STADSNIEUWS.
jjke verlichting van Asthma.
IU
TOONEEL.
NV. v. VEEN'S Gasderenhande!
ELCK WAT WILS.
w.
Motorclub „Haarlem".
Ingezonden mededeelingen
a 60 cents per regel.
een meevaller voor een
dracht MAAKT MACHT.
En als de ster bleef stille
staan.
Felix Timmermans heeft zelf eenige maan
den geleden in dit blad verteld, hoe hij tot
het schrijven van zijn Driekoningenspel ge
komen is, waarmee het Vereenigd Rotter-
damsch Hofstad-Tooneel thans den grooten
toeloop naar de Schouwburgen verwekt. Bij
hel lezen van dat simpele verhaal der be
keering van drie arme schooiers kon men
zich maar moeilijk voorstellen, hoe zulk een
vertelsel tot een tooneelgebeuren was te
maken. Dat komt, omdat wij altijd nog vast
zitten aan allerlei theorieën over wat op de
planken mag en niet mag, kan en niet kan.
Een kunstenaar als Timmermans stoort zien
daaraan echter al heel weinig. Hij geeft zijn
zielsontroering in een tiental tafreelen weer,
onbekommerd of daar al of niet, een speel
stuk van te maken is. En och, hoeveel schoo
ner is dit Driekoningenspel zonder handeling
geworden dan menig op sensatie berekend
drama vol spanning en actie! Welk een heer
lijk werk, dit stuk van louter verbeelding!
Welk een durf om zóó oprecht kinderlijk
voor ons,gekunstelde menschen der 20ste
eeuw, te tredèn! En toch welk een succes!
Men moet het geloof der middeleeuwers
hebben, stralend uit de wondervolle Maria
legenden, om zóó als Timmermans de kapel-
lekens langs de Vlaajnsche winterwegen te
zetten, en de zoete lieve Vrouwe een strijd
met den duivel te laten aangaan en in den
Kerstnacht alle Madonna's haar openbare
bedehuisjes te doen ontloopen ter mcevie-
ring van het geboortefeest van haren Zoon
in de parochiekerk; om dan in die kinder
lijke verbeelding er ééne achteraan !e laten
komen, de lieve Vrouw van Zeven Smarten,
die niet meer voort-kan op haar pijnlijke
voelen en zóó expresselijk den laatste der
drie bedelaars tegen loopt, welke nog geen
bestemming gekregen heeft; om zóó te ko
men tot de wonderschoone oplossing, waarbij
de ruwe Schrobberbeeck de" Zoete Vrouwe
den dienst bewijst van haar door de sneeuw
naar de kerk te dragen en voor die daad
zijn belooning vindt in zijn bekeering. Hoe
schoon waren de beide andere lieden uit het
luidruchtige Driekoningentrio vóór hem al
aan hun einde gekomen. O, het lijkt haast
een vertelsel voor kinderen, van dien zach-
ten schaapherder Suskewiet, die door het
Goddelijk Kind bij de hand den Hemel wordt
binnengeleid, met zijn draaiende ster in zijn
hand; en van Pitje Vogel, die zijn ziel aan
den duivel had verkocht en bijna in den
eeuwigen poel des verderfs was gestort, had
hij op het laatste oogenblik niet de zoete
namen van Jezus en Maria kunnen uitbren
gen. Maar rijk aan kinderlijke klare verbe'el-
ding is het stuk toch vol diepen zin en ziet
het groote-menschen oog daar rond dien
verkleeden duivel den strijd van felle men-
schelijke hartstochten en het worstelen van
zielen. Die diepe menschelijkheid verheft
Timmermans' werk op een plan, waarop wij
met klimmende belangstelling en van tijd tot
tijd met innige ontroering zijn schoone ver
beeldingen aanvaarden en meer bewonderen
dan de scherpste uitbeeldingen der realiteit.
Daarbij vult de plastische taal en de Vlaam-
sche leutigheid aan, wat hier en daar de be
langstelling door gebrek aan handeling zou
kunnen doen zakken.
Timmermans heeft verder in den tooneel-
leider Cor van der Lugt Metsert den man
gevonden, die dit fantastische stuk tot een
prachtige en rijke toonwerkellijkheid heeft
gemaakt, terwijl ook de spelers over het al
gemeen te rocinen vallen. Het allerbest vol
deden ons wel Cor v. d. Lugt zelf in de vaak
ontroerende creatie van Suskewiet en als
contrast daar nevens Anton Roemer als de
ruwe, maar rondborstige bedelaar Schrob
berbeeck. Ook de derde van het drietal,
Pitje Vogel, vond een goede vertolking in
Hans van Ees, maar diens zuiver Neder-
landsche tongval viel tuschen het Vlaamsche
geklap der beide anderen wel wat uit den
toon. Annie van Ees gaf een doublure als
het kindje Jezus en O. L. Vrouw van Zeven
Smarten en vooral in. de laatste rol was zij
treffend.
De Stadsschouwburg was Zaterdagavond
nagenoeg geheel uitverkocht bij deze eerste
opvoering te Haarlem van „Als de ster bleef
stille staan....' voor de leden van het Ne-
derlandsch Tooneelverbond. Met groote aan
dacht heeft het talrijke publiek dit zeldzame
stuk gevolgd en aan het slot door een
enthousiast applaus aan zijn bewondering i
uiting gegeven.
Mogen de Rotterdammers spoedig met
deze prachtige creatie terugkeeren!
DE KLEINE APOSTEL VAN JHR. v.
RIEMSDIJK BIJ HET VER. TOONEEL.
Zondag lsten Faaschdag werd in den Stads
schouwburg te Amsterdam door het Ver
eenigd Tooneel, dir. Verkade en Verbeek de
première gegeven van „De Kleine Apostel,"
van Jhr. A. W. G. van Riemsdijk, regie
Eduard Verkade met Mevr. E. de Boer van
Rijk als gast.
Weer een spel van jhr. van Riemsdijk en o.i.
wel het merkwaardigste werk dat hij tot heden
geleverd heeft.
Een apostel, een heilige, ontsproten uit de
fantasie van dezen auteur moest wel iets heel
merkwaardigs worden. Hij is er in geslaagd
een neutraal heiligje te maken, een kruising
van Ghéor.s Saint Gilles (Le saint malgré hxi)
en Heyermans Droomkoninkje.
Maar Droomkoninkje is veel sterker en
waar de Frar.sche schrijver met zijn Heilige,
die geen heilige zijn wou, put uit een diep en
rijk verleden, brengt, de auteur van dit „dra
matisch verhaal in drie bedrijven met een
voor en een naspel" ons een groep paupers
met verdorde en gebroken idealen en zet
midden onder hen een philantropische hei
lige.
Maar dat kon moeilijk anders.
In het voorspel wordt ons verteld, dat er
een moord op^ een minister is gepleegd. Dit
voorspel w3s echter niet noodig geweest. Als
het geschrapt was had de waarschijnlijkheid
en de eenheid van het werk veel gewonnen.
Het eerste bedrijf brengt ons in een slaap
stee, van juffrouw Schat, die haar logé's danig
uitzuigt, onovertrefbaar uitgebeeld door Me
vrouw de Boer de Rijk. Haar gewone gasten
zijn Houtpoot, Eenarm een horlogemaker
een gesjochte wiskunde-onderwijzer, Koos
een krantenverkoopster en Francisca.
De politie krijgt in de gaten dat de moorde
naar van den minister hier waarschijnlijk
huist. Er mag niemand uit. De posteerende
agent schijnt echter nog wel zooveel vertrou
wen in het huishouden te hebben, dat hij
een wildvreemd jongetje, dat voor de deur in
elkaar is gezakt (Willy Haak) naar binnen
transporteert en daar zonder vorm van
proces achterlaat. Door het toedoen van dit
ventje, dat heel ontroerend geteekend is, en
tot zijn dood door het gezelschap verzorgd
wordt, komt er een'andere geest over deze
ruwe menschen.
Als hij sterft gaat het heele gezelschap onder
elkaar biechten, met gevolg dat de horloge
maker, die de moordenaar van den minister is,
door den stielcemen commissaris (Henri
Eerens) gesnapt wordt. De kleine Johannes
zegt stervende, dat alle menschen goed zijn,
en dat de menschen heel anders voor elkaar
zouden zijn als ze elkaar beter kenden, alweer
met het gevolg dat de commissaris er maar
vanaf ziet den .horlogemaker te arresteeren.
De andere onwaarschijnlijkheden in dit stuk
hebben ons op dat punt al ongevoelig gemaakt
zoodat we het al niet eens meer merken dat
de schrijver ons voor het lapje houdt.
Maar al vloeien de feiten niet altijd even
logisch uit elkander voort 't stuk blijft interes
sant. Het houdt je den heelen avond bezig om
dat de details dikwijls treffend zijn van dra
matiek en bitteren humor. Bovendien is het
stuk voor de acteurs een werk om van te
smullen want als speelstuk heeft het heel bij
zondere kwaliteiten.
Mevr. de Boer van Rijk vierde triomfen,
de rol schijnt speciaal voor haar geschreven.
Henri Eerens gaf een gaven commissaris, met
een gevoelig hart, maar door het leven ver
bitterd. Willy Haak was als de kleine Johan
diep ontroerend. Haar geacheveerd spel nam
veel van de onwaarschijnlijkheid der situatie
weg.
Na afloop van het derde bedrijf waren er
veel bloemen, en royale ovaties, waarin de
schrijver moest deelen.
Donderdag gaat het stuk in den Haarlem-
schen Schouwburg.
M.
„De eeuwige baby," blij
spel door Herman Midden
dorp. Het Schouwtooneel.
„De eeuwige baby" werd, op dea avond
van den tweeden Paaschdag, in onzen Stads
schouwburg, voor de eerste maal aan de
wereld vertoond. Er was niet bijster veel be
langstelling rond zijn wieg aithans nume
riek genomen, want wie den jonggeborene
kwamen bekijken, genoten van zijn kostelijk
uiterlijk en zijn frissche natuur. Herman
Middendorp, die ook in 'n blijspel knappe
dingen weet te doen, mag gerust fier wezen
op het vaderschap, ook al is zijn „baby" geen
stuk genialiteit, maar een welgeschapen,
aardig kind.
Den inhoud van dit spel te vertellen, is
haast niet te doen. Je maakt kennis met één
gehuwd paar, dat gescheiden is, doch nader
hand elkaar zóó vriendelijk en tegemoet
komend aankijkt, dat je in 't begin van het
eerste bedrijf al weet, dat ze elkaar in het
laatste .voor de tweede maal zullen
krijgen. Gro'ma wist 't wel in die moderne
huwelijken (er is hier natuurlijk alleen sprake
van stadhuistrouwerij) schuilt 'n groot ge
vaar man en vrouw beginnen met de ge
dachte als 't ons niet bevalt, scheiden we
maar weer. Dat is al de kiem van de ont
binding.
Het tweede paar zijn nog heel jonge men
schen een meisje, wier hoofd wat ver
warde ideeën o.ver vrouwenrechten bevat
en een frissche jongen, die meent, dat er
over de verschillende rechten en plichten van
hij en zij in het huwelijk geen strijd behoeft
te bestaan als je maar van elkaar houdt,
komt alles terecht, 't Is misschien heel ou-
werwetsch van den schrijver, om in onzen
vooruitgestreefden tijd met zulke waarheden
aan te komen, maar niemand in de zaal
ook de pages - en jongenskopjes niet had
er iets op tegen, dat Fientje en Henk, na
veel gekibbel, een gelukkig paar werden.
Dan was er de „baby." 'n Pracht van 'n
baby Ko van Dijk Die is voor den twee
den keer getrouwd en wel met een would
be-artistiek wezen, dat hem (zuigeling in
de wereld der „schoonheid") op zal voeden
tot hooger, kunstzinnig leven. Maar de baby
moet-er niets van hebben. Als zijn huis ver
anderd wordt in 'n toonzaal van artistiekerig
heid, krijgt hij 't zóó benauwd, dat hij al die
onnatuur voor idiotisme scheldt en de deur
uitjaagt. Zijn schoonheids-zwijmelende ega
is in dit geval het kind, dat mèt het badwater
verdwijnt.
Méér zullen we maar niet over den inhoud
van dit prettige stuk vertellen. Ga zelf kij
ken en luisteren, als de baby terugkomt.
Want er zijn aardige dingen te beluisteren
Natuurlijk, de Katholiek met zijn eigen,
betere opvatting van het huwelijk, ziet hier 'n
wereldje, waarin hij het voornaamste mist
de verhouding van den mensch tot zijn Schep
per, welke aan het huwelijk de ware beteeken-
nis geeft. Maar 't is wel leuk dat gespartel
van die godsdienstloozen in het net van hun
falikante levenshouding aan te zien. En 't
doet je goed op te merken, dat Gro'ma, die
met haar ideeën'nog 't dichtst de onze be
nadert, in haar modern conservatisme toch
wel de verstandigste van allemaal blijkt te
zijn.
Daarbij wordt het stuk lekker gespeeld.
Ko van Dijk, 't spreekt van zelf, dat is af
En Co Balfourt, de gescheiden jofigeman en
Pierre Mols, de cynicus met zijn geestige
telefoon-scènes, doen het tooneel leven.
Jacques de Haas speelt met Enny de Leeuwe
fijntjes het verliefde kibbelstelletje. Mevrouw
van der Horst maakt van de baby's vrouw
een kostelijk type. Het jonge vrouwtje Kitty
wordt door Rolien Numan behoorlijk ge
speeld en Coba Blankenstijn kon van die
prachtige „Gro'mii" wel iets fijners maken,
doch stelt toch niet te leur. Dan zijn er nog
een paar kleinere rollen, die 'n goede ver
tolking vinden.
Aan het decor was veel zorg besteed
het tweede bedrijf werd daardoor heel knap
in de vereischte sfeer gezet. Aan het slot
kwam de auteur op de planken en de harte
lijke toejuichingen vanuit de zaal voorspellen
wel iets goed voor het verdere bestaan van
deze „eeuwige baby."
v. d. S.
De rit naar Deventer.
's Morgens half 4 was 't al een drukte van
belang en iede- gebrom uit de verte bracht
geregeld nieuwê deelnemers aan dên be-
trouwbaarheidsrit naar Deventer en terug.
Nadat het reglement was voorgelezen en alle
deelnemers waren voorzien van 'n legitima-
tiekaart en verdere gegevens, gaf de starter
het sein tot vertrek om 4.05 uur, waarna
als een rollende donder 1 amilcarauto en 20
motoren wegsuisden .om een stukje Deventer
koek te halen en voor de koffie om half 12
weer in Haarlem te zijn. Hoewel nog duister
werd er direct een straf tempo van onge
veer 65 K.M. ingezet, hetgeen de heer Huijs-
mnns op H.D. op een val kwam te staan in
een bocht op de Stadhouderskade te A'dam.
De heer De Nijs, welke het peloton volgde
met dc verbandtasch. behoefde echter geen
hulp te verleenen. In Utrecht werd de eerste
controle bereikt, welke gevestigd was bij den
•heer v. d. Made, Voorstraat 83. Nadat dc
rijders even verkwikt waren met een kop
thee, ging het in volle vaart op Deventer af,
Het hoofdpeleton, met J. J. v. Kooten O. J.
Reinders en W. Stoelman aan den kop, was
hier op deze kilometerslange wegen in haar
element en werd meermalen een snelheid van
100 K.M. bereikt, waardoor dan ook uitval
lers kwamen. Typisch secuur was het rijden
van John Moos met zijn zoontje en een zak
zand in den zijspan en H. J. Heeren met
een dame-passagier, beiden op B. S. A.
Combinaties, welke dc hccle rit precies 56
K.M. per uur reden en overal a la minute
aan de- controles verschenen. Jammer was
het, dat zij in Deventer even verkeerd reden
en daardoor 20 strafpunten opliepen. De con-
Een welbekend Geneesheer zal dit gratis
aan alle lijders in Nederland bewijzen.
,,lk wensch dat iedere Asthmalijdcr in dit
land op mijn risico een proef neemt met mijn
behandeling", is hetgeen Dr. Schiffmann aan
alle lijders bekend maakt. Hij zegt ook: „On
geacht de hevigheid der aanvallen of de hard
nekkigheid van het geval, zal Asthmador be
slist onmiddellijk verlichting geven, gewoon
lijk reeds binnen 10 tot 15 seconden, maar
zeker in zooveel minuten." Hij weet wat
Asthmador voor duizenden Asthmalijders
heeft gedaan en om hen, die zijn middel nog
niet geprobeerd hebben, te overtuigen, stelt
hij iedcren lijder in de gelegenheid een procf-
pakje geheel gratis te bekomen, door dit een
der eerstvolgende drie dagen bij een drogist
te vragen. Zulk een werkelijke proef zal hel
meest overtuigende bewijs geven van Dr.
Schiffmann s bewering en het is feitelijk de
eenige manier om het verklaarbare vooroor
deel weg te nemen van duizenden Asthma
lijders die tot nu toe tevergeefs verlichting
hebben gezocht. Zij, die ver van een dro
gist verwijderd wonen, kunnen een gratis
prcefpakje per post bekomen door op een
briefkaart hun naam eu volledig adres op
te geven aan Schiffmann s Depot. Singel 95,
te Amsterdam.
trole werd op loffelijkewijze waargenomen
door de Deventer Motorclub.
Nadat de 30 minuten rust gebruikt waren
om te reparecren en te verfrisschen. werden
de rijders opnieuw gestart, waarbij Reinders
op B. S, A. 40 strafpunten kreeg voor te
laat starten, daar in heel Deventer op Zon
dag geen benzine was te krijgen. Pas zit er
een snelle gang in of bij Twelloo gaat onze
sympathieke Norton rijder G. A. dc Ridder
een bocht met te veel vaart in, hij vergeet
bij te remmen en vliegt te'gen een boom;
gelukkig zonder zichzelf en zijn duopassagier
te verwonden, doch dc motor was deerlijk
gehavend. Jammer, daar hij er zoo goed
'voorstond Bij Apeldoorn loopen de Amilcar
van Kiderlen en dc Harley van v. Kooten
een snelheid van 120 K.M. per uur, waar
door hunne snelheidsmeters onklaar raken
en zij daardoor danig gehandicapt worden.
Hun rijden was echter absoluut zonder ge
vaar
Even voor Amersfoort gaat de Norton van
De Nijs c.en bocht uit, waardoor hij de ver
bandtasch voor zichzelf kan gebruiken in
plaats van voor dc rijders. Hij had dan ook
de handen vol om dc rijders te volgen. Dan
gaat het op Utrecht af. Nessen geeft bij
Bf/eukelen op en A, v. Hemert rijdt ver
keerd. zoodat dezen uit den strijd zijn. Nu
komt het laatste traject, daar het inmiddels
druk geworden is op den weg. 10 deelnemers
bereiken echter het einpunt tc Ovcrveen
met min of meer strafpunten. Hier bad men
de medewerking der Blocmendaalsche Po
litie, waarvoor een woord van hulde op zijn
plaats is.
Dc Deventer Motorclub had dc aardige at
tentie gehad, om iedere machine van linten
in de Haarlemsche kleuren te voorzien.
Nadab er duchtig gekiekt was, behoorde
deze rit, welke schitterend geregeld was
door den secretaris-penningmeester, weer
tot het verleden en kon de M, C. H. terug
zien op een dag van sportlef genoegen en
propaganda voor de motorsport en houden
we het oog gericht op den volgenden rit
HaarlemMaastricht en terug. Dc uitslag
wordt binnen een paar dagen gepubliceerd
en de prijzen worden op Zondag 19 April,
12 uur, in Hotel Roozendaal te Overveen
uitgereikt. Verder rest ons nog een woord
van dank aan de pers, welke hare kolom
men weder in dienst der motorsport stelde.
Burgemeester en Wethouders ontvinge»
van de Bank der Gemeente bericht, dat van
April af voor de bij haar geplaatste kas-
geldleenjng niet meer 5%, doch 4%% rente
berekend zal worden. De bouwvereeniging
Eendracht maakt Macht betaalt daardoor
dan voor haar hypotheek ook slechts 41/20o«
De onlangs voorgestelde huurverhooging
van 75 cent per week is nu zeer waarschijnlijk
van de baan.
CANDIDATEN DER DEMOCRATI
SCHE PARTIJ IN DEN KIESKRING
HAARLEM.
Op de candidatenlijst der Democratische
Partij komen voor
In den kieskring Haarlem prof, mr. J. E.
Heeres, mevr. mr. A. Leydensdorffde
Leeuw, mevr. A. Schwier Rutters, Gerh. v.,'
Dijk, gen. G. J. W. Koolemans, Beynen,
mevr. H. v. Biema-Hijmans, Th. B. v. Dill,
K. Dilling, H. S. Eriks, A. van Gent, B. Is
raël, J. N. de Jong, W. J. Krewinkel, mevr.
W. V-. d. Pauvert,C. Roggeveen, J. A. van
Sijn, H. F. Tillema, dr. A. de Waard, mevr.
W. Willink-Altes, A. I. Witmans Mz.
KINDERHERSTELLINGS-EN VACAN-
TIE-KOLONIES.
Donderdag 1.1. zijn weer een twintigtal
kinderen, welker gezondheid en weerstands
vermogen te wenschen overlieten, voor reke-
kening van de afdeeling Haarlem van het Cen
traal Genootschap voor Kinderhersteliings-
en Vacantie-kolonies" naar het koloniehuis
„Zwartendijk" te Egmond aan Zee, vertrok
ken.
ROÓMSCH HONGARIJE.
't Vorig jaar is reeds in verschillende
bladen gepubliceerd, hoe er in ons land
een actie is op touw gezet, om de R. K. stu
denten van Hongarije in verschillend opzicht
te steunen. O. m. is melidng gemaakt van een
comité, hier te lande gevormd, om :e z.g.
menkas op studentenkeukens te Budapest in
stand te houden.
Thans heeft 'zich te Haaarlem een comité
gevormdom die studenten-hulpactie te besten
digen.
Het eerevoorzitterschap daarover is aan
vaard door den Hoog Eerw. Deken en Ple
baan L. A. A. M. Westerwoudt, terwijl is
saamgesteld
Mevr. Heerkens Thijssen- v. d. Kun
Presidente
Mevr'. Sterck-Proot secretaresse.
Mevr. Smit-B.fomjous Penningm.esse,
Mevr. Allard-van Steenhardt Carré.
Mevr. Bomans-Reijnard.
Mevr. dz. van Schuijlenburg-van den Biesen.
Mevr. Everard-Povel.
Mej. Peeters.
Kapelaan Bosch (Kathedraal.)
KLEEDING- ep MEUBELMAGAZIJNEN
ZIJLSTRAAT 19 - TEL. 10190
ALLES OP GEMAKKELIJKE
BTALIGNSVOOR WA ARDEN.
STIPTE GEHEIMHOUDING
DE BENDE VAN SCHINDERHANNES
In den onveiligen tijd tusschen 1795 en
1805, werd de rust in het Zuiden van ons
land tot de Rijnstreek in België toe, ver
stoord door de operaties der in de bende
vanSchinderhannes georganiseerde roovers,
waaraan eerst de ijzeren hand van Napoleon
een einde maakte. Schinderhannes, vertelt
„Nieuw Nederland," hield zich zooal tus
schen Straatsburg en Coblenz op. Zijn eigen
lijke naam was Johann Biickter. Zijn opvoe
ding werd geheel verwaarloosd, doordat'zijn
vader, een landarbeider, meestal een zwer
vend leven leidde. Reeds als 17-jarig jong-
mensch bestal hij zijn patroon, den scherp
rechter Negal, voor welk vergrijp hem ten
aanschouwe van het publiek 25 stokslagen
werden toegediend. Allengs verviel hij van
kwaad tot erger. Aanvankelijk stal hij met
eenige kornuiten schapen, weldra paarden en
toen deze roof niet genoeg meer opbracht,
nam hij deel aan nachtelijke inbraken in een
zaam staande woningen van menschen, die
als bemiddeld bekend stonden. Met een 20-
tal niets ontziende kerels maakte Schinder
hannes de wegen over de „Hundsrücke on
veilig. In 't bijzonder was het gemunt op
kooplieden, die met vollen buidel van de
markten huiswaarts keerden. Zoodra Schin
derhannes van de hooge rots, waarop hij
was gezeten, de schare zag naderen, ging het
er^onmiddellijk op los. In weerwil van enkele
krachtige persoonlijkheden, die zich bij de
bende aansloten bleef Schinderhannes de
erkende hoofdman. Aan hem en aan zijn
vrouw werd door allen de verschuldigde eer
bied betoond.
Bij nachtelijke inbraken werd allengs deze
tactiek gevolgd, met veel lawaai trokken de
roovers het dorp binnen en hielden halt vóór
het huis, dat het moest ontgelden. Daarop
werd toegang geëischt en voor 't geval de
deur niet gewillig geopend werd, deze open
gerammeld met een paal van eenige voeten
lengte, onderweg tot dat doel opgeraapt. Ten
einde niet overvallen te worden door. de
overige dorpelingen, werd het slot van de
kerkdeur eerst dichtgestopt om het luiden
der stormklok te voorkomen. Dikwijls wer
den de bewoners van 't huis, waaraan het
ongewenscht bezoek werd gebracht, gruwe
lijk mishandeld om hen te dwingen aan te
wijzen, waar ze hun geld geboren hadden.
Ten slotte werd alles, in kussensloopen ge
pakt meegenomen ën het dorp al joelende
en schietende verlaten. In een bosch op
eenige uren afstand van het tooneel van den
roof, óók wel in 't huis van een handlanger,
werd de buit verdeeld en wel zóó, dat de
aanvoerder en zijn staf een heel wat grooter
deel kregen dan de gewone leden der bende.
Gewoonlijk werd de opbrengst van het ge
roofde in korten tijd verbrast.
Geruimen tijd namen de roovers hun in
trek in de slotkapel van een onbewoond ka
steel dicht bij Trier, waar een onbezorgd le
ventje geleid werd. Hier vervaardigden eenige
kleermakers mooie costumes voor Schinder
hannes en zijn vrouw de laatste kreeg zelfs
een zijden japon. Met sommige bewoners van
het naburige dorp gingen de bandieten zeer
vriendschappelijk om. De eersten kwamen
zelfs nu en dan bij de booswichten een kaart
je leggen en een glaasje drinken, maar
voorzagen het gespuis bovendien van munitie.
Zooals reeds is opgemerkt, lag het arbeids
veld van Schinderhannes hoofdzakelijk op
den linker Rijnoever. Toen hem hier tenge
volge van het strenger optreden der justitie
de bodem te 'warm onder de vrije voeten
werd, begaf hij zich naar de overzijde, waar
hij weldra in de val liep. Hij werd naar
Frankfort gevoerd en daar uitgeleverd aan de
Fransche justitie te Mainz. Hier werd een
reuzenproces gevoerd tegen 68 personen, die
allen rechtstreeks of middellijk betrokken
waren bij de euveldaden der bende van
Schinderhannes. De chef zelf had zich te ver
antwoorden wegens meer dan 50 misdrijven,
meest rooveyijen, waarvan enkele gepaard
WEL VRIENDELIJK.
HET VERSCHIJNSEL: SCHOONMOEDER.
Klerk; „Pardon, meneer, ik zou graag de begrafenis van mijn schoonmoeder gaan bij
wonen."
Patroon; „Ik ook!''
„Pardon, meneer, hebt u misschien ook een politie-agent in de buurt gezien?"
„Nee, in het geheel niet."
„Mag Ik u dan beleefd om uw portemonnaie en uw horloge verzoeken?"
met moord. Gedurende den loop van het ge
ding verliet zijn gewone opgewektheid hem
zelden; onder de verhooren deed hij soms
door een kwinkslag de heele rechtszaal scha
teren van het lachen. Niet onsympathiek in
dezen booswicht is het, dat hij alles deed
om zijn vrouw, en vader, die ook tot de be
schuldigden behoorden, te ontlasten. Bijna
één maand heeft de rechtbank zich dagelijks
soms meer dan zes uur, met deze zaak bezig
gehouden. Bij vonnis van November 1803
werd Schinderhannes met 19 leden zijner
bende ter dood veroordeeld een twintigtal
anderen kregen langere of korter! tuchthuis
straf de rest werd vrijgesproken. Met zijn
dood was zijn bende opgelost. Weldra was
de Rijnstreek even veilig als het overige
Duitschland. De herinnering aan Schinder
hannes leeft er echter nog voort tot op dezen
dag.
VISCHMEEL EN VLEESCHMEEL.
Het veevoederbureau van de „Vereeniging
tot ontwikkeling van den Landbouw in Hol
lands Noorderkwartier", secretariaat Rijks-
landbouwwinterschool Schagen, meende goed
te doen de aandacht van de veehouders en in
het bijzonder van de varkenshouders en
mesters, eens te moeten vestigen op beide
bovengenoemde voedersoorten. Ervaringen
door hem goed bekende personen opgedaan
met vleeschmeei versterkten hem hierin. De
goede re'sultaten verkregen met dit voeder
bij varkensmesten, vooral ook het tegengaan
van zg. stijfheid, zijn sedert lang bekend.
Toch is het vleesch- en ook het vischmeel
nog niet overal ingeburgerd. Vooral over het
vischmeel heerschen zeer verschillende mee
ningen. Velen zijn bang het te gebruiken,
daar zij vreezen de kwaliteit van hun slacht-
v# kens ernstig te benadeelen. Inderdaad zijn
ook zulke gevallen^ voorgekomen Vooral
vergelijkt men wel eens vischmeel het de
in den ooidogstijd vaak aangewende haring,
waarvan de onaangename reuk en smaak
sterk merkbaar waren. Echter tnae daar
direct iets tegen over gezet worden. In de
kwaliteit van het vischmeel komen groote
verschillen voor. Zoo wordt in den handel
gebracht z.g. „ontvet" vischmeel, welk meel
van veel hoogere kwaliteit is, en practisch
gesproken geen invloed ten nadeele heeft op
de kwaliteit van vleesch en spek. Doch
alleen dit ontvette vischmeel heeft deze gun
stige eigenschap. Uiterlijk kan men geen ver
schil zien tusschen ontvet en niet ontvet meel
de verkooper dient dus wel degelijk in te
staan voor „ontvet." Vischmeel bevat boven
dien nog een hoog gehalte aan aschbestand-
deelen 2530 pCt. voornamelijk kalk
en fosforzure zouten, welke zouten mede oor-
Zaak zijn van het tegengaan van stijfheid. Het
hoofdbestanddeel van vischmeel' is echter
het eiwit en het bevat ongeveer 60 pCt. van
deze zoo noodige stof. Noodig vooral voor
jongere mestvarkens, daar het in staat stelt
tot vleeschvorming. Groote hoeveelheden
kan men en behoeft men echter niet te ge
ven, daar het hooge eiwitpercentage van het
vischmeel, een kleine hoeveelheid toch veel
eiwit bevat.
Zoo zijn hoeveelheden van 100500 gram
per dag voldoende. Deze hoeveelheden hangen
af van den leeftijd. Jonge varkens kan men wel
100 gram tot 120 a 150 gram geven. Oudere,
vooral zeaardere varkens meer.
Naar verhouding krijgen de jonge varkens
dan meer dan de oudere, doch zij hebben ook
meer noodig voor den groei. Men beginne
met kleine hoeveelheden, en wenne de die
ren er eerst aan. Een „yandvol" vischmeel
zal ongeveer 4050 gram wegen. Voert men
dus b.v. 3 maal daags, dan iederen keer-een
handvol. Goed mengen door het andere voer
maismeel, cocosmeel ;erwten hoeft men niet
te geven in dit geval gerst kan wel.
Vischmeel bevordert zeker vlug mesten,
doordat het mede helpt een gunstige verhou
ding aan te brengen tusschen het benoodigde
eiwit en de andere nier-eiwitachtige stoffen.
Aanbevolen wordt wel in den ailerlaatsten
tijd voor het slachten geen vischmee meer te
seven dit is meer te beschouwen als veiliz-
heidsklep, die bij ontvet vischmeel vrijwel
niet noodig zal zijn.
Vleeschmeei is van geheel andere herkomst.
Het is het overschot van de bouillon-fabrica-
ge, en bevat veel eiwit tot ruim 70 pCt.—
Als het goed bereid is, is het uitstekend voe
der, niet alleen voor varkens, maar ook voor
rundvee. Het heeft dus ongeveer dezelfde
functie als vischmeel, nl. aanvulling van het
eiwit te kort. Groote hoeveelheden voere men
dus niet*. Het bevat niet zooveel zouten als
vischmeel. Voert men dus deen zoutarm
voedsel b.v. mais, aardappels e.d. dan
mag een extra gift van fosforzure kalk wel
nuttigzijn. Men kan aan varkens al naar den
leeftijd gaan van 50200 gram per 100 Kg.
levend gewicht. Ook hier geldt weer bij
jongere varkens naar verhouding meer dan
bij oudere.
De kleur moet niet te donker zijn. Is de
kleur b.v. bijna zwart, dan is er groote kans,
dat de eiwitten wat verbrand zijn, en dus
minder goed opneembaar worden voor de
dieren.
Men zij evenals met vischmeel voorzichtig
met bewaren, d. w. z. men make geen opslag
voor langen tijd, tenzij men het op een drog
plaats kan bewaren. Bedorven vischmeel en
vleeschmeei mogen wij wel tot de vergiften
rekenen rottend eiwit, Meermalen
wordt geen prima kwaliteit in den handel
gebracht en is het vleeschmeei vermengd
met z.g. kadavermeel. Dit is een meel, waar
men eenigszins voorzichtig mee moet zijn
gezien de herkomst van voor consumptie
ongeschikt vleesch, gestorven dieren e.d.
VINDINGRIJK UIT NOOD.
Henri Murger, een bekend Fransch schrij
ver, verkeerde steeds in geldverlegenheid.
Op zekeren dag, t>en hij zich in een res
taurant begeven wilde, ontdekte hij dat zijn
geheele vermogen uit weinige centen be
stond. Nauwelijks had hij deze treurige ont
dekking gedaan, toen een zijner vrienden hem
ontmoette, dien hij in zijn lichtzinnigheid ten
eten had genoodigd.
„Je wilt dus met me eten," vroeg Murger
„Zeker, Je was immers zoo goed me uit
te noodigen."
„Nu goed, kom maar mee. Maar ik zeg
je zeer rijk aan afwisseling zal het diner nie
zijn."
De beide vrienden gingen in het naast-
bijzijnde restaurant, waar ze voor zich lieten
opdisschen.
De soep kwam en werd door de beide hon
gerige kameraden volop genuttigd.
Toen bracht men hun groenten. Nauwe
lijks had Murger de eerste beten verteerd,
toen hij woedend opsprong en den eigenaar
verlangde te spreken. Toen deze verscheen
toonde hij hem zeer opgewonden eenige ha
ren, die op het bord lagen.
Toen stond hij op en verliet begeleid door
zijn vriend schimpend het restaurant. Op
deze wijze nuttigden zij met behulp van Mur-
gers dichterlijke haardos acht soepen in ver
schillende restaurants.
AMERIKAANSCH.
Vriend tot een graaf, die met een Ameri-
kaansche millionairsdochter is getrouwd „Ik
feliciteer je van harte. Ik verbaas me er al
leen over, dat alles zoo gauw is gegaan, want
jij spreekt geen Engelsch en je vrouw ver
staat geen woord Hollandsch."
„Waarom zouden wij veel woorden heb
ben vuil gemaakt? Ik liet haar mijn stam
boom zien en zij mij haar chèquebcek."
ZIJ HAD GELIJK.
„Tommy, niet met je vingers eten!"
„Maar maatje, vader zei dat vingers er
al waren voor dat de vorken kwamen",
„Jouw vingers niet, Tommy!"
VOOR DE RECHTBANK.
President; Beklaagde, hebt gij iets aan
te voeren tot vermindering van uw straf?"
Beklaagde: „Jawel, mijnheer de presi
dent, ik ben al twintig maal gestraft en 't
heeft nog nooit geholpen!"
DE MACHT DER GEWOONTE.
Luitenant (op barschen toon): „Knoop Je
jas dicht!"
Gehuwd recruut (die aan de bevelende
stem thuis denkt): „Ja liefste."
DE OUWE DAG KOMT MET GEBREKEN.
Opa: „Zei-je iets?"
Opoe; „Ik vraag of jij ook niet vindt dat 't tocht?"
