Nieuwe Haarlemsche Courant | 1925 | 16 maart 1925 | pagina 5

imm-

BRIEVEN UIT FRANKRIJK.

Een moord in den
wereldooriog.

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Tweede Blad Maandag 16 Maart 1925

Het katholiek onderwijs in Elzas-Lotharingen bedreigd

De vergadering van den Raad van den Volkenbond. ernstige bot
sing tusschen de communisten en de politie te Halle a. d. Saaie. Het
vrouwenkiesrecht in Frankrijk.

Onder de Radio-berichten: Chamberlain sluit de zitting van den Raad
van den Volkenbond. Bijzonderheden omtrent de bloedige botsing te
Halle a. d. Saaie.

Gem. buitenl. berichten.

HET MANIFEST VAN DEN HOOGEN
CLERUS EN HET RADICALE PRO
TEST ERTEGEN.

De Amsterdamsche hulde aan de
Hollandfndië-vliegers.

De openlijke aanprijzing van
middelen tegen ziekte.

LUCHTVERKEER.

Luchtvaart in Tsjecho-Slowakije.

Het derde Intern. Gemeenten
congres.

De a.s. Kamerverkiezingen.

De rijksweg Amsterdam
Amersfoort.

Uit de R. K. Staatspartij.

De Koningin en Prins te Genève.

Een Pensioenwet voor de Land-
stormvrijwilligers.

126e Trekking van lö Maart 1925.
S. 34 no. 4 betaalbaar met fr. 10.000; s. 34
no. 20 met fr. 1000, s. 12949 no. 9 met fr. 500,
s. 15835 no. 3 met fr. 500.

Betaalbaar met fr. 250.
S. 66 no. 23 s. 2576 no. 11 s. 10353 no. 22
s. 12064 no. 21 s. 12246 no. 12 s. 12949 no. 8
s. 22031 no. 10 s. 26302 no. 14 s. 32577 no. 11
s. 34770 no. 9.

Betaalbaar met fr. 200.
S. 385 no. Is. 1304 no. 17 s. 5118 no. 11
s. 10353 no. 10 s. 12194 no. 7 s. 12246 no. 1
s. 12246 no. 17 s. 12949 no. 20 s. 20544 no. 16
s. 20998 no. 7 s. 20998 no. 19 s. 26881 no. 14
s. 27257 no. 4 s. 28818 no.18 s. 31575 no. 22
s. 35490 no. 24.

Betaalbaar met fr. 150.
S. 714 no. 7 s. 1931 no. 4 s. 4313 nq. 23
s. 4807 no. 7 s. 6840 no. 20 s. 12194 no. 6
s. 12686 no. 17 s. 18646 no. 16 s. 18677 no. 7
s. 20544 no. 5 s. 20544 no. 23 s. 21158 no. 1
s. 21158 no. 24 s. 26491 no. 9 s. 27257 no 1
s. 31678 no. 12 s. 33104 no. 3 s. 34295 no. 11
s. 34770 no. 5 s. 37826 no. 5.

Betaalbaar met fr. 110.

34 66 385 714 1304 1479 1577
1931 2576 3853 4313 4807 5118 6840
8522 8810 10353 11903 12064 12194 12246
12686 12894 12949 13686 14114 14518 15835
17323 18646 18677 19589 19900 20544 20647
20998 21158 22031 25732 26302 26491 26881
27257 28818 29040 29567 29977 30259 31410
31575 31678 32461 32577 32790 33104 33677
34077 34295 34770 35174 35472 35499 35953
37305 37826 38439 38741
Uitbetaling vanaf 1 Mei 1925.

ORDE EN ARBEID

De mijnwerkers en de loons
verlaging.

FEUILLETON.

I Het is slechts enkele weken geleden, dat
de minister-president alle politieke partijen
aanspoorde, één te zijn in vertrouwen ten
opzichte van het herstel der Fransche munt.

En beter nog dan toen, al was het reeds
overduidelijk, begrijpen wij nu, dat Herriot
er aan toevoegde, op andere punten def
strijd te kunnen voortzetten. Immers hij zeln
heeft opnieuw het sein gegeven door in Elzas-
Lotharingen het invoeren van de intercon-
fessioneele school toe te staan.

Straatsburg en Colmar zien zich het be
denkelijk voorrecht toegekend, de katholieke
school den doodsteek toe te brengen.

Maar eer het zoo ver komt, zal de tegen
woordige regeering ondervinden, hoe duur
het dezen woordbreuk (door geen decreet het
onderwijs en godsdienstig regime in de her
overde gebieden te veranderen, gelijk zij na
haar verontrustende Regeerings ver klaring in
Mei aan de Senatoren van Elzas-Lotharingen
verzekerde) zal betalen. De tijd is voorbij dat
Frankrijk's katholieken met zich laten spot
ten,- hun beste landgenooten ongehinderd te
laten uitdrijven en zich de eene vrijheid na
de andere zonder verzet te laten ontrooven.
„Nous partirons pas", wij vertrekkenniet,
is de leuze door Pater Doncoeur, onder in
stemming van duizenden en duizênden tel
kens weer aangeheven.

Neen het Fransche volk zal zijn geestelij
ken, zijn mannelijke en vrouwelijke religieu-
sen niet meer laten heengaan, maar het zal
ook niet langer zich de rechten laten ontroo
ven, waarop het aanspraak mag maken, en
zelfs met klem de herovering van onrecht
vaardig ontnomen rechten ter hand nemen.
Een onwettig recht heeft zich de minister
president aangematigd, waar hij de intercon-
fessioneele school machtiging verleent zich
in Elzas-Lotharingen vrij te ontplooien. In
zen proclamatie blakend van heilige veront
waardiging heeft de Bisschop van Straatsburg
Mgr. Ruch, uiting gegeven aan zijn gevoelens
door het ministerieel besluit gewekt. Hij heeft
de onwettigheid of liever de schending van
wet en recht aangetoond en, om aan niemand
de ernst van zijn woorden te doen ontgaan,
een sanctie toegevoegd aan zijn vaderlijke
raadgevingen. Geen kind dat de intercon-
fessioneele school zal bezoeken, zal tot de
eer van een plechtige eerste H. Communie
worden toegelaten, zonder bijzondere toe
stemming van den bisschop of één zijner vi
carissen, welke slechts bij hooge uitzondering
zal worden verleend. Wie het innig geloovige
volk van den Elzas kent,wie weet hoe de ka
tholieken in die streken trouw zijn aan hun
geloof, aan de voorschriften van de kerk en
hun geestejijke leiders, twijfelt niet aan de
uitwerking van dit versterkende gebod.
Trouwens een blik in de persorganen van
Straatsburg en Colmar is voldoende om te
zien, hoe groot de verontwaardiging is over
dezen anti-clericalen maatregel van Herriot,
wiens houding ons al te dikwijls aan die van
een Pontius Pilatus doet denken. Zijn mond
loopt over van verdraagzaamheid, maar zijn
daden zijn daarmee regelrecht in strijd. In
de Kamer wenscht hij soms een gemoedelijk
heid aan den dag te leggen, waaraan zijn
uiterlijk ronde persoonlijkheid eenigen
grond van waarheid schijnt te geven. Maar
in de praktijk blijkt weinig van die gemoede
lijkheid, is hij de slaaf van de Loge, in wier
program vernietiging van den katholieken
godsdienstzin als eerste punt staat geschre
ven. Elzas-Lotharingen weet al te goed dat
het met mooie woorden als verloren en te
rug gewonnen zoon niet is gebaat.

Het houdt zich paraat ter verdediging te
gen allen, die inbreuk willen maken op zijn
rechten en zijn vrijheden willen aantasten.
En eyenals de Raad van Staten op verzoek
het voortbestaan van het Concordaat met
Rome, zoodat voor Elzas-Lotharingen een
vertegenwoordiger bij den H. Stoel moet ge
handhaafd heeft moeten erkennen, zoo zal dit
college ook tharts uitspraak hebben te doen.
Het zal het eindwoord spreken over de al

dan met wettigheid van invoering der inter-
confessioneele school, d. w. z. een school
waaraan ieder katholiek kenmerk zal worden
ontnomen en die niets anders is dan 'n voor
bereiding van de neutrale school, school zon
der God, indien al niet tegen God, gelijk
Mgr. Ruch het uitdrukte.

Er is reden aan te nemen dat Herriot in
dat geval ten tweedemale 't lid op den neus zal
krijgen, waar hij het onderste uit zijn anti-
ciericale kan wil hebben.

Zeker er bestaat een wet Fallouse, die nog
1 steeds van kracht is en in bepaalde omstandig
heden, om redenen van technischen aard, een
voorloopige gemengde school toestaat, na
dat een Onderwijsraad advies heeft uitge
bracht.

Deze voorwaarden zijn ditmaal echter niet
vervuld en volgens bevoegd oordeel is geen
reden aanwezig deze school te billijken. De
regeering is de schreef te buiten gegaan. Zij
zal daarvan de gevolgen ondervinden. Geheel
Elzas-Lotharingen, schrijft het belangrijke
katholieke blad, de Elzasser, protesteert op de
meest energieke wijze tegen deze recht-
sehenners en bij een zuiver protest zal het
niet blijven. Abbé Haegly in zijn blad „Le
Courier," is niet minder verontwaardigd.
En het kan niet uitblijven of de afgevaar
digden van deze gewesten zullen in de Kamer
en Senaat door interpellaties uiting geven aan
de onrust opnieuw door deze ministerieele
handeling gewekt en rekenschap vragen. Dat
enkele gemeenten op invoering hebben aan
gedrongen is geen verontschuldiging die den
minister kan dekken.

Wij waren enkele dagen geleden aanwezig
bij een grootsche demonstratie, waaraan niet
minder dan tien duizend katholieken deel
namen om van hun éénheid in den komen
den strijd te getuigen. De hooge tegenwoor
digheid van kardinaal Dubois en de drie
Parijsche prelaten in hun purpere gewaden,
Mgr. Chaptal, Mgr. RolandGosselin en
Mgr. Bandrillart gaven een bijzondere be-
teekenis aan de woorden in de „Salla Wag-
ram" door Generaal de Castelnau en Pater
Doncour gesproken.

Een langdurig en geestdriftig applaus
steeg telkens weer uit op uit de dichtge-
pakte menigte, maar bereikte toch zijn hoogte
punt toen Generaal de Castelnau in zijn
dubbele hoedanigheid van oud-strijder uit
den wereldoorlog en leider van Frankrijk's
katholieken ,op'dit oogenblik, plechtig ver
zekerde dat de katholieken niet meer van
zins zijn de last van nieuwe onrechtvaardig
heden te dragen.

En welk een luide instemming verwierven
niet de woorden van Pater Doi.coeur, .lie
alle ellenden van den oorlog heeft medege
maakt, toen hij zeide „Wij hebben gestreden
en opofferingen verduurd voor de verdedi
ging en grootheid van ons dierbaar land,
niet om opnieuw onze rechten en vrijheden
te zien aangetast. Dit laatste is thans het geval.
De oud-strijders zullen hun katholieke
medeburgers in Elzas-Lotharingen niet in
den steek laten, nu daar de eerste teeke
nen van een reeds lang voorbereid anti
katholiek program zich vertoonen.

De speciale groet door Kardinaal Dubois
op dezen feestavond, besluit van het Dioce
saan Congres, aan de beide provinciën
gebracht, staat er borg voor.

Het oogenblik is gekomen, dat de katho
lieke federatie, die meer en meer in omvang
toenemende organisatie van katholieken,
onder leid. van Generaal de Castelnau, kan
toonen, dat het haar ernst is, dat het meer dan
op woorden, op daden aankomt.

„God wil het," was de leuze der kruis
vaarders, zij zal ook de leuze zijn van deze
moderne ridders in hun strijd voor katho
lieke vrijheid en Christelijke rechtvaardig
heid.

Mr. P. v. S.

Parijs, 11 Maart 1925.

De zitting van den Raad
van den Volkenbond.

In de Vrijdag gehouden openbare zitting
van den Raad van den Volkenbond is de
vertegenwoordiger van Tsjecho-Slowakije,
minister van Benesj, aan het woord, gekomen.
De toon van zijn rede was wel geheel anders
dan die van de redevoering van Briand. Ge
matigder en toeschietelijker. Misschien zou
men ook kunnen zeggen dat zijn rede wat

minder bestemd was voor de galerij en wat
meer op „zakendoen" was gericht. Natuur
lijk verdedigde Benesj het Protocol, dat voor
een belangrijk deel zijn werk is. Maar hij er
kende dat er nog fouten in zijn en hij ver
klaarde zich zooals hij trouwens steeds is
geweest een voorstander van allianties
binnen het kader van den Volkenbond, ge
lijk door den heer Chamberlain als oplossing
werd gewenscht. Alleen, zoo oordeelde hij

men zou, als het hiertoe zou komen, toch

steeds weer terecht komen bij de beginselen
van het Protocol, op beperkter schaal. Zeer
zeker, wij hebben er reeds op gewezen, dat
voor het Britsche Rijk de bezwaren tegen het
Protocol voor een groot deel voortvloeien
uit het feit, dat bij het ontwerpen er van in
hoofdzaak is uitgegaan van de Europeesche
toestanden en met de wereldverhoudingen
onvoldoende rekening is gehouden. Een be
perkter Protocol voor Europa zou wellicht
beter kansen hebben.

Op voorstel van Benesj is nu besloten de
geheele quaestie van het Protocol en wat
daarmee samenhangt, te verwijzen naar de
Vergadering van den Volkenbond in Sep
tember. En uit de toelichting van Benesj
blijkt dan wel, dat zijn bedoeling hiermede
is om tijd te winnen en tot overleg over een
beperkter, Europeesche, regeling van het
vredes- en veiligheidsprobleem in staat te
stellen.

Chamberlain verklaarde dan ook het voor
stel van Benesj te aanvaarden. Krachtig ver
dedigde de Tsjechische staatsman in zijn
rede het arbitragebeginsel. Tegenover Cham
berlain critiek op de verplichte arbitrage
waarvoor blijkens een schrijven van de Ca-
nadeesche regiering aan den Volkenbond
juist deze Dominionregeering wel zeer veel
gevoelt verdedigde Benesj het stelsel dezer
verplichte arbitrage, dat vooral bij de omme
keer die na den oorlog in Midden- en Oost-
Europa is tot stand gekomen, een noodzake
lijkheid is ten einde oorlogsgevaren te voor
komen.

Telegrafisch wordt nog gemeld inzake
de Saar-quaestie, dat Rault mededeelde,
dat 500 man Fransche troepen binnenkort
het Saargebied zullen verlaten. Hij voegde
er bij, dat de commissie vast besloten is de
richtsnoeren van den Raad van den Volken
bond te eerbiedigen.

In een telegram uit Genève, waarin mel
ding wordt gemaakt van de aanneming door
den Raad van het rapport van Quinones de
Leon, blijkt, dat in dat rapport gesproken
wordt over de uitdrukking „staat," toepas
selijk op de vrije stad Danzig, waartegen
Polen protesteert.

De rapporteur acht het niet noodig in een
onderzoek te treden van de beteekenis van
dat woord en de toepassing ervan op Dan
zig, daar het internationale statuut van de
vrije stad is bepaald in het vredesverdrag.
Namens den Raad heeft Chamberlain den
wensch uitgesproken, dat de regeeringen van
Polen en van de vrije stad zooveel mogelijk
in rechtsfreeksche onderhandelingen zouden
treden om eventueele geschillen te beslechten.

De Engelsche recruten.

De minister van Oorlog bespreekt in een
memorandum, dat zijn begrooting vergezelt,
de moeilijkheid om voor het leger het ver-
eischte aantal vrijwilligers te verkrijgen, dat
op het oogenblik een tekort van twee- tot
drieduizend aanwijst. Hij schrijft het gebrek
aan lust om tot het leger toe te treden aan
vier oorzaken toe, die op het volgende neer
komen

lo. Afkeer van den oorlog en dientenge
volge tegenzin in een militaire loopbaan,
niet slechts onder de jongemannen, doch ook
onder hun ouders.

2o. Voorkeur voor emigratie.

3o. De werkloosheid bevordert niet, zoo
als vóór den oorlog, dienstneming in het
leger. De werkloozen hebben thans recht op
uitkeering van den staat, waaraan in vele
gevallen de voorkeur wordt gegeven boven
de soldij en het volledig onderhoud, die het
leger oplevert. Dit is waarschijnlijk het ge
volg van het gemis van den economischeh
prikkel, dien de werkloosheid gewoonlijk
gaf, doch het lijdt weinig twijfel dat fami
lie-invloeden in dezelfde richting werken,
daar een jongeman, die werkloozenuitkeering
ontvangt, terwijl hij bij zijn familie inwoont,
een financieel voordeel is voor het huis
houden.

4o. Onzekerheid of er bij het einde van het
militair dienstverband werkgelegenheid is.

De minister is van meening dat het recru-
teeringsprobleem niet door het departement
van Oorlog zelf kan worden opgelost en be
toogt, dat werkgevers, die groote bedrijven
leiden, en de vakvereenigingen bij' de op
lossing ervan rechtsfreeksche en groote
diensten kunnen bewijzen, nl. door in het
bizonder rekening te houden met de wen-
schen van de voor arbeid uitstekend geschikte
mannen, die in het leger hebben gediend.

De communisten in Halle
aan de Saaie.

Ter gelegenheid van een communistische
overeenkomst ter bespreking van de presi
dentsverkiezing kwam het tot een ernstige
botsing tusschen de politie en de communis
ten, waarbij zes personen gedood, vijf en
twintig zwaar en vijftien licht gewond wer
den.

Nieuwe ontwapenings
conferentie.

Vernomen wordt uit Washington, nat
Coolidge gelooft, dat de jongste ontwikke
ling der gebeurtenissen in het buitenland op
een belangrijke wijziging duidt ten aanzien
van de positie inzake de ontwapening, welke
de strekking heeft den weg te openen v00r
het bijeenroepen eener nieuwe ontwapenmgs
conferentie voor de V.S. De president Zal
de kwestie eener conferentie tot beperking
van de bewapening ter zee ernstig met Kel
logg bespreken zoodra definitief is vastge
steld of het protocol van Genève zal worden
prijsgegeven.

In verband met het voorstel tot het bij
eenroepen van een nieuwe ontwapenings-

confere«ue wordt vernomen dat president

Coolidge er voor is, het voorstel aan de ver
schillende mogendheden voor te leggen
door tusschen komst van de gezanten te
Londen, Parijs, Rome, en Tokio, die in
structies zullen ontvangen van Kellogg, den
Amerikaansche staatssecretaris van buiten-
landsche zaken. President Coolidge hoopt,
dat alle regeeringen er voor zullen zijn. Wan
neer echter een der mogendheden het voor
stel afwijst, zal de regeering te Washington
met de andere mogendheden voortgaan.
Coolidge zou gaarne zien, dat de conferen
tie zoowel de bewapeningen te land als ter
zee bespreekt.

Storm in Japan.

Uit Nagasaki wordt geseind dat het stoom
schip „Oewaji Hamaroe VI" Woensdag in
de buurt van het eiland Kabasjima door een
storm is gegrepen. Vijf torpedojagers zoe
ken het schip. De administrateur en. vijftien
passagiers zijn opgepikt, doch er worden
nog honderd passagiers vermist.

HET VROUWENKIESRECHT IN DE
FRANSCHE KAMER.

Deze week zal de Kamer beginnen met de
behandeling van een wetsontwerp, ingediend
door Louis Marin, waarbij aan de vrouwen
het kiesrecht voor de gemeenteraden wordt
verleend op denzelfden grondslag als waarop
de mannen het uitoefenen. Dit ontwerp
wordt ondersteund door de Union Répu-
blicaine Démocratique, de grootste partij
der rechterzijde, terwijl andere fracties, met
inbegrip van de Communisten er sympathiek
tegenover staan. De kamercommissie inzake
algemeen kiesrecht heeft er reeds haar goed
keuring aan gehecht. Het wetsontwerp is
van bijzondere beteekenis in verband met
de aanstaande verkiezingen voor de gemeen
teraden, die in Mei gehouden zullen worden
en een goede gelegenheid zullen bieden, de
gevoelens van het volk te peilen.

De positie van het kabinet Herriot, dat
nu trouwens ook al haast weer een jaar aan
de regeering is, wordt er niet aangenamer
op. Naast de zorgen in verband met den
gang van zaken te Genève met het Protocol,
begint meer en meer de houding van de
reactie op binnenlandsch-politiek gebied
haar aandacht te vragen.

De actie, geleid door Millerand en gene
raal de Castelneau tegen het linker bloc,
heeft thans den opeulijken steun gekregen van
de te Parijs verzamelde kardinalen en aarts
bisschoppen, die in een dezer dagen gepubli
ceerd in heftige bewoordingen gesteld mani
fest den strijd aankondigen tegen de demo
cratie en de leekenwetgeving. Verklaard
wordt o.a., dat de katholieken met groote
kracht actie moeten voeren tegen de schei'
dingswetten. „Sinds 50 jaar," heet het in
het manifest, „is de gelegenheid nooit gun'
stiger geweest; haar onbenut te laten voor
bijgaan ware verraad plegen aan de godde
lijke voorzienigheid."

Voor de tot dusver door de kerk gevolgde
tactiek om langs den weg van verzoening en
overeenstemming wijziging en verzachting
in de toepassing van die wetten te brengen,
is het thans geen tijd meer. Tegenover den
tot onderdrukking van den godsdienst en de
kerk besloten regeering moet het verzet
veeleer actief worden georganiseerd. Daarom
wordt de clerus opgewekt met alle ten dien
ste staande middelen de massa te mobi-
liseeren en „het voorstel te bestrijden alsof
de geloovige katholieken gehoorzaamheid
aan de wet verschuldigd zouden zijn."

In de uiterst rechtsche bladen wordt dit
optreden van den hoogeren clerus natuurlijk
toegejuicht, maar in een blad als de „Ti
mes" bijv. wordt er vrij scherpe critiek
op geoefend en het constateert, dat de actie der
geestelijkheid op een zeer ongeschikt tijd
stip komt en dat het niet de eerste keer is,
dat de Fransche clerus met een ontijdige
uiting de hem toevertrouwde belangen in
gevaar brengen.

Tevens meent het blad, dat de verstan
dige katholieken er wel niet aan zullen den
ken aan het mobilisatiebevel te voldoen, om
den door de geestelijkheid gewenschten
veldtocht te beginnen. Volgens de bladen
van de linkerzijde zal de regefcring den haar
tegen haar wil opgedrongen strijd om de
neutrale school en het behoud van de repu
bliek met alle energie voeren.

Zooals een B.T.A.-telegram in het och
tendblad meedeelde, heeft de radicale en
rad.-soc. Kamerfractie, die de quaestie eerst
in het openbaar in de Kamer ter sprake
wilde brengen, een motie aangenomen,
waarin krachtig geprotesteerd wordt tegen
het manifest van de kerkprelaten.

comité is de héér F, M. WïWlt, wethouder
te Amsterdam.

De agendapunten van het congres zijn o.m.
de volgende:

Relaties met institute» en organisaties
(Volkenbond, Int. Arbeidsbureau, Int. Roode
Kruis, Ver. tot bestrijding der tuberculose.
Ver. tot bestrijding der venerische ziekten;
Ver. tot bestrijding der werkloosheid). Ver-
eenigingen van steden, gemeenten en plaat
selijke overheden (verslagen uit te brengen
door de nationale vereenigingen); Verslag
van gemeentebesturen over de resultaten
van de enquête over de betrekkingen tus
schen de gemeentelijke-, stedelijke of auto
nome plaatselijke overheden en de centrale
besturen in de verschillende landen.

Besprekingen over-de grondpolitiek van de
gemeenten en haar invloed op het probleem
der volkshuisvesting. De groote bevolkings
centra (welke zijn de aangenomen of voorge
stelde maatregelen in de verschillende lan
den om de moeilijkheden te overwinnen, die
in de groote stedelijke bevolkingscentra
voortkomen uit hun verdeeling in verschei
dene autonome bestuurseenheden.)

Aan het congres kunnen deelnemen de
vereenigingen van steden, gemeenten en au
tonome plaatselijke besturen; de steden, ge
meenten, autonome besturen, de provincies
of regeeringsautoriteiten; vereenigingen vooi
gemeentebelangen; tijdschriften op gemeen-
tebied en persoonlijke deelnemers.

De voorbereiding van de hulde der Hol-
land-Indië vliegers in Amsterdam. Vele ver
eenigingen hebben zich reeds opgegeven, en
nog iederen dag bereiken het Comité toezeg
gingen voor den fakkeloptocht, de wijze van
huldiging welke het Comité zich had voorge
steld.

Aan alle vereenigingen te Amsterdam is
een circulaire gericht, om deze op te wekken
aan den fakkeloptocht deel te nemen; het
Comité mocht de medewerking verkrijgen van
den wethouderden wethouder van Onderwijs,
die toezegde de circulaires, gericht tot de
directeuren der Openbare Middelbare Scho
len en aan de leerlingen van deze onderwijs
inrichtingen te willen verspreiden.

De burgemeester heeft bericht; dat hij be
reid is als eere-voorzitter van het Comité
op te treden.

Door de Fokkerfabrieken is een praalwa
gen, waarop een model van de „Fokker Vil"
toegezegd; het Comité is nog in onderhande
ling over een praalwagen, waarop het model
van het eerste schip, dat naar Indië voer.
Meer wagens en auto's zullen in den stoet
mederijden.

Daar de plaats, waar het officieele diner
gehouden zal worden, nog niet bekend was,
zullen de vliegers den fakkeloptocht in
oogenschouw nemen van af het bordes van
het Paviljoen Vondelpark.

In overleg met den hoofdcommissaris van
politie zal de stoet worden opgesteld in het
Vondelpark, om daarna den volgenden weg.

tieve militaire diensttijd werdt aangemerkt,

alleen dan met pensioen kunnen worden
vergolden, indien gedurende dien tijd ac
tieve dienst is bewezen.

Het pensioen zal worden geregeld naar
hetzelfde percentage van den grondslag als
in andere wetten is vastgelegd, n.l. 1% pet.

De nagelaten betrekkingen van een vrij
williger bij den Landstorm, die in en door
den dienst het levén verliest, hebben aan
spraak op pensioen, naar dezelfde bepalin
gen als voor reservepersoneel te dier zake
gelden.

Als datum van inwerkingtreding wordl
voorgesteld I Januari 1925.

I

B ESCHERMING LANDARBEIDERS.

Op de vragen van den heer Loerakker
betreffende de indiening van een nieuw
wetsontwerp, houdende bepalingen tot be
scherming van de landarbeiders, antwoordde
de Minister van Arbeid, H. en N.

Het ligt in de bedoeling om, nadat het
wetswerp, houdende bepalingen tot bescher
ming van de landarbeiders, zal zijn omge
werkt, de indiening van een nieuw wets
ontwerp te bevorderen. Het tijdstip, waarop
de indiening van zoodanig nieuw wetsont
werp kan worden tegemoet gezien, is thans
nog niet aan te geven het hangt af van den
economischen toestand van den landbouw
en ook hiervan, of met het te zijner tijd be
schikbare personeel der arbeidsinspectie een
behoorlijk toezicht op de naleving van de
vast te stellen bepalingen gewaarborgd te
achten is.

Door de Vereenignigen „De Nederlandsche
Dagbladpers" en „De Nederlandsche Perio
dieke Pers" wodtr een vergadering gehou
den te Utrecht in Hotel Pays-Bas op Dins
dag 17 Maart te 3 uur, waar Mr T. M. G.
van Walsem uit Zeist zal spreken over het
wetsontwerp omtrent het met openlijke aan
prijzing in het vekreer brengen van midde
len tegen ziekte.

Luchtvaart in Cechoslovakije.

Men meldt uit Paag, dat begin dezer week
in het ministerie van Arbeid, een bespreking
heeft plaats gehad, inzake de opmichting van
een nieuwe luchtvaartmaatschappij, door het
betrokken ministerie, de vliegindustrie, de
transportondernemingen en de banken. Het
kapitaal zal 10 millioen Cech. Kr. bedragen,
terwijl het aandeel van den staat in den
vorm van vaste goederen, n.l. het^ vliegveld,
den radiodienst, den reflectorendienst, enz.

te volgen: Vondelpark, uitgang P. C. Hooft- zal worden ingebracht. Het voor dezen in

breng benoodigde kapitaal zal de staat nX
verstrekken.

straat, Van Baerlestraat, Jan Luykenstraat,
Stadhouderskade, Amsteldijk, 2e Jan van der
Hcydenstraat, Sarphatipark.

Hier worden de fakkels gedoofd en wordt
de stoet ontbonden.

Het comité roept vereenigingen, welke aan
den optocht willen deelnemen, op, zich daar
toe te wenden tot den tweeden secretaris,
den heer W. Speerstra, 2e Const. Huygen-
straat 67.

Naar de „Res. Bode" mededeelt, heeft
prof. J. A. Veraart aan het adviseerend col
lege medegedeeld, dat hij alleen een Tweede
Kamercandidatuur van den rijkskieskring
's-Gravenhage wenschte te aanvaarden.

De regeering is voornemens belangrijke
verbeteringen te brengen in den toestand
van den Rijksweg AmsterdamAmersfoort.
De kosien van het werk worden geraamd
op ongeveer 8 millioen.

De heer G. H. van Spanje, die door een
der R.-K. Kiesvereenigingen in den Rijks
kieskring Utrecht voor de Tweede Kamer
is candidaat gesteld, heeft verklaard geen
candidatuur te zullen aanvaarden,
t

De Koningin maakte Zaterdagmorgen, in
gezelschap van freule Van Swinderen een
wandeling door Genève, en deed inkoopen
in verschillende winkels. Prins Hendrik
bracht, vergezeld door consul Van Notten
een bezoek aan het „Comité International
de la Croix Rouge", waar hij ontvangen
werd door verschillende leden van het
hoofdbestuur. Daarna maakte de Prins met
den consul een wandeling door de stad en
bezocht het Monument de la Réform^tion.
De Prins en consul ontmoetten later de Ko
ningin in een der winkels en aanvaardde
te voet den terugtochtnaar het Hotel des
Bergues".

De Koningin en Prins Hendrik zouden
Zaterdagavond in den schouwburg te Ge
nève de voorstelling bijwonen van een stuk
van Paul Geraldy.

Pensioenrecht bij invaliditeit.

Een wetsontwerp is ingediend tot vast
stelling van een pensioenwet voer de vrij
willigers bij den Landstorm. Het ontwerp

UITLOTINGEN.

LOTEN VAN ANTWERPEN 1903.

In de Zondag te Heerlen gheouden be-
sturen-conferentie van den Christelijken mijn-
werkersbond werd het bestuursvoorstel, 5
pCt. aftrek van 't loon met een contract
van 9 maanden, met 51 tegen 27 stemmen
aangenomen.

Naar „De Courant" verneemt, zullen de

schept voor deze vrijwilligers uitsluitend mijndirecties 't voorstel van den Chr. Mijn

recht op pensioen, ingeval zij ten gevolge
van den dienst in meerdere of mindere
mate invalide worden, zoodat de Staat
verplicht is de belanghebbenden deswege
schadeloos te stellen.

Diensttijd als vrijwilliger bij den Land
storm, zal behoudens dien, doorgebracht

Van 28 September tot 4 October zal te
Parijs het derde Internationale Gemeenten
congres worden gehouden, georganiseerd
door de Internationale Unie van stadenden

^van66 Herriot Voorzitter 6van het uitvoerend vóór 6 Maart 1922, welke nu reeds als ac- nog niet te verwachten.

werkersbond om de loonen voor 9 maanden
vast te leggen niet aannemen, daar zij mee-
nen, dat de toestanl op de kolenmarkt te
onzeker is om zich gedurende zoo langen
tijd te binden.

In de vergadering van de contact-com
missie van Dinsdag a.s. is dus een beslissing

17.

Vergisten Villiers cn de dienstbode zich?
Was er tóch een liefdeshistorie in het spel
zonder dat beiden er iets van wisten?

Het was mogelijk, maar Max gevoelde
•och niet veel neiging om aan een liefdes
historie te gelooven. Wat hij wist en had
opgemerkt omtrent Sylvia Chase klopte met
de verklaringen van haar broeder en van de
dienstbode; zij was, zooals Villiers terecht
had opgemerkt, geen vrouw, die zich zoe
gemakkelijk in een liefdesbetrekking liet
wikkelen.

En indien er geen liefdesbetrekkingen tus-
tchen haar en den onbekende hadden be-
st„an, wat bestond er dan wèl tusschen bei
den?

Max kon niet langer in de telefoon
cel blijven; de Willoughby's konden precies
nagaan hoeveel minuten hij wegbleef en zou
den er misschien verwonderd over zijn; hij
Kon zich niet blijven overgeven aan vage
gissingen betreffende de connectie die er
had bestaan tusschen Sylvia Chase en den
ntan ,j;e },aar Het geld gegeven en vermoe
delijk ook vermoord had.

„Me dunkt, ik moet hun" hij meende
de Willouhgby's „het nieuws vertellen,
ofschoon het misschien voor haar nagedach
tenis niet sympathiek is. Maar het is niet
goed het verborgen te houden, want morgen
staat het in „The Day", en zeer waarschijn
lijk ook in andere kranten.

Vandaar, dat hij, in den salon terugge
keerd, op de vraag, of hij iets nieuws ge
hoord had, ronduit vertelde, hetgeen hem
door de telefoon was medegedeeld.

„Had zij geen jaargeld van de Von Nord-
heim's?" riep kolonel Willouhgby uit. „Maar
Villiers heeft toch het tegendeel verze
kerd!"

„Hij moet zich vergist hebben, zeide Max
en hij begon uit te wijden over hetgeen hij
opgemerkt had betreffende Sylvia's welvaart
en hoe 'hij aanstonds bij zich zeiven gedacht
had, dat haar letterkundige arbeid haar on
mogelijk'kon veroorloven zulk een staat te
voeren. „Als zij dat jaargeld niet heeft ge
had, begrijp ik er niets van," zei hij ten slot
te „Al wat ik in haar woning gezien heb.
wijst er op, dat zij een ruim, een rijk inko
men moet gehad hebben.'

„Waar kwam dat vandaanvroeg Wil
louhgby.

„Ja, dat is juist de kwestie, zei Max.
„Ik weet daarop geen antwoord te geven,
indien er tusschen dat inkomen en den man
die haar vermoordde, geen verband bestaan
heeft. En misschien is dat inderdaad niet het
geval, ofschoon men onwillekeurig geneigd
is het te gelóoven. Zeker is dit, dat het ge

heim steeds meer ondoordringbaar wordt.

„Daar ben ik zoo zeker niet van,"
Hollander op. „Er werd in de avondbladen
op gezinspeeld of heeft de lijkschouwer
hel misschien gedaan? dat Miss Chase
wellicht liefdesbetrekkingen kon hebben ge-
had

„De lijkschouwer heeft aan Villiers ge
vraagd óf Sylvia verloofd was," zei wil
louhgby. „Ik denk, dat dit bedoeld is, maar
ik zal even de avondbladen inkijken
wacht een oo<ienblikje.

Hij ging naar zijn kabinetje en keerde on
middellijk met een krant terug. De kolonel
zag er gewoonlijk opgewekt en welgemoed
uit; hij behoorde tot dat slag" van menschen,
die alles liefst zoo rooskleurig mogelijk in
zien, over personen en zaken het liefst wel
willend en gunstig oordeelen een zeer
aanbevelenswaardige en aangename manier
om zich een weg door het leven te banen.
Doch ditmaal was, toen hij binnenkwam, zijn
voorhoofd bewolkt.

„Het is zoo," zeide hij. De lijkschouwer
heeft aan Villiers Chase gevraagd of Sylvia
verloofd was, en Villiers heeft geantwoord,
dat zij nooit verloofd was geweest en nooit
een liefdesbetrekking gehad had -- maar
hoe hij dit laatste heeft kunnen verklaren,
begrijp ik niet, want zij kan wel ik weet niet
hoeveel betrekkingen aangeknoopt hebben,
zonder dat hij er iets van wist."

„Villiers heeft gezegd, dat hij nooit van
eenige liefdesbetrekking in verband met zijn
zuster gehoord had," merkte Max op.

Zij kan," hield de kolonel vol, „zelfs meer
dan één liefdesbetrekking hebben gehad,
zonder dat Villiers er iets van wist.

„Dat is zoo, maar u moet niet vergeten,
wat voor karakter zij Had en ook niet, wat
haar dienstbode verklaard heeft, dat, n.l.
Miss Chase hoegenaamd niet m eenige lief
deshistorie was gewikkeld, dat zij geen ver
eerders had, enz. En de dienstbode kon het

In gewone omstandigheden kan en zal
dat wei het geval zijn, maar Sylvia Chase
was geen gewone vrouw, zei kolonel Wil
louhgby. „Laten we openhartig zijn," her
vatte hij, na even gezwegen te hebben. „Mc
dunkt, als we aannemen, dat Sylvia een goed
en rijk vriend heeft gehad, kun je allej; ver
klaren. Vindt je ook niet, Max?" vro^g hij,
zich tegelijkertijd tot Hollander wendend.

„,ïk ben het volkomen met u eens," zei
de Hollander.

„O, neen!" riep Peggy uit op een toon
waaruit verontwaardiging klonk.

„Ik geloof het ook niet," zeide mevrouw
Willouhgby ernstig.

„Maar de veronderstelling van den kolo
nel. dat er een rijke vriend in het spel ge
weest is, schijnt, toch de eenige, waarmede
men een gedeelte van het geheim zou kun
nen ontsluieren," zeide Hollander,^ op ernsti-
gen rechterstoon. f,Dat bedoelde ik, toen ik
zooeven tot Max zeide, dat het mij nag niet
zoo zeker voorkwam, dat Het geheim duis
terder was geworden, ofschoon hij denkt,
dat dit wèl het geval is. Indien de recherche

dezen man op het spoor kan komen, dezen antwoordde Hollander ..Wij moeten niet
rijken vriend, dan zal daar ben ik zeker maar zoo klakkeloos aannemen, a e

r, A m L „f k .i U a fv, Artrl, d f"> f ZA1 n C

van het geheim spoedig zijn opgelost.

Kolonel Willouhgby knikte bevestigend,
maar zijn vrouw schudde haar hoofd ont
kennend. Peggy was recht overeind gaan
zitten en had een kleur gekregen van inwen
dige opwinding.

„Ik geloof, dat u zich sterk vergist, kapi
tein Hollander," zeide zij met vaste stem; er
sprak verontwaardiging en ontroering tege
lijk uit.

„Ik weiger beslist aan te nemen, dat de
verklaring voor Sylvia's opvallenden wel
stand, moet worden gezocht in de richting,
waarin u ze zoekt. Het denkbeeld komt mij
ongerijmd voor, wreed en onrechtvaardig
ik voor mij, zal het nooit gelooven."

„Ik ook niet," beaanjdc mevrouw Wil-
loughby.

„Het was maar een veronderstelling, die
we opperden," merkte de kolonel op. Hij
vond het wel aardig, dat zijn vrouw en doch
ter het opnamen voor Sylvia, maar als man
van de wereld, meende hij die beter te ken
nen dan zij. „Wij trachten de leemten in het
geval aan te vullen.

„Welke veronderstelling schiet er anders
over?" vroeg Hollander, Peggy met verwon
dering aanziende.

„Ik waag geen veronderstelling, zeide
Peggy, „maar ik zal de uwe niet aanvaar
den." Zij sprak tot Hollander en niet tot
haar vader.

„Toch valt er wel iets voor te zeggen,

maar zoo

dienstbode alles behoefde te weten, r.n man
kunnen er na langen tijd want Miss Cha
se's welstand dateerde reeds van eenige
jaren geleden plotseling onweerswolken
zijn opgekomen, kan er een hevige twist zijn
ontstaan, gevolgd door de daad van geweld
den moord in den trein. Het is misschien
melo-dramatisch, wat ik vertel, maar vol
strekt niet onmogelijk! Het lever, is vol van
melo-drama's en sensationeele gebeurtenis
sen U moet bedenken, zeide hij zich tot
Peggy wendende „dat u bij slot van r®he"
ning heel weinig van het leven van Miss
Chase afweet."

Hij sloeg denzelfden ernstigen magistra-
tentoon aan van straks. De kolonel vond,
dat Hollander heel verstandig sprak; me
vrouw Willoughby begon half en half te
vreezen, dal er in hetgeen hij zeide, iets
waars kon zijn. maar Peggy was doodgewoon
woedend, en zij gevoelde voor Hollander een
afkeer, grooter dan ooit te voren.

„Ik heb haar op school gekend, hervatte
zij op warmen toon, „en zooals een meisje
op school is, zoo is zij ook in haar later
leven. Wat bij het voorloopig onderzoek
omtrent haar verklaard is geworden, is waar

zij was als meisje fier van karakter en

koud van hart en dat was zij ook als vrouw.
Ik zal nooit gelooven, dat uw veronderstel
ling juist is. kapitein Hollander, nooit!"

IWordt vervolgd.)