Nieuwe Haarlemsche Courant | 1925 | 6 januari 1925 | pagina 6

'MEMGD
NIEUWS

KUNST EN KENNIS.

BW-

ANB

RECHTSZAKEN.

Eucharistisch wereld-maand
schrift?

(ORGAAN VAN HET PERMANENT
COMITÉ DER EUCH. CONGRESSEN.)

Kunstlicht en plantengroei.

Op weg naar villa
„Honoraria".

Brandstichting?

Een slecht besluit.

Brand te Wierden.

Een voet afgekneld.

Dijkdoorbraak.

Het onderzoek naar geheime
distilleerderijen.

Geheime distilleerderij.

Inbraak te Doetinchem.

Zee-arend gevangen.

Niet over een nacht ijs.

Oneerlijke belasting-ambtenaar.

Diphterie te Arnhem.

Geheime distilleerderij.

Slaapziekte.

100-jarige overleden.

Nekkramp.

Een onaangename ontmoeting.

Ontsporing van een goederen
trein.

Zijn eigen rechter.

Het orgel van de Notre-Dame
in gevaar.

Brand te Boskoop.

Een huisje afgebrand.

De Zuid-Wester Storm.

Een geheele huisboedel gestolen

Onveiligheid te Eindhoven.

Een droeve nacht.

De portemonnaie met 700.

Schorsing van een directeur.

De ontruiming der Keulsche
zóne.

De regeling der intergeallieerde
schulden.

Een kerkdak ingestort.

De Duitsche crisis.

De crisis in het fascisme.

Aansporing tot dienstweigering.

De heer Henri Bodenstaff, uitgever te E~,ch
(Hoiland) schrijft aan de „Msb."

Uitgaande van de dagelijks al meer en meer
aan den dag tredende waarheid, dat de H.
Eucharistie het eenige maar ook zekerste mid
del is tot verbroedering der Volkeren, van
welke waarheid het zoo schitterend geslaagde
Eucharistisch Congres eene duidelijke af
spiegeling is geweest, heb ik tijdens dit Con
gres met Zijne Eminentie Kardinaal van Ros-
sum gecorrespondeerd over een plan tot uit
gave door het Permanent Comité voor Eucha
ristische Wereldcongressen van een geïllus
treerd Maandschrift als blijvend Orgaan van
dit Comité, teneinde dit Comité de gelegen
heid te openen geregeld voeling te kunnen
houden met de verschillende afdeelingen over
de geheele wereld, vooral nuttig en noodig
bij de- voorbereiding van een Eucharistisch
Wereldcongres.

De bedoeling zou zijn, dit orgaan uit te
geven in zes talen, n.l. Hollandsch, Fransch,
Duitsch, Engelsch, Itaüaansch en Spaansch
(en dit wel drie talen) op eene nader te be
spreken wijze gegroepeerd in drie talen op
iedere twee naast elkaar gelegen pagina's te
beginnen met pagina 2 en 3 enz.

In woord en beeld zal dit tijdschrift be
vatten alles wat zich over de geheele wereld
groepeert rond de H. Eucharistie, zoowel in
onze machtige Kathedralen als in het armoe
dige Missiekerkje en laten we hopen en bid
den ook, spoedig daarbuiten.

Als naam heb ik voorgesteld „Adoremus",
terwijl de gekleurde titelplaat zal voorstellen
de geheele wereld n.l. alle Volkeren en Stan
den in adoratie neergeknield voor de H.
Eucharistie, voorgesteld door de K. Hostie
met Kelk en een schitterend aureool.

Formaat en aantal pagina's zal overeenko
men met de Katholieke Illustratie, alsook het
druk-procédé, terwijl ik met Monseigneur
Heylen, met wien ik over dit plan reeds een
onderhoud heb gehad, heb gesproken, het
Tijdschrift eventueel in België bij de Druk
kerij „Ons Blad" te Brussel, eene dochter
instelling van de Spaamestad te Haarlem, te
doen. drukken.

Bij eene oplage van een millioen, eene op
lage die heel spoedig te klein zal blijken, zal
een abonnement van twaalf nummers zeker
niet meer kosten dan één gulden per jaar.

De uitvoering moet zoo zijn, dat de uitgave
ook in de salons kan aanlanden, terwijl de
abonnementsprijs voor geen Katholiek gezin
ïen beletsel behoeft te zijn.

Zoowel Zijne Eminentie Kardinaal van Ros-
sum als Monseigneur Heylen zijp zeer inge
nomen met mijn voorstel, hetgeen blijkt uit
het schrijven aan mij van Zijne Eminentie als
uit het onderhoud met Monseigneur Heylen.

Op de aanstaande vergadering van het Per
manent Comité, zal een en ander ter sprake
worden gebracht, welke vergadering in Maart

zijn deze straten en stegen gerooid op de

oude paden, die Amsteiland doorsneden of
evenwijdig aan die paden. De verkaveling
van het Noorden van Amsteiland wijst op
een systematische werkwijze en heeft dus
waarschijnlijk plaats gehad in één, t?m lijk
korte periode. De toestand aan den Niet w in
dijk wijst er op, dat er sedert de verkaveling
geen ingrijpende werkzaamheden,-als het
bouwen van den hoofdzetel des heeren van
Aemstel, hebben plaats gehad.

BIJEENKOMST VAN R. K, LETTER
KUNDIGEN.

Zaterdag 27 December had in een der
zalen van „Parkzicht" te Amsterdam een
vergadering plaats van R. K. Letterkundi
gen, als vervolg op de Tilburgsche bijeen
komst van de katholieke jongeren. Thans
waren behalve dezen ook medewerkers van
„Van Onzen Tijd" en „De Beiaard" uitge-
noodigd. Een vijftigtal bij de letterkunde be
trokkenenen hadden aan de uitnoodiging
gehoor gegeven.

Het voorzitterschap werd bekleed door
den heer ir. L. J. M. Feber, die er in zijn
openingswoord op wees, dat deze vergadering
de vrucht is van het gelukkige samenstreven
in Tilburg bereikt. Er zijn, in dezen tijd van
verdeeldheid en verscheurdheid, ook in de
katholieke letterkunde vrij wat meenings-
verschillen, maar bij alle verscheidenheid
blijft toch steeds de gemeenschap van gods
dienst en cultuur bestaan.

Zoo willen we ons ook thans in de eerste
plaats vereenigen in dat, waarin we het wel
eens zijn onze katholieke overtuiging.

Besloten werd een commissie in het leven
te roepen, tot het stichten van een vereeni-
ging, om het gezelschap, dat de bijeenkom
sten der letterkundigen bezoekt, te organi-
'ceeren en te stabiliseeren. Tot leden der
commissie werden benoemd de heeren L.
J. M. Feber, Gerard Knuvelder en Jan Nieu-
wenhuis. Contact zal worden gezocht met
de Algemeene R. K. Kunstenaarsvereeni-
ging. Voor de volgende vergadering zullen
wederom uitnoodigingen worden rondge
zonden.

De heer M. A. P. C. Poelhekke dankte Fe
ber voor de leiding der vergadering.

Op een golfterrein in Amerika heeft men
beproefd, het gras sneller te doen groeien
door middel van electrisch licht. Er werden
24 reflectors over het veld gehangen, elk met
een duizend-watt-lamp er in. De grassoort,
die men gekozen had, is voor golfbanen zeer
geschikt, maar levert veel last op door haar
langzamen groei. Dank zij het electrisch licht
was het veld twee maanden na het zaaien
gereed, waardoor zes a zeven maanden wer
den uitgespaard. Het gras onder de lampen
kwam na vijf dagen, terwijl het bij de rest
2 dagen langer duurde. Na 6 weken was het
onder de lampen al vier duim opgeschoten,
terwijl het daarbuiten nog niet hooger dan
één duim kwam.

Men liet het licht eiken nacht vijf uur
branden, niet den geheelen nacht door, om

zal worden gehouden, voor de pas gehoud n de pianten rust te kunnen

n *-i r-r L r.f wi- - -I1 I f rrAttrA*1I -

vergadering was het inmiddels te laat gewor
den om dit punt te behandelen.

EEN HISTORISCHE STRIJDVRAAG-

Heeft er een kasteel Van Aemstel be
staan

Het jongste nummer van „Amsteloda-
tnum" bevat een artikel van J. Z. Kanne-
gieter, die de veelbesproken historische
vraag omtrent het kasteel der Van Aemstels
behandelde.

Hij herinnert er aan, dat er twee opvattin
gen bestaan, de eene, dat er nooit een zoo
danige kasteel te Amsterdam heeft gestaan,
vooral verdedigd indertijd door kapelaan
J. C. van der Loos in zijn Geschiedenis van
Amsteiland tot het jaar 1300 en prof. dr. H.
Brugmans in het achtste jaarboek van Amste-
lodatnum, en de andere, dat Amsterdam wer
kelijk een kasteel rijk is geweest, welke mee
ning in den laatsten tijd een warm aanhanger
vindt in den heer C. G. 't Hooft. De plaats,
waar de heer 't Hooft het slot plaatste, is
dezelfde, waar Jan ter Gouw het reeds !o-
caliseerde ten Westen van den Nieuwendijk,
ongeveer ter plaatse van den Bazar de la
Bourse.

Ik meen echter zegt de heer Kanne-
gieter dat er een derde opvatting mogelijk
is, die het midden houdt tusschen de beide
bovenbedoelde, een opvatting, die waar
schijnlijk de tegenstanders van een kasteel
meer kan bevredigen-dan de voorstanders.Ik
ben tot deze nieuwe oplossing van het kas
teelvraagstuk voornamelijk gekomen door
de recente bodemvondsten in 1903 en
1920 bij den Nieuwendijk, die de vroegere
opgravingen kwamen bevestigen, en waar
voor het toch reeds merkwaardige stadsge
deelte tusschen Gravenstraat en N. Z. Kolk-
steeg zich opnieuw hulde in een waas van
geheimzinnigheid. Inderdaad, men kan niet
goed meer zeggen, dat op de bewuste plek
niets is geweest. Maar wat M. i. geen kas
teel, maar iets anders.

't Jaar 1274 is 't jaar van den hoogst merk-
waardigen boerenopstand in Holland en het
Sticht. Het jaar daarna schonk Floris V het
beroemde privilege aan de „homines manen-
tes apud Amesteliedamme". Het lijkt mij
volstrekt niet onmogelijk, dat de Kennemers
in 1274 bij den Amsteldam eenige geweld
daden hebben bedreven.

Het ligt voor de hand dat de Amsterdam-
»che schippers en kooplieden maatregelen
genomen wenschten te zien, waardoor een
tweede schade werd voorkomen. Het gevaa-
dreigde voor Amsterdam altijd van de Westr
Zijde. Was niet een zeventig jaren eerder
ook reeds Amsteiland geplunderd door de
trekkende Kennemers Zullen de Amster
dammers niet tot hun wettigen heer en na»
tuurlijken beschermer zijn gegaan met de
vraag, het plaatsje aan de Westzijde wat te
bevestigen Wij kunnen ons voorstellen, dat
Gijsbrecht IV ten Westen van den Nieuwen
dijk eenige versterkingen aanlegde, misschien
een fhnken steenen wachttoren als uitgangs
punt van aarden wallen, palissadeeringén en
dergelijke eenvoudige verdedigingswerken.
De plaats leende zich daar bij uitstek voor
defensie-doeleinden, ten minste, als men aan
neemt, dat de Boerenwetering haar voortzet
ting vond in den tegenwoordigen N. Z. Voor
burgwal, 't zij dan ook, dat zij in het IJ uit
mondde of langs de „Kolk" op het Damrak
loosde. Zij vormde dus een natuurlijke gracht
aan de Westzijde van het plaatsje.

Ik moet toegeven dat ik geen schijn van
bewijs kan aanvoeren voor mijn bewering,
dat de bewuste goederen en versterkingen op
de door mij aangeduide plek hebben gelegen.
Houdt men echter in het oog, dat de grafe
lijkheid van Holland sinds het begin der
veertiende eeuw aldaar bezittingen heeft ge
had, dat de molen van Amsterdam, even
eens grafelijk eigendom, en vroeger zeker
eigendom van de heeren van Aemstel, in de
tegenwoordige Kolksteeg stond, dat de gra
felijke herberg waarschijnlijk op den Nieu
wendijk heeft gestaan, dat de Oostenrijk-
sc'ne regeering in het midden der zestiende
eeuw nog eenige rudimenten van rechten
in deze buurt over had, en let men? verder
op den naam Gravenstraat, dan lijkt het
niet te gewaagd, de goederen van 1282 iden
tiek te verklaren met de hofsteden, die in
1333 en latere jaren door den Graaf in
eeuwige erfpacht worden gegeven,

Het Aemstelslot van Jan ter Gouw en den
heer 't Hooft dus teruggebracht tot een een-
voudigen steenen wachttoren, dit is de kern
van dit opstel waarvoor de schrijver nog een
aantal argumenten aanvoert.

Als argument tegen een kasteel voert de
schrijver ten slotte nog aan de richting der
zijstraten van den Nieuwendijk, Blijkbaar

Het aanleggen van een golfbaan kost veel
aan tijd en arbeidskracht. Meestal gaat er
een jaar mee heen, gedurende welken tijd
het terrein niet productief kan worden ge
maakt. Als men nu weet, dat er ieder jaar in
de V. S. ongeveer 400 nieuwe golfbanen
worden aangelegd, zal duidelijk zijn, dat op
deze wijze veel bespaard kan worden.

Een sprookje.

Er was eris een man, die voor dagbladen
schreef. Als hij weer een artikel voltooid had,
zeide hij tot zijn vrouw „Lieve vrouw, tele
foneer eens even naar de redactie 1"

De vrouw telefoneerde en na vijf minuten
stond de elegante redactie-auto (met schrijf
machine en radio-apparaat) voor de deur en
vervoerde den schrijver binnen nog eens vijf
minuten naar de redactie.

Daar rukten ijverige handen de deuren
open en men voerde hem het bureau binnen.
Hier bevond zich een prachtige zaal, waarin
groote schrijftafels stonden, waarop een weer-
galooze orde heerschte.

Vol vreugde sprongen de heeren van de
redactie op en ijlden den schrijver met uit
gestrekte handen tegemoet, ja, de hoofd
redacteur haalde hoogst eigenhandig den
makkelijksten stoel voor hem

„Mijnheer riep hij verheugd uit, ,,'op u
hebben we juist gewacht wat brengt u ons
weer voor schoons „En de schrijver las zijn
werk voor, terwijl de heeren hem telkens weer
bezwoeren, zich toch vooral niet te haasten;
zij hadden immers den tijd 1

Vol aandacht hoorden zij hem aan. En nau
welijks was hij klaar, of zij rukten hem het
artikel uit de handen en de bureaubediende
droeg het triomfantelijk naar de zetterij

Denzelfden avond nog stond het in de
courant zonder drukfouten, onberispelijk-
duidelijk, zonder eenige verandering of inkor
ting

Den volgenden morgen, nauwelijks nadat
de trouwe gade van den schrijver haar man
een geurig kop thee op bed gebracht had,
stond reeds de kaslooper voor de deur en
bracht het honorarium met een dankbefui-
gingsschrijven.

De schrijver kon zich spoedig een heerlijk
slot laten bouwen en hij noemde het „Ho
noraria." („K.Z.")

De caféhouder G., in wiens zaak aan den
Heereweg te Groningen deze week, naar ge
meld is, brand werd ontdekt des nachts, is
ter beschikking van de Justitie gesteld.

Een aannemer te Amsterdam heeft bij de
politie aangifte gedaan, dat hij na het ver
scheiden van 1924 te hebben gevierd in
gezelschap van twee personen, met wie hij
in een auto had rondgetoerd en verschillende
café's bezocht op Nieuwjaarsochtend tot de
ontdekking kwam, dat zijn portefeuille met
een bedrag van f 1200 verdwenen was.

Te Wierden (O.) ontstond brand op den
zolder van de woning van H. Jans, staande
nabij de spoorlijn, waarschijnlijk tengevolge
van een lek in den schoorsteen, waartegen
hooi gepakt was. Daar de brand spoedig
ontdekt werd, was er alle gelegenheid om
het geheele meubilair, vee, enz. te redden.
Toen de motorbrandspuit water gaf, was
men den brand spoedig meester. Het dak
en een gedeelte van den voorgevel ging ver
loren. Alles was verzekerd.

Maandagmiddag geraakte te Middelburg
de 24-jarige mosselvisschcr ,A. Wijne uit Phi
lippine, bij het meren van zijn schip met
zijn rechtervoet zoodanig in een tros, dat
hem dit lichaamsdeel bijna geheel werd af
gekneld. De verwonde werd in het gasthuis
opgenomen.

Nabij Denekamp (O.) is de dijk van den
Dinkel doorgebroken. Talrijke landerijen
zijn overstroomd, De omwonenden ondervin
den veel last van het water.

Vrijdagmorgen om tien uur hebben drie
politiemannen en drie kommiezen een inval
gedaan in het Kasteel te Dussen op vermoe
den dat daar een geheime distilleerderij zou
bestaan. De eigenaar kwam soms 's morgens
heel vroeg en vertrok 's avonds of 's nachts
met een of meer auto's. Het kasteel, dat 64
kamers, kelders en zolders bevat, werd ge
heel doorzocht, doch zonder eenig resultaat.
Bij vermelding van een inval op het buiten
„Vijvervreugd" onder Koudekerke (Z.) werd
medegedeeld, dat in een andere bezitting
van den bewoner van dit buitengoed eveneens
een onderzoek ingesteld zou worden.

Vermoedelijk had men hier dus het kasteel
te Dusschen op het oog.

Nadat het de politie te Vlaardingen ter oore
was gekomen, dat zich bij een opkooper al
daar een distilleertoestel zou bevinden, is
door de gemeente-politie in samenwerking
met de kommiezen der invoerrechten enz- bij
den opkooper A. B. aan den Vaartweg aldaar
een inval gedaan en is bij de gedane huiszoe
king een volledige distilleerinrichting gevon
den en in beslag genomen. Tegen B. is pro
ces-verbaal opgemaakt.

Zaterdagnacht is te Doetinchem ingebroken
in de lederwarenfabriek van de firma Ter
Steeg. De dieven hebben zich toegang ver
schaft door uitsnijding van een ruit en hebben
daarna de brandkast geforceerd. Het weinige
aanwezige geld werd meegenomen. Bij het
doorsnuffelen van een bureau werden sigaren
meegenomen en is een fiesch roode inkt om
vergeworpen. Direct na het ontdekken van
den diefstal werd een uitgebreid politie
onderzoek ingesteld, met het resultaat, dat
in een volkslogement een drietal personen
werd aangetroffen op wier kleeren en handen
roode inkt werd aangetroffen, terwijl zij in
het bezit waren van sigaren van het merk als
gestolen was.

De aangehoudenen, van wie een terstond
bekende, waren D. en H., een tweetal reci
divisten uit Zutfen en v. d. S. uit Doetinchem.

Het drietal is ter beschikking van de justi'i
gesteld.

Op de terreinen van den heer A. G. Kröl-
ler onder Hoenderloo (Gld.) is op Nieuw
jaarsdag een zeearend levend gevangen. De
roofvogel, die een vlucht van 2.50 meter
heeft werd aan Burgers' Dierenpark te Arn
hem geschonken.

De vroede vaderen van Rijsenburg (Z.-H.)
kregen dezer dagen te beslissen over den aan
koop van een nieuwe schrijfmachine. Er
ontspon zich over dit punt een urenlang debat.
De burgemeester wilde de oude schrijfma
chine in reserve houden. Een der wethouders
was het met den burgemeester eens, maar de
andere wethouder oordeelde, dat er van de
oude machine wel geld te maken zou zijn.
De raad verdeelde zich in twee kampen. De
schrijfmachine-quaestie werd van alle kan
ten bezien en na een gezelligen boom van
een paar uur haalden de burgemeester en
zijn medestanders bakzeil. De oude machine
wordt verkocht. Gelukkige nieuwe eigenaar 1
Acht jaren heeft de machine al dienst gedaan.

(Hbld.)

Op het kantoor der Rijks Directe Belastin
gen te Hilversum is gearresteerd een 25-
jarige klerk, die belast was met het innen der
gelden van de tabaksbelasting. In zijn kas
is een tekort ontdekt, dat, naar ons werd
medegedeeld, in de duizenden loopt. Pre
cies kon het bedrag nog niet worden opge
geven. (Hbld.)

Te Arnhem doen zich thans talrijke ge
vallen voor van diphterie, die over de geheele
stad zijn verspreid, doch nog niet als epi
demie kunnen worden beschouwd. De ziek
tegevallen niet alleen van kinderen maar ook
van volwassenen, hebben tot dusver een goed
aardig verloop. Ter verlenging van de school-
vacantie is nóg niet besloten omdat men meent
dat er hier van schoolinfectie geen sprake is.
De inspecteur der volksgezondheid zal ver
moedelijk spoedig met de leiding van den ge
neeskundigen dienst confereeren over het
al dan niet wenschelijke van een prophy-
lactische inenting.

Aan het Kieldiep (Gron.) is een geheime
distilleerderij ontdekt. Toestellen en jene
ver zijn in beslag genomen.

In de gemeente Amstenrade doet zich een
geval van slaapziekte voor. De patiënt is naar
de barakken van het Sint Joseph-hospitaal te
Heerlen overgebracht.

Te Rumpen (L.) is in den ouderdom van
ruim 100 jaar overleden de heer S. v. d. Zee,
die te 's-Hertogenbosch woonde en thans bij
een zijner kinderen logeerde. Hij werd te
Wijtgaart (Fr.) geboren-

Te Deventer is de 18-jarige H. Veltkamp.
na een ziekte van slechts enkele dagen, aan
nekkramp overleden.

De 23-jarige schippersknecht A. H I
kwam Zaterdagavond aan boord van he i
de Rijnhaven te Rotterdam liggend tJ'
schip „Catharina" terug. Toen hij h ng-
boord instapte, wierp zich plotseii
individu op hem en duwde hem in het wa -.r.
De schippersknecht wist zich gelukkig langs
een ladder op het droge te brengen. Zijn
aanvaller was nergens meer te zien. Vermoe
delijk heeft het heerschap willen inbreken.

Vrijdagavond te ruim 9 uur zijn op het
baanvak PuttenNijkerk nabij Nijkerk vijf
wagons van een goederentrein ontspoord.
De beide hoofdsporen werden versperd,
waardoor de avondtrein uit het Noorden
ruim een uur vertraging ondervond. Er de
den zich bij de ontsporing geen persoonlijke
ongelukken voor. Uit Amersfoort werd een
werktrein gezonden, zoodat reeds gisteren-
ochtend het verkeer weer normaal was. Na
ontvangst van het bericht der ontsporing
te Amersfoort heeft men een extra trein in-
gelascht naar Utrecht voor reizigers uit
Amersfoort en aansluitende richtingen.

(U.D.).

Dezer dagen maakten we er melding van,
dat een zekere K. en V. zich wederrechte
lijk toegang hadden verschaft tot k°t Duit-

sche magazijn A. aan de Nieuwe Markt te
Rotterdam. In verband hiermede waren ze
op vermoeden van huisvredebreuk door de
politie aangehouden. In het berichtje werd
gezegd, dat het tweetal was binnengedron
gen, teneinde zich eenige goederen toe te
eigenen, om een civiele vordering, die ze op
den eigenaar hadden te voldoen. Dit is ech
ter hun bedoeling niet geweest, naar achter
af gebleken is. Ze zijn dan ook direct na
het onderzoek weder op vrije voeten ge
steld.

Het orgel van de Notre-Dame te Parijs,
dat steeds werd beschouwd als een van de
mooiste orgels ter wereld, wordt met on
dergang bedreigd. Het orgel zit volgens des
kundigen dik ond°r het stof en vuil. De
zwaluwen hebben er hun nesten in gebouwd
en de lijken van doode vogels belemmeren
de mechaniek in zijn beweging. Bovendien
zijn defecte deelen van het mechaniek niet
vervangen. De klankborden zijn hier en
daar verdwenen. Was het vroeger met zijn
5246 pijpen tevens een van de grootste or
gels, thans bestaat het gevaar, dat een deel
vana de pijpen omlaag komt. Het orgel bezit
86 registers, 12 manualen ,en 22 pedalen.
Sedert 1894 is het niet meer grondi| schoon
gemaakt, wat minstens eens in de tien jaar
behoort te geschieden.

'In den nacht van Vrijdag op Zaterdag is
de woning van A. v. Vliet, machinist van het
stoomgemaal der vereenigde polders te Bos
koop door brand verwoest. De bewoners
konden ter nauwernood, zonder iets te kun
nen redden, in nachtgewaad het brandende
perceel verlaten.

De inmiddels verschenen brandweer be
paalde zich in hoofdzaak tot het nathouden
van het machinegebouw, wat dan ook is ge
lukt, zoodat het stoomgemaal onbeschadigd
is gebleven.

De oorzaak is onbekend. Assurantie dekt
de schade.

Maandagmorgen omstreeks elf uur wilde
juffrouw Bot in het keukentje van haar wo
ning Schellingwouderdijk 83d te Amster
dam het raam sluiten, doch stootte met haar
elleboog een petroleumstel om, dat op een
tafeltje stond te branden. In een oogwenk
had de vlam zich medegedeeld aan de gor
dijnen en slechts weinige minuten later stond
de keuken in brand. De vrouw kon op het
laatste nippertje twee kinderen, die in een
ander vetrek in hun wiegje lagen, redden.

Aangewakkerd door den feilen wind stond
het huisje, dat zooals de meeste woningen
daar zijn een steenen voorgevel en hou
ten muren spoedig in lichtelaaie. Buren
zegden telefonisch den brand bij de brand
weer aan. Deze rukte uit met motorspuiten
en met de drijvende stoomspuit de „Jason".

Het kon niet anders of de felle wind, de
houten constructie en de lange sfstand, die
het rijdend materiaal van de brandweer moest
afleggen, waren oorzaak, dat niets meer te
redden viel. Met vier stralen op duinwater
leiding werd echter voorkomen, dat aangren
zende perceelen hetzelfde lot ondergingen
als 83 d. De beide huizen naast den brand
begonnen reeds vlam te vatten. Het bewuste
huisje, dat twee verdiepingen en een zolder
telt, stortte geheel in elkaar en er werd niets
gered. Met het oog op den sterken wind werd
een muur omgehaald.

De heer Bot was niet verzekerd.

Omtrent den storm deelt de Filiaal-Inrich
ting van het Kon. Ned. Meteorologisch In
stituut ons nog het volgende mede:

Tusschen 8 en 9 uur voorm. liep de snel
heid van den wind op van 7 tot 18 Meter
per seconde en deze snelheid werd met niet
noemenswaardige onderbrekingen tot 11 uur
des namiddags behouden. Onderwijl kwa
men ook tijdvakken voor, waarin de wind,
over 5 minuten gemiddeld een snel
heid bereikte van 21 Meter per seconde.
Gedurende 13 uren dus wat men noemt een
zware storm.

Na elf uur zakte de snelheid, maar de
wind bleef toch stormachtig tot hedenmor
gen acht uur.

De richting bleef tusschen Zuid-Zuidwest
en West-Zuidwest.

Hoewel voor het oogenblik eenige ver
betering valt te bespeuren in den weertoe-
stand, is er geen enkel teeken dat wijst op
een afbreken van den depressiestroom, maar
ook is er geen enkel teeken, dat op een
uitschieten van den wind naar het Noord-
Westen wijst, wat onherroepelijk hoog wa
ter op onze kusten zou veroorzaken.

In Heerlerheide (Limb.) hebben zekere
J„ N., H en W. een completen huisboedel,
waaronder meubelen en kleeding ontvreemd
en deze goederen in Zuid-Limburg en over
de grens verkocht.

De politie heeft het viertal gearresteerd,
waarna zij allen een volledige bekentenis
aflegden.

Te Eindhoven en omgeving begint de on
veiligheid wederom toe te nemen.

Vrijdagavond werd een juffrouw op den
Boschdijk te Woensel door een man omver
geworpen en van haar taschje beroofd,
waarin zich 7.— aan geld bevond.

Een ander persoon werd nabij Best door
een onbekende aangevallen, die er met het
rijwiel van den aangerande vandoor ging!
Op de binnenplaats van het postkantoor te
Eindhoven werd een rijwiel van een der
postambtenaren ontvreemd, terwijl een be
woner van de Cafharinastraat, die uitstedig
was geweest, tot de ontdekking kwam, dat
tijdens zijn afwezigheid in zijn woning was
ingebroken, waarbij 400 aan geld en een
aantal gouden en andere sieraden waren
ontvreemd.

Toen 's morgens om tien uur de blinden
van het huis, bewoond door de wed. V. te
Beilen (Drente) nog dicht zaten, wekte dit
bij de buren 't vermoeden dat er iets aan de
hand was. Toen men binnenkwam de
voordeur was open bleek de bewoonster
bewusteloos op de vloer te liggen. De 82-ja-
rige vrouw was geheel gekleed en had haar
oorijzer nog op. Ze was den avond te vo
ren naar de kerk geweest en is vermoedelijk
direct na haar thuiskomst ineengezakt en
heeft in dezen toestand den ganschen nacht
doorgebracht.

Oudejaarsavond ging mevr. de K„ die
eenige dagen is gelogeerd bij haar zoon te
Kortenhoef, met de autobus vanaf de Klap-
brug naar het postkan'oor te 's-Graveland.
Toen zij nabij de Smidsbrug uit de autobus
stapte waaide haar hoed af en verloor ze
daarbii haar handtaschje met ruim 700
inhoud Haar hoed werd ontaiddellijk terug
gevonden, tnaar het tpschie was verdwenen
Dadelijk begaf mevr. de K. zich naar een
veldwachter, die op onderzoek uitging. Tij
dens diens onderzoek was het hewuschte

taschje door v. B. uit Anfeeveen gevonden
en aan zijn woning gedeponeerd, doch het
geld was er uit verdwenen.

Toen de veldwachter zonder succes huis
waarts keerde, werd hij door den kleerma
ker M. uit 's-Graveland aangesproken, die
hem van het vinden der portemonnaie met
de ruim 700 in kennis stelde.

De veldwachter begaf zich met M, naar
mevr, de K. die het geld in ontvangst nam
en den vinder ruim beloonde.

Hoe het mogelijk is, dat tasch en porte
monnaie afzonderlijk werden gevonden, is
moeilijk te zeggen.

D wijze, waarop de directeur der Conti
nental Radiotorenfabriek te Bussum, da
vroegere directeur der Hilversumsche gasfa
briek, S.,de belangen der Continental heeft
behartigd, heft er toe geleid, dat commis
sarissen zich genoodzaakt hebben gezien dea
man te schorsen. Zaterdagmiddag is te Am
sterdam een vergadering van aandeelhou
ders gehouden, waarop het schorsingsbe
sluit aan hun oordeel zou worden onder
worpen, Voorgesteld zou worden den heer S,
te ontslaan en een nieuwen directeur te be
noemen. - G. en E.

LONDEN, 5 Jan. D^ gemeenschappe
lijke nota inzake de ontruiming der Keul
sche zone, geteekend door de vertegen
woordigers van Engeland, Frankrijk, België,
Italië en Japan, is heden aan den Duitschen
rijkskanselier overhandigd. De tekst der nota
luidt als volgt:

Art. 428 van het Vredesverdrag van Ver
sailles van 28 Juni 1919 bepaalt, dat het
Duitsche grondgebied, gelegen bewesten den
Rijn, tezamen met de bruggehoofden, door
de geallieerde en geassocieerde troepen zal
worden bezet gedurende een periode van
15 jaren, ingaande bij het van kracht worden
van het Verdrag, bij wijze van waarborg voor
het ten uitvoer brengen van genoemd Ver
drag door Duitschland. Krachtens de bepa
lingen van art. 429 zal de bezetting, ingeval
de voorwaarden, welke bij genoemd Verdrag
zijn gesteld, getrouwelijk door Duitschland
zijn nagekomen, successievelijk worden be
perkt bij het verstrijken van de eerste vijf,
en daarna bij de eerste tien jaren.

De geallieerde regeeringen zijn reeds in
de gelegenheid de Duitsche regeering mede
te deelen, zonder den lOen Januari 1925 af
te wachten, dat zij het bewijs hebben ver
kregen, dat Duitschland de voorwaarden,
die in art. 429 zijn vervat, niet is nagekomen
of tegen dien datum kan hebben nageko
men, opdat het zou kunnen profiteeren van
de clausule, welke op de gedeeltelijke ont
ruiming betrekking heeft.

Zich slechts beroepend op deel V van het
verdrag is er voldoende grond voor het be
sluit der geallieerde regeeringen in de in
lichtingen, welke de intergeallieerde militai
re controlecommissie heeft vergaard, on
danks eenige obstructie, ten opzichte van
de mate, waarin de militaire clausules zijn
vervuld. Om b.v. slechts eenige der voor
naamste punten uit de reeds bekende feiten
te noemen: Met schending van art. 160 is
de generale staf van het Duitsche leger in
een anderen vorm gereconstrueerd; met
schending van art. 174 is er een vrijwilligers-
strijdmacht met korten diensttijd gerecru-
teerd en afgericht; in strijd met art. 168 is
de hervorming van fabrieken van oorlogs
materiaal verre van voltooid; in strijd met
de artikelen 164 tot 19 zijn er hoeveelheden
oorlogsmateriaal van allerlei soort gevon
den, die de toegestane hoeveelheden over
schreden, terwijl er aanzienlijke, ongeoor
loofde voorraden oorlogstuig zijn ontdekt; in
strijd met art. 162 en met het besluit der
conferentie van Boulogne in Juni 1920 is
de reorganisatie der politie nog niet be
gonnen; in strijd met art. 211 heeft de Duit
sche regeering op lange na nog niet alle
wettelijke en administratieve maatregelen
genomen, welke door de geallieerde regee
ringen in haar nota van 29 September 1922
werden geëischt. De geallieerde regeeringen
verwachten bsvendien binnenkort een •ap-
port der intergeallieerde contróle-commissie
hetwelk de volledige resultaten zal bevatten
van de huidige algemeene inspectie. Dit
rapport zal hun in staat stellen, vast te stel
len,. wat er nog door Duitschland te doen
staat, opdat zijn verplichtingen ten opzichte
der militaire aangelegenheden als nageko
men kunnen worden beschouwd. Verdere
mededeelingen te dier zake zullen nog aan
de Duitsche regeering worden gericht.

LONDEN, 5 Jan. Men verwacht dat de
conferentie te Parijs wegens haar bij uit
stek technisch karakter tot groote moeilijk
heden aanleiding zal geven.

De Vereenigde Staten hebben, zooals
reeds werd gemeld, een eisch gesteld, die de
Britsche regeering van de hand heeft gewe
zen, waarbij zij zich echter bereid heeft ver
klaard de kwestie op voet van gelijkheid te
bespreken. Washington heeft nu in zijn ant
woord op de jongste Britsche not'a de op
vatting gehandhaafd dat Amerika, zoowel
uit wettig oogpunt als om redenen van ge
lijkheid, aanspraak kan maken op een deel
van de betalingen, welke door Duitschland
overeenkomstig bet plan-Dawes worden ge
daan.

Het Amerikaansche antwoord op de Brit
sche pota, die 4000 woorden telde en die
eerst Donderdag j.l. te Washington werd
ontvangen, is reeds te Londen aangekomen
en werd heden in de Britsche kabinetsraad
besproken.

Minister Churcill zal morgen met Clemen
te] en Stephani op verzoek van de Fransche
regeering eerst een voorloopige bespreking
houden over de schulden. De Britsche mi
nister van financiën gaat naar Parijs met vol
ledige volmachten van zijn regeering wat
betreft zijn pogingen om de belangen der
Britsche belastingbetalers te behartigen,

Engeland en Frankrijk zijn volkomen vrij
om met elkander 'n overeenkomst te sluiten
welke hun goed dunkt, en men hoopt in of-
ficiëele kringen dat Churchill er althans in
zal slagen de kwestie in zooverre te regelen
dat spoedig na de conferentie te Parijs een
overeenkomst betreffende de oorlogsschul
den tusschen Frankrijk en Engeland kan
worden gesloten.

Uit Washington wordt gemeld, dat de nota
van Clementel, welke zeer uitvoerig is, al
daar in gedeelten wordt ontvangen, zoodat
de ontcijfering eerst morgen gereed kan zijn
Dit bericht is eenigszins onbegrijpelijk daar
dergelijke nota's niet in code plegen te wor
den overgebracht.

LONDEN, 5 Jan. Ingeval Clementel's
voorstel aan Londen wordt uitgevoerd, zou
den de lasten voor de Engelsche belasting
betalers, die tengevolge van het feit, dat
Fankrijk zijn schulden niet betaalt, zeven
pence per pond in de inkomstenbelasting
vertegenwoordigen, nog vele jaren onveran
derd blijven. Van 1935 af zou de verlichting
tweederde deel van een penny per pond be
dragen. Een rentevoet van een half percent
zou op den grondslag van de Fransche schul-
denberekening 2.250.000 pond per jaar, op
grond van de Engelsche berekening rond
drie millioen pond bedragen, terwijl Enge-
lands aandeel in de annuïteit van een plan-
Dawes 25 millioen pond en Engeland' jaar
lijksche betaling aan Amerika tusschen 35
en 40 millioen pond bedraagt. De annuïtei
ten van een plan-Dawes plus F-ankriiks be
taling zouden derhalve te zamen Engelands
iaarliiksche betaling aan Amerika niet dek
ken, Na 35 jaren zouden de annuïteiten va»
een plan-Dawes ophouden.

Uit Londen wordt draadloos geseind,
dat Zondag tijdens den storm de toren van
de Stonarykerk te Birmingham is ingestort.
Het dak van de kerk werd vernield, evenals
een deel van het interieur.

BERLIJN, 3 Jan. Gisteren is de rijkskanse
lier dr. Marx zijn besprekingen begonnen
over de vorming van een kabinet d'affaires.
Hij bood het Duitsch-nationale lid van den
Pruisischen Landdag von Kries het ministe
rie van binnenlandsche zaken en het vice-
kanselierschap aan en het rijksministerie van
staatshuishouding aan den Duitsch-nationa-
len afgevaardigde Neuhaus De heeren heb
ben zich hun beslissing voorbehouden ten
einde eerst met hun partijgenooten overleg
te kunnen plegen.

BERLIJN, 5 Jan. De Pruisische minister
president Braun ontving hedenmiddag de lei
ders der vier Pruisische coalitiepartijen.

De vertegenwoordigers der D V P. ver
dedigden het standpunt, dat" op grond van
art. 45 der Pruisische grondwet de regeering
moest aftreden, die der andere partijen
deelden deze meening niet. De leden der D.
V. P. legden daarop de verklaring af, dat zij
hun beide ministers uit hei kabinet moesten
terugnemen om het ontslag der geheele re
geering te bewerken. De leden van het ka
binet deelden daarop mede, dat zij eerst
met hun fracties in overleg moesten treden.

De staatsregeering komt morgenmiddag
weder bijeen.

BERLIJN, 5 Jan De nieuwgekozen Prui
sische Landdag werd heden door den doyen
d'age, den centrums-afgevaardigde Gerold,
geopend, die in zijn rede o.a. zeide:

Na de aanneming der overeenkomst van
Londen meende men, dat voortaan de ge
allieerden jegens Duitschland en Pruisen
door een geest van verzoening zouden zijn
bezield. Maar nu reeds blijkt, dat de ontrui
ming der Keulsche zone niet op het vastge
stelde tijdstip zal geschieden, ofschoon
Duitschland volkomen is ontwapend. Als
eerste handeling protesteert de Landdag te
gen de niet-ontruiming, doch hij geeft de
hoop niet op, dat de gang van zaken tot
overeenstemming zal leiden.

De communist Winterich verklaarde daar
op, dat de communisten zich niet bij het
protest aansluiten. Hij eischte onverwijlds
vrijlating van alle politieke gevangenen.
De volgende zitting heeft Donderdag plaats.

BERLIJN, 5 Jan. De D.-nationale afge
vaardigde von Kries heeft geweigerd een
zetel in het nieuw te vormen kabinet te aan
vaarden.

Gisteren is de nieuwgekozen Rijksdag
voor de eerste maal bijeengekomen De zit
ting had uitsluitend ten doel de regeling van
formeele aangelegenheden. Het Huis is tot
Woensdag verdaagd, als wanneer het pre
sidium zal worden gekozen. Een voorstel
der D, V. P. om deze verkiezing uit te stel
len tot na de vorming eener regeering, werd
verworpen.

Volgens den diplomatieken medewerker
van de „Westminster Gazette" zou de com-
pagne tegen de pers, door Mussolini ge
voerd, niet het gewenschte resultaat heb
ben, daar hij er tot zelfs de vijandschap des
konings door zou hebben gewekt.

Zijn jongste daad, het verbod van „11-
Mondo", het orgaan van den leider der op
positie; van het „Giornale d Italia het blad
van Salandra; de „Voce Republicana^, het
republikeinsche orgaan, en „11 Popoio het
groote clericale blad, moet een laatste wan
hopige poging zijn om te beletten, dat de
waarheid bekend wordt Er is geen wet in
Italië, waarop dit verbod steunt; het beet,
dat de koning waarschijnlijk zal weigeren een
eventueel besluit tot verbod van alle oppo
sitiebladen te bekrachtigen.

Het B T A meldt uit Rome dat volgens
een fascistisch blad aldaar Salandra als voor
zitter van de Italiaansche delegatie bij den
Volkenbond is afgetreden.

ROME, 5 Jan. Het „Giornale d'Italia"
(welks verschijning, volgens vroegere berich
ten verboden zou zijn Red.) meldt, dat de
regeering de onmiddellijke ontbinding heeft
bevolen van de vereeniging „Italia Libera.'

F.en onderwijzer als beklaagde.

Vrijdag stond voor het Gerechtshof te
Arnhem in hooger beroep terecht, de 23-
jarige onderwijzer IJ. F. uit Amersfoort,
wegens opruiing. De beklaagde zou geschrif
ten verspreid hebben, waarin tot dienstwei
gering werd aangespoord en waarin uitdruk
kingen voorkwamen als weigert soldaat te
worden, weigert op te komen, enz.

De beklaagde werd bij vonnis van de
Rechtbank te Almelo veroordeeld tot f 25
boete, tegen welk vonnis de Officier van Jus
titie hooger beroep aanteekende.

De onderwijzer verklaarde met de bedoe
ling te hebben gehad om tot opruiing aan te
sporen.

De advocaat-generaal wees er echter op,
dat de beklaagde geen uiting heeft gegeven
aan drang, maar van begin af aan niets anders
gewild heeft. Waar aan beklaagde den in
houd der brochure bekend was, achtte spre
ker de straf te licht. Hij eischte één maanc?
gevangenisstraf.

De president tot beklaagde Het heeft
mij getroffen, dat u in uw brochures alléén
spreekt van arbeiders en soldaten, die op de
slagvelden zijn gedood, terwijl er procents-
gewijs méér officieren dus menschen van
anderen stand, zijn gesneuveld.

Beklaagde erkende dat en verklaarde, dat
zijn bedoeling met het verspreiden der bro
chures alléén was geweest, om de menschen
tot nadenken te brengen en niet om op te
ruien. Hij had niet anders kunnen handelen.
De u itsnraak werd benaald od 15 Jan. a.3