1 v-K
hoest :Anaa
BERICHT.
DE SPAARMEBAN&
Gebakken uit HET BESTE MEEL,
Bestrooid met 'T ALLERFIJNSTE,
Smaakt FranfcerTs KERSTBROOD DELICIEUS,
Van 't grootste tot het kleinste!
Men proeft er prima boter uit,
Rozijnen en sucade
Daardoor komt FRANKEN'S KERSTBROOD weer
De KERSTVREUGDE te stade!
Ingezonden mededpelingen
a 60 cents per regel.
Als U A
Ongegronde geruchten
over een vergiftigingsgeval
BURGERLIJKE STAND.
De Brusselsche Bank-zaaK.
TOONEEL.
Haar groote dag.
H. Fokker t.
Jaarboekje voor Katholiek
Haarlem.
Personalia.
Tentoonstelling uit den Stedelijken
Atlas.
De Winkelsluiting.
Wisselkoersen en koersen
van Bankpapier.
De Werkloosheid.
De Haarlemsche Bachvereeniging.
Dagelijks worden abonnementen
en advértenties (Vraag- en Aanbod
advertenties vooral) ook aangeno
men aan de hier onder vermelde bij
kantoren:
Raadhuistraat 30,
Overtonweg 7,
Pieter-Kies-
115,
P. van O dijk
Heemstede.
W. Molenkamp.
Schoten.
C. van der Vlugt,
straat 28, Haarlem.
L. van Berke'. Burgwal
Haarlem.
W. P. van Eekhout, Breestraat 30,
Haarlem.
C. J. Paauw, Koningstraat 11.
Haarlem.
J. Th. Elliger<c E m o s t r a a t 1
Haarlem.
H. Coebergh, Ged. Oude Gracht 74,
Haarlem.
P. F. Verhoogd, Leidschevaart 144,
Haarlem.
E. A. J. Doornbach, Leidsche.
straat 46, Haarlem.
Fa. Zomer, Gen. Cronjéstraat 99,
Haarlem.
M. Overtoom. Assendelverstraat
40a rood.
Natuurlijk worden abonnementen
en advertenties tevens aangenomen
bij al onze agenten en bezorgers.
DE ADMINISTRATIE.
98 3 U
-
GEMENGD NIEUWS.
Vliegtuigen om de dakgoten
af te zoeken.
70 jaar getrouwd.
Groote brand voorkomen.
Een ernstige scheepsramp.
De juweelendiefstal te Londen.
Het geval van den zwerver
te Baarn.
Mislukte verpachting.
Hoe genoeglijk rolt het leven.
Een ondankbaar mensch.
Vooral in termijnen
Een ernstige treinontsporing
in fndië
Een onaangenaam geval.
KUNST EN KENNIS.
Otio Mengelberg, f
Hoeveel steenkool is er nog?
LAATSTE NIEUWS.
De staking in de Belgische
metaalnijverheid voorloopig
afgewend.
De financieele conferentie
te Parijs.
De Spaansche troepen verlaten
Marokko.
De ontruiming der Keulsche
zone
De revolutie in Albanië.
De leening ten behoeve der
Griekse he vluchtelingen.
De toestand in Ckina.
De opstand in Albanië.
De toestand in Marokko.
De Amerikaansche vloot.
Gomper's begrafenis.
Koude in de Ver. Staten.
I
Doos 60-SM Bij 4pol-ken Drogisten.
In Vogelenzang en Bennebroek loopen,
naar wij vernamen, wilde geruchten over 'n
geval van vergiftiging, dat in Vogelenzang
zou hebben plaats gehad. Een ingezetene
ran dit dorp zou door een huisgenoote zijn
vergiitigd. Er zouden zelfs arrestaties heb
ben plaats gehad. Wij kunnen, na gedane
informaties, mededeelen, dat de geruchten
onjuist zijn, zoo zelfs, dat de politie, na in
gesteld onderzoek, geen aanleiding heeft ge
vonden eenige maatregelen te nemen en
het onderzoek zelfs staakte.
Wegens den omvang, die de praatjes ge
nomen hebben, meenden wij goed te doen
deze tegenspraak te plaatsen
Geboren: 15 Dec.: z. van A. Schultlieiss-
Massee; 16 Dec. d. van J. E. de" Vendt-
Gerritsen; 17 Dec.; d. van M. C. Urbanowitz-
Nichot; z. van J. L. v. Zwieten-Xuil.
Ondertrouwd; 18 Dec. C. v. Soclingen en
A, G. Kruijer.
Getrouwd; D. A. v. Ringelestein en A. A.
Piepers; P. A. Wezenbeek en T, Folker-
sma; J. A. C. Sercdino en M. S. Verzijlberg;
W. v. d. Leek en R. C. Arnoldt.
Overleden; 17 Dec. A. J. Reijgwart, 61 j.,
M. v. Heemskerkstraat; H. Fokker, 73 j„
Kleine Houtweg.
De beide beklaagden door het Haagsch
Gerechtshof vrijgesproken.
Het Haagsche Gerechtshof heeft heden ar
rest gewézen in de zaak van H. W. en W.
P., handelsagenten respectievelijk wonende
te Schoten en te Middelburg, directeuren
van het bijkantoor der Brusselsche Bank te
Middelburg. Eerstgenoemde beklaagde was
door de Middelburgsche Rechtbank wegens
oplichting en verduistering veroordeeld tot
2 jaar en 6 maanden gevangenisstraf, met
aftrek van de preventieve hechtenis, terwijl
dc tweede beklaagde van alle hm ten laste
gelegde feiten was vrijgesproken.
Het Gerechishof heeft thans beide beklaag
den vrijgesproken.
Zondag 21 December a.s. geeft dc N. V.
Het Schouwtooneel, Directie: Adr. van
der Horst Jan Musch in den Stadsschouw-
ourg te Haarlem de eerïte opvoering van
„Haar groote Dag" tooneelspel in 3 bedrij
ven door A. H.H. jt. Feen.
Dit stuk dat een repertoire was van de
vroegere Kon. Ver. Het NederL. Tooneel, is
door den auteur geheel opnieuw bewerkt
voor „Het Schouwtooneel."
fn den ouderdom van 73 jaar is alhier
«verleden de heer Herman Fokker, wonende
aan den Kleinen Houtweg, vader van den
bekenden vliegenier en vliegtuigbouwer.
Jarenlang was de heer Fokker in Indiè
een bekende figuur waar hij een koffie
plantage had. Sinds lang woonde de heer
Fokker als ambteloos burger in Haarlem,
waar velen den stoeren man, die immer
blootshoofds door de stad ging, zullen ken
nen. Hij deed veel aan sport en was een he
iend schaker en biljarter.
Naar wij vernemen zal het Eerste Jaar-
«oekje voor Katholiek-Haarlem binnen en
kele dagen verschijnen Het belooft een in
teressant boekje te worden, dat een volledig
overzicht geeft van alle Katholieke Instel
lingen hier ter stede. Hoeveel van die Ge
organiseerde Instellingen zijn er wel, denkt
U? Wij weten het ook niet Maar de Redac
teur van het boekje de heer Jos Lobel, ver
zekerde ons, dat de „Roomsche Rijkdom" op
dit gebied, verrassend is. De prijs van
het boekje zal laag zijn.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL.
—eden slaagde te Delft voor het inge
nieurs-examen voor werktuigkundig inge-
nieuur, onze stadgenoot de heer A. C Gerb*er.
De heer H. E. Knappert, gemeente-ar
chivaris, is voornemens in het Frans Hals
museum vanaf 23 December, een aantal tee-
keningen (oude en tegenwoordige stadsge
zichten) uit den Stedelijken Atlas ten toon
te stellen.
Volgens de verordening op de Winkelslui
ting mogen de winkels tot en met 24 De
cember des avonds ook na 8 uur geopend
blijven.
Woensdagavond vergaderden de gecombi
neerde besturen der Bouwvakarbeiders
hier ter stede, in het gebouw der Chr. Be
sturenbond, Bakenessergracht. Deze ver
gadering, welke bijeen was geroepen door
de neutrale tiramerliedenvereeniging „Eens
gezindheid". besloot om in verband met
de thans heerschende werkloosheid der
aangesloten leden van de respectievelijke
organisaties, alle pogingeh in het werk te
stellen die leiden kunnen tot een ge-
wenschte oplossing in deze moeilijke tijden.
In de wijze van samenwerking werd door
de aanwezige besturen een vaste lijn ge
steld, om daarnaar overeenkomstig te kun
nen handelen,
Op Dinsdag 23 December a.s. des avonds
8 uur, wordt in de Gemeentelijke Concert
zaal* het vierde concert gegeven van de
Haarlmsche Bachvereeniging, door het or
kest van het Concertgebouw te Amsterdam,
onder leiding van Willem Mengelberg.
Op het programma komen o.m. werken
voor van Beethoven, Wagner en Strauss.
MEDEGEDEELD DOOk
De beurs opende heden: prijshoudend.
18 DECEMBER
EERSTE
KOERS
l-ATER
KOERS
BERLIJN
V
0 59
0.59 05
PARIJS
13.321/g
13 25
BRUSSEL
12 27
12.23
WEENEN
0.35
0 35
LONDEN
11 621/2
11 .63l/a
STOCKHOLM
66 80
66 85
KOPENHAGEN
43 60
43 60
CHR1ST1ANIA
37 50
37.55
BAZEL
48.05
48 05
NEW-YORK
2 47 V 2
2 48
ROME
P.
10.70
10 60
HEDfcN
5% Nederland 1919
96®/ 8
965/8
t>% Nederland 1923
101 3/4
1013/4
4!4 Nederland 1917
*76/l6
87 7j(
1% N.-l. 1921 A,
1029/l8
1023/7,.
6% N. 1. 1923 D.
983/4
Hell. Lloyd
6
Oude Vaart
69i/ a
71
dito Gem. Eigendom
54i/a
551/,
Mij. „Nederland"
1493/4
148
Scheepvaart-Unie
126
126
Rotterd. Lloyd
1233/4
125
Paketvaart
1361/,,
135
74
75
Holl. Stoomboot
255/g
26
H. V. A
428'/jj
429
Ja- a Cultuur
351*/4
352
703/4
701/a
Koloniale Bank
1761/4
Indische Bank
1343/4
l34l/2
Cert. Hand :1 Mij.
1217/8
122
Phoenix
88
Geconsolideerde
lfl7l/8
166
353
353!/4
U. S. Steel
i l83/4
118
133/4
Vorstenlanden
157l/4
I57I/4
161
161
Cornp. Mere. Arg
171/ 2
IT1/,
Poerworedjo
1231/,
1221/4
3881/a
389I/4
3923/4
392
Deli Batavia
369
368
Amsterdam Rubber
160
160
197
lü4l/4
104
Wai Sumatra
1271/g
127
333
'63/4
761/2
150
150
851/,
-
Wabash
«I/s
22
Comm. Maxwell
Geruimen tijd werden aan tal van Londen-
sche winkels vooral die van juweliers be
zoeken gebracht door een of meer inbrekers,
die zich steeds tot de bewuste perceelen een
weg baanden via een zolderraam. Men be
greep al gauw, dat de dader of daders dat
hooge aanvalspunt bereikten langs de regen
pijp. Daarna kwam men tot de overtuiging
dat alle plundertochten, die blijkbaar heel
wat opleverden, het werk waren van één
enkelen man.
Wie was die man Men weet het nog niet.
Wel is men er, dank zij de samenwerking
tusschen de Londensche en New Yorksche
politie, achter gekomen, dat de „kat" (zoo
noemt men hem reeds vanwege zijn klauter-
behmdigheid), dezelfde moet zijn als degene,
die eenigen tijd geleden een gelijke serie
strooptochten in New York heeft onderno
men. Deze identificatie was te danken aan
één afdruk van 'n blooten voet op den pas
geverfden vloer in een der bezochte Londen
sche huizen. Er werd een foto van genomen en
deze werd naar New York opgezonden.
De inbreker, die nog steeds op vrije voeten
is, schijnt een Engelschman te zijn, die lang
te New York woonde, en die als acrobaat op
het Amerikaansche tooneel moet hebben
gewerkt.
Terwijl de menschen van het bertillon-
nagestelsel druk doende zijn, van de studie
van voetafdrukken, in verband met het voor
loopig succes, in het geval van de „kat", een
nieuwe specialiteit te maken, en zij er zelfs
hard over denken, van aangehouden mis
dadigers voortaan steeds voetafdrukken te
nemen, broedt Scotland Yard op een niet
onaardig plan, om den hoog-strevenden in
breker te snappen, De recherche-centrale
wil namelijk.... een eskader vliegtuigen
boven Londen laten cirkelen, om met licht
bundels de dakgoten en regenpijpen af te
zoeken.
Te Malvern (Engeland) heeft het echtpaar
Drew zijn 70-jarige echtvereeniging gevierd.
Drew is 93 jaar en zijn vrouw 90. Hun te
genwoordig huis hebben zij reeds 54 jaar
bewoond. Zij hebben 11 Idnderen gehad,
waarvan er 7 in leven zijn, 13 klein-kinderen
en 16 achter-kleinkinderen. Drew werkte
van zijn 10de tot zijn 77ste jaar. Hij was van
zijn vak stucadoor
Door een toevallige omstandigheid is
Dinsdagavond een groote brand te Rotter
dam voorkomen. Een buurvrouw bemerkte,
dat er rook kwam uit eer.ige stukke ruitjes
van het pand Sumatra in de Jufferstraat. De
brandweer werd direct gewaarschuwd en nadat
men zich tot het pakhuis had toegang ver
schaft, bleek, dat het in het. benedengedeelte
op 'vier plaatsen brandde. Men kon de vlam
men echter spoedig met een slang op de wa
terleiding blusschen. Wanneer een toeval
hier niet tusschenbeide was gekomen, zou
vermoedelijk het geheele pakhuis in vlammen
zijn opgegaan. Drie verdiepingen lagen vol
gepropt met rompen van stoeien, die met
stroo omwoeld waren.
Omtrent de oorzaak stelde de justitieele
politie van het bureau Groote Pauwensteeg
een nauwkeurig onderzoek in, zonder posi
tief resultaat tót dusver. 1
De firma S. Zn. was verzekerd.
Woensdagmiddag te half 1 is op de Zui-
dergronden nabij het eiland Texel het En-
gelsche stoomschip „Promus", komende van
Buenos Aires en bestemd voor Rotterdam
gestrand.
Het schip vroeg assistentie. Twee sleep-
booten van Nieuwediep vertrokken onmid
dellijk naar de strandingsplaats.
Woensdagavond z§t het schip zeer gevaar
lijk. Het maakte veel water in de machine
kamer. Van de 36 man equipage werden dien
avond 10 man aan land gebracht. De overige
leden der bemanning bevinden zich nog aan
boord. Behalve de twee genoemde sleepboo-
ten zijn nog drie sleepbcoteh van Hoek
van Holland en twee van IJmuiden gere-
ouireerd.
Men meldt ons nader
j Omtrent het stranden van het Engelsche
schip „Promus" op de Zuidergronden nabij
j het eiland Texel wordt nog gemeld, dat om
streeks middernacht door twee vissers
vaartuigen een aanvang is gemaakt met het
lassen van de 6000 Ton lading, welke zich
aan boord- bevindt. De schepen zijn reeds
met een hoeveelheid mais de haven binnen
gevaren. Nog steeds bevinden zich 26 man
der equipage aan boord. de 10 aan land
gebrachte mannen, allen stokers, zijn in Den
Helder voorloopig in een logement onder dak
gebracht. De twee van Nieuwediep ver
trokken sleepbooten waren te drie uur nog
niet ter plaatse. De lossing van het schip
had een vlot verloop, daar er in den beginne
een kalme zee stond, die echter naderhand
woeliger werd.
Een groote hoeveelheid juweelen en andere
waardevolle voorwerpen, welke bij de jongste
reeks diefstallen in het West-end van Londen
zijn gestolen, zijn nu door de Scotland-Yard
teruggevonden.
De totale waarde is nog niet vast te stellen,
doch zij loopt in de duizenden ponden ster
ling.
Nadat de politie zekerheid had gekregen,
dat de gestolen goederen naar enkele huizen
in het Oosten en Westen van Londen werden
overgebracht, wërd op deze woningen een
raid ondernomen. Met auto's werden de
voorwerpen naar Scotland Yard overge
bracht
Dc groote zaal, waarin ailes is onder ge
bracht, biedt een schitterenden aanblik van
glinsterende diamanten fonkelend edelge
steente, gouden en antieke sieraden, zooals
horloges enz.
Zelden is Scotland Yard zoo druk bezocht
geweest als gedurende de laatste dagen. Tel
kens melden zich nieuwe bezoekers aan, die
komen, informeeren, of misschien iets van hun
gestolen sieraden in 'n zaal aanwezig is.
Onderwijl speuren de meest ervaren detec
tives der Scotland Yard Londen af, om de on
getwijfeld handige dievenbende in handen te
krijgen. Men vertrouwt er zijn reeds zeke
re aanwijzingen dat binnenkort belangrij
ke arrestaties kunnen uitgevoerd worden.
Heb het uitstekendste aan te bieden dat
iemand wenschen kan, hoe zal de wereld
het weten, indien gij niet adverteert.
JOHN. P. ROCKEFELLER,
In de Dinsdagmiddag gehouden verga
dering van den Raad der gemeente Baarn,
kwam meldt de „Tel." nogmaals ter sprake
het droevige geval van den zwerver Richter.
De agent Huisman, die destijds in deze zaak
had terechtgestaan wegens het veroorzaken
van dood door schuld, doch door het EI of werd
vrijgesproken van het hem ten laste gelegde,
had een verzoek bij den Raad ingediend ten
einde vergoeding te bekomen voor den door
hem gemaakte proceskosten. In dit request
bero hij er zich op dat in het vrijsprekende
vonnis o.m. gezegd wordt, dat wellicht de
schuld in nog sterker mate is te wijten aan
een of meer anderen dan aan hem.
Deze zijn nu door den burgemeester disci
plinair gestraft. De agent Huisman acht zich
echter door'de schorsing en door de vervol
ging het zwaarst getroffen en meent daarom
aanspraak op vergoeding te mogen maken.
B. en W. hadden in een uitvoerig prae-
advies als hun meening uitgesproken, dat,
hoe hard ook voor den betrokkene, er prin-
cipieele bezwaren bestaan tegen inwilliging
van het verzoek.
Een minderheid in het college was voor
inwilliging.
Een voorstel-v. Calmthout, om vergoeding
te geven uit de gemeentekas ad 600 gld. aan
den betrokken agent werd aangenomen met
elf tegen drie stemmen.
De Dinsdag gehouden verpachting van
bouwland der gemeente Zutphen kon geen
voortgang hebben, omdat de gegadigden
weigerden te pachten onder de voorwaarden
door het gemeentebestuur gesteld.
Bezwaar werd gemaakt tegen het stellen
van borgen. Medezeggingschap bij het
vaststellen der voorwaarden van belang
hebbenden werd bovendien geëischt.
De leiding hierbij berustte bij het Chr.
Hist, raadslid J. Termel, die tevens belang
hebbende is.
't Gebeurde een dezer nachten ongeveer
één uur, vertelt de „Meppeier Crt.", dat
Jan zich nog wandelende in de Leijen te
Staphorst bevond. Op den weg liep een
knorrepot en jan wilde dit even aan den
eigenaar van het dier vertellen. Hij klopte
daarom bij een landbouwer, die reeds lang
ter ruste was gegaan, op het raam. Onze
landbouwer 'oleek zoo vast te slapen, dat
Jan, om hem wakker te krijgen, al harder en
harder op het raam sloeg. Op eens werd de
deur met een nijdigen ruk geopend. Jan
wilde toen zijn bevinding mededeelen, doch
hij werd niet eens aangehoord, want plotse
ling beukten tot Jan's groote ontsteltenis
twee sterke vuisten ongenadig op zijn rug
en v/erd hij op den koop toe in een bij huis
zijnde sloot ondergedompeld. Ondank is
's werelds loon, dacht Tan. Hij kroop vlug
weer uit de stoot ?.-> het hazenpad.
De Duitsche Rijnsleepboot-kapitein W.
nam op zijn reis naar Rotterdam vanuit
Duitschland een Hollander mede, die daar
zonder middel van bestaan rondzwierf en
verlangend was om naar zijn land terug te
keeren. Op de sleepboot werd de Hollander
als dekjongen aan het werk gezet. Toen de
sleepboot te Rotterdam was aangekomen,
sloeg de kapitein den Hollander voor, bij
hem in dienst te blijven. Deze wilde wel en
stelde zich ook beschikbaar om in dc stad
enkele boodschappen te doen. De Duitscher
gaf hem een mandje en tien gulden mede,
maar zag zijn „dekjongen" niet meer terug.
Hij deed bij de poiitie aangifte, die den deser
teur en oplichter in een logement, aan de
Prins Hendrikkade arresteerde. Het was de
TO-jarige P. R. uit Delfzijl. Hij is op het
politiebureau in verzekerde bewaring ge
steld.
De arbeider K. té Goor kreeg een langen
brief van de Inspectie der Rijks-Directe Be
lastingen, waarin hem werd medegedeeld,
dat door een verkeerden aanslag, het door K.
te veel betaalde bedrag, hetzij ineens of in
termijnen zou worden terugbetaald. Vol ver
wachting spoedde hij zich naar het kantoor
van den rijksontvanger, waar hem inééns het
bedrag werd terugbetaald, zijnde.... één
cent.
DE WISSELWACHTER VERDWENEN.
Den 14en Nov. is de eerste goederentrein
van Buitenzorg om 3 uur 45 vertrekkend naar
Soekaboemi, bij den eersten wissel op het
emplacement Tjitjoeroeg ontspoord.
Twee locomotieven en twaalf wagons wer
den van de baan geslingerd en kantelden om,
met het noodlottige gevolg, dat twee remmers
vrijwel op slag gedood werden en een derde
zoo ernstig gewond, dat voor het behoud van
zijn leven gevreesd wordt.
De aangerichte materieele schade is zeer
aanzienlijk.
Het verkeer op genoemd baanvak is ge
stremd, zoodat de reizigers moeten overstap
pen.
Dit is het tweede ongeluk op dit traject ge
beurd binnen eèn week tijds.
Nadere bijzonderheden later op den dag
gemeld, wijzen uit, dat het ongeluk heeft
plaats gehad ten gevolge van het feit, dat de
wissel niet behoorlijk was omgezet. De
trein reed in dubbele tractie, d.w.z. met twee
locomotieven. De eerste locomotief werd naar
de rechterzijde van de baan geslingerd ter
wijl de daarop volgende naar links kantelde.
De twee voorste rijtuigen vielen eveneens
naar den rechterkant, en het derde werd blijk
baar met zulk een kracht uit de baan ge
smakt, dat het aan den linkerkant dwars over
den berm van den spoorweg neerkwam.
Van de overige wagons werden er ver
scheidene in elkaar geschoven, terwijl ten
slott: een groot stuk van de rails werd weg
geslingerd.
Een van de stokers heeft de tegenwoordig
heid van geest gehad om uit een der kante
lende locomotieven te springen, zoodat hij
in de sawah terecht kwam. Hij werd niet ge
wond.
De wisselwachter is kort na het ongeluk
spoorloos verdwenen.
Elet vermoeden wordt gekoesterd, dat wel
licht opzet bij dit ongeluk niet uitgesloten is,
in verband waarmede een nader streng on
derzoek naar de oorzaken wordt ingesteld.
Uit Soekaboemi wordt nog gemeld, dat
vandaar uit onmiddellijk geneeskundige hulp
naar de plaats van het ongeluk is gezonden.
Een nader officieel bericht meldt, dat het
ongeluk te Tjitjoeroeg plaats had om on
geveer 5 uur. Twee remmers werden gedood,
een derde werd niet zwaar gewond.
Een machine ed enkele wagens zijn uit de
rails gevlogen, het achterste deel van den
trein is blijven staan.
De Oorzaak van de ontsporing xs niet juist
bekend. Elierover worden diverse lezingen
gegeven.
Zoo wordt beweerd dat de wissel defect
was, doch volgens een andere lezing reed de
machinist met een te groote vaart en moest
buitengewoon krachtig remmen voor een
onveilig signaal, als gevolg waarvan de trein
ontspoord zou zijn.
We lezen in de „Msb."
Woensdagmorgen collecteerden in de van
Oldenbarneveltstraat te Rotterdam langs de
huizen, zooals sinds 's menschen heugenis
gebruikelijk is, een tweetal heeren voor de
even traditioneele driemaandelij ksche col
lecte voor de R.K. Armen en Weezen.
Deze collectanten zijn Ir en, die zich
welwillend voor dit doel ikbaar stellen
en zich daartoe hebben v. igd in een R.K
College voor de Schaal cte onder den
naam „Tot nut der Armen.
Een dezer heeren neemt zijn beurt in deze
stadwijk reeds meer dan vijftien jaar waar
en is een hier ter stede algemeen bekend aan
nemer.
De man moet zelf uit zijn werk breken om
zich een dag belangloos voor dit liefdewerk
disponibel te stellen.
Nu gebeurde 't dezen morgen, dat deze
heeren door een inspecteur van politie wer
den aangesproken en hun gevraagd werd
naar hun bewijs van verlof.
De heeren toonden een formulier, waarop
het navolgende voorkortit
R. K. College voor de Schaalcollecte. „Tot
nu: der Armen."
Heeren leden worden beleefd uitgenöo-
digd tot waarneming der Schaalcollecte,
welke zal plaats hebben op Woensdag en
Donderdag den 17den en 18den December
1924, en zich te dien einde te vervoegen
des morgens ten 9 uur aan de R. K. Pa
rochiale Weeshuizen, West-Kruis-kade 12.
De vergadering van de Collecte zal
plaats hebben op Woensdag enz. des
avonds ten 8 uur in de R. K. Parochiale
Weeshuizen, West-Kruiskade no.12.
Men is verplicht dit biljet gedurende de
Collecte bij zich te hebben.
Vroeger jaren werd op deze biljetten of
formulieren door de politie een stempel van
goedkeuring gedrukt, maar de laatste jaren
heeft de politie het bestuur kennis gegeven,
dat deze stempeling niet meer noodig is.
De dienstdoende inspecteur nam met dit
getoonde formulier, sinds jaren in gebruik,
geen genoegen, en noodigde de beide collec-
teerende heeren uit, hem naar de Witte de
Withstraat, het bureau van politie te volgen.
Toen de beide collectanten, door dit bewijs
van wantrouwen allesbehalve gevleid, te ken
nen gaven, dat zoo iets hun nog nooit was
overkomen, werden door den inspecteur twee
rijwielagenten aangeroepen, die order kregen
te zorgen, dat de heeren naar het bureau van
politie kwamen.
Toen pater Hyacinth Hermans, die juist de
pastorie verliet, aanbood om even de politie
zelve op te bellen, omdat hij deze heeren col
lectanten voor het R. K. Parochiaal Armbe
stuur reeds sedert jaren als volkomen betrouw
bare menschen kende, werden beiden heeren
door de agenten belet met pater Hermans
de pastorie binnen te gaan.
Zij moesten zich naar het bureau van politie
begeven.
Wij maken er de politie, speciaal dezen
dienstdoenden inspecteur, geen verwijt van,
dat zij een waakzaam oog houden op collecten
langs de huizen.
Ook niet, dat zij het bewijs vorderen van
toestemming.
Dat is hun recht, en in dit opzicht is de
dienstijver van den betrokken inspecteur te
prijzen.
Maar hier geldt 't een andere quaestie.
Door het bestuur van de R. K. Parochiale
Arm en Weeshuizen was, zooals sinds jaar en
dag gebruikelijk is, behoorlijk ais altijd aan
Burgemeester en Hoofdcommissaris kennis
gegeven, dat op dezen dag de gewone drie
maandelij ksche collecte langs de huizen zou
worden gehouden.
Waar dit gebeurd is, zooais 't behoort, en
waar van de zijde der politie geen andere
eischen worden gesteld, daar heeft de politie
varder geen recht om de heeren collectanten
in de uitoefening var} hun functie op zulk een
minder prettige wijze te storen.
Als er hier een fout is gemaakt, dan is zij,
dunkt ons, aan de zijde der politic, omdat
van hoogerhand geen nadere mededeeling aan
de dienstdoende politie der stad is gedaan, dat
dezen dag een behoorlijk aangevraagde (collec
te van R. K. zijde zou plaats hebben.
Dit hadden de dienstdoende inspecteurs
moeten weten.
De betrokken inspecteur kan geen beroep
deen op de onvolledigheid van het formulier,
dat hierin tweemaal voorkomt het bureau van
het R. K. Armbestuur, de R. K. Parochiale
Weeshuizen, West-Kruiskade 12.
En dan mogen wij zeker van een inspec
teur vcrwzachten, dat hij zoodanig op de
hoogte is met de locale toestanden en aange
legenheden van zijn stad, om te weten, dat
hier alles volkomen klopte.
Daarvoor was geen speciale gang. naar de
Witte de Withstraat noodig.
Het eerste wat men moet doen, is aen om
vang van de bestaande bronnen meten en
belangrijke gegevens daarvoor zijn bijeenge
bracht op de in dit jaar gehouden kracht
bronnen-conferentie. De „Electrical World"
heeft deze eens samengevat en het resultaat
is verrassend cn in geen enkel opzicht on
rustbarend.
Het eerste verrassende is, dat de kolen
voorraad werkelijk heel groot blijkt te zijn
en de beschikbare waterkracht nogal gering.
En er is juist vaak gezegd, dat wij ons dp
het einde van de kolenvoorraden moesten
voorbereiden en dat de „witte steenkool",
de waterkracht, onze redding zou zijn.
Het is anders!
Volgens de rapporten van de krachtbron
nen-conferentie beschikt de wereld over
meer dan 7 billioen ton steenkool; om het
precies te zeggen over: 7.397,553,000,000 ton,
In het tempo -van het tegenwoordig gebruik
is dat voldoende voor veertig eeuwen. Wel
iswaar zal het gebruik steeds toenemen en
ook is het waar, dat ongeveer veertig pro
cent van de kool van laag gehalte is. Maar
deze overwegingen worden ruimschoots ver
goed door het feit, dat het genoemde cijfer
alleen dc thans bekende voorraden omvat,
terwijl alle geologen het er over eens zijn,
dat er nog vele onbekende kolenbeddingen
moeten zijn vooral in China en Afrika.
De mogelijke waterkracht over de geheele
wereld wordt geschat op 293 millioen paar-
dekracht, waarvan ongeveer een tiende
thans reeds ontwikkeld en min of meer in
gebruik is. Een ruwe schatting berekent de
benoodigde kracht, voor het geval dat men
alleen op waterkracht was aangewezen, op
200 a 250 millioen, zoodat reeds bij een ge
ringe vermeerdering van de behoefte d"
waterkracht ternauwernood voldoende zoi
zijn om haar te dekken.
Voorloopig is deze kwestie echter van
latere zorg, indien het waar is dat de kolen-
voorraad nog voor 4000 jaar kan strekken.
Dinsdagavond is na een langdurig lijden
op 57-jarigen leeftijd te Utrecht in bet St.
Antonius-Gasthuis overleden de heer Otto
Mengelberg, bekend kerkelijk kunstenaar
aldaar.
Otto Mengelberg was ex opvolger van zijn
vader, Willem Mengelberg, die een belang
rijke rol speelde in de van Utrecht uitgaan
de nieuw-gotische beweging.
Op 18-jarigen leeftijd ontwierp Otto Men
gelberg reeds een altaar voor de St, Willi-
brorduskerk te Utrecht, het eerste van een
groote reeks werken voor de katholieke
kerkgebouwen,
In 1898 kreeg Otto Mengelberg de ver-
eerende opdracht het bekende Koningsraam
in de Nieuwe Kerk te Amsterdam tc ont
werpen.
Verder noemen wij van Otto Mengelberg
de ramen in de Krijtberg te Amsterdam, de
serie ramen in de Witte-Vrouwen-kerk tc
te Utrecht, voorstellende de Zeven Sacra
menten en een raam in de bisschoppelijke
kapel.
Voorraad voor veertig eeuwen.
Men heeft zich vaak voor oogen gehou
den, dat de kolenvoorraden van de wereld
niet onbeperkt zijn en dat er bij het tegen
woordig gebruik eerlang een eind aan moet
komen De wereld zou dan moeten uitzien
naar nieuwe bronnen van warmte, licht en
kracht. Wat voor steenkool geldt, gaat ook
op voor olie en de kwestie lijkt ernstig ge
noeg. Als deze bronnen plotseling werden
afgesneden, zouden dc meeste menschen in
beschaafde landen geen bestaan meer heb
ben.
Is het gevaar achter werkelijk zoo groot?
BRUSSEL, 18 Dec. De werkgevers in
de metaal-industrie hebben voorgesteld dc
loonen tot Mei te stabiliseeren.
LONDEN, 18 Dec. Het is waarschijn
lijk, dat de intergeallieerde conferenties van
ministers van financiën die 6 Jan. te Parijs
zal plaats hebben, zoowel een politieke als
een handelsconferentie zal worden. Cham
berlain zou voornemens zijn te gelijkertijd
naar Parijs te gaan. Hij zal dan niet per
soonlijk aan de conferentie deelnemen, doch
steeds gelegenheid hebben om met Chur
chill te confereeren over de ontwikkeling
der besprekingen. De conferentie van ge
zanten zal waarschijnlijk tegelijkertijd bij
een komen om het rapport van de interge
allieerde militaire contróle-commissie over
Duitschland's bewapening en de ontruiming
van de Keulsche zóne te bespreken.
MADRID- 18 Dec. De lichtingen 1921
en 1922 zullen onmiddellijk worden gedemo
biliseerd. Binnen enkele weken zullen 45000
man troepen uit Marokko naar Spanje terug
worden gebracht.
LONDEN, 18 Dec. De politieke mede
werker van de „Daily-Telegraph" verneemt,
dai het Britsche kabinet de kwestie van de
ontruiming van de Keulsche zóne heeft .be
handeld. De Bntsphe re|eèring xs van mee-
ning dat de ontruiming moet geschieden
overeenkomstig de bepalingen van het vre
desverdrag
LONDEN, 18 Dec. Volgens een verkla
ring van den Albaneeschen gezant te Lon
den is de revolutie in Albanië, die geleid
wordi door Achnxed-bey, het gevolg van een
complot van Yoego-SIavië, dat Albanië wil
annexeeren
De Albaneesche gezant heeft de interven
tie ingeroepen van de Britsche regeering om
een nieuwe Baikan-ooriog te voorkomen.
Volgens zijn verklaringen, wordt Achmed-
bey door Yoego-SIavië met geld en wapens
gesteund.
LONDEN, 18 Dec. Uit New-York wordt
gemeld, dat de leening ten behoeve van de
Grieksche vluchtelingen vele malen is over-
teekend. Voor het Amerikaansche gedeelte
werd Us pCt. agio genoteerd. Volgens be
richt uit Athene is het Grieksche deel der
leening 5 maal overteekend.
LONDEN, 18 Dec. Uit Peking wordt
gemeld, dat in de provincie Tjili, 100 mijl ten
N.W. van Peking, muiterij onder de troepen
is uitgebroken. De lialve stad Kalgau is af
gebrand. De Japansche ambassade bleef juist
gespaard, doordat de wind draaide. De bui-
tenlandsche eigendommen zijn veilig, daar
deze buiten de eigenlijke stad liggen. De
jonge ex-Keizer en zijn vrouw zijn in vei
ligheid.
ROME, 18 Dec. De Italiaansche regee
ring heeft besloten 2 oorlogsschepen naar
de Albaneesche wateren tc zenden.
MADRID, 18 Dec. De verbindingen T#«
tuanCeuta en TetuanTanger zijn nop-
maal verzekerd.
WASHINGTON, 17 Dec. De beweging
om door het Congres een onderzoek te
laten instellen naar den toestand van de
vloot, ontmoet hevige oppositie op het
Witte Huis en vertraging in de Marine-
Commissie in den Senaat. De oppostie van
het Witte Huis is gebaseerd op het feit,
dat een onderzoek niet noodig is tot het
uitstellen van de actie door de Marine-
Commissie, op wie een beroep is gedaan
om de resolutie te bestudeeren, welke i»
ingediend door Senator King, den demo-
cratischen afgevaardigde van Utak en
waarin een onderzoek geeischt wordt.
Besloten is om een ander plan te kun
nen bestude'eren.
WASHINGTON, 17 Dec. Het lijk van
Samuel Gompers is geplaatst in 't hoofd
kwartier van het Verbond. Talrijke voor
aanstaande regeeringspersonen, congres
leden en arbeidersleiders brachten hun
laatsten groet. De begrafenis heeft heden
plaats op het kerkhof te Ferryton.
NEW-YORK, 17 Dec. Voorspeld 'wordt,
dat het koud weer zal worden. In de Mis
sissippi en Ohio-Vallei. Vej-mount was de
koudste plaats met 26 graden onder nul.
