Uit de Pers.
Binnenlandsch Nieuws.
Een moord in den
wereldoorlog.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Tweede Blad Woensdag 8 April 1925
WEELDE EN WEELDEBELASTING.
Het voornemen der Regeering om een
weeldebelasting in te voeren heeft meer
actualiteit gegeven aan de vraag, wat men
onder weelde heeft te verstaan.
De uitslag der algemeene verkiezingen in België. De Fransche mi
nister van Financiën licht zijn voorstellen toe.
Onder de Radio-berichten: Een door Brische financiers gewaarborgde
leening aan Rusland? In de Fransche Kamer wordt aan de vrouw kies
recht voor de gemeenteraden verleend.
Gem. buitenl. berichten.
AND
De toestand in de Engelsche
kolenindustrie.
Engelsche betrekkingen met
Rusland.
Algemeene verkiezingen
in België.
Een Fransch-Zwitsersch ver-
zoenings- en arbitrageverdrag.
Het vrouwenkiesrecht in de
Fransche Kamer aangenomen.
Het ongeluk in de mijn
Matthias Stinnes.
Het nut van de radio voor de
politie.
De candidatuur-P. v. d. Putt.
Middenstandscongres.
Het Advies van Prof. Veraart
Het 100-jarig bestaan van
het N.-H. Kanaal.
Het accoord met België.
Opheffing van een R. K. Opvoe
dingsgesticht.
Nederlandsche journalisten
naar Finland.
FEUILLETON.
Wat is weelde? vraagt de anti-rev. Rot
terdammer en het blad antwoordt:
Wij meenen haar te mogen betitelen als
het verbruik, dat boven het gewone, het
noodzakelijke uitgaat. Daarbij wordt dan
het noodzakelijke niet in zoo engen zin ge
nomen, da alleen de minimale levensnood-
druft er onder valt, maar wij laten ruimte
voor allerhande gemak-, dat in verschillen
de periodes en ook in de onderscheidene
standen onder de levensvereischten is op
genomen.
Een onbedriegelijke maatstaf voor de be
oordeeling van wat weelde is, wordt daar
mee iets geschonken en het is ondoenlijk
met mathematische preciesheid uit te wijzen
welk goederenverbruik wel en welk niet als
weelde is te betitelen. Weelde is een rela
tief begrip en nimmer mag dat element der
betrekkelijkheid uit het oog worden verlo
ren.
Elk volk en elk tijdvak houdt dat ver
bruik voor weelde, hetwelk het zelf ont-
beerlijk acht. Gestadig worden in der tijden
loop waren, wier benutting weleer groote
weelde was, tot zaken van noodzakelijk
gebruik gedegradeerd.
Als Xenopbon de redenen verhaalt, die
het Perzische rijk ten gronde moesten rich
ten, dan laat hij allen nadruk vallen op de
verwijfde weelde der Perzen, tot zoo be-
denkelijken omvang ontwikkeld, dat zij in
den winter niet alleen hoofd, romp en voe
ten bedekten, maar ook de vingeren met
handschoenen omgaven. Bij ons geschiedt
dit ook op den snik-heeten zomerdag.
Het klinkt ons vreemd in de ooren, wan
neer de geschiedschrijvers verhalen, dat in
de middeleeuwen een hemd een kostbaar
weeldeartikel was, dat vorsten elkaar bij
hooge gelegenheden ten geschenke gaven.
Nog in de 15e eeuw was de gemalin van
Karei VII de eenige Franchise, die meer dan
twee hemden bezat.
Tabak en sigaren worden thans vrij alge
meen onder de eischen van een mensch-
waardig bestaan gerekend. Voorheen gold
het rooken als verachtelijke weekelijkheid,
wier uitbanning zich de wetgever ten plicht
stelde. De Engelsche tabakswet, dateert van
1604; een Russische wet van 1634 stelt op
het rooken de doodstraf.
Een eigenaardige maatregel, welks doel
treffendheid aan onze spoorwegdirecties ter
overweging wordt aanbevolen tegen de
hardnekkige rookers, die zich in de niet-
rook-coupé's aan geen gebod willen storen,
werd in Turkije getroffen. Daar bepaalde
een wet van 1910, dat elk; die op rooken
betrapt werd tot straf de pijp door zijn
neus gestoken zou krijgen.
Barbaarscbe strafbepalingen tot de
doodstraf ioe waren ook langen tijd ter
gen het gebruik van koffie gericht. In Basel
was het gebruik van koffie tot 1709 verbo
den en mócht zij alleen in de apotheken als
medicijn verkocht worden.
Vooral uitheemsche artikelen konden als
verwijfde overdaad geen genade vinden. Ul-
rich von Huten richt een scherp tractaat
tegen de peper en met het „Pereat piper"
tot devies, roept hij over de pepergebruikers
de akeligste ziekten in.
Eveneens werd zeep onder min-gewensch
te weeldevoorwerpen gerangschikt. Thans
zijn er weinigen, die niet haar reinigende
kracht erkennen, al buigen zich nog immer
enkele groepen niet voor de waarheid van
de stelling door den scheikundige von Lie-
big verdedigd, dat de verhouding in het
zeepgebruik mee een aanwijzing is voor
den graad van beschaving en ontwikkeling.
Het verhaal zou kunnen worden voortge
zet, spiegels, tapijten, gordijnen, horloges,
klokken, kousen en zooveel meer behoorden
weleer tot de weeldeartikelen waarvan
slechts enkele bevoorrechten konden 'ge
nieten. Genoeg echter om te doen zien hoe
gewijzigde inzichten en oordeelvellingen
leidden tót een onvaste grensscheiding tus-
schen prijselijk en ongeoorloofd verbruik.
De resultaten der Bel
gische verkiezingen.
Het blijkt heel moeilijk een ietwat juisten
kijk te krijgen op de samenstelling van de
nieuwe Kamer. De opgegeven cijfers dienen
te worden gewijzigd. Volgens de allerlaatste
berichten zouden de socialisten slechts acht
of negen zetels winnen, de katholieken twee,
waarvan een nieuwe in de kantons Eupen en
Malmédy, de Frontpartij één of twee, ter
wijl een communist den vroegeren vertegen
woordiger der oud-strijders zou vervangen.
De nieuwe Kamer zou dus bestaan uit 82
katholieken, 77 of 78 socialisten, 22 of 23
liberalen, 5 of 6 Fronters, een katholiek en
een communist. Te Brussel zijn de liberalen
er het slechtst aan toe. Zij krijgen slechts vijf
en misschien zelfs niet meer dan vier candi-
daten er door. Max kreeg ongeveer 6000
voorkeurstemmen en wordt waarschijnlijk
verkozen.
Herman Teirlinck verkreeg er ondanks
de voorspiegelingen van het „Laatste Nieuws'
3325, minder dan den Vlaamsch-iiberalen
candidaat,. die in 1921 afzonderlijk optrad,
Forthomme, liberale minister van oorlog,
zou niet verkozen zijn, terwijl minister Mas-
son slechts herkozen zal zijn door de samen
voeging van de stemmen, die hij in zijn ar
rondissement heeft verkregen en die welke
een ander liberaal candidaat in het naburige
arrondissement teveel heeft.
De financieeele voorstel
len van de Monzie.
De nieuwe Fransche minister van finan
ciën heeft gisteren na de kabinetszitting,
waarin zijn voorstellen tot herstel van de fi-
nancieele crisis door het kabinet zijn goedge
keurd, een verklaring afgelegd voor de pers.
Hij deelde mede, dat zijn voorstel uit vijf
hoofdstukken bestaat. Het eerste hoofdstuk
betreft de uitgifte van vier milliard francs
bankpapier. De vier andere hoofdstukken
hebben betrekking op de vrijwillige kapi
taalsheffing van 10 te betalen in vijf jaar.
„Mijn plan," verklaarde De Monzie, „be
oogt de financieele moeilijkheden van Frank
rijk op te lossen met het maximum vrijheid
en het minimum bedrag. Ik ben besloten
hedenmiddag in de Commissie van Finan
ciën de waarheid te zeggen omtrent de Fran
sche financiën."
Voorts verklaarde hij, dat het kabinet
een verhooging van uitgifte der biljetten
van 41 tot 45 milliard francs heeft goedge
keurd. Deze verhooging zal worden terug
betaald, zoodra 10 van de vrijwillige hef
fing zal zijn ontvangen.
Officieel wordt medegedeeld, dat De Mon
zie hedenmiddag in de Kamer zal mëdedee-
len, dat van de toegestane verhoogde uitgifte
van vier milliard reeds anderhalf milliard
francs is uitgegeven.
De oppositiepartijen kwamen gistermid
dag bijeen om hun gedragslijn tegenover de
voorstellen van De Monzie vast te stellen.
De Monzie, de minister van financiën,
heeft gisteren in den loop van den avond zijn
financieel voorstel opgesteld, dat de minis
terraad zal hebben goed te keuren.
Nader kan worden medegedeeld, dat de
buitengewone vrijwillige bijdragen zich over
vijf jaar zullen uitstrekken. De belasting
betalers kunnen te dier zake een algemeene
verklaring teekenen, anders zullen zij wor
den belast naar verhouding van hun aan
gifte der inkomstenbelasting. Handelswis
sels zullen eveneens als betalingswijze wor
den aanvaard.
De inschrijvers zullen een rente ontvan
gen, welker percentage 4 of 3% heden
definitief zal worden vastgesteld. De op
brengst der bijdrage zal uitsluitend worden
gebruikt voor de amortisatie der schulden.
De annuleering van de stukken, die ter be
taling zijn afgegeven, zal het budget met
jaarlijks 600 millioen verminderen.
Millerand in den Senaat.
Maandag heeft oud-president Millerand
zijn intrede in den Senaat gedaan, waar hij
door zijn partijgenooten met vreugde is ont
vangen. Den avond te voren had hij in een
interview met Havas verklaard, dat hij thans
wederom politicus is geworden en niet lan
ger spreken, maar handelen wil.
In de Gambette-zaal van het Luxembourg
had de plechtige ontvangst van Millerand
door de groep der Republikeinsche Unie
plaats. De heer Chéron sprak hem geestdrif
tig toe, waarbij hij uiting gaf aan zijn gevoe
lens van eerbied jegens den oud-president
der republiek, die evenals zijn voorganger
Poincaré tot de Unie heeft willen toetreden.
's Middags, toen Millerand zijn plaats in
nam, werd hij van rechts en het centrum
luide toegejuicht. Bij uiterst links echter
gingen de kreten „renegaat op. Senator
Reboul legde zelfs namens de uiterste linker
zijde een verklaring af, waarin hij protes
teerde tegen deze betooging, die hij een ware
provocatie noemde.
De president achtte het noodig de lawaai
makers er aan te herinneren, dat zij de waar
digheid der vergadering hoog hadden te hou
den „Ik herinner u er aan, mijne heeren,
dat ge hier in den Senaat zijt".
Elfde internationale par
lementaire handelscon
ferentie te Rome.
Den 17en April zal te Rome de elfde in
ternationale parlementaire handelsconferen
tie worden gehouden. Zij zal tot den 20en
duren aan de orde zullen o.m. komen de
kosten van het levensonderhoud, internatio
nale credieten voor bevordering van den land
bouw in Europa, een internationale leening
voor de stabilisatie der wisselkoersen en
internationale bijeenkomsten zoowel be
treffende het reizigers- als het goederenver
voer. Naar de Britsche draadlooze dienst
meldt, zullen acht en twintig leden van het
handelscomité van het Lagerhuis deze confe
rentie bijwonen.
De Engelsche arbeids
wetgeving.
De arbeidswet, die oorspronkelijk het vol
gend jaar zou worden ingediend en volgens
de jongste regeeringsverklaring na Paschen
zal worden behandeld, bevat 140 artikelen,
waarvan het voornaamste gedeelte de wette
lijke consolideering van bestaande toestan
den geldt. Daarnaast zijn échter vele nieuwe
voorstellen, die tegenstand zullen uitlokken,
o.a. de bepaling, dat de 48-urige werkweek
voor vrouwen en kinderen zal gelden, terwijl
het vorige, van Henderson afkomstige ont
werp de werkweek ook voor mannen, in
overeenstemming met de overeenkomst Van
Washington, op 48 uur bepaalde.
Het bezoek van Balfour
aan Palestina.
De „Daily Telegraph" vat het fiasco van
de door de Arabieren geproclameerde school
staking in Palestina samen. Van de 212 re-
geeringsscholen staakten er slechts acht
stads- en vier dorpsscholen op 18 andere
stadsscholen staakten slechts een deel der
scholieren en in het geheel bleven er slechts
671 onderwijzers weg. De staking zou veel
grooter geweest zijn, indien de autoriteiten
niet zoo krachtig waren opgetreden en bij
het eerste begin van de staking de betrokken
scholen niet hadden gesloten en daardoor de
overige geïntimiteerd.
Omtrent Balfour's reis wordt gemeld
Onder luide toejuichingen vertrok Lord
Balfour uit Benjaminia. Het gezelschap be
klom den berg Karmel. Het bezocht het
Technische Instituut, dat een onderdeel is
van de Hebreeuwsche Universiteit van Jeru
zalem. Balfour werd geestdriftig ontvangen
door ongeveer 3000 Joden.
Daarna vertrok men naar Nazareth. On
derweg bezocht Balfour het dorp Balfouria,
dat naar hem genoemd is. De Amerikaan-
sche vlag woei van het stadhuis toen Hord
Balfour gisteren Balfouria met een bezoek
vereerde. Deze kolonie is nl. gesticht door
Amerikaansche Zionisten. De Ainerikaan-
sche consul, Heizer, bevond zich onder de
geestdriftige menigte, die Balfour bij zijn
aankomjst met een ovatie begroette. Een
groote optocht van Joodsche ruiters, Bedoe-
inen te paard en de Sjeiks van alle stam
men in het Jordaandal trok voorbij ter eere
van den Britschen Staatsman.
Zijn reis voortzettend kwam Balfour hier
na aan de Joodsche kolonies Balfouria en
Nahalal bezocht te hebben, waar hij harte
lijk werd ontvangen. De woordvoerder van
alle Joodsche kolonies bepleitte de nood
zakelijkheid van grootere faciliteiten voor
immigratie en van het beschikbaar stellen
van land voor nieuwe kolonisten.
In zijn antwoord voorspelde Balfour, dat
er een groote triomf zou worden toegevoegd
aan de beschaving door de pogingen om een
tehuis voor de Joden te vestigen.
EEN CONFERENTIE TUSSCHEN
RUSSISCHE EN ENGELSCHE VAK-
VEREENIGINGSLEIDERS.
Maandag is te Londen de conferentie be
gonnen tusschen Russische en Britsche vak-
vereenigingsleiders inzake de eenheid in de
vakbeweging. Daar zijn bijeen zeven leden
van den algemeenen raad van het Britsche
vakvereenigingscongres en zes vertegen
woordigers van het al-Russische vakvereeni
gingscongres. De officieele reden voor deze
conferentie is het bespreken van middelen
om de moeilijkheden uit den weg te ruimen
voor de aansluiting van het Russische vak
verenigingen bij het I.V.V. Naar men zich
herinnert, heeft het I.V.V. in Februari uit
gemaakt, dat de Russische Vakvereenigin-
gen zich eerst moesten aanmelden voor het
lidmaatschap van deze vakvereenigings-in-
ternationale. Het optreden der Britsche vak-1 land niet aan de conferentie heeft deelgeno-
vereemgingsmannen die te Amsterdam
tegen het daar gevallen besluit waren, doch
een onvoorwaardelijke conferentie met de
Russen voorstelden gaat buiten het I.V.V.
om en wordt aan die zijde dan ook met leede
oogen aangezien.
WEDEROM EEN SPOORWEG
ONGELUK IN FRANKRIJK.
Het vijfde spoorwegongeval binnen enke
le weken heeft eergisteren bij het station
Chalons-sur-Marne plaats gehad. Een pas-
sagierstrein op weg naar Reims is op een lo
comotief geloopen, die ten gevolge van een
verkeerden wisselstand op de lijn stond. De
machinist, zoowel als de stoker van de stil
staande locomotief werden gedood. Van den
passagierstrein werden zeven personen ge
wond.
DE CONFERENTIE TE RIGA.
Wij hebben melding gemaakt van het wan
trouwen, dat in Russische kringen is gewekt
door een te Riga gehouden conferentie van
Baltische staten, naar het heette gericht tegen
Duitschland en Rusland.
De Poolsche minister van buitenl. zaken
heeft naar aanleiding daarvan verklaard, dat
de besprekingen der generale staven te Riga
uitsluitend quaesties in verband met de le-
gerbegrootingen ingevolge de door den Vol
kenbond voorgeschreven bepalingen be
troffen.
Volgens de „Iswestia" is deze verklaring
onjuist. Dit blijkt reeds uit het feit, dat Fin-
men, terwijl Roemenië wèl vertegenwoor
digd was, zegt het blad, dat de bijeenkomst
in verband brengt met de jongste reizen van
den Estlandschen en den Poolschen minister
van buitenlandsche zaken naar Parijs, wel
ker doel zou zijn geweest de goedkeuring der
leidende Fransche kringen tot het houden
der conferentie te verkrijgen. De „Iswestia"
herhaalt met nadruk, dat de bijeenkomst zich
heeft beziggehouden met de voorbereiding
van een militair verbond tusschen Polen,
Estland en Letland tegen Sovjet7Rusland en
Duitschland. Een bericht uit Helsingfors
meldde, dat behalve de genoemde landen
ook Roemenië tot dit verbond wilde toe
treden.
CHAMBERLAIN'S MEENING OVER
DEN INTERNATIONALEN TOESTAND
In een hier gehouden rede verklaarde Aus
ten Chamberlain, dat het niet mogelijk was
zich in internationale conferenties te bewe
gen, zonder te bemerken, dat er, al was
de vrede zes jaar geleden geteekend,
zelfs op dit oogenblik nog geen
atmosfeer van vrede bestond. In Europa
heerscht vrees, dat de oorlog opnieuw zal
uitbreken, al was het misschien niet in dezen
tijd, en indien er in de internationale sfeer
geen vertrouwen en veiligheid konden wor
den gegrondvest, zou Europa, wellicht lang
zaam maar toch zeker, de richting uitgaan
naar een nieuwe catastrofe.
De „Daily Mail" berekent, dat in den
loop der laatste drie maanden, voorname
lijk tengevolge van de Duitsche concurren
tie, 120 kolenmijnen in Engeland, waar 20.000
arbeiders werkzaam waren, moesten worden
gesloten. De kolenproductie bedroeg gedu
rende deze drie maanden 5 millioen ton
minder dan in dezelfde periodp van het
vorige jaar.
De „Evening Standard" en andere Engel
sche bladen vernemen, dat Rakowski na een
afwezigheid van drie maanden te Londen is
teruggekeerd, nadat hij, tegelijk met de an
dere voornaamste Russische vertegenwoor
digers in het buitenland, te Moskou met zijn
regeering heeft geconfereerd. De regeering
te Moskou zou thans besloten zijn, tegen
over de „kapitalistische" regeeringen een
andere politiek te volgen en in verband
hiermede werden, zoowel aan Rakowski als
aan Krassin, die naar Parijs terugkeerde,
nieuwe instructies meegegeven. De Sovjet-
regeering wil trachten nieuwe ieeningen in
het buitenland te plaatsen en Rakowski 20U
reeds voorbereidingen hebben getroffen om
een dergelijke leening in Engeland te plaat
sen. De bladen vernemen, dat de Britsche
regeering er niet aan denkt, deze leening te
garandeeren, maar dal zij er geen bezwaar
tegen heeft, wanneer de Britsche financiers
op eigen risico een dergelijke leening willen
toestaan.
Volgens de laatste berichten zou de uit
slag d er verkiezingen aldus zijn: Gekozen
78 katholieken, 77 socialisten, 24 liberalen,
5 leden der frontpartij, 2 communisten, 1
volgeling van Daens; in het geheel 187 le
den. Forthomme is niet gekozen.
Op 6 April is te Parijs het Fransch-Zwit
sersch verzoenings- en arbitrage-verdrag
geteekend ter vervanging van het verdrag zwaargewonden "verkeeren in levonsgevaar.
van 1904. Het nieuwe verdrag beteekent
een grooten vooruitgang, omdat thans ook
de conflicten, die de nationale eer, onaf
hankelijkheid of levensbelangen der partijen
raken, aan een bij het verdrag voorge
schreven procedure worden onderworpen
hetgeen volgens het verdrag van 1904 niet
geschiedde. De geschillen worden eerst
voor een permanente verzoenings-commissie
gebracht, die uit vijf leden bestaat, waarvan
er twee door partijen zelf worden gekozen,
terwijl deze twee leden de drie overige aan
wijzen. Deze commissie zal hoogstens zes
maanden tijd hebben om een oplossing te
vinden. Lukt dit niet, dan wordt het geschil
verwezen of naar het internationale Hof
van Justitie, v/anneer het geschil een juri
disch karakter heeft, of naar een voor ieder
geval te kiezen arbitrale rechtbank, wari
neer het geen juridisch geschil betreft.
De arbitrale rechtbank zal op dezelfd,
wijze worden samengesteld als de perma
nente verzoenings-commissie. Kunnen par
tijen dat niet eens vyorden over de samen
stelling der verzoeningscommissie of der aP-
bitrale rechtbank, dan wordtde Koningin
der Nederlanden uitgenoodigd de leden der
commissie of de arbiters te beroemen.
Het internationaal gerechtshof beslist
over de geschillen betreffende de toepas
sing if an dit verdrag en eveneens over de
competentie van het Hof zelf, wanneer die
wordt betwist. Dit verdrag is een groote
stap vooruit, omdat elke oorlog tusschen
beide landen thans onmogelijk wordt ge
maakt.
Zwitserland heeft reeds soortgelijke ver
dragen gesloten met zijn overige buren,
Italië, Oostenrijk, Duitschland en ook met
Polen.
De Fransche Kamer heeft het wetsont
werp, waarbij aan de vrouw het actieve
en passieve kiesrecht voor de gemeentera
den wordt verleend, aangenomen.
Een Wolff-bericht uit Berlijn meldt, dat
volgens officieele opgave het aantal dooden
bij het ongeluk in de mijn Matthias Stinnes
tot twaalf is gestegen. Nog twee a drie
De Resb. heeft het oordeel van den Haag-
schen hoofdcommissaris van politie, den
heer van 't Sant gevraagd ovfer de reeds ge
publiceerde plannen voor een politie-radio-
omroep in ons land.
De heer van 't Sant bleek geen voorstan
der van dit instituut te zijn en wel vooral
om deze reden:
Wanneer van den radio-omroep voor po-
litie-doeleinden gebruik gemaakt zal wor
den, dan zal altijd nog precies hetzelfde ge
daan moeten worden, als vroeger ook ge
daan werd.
Immers: le. de geheimhouding gaat ge
heel verloren; een, code zou te ingewikkeld,
te tijdroovend en te onbetrouwbaar zijn;
2e. bij gebruikmaking van den radio-om-
rop heeft men geen enkele zekerheid dat
het bericht is ontvangen, daar waar zulks
noodzakelijk is. Ter meerdere garantie blijft
verzending van telegram of voeren van te
lefoongesprek noodzakelijk.
3e. geen enkele officier van justitie zal ge
noegen nemen met erspreiding van een
signalement per radio, zoodat geen enkele
commissaris, hulpofficier, met dat middel
gedekt is tegenover zijn superieur;
4,. de afstanden naar de grensplaatsen zijn
te klein en de niet-overbelaste telefoon en
telegraaf verzekeren een snelle en betrouw
bare communicatie;
Op die gronden achtte de heer van 't Sant
den politie-radio-omroep in vele gevallen
niet anders dan een bron van groot nadeel
voor de opsporing en aanhouding van per
sonen, etc.
Zaterdagmiddag had te Eindhoven onder
voorzitterschap van mr. H. Passtoors een
bijeenkomst plaats uit personen van den
geheelen Statenkieskring Eindhoven ter be
vordering van de candidatuur van den heer
P. v. d. Putt. Besloten werd in tal van plaat
sen comité's op te richten, waarvoor de
aanwezigen uit die onderscheidene plaatsen
werden aangewezen.
In verband mét het vaststellen van de
verkiezingen voor de Tweede Kamer op 1
Juli a.s. is het Middenstandscongres van den
Nederlandschen Middenstandsbond, dat
aanvankelijk was bepaald op 1 en 2 Juli te
Assen verdaagd tot 15 en 16 Juli a.s.
Geen versnippering.
Prof. Veraart schrijft in ,,De Morgen" een»
artikel, waarin hij aan het slot schrijft, dat
elke versnippering tot eiken prijs moet voor
komen worden. Weet, zoo schrijft hij, de
katholieke democratie zich niet aan een
ijzeren tucht te wennen, dan. is zij verloren.
En daarom moet zij thans arbeiden met het
bestaande kiesreglement dat. indien alle
krachten worden ingespannen, misschien I
niet eens zulke slechte kansen biedt.
De tentoonstelling te Helder.
In Helder wordt, naar de Tel. meldt, in]
verband met het eeuwfeest van het N, Holl.
Kanaal, van 30 Mei tot en met 7 Juni, cen
tentoonstelling op het gebied van scheep-j
en luchtvaart, radio, industrie en handel,'
electriciteit en gas. Naar wij vernemen is
■de deelneming hiervoor van dien aard, dat
dezei tentoonstelling, de eerste, welke Hel
der op deze schaal organiseert, belooft te
zullen slagen. Behalve een aantal particu
liere firma's, zal de Nederlandsche marine,
het Scheepvaart-Museum en de Noord- en
Zuid-Hollandsche Reddingmaatschappij met.
inzendingen komen.
Daar ook te Alkmaar, in verband met het
100-jarig bestaan van het Noordhollandsch i
Kanaal feestelijkheden worden gearran-
geerd, is het Heldersche Comité erin ge-,
slaagd in deze tot samenwerking te komen,
en zoo zal op Dinsdag 2 Juni een groote
boot der „Alkmaar-Packet," die daartoe
gratis is afgestaan, met 3000 Alkmaarscho
bezoekers naar Helder komen. Dezen be
zoekers wordt, behalve de gebruikelijke
feestelijke maaltijd, een boottocht aangebo
den op het Marsdiep, waar dien dag zeil
wedstrijden gehouden worden door de Kon.
Marine-Jachtclub. Des nachts worden vlieg-
oefeningen gehouden, waarbij drie zoek
lichten het terrein zullen verlichten. Verder
worden er op de andere dagen waarschijn
lijk vanwege de Kon. Luchtvaart-Maat
schappij passagiersvluchten boven 't Mars
diep en de stad georganiseerd. Van de zijde
van het tentoonstellingscomité worden po
gingen gedaan op Dinsdag 2 Juni en Zon
dag 7 Juni den laatsten dag pleizicr-
treinen van Rotterdam en Amsterdam naar
Helder te doen loopen.
In verband met het teekenen van de Ne-|
derlandsch-Belgische overeenkomst, wijdt
„De Tijd" in het bijzonder aandacht aan het
einde der verplichte neutraliteit van België, I
Door deze daad, die het laatste restje
van onze barrière-politiek heeft opgeruimd,
is een belangrijk hoofdstuk in de staatkun
dige geschiedenis van ons vaderland afge
sloten. Het papieren scherm, dat ons terri
toir sedert 1839 tegen den drang uit het
Zuiden moest bevestigén, is thans verdwe
nen. Dit behoeft niet noodzakelijk verlies
te beteekenen. Mogelijk zal 't besef vari
werkelijke onveiligheid in ons volk een ge
zonde reactie verwekken tegen den in-
slaap-sussenden schijn van onschendbaar
heid door papieren tractaten, die een paci
fistisch volk als het onze zoo gemakkelijk
doen indommelen.
Onze waardeering voor het groote werk
van den heer Karnebeek, schrijft het blad,
mag ons niet blind maken voor het feit, dat
men van Belgische zijde ook nu nog aan
drang blijft uitoefenen om voor de verdedi
ging van Limburg de medewerking van den
Belgischen generalen staf en van het Bel
gische leger te aanvaarden.
Zoolang men in officieelen kring te Brus
sel dergelijke onvervulbare wenschen koes
tert, besluit het blad, blijft de toestand pré-
cair en is groote waakzaamheid geboden.
Naar het „Vad." verneemt, zal het R.K,
Opvoedingsgesticht te Heel (Limb.) worden
opgeheven. Daardoor zal voor een tweehon
derd kinderen elders plaatsing moeten wor
den gezocht.
Deze opheffing schijnt verband te houden j
n;et minder bevredigende resultaten.
De gezant van Finland te 's-Gravenhage,
de heer Yrjö Saastamoinen, heeft mededee-
ling gedaan van het feit, dat binnenkort de 1
Finsche journalistenvereeniging en eenige
andere belangrijke Finsche vereenigingen en
colleges een officieele uitnoodiging zullen
zenden voor een bezoek van Nederlandsche
journalisten aan Finland in den aanstaanden
zomer.
Zoodra de Nederlandsche journalisten in
Finland zijn aangekomen, zijn zij de gasten
der uitnoodigende vereenigingen.
37.
De oude generaal had hem verscheidene
malen ondervraagd, doch zonder eenig noe
menswaardig resultaat. Max had hem ge
vraagd of hij terecht zou staan wegens spi-
onnage, en daarop een bevestigend antwoord
ontvangen, doch op zijn vraag, wanneer hij
zou terechtstaan, had men hem gezegd, dat
er, zoolang als hij in de gevangenis veilig
opgeborgen zat, geen haast bij was. De gene
raal verzekerde hem echter dat, wanneer hij
terecht zou staan, er voor een verdediger
zou worden gezorgd.
Intusschen was het Max niet geoorloofd,
op eenigerlei wijze met de buitenwereld be
trekkingen te onderhouden. Hij zag enkel en
alleen soldaten of dienstpersoneel. Er bleef
hem niets anders over dan zooveel mogelijk
geduld en lijdzaamheid te beoefenen.
Dikwijls of liever: voortdurend dacht hij
aan Peggy; al stond zij in zijn geest ook niet
op den voorgrond, zij was toch op den ach-
teigrond leen bezielend beeld van kracht en
bemoediging. Doch hij was verlangend iets
van haar te hooren; eenige regels, eenige
'voorden van haar zouden he zelfs in zijn
gevangenis gelukkig hebbe.n gemaakt Hij
was er van overtuig. at zi, venals ieder
ander, gehoord moest hebben van hetgeen
hem overkomen was, want zijn arrestatie in
het hotel had niet in het geheim plaats ge
had. Hii wist, dat zij er veel verdriet van
zou hebben en dat het gebeurde haar zenuw
achtig, angstig en ongelukkig zou maken.
Niets van haar te hooren of over haar te
hooren het was verschrikkelijk en zij
moest hetzelfde denken te zijnen opzichte!
En schijnbaar was er niemand of niets om
hem te helpen!
Hij zat somber en moedeloos over zijn
toestand na te denken, toen hij op de meest
onverwachte wijze 'n mededeeling ontving;
zij bereikte hem vroeg op den avond van
denzelfden dag, waarop de ontmoeting en
het vreemde gesprek hadden plaats gehad
tusschen kapitein Hollander en Bertha
Schmidt, en de boodschap kwam van laatst
genoemde. Onmiddellijk veranderde zijn
neerslachtige stemming in eene van vreugde,
maar bijna even onmiddellijk rees er twijfel
in hem op zou het misschien een valstrik
zijn?
De hoopvolle mededeeling want bij na
dere overweging was zij dit toch, naar hij
erkennen moest was vervat in een brief,
die hem overhandigd werd door een man,
dién hij eiken dag meer zag dan een van
zijn andere bewakers, een militair van min
deren rang, doch, daar hij dagelijks meer
malen in Max vertrek verscheen, blijkbaar
op bijzondere wijze belast met zijn bewa
king.
Max had eens of tweemaal een poging
gewaagd om met dezen man een gesprek
aan te knoopen, daar zijn uiterlijk niet on
vriendelijk was, doch hij had niets uit hem
kunnen krijgen dan nu en dan een enkel
woord, dat intusschen steeds vergezeld ging
van een gliml ch, die er op scheen te wij
zen, dat de man wel graag een gesprek zou
hebben aangeknoopt, indien hij dit niet had
nagelaten krachtens de strenge orders zijner
superieuren. De verbazing van Max was bui
ten alle beschrijving groot, toen deze per- schijnlijkheid! En deze zonderlinge vrouw,
soon hem den brief overhandigde, en zonder deze Bertha Schmidt, stelde hem die gele
een woord er bij te zeggen, aanstonds het
vertrek verliet.
Dc brief was geschreven of liever: neer
gekrabbeld met Duitsche letters en niet ge
makkelijk te lezen; het duurde eenigen tijd,
vóórdat Max er wijs uit kon worden. Bertha
Schmidt schreef:
„Deze brief wordt u overhandigd door
mijn broeder Herman. Ik heb hem gezegd,
dat gij mijn kleinen Fritz het leven gered
hebt. Ter wille van het kind, dat hem
even dierbaar is als mij Fritz heeft n.l.
bij hem en zijn vrouw z'n thuis gehad, ter
wijl ik met het „Fraulein" te Londen
was zal hij u helpen om dezen avond
tc ontsnappen. Gij moet precies doen .vat
ik u zeg en zooals het tusschen hem en
mij is afgesproken, anders zal uw kans om
in vrijheid te komen, niet groot zijn Ik
verzoek u niet te aarzelen.
Als hij u laat op den avond komt op
zoeken, moet gij hem met zóóveel kracht
tegen den grond slaan, dat hij bewusteloos
wordt maar het moet goed raak en hij
moet goed bewusteloos zijn. Trek dan zijn
uniform aan en zet zijn pet op, ga de gang
door en maak u uit de voeten. Herman
zal alles te voren zóó inrichten, dat de
weg voor u zoo vrij mogelijk is, zonder
dat tegen hem verdenking ontstaan kan.
Gedeeltelijk moet gij op uzelf vertrouwen.
Het wachtwoord aan de poort is vanavond
Sedan".
Alleen de poort aan den Noordkant is
en; buiten, op ecr.igen "fstan', zal 'k op
u wachten.
BERTHA SCHMIDT.
Een gelegenheid om te ontsnappen! 'n Mo
gelijkheid er toe misschien zelfs 'n waar-
genhcid open, omdat hij het leven gered had
van haar kleinen Fritz. Welnu, zoo rede
neerde Max bij zich zelf, ik mag deze gele
genheid niet laten ontsnappen, zelfs al gaat
het eenigszins ten koste van dien Herman
Laat op den avond kwam Herman het ver
trek weer binnen; hij sloot de dur. Max zat
op zijn stoel, den eenigen in het vertrek; hij
stond op en keek den man aan, die hem be
groette met een ernstigen glimlach.
„Het is tijd," zeide Herman; hij kwam na
derbij, nam den stoel op, waarop Max geze
ten had, en gaf hem Max in handen. „Hier
mee," zeide hij, „moet ge mij bewusteloos
slaan
„Maar daar zult ge zeker zeer ernstige
gevolgen van ondervinden," zeide Max, te
rugschrikkende voor het gebruik van het
middel, op het oogenblik dat hem dit, ten
einde zijn doel te bereiken, in handen werd
gegeven.
„Niet aarzelen of talmen, zei Herman
ernstig; „het is de eenige manier om de ver
denking van mij af te wenden; hoe meer ik
ervan te lijden heb, des te minder ik kans
heb verdacht te worden van medeplichtig
heid. Als gij heengaat, moet ge rechts hou
den, altijd maar rechts houden."
Hij wendde zich om, zoodat hij met den
rug naar Max gekeerd stond en zeide:
„Sla toe!"
M->ar Max aarzelde.
Sla toe!" beval de man „Sla zoo hard
mogelijk Fr is geen ander middel op! Als
ge het niet 'oet, zult ge bi°r moeten blij
ven
Nog aarzelde Max; het scheen hem ver
schrikkelijk toe, zoo iets te doen in koelen
bloede.
„Gij verspilt uw tijd," zeide Herman onge.
duldig. „Sla toe!"
Nu aarzelde Max niet langer; Herman viel
voorover als een neergevelde os, en de stoel
brak en splinterde uiteen in verscheidene
stukken.
Max keek naar den man die daar nu
lag als een beweginglooze, levenlooze massa.
„Heb ik hem doodgeslagen?" vroeg Max
zich zelf af, doch een haastig onderzoek
bracht hem tot dc overtuiging, dat Herman
alleen maar bewusteloos was. Na de uniform
van den man te hebben aangetrokken en
diens pet te hebben opgezet, sloeg Max,
volgens de ontvangen aanwijzing, rechts af,
passeerde een soldaat die in de gang op
wacht stond, en die hem zelfs niet een aan
keek, liep met militair-afgemeten pas door
een andere gang zonder iemand te ontmoe
ten, en kwam op een pleintje, waar geen en
kele soldaat te zien was.'
De sneeuw viel met dichte vlokken en dat
hielp hem. Rechts houden, altijd maar rechts
houden was hem gezegd. Hij kwam nu bij
de poort, die bewaakt werd door een piket.
Toen hij vlak bij was, werd hij aangeroepen,
Zijn hart bonsde hevig, toen hij het wacht
woord gaf: „Sedan." Zou hij, zoo dicht bij
het doel, dit door een of andere omstandig
heid missen? Doch het antwoord was vol
doende, en de wacht koesterdp niét den
minsten argwaan. Hij ging door de poort. Hij
was vrij.
Daarbuiten ontmoette hij Bertha Schmidt.
„Kom mee," zeide ze op een toon, die elk
antwoord afsneed.
TWEE EN TWINTIGSTE HOOFDSTUK.
Verbluffende onthullingen.
Dicht en mef dikke vlokken viel de
sneeuw, toen Max Hamilton Bertha Schmidt
volgde 'n paar stappen achter haar
door de straten van Trier, in doodelijk stil
zwijgen, ofschoon dat stilzwijgen voor het
weislagen zijner ontsnapping niet precies
noodig was.
De lantaarns in de straat brandden, doen
het licht ervan werd verduisterd door den
sneeuwstorm; het was onmogelijk eenige
meters voor zich uit te zien; in deze Hall-
duisternis kon iemand, wanneer hij zulks
wilde, zich gemakkelijk aan het gezicht ont
trekken; maar in elk geval waren de straten
zoo leeg, dat de twee wandelaars door nie
mand 'werden opgemerkt. Daarenboven wer
den de indrukken hunner voetstappen spoe
dig weer onzichtbaar onder de neervallende
sneeuw. Bertha liep vlug en Max stapte
even vief achter haar aan; hij deed geen en
kele vraag, want hij gevoelde 'zich onder
haar geleide veilig; nu en dan keek hij eens
om zich heen, om te zien of hij niet uit de
een of andere wijze uit de omgeving kon op
maken, waar zij waren, doch de avond was
te donker en de sneeuwjacht te dicht. Maar
wat nood? Duisternis en sneeuwjacht dien
den hem juist. Zijn hart was vervuld van
vreugde en dankbaarheid, het was of er met
hem een wonder gebeurd was en nog steeds
gebeurde.
Deze vrouw die hij ternauwernood ken
de, doch wier kind hij gered had, zonder
daarbij aan eenige belooning te denken
deze geheimzinnige Bertha Schmidt, wie hij
er van verdacht betrokken te zijn bij den
moord op haar meesteres Sylvia Chase, de
ze vrouw had het plan beraamd voor zijn
ontvluchting en gaf hem zijn vrijheid terug!
(Wordt vervolgd.)
