BRIEVEN UIT FRANKRIJK.
Binnenlandsch Nieuws.
1
Een moord in den
wereldoorlog.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Tweede Blad Dinsdag 7 April 1925
HET WOORD IS AAN DEN SENAAT.
Gem. buitenl. berichten.
UIT HET
De codificatie van het inter
nationaal recht
Credieten voor den Pruisischen
landbouw.
De crisis in het kabinet Herriot.
De Belgische verkiezingen.
Opnieuw een tornado
in Florida.
De Staatsloterij.
De verbreeding van het
N oord zeekanaal.
Beteugeling van onredelijke
prijsbepaling.
Sint Michael en de vrije lijsten.
De actie tegen Baron van
Wijnbergen.
Het „luchten" van gedeti
neerden.
FEUILIETON.
Mr. P. v. S.
De politieke toestand in Frankrijk. Voorloopige uitslagen der Belgi
sche verkiezingen. Vooruitgang bij de Katholieken en Socialisten.
Onder de Radio-berichten: De nieuwe financieele voorstellen van De
Monzie. Uit Florida wordt opnieuw een ernstige tornado gemeld.
DE DUITSCHE PRESIDENTSVER
KIEZING.
Draadloos wordt uit Berlijn gemeld, dat
maarschalk Hindenburg Zondag de hem
aangeboden candidaatstelling voor het pre
sidentschap heeft afgeslagen. De nationalis
ten hebben de hoop evenwel nog niet opge
geven.
DE CATASTROFE AAN DE WEZER,
Naar aanleiding van de catastrofe van 31
Maart, waarbij een 80-tal militairen het le
ven verloor, heeft de soc.-dem. fractie van
den Rijksdag een verzoek tot interpellatie
ingediend, waarbij van het ongeluk wordt ge
zegd, dat „het tot dusver in de geschiedenis
van militaire vredesoefeningen in Duitsch-
land zonder voorbeeld is." Gevraagd wordt
wat de rijksminister denkt te doen om her
haling van zulk een ramp te voorkomen.
HET BEZOEK VAN BALFOUR.
Uit Jeruzalem wordt draadloos gemeld,
dat lord Balfour Zaterdag, ondanks hevige
regen en wind, een bezoek heeft gebracht aan
den Joodschen klaagmuur en de bronnen van
Salomo. Hij is gistermorgen naar Haifa ver
trokken.
Balfour vertrok Zaterdagavond uit net re-
geeringsgebouw en sliep in het particuliere
spoorwegrijtuig van den Hoogen Commissa
ris, dat in het station stond. Gistermorgen
vertrok de trein naar het noorden waar Bal
four onder leiding van de Zionistische Exe
cutieve een kort bezoek zal brengen aan de
Joodsche kolonies, voordat hij naar Damas
cus en Beiroet zal vertrekken.
Balfour's bezoek aan Jeruzalem duurde
minder dan veertien dagen, in welke periode
hij tegenwoordig was bij verschillende cere
monieën en recepties en verscheidene belang
rijke monumenten, en gebouwen bezocht
heeft. Zijn bezoek kenmerkte zich door het
uitblijven van ongeregeldheden, hetgeen door
de betrokken personen uitgelegd wordt als
het bewijs, dat de Arabieren de situatie aan
vaard hebben.
EEN DUITSCHE VLIEGER DOODGE
SCHOTEN.
De „Pioneer" meldt, dat te Kaboel een
Duitsch vlieger doodgeschoten is door een
Duitsch burger in dienst van een industrieele
firma, bij sen twist voortvloeiend uit een
liefdesgeschiedenis. De burger werd door
de Afghaansche autoriteiten aangehouden,
maar vrijgelaten door tusschenkomst van den
Duitsc'nen consul, dieovertuigd was dat de
burger uit zelfverdediging had geschoten.
De commissie inzake de codificatie van
het internationaal recht heeft de onderwer
pen ,die in de eerste plaats voor codifi
catie in aanmerking komen, verdeeld over
de leden der commissie, die in de volgende
zitting tegen het eind van het jaar rapport
daarover zullen uitbrengen. Intusschen zal
tevens advies worden gevraagd aan de ver-
eenigingen, die zich op het gebied van het i
internationaal recht bewegen Loders raad
om het eigenlijke oorlogsrecht voorloopig
niet te behandelen, schijnt te worden opge
volgd.
De Pruisische regeering heeft besloten
den Pruisischen landbouw credieten tot een
totaal bedrag van 120 millioen mark tegen
een rente van 6 pet. te verstrekken, ten
einde de boeren in staat te stellen zaden
te koopen. Uit eigen loopende middelen
heeft de Pruisische regeering 60 millioen
mark ter beschikking gesteld, de overige 60
millioen zullen door credietinstituten wor
den gefourneerd, onder welke de Pruisische
Staatsbank, die alleen reeds 40 millioen
mark ter beschikking stelde.
In den kabinetsraad heeft de nieuwe mi
nister van financiën, De Monzie, een uiteen
zetting gegeven van de wet, die bestemd is
om den financieelen toestand en de positie
van de schatkist Je verbeteren. Voorge
steld wordt in de eerste plaats, om de Ban-
que de France te machtigen tot uitgifte van
milliard francs nieuwe biljetten.
Tegenover de verhooging van de limitc
van de biljettenuitgifte tot 45 milliard francs
overweegt de minister een buitengewone
rijwillige kapitaalsheffing. Het bedrag der
beffing zou in principe worden vastgesteld
op 10 pet. van het kapitaal. Deze bijdrage
zou productief zijn, en een rente dragen van
4 pet. Alle schatkistwaarden zouden in be
taling worden aangenomen, tot den beurs
koers, met een kleine vergoeding.
De opbrengst van de buitengewofie hef
fing zou gestort worden in een fonds voor
de aflossing van schuld.
De minister zou slechts als het niet an
ders kan en wanneer het ontwerp niet zou
worden aangenomen, een gedwongen kapi-
taalsheffing doorvoeren. De minister zou
reeds morgen in de Kamer deze ontwerpen
in behandeling brengen, waarbij hij de ver
trouwenskwestie zou stellen.
Het kabinet is gisterenmorgen vtin elf uur
tot halftwee bijeen geweest. In deze zitting
schijnt geen beslissing te zijn verkregen
over de financieele voorstellen van De
Monzie.
Het kabinet is gisteravond opnieuw bij
eengekomen. Tevoren zal Herriot bespre
kingen voeren met zijn partijgenooten.
Het verluidt, dat tusschen de leden van
het kabinet ernstige meeningsverschillen
bestaan over de kapitaalsheffng en de ver
dere voorstellen van De Monzie.
De Monzie verliet oni kwart voor negenen
den Kabinetsraad er verklaarde aan de jour
nalisten dat zijn ontwerp gereed was en
dat hij het in gróote lijnen zou mededeelen
na afloop van den heden tc houden minis
terraad, waarin Doumergue het ontwerp zal
tec-kenen.
Het schijnt vast te staan, dat tot dusver
de socialisten zeven tot tien zetels, de ka
tholieken twee tot drie, de fronters één en
de communisten één zetel hebben veroverd
ten nadeele der liberalen.
Uit Miami wordt gemeld, dal er elf doo-
dèn een groot aantal stervenden en zwaar
gewonden zijn tengevolge van een tornado,
die Zondagmorgen Miami trof. Vijf kleine
steden zijn gedeeltelijk verwoest. Vele par
ticuliere huizen zijn vernield. De schade
wordt op eenige millioenen dollar geschat.
De tornado begon in Everglades ten Wes
ten van Miami en vaagde de grootste boer
derij in Florida van den aardbodem weg.
Het personeel had slechts een oogenblik
tijd om zich in veiligheid te brengen. Veel
bekroond vee is gedood; de stallen zijn in
gestort.
De tornado bewoog zich in oostelijke rich
ting. Automobilisten zochten bescherming in
de slooten en gaven hun wagens aan dc
vernietiging prijs. Lemon City en Little
City werden door den tornado verrast. Ge
bouwen werden verwoest en de beroemde
renbaan zwaar beschadigd. Bijna alle ge
bouwen werden beschadigd en huizen mijlen
ver wegggeslingerd.
Geen algeheel verbod van
premieleeningen.
In zijn memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer betreffende het wetsont
werp tot wijziging en aanvulling der Lote-
rijwet 1905, verklaart de minister van Ju
stitie dat hij een algeheel verbod van pre
mieleeningen, hoezeer dat, mede uit hoofde
van vereenvoudiging van administratie ven
arbeid zonder twijfel iets aantrekkelijks
heeft, niet kan bevorderen. Zulk een alge
meen, verbod zou ook de serieuze premie
leeningen treffen en aldus het doel voorbij
streven.
De limiet van 3 pCt. kan geacht worden
een bevredigend gemiddelde te zijn tusschen
den rentevoet van thans en een mogelijk la-
geren rentevoet dan 5 pCt. in de toekomst.
Aan den wensch om de limiet niet langer in
de wet op tc nemen, kan de Minister dan
ook niet voldoen, mede omdat zulk een wij
ziging moeilijkheden zou medebrengen voor
de premieleeningen, die op het oude percen
tage zijn ingesteld én die wellicht zullen die
nen te worden gehandhaafd.
Buitenlandsche premieleeningen vallen, in
dien zij geheel of gedeeltelijk hier te lande
worden uitgegeven, onder de bepalingen van
de wet. Echter zal-door de Kroon •toestem
ming voor de uitgifte van premieleeningen,
uit te geven door rechtspersonen in hel bui.
lenland, kunnen worden verleend. Voor in
het buitenland uitgegeven en hier te lande
geheel of gedeeltelijk geplaatste premielee
ningen, uitgaande van een publiekrechtelijk
lichaam, blijft, mits die leeningen beantwoor
den aan hetgeen bij dit ontwerp ten aan
zien van zulke premieleeningen is voorge
schreven, de bestaande toestand gehand
haafd.
Nog merkt dc Minister op, dat, wanneer
bij inwerkingtreding van deze wet van een
premieleening dc gewone voortzetting zal
worden geweigerd, alleen een verdere uit
gifte van de stukken en het houden van an
dere of verdere dan de oorspronkelijke voor-
genomenc en bekend gemaakte premietrek-
kingen zal zijn verboden, doch overigens
de afwikkeling van die leeningen ongerept
wordt gelaten.
i
B. en W. van Amsterdam ontvingen van
den minister van Waterstaat een schrijven,
waarin de Minister mededeelt, dat niet kan
worden overgegaan tot de onteigening der
gronden, noodig voor de voorgenomen ver
breeding van het Noordzeekanaal, voordat
hij de zekerheid heeft verkregen, dat de Ge
meente bereid is ook van de aan deze ont
eigening verbonden kosten, welke op
2.000.000 worden geraamd, 27 7/9 pCt. voor
haar rekening te nemen,
B. en W. der Hoofdstad stellen nu den
Raad voor, hen te machtigen, den minister
van Waterstaat te berichten, dat de Ge
meente zich verbindt in de kosten van ont
eigening 27 7/9 pCt bij te dragen, dat de
voltooiing vóór 1924 kan worden tegemoel
gezien.
Het uitvoerig rapport van het R.K. Werk
liedenverbond, het Christ. Nationaal Vak
verbond en het Alg. Nederi. Vakverbond,
nopens het stijgen der prijzen van de eerst
noodige levensbehoeften in den winter van
1924'25 komt tot de volgende voorstellen
tot beteugeling van onredelijke prijsbepa
ling:
Onze Vakcentrales, die van oordeel zijn,
dat naast overheidsmaatregelen, ook dc
vakorganisaties zelve geen middel, waarvan
redelijkerwijze kan worden verwacht dat
de gevolgen der duurte meer draaglijk zul
len worden voor de leden, onbeproefd mo
gen laten, bevelen de volgende maatregelen
aan:
le. Door de vakorganisaties wordt
onder verwijzing naar bovenbedoeld rap
port overal, waar dit mogelijk is,
krachtige actie gevoerd, hetzij vqor loons-
verhooging, hetzij voor handhaving der
tegenwoordige loonregeling.
2e. Door de vakvereenigingen resp.
de besturenbonden of de plaatselijke in
stanties wordt zoo krachtdadig moge
lijk gestreefd, zoo noodig met behulp der
plaatselijke overheid, naar grootere cen
tralisatie bij de melkbezorging om daar
door de distributiekosten en bijgevolg dc
melkprijzen te drukken.
3e. Door de vakvereenigingen of plaat
selijke instanties wordt de totstandko
ming der coöperaties, ten doel 'hebben
de de distributie der eerst noodige le
vensbehoeften, krachtig bevorderd.
4e. Door de vakvereeniging of plaat
selijke instanties worden, waar oprichting
van coöperaties niet mogelijk is, voor de
aanschaffing van wintervoorraad bijv. van
steenkolen en aardappelen of andere ver-
bruiksartikelen, speciale comité's ge
vormd.
5e. Door de centrale plaatselijke instan
ties wordt de tusschenkomst der gemeen
tebesturen ingeroepen tot het treffen van
maatregelen om eventueel ongemotiveer
de prijsstijging tegen te gaan. indien aan
wijsbare gevallen van misbruik bij de
prijsbepaling kunnen worden geconsta
teerd of indien anderszins door bemoei
ing der gemeentelijke overheid prijsda
ling kan worden bevorderd.
6e. Door dc Regeering worden in vcr-
- aeJrof-
fen tot verlaging der vrachtprijzen bij het
vervoer per spoor, bijv. door invoering
van goedkoopere speciale tarieven voor
steenkolen, aardappelen, groenten, enz.
7e. Door de Regeering worden verder
die maatregelen toegepast in overleg
met belanghebbenden welke tenge
volge kunnen hebben, dat' het prijsniveau
van verschillende artikelen in overeen
stemming is met de financieele draag»
krach! der arbeidende bevolking.
Zondag werd te Zwolle een vergadering
gehouden van de clubs St. Michaël, groep
II, omvattende de clubs uit Friesland,
Groningen, Drenthe, Averijssel, Gelder
land en Utrecht. Door een afgevaardigde
uit Nijmegen werden uitvoerig de redenen
uiteengezet, waarom men aldaar had be
sloten met een eigen lijst uit te komen.
Na uitvoerige besprekingen werd het
voorstel om met eigen lijsten uit te komen
in stemming gebracht, doch verworpen.
Besloten werd, om gebruik tc maken van
het middel, dat het kiesreglementvan den
Bond van R. K. Rijkskieskrinfortlanisati.es
biedt om candidaten op het Politiek Ad
vies ingeschoven te krijgen.
Als zoodanig werd besloten te trachten
voor de vorengenoemde provincies do can-
didatuur van den heer Conijn ingeschoven
te krijgen.
In de Zaterdagmiddag onder leiding
van den heer Steemers, uit Zutphen, tc Nij
megen gehouden vergadering van den bond
van R.K. Kiesvereenigingen in Gelderland,
zijn stemmen opegaan tegen het plaatsen
van baron Van Wijnbergen als no. 1 op
het politiek advies voor Gelderland en voor
het aanwenden van pogingen, dit nog onge
daan te maken. Voorgesteld werd, vóór 20
April bij bijzondere stemming bndcr de le
den nog te doen uitmaken, of wijziging van
hel advies noodzakelijk moet worden ge
acht, doch dc voorzitter zag geen kans,
langs wettelijken weg die stemming tc doen
plaats hebben nog vóór 26 dezer.
Een afgevaardigde uit den kring Gelder
land naar de commissie-vergadering voor
het vaststellen van het politiek advies deel
de mee. dat hij had aangeraden, den heer
Van Wijnbergen niet no. 1 te plaatsen, en
dat de andere Geldersche afgevaardigden
het met hem in kwestie-Van Wijnbergen
eens waren.
Op voorstel van het bestuur werd beslo
ten, den heer Van Wijnbergen te vragen,
in een bondsvergadering zich nader te ver
klaren omtrent de bedoeling van zijn woor
den, uitgesproken in een rede te Lichte-
voorde, dat aan Gelderland niet de eersto
prijs kon worden toegekend.
Ifet Tweede Kamerlid, mcj. Meyer, richtte
tot der, minister van Justitie de volgende
schriftelijke vragen:
Is het den Minister bekend, dat aan be
delaars, landloopers en souteneurs, die in
het Huis van Bewaring zijn gedetineerd,
slechts eenmaal per dag een half uur bewe
ging in de open lucht wordt toegestaan, in
tegenstelling met de andere gedetineerden,
die tweemaal per dag een half uur gelucnt
worden?
Is dc Minister bereid, de redenen mede te
deelen, welke tot zulk onderscheid in de
toepassing van genoemden hygiënischeo
maatregel hebben geleid, en acht hij hand
having dier ongelijke toepassing noodzake
lijk?
De belangstelling van het groote publiek
is deze week verplaatst van de Kamer naar
het eerbiedwaardige gebouw, waar de Senaat
zetelt.
Hoewel de wijsheid en ook de bezadigd
heid met de jaren plegen te komen en dit
hooge college ons derhalve tooneelen zal be
sparen waaraan de Kamer ons gewend heeft,
zal de gloed bij de debatten er ditmaal niet
ontbreken. De begrooting 1925 zal door de
senatoren vermoedelijk dusdanig gewijzigd
naar het „Palais Bourbon" worden terugge
zonden, dat de linkerzijde moeite zal hebben
het naar haar inzicht verminkte, nap dat der
rechterzijde verbeterde product, nog als het
hare te erkennen. De aangebrachte bezuini
gingen, het verzet tegen maatregelen waar
door belastingontduikers zelfs met gevange
nisstraf worden bedreigd, de verplichting
op te geven wat men in het buitenland bezit
zijn slechts enkele punten die de gemoede
ren in opstand zullen brengen en met span
ning dien uitslag der besprekingen doen te
gemoet zien. Maar het zijn niet vooral deze
financieele vraagstukken waarover in den
Senaat de strijd zal'loopen. Want het is een
ieder jaar terugkeerend verschijnsel dat de
Senaat niet geheel accoord gaat met de be
sluiten door de Kamer genomen. Ingesteld
als bolwerk tegen al te revolutionnaire maat
regelen, behoudend van karakter uit den
aard van zijn leeftijd en ondervinding, pleegt
de Senaat meestal te beknibbelen op uitga
ven voor sociale doeleinden.
Het gevolg is een heen en weer praten tus
schen Kamer en Senaat, waaruit dan al spoe
dig een overeenstemming te voorschijn
reedt. Beiden doen een beetje water in hun
wfjn en de zaak is gezond.
Vermoedelijk zal ook ditmaal voor de fi
nancieele punten een dergelijke middenweg
wel worden gevonden, al wordt door een deel
der linkerzijde er op aangestuurd in niets
toe te geven, zelfs niet te dulden dat enkele
bijzondere twistappels tijdelijk worden ter
zijde gelegd, met andere woorden dat eenige
artikelen van de begrooting worden los ge
maakt, om na een hernieuwd onderzoek, af
zonderlijk te worden behandeld...
Een moeilijker punt is het behoud van het
gezantschap bij den H. Stoel, waartoe de
meerderheid van den Senaat schijnt beslo
ten. Het woordje „schijnt" is niet misplaatst
want voor de beslissing is geyallen zou men
verkeerd doen „victorie te kraaien."
De Senaat is, hoewel minder uitgesproken
dan de Kamer, niettemin in wezen anti-cla—
ricaal en telt voor het meerendeel aanhangers
van de Regeeringspartijen. Het stellen van
de vertrouwenskwestie door Herriot zou het
denkbaar maken dat enkelen op het laatste
oogenblik terugkrabbelen en liever Rome den
rug toekeeren dan de Regeering te doen val
len. Voor een crisis schrikken zelfs de vurige
voorstanders van een pauselijk gezantschap
op dit co 'enblik t rug. En deze zal noodwen
dig ontstaan indien de Senaat de Regee
ring het vertrouwen ontzegt en de Kamer
haar met een groote meerderheid steunt.
Wist men ter rechterzijde aan wien als op
volger van Herriot de Regeermacht over te
dragen, de voetangels en klemmen van een
conflict zouden niet zoo talrijk zijn. Dit is
echter niet het geval. Het oogenbiik is nog
niet gekomen voor een overgangsministerie,
Hërriots roem is nog niet voldoende ge
taand en de steun der socialisten is nog on
verzwakt. Een juiste oplossing zou zijn in
geval van tegenstrijdigheid tusschen de bei-
36.
EEN EN TWINTIGSTE HOOFDSfUK.
Uit de val!
Het was moeilijk na te gaan op welk mid
del kapitein Hollander peinsde, toen hij aan
Peggy Willoughby verklaarde, dat hij meen
de in staat te zijn Max Hamilton te bevrij
den. Doch hij was zes en dertig uren na
zijn ontmoeting met haar nauwelijks te
Trier, of daar had een andere ontmoeting
plaats, waaruit duidelijk genoeg bleek, dat
hij in 't geheel geen bepaald plan had. De
ontmoeting had plaats in dezelfde zijstraat,
waarin Max tevergeefs naar Bertha Schmidt
had omgezien, en de persoon, welke Hollan
der daar ontmoette, was diezelfde Bertha
Schmidt. Ieder, die deze beiden daar had
zien staan, zou aanstonds de overtuiging
nebben gekregeff, dat zij elkaar niet vreemd
waren, ofschoon de toorn, dien hij tegenover
haar aanslo.eg, veeleer die was van een hoo-
ger- tegenover een lager-geplaatste. De ont
moeting was ook niet een toevallige.
„Je hebt me willen spreken, Bertha," zei-
de hij tot haar. „Ik heb je boodschap ont-
de colleges, de Kamer te ontbinden en de kie
zers uitspraak te laten doen.
Hoewel hierop door enkelen flauwtjes is
gezinspeeld en Kamerontbinding theoretisch
mogelijk is door den president van de Repu
bliek, zal men hiertoe praktisch niet over
gaan. De ondervinding eens daarbij opgedaan
is slecht bekomen en de meesten zijn al te
zeer gehecht aan hun zetel om in die richting
te stuwen. Geen wonder dus dat men naar
een ander middel zoekt een conflict te voor
komen, waaruit het moeilijk zou zijn een uit
weg te vinden. Het meest doeltreffend zou
zijn de behandeling van het gezantschap uit
de begrooting te lichten en tot later, het al
lerbest „ad calendas Graecas" uit te stellen.
Meerdere radicalen gevoelen wel iets daar
voor, en Herriot zou wellicht geneigd zijn
hun het oor te leenen, als niet de „Quotidien"
met een socialistischen stok achter de deur
de wacht hield. En hoe de minister
president zich meer door de socialisten dan
door de radicalen laat leiden, is slechts al te
duidelijk.
Heel veel zal daar dus niet van komen.
Een lapmiddel zal zijn den voorzitter van den
ministerraad de vertrouwenskwestie niet
te dom stellen na de eerste behandeling in
den :naat en af te wachten hoe de Kamer
op tlie gewijzigde begrooting zal reageeren.
„Tijd gewonnen, veel gewonnen" is daarbij
het leidend advies. Men zou dan in ieder ge
val de aanstaande verkiezingen voor den ge
meenteraad in geheel Frankrijk niet behoeven
te gemoet te gaan '(zij vinden begin Mei
plaats) in een crisistoestand. Een nog niet
goedgekeurde begrooting, terwijl reeds een
derde van het jaar is verstreken, is wel geen
benijdenswaardige verkiezingsleuze maar toch
altijd beter dan een onoplosbare Regeerings-
crisis.
Wij voor ons gelooven dat de heele zaak
met een sisser zal afloopen. Er is te veel bij
voorbaat gesproken over een komend conflict
om dit werkelijk te verwachten.
Zeker, in Frankrijk gebeuren dergelijke
dingen altijd onverwachts. Hoe dan de op
lossing zal zijn, valt moeilijker te voorspellen.
De besprekingen in den Senaat zijn begon
nen en ons geduld zal derhalve niet al te
lang op de proef worden gesteld. Wagen
wij ons niettemin aan een voorspelling dan
is het deze, dat, hoe dan ook, de Pauselijke
nuntius nog lang niet weg is uit Parijs en dat
de Fransche gezant bij het Vaticaan voor
eerst zijn koffers nog niet behoeft te pakken
Het kan zijn dat de wensch de vader is van
onze gedachten, maar toch gelooven wij dat
er redenen genoeg zijn te veronderstellen dat
de tegenwoordige Regeering huiverig is de
Katholieken door een verbreken der banden
njet Rome verder in het harnas te jagen. Dat
zij hun tanden laten zien is niet zonder uit
werking gebleven de omvang der manifes
taties in geheel het land doet begrijpen dat
niet langer met de macht der Katholieken in
Frankrijk valt te spotten.
Hoe het zij, aller oog is deze dagen het eerst
gericht op den Senaat, een college, waarvan
sommigen sedert jaren de overbodigheid be
pleiten, maar dat in geen land door de rechter
zijde zoo slecht gemist kan worden als hier.
Een oude juffrouw in sommige gevallen,
als men wil, maar springlevend en bestand
zelfs tegen de felle campagne thans tegen haar
gevoerd.
Parijs, 1 April 1925.
vangen. Wie heeft je gezegd, dat ik vandaag
hier kwam?"
„Mijn broer Herman; hij had het gehoord
en hij vertelde het me, omdat hij wist, dat
ik u iets te vragen had." Zij sprak op oen
toon van onderdanigheid, doch ernstig en
haar oogen keken hem aan met smeekenden
blik.
„Wat is er?" vroeg hij kortaf. „Het moest
we! heel belangrijk zijn, dat er zoo'n haast
bij is," ging hij voort.
„Het is ook heel belangrijk voor mij,"
zeide zij, hem schuchter aanziende.
„Voor den dag er mee," sprak hij op be
velenden toon.
„Er is hier een Engelschman als spion ge
arresteerd en gevangen gezet
„Wat moet dat beteekenen, Bertha?" viel
Hollander haar in de rede, haar met door
dringenden blik aanziende. „Wat heb jij. met
hem uit te staan?"
„Jk bedoel Maxwel Hamilton," antwoord
de zij. „Hij is, zooals u weet, gearresteerd
als spion en zit in de gevangenis."
„Wat heb je met hem uit te staan?" vroeg
hij weer, zijn voorhoofd fronsende. „Wat
gaat jou dat aan, Bertha?"
„Hij heeft het kind het leven gered," zeide
zij met een stem, die trilde van ontroering;
„hij heeft kleinen Fritz gered van 'n wissen
dood,"
„Is dat inderdaad zoo?" riep Hollander
uit. „Hoe dan?"
Zij deed hem het verhaal van de redding.
Fritz was op het punt door den autorao-
slag zal zich nog wel eenige dagen laten
I wachten. Voorloopig moeten we het doen
met een algemeenen indruk op grond van de
aanvankelijk vastgestelde cijfers. En in de
verschillende berichten is er dan wel eenige
afwijking. Alle berichtgevers stemmen ech
ter hierin overeen, dat de liberalen gisteren
duchtig klop hebben gehad.
De socialisten in de eerste plaats schijnen
op deze conservatief-gezinde en anti-Vlaam-
sche partij te hebben gewonnen, maar ook
de katholieken schijnen hier en daar te haren
koste te zijn vooruit gegaan.
Wat de frontpartij betreft, schijnen de
uitslagen in Antwerpen blijkbaar aan de
verwachtingen niet te hebben beantwoord,
maar op het Vlaamsche platteland heeft ze
wel succes gehad, zoodat het mogelijk is
dat ze eenigszins versterkt in de Kamer zal
terugkeeren.
Geen der partijen is er in geslaagd een
zelfstandige meerderheid te behalen. De
katholieken partij behoudt de sterkste fractie
in de Kamer, maar de socialisten versterken
er door eenige zetelwinst hun positie,
Een coalitieregeering zal dus toch weer
noodig zijn. Bij de onzekerheid, die nog om
trent de definitieve resultaten der verkie
zingen bestaat, zijn voorspellingen echter
uit den booze.
Het eiland Rhodes.
Na de ratificatie van het Verdrag van
Lausanne dient het eiland Rhodes als Ita-
liaansch grondgebied te worden beschouwd.
Het aftreden van den Ita-
liaanschën minister van
oorlog.
Aan het aftreden van den minister van
oorlog, generaal de Giorgio zijn eenige bewo
gen zittingen in den Senaat voorafgegaan,
welke met de verwerping van het wetsont
werp inzake de legerhervorming zijn ge
ëindigd.
Het was te voorzien dat het ontwerp zou
worden verworpen, daar de oppositie van
meet af aan zeer krachtig was, voornamelijk
van de zijde der generaals, die een actief
aandeel in den oorlog hebben genomen. Zoo
verzekerden o.a. de maarschalken Cadorna
en Diaz en generaal Giardino dat zij, ofschoon
zij in donkerste uren van den oorlog
niet de minste ontroering hadden getoond,
thans beefden van vrees bij de gedachte
dat het wetsontwerp zou worden aangeno
men.
Mussolini trachtte het nog te redden door
zelf in het debat in te grijpen. Hij wees op
„het onvermijdelijke van oorlogen in de toe
komst" en sprak van den oorlogszuchtige
paraatheid der verschillende mogendheden,
welke het noodig maakt, dat Italië gereed
is. Mussolini verklaarde, dat de regeering
niet geneigd was het ontwerp geheel te laten
varen, maar er wel een amendement aan te
willen toevoegen, waarbij eep minimum
sterkte van het leger gewaarborgd wordt.
Hij verzocht daarom den Senaat de regee
ring gelegenheid te geven het ontwerp in
dien zin te wijzigen en haar eveneens tijd te
gunnen voor de internationale onderhande
lingen over een veiligheidspact, dat stellig
van invloed op de kwestie der bewapening
zou zijn.
De minister van oorlog legde er nog den
nadruk op, dat zijn ontwerp slechts voorzag
in een doeltreffender mobilisatie en bewa
pening der strijdmacht en niet in een ver
meerdering der te mobiliseeren strijdkrach
ten, zooals Cadorna voorstelde.
Daar het amendement in hoofdzaak het
zelfde is als datgene wat de Senaatscommis
sie voor buitenlandsche zaken destijds had
voorgesteld, doch toen door de regeering
was afgewezen, besloot de minister van oor
log af te treden om een collectief ontslag der
regeering te vermijden.
De verhouding van En-
geland tot Rusland.
De „Daily Mail" verneemt, dat er wederom
niet-officieele stappen zijn gedaan door de
sovjetregeering, teneinde een vollediger er
kenning vap Rusland door Britannië te ver
krijgen en aat de Britsche regeering zich ge
neigd toont het denkbeeld te overwegen.
Voor het geval de Russen wederom een lee
ning willen trachten te verkrijgen, heeft de
regeering naar het schijnt hiertegen geen be
zwaar, hoewel zij duidelijk te verstaan heeft
gegeven, dat er geen regeeringswaarborg aan
kan verbonden worden.
Een schietpartij te Ostrau.
De afdeeling der mijnwerkers en die der
metaalbewerkers van het intern, vakvereeni-
gingsverbond hadden voor hedenmorgen in
het heele district ca. 40 openbare vergaderin
gen aangekondigd. Geen dezer ging door,
daar de arbeiders, ten getale van 12.000, op
één enkel punt bijeenkwamen. Den gen
darmerie dreef de menigte zonder incidenten
uiteen, doch ca. 2000 man begaven zich naar
de grens van de stad.
Plotseling werden uit deze menigte vijf
tien schoten op de gendarmerie gelost, welke
daarop, eveneens van de wapens gebruik
maakte, twee personen doodde en eenigen
kwetste. Van de gendarmen werden drie
wachtmeesters gewond.
De afgevaardigde Koutny, die zich onder
de menigte bevond, werd wegens opruiing
gearresteerd en na de vaststelling zijner iden
titeit weer op vrije voeten gesteld.
De onderdrukking van den
opstand der Koerden.
De gunstige operaties tegen de Koerdistan-
sche rebellen duren voort. De Turken heb
ben belangrijke centra bezet o.a. een resi
dentie van Sjeek Said, den leider der op
standelingen.
Treedt sir Herbert af?
De „Daily Telegraph" verneemt, dat sir
Herbert Samuel niet opnieuw in aanmerking
wenscht te komen voor het ambt van hoo
gen commissaris van Palestina. Als zijn op
volger wordt genoemd Sir Matthew Na
than, oud-gouverneur van Hongkong en
Natal.
De opstand der Reho-
boths onderdrukt.
Uit Windhoek wordt geseind, dat de op
stand der Rehoboths zonder bloedvergieten
is onderdrukt, daar de stam der Rehoboths
zich onvoorwaardelijk heeft overgegeven.
I biel overreden te worden," zeide zij ten
I slotte, „ik riep hem zoo luid, als ik kon,
maar hij bleef onbeweeglijk staan ik
denk, dat hij zich het gevaar niet bewust
was; ik dacht niet anders, of ik zou hem
voor altijd moeten verliezen en dat pas een
dag na hem teruggezien te hebben sinds dat
verblijf al die jaren te Londen! Ik verkeerde
als in doodstrijd, want ik kon niets doen om
hem te helpen. En toen sprong plotseling die
slanke, donkere Engelschman van het trot
toir op hem toe, rukte hem weg van het
midden van de straat, en bracht zichzelf en
Fritz geen secorde te vroeg! in veilig
heid.
Het was een prachtige daad van den En
gelschman, waht ook hij zelf verkeerde in
het grooste gevaar. Terwille van het kind
moet gij zien te bewerken, dat de Engelsch
man op vrije voeten wordt gesteld.
Flollander zeide niets, doch zijn gelaat ver
somberde.
„Omdat hij het kind van den dood gered
heeft," drong zij op smeekenden toon aan.
Zijn gelaat werd steeds somberder.
„En was dat nu de reden, waarom je me
wilde spreken" vroeg hij ongeduldig, wre
velig.
„Ja, hij heeft het leven van het kind ge
red Als gij wilt, kunt gij hem vrij krijgen
Hij is geen spion; hij is, zooals gij heel goed
weet, journalist. Zeg hun dat," voegde zij er
geheimzinnig bij, „en hij zal op vrije voeten
worden gesteld.'
De ernst van haar stemming had haar
langzamerhand luider doen spreken.
„Stil," zeide hij barsch; „spreek niet zoo
luide Maar je verbist je, Bertha; ik kan
niets voor hem doen.'
.Niets?!" riep zij op een toon van protest.
„Neen, in 't geheel niets," zeide hij kortaf.
„Dat is niet waar," antwoordde zij met
eenige vrijmoedigheid, „Gij kunt veel doen!
Denk er aan, dat hij het leven van het kind
gered heeft," drong zij opnieuw aan. „Ik hen
hom het behoud van dat leven verschuldigd
en gij zijt mij iets verschuldigd! Gij hebt
maar één woord te spreken en hij komt aan
stonds uit de gevangenis.
Hollander keek haar dreigend aan.
„Er zijn sommige dingen, die ik niet doen
kan,' zeide hij zachtjes.
„Maar dit kunt gij wel," zeide zij, met be
slistheid volhoudende.
Hij keek haar opnieuw aan; plotseling be
gon hij te lachen.
„Misschien, Bertfya," zeide hij, „misschien
is het mogelijk; ik zal zien, wat ik voor
dezen Engelschman, die kleinen Fritz gered
heeft, doen kan. Maar als ik nu bemerk, dat
het niet mogelijk is iets te doen?"
„Dat zult ge zeker niet bemerken."
Hij schudde zijn hoofd, nog altijd lachen
de.
„Ik kan niet alles, maar ik zal mijn bést
deen."
„Is dat een belofte?"
„Ja," antwoordde hij; „maar de vervulling
ervan moet gij aan mij overlaten bp een tijd,
die mij daartoe geschikt voorkomt, Bertha!"
En hij keerde zich om en ging heen.
„Waarom nu niet?" vroeg zij, hem volgen
de
„Zwijg!" riep Hollander op gebiedenden
toon. „Genoeg!" en hij bracht haar met dc
hand een afscheidsgroet.
Sprakeloos stond zij hem na le kijken cn
in haar oogen was de grootste teleurstelling
te lezen.
„Hij is niet van plan dezen Engelschman
te helpen," dacht zij bij zich zelve. „ITij is
geen vriend van hem; hij hoopt, dat hij in
de gevangenis blijven zal dat is het."
Een eindje de straat ingaande, in de tegen
overgestelde richting van Hollander, kwam
zij aan een portiek, waar zij bleef staan.
„Hij is den Engelschman vijandig gezind,"
redeneerde zij verder. „Waarom?" Zij stond
een oogenblik in gedachten, trachtte tever
geefs deze vraag Le beantwoorden, en maak
te een beweging van wrevel.
„Ik heb den Engelschman gewaarschuwd
ik wist, dat er iets tegen hem ondernomen
werd en ik zou er mij niet aan hebben laten
gelegen liggen, indien het niet was vanwege
het gebeurde met Fritz. Nu moet iiij gered
worden, (k moet Herman spreken." En zij
opende de deur. „Wij moeten hem vannacht
redden, tk moet mijn schuld betalen
Max Hamilton, de „Engelschman", die nog
altijd opgesloten zat in het vertrekje met ge
traliede vensters, waarheen hij gebracht was
in den nacht van zijn arrestatie, had Bertha
Schmidt niet vergeten; integendeel, hij had
veel aan haar gedacht. Van haar kant was
het eerste lichtschijnseltje gekomen in de
duistere geheimen, die den moord op Sylvia
Chase omhulden. De vrouw was dienstbode
geweest bij Sylvia -dat was zoo, maar zij
moest veel meer dan dienstbode geweest
zijn, want door haar waarschuwing had zij
hem bewezen, dat zij veel meer wist dan een
gewone dienstbode kon hebben geweten.
Alles wel overwegende, kwam hij nu tut
de voor hem zoo goed als zekere conclusie,
dat Bertha Schmidt in verbinding gestaan
had met den geheimen Duitschen dienst -
met den spionnagedienst in Engeland; nij
twijfelde er nu ook nauwelijks meer aan. dat
Sylvia Chase eveneens aan dien dienst ver
bonden was geweest, en dat dit de bron was,
waaruit zij dat gedeelte van haar inkomen
kreeg, waarover zooveel duisternis hing. Hij
was tot die conclusie slechts geleidelijk en
schier zijns ondanks gekomen, want het
stuitte hem tegen de borst te moeten den
ken, dat een Engelsche vrouw zulk éen rol
zou hebben gespeeld.
Maar daar waren andere dingen, die zijn
geest nog levendiger bezig hielden geduren
de lange, laugzaam-voorbijkruipendc, een
tonige en vervelende dagen van zijn gevan
genschap. Eerst had hij hoop spoedig te zul
len worden vrijgelaten, doch deze hoop liet
hij weldra varen. Wat hem het pijnlijkst viel
was het gemis van cenig nieuws van de bui
tenwereld.
(Wordt vervolgd.)
De positie van het Fran
sche kabinet.
De politieke toestand in Frankrijk is nog
zeer onzeker. De verkiezing van Millerand
ds senator, hoezeer ze dan ook kon worden
verwacht, omdat het reeds een rechtsche ze
tel was, die thans door Millerand wordt in
genomen, is toch ook wegens de persoonlijk
heid van den nieuwen senator een succes
voor rechts en een versterking van de oppo
sitie in den Senaat tegen Herriot.
Teekenend is thans zeker wel, dat aan
Herriot in het ministerie de leiding eenigs
zins schijnt te ontglippen. De nieuwe mi
nister van financiën, De Monzie, schijnt de
leiding in handen te nemen. Hij wil blijk
baar nog niet dadelijk tot de kapitaalsheffing
overgaan, die voor het ministerie wel eens
noodlottig zou kunnen worden. Het schijnt
thans plannen te maken om eerst door een
vrijwillige leening een rente perpétuelle
dan echter tegen matige rente het noodige
geld voor den staat los te maken, waarbij
dan echter de kapitaalsheffing als stok ach
ter de deur dienst zou doen, om door haar
dreiging de kapitaalbezitters tot vrijwillige
geldverschaffing aan te sporen.
Omtrent zijn nadere plannen bestaat, nog
geen zekerheid, nu officieel niets hieromtrent
bekend js.
Ondanks alles blijft de crisis in Frankrijk
dreigen en zeker is het, dat het prestige van
Herriot er in den laats ten tijd niet beter op
is geworden.
De nieuwe minister van financiën, De
Monzie, schijnt een zéér belangrijke rol in
het ministerie te gaan spelen. Zooals Herriot
in de moeilijke omstandigheden, waarin
hij zich door het heengaan van Clémentel
bevond, dadelijk zijn bemiddelingsvoorstel
inzake het Vatikaan aanvaardde, zoo schijnt
hij ook geneigd te zijn de financieele voor
stellen terstond tot de zijnen te maken al zal
dit nader moeten blijken uit den Kabinets
raad die gisteren is gehouden en den minis
terraad van heden.
De wijze waarop aldus De Monzie de lei
ding neemt en als redder in den nood op
treedt, geeft den tegenstanders van dit kabi
net aanleiding nog eens te betoogen dat Her
riot toch waarlijk als politieke figuur niet sterk
genoeg is, een meening, die versterkt wordt
door den pathetischen toon, gisteren door
hem te Fontainebleau aan geslagen. En de
oppositie ziet verder een omen in het feit
dat de premier sprak te Fontainebleau, waar
Napoleon afscheid nam van zijn troepen
toen hij voor goed heenging.
De begrooting in de Fran
sche kamers.
De Fransche Senaat heeft de beraadslaging
over de begrooting der nationale verdediging
voortgezet en de budgetten van oorlog en
luchtvaart aangenomen.
De Belgische verkiezingen
Omtrent den uitslag der Zaterdag in Bel
gië gehouden verkiezingen zijn nog geen be
paalde gegevens bekend. De officieele uit-
