 180500, 5 vette kalveren
130—180, id. per K.G. 1.70—1.90, 19
nuchtere id. (slacht-) 12—34, 9 schapen
(vette) 3841, 994 vette varkens, per K.G.
zware varkens 0.780.82, zouters 0.68
0.74, Londensche varkens 0.680.72.
BOVENKARSPEL (Station). 15 Dec. Uien,
groote gele 3 103.40, drielingen 5.65
5.90, per baal Aangevoerd 75 baal, le bloem
kool 19.50—24.50, 2e td. 6—11.75, 3e id.
1.703 per 100 stuks. Aangevoerd 2930
stuks. Roode kool 3.30430, gele kool
2.303.60 per 100 K.G. Aangevoerd resp.
10450, 6200 K.G Spruitkool 2.953.50 per
15 K.G Aangevoerd 30 zak.
EDE, 15 Deo (Weekmarkt) Eieren 10
12.50 per 100 st. Biggen f 1016 per stuk.
Aangevoerd 25.000 e'eren. 75 biggen.
GORINCHEM, 15 Dec Vee Op de vee
markt waren aangevoerd: 229 koeien, 6
nuchtere kalveren, 98 overloopers, 326 big
gen. Men besteedde voor: kalfkoeien 425
500, melkkoeien 320425, kalfvaarzen
200275, pinken 100150, nuchtere
kalveren fok 1822. Idem export 12
18, Overloopers J 2035, biggen 616.
Boter 1.45—1.50 per KG
Eieren 0.10%011 per stuk.
Aanvoer redelijk, handel werriig
KAMPEN, 15 Dec (Weekmarkt) Eieren
aanvoer 10.000 stuks, 1213 per 100 st
Boter 2.70 per K.G. kippen 1.802.25,
konijnen 2.503.25 per stuk, Russchen
matten 10—12 per rol
NIJMEGEN, 15 Dec. (Weekmarkt). Var.
kens. Aanvoer 121 vete varkens, k.g.
3438 ct., 557 biggen, per stuk 813,
Handel vlug.
Vee. Aanvoer 33 vette koeien, per k.g.
56—60 ct., 8 vette kalveren 54—62 ct., 118
nuchtere kalveren f 1527, 10 schapen
27—38. Handel matig.
Eieren. Aanvoer 20.000 ldpeicren, per
100 stuks 11—12.
ROERMOND. 15 Dec. Eieren. Aanvoer
209.009 stuks. Hoogste prijs 14.70, middel
12.35. laagste 10.—.
TIEL, 15 Dcc. Fruit. (Tielsche Veilrngs-
vereeniging.) Goudreinetten 8—18 ct., belle
fleur 715 ct., Bergemotten 47 ct., stoof
peren 36 ct., ijsbonten 46 ct., zoete ap
pels 814 ct., alles per k.g.
TIEL, 15 Dec (Weekmarkt.) Varkens.
Op de markt waren aangevoerd 245 var
kens en 239 biggen Prijshoudend; varkens
f 20- -80, biggen 616.
Vee. Op de markt was vel vee matig aan
gevoerd, handel vlug, prijshoudend. Vet vee,
le kwal 57%60 ct., id 2e kwal. 52%
75% ct per k.g. Kalfvee, weinig aange
voerd, redelijken handel. Kalidragende koei
en 350440, vaarzen 330420 Fokvee
weinig aangevoerd, handel flauw; bokkelin-
gen 170—220, kalveren ..iet aangevoerd.
Granen. Tarwe ruimde bij minder aan
voer langzaam op. Haver moeilijk verkoop
baar, Rogge was beter te plaatsen. Groene
erwten worden weinig verkocht; houders
willen tegen de genoteerde prijzen veelal
niet afgeven. Voederartikelen onveranderd.
Tarwe 10 50-12.25; rogge 8.50—9; gerst
f 7—8, haver 4.50—6.25, groene erwten
11—14, gele id. 11—14, alles per H.L.
Boter en eieren Boter, aangevoerd
25 k.g., was iets lager en deed van 22.50
per k.g. De 40.000 stuks eieren werden ver
handeld tegen 1112% ct., dus iets lager
dan vorige week Eieren van pas beginnen»
de hennen deden 78 ct. per stuk.
IJMUIDEN. 15 Dec. Heden waren aan
de markt de vangsten van 20 stoomtrawlers.
De prijzen waren als volgttarbot 2.302,
tongen 2.301.45 per kg griet 59—
34, gr. schol 3330, md. id. 3733,
zetschol 4738, kl. schol ƒ3129, 25
9.50, scharren ƒ26—15 p. 50 kg; roggen
ƒ32—15 per hoop; vleet ƒ9.50—0.95 per
stirk makreel 26, pieterman en poon 22
10, gr. schelvisch 5950, mid. id. 5240,
kl. md. id. 40—29, kl. id. 2618168
per 50 kg kabeljauw 8870 per 125 kg
gr. gullen ƒ34—24, kl. id. ƒ2110.50,
wijting 14—6 per 50 kg.
IJMUIDEN, 15 Dec. Het Fransche
stoomschip „Castor" kwam hier van Bou
logne binnen met 2152 kisten versche haring
e 451 kisten versche makreelen. De stoom
trawler IJM. 80 (Hasenkamp) kwam even
eens van Boulogne binnen met 700 kisten
versche haring, bestemd voor doorvoer
naar Duitschland.
•VLAARDINGEN. 12 Dec. Binnen van
de haringvisscherij VL. 208. 34 lastVL.
80, 32 last VL. 103, 38 lastVL. 167, 32
lastVL. 93, 1 lastSCH. 447, 5 last j
SCH. 210, 7 last.
WINSCHOTEN, 15 Dec. (Weekmarkt.)
Aangevoerd waren 38 paarden, 358 varkens,
151 schapen en 6 geiten. Prijzenwerk
paarden 125175, slachtpaarden 80—»
125, biggen 1015, loopvarkens 1525,
^udc varkens 60100, drachtige varkens
70115, vette varkens 3438 ct., Londen
sche varkens 3132 ct., zouters 3235 ct.,
alles per kg, drachtige schapen 2836,
vette schapen 3548, vette lammeren 26
36, weidelammeren ƒ1625, geiten ƒ8
15. Lager noteerden 2e soort drachtige
schapen loopvarkens 2e soort oude var
kens, 2e soort drachtige varkens en vette
varkens. Hoogere prijzen brachten op de
beste vette schapen, dito vette lammeren,
de beste Londensche varkens, de beste
zouters, de beste oude varkens, eerste soort
drachtige varkens, terwijl de beste werk
paarden en tweede soort slachtpaarden
belangrijk hooger noteerden. Tegen on
geveer gelijke prijzen werden omgezet de
beste drachtige schapen, tweede soort vette
schapen, tweede soort vette lammeren,
tweede soort weidelammeren, biggen,tweede
soort Londensche varkens, tweede soort
Zouters, geiten en tweede soort wei kpaarcen.
Handel redelijk.
VOLENDAM, 13 Dec. De .Zuiderzee-
visscherij was in de afgeloopen week zeer
schraal. De spieringaanvoer was slechts en
kele vierlingen per span. Men besteedde van
f 2.25 tot f 4.50 per vierling. Haring is er niet
aangeroerd. Garnalen golden f 4 per lit, bot
35—41, ct., hoekschar 28—31 ct. per-pond.
ENKHUIZEN, 14 Dec. In de afgeloopen
week waren de uitkomsten der Zuiderzeevis-
scherij weinig loonen-d. Uit de vangsten bleek
wel, dat er weinig visch (haring) in zee aan
wezig was. Toch hadden de vangsten aan
merkelijk beter kunnen zijn, als er meer wind
was geweest. De totale vangst van Zuiderzee-
visch bedroeg 1200 pd. hoekbot, 8576 stuks
reepharing en 600 pd. hoekschar. Dc haring
gold f 14.65—19.40 per tal, de bot f 19.95—
27.75, de schar f 17.10—23.05 per 50 kg.
IJMUIDEN, 13 Dec. Heden kwam hier
van Yarmouth binnen de Duitsche stoom-
treiler S. D. 60 (Johannes Vester) met 20 le
dige kisten en 150 ledige vaten. De Duitsche
stoomtreiler Kehdingen arriveerde hier van
Gr. Yarmouth met 17.000 kg. versche haring.
URK, 15 Dec. In de afgeloopen week zijn
hier door 10—24 vaartuigen per dag aange
voerd 1000 stuks Zuiderzeeharing prijs
f 10.5015 en 15 tal sprot f 0.55—0,68 per
tal 9040 pond spiering f 2.753.60 kuil,
f 8—9 netspiering per 100 pond 171 man
den garnalen f 1.25 per mand.
De uitkomsten der visscherij langs de
Noordzeekust zijn verleden week voor de
Urker vloot ondanks meestal zeer mistig
weder over het algemeen zeer voldoende,
voot een deel ruim geweest. De motorbotters,
die bij Terschelling gekord hadden, be-
somden f 150200, maar ook f 300—500.
Van de botters, die ter hoogte van IJmuiden
naar sardijn en haring vischten met de dwars-
kuil, besomdeu velen f 200350 per vaar
tuig anderen, die de groote of wonderkui
aan boord hadden en benuttigden, besomden
zelfs tot f 8001200 per span, dus f 400
600 per vaartuig. Er waren echter ook kuilers,
wien alles tegenliep, hetzij door geringe vang
sten of prijzen.
De postdiefstal van 37000 gulden voor
twee jaren te Kerkrade gepleegd, en waarvan
de beide daders, twee Duitschers voor enkele
maanden werden gearresteerd en tot vol
ledige bekentenis gebracht, zal Maandag 22
December voor het gerecht te Aken worden
behandeld. Voor deze zaak bestaat in de
streek veel belangstelling.
De hooge Raad behandelde de cassatie
beroepen van J. B. en G. J. M. van het R.
tegeri arresten van het gerechtshof te Arnhem,
die de rechtbank te Almelo wegens opruiing,
in een vergadering van communisten tijdens
het conflict in de textielindustrie in Twente,
heeft veroordeeld tot resp. 5 en 4 maanden ge
vangenisstraf met aftrek van voorarrest,
In hooger beroep legde het hof te Arnhem
resp. 4 en 2 maanden op, ook onder aftrek
dér voorloopige hechtenis.
Een groot aantal cassatiemiddelen is toe
gelicht door mrs. Laman Trip, de Jong en de
Leeuwe.
De procureur-generaal nam onmiddellijk
conclusie en kon door bijzondere omstandig
heden de voorgedragen middelen nier nader
beschouwen, in verband met het feit, dat
uit het proces-verbaal van de zitting der
rechtbank niet blijkt, dat een getuige, die
bezwaar had tegen het afleggen van een eed,
wel de belofte heeft afgelegd. Het onderzoek
is deswege dus reeds nietig. Hij concludeerde
tot vernietiging van het arrest en verwijzing
van de zaak naar een aangrenzend hof.
Uitspraak 12 Januari.
