Uit de Pers.
De Ideëele Partij.
De taktiek der nieuwe Duitsche regeering: Bedekte reactie tegen de
republikeinen. De Britsch conservatieve regeering begint een zoo
krachtig mogelijke vlootpolitiek.
Onder de Radio-berichten: De Duitsche Rijksdag heeft een motie van
vertrouwen in de regeering aangenomen. Een pleitrede van Briand
voor behoud van het Frar.scbe gezantschap bij het Vaticaan.
Gem. buiten!, berichten.
De aankoop van meel door de
gemeente Amsterdam.
De socialistische propaganda
in !ndië.
Voor bezoekers van Frankrijk.
Te kort aan belasiingpersoneel.
STATEN-GENERAAL.
EERSTE KAMER.
Plaatselijke Keuze.
RFCHTS7AKPN.
Uit den Duitschen Rijksdag.
Frankrijk en het Vaticaan.
MARKTNIEUWS.
De smokkelaHaire-W eb er.
Primo de Rivera te Madrid
aangekomen.
Een brutaal stukje.
Een bank van Kutisker
gefailleerd.
Wij lezen in „De Volkskrant":
Een iiberale üoogieeraar heeft dezer
dagen onze katholieke Staatspartij juist ge
typeerd.
Professor mr. Eigeman sprak er zijn ver
bazing over uit, dat de heer Troelstra ge
zocht heeft naar een bondgenootschap van
Roomsch met socialistisch.
De katholieke Staatspartij, zei de hoog
leeraar, is een ideëele, de sociaal-democra
tische in hoofdzaak nog een materialistische.
Dit „in hoofdzaak" doelt hierop, dat ook
in het socialistische gedachtenleven een
worsteling aan den gang is en de politiek
van den klassenstrijd niet meer belichaamd
wordt door de verhoudingen.
Inderdaad, de klassenstrijd is niet meer
hei één en het al. en helderziende Engelsche
sociaal-democraten als MacDonald cn
Thomas zien de toekoms'. voor het socialis
me en de samenleving niet bij voorkeur in
ren scherp toegespitsten klassenstrijd.
De Nederiandsche sociaal-democratie in
tusschen. handhaaft nog onverzwakt het be
ginsel van den klassenstrijd, en daarmee
hebben wij voorshands te maken.
Volkomen juist is de typeering van pro
fessor Eigeman, dat de katholieke Staats
partij een ideëele partij is.
Dit is zij in haar beste uitingen, in haar
opzet en in haar doelstelling.
Men moet bij de waardeering van het be
grip ideëel niet blijven hangen aan persoon
lijke zwakheden en tekortkomingen, aan on
volmaaktheden in den vorm en gebrekkig
heid in dc uitvoering.
De katholieke Staatspa.tij is een ideëel
partij, omdat zij, de beteekenis van de
stoffelijke welvaart volkomen beseft,
omdat zij, over de aarde en de tijdelijke be
stemming van den mensch heen, naar het
eeuwig doel blikt en daarop het oog ge
vestigd houdt; omdat zij rechtvaardigheid
en recht als normen beschouwt.
Daarom kan de katholieke Staatspartij
nooit den klassenstrijd aanvaarden of be
vorderen, kan zij niet van stoffelijke wel
vaart alles verwachten en moet zij krach
tens haar wezen streven naar overleg en
verzoening.
Wij menschen blijven uit den aard der
zaak beneden onze taak en beneden ons be
ginsel, maar in onze beste oogenblikken
na het houden van een'retraite bijvoorbeeld
beseffen wij, dat wij aardsche zaken en
aardsche politiek meer hebben te beschou
wen in het licht der eeuwige dingen.
Alleen als wij dit doen, kunnen wij de
katholieke partij handhaven en behouden
als de ideëele partij, welke op. het leven en
lot der maatschappij invloed ien goede uit
oefent.
De evolutie naar rechts
in Duitschland.
Wat wil het rechtsche bloc, dat thans in
Duitschland de regeeriag ia. handen heeft?
De reactie wil zich vaststellen en rustig aan,
vooral niet te overhaast, de eene na de andere
machtspositie inpalmen, totdat het geheels
apparaat in haar handen is. Vooral geen over
haasting zich consolideeren het werkelijke
streven camoufleeren, voor binnen- en bui
tenland.
Aldus betoogt de „Frankf. Z.", die con
stateert, dat de weinige daden van den stroo
man Luther intusschen. toch al duidelijk ge
noeg dat werkelijke voornemen demonstree-
ren. Allereerst de wijze van samenstelling van
de regeering en dan die tweede daad n.l.
de aanvulling daarvan met de heer v. Schlie-
ocn als minister van financiën. Wie is die
heer v. Schlieben 1 Deze heeft schrijft de „F.
Z.'% als ambtenaar in het departement aan
'welks hoofd hij thans staat, reeds onder vroe
gere ministers van financiën een funeste rol
gespeeld. Het feit, dat in het ministerie van
financiën onder de verschillende wisselende
leiders ervan niettemin steeds de oude reac
tionaire machten zijn blijven heerschen, is in
hoofdzaak het gevolg van zijn invloed, welke
zich volstrekt niet beperkt heeft tot zijn eigen
departement, maar zich ook in den tijd van
bezuiniging op het ambtenaarsperscneel uit
strekte tot andere departementen, waarvan
hij de zetting met republikeinsche amb
tenaren op „financieele gronden" zooveel
mogelijk wist te belemmeren. De heer v.
Schlieben heeft werkelijk verdiend minister
te worden in het eerste rechtsche ministerie
De toestand is thans deze, dat de drie eco
nomische departementen, die tenslotte den
beslissenden invloed oefenen, n.l. dat van fi
nanciën van economische zaken en van voe
ding, bezet zijn door partijgangers van de D.
nationale»
Dit zegt méér voor de komende economi
sche en financieele politiek dan alle schoone
woorden, waarmede dr. Luther getracht heeft
aiets te zeggen. Het feit tenslotte, dat de heer
Schiele, tot dusver leider van de D. natio
nale partij, aan het hoofd van Binnenland-
sche Zaken staat, doet de deur toe. Terwijl
Stresemann Buitenlandsche Zaken behoudt.
Waartoe zou men dan eigenlijk nog boven
dien een regeeringsverklaring noodig heb
ben
Het Engelsche vlootbouw-
program.
Gisteren werd ons telegrafisch gemeld,
dat de Engelsche Admiraliteit aan net oor
deel van de regeering een herzien vlootbouw-
program, behelzende vier nieuwe kruisers,
had voorgelegd, gebaseerd op het advies,
een jaar geleden door de partijleiders aan
vaard en door de Arbeidsregeering sterk
besnoeid.
Over deze quaestie is in 't Lagerhuis des
tijds veel te doen geweest. De vorige Conser
vatieve regeering had voorgesteld, om in 1924
acht nieuwe kruisers op stapel te zetten. De
regeering ging daarbij uit van de overwe
ging, dat alle bestaaande kruisers tegen 1926
zouden zijn versleten en dat met hun ver
vanging onmiddellijk diende te worden be
gonnen met een gemiddelden aanbouw van
vijf kruisers per jaar. Toen de Arbeidersre-
geering aan het bewind kjvam, bleek zij op
het standpunt te staan, dat bij de bestaande
internationale verhoudingen de Engelsche
vloot op peil diende te worden gehouden
en dat zij zich daarom bezwaarlijk verzetten
kon tegen vernieuwing van versleten materi
aal. Zij schrapte dienovereenkomstig de
drie kruisers, die de Conservatieve regeering
méér wilde laten bouwen dan voor de ver
vanging van het versleten materieel noodig
was. Deze politiek stuitte bij de Conserva
tieven natuurlijk op heftig verzet, doch ook
•en deel der liberalen kon zich met dc vloot
politiek der Arbeiders!# geering niet veree
nigen, daar het, zich oriënteerend op de
ontwapeningsgedachte van den Volkenbond,
een sterker besnoeiing- van de marine-
begrooting wenschte.
Het spreekt vanzelf, dat nu een nieuwe
conservatieve regeering met een machtige
meerderheid aan het bewind is, de Admira-
l'teit, die zich destijds had te schikken naar
de opvattingen van Ramsay MacDonald,
het oude conservatieve vlootprogram weer
:er hand neemt, waarop nog een nieuwe
kruiser meer voorkomt dan op het oude pro-
»ram.
Wanneer men bij het bovenstaande be-
ienkt, dat de conservatieve regeering met
jroote voortvarendheid aanstuurt op de vol
tooiing van de vlootbasis te Singapore, groote
eorg aan den dag legt voor haar luchtvloot
en een ingrijpende reorganisatie heeft ont
worpen van de Eneelsche vloten in Middel-
landsche Zee en Indischen Oceaan, dan is
het wel duidelijk, dat de thans aan het be
wind zijnde regeering er op uit is, de En
gelsche weermacht tot de uiterste grens, die
de bestaande verdragen toelaten, op te voe
ren.
HET PROTOCOL VAN C-ENEVE.
Uit Melbourne wordt gemeld Hier ver
luidt dat de Australische bondsregeering het
parlement zal aanraden, het protocol van Ge-
nève te verwerpen, hoofdzakelijk omdat,
naar zij meent, de „Wit-Australië politiek"
er door wordt bedreigd.
BORAH'S GENEESMIDDEL EEN ECO
NOMISCHE CONFERENTIE.
Uit Washington wordt gemeld Senator
Borah, voorzitter van de commissie van bui-
tenbndsche zaken, verklaarde aan de pers,
dat er bij een onafscheidelijk samengaan van
economie en politiek geen mogelijkheid tot
vrede was, zoolang het economisch probleem
niet geregeld is. Hij tracht daarom van de re
geering gedaan te krijgen, dat zij een eco
nomisch wereldcongres bijeenroept daar hij
dit het beste en eenvoudigste middel acht
om tot een afdoende regeling van de wereld-
verhoudingen te geraken.
HET FRANSCHE TEKORT OVER 1924.
Clémentel verklaarde in de senaatscom
missie voor de financiën, dat het tekort over
het dienstjaar 1924 zou worden teruggebracht
tot twee milliard ia plaats van tot drie, zooals
was aangekondigd.
DE QUAESTIE DER RUSSISCHE
SCHULDEN.
Krassin, de Sovjetgezant te Parijs, heeft
aan de „Matin" verklaard dat men nimmer
van de Sovjetregeering gedaan zal krijgen
dat zij zich verantwoordelijk zal stellen voor
de tsaristische schulden. Zij wenscht ze te
betalen naar gelang harer capaciteiten op
voorwaarde dat Rusland in Frankrijk de noo-
dige matcrieele hulp zal erlangen ter bespoe
diging van zijn economisch herstel.
INFLUENZA.
In verschillende deelen van Engeland
heerscht een influenza-epidemie, in het bij
zonder in Manchester en andere industrie
steden van Lancashire en te Londen- Het
schijnt, dat de mist voor de epidemie aan
sprakelijk is. De ziekte is echter van niet ge
vaarlijken aard, ofschoon zij toch onaange
naam genoeg is, daar zij veelal gepaard gaat
met een ontsteking van tonsillen en luchtpijp
Te Manchester heeft de epidemie zoo'n sterk
beroep op de dokters gedaan, dat velen hun
ner overwerkt zijn.
EEN DUITSCH VAARTUIG IN BE
SLAG GENOMEN.
De Duitsche motorschoener „Norder El
be," die uit Hamburg met 60.000 1. spiritus
de haven van Sundsval binnenliep om zijn
proviand aan te vullen, is door de Zweed-
sche douane-autoriteiten in beslag genomen.
De rechtbank te Sundsval keurde de in
beslagneming goed en stelde den kapitein
in sta3t van beschuldiging.
DE ZIEKTE VAN BRANTING.
De Zweedsche minister van financiën
Thorsson verklaarde in den rijksdag, dat het
kabinet, in verband met de langdurige ziekte
van Branting, beraadslaagde over zijn ver
vanging. De bladen zien daarin een aankon
diging van een aanstaande, ten minste vcor-
loopige, vervanging van Branting, vermoe
delijk door Thorsson.
DE STRIJD IN MAROKKO.
De Spaansche kruisers in de straat van
Gibraltar tusschen Tarifa en Kaap Malabata
hebben Woensdag den ganschen dag de
kust van het gebied der Andzjera's gebom
bardeerd.
EEN VTSCHREGEN.
Een vulcanische uitbarsting onder de zee
heeft, zoo wordt uit Kaapstad aan de „Daily
Express" geseind, over een afstand van twee
mijlen millioenen visschen op het strand
van de Walvischbaai geworpen. Op een
plaats ligt de visch twee voet dik. Onder de
opgespoten visch zijn veel haaien, tong en
J zalm Daar de visch een gevaar wordt geacht
voor de gezondheid der aangrenzende be
woners hebben de autoriteiten last gegeven,
ze zoo spoedig mogelijk te begraven, waar
mede gevangenen en spoorwegarbeiders zijn
belast.
B
Mr. H. Verkouteren heeft, naar het HbS.
meldt, aan Ged. Staten van Noord-Holland
een adres gezonden naar aanleiding van de
aanneming door den gemeenteraad van
Amsterdaqi van het voorstel van B. en W.
inzake den aankoop van meel. Hij schrijft
daarin:
dat daardoor een nieuwe schrede is ge
zet op den weg van het stads-socialisme,
dat echter even gevaarlijk is als het staats
socialisme;
dat alles feitelijk daarop neerkomt, dat
het brood voor bepaalde klassen van bur
gers gedeeltelijk uit de gemeentekas zal
worden betaald, zooals ook in den distri-
butietijd, tijdens den wereld-oorlog, is ge
schied;
dat zulke abnormale maatregelen even
wel alleen in abnormale tijden te verdedi
gen zijn en dergelijke tijden nu niet be
staan;
dat er we! ecnige stijging dergraanprij
zen dreigt, maar volstrekt geei: crisis, en
die prijsstijging ook nog niet zeker is;
dat dus véoleer in den voorgenomen
maatregel een toepassing meet worden ge
zien van socialistische en ultra-democrati
sche beginselen;
dat zich bij den raad van Amsterdam, in
het algemeen, steeds meer het streven
openbaart om zooveel mogelijk menschen
cp kosten der gemeente te voeden, tc klee-
den, te huisvesten, te onderwijzen, genees
kundig te verzorgen en zelfs te vermaken;
dat al die maatregelen evenwel slechts
den prikkel tot arbeid verminderen, die
toch al eer is verzwakt:
dat zij ook de meer gegoeden, die veel
te zwaar worden belast, noodzaken de ge
meente te verlaten, terwijl juist de minder
gegoeden van buiten naar hier worden ge
lokt door de bijzondere voordeelen, die
Amsterdam biedt;
daf en dergelijke financieele politiek
evenwel op een débacle uitloopen moet en
op toepassing van artikel 144 der Grond
wet;
dat het ook opmerking verdient, dat ter
wijl de gemeente aan den eenen kant veel
wil offeren om den prijs van het brood laag
te houden, zij, aan den anderen kant, ifi
hetzelfde besluit, maatregelen neemt, om
dien prijs op te drijven;
dat toch alleen die bakkers eventueel
goedkoop bloem van de gemeente zullen
ontvangen, die de arbeidsvoorwaarden der
gemeente aanvaarden;
dat dus loonsopdrijving waarschijnlijk niet
zal uitblijven er, het brood niet alleen door
hooge bloemprijzen, maar vooral ook door
hooge loonsn duur wordt gemaakt;
dat het ook in de laatste tijden vrijwel als
regel van beleid is aanvaard, dat de Over
heidszorg zooveel mogelijk moest worden
ingekrompen en dat de gemeenteraden geen
uitgaven mogen voteeren, zonder dat ook
de middelen tot dekking zijn aangewezen;
dat in casu evenwel een ongelimiteerd
crediet wordt aangevraagd, zónder eenige
dekking, en verzoeker zulks als eene ver
boden delegatie en als een inbreuk op en
een ter zijde schuiven van het begrootings-
rccht van den Raad opvat;
dat bovendien hiei geheel nieuwe terrei
nen van Overheidszorg worden betreden,
die een onbeperkt perspectief openen voor
nieuwe uitbreiding en eindelooze uitgaven;
dat nu reeds de melkvoordracht in aan
tocht is. terwijl de meelvoordracht nauwe
lijks is aangenomen en het gevaar voor een
steeds verder afglijden in de verkeerde
richting dus volstrekt niet denkbeeldig is;
dat echter, onder de tegenwoordige Om
standigheden, Vóór alles op verlaging en
niet op verhooging der belastingen inoet
worden aangestuurd;
dat ook de schuldenlast der gemeente nu
reeds veel te groot is en niet oo<? vergroot
mag worden door een roekeloos financieel
beheer, terwijl het crediet der gemeente
daardoor noodzakelijk moet lijden;
dat het verlies nu reeds op drie ton
wordt geschat cn vermoedelijk veel grooter
zijn zal;
dat de gemeente reeds vroeger veel leer
geld op dat punt heeft betaald door mis
lukte speculatiën of handelsondernemingen
in aardappelen, vleesch, graan, visch enz.,
terwij! het volstrekt niet op den weg der
gemeente ligt om, met het geld der ge-
meenienaren, aan diezelfde gemeentenareö
een doodende concurrentie aan te doen;
dat op die. wijze de bronnen van wel
vaart worden verstopt, terwijl er meer dan
ooit uit die bronnen moet worden geput;
dat al die sociale maatregelen, ook de
aanstelling noodig maken van steeds nieu
we ambtenaren, terwijl juist op verminde
ring van dat aantal moet worden aange
stuurd;
dat hij zich om al die redenen wendt tot
Ged Staten met het verzoek, dat het het
college moge behagen, eventueel aan B en
W. van Amsterdam te kennen te geven, dat
het met de nieuwe meelvero'dening niet
instemt en niet bereid is de suppletoire be-
grooting goed te keuren, die de noodige
credeten voor de uitvoering van die ver-
dening moet verschaffen.
Het standpunt der Regeering.
Het departement van Koloniën publiceert
dc volgende bekendmaking:
Gelijk bekend heeft de Indische regee
ring het gewcnscht geacht om het door haar
ingenomen standpunt tegenover landsdiena
ren, die socialistisch-politicke propaganda
voeren nader te verduidelijken.
Wat de ambtenaren in het algemeen be
treft, wenscht zij iedereen vrijgelaten te zien
in zijn staatkundige ovi rtuiging, doch zoo
dra het de uiting daarvan geldt, wordt van
lederen landsdienaar, hoog of laag, gevor
derd, dat hij zich zal onthouden van daad
werkelijke propaganda, welke ontwrichting
van het overheidsgezag ten doel lieeft of
daartoe leidt.
Ter voorkoming van teleurstelling in hun,
verwachting wordt misschien ter kennis van
belanghebbenden gebracht, dat ook geen
personen in den Indischen Staatsdienst zul
len worden opgenomen, die in het openbaar
of niet in het openbaar ontoelaatbare pro
paganda voert als hiervoor omschreven. De
genen, die krachtens aanwijzing van de re
geering zich voor den Indischen dienst voor
bereiden, zullen, naar verder medegedeeld
wordt, uiteraard in dc eerste plaats die re
serve in acht hebben te nemen.
D« Fransche minister van binnenlandsche
zaken heeft aan de prefecten een schrijven
gericht, waarbij aan vreemde touristen, die
Frankrijk bezoeken, aanzienlijke faciliteiten
worden toegestaan van het besluit van 25
Jetober j.l., voornamelijk betrekking héb
bende op het persoonlijk bezoek aan poli
tiebureau of mairie.
Voortaa zijn de hetel'heuder, pension
houder of gastheer, bij wie een tourist zich
vervoegt, die meer dan 14 dagen in Frank
rijk wil vertoeven, gemachtigd de declara
ties en noodige stukken (paspoort, identi
teitskaart, 4 ohotografieënt in ontvangst te
wensen en die namens ftem bij de mairie of
het commissariaat van politie in te leveren,
waarvoor zij een vocrloopige verklaring ont
vangen dat de vreemdeling zich rij in het
land mag bewegen. Na een maand kan een
definitieve identiteitskaart worden afge
haald, die den tourist gedurende drie jaar
(behalve voor de bezitters van visa van be
perkten duur) toestaat te gaan naar en te
komen uit het buitenland zonder dat eenige
ndere formaliteit behoeft te worden ver
vuld.
Bij het dienstvak der Belastingen is met
name in Amsterdam en Rotterdam voor de
uitvoering van den scheepvaartdienst een
nijpend tekort aan geschoolde kommiezen.
Dit tekort is ontstaan, doordat een groot
aantal kommiezen den dienst plotseling, al
thans vroeger dan in den regel te doen ge
bruikelijk is, met pensioen hebben verlaten.
Deze uittocht was een gevolg van de door
de Regeering ingediende voorstellen tot be
langrijke verslechtering van de pensioenwet.
Teneinde nu in dat tekort te voorzien,
zijn een aantal dier gepensionzieerdc ambte
naren weer in hun gewone werk in tijdelijk
dzenstvrband te werk gesteld, venwel tegen
een beioonmg, die belangrijk leger is dan de
bezoldiging, welke voor dien arbeid geldt.
Het hoofdbestuur van d-ea Centr. Ned.
Ambtenaarsbond heeft nu aan den Minister
van Financin verzocht de thans geldende be
looning van j 3.90 per dag op te voeren tot
een bedrag overeenkomende met de maxi
mum jaarwedde van den rang, waartoe be
trokkenen behoorden, n.l. 2300.
Vergadering van Donderdag 22 Jan.,
voormiddag 11 nor.
Voortgegaan wordt met de behandeling
van het wetsvoorstel-Rutgers in zake de
Plaatselijke Keuze.
De heer RUTGERS (A.-R.) herinnert aan
een uitspraak van mr. Modderman, dat de
Drankwet niets vermag, maar dat het volk
zonder Drankwet niets kan bereiken. Spr.
onderschrijft die opvatting en zij is de
grondslag van het voorstel van spr. Het
voorstel brengt zelf geen of weinig vooruit
gang. Een aanleiding voor het voorstel is er
wel terdege, omdat men sneller tot beslis
sing wil komen, o.a. in plaatsen waar de
toestand daarvoor gunstig is. Waar de
toestand minder gunstig is, beteekent de
Drankwet ook minder. Het ontwerp berust
op vertrouwen in de zedelijke factoren en
allerminst bestaat er wantrouwen, gelijk
mr. Rink veronderstelt. De ontwikkeling
der zedelijke factoren te steunen door een
uitbreiding van de drankwetgeving, is de
grondgedachte van dit ontwerp. Bestrijding
van het drankmisbruik is volkszaak en ook
die stelling vindt men in het voorstel terUg.
Verbod van drankverkoop daar waar het
kan, is het doel er van. Indien in verboden
gedeelten de overtredingen talrijk zijn, dan
kan dit juist pleiten voor P. K., opdat zou
kunnen blijken dat het verbod zonder kennis
van zaken is uitgevaardigd.
•Van een algemeen verbod van verkoop is
bij dit ontwerp geen sprake. Men moet niet
overdrijven, gelijk de heer Van Nagell deed,
die meende dat spr. het onderste uit de kan
wil hebben. (Gelach.)
Plaatselijk verbod heette onpraktisch,
volgens den heer Arntz. Spr. ontkent dit,
want het stelsel is juist uit de praktijk ge
boren, dat algemeen verbod niet gewenscht
is, omdat het niet te handhaven is. Plaat
selijk verbod werkt geleidelijk en is dus een
aanpassing bij de praktijk.
Het gevaar van drinken buiten de plaats
der inwoning is niet groot, meent spr. Het
blijft een onderneming om naar een andere
plaats te gaan om te drinken en de verlei
ding voor hen, die van hun werk huis
waarts gaan, is dan toch verdwenen. Het
gévaar vanthuis-drinken acht spr. nog min
der, De aanwezigheid van vrouw en kinde
ren werkt natuurlijk zeer remmend en de
vrienden, die allicht animocrend werken,
zijn afwezig.
Het financieel bezwaar bestaat natuurlijk,
maar is niet zoo groot als mr. Rink heeft
becijferd. Spr. geeft nog eenige nadere cij
fers o.a. voor Friesland. Kapitalisatie der
benoodigde bedragen acht spr. geen geluk
kig systeem. Daardoor worden de cijfers
indrukwekkender, maar het beeld dat zij
geven is niet juist. Het gaat er toch om met
welke bedragen de budgets worden gedrukt
gedurende een aantal jaren. Het t.eruglóo-
pen der uitgaven voor drankgebruik is een
bëlangrijke factor ten gunste der gemeente
budgetten. Vermindering vaii uitgaven vpor
armenzorg en politie bijv. is stellig te wach
ten van vermindering der drank-uitgaven.
Wat de staatsrechterlijke bezwaren be
treft herinnert spr, er aan dat indertijd te
gen art. 131 der Gemeentewet speciale
commissies bij samenvoeging van gemeen
ten ook zeer zwe wichtige argumenten
aan de Grondwet ontleend zijn aangevoerd.
Niettegenstaande dat is dat stelsel wel aan
genomen.
Hetzelfde kan gelden, vóór en tegen de
P K. De stelling dat de P. K. tegen het
wezen der Grondwet ingaat, acht spr. niet
houdbaar.
Het bezwaar van den heer De Vos van
Steenwijk tegen 't verbreken der continuï
teit acht spr. geheel ongegrond. Spr. geeft
eenige gevallen waarin ook binnen korten
tijd een zelfde ontwerp 'wederom werd in
gediend o.a. voor de afschaffing der tien-
den. die vier keer is ingediend door het
zelfde lid.
Wanneer de Tweede Kamer voor de
tweede maal een ontwerp aan de Eerste
toezendt, nadat zij het eerste heeft verwor
pen, dan moet z. i. de Eerste Kamer met
dubbelen ernst nagaan of dit ontwerp niet in
's lands belang is te achten, nu de Tweede
Kamer dat zóó uitdrukkelijk schijnt te mee-
nen.
Het wetsontwerp wordt verworpen met
28 tegen 20 stemmen.
Voor stemmen de leden: de sociaal-demo
craten en Slotemaker de Bruine, de Waal
Malefijt, van Embden, Diepenhorst, v. d.
Hoeve, Anema, Wittert van Hoogland, Briet
en de Veer.
Tegen stemmen de lenen: Rink, v. d.
Berg, van Nagell van Ampsen, Smeenge, de
Muralt, Dobbelman, Arntz, Verkouterec, v,
d Lande, Haazevoet, de Jong, Hecrkens
Tijssen, v. Wassenaer v. Catwijck, Haff-
mans, Verheijen, v. d. Maesen de Sombref,
Slüigenberg. dr. Fransen, Janssen, de Vrie9,
de Wit, W. Fransen, Westerdijk, v, Lan-
schot, de Gijselaar, Blomjous, de Vos V.
Steenwijk. van Voorst tot Voorst,
De vergadering wordt tot nadere biieen-
roepiög gesloten.
DE DOODSLAG TE HOEVEN.
Beklaagde in vrijheid gesteld.
Bij de voortgezette behandeling van de
zaak tegen B. Dekkers, die terecht stond ter
zake hij op 24 Sept. j.l. zijn schoonvader to
Hoeven (N.-B.) van het leven heeft willen
berooven,® hield de officier van justitie een
uitvoerig requisitoir, waarin hij ten slotte
op grond van nood-exces ontslag van rechts
vervolging, geen onmiddelliike invrijheidstel
ling, doch vervroegde uitspraak, vroeg.
De verdediger, mr. Houben, vereenigdt
zich tea v»Ue met den eisch van den officier
en vreeg enmiddeliijke invrijheidstelling.
Na in raadkamer tc zijn geweest, besloot
de rechtbank, den beklaagde onmiddellijk in
vrijheid te stellen en de uitspraak te bepa
len op heden over veertien dage»
BERLIJN, 22 Jan. Hot zoogenaamde
„tweede garnituur" is hedenavond in den
Rijksdag aan het woord gekomen. Het heeft
neg eens ever de programmatische rede
voeringen van den nieuwen rijkskanselier
geboomd. Veel en lang en hartstochtelijk.
Gedurig waren er eerste krachten aan het
woord. Zoo voor de sociaal-democraten de
cue-kanselier Hermann Mülier, voor dc de
mocraten df. Haas,, voor de Duitsche Volks
partij vo-n Kardorff, Muller verdedigde zijn
partij tegen vele aanvallen van rechts ill
verband met de affaire-Barmat en had een
goeden dag. Bijna onmiddellijk ging hij
ever tot een scherp offensief en overtuigde
alle nog niet door partijhaat geheel ver
blinden op vele punten. Dr. -Haas verdedig
de warm de republiek, die intusschen, on
danks rijn rede, nog leehjk in de verdruk
king' is gekomen. Zeer hartstochtelijk sprak
ae heer ven Kardorff (dezeifdo, die men
herhaaldelijk als candidaat voor kanselier
en zelis voor rijkspresident heeft ge
noemd), die zijn rede welke overigens
een heftige aanval was op de democraten
en hun leider, dr. Koch eindigde met een
ietwat schoolmeesterachtige „Moralpredigt"
over toen en manieren van het Hooge Huls',
die hij en natuurlijk zeer ten on,gunste
van Duitschland vergeleek met het House
of Commons te Londen. Hierin heeft von
Kardorff natuurlijk groot gelijk, maar of
het helpen zal? De goeden benoeft hij niet
te overtuigen en de vele kwaden trekken
er zich toch niet veel van aan.
Ten slotte kwam het tegen Zeven uur,
nadat men nog vele persoonlijke beleedi-
gingen had geuit en beantwoord, tot stem
ming, Er waren drie moties. Een van de
regeeringspartijen (waartoe, heel onzinnig,
ook het centrum gerekend werd): „De Rijks
dag keurt de programmatische verklaring
van de regeering deed". Dit is, het 2ij nog
maals geconstateerd, niet de gebruikelijke
vorm voor een motie van vertrouwen,waar
toe het centrum niet te vinden was. Voorts
was er een regelrechte motie van wantrou
wen van de sociaal-demccraten en. de com
munisten. Dc democraten hadden onbegrij
pelijkerwijze tot fractiedwang besloten (wat
liet meer rechts staande centrum niet noo
dig gevonden had), zoodat alle aanwezige
democraten blanco moesten stemmen en
de stellig talrijke tegenstemmers niet tot
hun recht kwamen. Doordat de motie van
j „vertrouwen" het eerst aan de orde kwam
en aangenomen werd, vervielen de beide
moties van wantrouwen. Het resultaat was,
dat 445 stemmen werden uitgebracht, waar
van 246 met „ja", 160 met „neen" en 39
blanco. Deze meerderheid voor de regeering
kwam tot stand, doordat met „ja" stemden
de Duitsch-nationalen, de Duitsche Volks
partij, de Beiersche Volkspartij, de Econo
mische Vereeniging en bijna het geheele
centrum (met uitzondering van dr, Wirth en
Irrbusch, die tegenstemden).
Blanco stemden de Nationaal-socialisten
en de communisten. Ware een der moties
van' wantrouwen 'het eerst in stemming ge
bracht, dan zou de meerderheid voor de
regeering stellig veel kleiner geweest zijn.
Het resultaat is bovendien nog door den
fractiedwang geflatteerd.
Ten slotte zijn alle ja- stemmen van het
centrum en de blanco stemmen van de
democraten alleen te danken aan het feit,
dat bet kabinet-Luther in de buitenlandsche
politiek een voortzetting van den koers van
dr. Marx en in de binnenland ache politiek
bescherming van de republiek 'heeft toe
gezegd. Zoodra echter uit slechts een enkel
regeeringsbesluit blijkt, dat deze beloften
niet stipt worden nageleefd, vallen beide
partijen af en is het kabinet-Luther ver
loren. Het hangt er nu alleen van af, of de
Duitsch-nationalen met hun zes vertrouwens-
merschen in de rijksregeering, haast zullen
maken met het doorzetten van hun wen-
scben ia den ministerraad Zijn zê voorzich
tig. dan kan de re«eering-Luther het stellig
wel cenigen tijd volhouden; zijn ze al te be-
gecrig, dan is het slechts een kwestie van
enkele weken, Vooiloopig wacht men op
daden, daar men in de sohcone woorden 'al
worden die door dr. Luther zeil wel eerlijk
gemeend), vooralsnog toch maar weinig
vertrouwen heeft.
PARIJS, 22 Jan. Sprekende over de
kwestie der ambassade bij het Vaticaan,
zeide Briand zijn volledige goedkeuring té
hechten aan de buitenlandsche politiek der
regeering, die Frankrijk uit een gevaarlijk
isolement deed treden, dc overeenstemming
cMSTERDAM, 22 Jan. Boter, (Centrale
Botiiiiiijn.) Hoogste prijs f 2,40, middelprijs
f 2.26, laagste f 2.21.
Eieren. (Veiling Prinsengracht.) Aanvoer
deze week 225.000 stuks. Hoogste prijs
f 10.50, middenprijs f 8.509.50, laagste f 6
eenden-f 7.257.50, kalk- f 5—5.25. Handel
kalr1
AMSTERDAM, 22 Jan. Aardappelen.
(Bericht v. Jac. Knoop.) Zeeuwsche Bonte
f 5.30—5.60, id. Blauwe f 5.20—5.50, id.
Eigenheimers f 5.505.70, id. Bravo's f 5.25,
id. Industries f 55.10 Geldersche Roode
f 4.504,75, id. Bravo's f 5.50 Friesche
Borgers f 5.505.70 IJpolder Bravo's f 5
Zeeuwsche Eigenheimer poters f 4.50, id.
blauwe poters f 33.25, id. bonte poters f 3
3.25, id. Bravo poters f 4.254.30 Hille-
gommer zasdaardappelen f 6.507.50
Drentsche Eigenheimers f 34, id. Roode
Star f 33.25 per hl.
ASSEM, 21 Jan. Eieren. Op de heden ge
houden eierenmarkt van de V.P.N. waren
aangevoerd 59.500 stuks. Prijs f 6.509.50.
DELFT, 22 Jan. Boter. Ter markt waren
7/8 en 2/16 tc zamen 160 kg. Prijs f 2.50 h
f 2.80,
ELST, (Bet.) 21 Jan. Fruitveiling van he
den, Prijzen 1ste Goudreinetten 1429, 2e
soort 812, 3e soort 55%, extra 3339,
lste Bellefleurs 1215, 2e soort 610, extra
1823, Boschappels 1921, Present of En
geland 2133, Kcaingrood 14 )/215, Ra-
bouwen 7 V28)4, Eysdener Klumpkes 14
15, zoete Bellefleurs 811, Pomme de
Orange 7)48%, Rouwelings 1012, Gie-
ser Wildeman 77 Pondsperen 78%,
IJsbouten 6)410, Winterjannen 5%6)4,
Gerrit Roelofs 479)4, enkele Benderzoete
78%, dubb. Benderzoete 8)410)4, Cam-
pagnezoet 1013 ct., alles per kg,
GOUDA, 22 Jan. Kaas. Aangevoerd 67
partijen le soort 6567, 2e soort f 6064,
rijksmerk le soort f 6872, 2e soort f 63—
66, zware f Handel matig.
HOORN, 2 Jan. Kaas. Aangevoerd I sta
pels fabriekskaas f 61 stapels boerenkaas
1 st. fabric kscommissie f 63 1 at. boe-
rencommissie f 63 totoaal 10 stapels, we
gend» 10.5,10 kg. Handel goed.
met de geallieerden herstelde en te Genève
het ware aangezicht van Frankrijk toonde.
Hij oordeelde het zijn plicht de regeering te
komen vragen geen onherstelbaar gebaar t«
maken. Toen wij, aldus spr., de betrekkin
gen hervatten, nam het Vaticaan op zich de
Fransche leekenwetten te eerbiedigen. De
regeering mag niet op godsdienstig gebied
de politiek van isolement toepassen, die zij
op alle andere gebieden der buitenlandsche
politiek veroordeelde. Frankrijk moet overal
zijn waar zich een internationale werkzaam
heid manifesteert.
Briand deed in verband hiermede opmer
ken, dat zelfs de sovjet-regeering tracht
aanwezig te zijn op het Vaticaan, Alle
vrienden van Frankrijk zeiden te Genève
dat het hun en ons belang was, aldus spr.,
vertegenwoordigd te zijn bij het Vaticaan,
Briand herinnerde er aan, dat bij de Fran
sche moeilijkheden in het Ruhrgebied de
ombassada een verbetering verkreeg van de
betreurenswaardige woorden, door het Vati
caan gesproken en zelfs een veroordeeling
verkreeg van zekere Duitsche handelwijzen.
Hij legde er den nadruk op, dat de Ver-
eenigda Staten onderhandelefl over het zen
den van een vertegenwoordiger naar den
Heiligen Stoel. Alle nieuwe naties, uit den
ocrlog voortgekomen, kunnen de medewer
king van Frankrijk bij den Heiligen Stoel
noodig hebben. Het Vaticaan vertegenwoor
digt een belangrijke zedelijke kracht, waar
buiten de Fransche democratie het niet kan
stellen.
Welken terugslag zal, zoo zeide Briand,
uw'besluit op de katholieken der geheele
wereld hebben! Wat ik het meest ducht tus
schen twee machten is de stilte des doods.
Daarom moet men, ondanks de moeilijk
beden, welke de sovjetregeering ons kan
denken te bereiden, de regeering geluk
wenscpen datzij de ambassade te Moskou
heetf geïnstalleerd en gehandhaafd.
Briand wenschte er zich geluk mede, dai
hij de betrekkingen met het Vaticaan had
hervat en gunstige maatregelen had geno
men voor Mohammedaansche onderdanen*
Hij vestigde de aandacht der regeering op
den indruk, welken een breuk met het Va-
tikaan in diplomatieke kringen zou wekken.
Hij vreesde, dat een breuk zeer nadeelig
voor Frankrijk zou zijn, want men zal de po,
liiieke en verkiezingsmotieven voor een
dergelijke breuk niet begrijpen en dat de ge.
dachten der meerderheid verkeerd zouden
worden uitgelegd. Een scheiding yan het
land zou lé'élijke gevolgen hebben. Hij her
innerde eraan, dat de mannen der revolutie
ambassadeurs naar Rome zonden met bevel
zich te voegen naar de geheele etiquette, in
het belang van Frankrijk en besloot met de
meerderheid en de regeering te bezweren,
niet terug te komen op de daad, die hij ver
richtte. Hij was er zeker van, dat Herriot,
wiens groot vaderlandslievend besef hij kent,
middelen zou zoeken om een breuk te vea
mijden.
BERLIJN, 22 Jan. Bij het onderzoek in
de zaak van den spiritussmokkelaar We
ber, die te Praag is gearresteerd, is de ver
denking ontstaan, dat W.eber zich ook aan
brandstichting en oplichting van verzeke
ringmaatschappijen heeft schuldig gemaakt.
Het betreft een grooten brand te Halle,
waarbij ruim 114 millione L spiritus een
prooi der vlammen werden. Men verdenkt
Weber ernstig den brand zelf te hebbes
gesticht.
MADRID, 22 Jan. Primo de Rivera is
hier aangekomen, door een talrijke meni£
te toegejuicht.
De „Anhalter Kur." meldt het volgende.
Toen gisteravond bij zevenen de trein
Maagdenburg—Erfurt het station Sonders-
leben verliet, drongen drie roovers een 2a
klasse binnen, die de passagiers uitplunder
den, daarna aan de noodrem trokken, uit
den trein sprongen en in dé duisternis ver
dwenen. Een vervolging leidde tot nieU,
BERLIJN, 23 Jan, Het gerechtelijk onder-
zoek inzake Kutisker heeft Cr toe geleid,
dat voor de onder directie van Kutisker
staande bank E. von Stein Co. A. G. te
Berlijn faillissement is aangevraagd.
1 BARNEVELD, 22 Jan. Pluimvee. Tamme
eenden 1.50—2.25, wilde eenden 1.10—
1.30, joage_ hanen 1,40—2.40. oude haner.
1.75—2.50, jonge hennen 2.50—4.75,
oude kippen 1,753.tamme duiven
0.370.43, tamme konijnen 1.503.75,
fazanten 2,252.50, alles per stuk
Eieren 89.25 per 100 stuks. Aanvoer
200.000 stuks. Handel traag.
BO'/ENKARSPEL, (Station) 22 Januari
Groenten. Uien, groote gele 6.30—6.90,
drielingen 5.70 per baal, aanvoer 215
baal; bloemkool I 6—10.75 id. H3—
4.75, id. HI j 11,50 per 100 stuks, aanvoer
725 stuks, roode kool 3.505.30, gele
kool 3.40—5.30, witte kool 3.104 p.
100 k.g„ aanv resp. 37.200, 28.400 en 9900
kg,, spruitkool 3,15—1.85 per 15 k.g aan.
voer 20 zak
HOOFDDORP, 22 Jan Granen, Tarwe
voer 10—12.50, id. nieuwe 13.50—14.50
ro££e 13.5014.50, gerst chevalier 14—
15, haver 1112, witte duiveboonen
1325, paardeboonen f 12.5013, groene
erwten f 1316, schokkers 1416.25, kar
wei 38—40, geel mosterd 20—30, blau.
we maanzaad 40—46, kanariezaad 20-
23 per 100 k.g.
MIDDELBURG. Granen. Ter markt was
heden de aanvoer redeli'k. De noteering is
ais volgt: Tarwe f 1219, Witte boonen
2431, Ronde brtdne boonen 2631
Kroonerwten 1619, Lange bruine boor
nen 1825, alles per 100 k.g.
UITHOORN, 22 Jan, Oo de kaasmarkt
waren aangevoerd 33 oartiien. Prijs Goud-
sche kaas met rijksmerk 7074, 2e soort
6469, zonder rijksmerk 59—63. Ha»
del vlug.
GOUDA, 22 Jan. Boter weinig aanvoer»
handel'red, goeboter 120130, weiboter
125135. Eieren redel. aanvoer, handel
41auw 7—8.50 oer 100 stuks.
Veemarkt. Melkvee red. aanvoer, handel
vlu9 225375; vette varkens groote aan
roer, hendel matig 35--37 et. per half Kg.;
jwagere varkens grnnte aanvoer, hend(el stug
3»35 «t. per brlf Kg.; m-gere hlggen wei
nig aanroer, handel matig 8—12 per stuk;
ktn*ieren red. aanvoer, handel red. 30—
36; nuchtere kalveren goede aanvoer, han
del red. f 1820,
I