UïTÊPnUND
Uit de Pers.
De geheimzinnige treinroef.
UIT ONZE OOST.
KERK EN SCHOOIT
KUNST EN KENNIS.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Tweede Blad Donderdag 5 Februari
BEZUINIGING
De toestand in Athene in verband met het Grieksch-Turksche conflict.
Interventie van Frankrijk.
Onder de Radio-berichtenDe economische onderhandelingen tusschen
Frankrijk en Duitschland worden nog voortgezet.
Gem. buitenl. berichten.
Amerika en de schadevergoe
dingen.
DE TOESTAND VAN DE LONDEN-
SCHE ST. PAULSKATHEDRAAL.
De Tarief wetcommissie.
Een politieke Centrumpartij?
Barmat's Nederlandsche relaties.
Van het Hof.
Het Juliana-kanaal.
Verlaging Directe belastingen.
Wijziging successiebelasting.
Baron Wittért geen Kamer
candid atixur.
Enschede 600 jaar stad.
Uniform belastingpersoneel.
Prins Hendrik.
Het vangen van mollen.
Uit de R. K. Staatspartij.
De vliegeniers in de
gevangenis.
Een leerstoel voor muziek?
Een examen voor bedrijfs-
ambtenaar.
Driehonderd jaar Iogarithmen.
FEUILLETON.
Dc Gemeente-stem schrijft, dat er in rijks
dienst nog wd wat te versoberen en te ^be
zuinigen valt, en noemt eenige voorbeelden
Welke reëele waarde heeft in een overgroot
«antal gemeenten de wettelijk voorgeschreven
bemoeiing van rijks inspecteurs van het
onderwijs bij benoeming van onderwijzend
personeel Waartoe dient de tusschenkomst
van de arbeidsinspectie bij het aanvragen om
vergunning volgens de hinderwet, anders
dan|om de vlotte afhandeling van een verzoek
te vertragen? Is b.v. in eene gemeente als
's-Gravenhage de technische en administra
tieve behandeling van elke hinderwet-aan
vraag niet volkomen aan de gemeentelijke
diensten toevertrouwd Is, het geheele land
door, eene naar voorschrift van provinciaal of
I gemeentelijk electriciteitsbedrijf tot stand
gekomen electrische installatie van een schoen
1 makerij, een houtzagerij, een machinefabriek
enz. niet vertrouwd zonder onderzoek van
een niet in de praktijk werkzaam ambtenaar
der arbeidsinspectie? Welk wezenlijk nut
heeft toch inderdaad de vele arbeid van rijks-
en gemeente-ambtenaren, van openbare en
bijzondere onderwijzers, verbonden aan het
constateeren van relatief schoolverzuim vol
gens de leerplichtwet? Waar,om wordt het,
naast het deskundig personeel van den rijks-
fiscus doellooze, college van zetters niet op
geheven Waarom worden den burgemeester
niet ambtshalve, zonder persoonlijke vergoe
ding, de bemoeiingen inzake strandvonderij
opgedragen en vloeien de thans door hem ter
zake genoten, soms beduidende, inkomsten
•als beheerder van strandgoed niet in *s Rijks
kas Waarom laat de wetgever toe, dat de
inkomsten van notarissen en deurwaarders in
vele standplaatsen tot het tienvoudige en
meer bedragen van de wedden van rechter
lijke en fiscale ambtenaren, onder wier toe
zicht zij staan, terwijl toch, bij behoud van
een behoorlijk inkomen van notarissen en
deurwaarders, een verhoogd registratierecht
in de plaats zou kunnen komen van boven
matig honorarium, zoodat 's Rijks schatkist
er jaarlijks eenige millioenen guldens beter
van zou worden zonder verhoogden druk op
de ingezetenen?
Wij doen slechts enkele grepen. De hand
die, vrij van sleur en gewoonte, ernstig óp
zoek gaat naar doelmatige bezuiniging on het
bestuur van rijk, provincie en gemeente
zal nog heel wat rijker oogst kunnen binnen
halen. De ambtelijke verhouding tusschen de
drie organen vordert reeds een papierwinkel
waaraan honderden ambtenaren werk heb
ben. Een enkel voorbeeld nog. De dienst
plichtwet was een stap in de goede richting
met hare regeling van het voorheen in een
drietal wetten behandelde,onderwerp in één
code. Maar waarom nu geen stap verder ge
gaan en de bemoeiing van de burgerlijke
overheid met dit onderwerp niet nog veel
meer naar de militaire administratie lover-
gebracht Zou niet evenzeer aan de gemeente
secretarieën een groote hoeveelheid admi
nistratieve arbeid bespaard worden, wanneer
de declaratiën in zoovele veelvouden, en op
alle mogelijke wijzen met verklaringen en
bewijzen gestaafd, tot het bekomen van ver
goedingen of bijdragen uit 's rijks kas of die
der provincie, of omgekeerd, wegens storting
in die kassen, b.v. ter uitvoering van onder
wijswetten, pensioenwetten, ziektewetten,
wegens krankzinnigenverpleging, enz., ach
terwege konden blijven, en de controle van
het zonder nadere documenteering gevraagde
of gestorte bedrag gezocht en volledig gé-
vonden zou worden bij het onderzoek der
gemeenterekening
Het Grieksche conflict met
Turkije.
De Turksche zaakgelastigde in Athene
Verklaart, dat de verbanning van den Pa
triarch een binnenlandsche aangelegenheid
is, zoodat een negatief antwoord van Turkije
op de Grieksche nota wordt verwacht.
Het orgaan van «ien Griekschen minister
Vart buitenlandsche zaken verklaart dat in
geval de Volkenbond te kort schiet, Grieken
land tot zelfverdediging moet overgaan. Nie
mand kan het beschuldigen den vrede te
verstoren.
Er had een communistische vergadering
ten gunste van den vrede plaats waarbij de
militaire politie met steenen werd geworpen.
'Zes personen werden gedood en twintig ge
wond. De orde is thans echter hersteld.
De Joodsche orthodoxen zullen zich vol
gens de „Daily Telegraph," bij het Griek
sche protest aansluiten, daar zij vreezen dat
het Rabbinaat evenals het Patriarchaat zal
worden behandeld.
De Fransche diplomatie treedt in het
Grieksch-Turksche conflict ernstig tusschen-
beiden teneinde het gevaar van nieuwe com
plicaties in het Oosten te vermijden. Zij'ge
looft niet dat Griekenland Turkije militair
Zal durven bedreigen, doch dringt er bij het
Britsche en Italiaansche kabinet op aan om de
onverwijlde bijeenroeping van den Raad van
den Volkenbond in buitengewone zitting te
verkrijgen, waartoe de constitutie van den
Bond in staat stelt in geval van een gevaar
voor een gewapend conflict, ofschoon Tur
kije het bestaan van zulk een gevaar ont-
kent en beweert geenszins aan het nemen
van militaire maatregelen tegen Griekenland
te denken.
De Turksche gezant heeft tot Herriot ge
zegd dat zijn regeering door de verbanning
van den Patriarch de orthodoxe wereld
geenszins heeft beleedigd, evenmin als zij
de Muselmansche wereld beleedigde door
den Kalief te verbannen. Herriot antwoordde
echter dat de persoon van den Patriarch
eeuwenoude moreele privilegiën genoot, wel
ker schending de verontwaardiging der ge
heele Christenheid heeft gewekt.
De Amerikaansche Staatssecretaris Hu
ghes heeft in den Senaat mededeeling ge
daan van den officieelen tekst der te Parijs
gesloten schadevergoedingsovereenkomst
en daarbij verklaard Deze overeenkomst
houdt geen bepaling in, omtrent sancties en
verplicht de Ver. Staten op geenerlei wijze
tot eenige actie, ingeval de vastgestelde be
talingen niet worden gedaan.
DE ITALIAANSCHE SCHULD AAN
DE VER. STATEN.
Een telegram uit officieele kringen te Ro
me meldt, dat de nieuwe Italiaansche am
bassadeur volledige instructies zal hebben
voor de onderhandelingen over de Italiaan
sche schuld aan de Ver. Staten. Dit is de
eerste officieele'mededeeling, dat Italië voor
nemens is een regeling te treffen inzake het
voldoen aan zijn verplichtingen.
DE PLANNEN VOOR EEN ONTWA
PENINGSCONFERENTIE.
Het Amerikaansche Representantenhuis
heeft het door den Senaat ingediende amen
dement op de marinebegrooting, waarbij
aan den president wordt verzocht om een
nieuwe ontwapeningsconferentie bijeen te
roepen, goedgekeurd. Het Huis verlangt
evenwel een kleine wijziging in den tekst
van het amendement.
DE AMERIKAANSCHE HANDELS
BETREKKINGEN MET DUITSCH
LAND.
De AmerikaaAsche senaatscommissie
voor de buitenlandsche betrekkingen be
sloot gunstig te rapporteeren inzake het slui
ten van een handelsverdrag met Duitsch
land met beperkende bepalingen, waarbij
de Ver. Staten het recht hebben wijziging
te brengen in de clausules betreffende pre-
ferentieele en spoorwegtarieven met een op
zeggingstermijn van 90 dagen.
Het verdrag wordt beschouwd als een mo
del voor conventies met andere mogendhe
den. Het verbiedt aan beide partijen onder
scheid te maken ten opzichte van douanerech
ten of spoorwegtarieven ten gunste van goe
deren, die vervoerd worden op vaartuigen,
welke hun eigen vlag voeren.
EEN NIEUW Al^ERIKAANSCH
SCHANDAALTJE.
Lang kon Washington er blijkbaar niet
zonder. Nauwelijks zijn een paar oude „scan
dal mongers" gestraft of opnieuw wordt alarm
geblazen. Ditmaal is de trompetter de bij de
jongste verkiezingen verslagen boerensenator
Magnus Johnson uit Minnesota, die zijn ge
slaagden mededinger verwijt zijn verkiezing
te hebben gefinancierd met geld dat hij op
zijn helpers van „bootleggers", dranksmok
kelaars, hadden afgeperst, in ruil voor de be
lofte om hen niet te ontmaskeren.
DE DUITSCHE SCHANDALENREEKS.
Het interessantste gedeelte der verklarin
gen van afg. Heilmann in de Barmatcommis-
sie was zijn uiteenzetting van de wijze, waarop
de groote credieten van de Staatsbank aan
Barmat waren ontstaan.
Tot Juni 1924 had Barmat volgens een
verklaring der beide directeuren der Merkur-
bank het crediet van de Staatsbank in contan
ten binnen de 24 uur kunnen terugbetalen.
Het daartoe noodige geld was in de Merkur-
bank aanwezig.
In Juni 1924 echter kwam de directeur van
de Staatbank Geheimrat Hellwig bij Barmat
en verklaarde, dat de Staatsbank groote cre
dieten had verstrekt aan de I. Roth. A. G. en
aan de Berlin-Burger-Eisenwerke, die ech
ter beide zeer slecht gingen,-zoodat Hellwig
vreesde, dat de Staatsbank ernstige verliezen
zou lijden.
Hij drong er bij Barmat op aan, dat deze de
beide ondernemingen zou koopen en sanee-
ren, waarvoor 1 a 1 '/2 millioen mark zou noo-
dig zijn. De Staatsbank zou bereid zijn Bar
mat de noodige middelen te leenen. Barmat
was na lang tegenstribbelen op het voorstel
ingegaan en had de twee ondernemingen ge
kocht Maar spoedig bleek, dat voor dessa-
neering oneindig meer geld noodig was dan
Hellwig had voorgespiegeld. De directeuren
van de Merkurbank, Scheffer en Lichteft-
stein, waren daarop in November te zamen
naar Hellwig gegaan en hadden toen gezegd
Ge hebt ons bedrogen 1 De Staatsbank heeft
ons om den tuin geleid.
Hellwig protesteerde tegen deze belee-
diging en verklaarde Ik was de tegenpartij
van Barmat en moest de belangen der Staats
bank behartigen. Indien Barmat een slechte
transactie heeft gedaan, dan moet hij zichzelf
er maar zien uit te redden.
De mededeeling van de commissie van
deskundigen inzake de St. Paulskathedraal,
dat er geen grond is voor de veronderstel
ling, dat de kathedraal onveilig is, heeft
niet nagelaten verbazing te wekken. Men
brengt haar in verband met een vroegere
mededeeling der commissie, in December ge
publiceerd, dat de pijlers, waarop de koepel
rust, zich in een pjecairen toestand bevin
den en dat er ernstige vrees is gekoesterd
ten aanzien der veiligheid van den koepel
zelf. En ook herinnert men zich het rap
port 'van den inspecteur van het gemeente
bestuur der City, dat de toestand gevaar
lijk is, op grond waarvan genoemd gemeente
bestuur het bestuur der kathedraal heeft
aangezegd, dat zij tot de gevaarlijke gebou
wen moet worden gerekend.
Men hernnert «zich onze Londensche
correspondent heeft er onlangs over geschre
ven dat de commissie aanbeval de pijlers
te versterken door middel van „grouting."
Het inwendige dier pijlers is gevuld met
puin en anderen afval „grouting" nu is
het vullen van het inwendige met vloeibaar
cement, zand en water, waarmee men inmid
dels reeds bezig is. Deskundigen betwijfelen
echter, of dit middel tot inwendige verster
king der pijlers zal bijdragen.
Verschillende bladen dringen er dan ook
op aan, dat de regeering tusschenbeide zal
komen, omdat het hier een nationaal mo
nument geldt. De „Daily Express" eischte
zelfs, dat de kathedraal zal worden gesloten
op grond van het feit, dat het gebouw ieder
oogenblik kan instorten.
De redacteur van „Architecture," het
orgaan der Society of Architects, die even
eens een regeeringsonderzoek uitstekend zou
achten, oefent critiek op de zinsnede in het
jongste rapport der commissie, dat door de
door haar aanbevolen werkwijze, de pijlers
in een even goeden toestand zfiuden worden
gebracht als toen zij oorspronkelijk gebouwd
werden. Maar, zoo doet de redacteur van
„Architecture" opmerken, ze zijn niet be
hoorlijk gebouwd, anders zouden de huidige
moeilijkheden niet bestaan. Intusschen heeft
de regeering niet de bevoegdheid om tus-
schenbeiden te komen. De deken en het
kapittel van de kathedraal kunnen in theo
rie doen wat zij willen, maar. „Architec
ture" hoopt, dat zij met het oog op het be
lang der zaak om inmenging der regeering
zullen vragen.
Het bestuur der City heeft aan een spe
ciale commissie opgedragen de quaestie der
veiligheid van de kathedraal te onderzoeken.
Die commissie kan eventueel uitspreken, dat
naar haar oordeel de kathedraal dient geslo
ten te worden.
De Lord Mayor van Londen heeft er
voorts een vertegenwoordiger van de „Eve
ning Standard" op gewezen, dat de deskun
digen der kathedraal aan het bestuur der
City zullen moeten bewijzen, dat hun voor
zorgsmaatregelen voldoende zijn. Wordt men
het niet eens, dan is ingevolge de bouwwet
arbitrage de aangewezen weg.
DE WATERLOOBRUG TE LONDEN
Het is thans volgens den Britschen draad-
loozen dienst zoo goed als zeker, dat de Wa-
terloobrug over de Theems in het hartje van
Londen, waarover wegens het verzakken
van een der pijlers slechts een beperkt ver
keer plaats vond, zal moeten worden afge
broken en vervangen door een geheel nieuw
bouwwerk,
MISDADIGHEID BIJ DE JEUGD.
Uit Los Angeles wordt het ernstigste tot
dusver voorgekomen geval van kinder-mis
dadigheid gemeld. De 7-jarige Elsa Thom
son heeft bekend, zes menschen met succes
vergiftigd te hebben. Bovendien heeft zij
twee jaar geleden haar tweelingzusjes ge
dood door ze glassplinters te laten slikken.
Zij werd gearresteerd, toen bij de familie
waar zij woonde, een giftoplossing in het
middageten werd gevonden, waarna Elsa
bekende, een vrouw door rattekruid gedood
te hebben. Zij heeft ook een groot aantal
katten en kanarievogels vermoord om ze ge
durende den doodstrijd te kunnen waarne
men. Zij is op school een zeer goed leerling.
EEN NIEUW LITAUSCH KABINET.
Volgens een bericht uit Kowno is onder
Petroelis een nieuw Litausch kabinet ge
vormd. Zerneckis wordt minister van bui
tenlandsche zaken.
WANORDELIJKHEDEN IN HET JA-
PANSCHE PARLEMENT.
Dinsdag had in de Japansche Tweede Ka
mer een tooneel van ongekende wanorde
lijkheid plaats toen een lid, dat buiten de
orde was, weigerde zich aan den voorzitter
te storen. Hij werd door andere leden aan
gevallen en bewusteloos geslagen.
NIEUWE ONRUST OP HONDURAS.
Uit Zuidelijk Honduras komen berichten
van nieuwe revolutionaire onrust. Generaal
Ferrera, de revolutionaire leider, heeft de
stad Nacome met geweld ingenomen.
EEN RUSSISCH GEZANT VOORT
VLUCHTIG.
De „Chicago Tribune" heeft, naar men
ons draadloos uit Londen meldt, een be
richt uit Teheran, volgens hetwelk de Rus
sische gezant zonder voorkennis of opgave
van redenen met acht leden zijner legatie
uit Teheran naar Rusland is weggevlogen.
Naar wij vernemen, zal de Tariefwetcom-
missie, welke dezer dagen haar werkzaam
heden zal aanvangen, niet officieel door den
minste^ van Financiën worden geïnstalleerd,
aangezien een dergelijke officieele installatie
alleen geschiedt ten aanzien van commissies
ad hoe.
Volgens de Tel. zijn er plannen in voorbe
reiding tot oprichting van een nieuwe partij,
welke beoogt een verbinding te vormen tus
schen rechts en links en met uitsluiting van
de antithese-gedachte mannen en vrouwen in
één verband willen brengen, die de organi
sche gedachte in onze samenleving wil be
vorderen en naar voren brengen. Men be
doelt met deze partij een soort van Neder-
landsche centrumpartij te stichten.
Reeds zijn verschillende personen, die tot
linksche en rechtsche partijen behooren, tot
de nieuwe partij toegetreden, en in verschil
lende plaatsen van ons land worden de op
richting van afdeelingen voorbereid.
Binnenkort wordt in Den Haag de op
richtingsvergadering van de nieuwe partij ge
houden, waarop o.a. het ontworpen concept
beginselprogram in behandeling zal komen.
Een aanbevelingsschrijven van Mr. Troelstra.
In het te Berlijn door de commissie van
onderzoek gehouden verhoor in zake de be
ruchte affaire „Barmat", deelde afgevaardig
de, Heilman als getuige gehoord, mede, dat
Barmat in 1919, toen hij hem leerde kennen,
uit Amsterdam meebracht een aanbevelings
schrijven van mr. Troelstra. Hij had welis
waar in de Nederlandsche S.D.A.P. geen rol
gespeeld, maar hij was toch eenmaal op den
voorgrond getreden, toen de Russen in Am
sterdam ten gunste van de regeering-Ke
renski voor de voortzetting van den oorlog
demonstreerden, terwijl Barmat voor 't zoo
spoedig mogelijk sluiten van den vrede op
trad.
Toen de bolsjewiki aan het bewind kwa
men, v/as Barmat aangezocht om op te treden
als Russisch consul-géneraal te Amsterdam.
Hij wilde evenwel niets met de bolsjewiki
te maken hebben en sloeg het aanbod af.
Naar wij vernemen hebben H.M. de Konin
gin en de Prins het voornemen zich in de
maand Maart voor een veertiental dagen
naar het buitenland te begeven.
Scheepvaartverbinding Maasbracht-
Maastricht.
Naar verluidt, zal het in Limburg tusschen
Maasbracht en Maastricht aan leggen Ka
naal den naam dragen van Juliana-kanaal,
en heeft de Minister van Waterstaat, nadat
de Koninklijke machtiging was verleend om
aan het Kanaal dien naam te geven, zulks
dezer dagen aan (jfn dienst medegedeeld.
Indiening eerstdaags tegelijk met
de weelde-belasting.
De Msb. verneemt, dat het in de bedoe
ling ligt van den Minister van Financiën om
tegelijk met het wetsontwerp tot heffing
eener weeldebelasting, waarvan de indiening
zooals reeds werd gemeld, thans zeer bin
nenkort kan worden tegemoet gezien, de
mede|door hem in uitzicht gestelde wetsont
werpen tot verlaging van sommige directe-
belastingen bij de Tweede Kamer in te die-
Naar de „Msb." verneemt, is een wetsont
werp tot wijziging der successie-belasting in
zoo ver gevordenden staat van voorberei
ding, dat de -ndiening er van spoedig kan
worden tegemoet gezien.
De secretaris van het Verbond deelt in
verband met de aan dr E. B. F. F. baron
Wittert van Hoogland door de St'. Michaël-
clutjs in .Noord- en Zuid-Holland aangeboden
Kamercandidatuur, mede, dat de heer Wittert
van Hoogland volhardt bij zijn reeds vroeger
medegedeeld voornemen, geen candidatuur
voor de Tweede Kamer te aanvaarden.
Men schrijft uit Enschedé aan het „Vad.":
De grootste Nederlandsche textielstal zal
dit jaar zes eeuwen bestaan. Op 15 Decem
ber toch is het 600 jaar geleden, dat Bisschop
Johan van Diest als Heer van Enschede aan
deze Heerlijkheid stadsrechten toekende
Door den Giftbrief van Zondag 15 Decem
ber 1325 werd dt Heerlijkheid Enschede ont
trokken aan het Landgericht, terwijl de in
gezetenen (poorters) tal van voorrechten
verkregen, O. m. werd hun de beslissing ge
geven over hunne goederen. Zij waren vrij
in 't huwelijk, betaalden geen schot en lot,
waren gewaarborgd tegen willekeur en in
hechtenisneming en behoefden voor geen
andere rechtbank dan die van hun stad te
recht te staan; daarbij waren de schepenen
en de overige stads-ambtenaren in hun be
diening niet i aan den „Ambtman, Schulte,
Drost van Twente" onderworpen.
Deze giftbrief van 15 Dec. 1325, alsmede
de „Bevestigingsbrieven" van de volgende
bisschoppen van Utrecht zijn bij den groo-
ten brand, welke Enschede op 7 Mei 1862
verwoestte, verloren gegaan.
Door het bestuur van den Centr. Ned.
Ambtenaarsbond is het volgende adres aan
den Minister van Financiën gezonden;
„Er loopen geruchten over een mogelijk
voornemen der administratie van het dienst
vak der Directe Belastingen, Invoerrechten
en Accijnzen, om het personeel van den
dienst in uniform te steken.
In verband hiermede verzoekt ons be
stuur Uwe Excellentie dringend, om, wan
neer deze geruchten onverhoopt juist zou
den blijken te zijn, te dien aanzien geenerlei
beslissing te nemen, alvorens het personeel,
middels dc Bijzondere Commissie van Over
leg bij bovengenoemd dienstvak, in de ge
legenheid gesteld te hebben van zijn mee
ning te doen blijken.
De Portugeesche gezant, He heer de
Sousa Santos Bandeira, is Woensdag docr
Z, K. H. Prins Hendrik ontvangen, wien
de gezant het diploma en de versierselen
heeft overhandigd van eere-commandeur.van
het Portugeesche Roode Kruis.
Naar gemeld wordt, heeft de Portugee
sche regeering, bij de toekenning van deze
onderscheiding, welke de hoogste is van net
Roode Kruis in haar land, hiermede Z. K. H.
den Prins hare eerbiedige bewondering wil
len betuigen voor de onvermoeide belang
stelling, welke Z. K. H. voor al wat het
Roode Kruis betreft koestert en hem een
blijk willen geven van haar erkentelijkheid
voor den steun en de sympathie, welke het
Portugeesche Roode Kruis steeds van den
kant van den Prins en het Nederlandsche
volk heeft ondervonden. Tevens heeft zij
op deze wijze het zestigjarig bestaan van
het Portugeesche Roode Kruis, op den 2en
dezer, willen herdenken.
Op vragen van het lid van de Tweede
Kamer, den heer Braat, betreffende wijziging
van de Mollen- en Kikvorschenwet 1917, met
het oog op te groote bemoeilijking van het
vangen van mollen en vrijlating van den ver
koop van mollenvellen heeft de minister van
binnenlandsche zaken en landbouw geant
woord:
In het laatst van het vorige jaar is een
omvangrijk onderzoek aangevangen ter ver
krijging van gegevens om te beoordeelen, of
de bescherming van den mol in dezelfde
mate, waarin die nu wordt toegepast, al dan
niet behoort te worden voortgezet. Dit on
derzoek is nog niet geheel beëindigd.
Daar het op de gestelde vragen te geven
antwoord nauw verband houdt met den uit
slag van dat onderzoek, meent ondergetee-
kende goed te doen, zijn antwoord tot tta
afloop van het onderzoek uit te stellen.
Aanwijzing van candidaten.
In de dezer dagen gehouden vergadering
der R. K. Kiesvereeniging te Baarn zijn in
alphabetische volgorde de volgende candi
daten gesteld: G P. Bon, Mevr. Bronsveld-
Vitringa, A. H Smulders, P, H, J. Steenhoff
en J. G Suring. Besloten werd een schrijven
te richten tot het bestuur van den Bond van
R. K. Kiesvereenigingen in den Rijkskies
kring Utrecht met verzoek ten spoedigste
de combinatie der lijsten Gelderland-Utrecht,
waartegen bezwaren werden ingebracht, nog
eens ernstig onder de oogen te zien.
Van der Hoop, Poelman en Van den Broe-
ke, zijn:en len Januari hun zegetocht begonW
nen met de vlucht BandoengSemarang.
Natuurlijk zijn ze in de laatste plaats ook
feestelijk ingehaald.
Tijdens hun verblijf te Semarang heeft het
drietal een bezoek gebracht aan de centrale
gevangenis voor Europeanen, waar v. d.
Hoop een lezing hield over zijn tocht. Na
afloop werden zij door één der gevangenen
namens zijn lotgenooten toegesproken, naar
de „Loc." weet mede te deelen. Hij zeide
„Mijne lotgenooten hebben mij opgedra
gen aan u, geachte heeren Van der Hoop, Van
Weerden Poelman Van den Broeke hunne
gevoelens over t biugen van groote erken
telijkheid voor uw oezoek hier, en u aan te
bieden hunne gevoelens van dank en waardee
ring van dit blijk van sympathie tegenover
ons
Ook wij hebben met groote belangstelling
en steeds klimmende begeestering uw moedi
gen, uw koenen tocht gevolgd en nu, zoo
waar, zien wij u van aangezicht tot aange
zicht, komt u persoonlijk ons verhalen van
uwe indrukken en lotgevallen, u die reeds zoo
weinig van uw kostbaren tijd ter eigen be
schikking hebtU doet zulks voor ons
Het is geen frase als ik u zeg hoe die no
bele geste ons ontroert. Wij kunnen u geen
huldeblijk aanbieden, maar niet waar, u
voelt dat voor u, in onze harten, een monu
ment is gevestigd van erkentelijkheid
Lotgenooten, laat ons dat onthullen met
een driewerf „hoera Dat zij leven hiep,
hiep, hoera 1"
Naar aanleiding van een bericht in Het
Centrum schrijft het Utr. Dgb.:
Inderdaad is door eenige organisaties op
muziekgebied het initiatief genomen om te
Utrecht te komen tot een bizonderen leer
stoel voor muziek en muziekgeschiedeni*.
Dat de litterarische faculteit met dit plan
haar instemming zou hebben betuigd, is in
genoemd bericht niet juist. Wel hebben ver
schillende leden dier faculteit het voorne
men met ingenomenheid begroet, maar de
faculteit als zoodanig heeft zich hoegenaamd
niet uitgesproken Men moet goéd verstaan,
dat hier bedoeld wordt een bizonder profes
soraat, een leerstoel die bezet zal worden
door een bizonder hoogleeraar, op dezelfde
wijze als wij aan onze hoogeschool kennen
een bizonderen hoogleeraar voor de Engel-
sche taal, voor de Fransche taal enz.
De zaak is intusschen nog pas in haar eer
ste stadium. En van het professoraat is dan
ook voorloopig nog geer. sprake.
In de dezer dagen gehouden vergadering
van de Examen-Commissie van het Nationaal
Verbond van Gemeente-ambtenaren in Ne
derland, werd een belangrijk besluit genomen
ten aanzien van die candidaten, die voor het
examen voor bedrijfsambtenaar onvoldoende
cijfers behalen en daardoor niet in aanmer
king kunnen komen voor het diploma.
De examen-eischen bestaan n.l. uit: a, Ne
derlandsche taal, Rekenkunde, Aardrijks
kunde, Geschiedenis, en Fransch, Duitsch of
Engelsch, naar verkiezing van den candidaat
en uit b: Boekhouden, Handelsrekenen en
Staatsinrichting.
Besloten werd een bepaling in het regle
ment op te nemen, waardoor het voortaan
mogelijk zal zijn, dat zij, die voldoende cij
fers behalen voor a„ maar onvoldoende cij
fers voor b„ bij een volgend examen slechts
herexamen behoeven te doen voor dat deel,
waarvoor onvoldoende cijfers zijn behaald,
mits echter het herexamen binnen 3 jaar
wordt afgelegd.
Tevens werd in deze vergadering medege
deeld, dat dit jaar het examen ultimo Mei
a.s. zal plaats vinden, vermoedelijk ia
Dordrecht, Groningen, Utrecht, Venlo en
Den Haag. De bepaling dezer plaatsen zal
afhangen van het aantal candidaten.
Het examen voor bedrijfsambtenaar zal
dan voor de zevende maal gehouden worden.
Van de Vorige zes keeren zijn de examen-
eischen in boekjes verzameld, die tegen 20
cents per stuk verkrijgbaar z'jn bij den
secretaris F. C. A. v. Doorne, Vogelkers
straat. 74, Den Haag.
Dit jaar zal het 300 jaar geleden zijn, dat
de eerste logarithmen-tafel verscheen. Het
rekenen met iogarithmen, uitvinding van
Napier (1614) was enthousiast ter hand ge
nomen door een der beste Engelsche mathe
matici van dien tijd, Henry Brigg, die tien
jaar later de gewone Iogarithmen in veertien
decimalen publiceerde van alle getallen van
1 tot 20.000 en van 90.000 tot 100.000.
De ontbrekende 70.000 werden later bere
kend door den boekhandelaar Adriaen
Vlacq, in Gouda, die zijn werk in 1623 be-
scheidenlijk publiceerde als tweede druk van
Brigg's tafel, vermeerderd door Adrianus
Vlacq Goudanum.
Den laatsten tijd bestaat' er behoefte aan
tafels met grooter aantal decimalen. Van
Fransche, zoowel als van Duitsche zijde be
staan plannen daartoe, maar de grootste op
zet is die van het biometrische laboratorium
der Londensche universiteit, dat onder den
naam „Logarithmctica Brittannica" de Ioga
rithmen van -de cijfers van 1 tot 100.000 in 20
decimalen zal uitgeven.
Het wordt een uitgave in negen afleverin
gen waarvan het eerste deel t'hans bij de
Cambridge Press in druk gaat.
Vrij naar het Engelsch.
Ï6
„Ik denk, dat we namen genoeg hebben,"
veronderste!de de klerk en de vergunning
^erd gesteld op de namen van James Bax-
*er en Delia Hayner. 1)
Op de korte wandeling naar het hotel,
uacht de jonge geestelijke aan ieU.
„Hebt u eh aan de ceremonie der
r'ngenverwisseling gedacht, miss Delia?"
v'oeg hij,
„Wel eh ja," antwoordde zij. „Dat
behoort er toch bij, nietwaar?"
„Als gij dat wenscht, zeker. Hebt gij een
ring?"
„Ik heb er geen, maar ik zal er een koo-
^en," was het 'onmiddellijke antwoord,
^aarop zij met hem een juwelierswinkel
binnen ging en een eenvoudigen gouden
fl,ng uitzocht, dezen kalm aan den middel
hoger van haar linkerhand paste en, naar
j "len bemerkte, een schitterenden diamant
*h P|a^"la montcering van haar vinger
H In Amerika zijn de formaliteiten voor
®en huwelijk voor de wet veel eenvoudiger
aan bij ons. Vert
Hij verwonderde zich hier eenigszins over.
De diamant was,naar hij veronderstelde, de
verlovingsring van Barrett. En hij verbaasde
zich, dat zij hem niet verkocht, maar hem
met den gouden ring in haar beurs stak,
waarna zij verder gingen naar het hotel.
Daar vonden zij Mrs. Hogan en haar doch
ter, die op hen wachtten; de jongste met
haar Iersche oogen tintelend en de oudste,
wat onzeker rondziende, maar haar lippen
opeen geklemd, alsof zij vastbesloten was,
deze ongewone handeling van een deel van
het jonge geslacht tot een goed einde te zien
gebracht.
Twee minuten later klopte de geestelijke,
die dan het hoofd van de vier personen liep,
aan de deur van kamer 406, op de vierde
verdieping en boog zijn hoofd vooruit, om te
luisteren naar de toestemming, binnen te
treden.
ACHTSTE HOOFDSTUK.
Geluk oi tegenspoed?
Gehoorzamend aan de hem gegeven be
velen, was Barrett dadelijk naar bed ge
gaan, nadat hij naar zijn kamer gebracht was
en het was een nogal bleek uitziende jonge
man in rose pyama, die vanuit het bed den
bruiloftstoet, die min of meer plechtig bin
nentrad, groette. Delia was de eerste, die
het bed bereikte.
„Speel het spel in 's Hemelsnaam goed,
lieve Jimmie," fluisterde zij en zei dan ver
der luid: „Ik heb een ring gekocht; tracht
jij dien van jou te vinden."
„Het is erg lief van je, om je aan een zie
ken man uit te huwelijken," zeide hij, luid
genoeg, om door de anderen verstaan te
worden en hij drukte haar tegen zich aan.
Zacht bevrijdde zij zich en stelde hem
voor aan Mrs. Hogan, Kate en Millen.
Terwijl Barrett op de terugkomst van Del-
la wachtte, had hij zich stellig voorgenomen,
alles eerlijk op te biechten, als Delia met
den jongen geestelijke zou terugkeeren. Dit
zou hij zeker doen en zich verzetten tegen
het sluiten van het huwelijk, in welke poging
de geestelijke hem zeker zou steunen.
Maar de tegenwoordigheid van de twee
vrouwelijke getuigen was een onoverkome
lijk bezwaar. Hij kende vrouwen een beetje
of dacht haar althans te kennen en hij
was er van overtuigd, dat een bekentenis
over zijn werkelijke persoonlijkheid voor
Mrs. Hogan en haar dochter aanleiding zou
zijn, dit overal bekend te maken en hij be
antwoordde dan ook slechts met een zacht
gebrom de begroeting.
Onmiddellijk hierop begon de huwelijks
plechtigheid, welke slechts kort duurde.
Eerst toen de plechtigheid voorbij was en
Kate Hogan de bruid omhelsde, dacht Bar
rett, dat zijn geld al het geld, dat hij had
gevloekt was. Als verstomd van schrik,
stak hij zijn armen naar zijn vrouw uit, doch
hoewel hij haar in zijn armen sloot, was het
thans toch geen gewone omhelzing.
Hij fluisterde haar toe: „Geld! Heb je geld
voor het het honorarium?"
„Genoeg," fluisterde zij terug.
„De Hemel zij gedankt," zuchtte hij. „Mijn
portefeuille ligt onder mijn hoofdkussen;
haal haar er onder uit, maar neem niet dat
geld. Ik zal het je later wel verklaren."
„Vertrouw mij," fluisterde zij, zacht als
een ademtocht en na eenige minuten waren
de noodige formaliteiten vervuld. Dan sloot
de deur zich achter den maker van den ge
lukkigen huwelijksband en zijn beide help
sters en man en vrouw waren alleen.
Barrett zat rechtop in bed en verborg zijn
gelaat in zijn handen.
„Lieve Delia," begon hij heesch, „o, wat
moet er toch gebeuren, als ik nooit in staat
zal zijn, mij van deze verdenking te bevrij
den. Ik voel mij als een geslagen hond!"
Zij glimlachte allervriendelijkst tegen hem.
„Wel, daar praten we toch niet het aller
eerste over in ons huwelijk," merkte zij op.
En dan: „Het is tijd voor de lunch. Heb je
honger?"
„Nu," zei Barrett, „ik geloof, dat zelfs een
geslagen hond nog wel eetlust kan hebben.
Maar hoe denk je mij voedsel te kunnen be
zorgen?"
„Dat zal ik je spoedig laten zien. Ik ga nu
gauw naar beneden, om te lunchen en eens
nieuwsgierig rond te zien, wat er wel zoo
is. Het hotelpersoneel weet, dat wij ge
trouwd zijn, Mr. Millen heeft het hun ver
teld."
„Kunnen wij de lunch niet boven laten
brengen en samen eten?"
„Dal kunnen we wel, maar moeten het
niet doen. Ik moet zoc'n beetje rond spion-
nceren en dat kan ik niet, als ik hier bij je
blijf. We moeten niet vergeten, dat deze
een-acter van een huwelijk slechts heeft
plaats gehad, om de critiseerende wereld 't
zwijgen op te leggen. Wij moeten die ban
dieten opsporen en dat geld terugvinden. En
de tijd is kostbaar."
Het was Barrett's vaste gewoonte, nooit
vóór maaltijden te rooken, doch thans voel
de hij, dat een kalmeerend middel noodza
kelijk voor hem was.
„Wil je even in mijn jaszak voelen en mij
een sigaar geven, voor je weg gaat," ver
zocht hij. „Je kunt het misschien niet gc-
looven, maar ik ben zeer zenuwachtig. Ik
gevoel lust om op te staan en femand te be
vechten. Dit schuilhouden vanwege die zaak
is eenvoudig lafhartig.
„Brrr!" zeide zij, met een nagemaakte hui
vering. „Ik houd van je, als je zoo wild en
trotsch bent. Ik zou je nu wel eens door el
kaar willen rammelen; alleen je rose pyama
houdt me daarvan terug. Wie heeft je toch
gezegd, dat je rose pyama's moest koopen,
lieve Jimmie?" Maar zij gaf hem toch de ge
vraagde sigaar en stak een lucifer voor hem
aan, om er -„den brand in te steken", alvo
rens zij verdween.
Alleen gelaten, zonk Barrett terug in de
kussens en blies rookkringen naar het pla
fond. De warrelende kaleidoscoop van de
gebeurtenissen in de laatste uren, had hem
geleken als een droomtoestand, waaruit
hij nu eerst begon te ontwaken. Hoe had in
weinige dagen een goed-geregelde en wel
geschikte wereld zich totaal onderste-boven
gekeerd voor hem! Zou hij ooit in staat zijri,
den gewonen, geregelden levensloop weer
terug te winnen?
Wat zou de toekomst hem brengen, hem,
die zoo onverwachts uit zijn gewone en rus
tige leefwijze werd losgerukt? Zou de zwar
te vlek der misdaad, welke thans op hem
rustte, ooit opgehelderd worden, zoodat hij
zijn plaats achter het bronzen Jiek der bank
weer zou kunnen hernemen? Of zou de
zwakke draad der mogelijkheid, welke Delia
God zegene haar! bezig was te spin
nen, breken en hem in een gevangeniscel
werpen?
Twijfelachtig als het vooruitzicht was,
doorliep hem toch een rilling van vreugde,
nu hij besefte, wat hij misschien in gewone
omstandigheden nooit zou hebben gedaan,
tot hoe groote hoogte de liefde en trouw
van een vrouw kunnen stijgen. Delia wist
alles en zij geloofde in hem; zij wilde voor
hem strijden. Hemel! Welk een schat had bij
gevonden yn geplukt uit den grooten wirwar
der dingen!
„Zij weet heel goed, dat ik slechts een
kleine kans heb, om uit de gevangenis tc
blijven," sprak hij tot zich zelf, „maar toch
was zij dadelijk bereid, het groote offer van
haar zelf te brenge toen het nog tijd was.
Maar ik zal ook strijden en liever sterven
dan haar leven te bederven."
(Wordt vervolgd.l