gf1IE.UWS
LUCHTVERKEER.
UIT ONZE OOST.
KUNST EN KENNIS.
ORDE EN ARBEID
LEGER EN VLOOT
Verstrekking van kostelooze
rijwielmerken.
De Hanzebank
in het bisdom Haarlem.
Een goed bruikbaar wegennet.
Maaltijd ten Hove.
Een nieuwe Noord poolexpeditie
Geen salaris op tijd.
De Hongaarsche Kinderactie.
Naar den top van den
„Mount Everest".
Het vliegtuigongeluk te Poer-
wakarta.
Vliegtuigen voor de cultures.
De oplichterspractijken van een
pseudo-prins.
De zonsverduistering op
24 Januari,
Loos alarm in liet Kon. Paleis
te 's-Gravenhage.
De zonsverduistering in
Amerika.
J Misschien veel, maar niet veel
goeds belovend.
In de kerk doodgebleven.
Herrie op Uilenburg te A'dam.
Op vrije voeten.
Nieuwe loterij-zwendel.
Vier dagen en vier nachten
in de open lucht.
Ontploffing in een vuuroven
te Sluiskil.
De mishandeling te Putten.
Een steeds raadselachtiger
geval.
Een Nederlander in België
vermoord?
Photo's per radio.
UIT BOEK EN BLAD.
Roeping.
Als men 100.000 Mark cadeau
krijgt.
Een pechvogel.
Nachtarbeid in bakkerijen.
Jt
Het Nederlandsche leger.
I
B
TOi
Het antwoord van den Minister van Fi
nanciën op de vragen van den heer Hierastra
betreffende verstrekking van kostelooze rij
wielmerken aan werklooze arbeiders, luidt
als volgt: -
Het is den ondergeteekende bekend, dat
aan arbeiders, die werkloos zijn, geen rij-
wielmerk kosteloos wordt uitgereikt, ook
niet, indien dit hun in 1924 wèl is gegeven,
op grond, dat zij toen voldeden aan de
eischen, die de wet stelt.
Zij, die werk hebben gevonden bij een ge
meentelijke of particuliere werkverschaffing
worden ten deze niet „als werkloos be
schouwd.
De ondergeteekende acht zich niet be
voegd te bevorderen, dat aan werklooze
arbeiders te rijwielmerk kosteloos wordt
uitgereikt, aangezien de wet onder meer als
eisch stelt, dat zij, die een rijwielmerk kos
teloos ontvangen, een rijwiel noodig moeten
hebben voor hun beroep of bedrijf en hier
van geen sprake kan zijn bij iemand, die niet
«en beroep of bedrijf uitoefent.
Bovendien is het nimmer vooraf te zeggen
of, indien een werklooze arbeider er in
slaagt, in 1925 weder werk te vinden, de
omstandigheden, waaronder hij zal werken,
al of niet zullen afwijken van die waaronder
hem in 1924 een rijwielmerk kosteloos kon
worden uitgereikt.
De Haarlemsche Hanze-Bank had bij de
Haagsche Rechtbank om uitstel verzocht,
inzake de aanhangige aanvrage tot faillisse
ment. Zooals onze lezers weten, is door de
rechtbank aan dit verzoek niet voldaan en
heeft daarop de juridische adviseur der
Hanze-Bank, Mr. A. M. de Groot, sursé
ance van betaling voor haar aangevraagd.
De „Residentiebode" bespreekt het ge-
va' en re<5t er van:
Dat dit niet dan onder protest gebeurd is,
spreekt vanzelf, voor wie de omstandighe
den kent. Wij achten het zeer te betreuren
dat de rechtbank niet op het verzoek is in
gegaan. Groote onkosten hadden gespaard
kunnen worden en alles had tot aller tevre
denheid kunnen geliquideerd, vermoedelijk
tot de volle 100 pCt., als er uitstel ware
verleend voor een naar weken, tot na de
vergadering van crediteuren, die hun eigen
be'ang wel zouden inzien en de faillisse
mentsaanvrage terugnemen.
Het heeft niet mogen zijn.
Deze weigering wekt te meer bevreem
ding wij! zulk uitstel zoo goed als regel
matig voorkomt en hier de Hanze-Bank de
beste waarborgen gegeven had, dat niemand
bevoordeeld zou worden. We kregen dien
aangaande de orders van de directie on
der de oogen, waaruit bliikt, dat maatrege
len waren getroffen om te voorkomen dat
ui'betallngen aan crediteuren, soaarde'S
denosanten zouden geschieden of welke
geldgevers ook zouden worden bevoordee'd.
Het heeft niet gebaat, de rechtbank wil
de niet.
Nog eens. het is zeer te betreuren, vooral
nok waar het hier geldt een bank. die een
jaar lang zoo krachtig gestreden heeft tegen
al'e aanvallen en zoo goed aan haar ver
plichtingen voldeed, dat bij verdere regel
matige afwikkeling alles ware terecht geko
men
Door den A.N.W.B. uitgeschreven ver^
dering te 's-Gravenhage, welke Maandag is
gehouden, was druk bezocht.
Behalve een aantal Kamerleden, Water
staatsautoriteiten waren aanwezig vertegen
woordigers van een zestigtal gemeentebe
sturen, voorzitters of secretarissen van de
•voornaamste Kamers van Koophandel en
Fabrieken, bestuursleden van een vijftigtal
groote vereenigingen en bonden op industri
eel-, volkshuisvestings-, verkeers- en sport
gebied.
Maandagavond is in de galerijzaal ten Ko
ninklijken Paleize t< 's-Grayenhage het gast
maal gehouden, door de Koningin aangebo
den aan de civiele autoriteiten te 's-Graven
hage. Met de Koningin en den Prins nam
Prinses Juliana, voor den eersten keer aan
dezen, offic'elen maaltijdideel.
Tijdens dit gastmaal voerde de Kon, Mil.
Kapel, onder leiding van den le Luit. Boer,
een muziekprogramma uit.
Uit Oslo wordt gemeld:
De Noorsche regeering heeft bij het stor
ting een voorstel ingediend, om het trans
portschip „Farm" van de Noorsche marine
ter beschikking te stellen van Amundsen als
reliefschip voor de luchtexpeditie van Spits
bergen naar de Noordpool in Mei a.s.
Later in den zomer zal de „Farm" worden
gebruikt voor de wetenschappelijke expe
ditie naar Spitsbergen, onder leiding van dr.
HoeL
Naar „De Rs'b." verneemt, konden ver
scheidene ambtenaren der Directe Belastin
gen, Invoerrechten en Accijnzen Zaterdag
morgen bij den ontvanger geen salaris krij
gen. Als oorzaak hiervan noemt het blad,
dat in verband met de nieuwe salarisrege
ling, eerst voor elk ambtenaar afzonderlijk
de nieuwe jaarwedde moet worden vast
gesteld.
De actie wordt voortgezet.
Het Ned. R.K. Huisvesting-comité deelt
mede, dat vorige week een conferentie
heeft plaats gehad tusschen het bestuur en
Z.Exc. Huszar, vertegenwoordiger der Hon
gaarsche regeering en plaatsvervangend
gouverneur der Hongaarsche Kinder-
schiitz-Liga, en den heer Neugebauer direc
teur dier Liga. Beide heeren hebben een
schildering gegeven van de toestanden, wel
ke thans nog in Hongarije heerschen en
welke volkomen hebben bevestigd de gege
vens waarover het bestuur beschikte, en
waaruit blijkt, dat de voortzetting der kin
deractie nog dringend noodzakelijk is.
Dank de tegemoetkoming, welke van
Hongaarsche zijde is getoond ten aanzien
van het terugbrengen der in ons land nog
vertoevende kinderen, op het oogenblik, dat
de kinderactie gestaakt zou moeten wor
den, is een bevredigende regeling kunnen
worden getroffen, waardoor het R. K.
Huisvestingcomité het mogelijk acht om de
actie voorloopig op denzelfden voet voort
te zetten. Waar de geldmiddelen van het
Nederland, om opnieuw van hun zooveel ge
roemde liefdadigheid blijk te geven en door
hun giften het comité in staat te stellen de
ontzettende nooden, die nog in Hongarije
geleden worden, en die alle beschrijving te
boven gaan, te helpen lenigen. De ervaring
heeft bewezen, dat de kinderen, die ons
uit Hongarije worden toegezonden in een
allerslechtsten toestand verkeeren en licha
melijk herstel dringend noodig hebben.
Het Comité is overtuigd, dat zijn nieuw
beroep op den liefdadigheidszin der Neder-
landsche Katholieken ook ditmaal niet ver-
geefsch zal zijn. Ongetwijfeld zullen zij
gaarne het eens begonnen en zoo schit
terend voortgezette liefdewerk voor het
noodlijdende buitenlandsche kind, dat den
naam Holland in het buiten'and met een
aureool heeft omgeven, willen voltooien.
(Het adres van den penningmeester is: Post
bus 5, 's-Hertogenbosch. giro-nummer
34348.)
Het bestuur overweegt om de bijdrage
van pleegouders, die voor de tweede maal
hetzelfde kind terugverlangen, gezien de fi-
nancieele omstandigheden, eenigszins te
verhoogen.
Het teleurstelling heeft het bestuur uit de
besprekingen met de heeren Huszar en
Neugebauer vernomen, dat de kans zeer
groot is, dat het eerstvolgende kinder
transport een belangrijke vertraging zal
ondergaan.
Het bestuur heeft er en krachigste oo
aangedrongen de komst van den eerstvol-
genden trein zooveel mogeliik te besooedi-
^en en de beide heeren hebben toegezegd
daarvoor alles in het werk te zullen stellen.
7ö zulle* onmiddellijk na hun terugkeer te
Boedapest een besn-eking met de Hongaar
sche regeering hebben, en het resul'aat
daarvan telegrafisch aan het Comité mede-
deelen.
DANK^TTnr-itgo vav a ARTS-
HEPTOG ALRPECHT.
Door Z.Exc. Huszar werd aan het Comité
he' volgende in het Nederi'ndsch gestelde
schriwen van Aartshertog Albrecht ter hand
gesteld:
Zeergeëerd Bestuur.
Wanneer de heeren Ju'ius van Huszar en
Wilhelm Neugebauer in opdracht van het
bestuur der Kinderlirfa persoonlijk bij u
komen, om de dankbaarheid, van ons insti
tuut te vertolken, kan ik niet de gelegen
heid voorbij 'aten gaan om zelf ook miin
dank te be'uigen voor den opofferenden
arbeid, welke u in het belang-der Hongaar
sche kinderen verricht en in de toekomst
nog verrichten zult, welke arbeid het schit
terendste svmbool js va.n ieder hindernis-
overwinnende Christelüke naastenliefde.
Ik ben vast over'uigd dat ik eenmaal ge
legenheid hebben zal, zelf mijn dank uit te
drukken Totdat echter dit moment komt.
hoop ik dat met dezelfde gevoelens lantfs
dezen weg miin dank aannemen zult als
waarmede ik hem u zend
Met oprech'e vSreering,
AARTSHERTOG ALBRECHT,
Gouverneur.
Budapest, 18 Januari 1925.
Een poging van Cobham per vliegtuig?
„Central News" meldt uit Calcutta, dat
aldaar medegedeeld wordt, dat Alan Cob
ham, de Britsche aviateur, te Darjeeling per
vliegtuig is aangekomen, ten einde van uit
de lucht den top van den Mount Everest
te bereiken.
Een onbevoegde in de lucht.
Omtrent het treurige incident op het
noodlandingsterrein Tjileuntja in het Poer-
wakartasche meldde het „A. I. D." nog het
volgende:
De heer Meeuwenoord is niet in het bezit
van een vlieg-brevet en kan, volgens ver
klaringen van deskundigen, niet vliegen. Hij
kan zich bewegen in de lucht, doch is niet
bekend met de regelingen, die onontbeerlijk
zijn voor eiken vliegenier om te weten, wil
hij zeker zijn, ongelukken zooveel mogelijk
te verhoeden.
De nieuw-opgetreden luchtvaartcomman
dant, kapitein Hoeksema de Groot, met ver
bazing den burger-vlieger op een militair
vliegterrein (Andir) ontwarend, deed Meeu
wenoord aanzegging, dat hij binnen korten
tijd zijn toestel moest verhuizen, terwijl hem
tevens verboden werd van militaire vlieg
terreinen gebruik te maken.
Hiermede hoopte men bereikt te hebben,
dat Meeuwenoord niet meer zou vliegen.
Laatstgenoemde requestreerde bij de
luchtvaart-inspectie en werd, in verband met
het feit, dat de luchtvaart-ordonnantie nog
niet in werking trad, naar den gouverneur-
generaal verwezen. Hangende de beslissing
werd evenwel het verbod tot landen en op
stijgen op militaire terreinen gehandhaafd.
Desniettegenstaande begaf Meeuwenoord
zich zonder voorafgaande waarschuwing,
naar Tjileuntja en ging zelfs zoover om er
toet» reidselen te treffen een langer verblijf
aldaar mogelijk te maken, door den aanbouw
van een tijdelijken hangar uit bamboe.
Zulks werd geconstateerd door de com
missie Kengen-Gaastra, die het onderzoek
op het noodlandingsterrein heeft verricht en
volgens de sporen tot de volgende conclusie
kwam:
Meeuwenoord landde slecht, gaf, met wind
in den rug, gas en wilde weer opstijgen. Dit
kon niet, wijl hij daartoe minstens een uit
loop van 250 Meter zou hebben noodig ge
had. Zooveel ruimte was er niet.
Voordat de Caudron tegen den pagar liep,
waren twee menschen, een vrouw en kind,
weggemaaid, terwijl de draad van den pagar,
die om de schroef werd gewonden, nog drie
personen aan hoofd en borst en beenen ge
voelig trof.
Het toestel werd vernield, bestuurder en
passagier bleven ongedeerd. De luchtvaart-
afdeeling concludeert, dat ondanks alle
pogingen, harerzijds aangewend, om onge
lukken te voorkomen dit incident zich
toch heeft kunnen voordoen, wijl Meeuwen
oord, tegen den uitdrukkelijken last in, van
een militair noodlandingsterrein heeft ge
bruik gemaakt.
Het ongeval brengt het altijd nog ontbre
ken van bindende regelen voor de burger
lijke luchtvaart treffend in herinnering.
Naar de „Deli Crt." vernam, zou een der
groote cultuurmaatschappijen ter Sum. Oost
kust, met ondernemingen in verschillende
ver uiteengelegen streken, waarvan de In
spectie met groot tijdverlies gepaard gaat,
ernstig denken over de aanschaffing van een
paar vliegmachines voor dit doel. De zaak is
nog wel niet geheel uitgemaakt, maar dat
er in beginsel al over gedacht wordt, is op
zichzelf toch wel een merkwaardig staaltje
van aanpassing aan den modernen tijdgeest.
Het voordeel van een dergelijke snelle
verbinding springt in het oog, meent het
blad. Een bezoek van Medan naar onderne
mingen ver in Atjeh gelegen en aan andere
in Kota Pinang zou dan waarschijnlijk in
evenveel uren kunnen geschieden als thans,
met de moeilijke verbindingen, zooveel da
gen, De bedoelde maatschappij heeft on
der haar personeel verschillende oud-vlie
gers, voor wie dergelijke tochtjes maar een
kleinigheid zullen zijn.
Natuurlijk zou voor een dergelijke nieu
wigheid ook een behoorlijke organisatie met
eigen vliegvelden noodig zijn, doch daarbij
behoeft men zich niet te laten afschrikken
door de eischen van een groote Fokker VII.
Het nieuwe Pandervliegtoestel bijv., dat kort
geleden in Nederland werd ingevlogen, be
hoeft voor een opstijging maar een weg van
40 Meter.
Ook in het verre Westen zijn nog prinsen,
althans lieden, die zich als zoodanig uitgeven,
en ook deze mogen zich, wanneer zij naar
onze lage landen komen, veelal in de publie
ke belangstelling verheugen.
Zoo was er eenigen tijd geleden een derge
lijk potentaat, die een reis door Italië maakte
en zich onder meer met groote statie te Rome,
Florence, Napels, Venetië en Turijn ophield,
alwaar een van zijn dagelij ksche genoegens
bestond in het kwistig rondstrooien van
bankbiljetten, ten gerieve der zich verdrin
gende straatjeugd. Ongetwijfeld een manier
om populair te worden.
Vervolgens zette hij zijn reis voort naar
Zwitserland, waar hij te Bellinzona, wegens
te Neuchatel achtergelaten hotelschulden,
werd gearresteerd. Op deze weinig verheven
wijze kwam 's prinsen zegetocht tot een einde.
De Italiaansche pers loopt nu bijna over
van bijzonderheden over dit wonderlijk perso
nage, waar de meest fantastische verhalen aan
worden verbonden. Ze weten nu al te vertel
len, dat hij een echte Indiaansche prins is en
stamhoofdman met den schilderachtigen
naam van „Witte Eland".
Deze bruine broeder heeft een vaker ge
bruikt middel toegepast om zijn geschokte
finantiën te herstellen. Hij maakte het hof
aan zekere gravin Antoinette Olga Kheven-
huller-Metsch, die met haar moeder en broer
in Nice vertoefde. Na eenigen tijd kwam hij
met het verhaal van tijdelijken geldnood en
zijn onweerstaanbare beminnelijkheid was
een „Sesam, open U" voor de grafelijke
beurs. In totaal leenden zij hem een bedrag
van meer dan een ton. Anderen noemen een
viermaal hoogere som.
Veel bekijks had natuurlijk zijn stam-
costuum, hetwelk hij bij voorkeur placht te
dragen. Het miste z'n uitwerking dan ook
niet. Overal waar hij kwam, werd hij met
groote festiviteiten ingehaald. Toespraken
door den burgemeester, welkomstlied en een
muziekcorps, dat een compositie ten gehoore
bracht, welke verondersteld werd 's prinsen
volkslied te zijn. De prins thans is gebleken
dat hij Edgar La Plante heet en in Connecticut
geboren is verklaarde, als er maar even
aanleiding toe was, een bewonderaar van
Mussolini te zijn en niets liever te wenschen
dan tot het fascisme toe te treden.
Eenigen tijd logeerde hij ook op het voor
vaderlijk kasteel der familie Khevenhuller-
Metsch in Karinthië, waar hij als verloofde
van gravin Olga werd behandeld.
Naderhand is nog gebleken, dat hij uit
Amerika in Antwerpen is aangekomen als
ve-tegenwoordiger van een filmonderneming.
Hier werd hij bekend door zijn lezingen
over het leven der Indianen. Van België begon
zijn zegetocht, welke thans in de gevangenis
van Bellinzona is geëindigd. Gravin Olga
heeft, naar de bladen melden, de hotel
rekening betaald en verzocht de vervolging
geen voortgang te doen hebben. De Zwitser-
sche autoriteiten heb jen diarop besloten,
hem zonder meer over de grens te zetten.
In de hoofdstad heeft men de zonsverduis
tering maar heel weinig gemerkt. Januari
had voor deze gelegenheid geen moeien,
helderen dag bewaard en den heelen middag
bleef de zon schuil achter de grijze wolken.
Om ruim halfvier, toen de verduister iag al
aardig gevorderd moest zijn, konden degenen,
die met belangstelling den westelijken hemel
bekeken, nog een oogenblik hopen, dat ze
iets te zien zouden krijgen. Er was daar in
't Westen, ter hoogte waar de dalende zon
zich op dat uur ongeveer moest bevinden, een
lichte plek in de grijze lucht ontstaan, die
al lichter werd. Zou de zon zich toch nog even
achter dat smalle venster in het wolkenfloers
vertoonen Maar langzamerhand ver
dween de lichtplek en schoof het grauwe
gordijn weer dicht.
Toch heeft men iets van het natuurver
schijnsel kunnen waarnemen. Het viel op, dat
de avond zoo vroeg inviel.
Een half uur vroeger dan Vrijdag moest de
lamp worden aangestoken. Dat is eigenlijk
alles wat in Amsterdam van de zonsverduiste
ring is bemerkt.
Zaterdagochtend verscheen voor het Kon.
Paleis op het Noordeinde te 's Hage met
grooten spoed een drietal stoomspuiten van
de politiebrandweer op het bericht, dat er
brand ten paleize zou zijn. Het bleek loos
alarm te zijn. Ook de burgemeester en de
commissau; van politie, commandant er
brandweer, verschenen in een auto ter plaatse.
Het bleek echter, dat in een poo. l naa^t
het Koninklijk Paleis, op een binnenplaatsje,
van eenige overtollige rommelgoederen, waar-
o ider draden voor electrisch licht, door be
dienden een klein opruimingsvuurtje was
gestookt. De daarbij verspuide rook had de
aandacht van een politieagent getrokken, dis
plichtsgetrouw de politiebrandweer telefo
nisch waarschuwde.
Zeer spoedig werd het misverstand na
aankomst der brandweerspuiten opgehelderd
In het Oosten uitstekend waargenomen.
Ia het Oosten van Amerika heeft men de
zonsverduistering ui stekend kunnen waar
nemen. Toen de eclips het meest volledig
was, heerschte er in de stad New-York bij
kans een middernachtelijke dui.ternis.
Verschillende sterren waren duidelijk
zichtbaar boven den horizon.
Uit Ottowa wordt gemeld, dat de zons
verduistering aldac r ii:t te zien is geweest,
daar wolken den hemel bedekten. De we
tenschappelijke onderzoekers waren zeir
teleurgesteld.
In Engeland.
De zonsverduistering wekte Zaterdag in
Engeland algemeene belangstelling. Voor
zoover kan worden vastgesteld, is te Londen
slechts éénmaal gedurende 700 jaren een
totale eclips 'zichtbaar geweest. De eerste
verschijnselen der verd ui .tering deden zich
even vóór 3 uur voor. De ver: c uillende pha-
sen der eclips konden gemakkelijk worden
gevolgd, daar de weersomstandigheden gun
stig waren.
De eclips duurde tot zonsondergang. De
schemering, die door het verschijnsel werd
veroorzaakt, was zeer opmerkelijk en ver
oorzaakte een vroeger verlichting dan ge
woonlijk.
In Brussel.
Te 2 u. 57 m. 29 sec. begon de maan voor
de zon te komen, maar onmiddellijk daarep
hebben groote wolken verdere observati
belet. Een enkele maal verdwenen de wolken
een korten tijd, maar om 3.45 was de hemel
weer geheel bewolkt.
I Bij een landbouwer onder Aalten was drie
maal achtereen diefstal gepleegd door uit
snijding van een ruit.
Eindelijk wees het politie-onderzoek uit
dat de 12-jarige zoon de dader was.
Zondagmorgen werd onder de Mis in de
R.K. kerk „De Zaaier" te Amsterdam, mej.
A. Bougman, Prinsengracht 142, ongesteld
zoodat zij moest worden weggedragen.
Na den H. Dienst deelde een der gees-
t' lijken vanaf den kansel mede, dat de vrouvf
vermoedelijk ten gevolge van hartverlam
ming reeds was overleden.
De politie bekogeld.
In verband met het feit, dat op de Zon
dagsmarkt in de Nieuwe Uilenburgerstraat
te Amsterdam hazardspel wordt bedreven
en de Loterijwet overtreden, surveilleeren
daar ter plaatse voortdurend rechercheurs.
Zondagmiddag, tusschen één uur en nalf-
twee constateerden zij, dat eenige perso
nen overtreding pleegden van de Loterij-
wet door verschillende voorwerpen te ver
loten en daarvoor tegen geld lootjes uit te
geven. Zij wilden proces-verbaal opmaken,
doch dit ging niet zoo gemakkelijk. Er werd
verzet gepleegd en een der beide recher
cheurs kreeg een trap tegen het been, waar
door een verwonding ontstond. Zij floten
om assistentie en spoedig waren.beambten
in uniform aanwezig. De politie werd be
kogeld met steenen, deksels en stukken hout
en dit lieve leven duurde geruimen tijd ach
tereen.
De projectielen werden'beantwoord door
klappen met de sabel en de gummistok. Ver
schillende keeren werden charges uitge
voerd honderden nieuwsgierigen verdron
gen zich om geen detail van het relletje te
missen.
Langzamerhand kwam de rust weer terug.
De politie deed twee arrestaties een man
werd naar het bureau J. D. Meijerplein ge
bracht wegens mishandeling van een poli-
ti beaml L een ander wegens wederspan-
nigheid.
De marconist van het Belgisch s.s. Bra-
zilier, die te Schiedam aan boord van dat
schip, gelijk gemeld, bij ongeluk een makker
doodschoot en later werd aangehouden, is
weder op vrije voeten gesteld, wijl gebleken
is, dat van schuld geen sprake was.
De prijzen vallen, maar het geld blijft uit.
De vorige week viel te Dordrecht op een
half lot der Nationale Verzekering- en Her
verzekering-maatschappij, gevestigd te Den
Haag, de honderdduizend. Verschillende fa-
brieksclubjes hadden de vier tientjes en
twee twintigjes in hun bezit. De hoofd
agent die de briefjes had verkocht, De
Haan. telefoneerde om contanten, ten einde
te kunnen uitbetalen. De directie antwoord
de, volgens de „Tel,", dat er momenteel
geen geld was en eerst afrekening met de
agenten moest plaats hebben. Dan zouden
er contanten genoeg zijn. Gebleken is ech
ter, dat van dit laatste niets vaststaat. Ver
schillende vergaderingen zijn te Dordrecht
gehouden door de prijswinnaars, die een
rechtsgeleerde in den arm hebben genomen,
alsook door agenten der maatschappij, die
in nadere bespreking besloten alleen „eigen
geld -briefjes uit te keeren en voor prijzen
r.aar de directie te verwijzen. Dinsdagavond
zal in een vergadering van hoofdvertegen
woordigers worden besproken, wat gedaan
kan worden om de directie te dwingen aan
haar verplichtingen te voldoen.
Vorige week is te Dordrecht ook een
deel der 25.000 en 15.000 gevallen en
gewoon uitbetaald. Tevens is onder der
winnaars van de halve ton R,onds ponds ge-
wijs 5000 door De Haan uitbetaald. Toen
lieten zijn kasmiddelen geen verdere uitkee-
ringen meer toe.
Ook in Amsterdam zijn, naar het blad
verneemt, talrijke gedupeerden. De betalin
gen der prijzen zijn gestaakt.
Te Amsterdam zijn 14000 twintigjes in
omloop. Het kasgeld wordt geraamd op
5000, terwijl de agenten circa 10.000
onder zich hebben. Van uitbetaling der prij
zen zal geen sprake zijn, hoogstens kunnen
eigen geldjes worden uitgekeerd."
Tot dit doel doen de agenten stappen, om
onder leiding van een accountant de te
Amsterdam aanwezige gelden ponds ponds
gewijze onder de gedupeerden te verdeelen.
Te Dordrecht heeft men een tekort van
circa 42.000.
GEDWONGEN HUIZENBOUW.
Door notaris B. te Gorinchem werd de
vorige week een pprceel bouwgrond geveild
gelegen buiten de stad aan de Nieuwe
Haven. Ondanks de groote belangstelling
was er geen animo en waar de inzet op 0
stond, bleef dm veiling ook op 0. Een ge
val, dat zelden voorkomt. De reden was,
djat den kooper van bedoeld bouwterrein
bezwarende voorwaarden werden opgelegd,
n.l. het bouwen van 5 woonhuizen, van elk
ongeveer 10.000 waarde, welke huizen dit
jaar moeten gereed zijn.
DOOR DEN ELFCmsrHEN STROOM
GETROFFEN.
De vrouw, met haar twee kinderen,
die zestien jaar lang een kamertje be
woonde in de St. Anthonius-straat te
Maastricht, prompt de huur betaalde en een
maal in gebreke bleef, waardoor zij door de
eigenares op straat gezet werd, heeft vier
dagen en vier nachten met haar heele heb
ben en houden op straat doorgebracht. De
sympathie met het eigenaardige geval uitte
zich in den vorm van vele gaven der omwo
nenden, die zeer met het vrouwtje, wier man
in een krankzinnigengesticht zit, meegevoel
den. De eigenares van de krotjes woont in
Luik, anders had het haar aan „serenades"
niet ontbroken, want de verontwaardiging
tegen die vrouw is groot. Ten slotte heeft
de heer G. Dielemans op eigen initiatief het
huisraad naar een onbewoonbaar verklaarde
woning in de Heistraat laten overbrengen,
waar de vrouw voorloopig onder dak is.
Naar de Tel. vernam, zal er in den gemeen
teraad over deze zaak worden geinterpel-
leerd.
Twee werklieden ernstig gewond.
Op het terrein der Coöpetratieve Cokesfa-
briek te Sluiskil, gemeente Terneuzen, heeft
binnen den vuurtoren een ontploffing plaats
gehad, ten gevolge waarvan het ontbran
dende gas naar buiten vloog en de zich
rondom den ketel bevindende muren instort
ten. Twee werklieden bekwamen ernstige
brandwonden.
De te Deventer aangehouden persoon D.
uit Putten, die verdacht werd van mishan
deling van den nachtwaker en den veld
wachter aldaar, is bij confrontatie met den
nachtwaker door dezen niet herkend en toen
weer op vrije voeten gesteld.
In verband met den aanslag te Amsterdam
op den nachtwaker van de Nederl. Spoor
wegen, Simon de Wit, verneemt de „Tel."
nog het volgende: de getroffene, die inmid
dels uit het Binnengasthuis ontslagen is,
ontkent op zichzelf geschoten te hebben.
Hij zegt, dat hij met zijn gelaat vlak bij de
omheining was, toen hij plotseling aan de
andere zijde op nog geen meter afstand een
man zag. Hij meent, dat dit Arie Vink was.
Van vlakbij eerst was verklaard op een
afstand van ongeveer 15 Meter loste deze
persoon tweemaal een schot op den nacht
waker. Deze trok ook een revolver en loste
een schot in de lucht. Daarna liep hij naar
de telefoon en vertelde aan de politie, dat
hij getroffen was. Op hem werd een revol
ver met één ledige kamer aangetroffen.
Dat de schoten van den onbekende van
dichtbij waren gelost en niet op een langen
afstand, kon warden opgemaakt uit het feit,
dat op de jas, vlak bij een der kogelgaten,
kruitslijm aanwezig was.
Arie Vink kan niet geschoten hebben,
omdat hij naar gebleken is op dat uur
niet op den Westerdoksdijk geweest kan
zijn. Wel heeft hij zich er eenigen tijd te
voren vertoond, doch hij staat geheel vrij
van het hem oorspronkelijk ten laste ge
legde.
Een ander feit, dat vreemd genoemd mag
werden, is dat de nachtwaker tijdens het
gebeurde zijn loon, dat hij des middags ont
vangen had, heeft verloren. Het bevond
zich in zijn broekzak en al loopende moet
het geheele salaris er uitgevallen zijn. Of
schoon na het ongeval, politie aanwezig
was en alles werd afgezocht, werd geen
geldstuk over den kleinen afstand, die De
Wit van de omheining naar het goederen
station aflegde, gevonden.
Hoe het mogelijk is, dat twee revolver
schoten vah vlakbij gelost zulk een betrek
kelijk lichte verwonding hebben kunnen
veroorzaken is niet makkelijk te vatten.
Met dat al tast de politie na eerst een
verkeerde te hebben gepakt blijkens haar
mededeelingen, in het duister.
Donderdagmiddag zagen schippers in het
kanaal naar Charleroy, nabij Clabecq, een
lijk drijven. Zij haalden het op en vonden
in de zakken van den drenkeling identiteits
papieren op naam van J. de G., Nederlan
der, en wonende te Lembeek. Een dokter
constateerde verschillende verwondingen.
De doode kon niet lang in het water gele
gen hebben. Uit het gerechtelijk onderzoek
bleek, dat de heer De G. in gezelschap van
personen uit zijn woonplaats is gezien. Men
neemt aan, dat hier misdaad bedreven is,
De aanhanger van den ouden regeerlngs-
vorm: Voor drie kwart van het geld liet ik
de monarchie weer herstellen. Dan zijn de
overblijvende 25.000 mark genoeg om een
aangenaam leven te leiden.
De communist: Ik zou voor dat geld zoo
veel onzin praten als maar mogelijk is.
De Bohemien: Ik zou leven, leven en nog
eens leven!
Een kapitalist: Niets bijzonders.
Ik zelf: Geef me eerst het geld. Dan zal
ik wel zien wat ik er mee doen mqet.
N
Het nieuwste procédé.
Het over-telegrafeeren van photographieën
is een opgaaf, die in beginsel geen moeilijk
heden meer geeft, maar waarbij alleen nog
een aantal beswaren van practischen aard
moeten worden weggenomen. Er sijn aller
lei systemen, maar zij gaan alle uit van den
aller-eersten eisch, dat voor ieder plekje
zwart of wit in de photo een signaal langs
den draad gaat, dat op het ontvangstation
weer tot de weergave van zwart of wit leidt.,
Maar dat is nog niet voldoende, want tus
schen zwart en wit ligt nog het grijs en dit
kan ook worden overgebracht, als men het
signaal tegelijk kan laten mededeelen hoe
veel zwart en wit.
Met den electrischen stroom in den draad
kan men ook hoeveelheden uitdrukken, om
dat men de signalen b.v. sterker of zwakker,
langer of korter kan maken. De electrische
stroom is gewillig genoeg en de hoofdzaak
is daarna nog, een middel te vinden om een
zekere hoeveelheid zwart-en-wit, een tint op
de foto, in een signaal om ter zetten. Met an
dere woorden een hoeveelheid licht aan te
duiden door een hoeveelheid electriciteit. Dat
gebeurt door een z.g. licht-electrische cel,
meestal een stukje metaaldraad (selenium),
dat meer stroom doorlaat naarmate er meer
licht op schijnt. Deze stroom kan men als
signaal door den draad geven en een meer
of minder sterk licht laten opwekken, zoodat
de ontvanger het door inwerking op een foto
grafische plaat weer in een tint kan omzetten.
Maar een foto bestaat niet uit één tint,
doch uit verscheidene, en men moet ook kun
nen aangeven op welke plaats op de foto zij
liggen. Dat gebeurt meestal door beurtelings
ieder plekje van de plaat voor het toestel te
brengen. Zender en ontvanger moeten daar
toe gelijktijdig en in hetzelfde tempo wer
ken.
Het geven van sterkere en zwakkere sig
nalen heeft een nadeel, wanneer men niet
alleen langs de lijn wil telegrafeeren, maar
hetzelfde ook draadloos wil doen. Dan zijn de
veranderingen te gering in verhouding tot de
werkelijk uitgestraalde energie, terwijl sto
ringen fataal werken. Het geven van korte
of lange tee kens is veel eenvoudiger en ze
kerder. Men heeft dat wel eens trachten te
bereiken, door eerst van de foto een soort
cliché te maken, zooals voor boek- en kran
ten-illustraties wordt gebruikt. Daar be
staat het beeld uit een groot aantal afzonder
lijke puntjes, dunne en dikke. Men kan van
elk puntje overseinen hoe dik het precies is
door een telegraafteeken van bepaalden duur»
Aan een Duitsch ingenieur, Berthold Freund,
is het nu gelukt, de hoeveelheden zwart en
wit zonder tusschen-cliché in telegraaf-tee-
kens van bepaalden duur om te zetten, met
het dubbele voordeel, dat geen tijd verloren
gaat en dat het procédé ook voo- -traadlooze
telegrafie te gebruiken is.
Over de poëzie van Henri Bruning door'
Anton van Duinkerken. Jong tooneel in
Vlaanderen door Karei van den Oever.
Strindberg's Damaskustrilogie I door Henri
Bruning. Frederik van Eeden in het licht
van zijn tijd (2) door Bernard Verhoeven.
Jantje den schoenlapper door Anton Coolen
Uitde profeet door Henri Druning.
Christus wandelt op het meer (uit de Hêliand)
door Th. de Jager.
V
In het schakelstation van 't gemeentelijk j speculaties ^steken,
electriciteitsbedrijf te Heerlen is Zaterdag
middag de schakelwachter Storms in aan
raking gekomen met de hoogspanningslei
ding. De stroom, ter sterkte van 10.000 volt,
ging door zijn lichaam. Hij werd in bewus-
teloozen toestand gevonden en was deerlijk
verbrand. Hij verkeert echter niet in onmid
dellijk levensgevaar. De oorzaak moet lig
gen in onoplettendheid.
De gemeente Heerlen was in verband met
dit ongeval geruimen tijd stroomloos.
Fritz Müller te Chemnitz vertelt wat ver
schillende menschen zouden doen als ze
100.000 mark cadeau kregen.
De kleine rentenier: Ik zou het geld op
de bank brengen met een jaarlijkschen op
zeggingstermijn,
De huiseigenaar: Ik heb niets dan last
van mijn huizen en moet er voortdurend op
toeleggen. Toch zou ik het geld in grond-
EEN NEDERL A «CHIP AANGE
HOUDEN.
Dezer dagen is in de buurt van Gabirei-
veen, Ierland, een Nederlandsc'h schip aan
gehouden, dat een lading zout aan boord
had, maar waar de militairen ook drie ge
weren, een oud kanon en revolvers aan
troffen. Bovendien bevonden er zich zes
„Irregulars" aan boord, die tegelijk met de
bemanning werden aangehouden. (Hbl.)
NOODLOTTIG ON GR VAL IN
EEN BADKAMER.
Zaterdag heeft ten huize van den archi
tect Baandert in de Jac. Clemensstraat te
Amsterdam, een noodlottig ongeval plaats
gehad. De zestien-jarige zoon werd in de
badkamer door ontsnappend gas bedwelmd
en is toen in het badwater verdrorken.
Toen men hem vond waren de levensgees
ten reeds geweken.
Zondagnacht heeft de 22-jarige A. M. te
Delft getracht in te breken in een loods,
staande op het terrein van de gasfabriek al
daar. Hij schijnt bii het uitvoeren van zijn
plan onraad te hebben bespeurd, zoodat hij
het raadzaam achtte om ove-haast op de
vlucht te slaan. Hij was niet büster forinin-
liik. Toen hii eo zijn kousen de Ezelveldriaan
afrende, liep hii pardoes in de armen van
een agent. De man word aangehouden en
overgebracht naar het bureau van oolitie.
Bij de loods werd een volledig stel inbre
kerswerktuigen gevonden.
De speculant: Ik zou dom zijn als ik zeg
gen ging wat ik met het geld zou doen!
De ambtenaar: Ik liet me vrijwillig af
vloeien.
De kantoorbediende: Ik zou mijn baas
eens flink mijn meening zeggen
De eeuwige bruidegom: Ik zou dadelijk
trouwen, maar mijn tegenwoordige meisje in
geen geval!
De broodschrijver: In het eerstvolgende 1
De hoofdbesturen van den Ned. R. K.
Bond van brood-, koek- en banketbakkers ën
cacao-, chocolade- en suikerwerkers en den
Ned. Centr. Bond van Chr. arbeiders in de
bedrijven van voedings- en genotmiddelen,
hebben in verband met het wetsontwerp tot
wijziging van de bepalingen der Arbeidswet
1919, betreffende den arbeid in bakkerijen,
eeh uitvoerig adres gericht tot de Tweede
Kamer waarin zij op verschillende gronden
als hun oordeel uitspreken, dat het wets
ontwerp niet moet worden aanvaard, doch
dat de vergunningen tot voorarbeid slechts
gegeven moeten worden aan ondernemingen,
die minstens 9 gezellen in dienst hebben,
die bij de broodproductie werkzaam zijn.
Blijkens de nieuwe Naam- en Ranglijst der1
officieren telt de generale staf een luitenant
opstel zou ik mijn eigenlijke^meening geven. generaal, een generaal-majoor, een kolonel,
110 luitenant-kolonels, 3 majoors en 22 kapi
teins, benevens 2 reserve-kolonels, 3 res.
De patriot: Ik zou het geld voor de secu
riteit naar het buitenland brengen.
Een vroom mensch: De rente zou ik aan
de kerk geven en als men mij teveel ker
kelijke belasting zou laten betalen, ging ik
naar een secte over, die goedkooper is of
sluit me heelemaal niet meer bij een kerk
aan.
De bakvisch: Ik zou eiken dag taart met
slagroom koopen, een villa en een auto en
met een dichter trouwen.
Een Kamerlid: Ik zou mijn redevoering in
500.000 exemplaren laten drukken en aan
alle aanplakzuilen laten bevestigen. Natuur
lijk op eigen kosten.
Een weldoener: 100.000 mark zou ik aan
weldadige doeleinden vermaken; dezelfde
som uitgeven, dat het algemeen bekend
werd en de rest voor mezelf gebruiken.
Een pessimist: Dat zijn zeker alleen
100.000 papiermark.
Een onderwijzer: 100.000 mark. Bestaat er
werkelijk zooveeLgeld?
Een dwarshoofd: Ik zou een nieuwe krant
uitgeven, een nieuwe partij stichten en me
zelf candidaat laten stellen.
De geleerde: Ik zou mijn in 1916 afgebro
ken onderzoekingen weer beginnen of Kant
sedert 1781 zijn principes ten opzichte van
het gebruik van de kommapunt trouw ge
bleven is of niet en de resultaten van mijn
onderzoekingen ih een werk van eenige dee-
len publiceeren.
De filister; Ik zou iedere week vijfmaal
mijn stamlokaal bezoeken; iederen keer drie
glazen meer drinken dan vroeger; iederen
dag drie sigaren van een kwartje rooken; de
courant alleen lezen en niet meer samen met
mijn buurman; 's winters eiken dag in het
salon laten stoken.
uitenant-kolonels, 2 res. majoors, 3 res.
kapiteins en 14 res. luitenants voor speciale
diensten.
De intendance, 2 kolonels, 3 luitenant
kolonels, 4 majoors en 14 kapiteins, benevens
1 res. kolonel, 1 res. majoor, 2 res. kapiteins
en 3 res. kapiteins en 34 res. luitenants voor
speciale diensten. De plaatselijke staf telt
nog een luitenant-kolonel, een kapitein en 5
luitenants en op non-activiteit een kapitein
en 3 luitenants.
Het wapen der infanterie telt 5 luitenant-
generaals, 5 generaal-majoors,8 kolonels»
34 luitenant-kolonels, 54 majoors, 242 ka
piteins, 312 eerste luitenants en 66 tweede
luitenants, verder 7 reserve kolonels, 17 res.
luitenant-kolonels, 35 res. majoors, 278 res.
kapiteins, 2583 res. eerste luitenants en 640
res. tweede luitenants, benevens 37 res.
luitenants als zoodanig tijdelijk benoemd.
Het wapen der cavalerie telt een generaal
majoor, 5 luitenant-kolonels, 2 majoors, 20
ritmeesters, 50 eerste en 8 tweede luitenants,
verder een res. kolonel, een res. luitenant
kolonel, 2 res. majoors, 19 res. ritmeesters»
57 res. eerste en 36 res. tweede luitenants»
Het wapen der artillerie telt een luitenant-
generaal, 5 generaal-majoors, 6 kolonel?'
15 luitenant-kolonels, 22 majoors, 100 kap1"
teins en 137 eerste en 50 tweede luitenants»
verder 5 res. kolonels, 7 res. luitenants, 8 reS"
majoors, 51 res. kapiteins, 749 res. eerste e0
373 res. tweede luitenants.
