Gevonden dieren en voorwerpen.
Het proces orn de Frans Hals.
„Kindervoeding".
Dierenbescherming.
Gem. Orgelconcert.
Jubileum.
Actie van Taxi-Chauffeurs.
Het ongeluk In de TempeHersiraak
UIT DEN OMTREK.
VIJFHUIZEN.
INGEZONDEN.
GEMENGD NIEUWS,
Inbraak te Rotterdam.
Overreden en gedood.
Gasbedwelming.
RECHTSZAKEN.
Valscke rijksdaalders.
CHRISTELIJKE ORATORIUM- i
VEREENIGING.
Uitvoering ven Joh. Seb. Bach's
„Johannes-Passion."
De C. O. V. hoopt met haar voorjaars-
uitvoering weer een zeer belangrijk werk
uit de klassieke muziek-litteratuur in Haar
lem te introduceeren.
Het seizoen 1924/1925 werd, zooals men
zich levendig zal herinneren, ingezet met een
eerste uitvoering van Beethoven's Negende
Symphonie, welk werk door muzikaal Haar
lem met zeldzaam enthousiasme is ontvangen.
Op het tweede concert, hetwelk op S April
a.s. is vastgesteld, zal de C. O. V. ook weer
voor de eerste maal in Haarlem uitvoeren
de Johannes-Passion" van Joh. Seb. Bach.
Bach schreef de Jo'nannes-Passion te
Cöthen, waarna het werk voor het eerst werd
uitgevoerd te Leipzig, Goede Vrijdag 1723.
Menigeen zal zich ongetwijfeld afvragen,
hoe het mogelijk is geweest, dat sinds dien
ruim 200 jaren verstreken, zonder dat de
Johannes-Passion één van Bach's grootste
en heerlijkste werken ooit hier ter stede
is uitgevoerd geworden.
Een poging om een antwoord op deze
vraag te vinden, zou ons hier te ver voeren,
nog daargelaten of een redelijke verklaring
te geven zou zijn.
Volstaan we dus voorloopig, met de aan
dacht erop te vestigen, welk een belangrijke
gebeurtenis de eerste uitvoering van Bach's
Johannes-Passion, op Woensdag 8 April
1925 in de Paaschweek voor het Haar-
lemsche muziekleven belooft te worden.
A. v. d. Pol, Oranjeboomstraat 26, auto
ped v. Orden, Wouwermanstraat 77, rijwiel-
bel. merk J. Tello, v. Zeggelenstraat 18,
idem H. Fransen, Brouwersvaart 28, bontje
T. v. Ling, Papentorenvest 56, ceintuur
F. Vader, Schotersingel 39, staaldraad
B. Laatstra, Damstraat 20rood, duimstok
Kaptein, Parklaan 36, hond geel -, Kennel
Fauna C. Berg, Merovingenstraat 30, hand
schoen, bruin A. J. J. v. Eeten, Saenredam-
straat 86, idem glacé v. Eijk, Amsterdam-
straat 8, poes-zwart, Fauna, Carori, Geweer
straat 44, poes-witBrederode, Groote
Markt 20, dames parapluie,- J. v. Maurik,
Leidscheplein 24 zw. kruis v.e. rozenkrans
J. Boerkoel, W. D Geldeloozepad 9, rozen
krans W. Schilpzand, Ged. Voldersgr. 29c.
rozenkrans P. Schutte, Vooruitgangstraat
121 rd. rijwieibel. merk J. Kristal, Hagpstr.
10, sajet, garen en sok J. Quee, Zwaard
straat 24, actetasch A. Wit, Brouwersstraat
7 B, taschje m.i. R. Wielinga, Da Costa-
straat 28, taschje m.i.G. Holzapfel, Gast
huislaan 124, bal D. Peters, Damaststraat 19
balR. Vos, Schouwtjeslaan 10, collier Po
litiebureau, Smcd'estraat, hond-zvart-K. Fau
na 't Kopje, Bloemendaal, hond-doberman
K. Fauna M. Verhare, Morinnesteeg 5,
schildershemd Politiebureau, Smedestraat,
handwagen F. J. Snellens, Kamperstraat
45 rd, R.K. Kerkboekje Politiebureau, Sme
destraat, portemonnaie m.i. M- Dietweg,
Berckheydestr. 5 rood, rijwieibel. merk W.
Bosch, Generaal Cronjéstraat 125, idem.
Steenkist, Popelingstraat 15, bril Donsen,
Smostraat 17, broche B. Hoenderdos, L.
Begijnestrrat 24 zw. ceintuur-grijs A. v. d.
Metden, Oranjeboomstraat 60, handschoen-
,lacé H. 3uik, Amsterdamstraat 53, hand-
;choen-motor Dr. Ten Oever, Kleine Hout-
;eg, hondje-geel K. Fauna Nachtegaal,
Spijkermanslaan 19, hondenhalsband Wa-
elbakker, Wagenweg 20, poes-grijs. Fauna;
Steeman, Duvenvoordestraat 83, poeszwart,
K. Fauna J. Serodine, Warmoesstraat 3,
R. K. Kerkboekje P. Jansen, Parklaan 68,
kwastT. Beuten, Witstr. 36 (Logement
Smit), katoen G. Leenaarts, J. v. Nieuwen-
huizenstraat 24, portemonnaie Politiebu
reau, Smedestraat, postzegels J. Straatsma,
v. Heythuizenweg 13, plank Fris, Vooruit-
gangstr. 57, hondenriem met penning J. J.
Balm, Graaf Willemstr. 41, rozenkrans J.
Peek, Kenaustraat 8 g, radiateur J. H. v.
ludeneel, Ged. Raamgracht 61, schop, Kal,
"Rijnstraat 15, schietlood.
STENOGRAFIE „GROOTE."
Bij de practijk examens van het instituut
Mercurius werden de volgende diploma's
uitgereikt
Nederlandsch aan de dames A. L. van
letten, A. C. Nijboer beiden te Haarlem, W.
L Groen te IJmuiden, E. L. N. Wust te
/andvoort en aan den heer C. L. van So
leren te .Zandvoort.
Machineschrijven aan de dames A. L.
'e Zwart te Heemstede, M. Th. Visser te
Jmuiden, Q. Sj. Deinum te Velsen, E. L.
s. Wust te Zandvocft't en aan de hceren A.
J. Brunsting, W. J. M. Harren, K. Slinger-
'and, L. de Vos allen te Haarlem, J. Kahl-
nann te Hillegom, C. van Cuylenborg Jzn.
c Schoten en J. van Pel te IJmuiden.
Bij de examens in het machineschrijven
bleek reeds duidelijk, dat de door het In
stituut ingevoerde nieuwe methode van type-
onderwijs, n.l. het rythmisch typen, zeer
gunstige resultaten afwerpt. Niet alleen is de
aanslag veel regelmatiger geworden, doch
naast aanmerkelijk verhoogde snelheid is
ook het uithoudingsvermogen toegenomen,
doordat de physieke inspanning tot een
minimum wordt beperkt.
Naar wij vernemen zal de Directie van het
Instituut, die zooals bekend, behalve voor
de examens ook steeds eene practische op
leiding beoogt, binnenkort bij het onderwijs
in de Stenografie, de moderne talen en Han-
delsrekenen, in aansluiting op de lessen ge
bruik gaan maken van de „Radio." De leer
lingen zullen daarbij de op te vangen le
zingen en redevoeringen stenografisch moe
ten opnemen en uitwerken, beursberichten
praktisch op de lessen moeten toepassen,
enz. Aangezien de intonatie bij het aanleeren
van eene vreemde taal van niet te onderschat
ten beteekenis is, acht de Directie het van
Zeer groot belang, dat de leerlingen van haar
Instituut bij het onderwijs ook eens eene
andere stem hooren, dan die van hunne
leeraren.
De expertise in het Mauritshuis.
Ter civiele zitting van de rechtbank te
den Haag, zijn de deskundigen beëedigd, die.
ingevolge het onlangs gewezen vonnis in
de bekende zaak tusschen den heer Mensing
(iiraa Fred. Muller Co., te Amsterdam)
en den ingenieur H. A. dc H-, alhier, de
rechtbank zullen voorlichten omtrent de
echtheid of de onechtheid van het door De
H. als een Frans Hals aan den heer
Mensing verkocht en door den-kooper van
valschheid betichte mansportret. Door een
certificaat van dr. Hofstede de Groot was
het, gelijk men weet, echt verklaard.
De drie deskundigen. Sir Charles Holmes
uit Londen, prof. dr. Martin alhier en prof.
Scheffer uit Delft, legde den eed af in te
genwoordigheid der partijen en verklaarden
hun rapport binnen twee maanden ter grif
fie te deponeeren.
Na de beëediging vroeg Mr Telders, de
nieuwe raadsman van De H. er volgens de
Tel., acte van: „dat de gedaagde De H.,
•">ao den eischer, Mensing, heeft verzocht ter
plaatse door eischer aan te wijzen, bijv. het
Mauritshuis, en onder toezicht van door
eiscbcr aan te wijzen bewaarder, het schil-
tlerii, hetwelk heden aan de door de recht
bank benoemde experts door eischer zal
worden vertoond, vooraf met zijn deskun
digen te mogen zien, ten eirde te kunnen
nagaan of dit vertoonde stuk is hetzelfde
rn in denzelfden staat als dat. hetwelk ge
daagde aan eischer heeft geleverd.
„dat dc eischer dit verzoek heeft gewei
gerd. waardoor hij opzettelijk aan gedaagde
de gelegenheid onthoudt, het thans vertoon
de schilderij, met kennis van zaken te be-
oordeelen.;
„dat gedaagde de identiteit van het ver
toonde schilderij moeten betwisten en zelfs
stelt, dat eischer aan het schilderij heeft
laten werken, hetzij diverse werkzaamheden
heeft laten verrichten.
Mr. Biederlack, de advocaat van eischer,
erkent gaarne, dat zija cliënt geweigerd
heeft, aan den cliënt van Mr. Telders, de
gelegenheid te bieden om het portret voor
af met zijn niet genoemde deskundigen te
bezichtigen. Er bestond geen enkele aanlei
ding om op dit verzoek in te gaan. Het por
tret zou straks aan de deskundigen worden
ter hand gesteld, in tegenwoordigheid van
beide partijen en hun raadslieden. De H.
zou dan de gelegenheid hebben, om het
schilderij nauwkeurig te bezichtigen en te
onderzoeken en zijn bevindingen kenbaar te
maken. Daarna eerst zou het hem passen,
de identi'eit van het ter expertise aange
boden schilderij te erkennen of te ontken
nen. De gevraagde acte was dus praema-
tuur, daar de H. en zijn raadsman onmoge
lijk konden weten, of de heer Mensing al
dan niet een poging zou doen, om dc ex
perts te bedriegen. Trouwens, de voorbarige
beweringen der tegenpartij waren z.i. in
strijd met de waarheid Namens den heer
Mensing, vroeg hij er acte van, dat deze
met beslistheid ontkende, aan het schilderij
te hebben laten werken of iets te hebben
laten veranderen.
De rechtbank verleende de gevraagde ac-
tes.
Daarna begaven de drie deskundigen in
gezelschap van partijen en van haar rechts
geleerde raadslieden, zich naar het Maurits
huis, alwaar ze het mansportret uit han-
cken van den heer Mensing overnamen.
De vereeniging „Kindervoeding" reikte
in de afgeioonen week aan warm voedsel uit
Maandag 190, Dinsdag 181, Woensdag 183,
Donderdag 183, Vrijdag 207, Zaterdag 163
porties.
Wij ontvingen het volgende maandoverzicht
van de Vcrceniging tot Bescherming van
Dieren:
Februari 1925 was voor de Vereeniging
een maand van groote activiteit op verschil
lend gebied Vele ingekomen klachten wer
den onderzocht en ten deele volkomen ge
grond bevonden. Evenwel, de Vereeniging
moet bii het onderzoeken van klachten re
kening houden met sommige noodzakelijk
heden, die den klagers wel eens ontgaan.
Een klacht over wreedheid bij het dres-
seeren van politiehonden werd onderzocht,
zonder dat echter grond voor ingrijpen aan
wezig bleek. Ook dezerzijds moet worden
toegegeven,, dat het dresseeren ten deele
een kwelling is. Maar daar de goedafgerichte
politiehond aan Politie en Justitie zulke on
schatbare diensten bewijst, daar moeten we
hoe ongaarne ook de aan het dresseeren
verbonden nadeden aanvaarden.
Eenige malen moest onze Inspecteur op
treden tegen voerlieden met kreupele paar
den. In al deze gevallen, het zij met er
kentelijkheid geconstateerd, ondervonden wij
van de betrokken eigenaars volledige mede
werking. In één geval zelfs, waar de gebe
zigde hit ongeneeslijk kreupel bleek, schijnt
die hit blijvend vervangen te zijn
Aan een melkboer werd het verder ge-
biuik van een hond, tc groot voor den wa
gen, waaronder hij gebezigd werd, verboden.
Ëvenzoo werd het verder gebruik van een
hond verboden aan een op het Houtplein
aangetroffen woonwagen-eigenaar. De hond
bleek n.l vrij ernstig verwond te zijn aan
het linkerachterbeen. Deze verwonding v?erd
op verzoek van onzen Inspecteur door den
Dierenarts Kok verbonden.
Ten einde zooveel mogelijk afdoend hel
pend te kunnen optreden bij het te water
raken van paarden, hebben wij on« licht op
gestoken bii de in dit opzicht voortreffelijk
uitgeruste Amsterdamsche Stadsreiniging,
tegenwoordig te Amsterdam belast met het
weder op den wal brengen van te water ge
raakte paarden en vervoermiddelen. Binnen
de grenzen der financieele mogelijkheid zul
len wij binnenkort voor Haarlem en Om
streken op dit gebied iets tot stand trachten
te brengen
De aanvoer van vee, voor het Gemeente
lijk Slachthuis bestemd, werd weder her
haaldelijk door onzen Inspecteur gecontro
leerd. De handelingen der vervoerders ga
ven geen reden tot klachten. Slechts één
maal moest onze Inspecteur het vervoer per
as gelasten van een niet tot loopen in staat
zijnd varken Bii herhaling moest geconsta
teerd worden dat het aangebrachte, niet
voor het Slachthuis bestemde vee, vaak zeer
lang moet staan wachten vóór het door de
betrokkenen wordt weggehaald. Welke om
standigheid voor de jeugd, die bovendien
weer herhaaldelijk het ordelijk opdrijven
naar het Slachthuis bemoeilijkte, welkome
aanleiding is om de wachtende dieren het
leven onaangenaam te maken En daarom,
H.H. Slagers haalt uwe beesten zoo spoedig
mogelijk af; kinderen, zoekt tocb geen ver
maak in het plagen van weerlooze dieren;
ouders en andere opvoeders, bijzonderlijk zij,
die wonen in de omgeving van de Slacht
huisstraat, brengt den kinderen nog eens
onder bet oog, dat zij de dieren met rust
moeten laten en bet vervoer niet moeten
bemoeilijken
In onze bekende inrichting w?rdcn gedu
rende Februari 82 honden en 52 katten,
(waaronder 24 zwervers) pijnloos gedood.
Ten slotte zij nog verwezen naar de in
dit nummer voorkomende advertentie, mede-
deeling doende omtrent adres-verandering
van het Secretariaat der Vereeniging.
DE ZOMERTIJD
De. Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Haarlem en Omstreken heeft een adres
gezonden aan de Tweede Kamer der Stater.-
Generaal van den volgenden inhoud
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Haarlem en Omstreken heeft kennis ge
nomen van het ingediende ontwerp tot in
trekking van de wet van 23 Maart 1918 tot
invoering van den Zomertijd.
Zij meent, dat het overbodig geacht moet
worden de voor- en nadeden van den z.g.
zomertijd nog eens in cxten30 naar voren te
brengen. Het verslag uitgebracht door de
Tijdcommissie laat deze voldoende tot hun
recht komen Al moge destijds de invoering
van den zomertijd een gevolg zijn geweest van
de zeer bijzondere omstandigheden, waar
onder wij leefden, toch blijft het geboden
te bedenken, dat zelfs thans én ook in de
toekomst geen maatregel ongedaan ge
maakt moet worden, die uit de bezuinigings-
overwegingen in de eerste plaats voor nij
verheid en handel onontbeerlijk is.
Ter tegemoetkoming aan een bepaald be
zwaar van de zijde van land- en tuinbouw,
dat door onze Kamer erkend wordt, acht de
ze Kamer het aanbevelingswaardig den zo
mertijd te beperken tot het tijdvak van mid
den April tof midden September. Zij dringt
derhalve bij Uwe Hooge Vergadering op
verwerping van het aanhangig wetsontwerp
aan en hoopt dat bij ventueele invoering
van den zomertijd met bovenstaanden
wensch rekening kan worden gehouden
De vertegenwoordigers van land- en tuin
bouw in onze Kamer verklaarden zich met
dit standpunt niet te kunnen vereenigen en
achtten aanneming van het wetsontwerp de
eenige mogelijke wijze om aan de bezwaren
an land- en tuinbouw tegemoet te komen.
HQLLANDSCH STRIJKKWARTET.
Het laatste der drie abonnementsconcer
ten die cuder Auspiciën van het Concert
bureau Alphenaar werden gegeven, was ge
wijd aan de modernen Nowók, Wolf, Ravel.
Het werk van den Boheemschen meester is
eigenlijk een werk in twee satzen de indee
ling die het programma geeft van het werk,
doet vermoeden, dat het uit drie deelen
bestaat. In waarheid is 't gedeelte, dat na het
Largo misterioso komt (de groote fuga), in
fantasie-vorm gedacht, en al grijpt de com
ponist ten leste terug op de fuga, toch is het
voorgaande er qua vorm zóamee saamge-
wéven, dat dit geheel is op ts*vatten als het
slotdeel van 't geheele werk. Een vorm ze
ker, die voor zoo ver mij bekend door geen
componist nog werd aangewend als drager
zijner gedachte. De fuga is uiterst knap in
den vorm, maar toch van een zóó onmiddel
lijk werkende innigheid dat men zich deze
„strenge schrijfwijze" nauw bewust wordt.
Leijdensdorff en de zijnen speelden deze
muziek met een overgave en in een klan-
kenweelde die vizioenen opriep dat spelen
voerde ons uit helle-diepten en - duister
nissen naar lichtende hoogten, waar de
schoonheid is en de stilte maar een schoon
heid die wij nog niet ongerept mogen aan
schouwen wij vallen terug tot waar het
„de profundi's clamavi" ons aan de keel ont
welt waar benauwenis is, in vlagen losstor
mend over ons hoofd, en waar het donker
van het bodemlooze meer dreigt, „donker
der dan purperzwart". Maar het „Speravit
anima mea" was niet dóór uit en in zich zelf,
en begenadigd schouwt het oog andermaal
het oord der schoonheid.
Dit teruggrijpen op het largo misterioso is
vair een wonderbare werking, en doet ons
met verlangen terugzien naar een hernieuw
de auditie van dit werk.
Wolf's „Italienische Serenade is, zooals
men zal weten, een bewerking van den com
ponist van diens werk voor strijkorkest met
solo-alt, viool, en verder dubbele bezetting
der blaasinstrumenten (geen trombones,
geen paoken). De draagster der melodie
(de serenade) is de altviool, waarop de cello
met een heerlijk tegenthema antwoordt.
Het stuk in zijn doorgevoerden Rondo-
vorm werkt als een echte „Wolf", zooals wij
't ons nog herinneren toen het Hayot-kwar-
tet uit Parijs het hier weergaf.
Deze idylle van Italiaansche mane-nacht,
het getokkel der guitaren en de wijd-uitdra-
gende zang van den gondoliere is niet meer
te vergeten. Aan Leijdensdorff, Bouwmees
ter, Mendes en Canivez onze hulde en war
me bewondering.
Zij speelden ook Ravel. Of t kwam dat
zoo onlangs het werk door de Capets zoo
„erdentrückt" hoorden zingen, of dat de ove
rigens prettige en confortabele kleine-bene
denzaal ons nog niet zoo vertrouwd deed
zijn met den kwartetkiank (maar V. olf dan
en het werk van Nowök wi) moeten be
kennen dat wij slechts van het eerste Allegro
dien sterken indruk medenamen, die ons
van de eerste auditie is bijgebleven. Het
„3ssez vif" was niet licht genoeg in de kleur,
al maakte 't langzame middendeel soms weer
veel goed.
Alles samengenomen was het een avond,
rijk aan sterke indrukken- Men was zeer
dankbaar voor het gehoorde en toonde dit
op ondubbelzinnige wijze.
G» J* K.
Donderdag 12 Maart zal in de Gem.
Concertzaal weder een Gem. Orgelconcert
plaats vinden. Frieda Boot, altzangeres, Louis
Schuyer, cellist en George Robert, organist,
sullen hunne medewerking verleenen.
Oorspronkelijk zou Mimi d'Engelbronner
hare medewerking verleenen, doch door
ziekte is zij verhinderd en is Mej. Fr. Ma
Boot bereid gevonden op te treden.
Het programma is met zorg samengesteld
en bevat werken voor orgel van Pachelbel,
Bach, Franck, Boulanéer en Vièrne; voor
zang van Handel, Debussy, Wolf en Wag
ner voor violoncel van Marcello, Huré, Lui.
Gisteren herdacht de heer N. de Haan
den dag, waarop hij vóór 12% jaar als por
tier in dienst trad bij de N. V. Ijsfabriek
voor de Vischhandelvereeniging te IJmuiden,
directeur den heer L. Allard. 's Middags te
3 uur werd de jubilares met zijn echtgenoote
per auto van zijn woning gehaald en dooiden
directeur in hartelijke woorden gehuldigd,
waarbij deze hem een zilveren horloge met
inscriptie overhandigde. Mede ontving
van het personeel een mooie daarbij pas
sende horloge ketting en vele bloemen. Ver
der kreeg het personeel gelegenheid zi~n
nog eenigen tijd met elkaar te amuseeren.
De jubilares dankte voor dc groote sym
pathie hem dezen dag bewezen.
Naar aanleiding van de gisting onder óe
taxi-chauffeurs, hebben wij een onderhoud
gehad met den heer Th. Lijnzaat, bestuurs
lid van dc R.K. Transportarbeidersbontf,
„St. Bonifacius", afdeeling Haarlem
Op onze vraag naar den toestand van het
oogenblik, zeide de heer Lijnzaat, dat
door den wethouder van Openbare Werken
bemiddelingspogingen worden gedaan, daar
de directie der A. R. M., niet met dc bonds-
aigevaardigden wilde onderhandelen.
Er is een loon gevraagd van 20.Pel'
week en een 10-urigerf arbeidsdag, behalve
nog eenige minder belangrijke eiscben. Dit is
zeer zeker niet te veel. aldus onze zegs
man.
Het is heel goed te begrijpen, dat de
chauffeurs met den tegenwoordigen toestand
ontevreden zijn, als men weet, dat zij thans
ongeveer een 14.loon per week ver
dienen. Of deze ontevredenheid zich zal
uiten door staking, is nog niet te zeggen,
daar eerst gewacht moet worden op den
uitslag van de bemiddelingspogingen van den
wethouder, welken uitslag op zijn vroegst
13 Maart a.s. bekend zal worden
Even sornken wij nog over een eventu-
aele so'idariteitsstaking bij gen mogelijke
tramwegstak'ng, welke solidariteit der
chauffeurs .door het bestuur der Ned. Ver.
op een door de trammannen gehouden cacht-
vergaderng werd in uitzicht gesteld. Over
deze toezegging van het bestuur der N. B.
druk'e dc heer Lijnzaat ons echter zijn vér-
wondering uit. daar volgens hem, bii
chauffeurs in het algemeen absoluut nieri
bekend was van zulk een toezegging.
De beer Van IJsendijk, die Vrijdagavond
bij het tram ongeval in de Tempeliersstraat
gewond werd, heef een rustig»u nacht
gehad. Overigens is de toestand nog dezelfde
Stille Omgang. Indien er gneoeg deel
nemers zijn te Vijfhuizen voor de Stille
Omgang op Zondag 21 Maart, zoo zal er
ook een autobus van af Amsterdam rijden,
die de deelnemers weer naar huis brengt. Er
is van nu af gelegenheid zich daar voor op
tc geven bij het hoofd der R. K. School.
Voor dsn inhoud van deze rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.
-leer Geachte Redactie!
Beleefd verzoek ik U voor onderstaande
regelen eenige plaatsruimte.
Alhoewel de schrijver van de rubriek
„Amsterdamsche Kout" er niet aan denkt
met wie ook een verdere gedachtewisseling
aan te gaan, over het onderwerp „Winkel
sluiting" (zooals hij den heer Stoelinga te
verstaan geeft) en 'ae. ook mijnerzijds niet
bepaald daarom te doen is, komt bet mij toch
dienstig voor, nu de heer Henning een
tweede maal een aanval op de vitale be
langen van den middenstand doet, hiertegen
in het krijt te treden.
De eerste maal, toen de middenstand door
hem, evenals door Senator van der Landen
beschuldigd werd, door te hooge winstcalcu-
latie de duurte in de hand te werken, kon
ik het aan anderen overlaten hem van ant
woord tc dienen.
De ware oorzaken van de betrekkelijk nog
hooge prijzen van sommige artikelen bleken
hem te ontgaan. Maar nu van genoemde zijde
een maatregel veroordeeld wordt, die door
meer ian 95 pet. van den winkelstand als
kostbaar verkregen goed, een weldaad 'van
niet te onderschatten waarde, wordt be
schouwd, is het zaak den heer H, eens met
de nuchtere waarheid te doen kennis maken.
Mag ik me dan eerst even den heer H.
voorstellen, het moge misschien eenigszins
pedant klinken, als tamelijk deskundige op
middenstandsgebiea, zeer zeker op dat der
vervroegde winkelsluiting.
Het is circa 15 jaar geleden, dat een be
weging in deze richting begon. Ook ik was
van meet-ai een warm voorstander en ijve-
raar voor dit beginsel. De eerste enquête
door de H. H. V. geleid, maakte ook ik mede,
nadat ik voorzitter was geweest van een
comité uit de winkeliers in manufacturen,
damesconfectie enz. hier ter stede, om voor
deze vakken te komen tot een vervroegde
winkelsluiting bij onderling overleg. Van de
67 winkeliers in deze vakken, besloten er 66
(zegge 66, Meneer Henning) 's avonds om
uur te sluiten. Eén weigerde, wien toen
reeds na ergeefsche langdurige overreding
door mij werd aangezegd, dat, wanneer door
zijn dwarsdrijven en parasiteeren op het ge
sloten zijn der zaken zijner collega's, de be
weging zou mislukken, ik al nijn invloed zou
aanwenden, om dan tegen een dergelijk min
der collegiale handelwijze door de wet be
schermd te worden. En deze ééne winkelier
heeft niet het genoegen gesmaakt, dat hij
beeft kunnen grasduinen in de clientèle
zijner collega's, want door zijn weigering is
zaak mislukt.
Binnen een maand volgden hem meerde
ren uit eoncurrentie-vrees!
Ik werd toen in 1915 lid van den Raad van
Haarlem en heb toen zitting gehad in alle
Raadscommissies, die dit onderwerp in den
loop der jaren hebben onderzocht, om daar
over den l-.aad van advies te dienen. Ook in
d- Kamer van Koophandel is dit onderwerp
een paar maal in behandeling geweest en
heb ik zeer onlangs in de Afd. Kleinbedrijï
ten deze als voor-itter eenige vergaderingen
geleid, ten einde den Gemeenteraad advies
uit te brgen over een verzoek van hande
laren in consumptie artikelen tot ontheffing
der verplichte winkelsluiting voor hun be
drijven..
De heer H, zal dus wel willen conclu-
deeren, dat ik ten deze georiënteerd ben.
Wat is nu mijn ervaring?
Toen de eerste enquête circa 15 jaar ge
leden door de H. H. V. gehouden werd, had
ik mij persoonlijk belast met het aan huis
in ontvangst nemen van de verzonden
enquêteformulieren in een gedeelte van
Haarlem, waar uitsluitend de kleine Win
kelstand zijne zaken drijft, n.l. het z.g. Leid-
sche Kwartier. Bij dit onderzoek bleek mij,
dat iX van deze winkeliers toen reeds sterk
vóór verplichte sluiting 'waren. Het was ty
pisch de motieven te hooren .doch sterk
domineerde de zucht, om toch ook eens iets
van het leven te kunnen genieten, zoo goed
als elke andere stand dat toen reeds deed,
waarvan dc winkelier omwille van engen
concurrentie-geest ten oenemale uitgesloten
was.
Toch had men toen nog felle tegenstan
ders, menschen die niet wilden inzien, dat
ze dc slaaf van hun concurrenten waren en
juist bescherming ten opzichte van hun le
vensbelangen konden verkrijgen door een
wettelijke regeling. Dit was cén der motie
ven, waarom ik steeds in het waarachtig be
lang van den Winkelstand heb geijverd door
vervroegde winkelsluiting, doch meer nog:
in hei belang van het personeel.
Ziet eens, geachte Redactie, ook daarover
kan ik iets vertellen, en dan wil ik juist
eens toestanden demonstreeren van een 20
a 30 jaar geledei. uit de hoofdstad, dc stad
door den heer H. zoo goed gekend.
Daar was het normaal, dat dc winkels in
het centrum 's avonds om half elf, ja 's Za
terdags om half twaalf gesloten werden, het
geen echter in de volksbuurten, als Jordaan,
dc „Eilanden", Haarlemmerstraat, resp. elf
uur en twaalf uur was, dikwijls nog later
Wanneer men dan Zaterdags om één uur
zich ter ruste begaf, bad men als katholiek
de plicht Zondags naar dc H. Mis van zeven
uur te gaan ten einde om 8 uur weer „achter
toonbank" present te zijn, lot meestal twee
uur 's middags. En dit gold zoowel voor
mannelijk als vrouwelijk personeel. Weet ge,
wat het zeggen wilde: dit STAAN „achter
toonbank" gedurende deze overmatig lange
werkdagen? DAT WAS DE SCHADUW
ZIJDE VAN DAT „GROSZARTIGE NACHT-
LEBEN". Daar moest een einde aan komen
en Goddank, dat is er gekomen. Juist in Am
sterdam is deze beweging begonnen en met
succes.
Sedert is er veel veranderd en is het op
merkelijk, dat in deze de meest verstokte
tegenstanders, voorstanders zijn geworden.
De hierboven gesignaleerde dwarsdrijver
sloot zelfs later, toen hpt wettelijk verplicht
was om acht uur te sluiten, dikwijls reeds
om zeven ur.
Toen het particulier initiatief niet slaagde,
waren wettelijke maatregelen de eenige uit
komst.
Steeds heeft het verlangen naar ccn wet
telijke winkelsluiting geleefd onder alle ca-
tegoriën van winkeliers, niet alléén bij bet
grootkapitaal. Of zijn winkeliers met drie,
vier of vijf man personeel, in de oogen van
den beer H. reeds groot-kapitalisten? Hoe
zóudt u het dezen mogelijk willen maken,
hun zaken geopend te houden zonder per
soneel? Is dan deze, door de wet mogelijk
gemaakte win''"' Iuiting (geen sluitings-
dwang) niet een maatregel van dcmocrati-
scben aard, waar toch op de allereerste
plaats de' belangen van het personeel cv
mede gemoeid zijn? Want laten wc het eer
lijk zeggen. Wanneer wij, patroons, ons een
werkdag om de een of andere reden, eens
willen inkorten, kunnen wij dit doen Het
personeel heeft op zijn post tc blijven, tot
licl sluitingsuur ^aar is: het is daarom reeds
dat dit behoorlijk gelimiteerd behoort te
zijn
Het is prach,:" tc schermen met phrases,
zooals ik onlangs n- een vergadering hoorde
door een tcgenslander van verplichte win
kelsluiting, nog o'n vastgeroest idee uit dc
oud-Iibcralc schooi. Waf, riep hij uit, nog
altiid gek t het spreekwoord: Arbeid is
volkswelvaart. Niet slecht gezegd, door
iemand die des avonds om zes nnr naar zijn
lar.'" is in Aerdenbout trekt fWat hij kan
doen :n hetgeen ik hem niet misgun), doch
'sn -'J n np„rori".-] r>v
Gelt'kki? komen deze ideeën nog maar
sporadisch voor en dit in 'egenstelling met
de meening van den heir H wanneer hjj iet-
wat(!) overdreven zegt. dat de sluitings-
dwang knaagt aan de welvaart van de
Heb bet uitstekendsle aan tc bieden dat
iemand wenschen kan, hoe zal te wereld
het weten, indien gij niet adverteert.
JOHN P. ROCKEFELLER.
Hoofdstad, dat deze impopulair is bij het
grootste(l) deel der bevolking, enz." Brrr!
Gelukkig dat w langzamerhand in de ge
meenteraden voor den Middenstand pleitbe
zorgers hebben gekicgen die het welbegre
pen belang van dezen stand weten te be
hartigen, en wel toi genoegen van het over-
groote deel van dezen stand. Moge dit ook
straks geschieden in de Landsregeering.
Ook daai zijn de belangen van onzen
stand steeds teveel op den achtergrond ge
schoven. Wél werden op de verschillende
partijprograms voor den Middenstand z.g.
Desiderata geplaatst Wat kwam voor het
grootste deel hiervar. tereent? Nog maar
al te weinig. En waardoor? Omdat juist de
Middenstand geen verti getfwoordigers had,
die, daar waar het moest voor zijn belangen
opkwamen). Alleen door een opbloeiend
politiek leven onJet de Middenstanders kan
hierin verbetering komen. Maar daarom
diene men actief hieraan deel te nemen, wil
men, zij het dan op bescheiden wijze, toch
zijn goed rechl geëerbiedigd zien Want het
is toch wel opmerkelijk dat, terwijl elke
stand ruimschoots in onze Statcn-Generaal
is vertegenwoordigd, men alarm slaat nu de
Middenstand eenige moeite doet. eindeli'k
eens één ware middenstandsvertegenwoordi
ger in de Twcedt Kamer te krijgen. Heelt
genoemde stand ooit aan anderen hun ver
tegenwoordigd misgund? Heeft hij dan ten
eenenmale 't recht verbeurd anders zich te
laten gelden dan tot instandhouden van St.
Vincentius- en Elisabethvereenigingen. pa
tronaten en zoovele andere vereenigingen
voor sociale en cnaritatieve doeleinden?
Welk kwaad steekt erin voor dien brceden
Middenstand eindelijk ook eens een man
van eigen stand .n de Volksvertegenwoor
diging te hebben? Wie kan de belangen van
dien stand beter verdedigen? Mogen de a.s.
verkiezingen ons d t recht laten wedervaren:
Maar geachte Redactie, ik ben afge
dwaald en kom nu tenslotte nog even typee-
ren, wat ervan te derken, als de beer H.
schrijft, dat het fanatisme van vijf voorstan
ders luidruchtiger propaganda maakt, dan
honderd kalme tegenstanders kunnen doen.
Of bedoelf de heer H hef juist andersom?
Want zoo zie ik het Het resultaat van het
laatst gehouden onderzoek van de K. v. K.
was wel zéér eigenaardig. Van de koek- en
banketbakkers, voor enkeli jaren dc grootst
mogelijke minderheid contra winkelsluiting,
kunnen nu nog slechts twee met name, als
tegenstanders genoemd worden
Alle kruideniers en comestibleshandelaren
zijn warme voorstanders. Dit kan ook voor
ruim 90 pCt van de sigarenwinkeliers ge
zegd worden en het is wel lypeerend, dat,
nu de Raad ontheffing heeft verleend tijdens
de Bloemtentoonsfeiling voor zaken in con
sumptieartikelen er sigarenwinkeliers, deze
taatsten bij mond van hun voorzitter mij
per telefoon allesbehalve hun instemming
hierover hebben bteoond
Zoo zou ik kunnen voortgaan ik sprak
hierboven uitsluitend over consumptie-arti
kelen. Over andere vukken zal ik maar zwij
gen Daar voelt niemand iets voor om te
rug te gaan naar den ouden en ongrregeldcn
tijd voor personeel en patroon Ook het pu
bliek verlangt deze met meer en dit ook
ten spijt van de meeninti van den her#
Wanneer de verordening toelaat eer on
gelimiteerde sluiting, is "het we! eigenaardig
dat men toch niets meer te doen heeft, uit
gezonderd dan een paar dagen vóór St. Ni-
colaas. Zelfs op de dagen, voorafgaande dc
Eerste Pinkster- of Kerstdagen of den He
melvaartsdag kan men openblijven, zoolang
men wil; na 10 uur ziet men weinig of geen
klanten meer in de winkels En wat het
aspect van de stad betreft, is wellicht de
winkelstand hiervoor aangewezen om dit
goed te verzorgen? Of is dat de plicht van
dc geheele gemeenschap, m.a.w. het Ge
meentebestuur?
Door de gemeentebesturen kan hierin veel
bereikt worden door de winkeliers gocd-
koope étalageverlichting te verstrekken,
zooals hier tc stede zal geschieden.
Ik wil eindigen met deze opmerking. Voor
mij, die door mim vroegeren werkkring in
de Hoofdstad vermeen Amsterdam goed te
kennen met al haar eigena irdigheden en
haar typisch volksleven, zoowel in de Jor
daan als op dc „Eilanden", in dc Jodenbuurt
als in het Centrum, is de Amsterdamsche
Kout van den heer H- dikwijls interessant.
Maar een oordeel te vellen over wat „de
Middenstand" is, late hij aan meer bevoeg
den over Genera'i-even is gevaarlijk en al
zijn ei nu. zooals te Haarlem het gevat is,
een vier 'of vijftal bedrijven, die door dezen
maatregel waardoor vrijwel de geheele
Middenstand zich beschermd acht, bena
deeld meenen tc zijn gaat het niet aan de
publieke opinie voo te stellen, zooals de
heer H doet in zin, Amsterdamsche Kout.
Deze is „even" anders.
U vriendelijk dankend voor de plaats
ruimte,
Hoogachtend:
W J B VAN LIEMT.
WEELDEBELASTING i
Mijnheer de Redacteur.
Beleefd verzoek ik u een plaatsje in uw
geacht blad.
Zooals was te verwachten is er na de aan
kondiging eener belasting op weelde en ver
tering een storm van critiek opgegaan.
Niet alleen door dc z.g. neutrale en lir.ksche
pers wordt op verschillende wijze de belasting
gecritiseerd, ja zelfs dikwijls op flauwe wijze
hoonend tot caricatuur gemaakt, maar ook,
en zeer veel wordt er door 't publiek over ge
sproken. Ieder die zich in zijn persoonlijk be
lang geschaad acht, is tegen invoering be
grijpelijk 1
Maar ook menschen, die er voordeel van
zullen hebben zijn er tegen gekant, zooals
men herhaaldelijk vooral in linksche bladen
kan lezen, en men in arbeiderskringen in den
omgang wel hoort. Met wien men spreekt,
't zij rechts of links, zelden hoort men een
gunstig oordeel over de belasting. De min
der bedeelden mogen bedenken, dat zij het er
juist.aitijd zoö over hebben, dat zij naar ver
houding te veel belasting betalen, en gaarne
zagen dat door het kapitaalkrachtig publiek
meer aan de staatskas zou geofferd worden.
Men ziet in Min. Colijr, niet anders als de
geld klopper, en zou wel willen dat een ieder
slechts de lusten, maar vooral niemand de
lasten van een goed geordenden staat moest
dragen.
Het kan toch niet anders als te loven zijn
dat een Min van financiën alles doet om de
verdeeling van de hooge finantieele staatslas
ten zoo billijk mogelijk doet zija. Terecht
ziet Z. E. dat de directe belastingen in dezen
schreeuwend duren tijd te veel drukken op de
menschen met lage inkomens en groote gezin
nen en waar het geld voor de staatskas er
toch moet wezen, moet men toch respect heb
ben voor Min Coiijn om, even voor de verkie
zingen met deze nieuwe b elastingen te ko
men. Daarom is het ook noodzakelijk dat
vooral de arbeidersklasse inziet hoe 'n groote
afbreuk zij zichzelf doet door steeds maar
tegen het beleid eener rechtsche regeering te
reageeren. De fout is dat men niet in wil zien
welke rampen ook voor de arbeiders door on
ze rechtsche regeering met het voeren hun
ner finantieele politiek, voorkomen worden.
Kortom men heeft er geen denkbeeld van,
hoe moeilijk het is in dezen tijd te regeeren.
Te Amsterdam zal door de R. K. Werkge-
versvereeniging een referendum gehouden
worden over de weeldebelasting, en het lijkt
mij niet twijfelachtig hoe dat referendum za!
uitvallen, omdat daar menschen zijn die zich
in hun belang geschaad zier-
Helaas wordt in dezen tijd van materialis
me het beginsel uit het oog verloren wij
zijn toch allen, zoowel arbeiders als betei
gesitueerden, menschen. De kapitaal-krach
tige zal door de invoering dezer belasting
heusch zijn weelde of vertering niet behoeven
te matigen, terwijl hopelijk voor de minder
bedeelden de hooge belasting druk iets
wordt verlaagd. De leiders van handel en in
dustrie kunnen er ook van overtuigd zijn,
dat zij, die zich weelde en luxe permitteeren,
't zij arbeider of kapitalist, zich door de te
heffen 5 of 10 pr. niet zullen laten afschrik
ken. Mogelijk dat ik mij vergis maar zooals
de prijzen in het, wetsontwerp genoemd zijn,
zullen de arbeiders er niet veel voor betalen,
en wanneer zij dit wel doen, welnu dan leven
zij toch dunkt mij boven hun stand,want wie
hunner koopt b.v. een p. kousen van f 10.—
of een dameshoed van f 15. En zoo zou ik
kunnen doorgaan. Men doet goed de leeke-
preek over weeldebelasting, onderteekend
Homo Sapiens, in uw blad eens ernstig na te
lezen ar
Zeker begrijp ik dat het wetsontwerp zoo
als het is gepubliceerd, niet volmaakt is. Maar
wanneer het de wetgevende lichamen gepas
seerd is, mogen wij vermoeden, dat aan bil
lijke bezwaren zal zijn tegemoet gekomen, en
laten wij daq hopen dat het wordt aangeno
men opdat werkelijk de belasting op de lage
re inkomens en groote gezinnen, minder mo
ge worden.
U, mijnheer de redacteur beleefd dankend
voor de verleende plaatsruimte teeken ik
achtend,^
G. J. FERRON-
x) In 1919 kwam dc Arbeidswet-Aalberse
in een korte spar.ne ti)ds tot stand, omdat
dc werknemers gezorgd hadden tijdig een
voldoend aantal behartigers hunner belan
gen in de Staten-Gem raai te bezitten.
Waar blijven echte- wettelijke maatrege
len tegen de g beunhazerij vliegen-le
winkels, een wettelijke rl'ksregeling van de
winkelsluiting, een bilLjk^ tccpassir.g van
de Pers Bel en.' Men heeit steeds Hen
middenstand zoet gehouden met beloften
en toekomstmuziek, terwijl deze zelve heeft
nagelaten ter bestemder plaatse op krach
tige wijze op bet mkomen ervan aan te
dringen
WINKELS TOE
Geachte Redactie.
Vergun mij s.v.p. een klein plaatsje in Uw
geëerd blad. Bij voorbaat hartelijk dank.
Dc inzender „K." houdt een betoog in
zake dc rubriek „Amsterdamsche Kout",
alsmede over het ingezonden stuk van den
heer Stoelinga
Wat de heer „K." schrijft, is voor mij al
thans nog niet duidelijk. Alleen de raad die
„K." wenscht te geven aan Stoelinga en de
zijnen is voor mij van groote beteekenis.
Welnu, waarde heer „K." als is, deze raad,
van u goed bedoeld, is hij m.i.z. overbodig.
Zoolang onze bond bestaat, wordt er gewerkt
om de lauwen wakker te schudden, opdat
zij zich ook zullen scharen onder de banier
van St. Franciscus van Assisië. „De zijnen"
van den heer Stoelinga, offeren al hun tijd
hiervoor op. Ten slotte, aan u een enkele
vraag.
Is u georganiseerd Zoo ja I plaats uw
schouders onder het juk en strijd mede. Al
behoort U niet in onzen bond, kunt u toch
strijden, en een Algemeene Propaganda-
club organiseeren is toch ook uw wensch?
Is u niet georganiseerd, dan moet u toch
wel een beetje schaamte-gevoel hebben,
om over een organisatie te schrijven.
Is ti werkgever, of niet, strijd met open
vizier en verberg uw naam niet achter een
schuilletter. Zulks zijn wij in de organisatie
niet gewoon
Ik gevoel dan ook weinig lust om verder
or uw betoog in te gaan.
(Een van de zijnen).
ELLIGENS.
Bestuurder B. v. H. K. W.
Goud en zilver gestolen.
Zondagavond tusschen half acht en half
négen, terwijl de bewoners naar de kerk wa
ren, is ingebroken in de woning van den tim
merman J. P. S. v. d. K. aan de Delftsche
Vaart te Rotterdam. Vermoedelijk hebben
de dieven zich met behulp van een valschen
sleutel toegang verschaft. In de slaapkamer
is een linnenkast opengebroken. Daaruit
worden vermist eenige rozenkransen, waar
aan medailles met de initialen F. v. d. C. 1914
en L. v. d. C. 1914 een paars zijden dames-
taschje twee zilveren damesbeursjes een
gouden kruis, waarop gegraveerd „Pro
Ecclesia et Pontifice" een zilveren en een
gouden potlood een gladden, gouden heeren
ring met diamanten steen, een gladden gou
den ring met een blauwen steen een gou
den damesarmband-horloge, aan den achter
kant gegraveerd met een bloem, en een
nikkelen heeren remontoir-horloge.
Uit een spaarpot is f 4 gestolen en uit een
beursje nog eenig klein geld.
Maandagmiddag heeft op den Middenweg
in oud-Watergraafsmeer een ernstig ongeval
plaats gehad. De 39-jarige G. uit Weesper-
karspcl reed op zijn fiets langs de rails van
de Gooische stoomtram. Door een tram van
dezen dienst werd hij gegrepen. Hij viel en
kwam onder de tram terecht. Vier wagens
gingen over den ongelukkige heen.
'loen hij opgenomen werd, leefde hij nog.
Per auto-brancard werd hij naar het binnen
gasthuis vervoerd, waar hij bij aankomst
evenwel overleden bleek te zijn.
De man was eenigszins hardhoorend en
l ee't de tram vermoedelijk niet hooren aan
komen.
Door het losglijden van een gasleiding Is
bet gezin van A. tc Sneek, bestaande uit
man, vrouw en een meisje, Zaterdagnacht
door gas bedwelmd
Toen de deur niet op den gewonen tijd
openging ontdekten de buren het ongeval
Doktoren en politie brachten met zuurstof
apparaten den man er. het meisje spoedig
bij.
De vromv is echter nog steeds bewuste
loos.
Uit tinnen trekpotten gemaakt.
De Rechtbank te Rotterdam alhier deed
Donderdag uitsp.aak in de zaait tegen den
22-jarigen buffetbodiende J W en den
27-jarigen los werkman A. v. H die de vo
rige week terechtstonden, wegens het na
maken en uitgeven van een aantal rijksdaal
ders meet de bicltenis van Koning WiJ-
lem lil
Zooals men weet, hadden de beklaagden
een aantal tinnen trekpotten gesmolten en
daar de valsche rijksdaalders uil gemaakt.
De rechtbank 'veroordeelde W. tot 10
maanden en v H., die ter terechtzitting
alles ontkend had, tot 1 jaar gevangenisstraf.
