1
Binnenlandsch Nieuws.
Suzanne Dupré.
T
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Tweede Blad
Donderdag 14 Mei 1925
De nota van Briand aan Duitschland betreffende het veiligheidspact.
1 Vandevijvere heeft een nieuw kabinet, hoewel nog niet voltallig, gevormd,
waarin hij zelf als premier en minister van financiën optreedt. Lord
Milner overleden.
Onder de Radio-berichten: De Labour-partij verklaart zich tegen de
pensioen-voorstellen van Churchil. De algemeene verwachting is, dat
het nieuwe Belgische kabinet spoedig ten val zal worden gebracht.
De ziekte van ex-keizerin Zita, zou geen aanleiding tot bezorgdheid geven.
Gem. buiten!, berichten.
FINANCIËN.
Suez-Kanaal.
AND
Labour en de pensioenvoor
stellen van Churchill.
Besprekingen met Hindenburg.
De Britsche regeering en de
nachtarbeid in bakkerijen.
Het nieuwe Belgische kabinet.
Huiszoeking bij de „VorWarts
De Duitsche Bankschandalen.
De ziekte van ex-keizerin Zita.
De hoofdaalmoezenier
F. J. H. Evers.
FEU ILLETON
Nïem and dwong haar ertoe, te paradeeren
in cle groote wereld, op concerten, tooneit-
voorstellingen en bals. Rustig kon ze haar
leven doorbrengen, en naar believen treurig
of opgewekt schijnen, zooals ze zichzelve
gevoelde. O, hoevele jonge meisjes waren
er toch, wir moeders bejaard waren, en zien
gelukkig gevoelde wanneer zij thuis rustig
bij den haard konden zittenl O, had zij ook
maar zulk een moeder!
De financieele plannen
van Caillaux.
Evenals Dinsdag in de financieele com
missie der Kamer, waarin Caillaux zijn ver
klaringen aflegde, worden zijn plannen gis
terenmorgen beter ontvangenbij een deei
der oppositie dan bij de meest linksche ele
menten der tegenwoordige meerderheid.
Hoewel rechts plichtmatig geprotesteerd
wordt tegen de beoogde verhooging der di
recte belastingen, krijgt men toch den in
druk, dat men daar tevreden is met den nieu
wen minister van financiën, die, zooals Dins
dagavond in Kamerkringen werd opgemerkt,
nu eindelijk eens een man is, die ideeën heeft
en weet wat hij wil. Vooral acht men het ver
standig, dat Caillaux niet onmiddellijk komt
met groote hervormingsplannen, maar begint
met de begrooting absoluut sluitend te ma
ken en de nieuwe begrooting voor Juli in te
dienen, zoodat men eindelijk eens uit de voor-
loopige twaalfden raken kan.
Daarentegen is men vooral in socialistische
kringen weinig ingepomen met de plannen,
waarbij de geliefde kapitaalsheffing blijkbaar
geheel uitgeschakeld is. Zoowel in als buiten
de commissie hebben de mannen van den
linkschen vleugel de regeering Dinsdagavond
hun teleurstelling niet verborgen, en men
ertelde, zelfs, dat Herriot, die den meer ge
matigden koers, welke door zijn opvolgers
is ingeslagen, maar matig waardeert, het met
hen eens is. Het zou merkwaardig zijn als
dientengevolge ook onder het huidige kartel
het ministerie haar zwaartepunt in de Kamer
niettemin meer naar het centrum verplaat
sen ging.
De nota van Briand.
De door den ministerraad goedgekeurde
nota van Briand in antwoord op het Duitsche
voorstel inzake het veiligheidspact is heden
aan Engeland medegedeeld. Zij zal eveneens
aan België worden medegedeeld en, wanneer
overeenstemming met de geallieerden zal zijn
bereikt, aan Duitschland.
De nota ademt een liberalen geest en is
met scherpzinnigheid opgesteld.
Verre van het Duitsche aanbod als onvol
doende van de hand te wijzen zal Frankrijk,
dat uiterst vredelievend is, uiting geven aan
den loyalen wensch om met Duitschland de
middelen te zoeken ter verwezenlijking van
het pact als aanvulling van het vredesverdrag.
Het is van oordeel, dat het Duitsche voorstel
'lechts dan resultaten van belang kan heb-
jen, indien het in de bestaande conventies,
zooals de Rijnlandovereenkomst nopens de
bezetting bevestigt. Het bedoelde pact zou
geen nadeelen mogen opleveren voor de rech
ten der midden-Europeesche staten en het
zou slechts kunnen worden geteekend na
toetreding van Duitschland tot den Volken
bond.
Betreffende de overeenstemming tusschen
onden en Parijs omtrent de houding, die
inzake de bezetting moet worden aangeno
men, blijft de toon optimist. Er wordt ge
zegd, dat er tusschen den Franschen en
Engelschen tekst nog slechts geringe ver
schilpunten bestaan, die in de eerstvolgende
bijeenkomst van den Gezantenraad gemak
kelijk weggeruimd kunnen worden. Beide
landen zijn het eens om de uitvoering van
de militaire bepalingen in het Verdrag van
Versailles te eischen, waarbij dan de minder
belangrijke weggelaten, doch de voornaam
ste omstandig gepreciseerd zullen worden,
-Joodat Duitschland zich niet beklagen kan
niet te weten wat men eigenlijk bedoelt.
Aangezien het voldoen aan de voorschriften
omtrent de politie, die tot een waar leger is
'uitgedijd en het verbod van oorlogsoutillage
in de fabrieken tijd kosten zal, spreekt de
Matin" de verwachting uit dat de ontrui
ming van Keulen wel niet meer in den loop
van 1925 zal kunnen plaats hebben, tenzij
Duitschland buitengewonen goeden wil en
ijver toonen mocht. Deze verwachting is ech
ter in- strijd rrtet de berichten uit Londen,
dat men, zonder den bepaalden datum bij
voorbaat vast te stellen, daar toch vasthoudt
aan de ontruiming der Keulsche zóne in
Augustus. Blijft hieromtrent verschil van
meening bestaan dan lijkt het acoord nog niet
zoo imminent als de bladen het hier wel voor
stellen.
Inzake de tweede nota aan Duitschland
die Briand voorbereidt betreffende het vei
ligheidspact wordt de inhoud daarvan als
volgt geresumeerd De Fransche regeering
weigert niet een gewestelijk veiligheidspact
te aanvaarden dat zonder tijdsbeperking
iederen oorlog tusschen beide landen uit
sluit. Zij verheugt zich daarom over het
Duitsche voorstel en beschouwt dit air, se
rieus en oprecht. Niettemin moet d® Rijn
niet, omdat hij een veilige, stevige grens voor
Frankrijk wordt, Frankrijk verhinderen in
Europa te interviniëeren indien zijn bond-
genooten bedreigd of verdragen geschon
den worden.
Briand's nota nopens het Duitsche me
morandum betreffende het veiligheidspact
bevat voorwaarden, die Duitschland verhin
deren, arbitrage over grensquaestie te vra
gen. De „Daily Telegraph'' is van meening,
dat dit daardoor het sluiten van een weder-
keerigheidsverdrag geenszins zal worden be
spoedigd, doch dat Briand, die aan een ge
wijzigd protocol van Genève de voorkeur
geeft boven een genoemd verdrag, minder
dan Herriot bereid is, over het pact te dis
cuseeren.
De diplomatieke correspondent van het
blad spreekt de hoop uit, dat Frankrijk de
voorwaarden voor Duitschland niet onaan
nemelijk zal maken.
Lord Milner f.
Lord Milner is overleden.
Viscount Alfred Milner werd in 1854 te
Bonn geboren hij. kreeg zijn eerste univer
sitaire opleiding in Duitschland, aan de hooge
school te Tübingen, waar zijn vader lector
in het Engelsch was daarna studeerde hij
te Londen en Oxford. In 1881 werd hij onder
W. F. Stead medewerker aan de „Pall Mali
Gazette", maar reeds in 1885 verliet hij de
journalistiek om particulier secretaris van
Lord Goschen te worden, die in 1887 tot
kanselier van de schatkist was benoemd. Door
den invloed van Lord Goschen werd hij twee
jaar later onderminister van financiën, in
Egypte. Daar bleef hij vier jaren. Kort na
zijn terugkeer in Engeland publiceerde hij
een werk over Egypte, „England in Egypt",
dat grooten opgang maakte.
Het nieuwe Belgische ka
binet samengesteld.
Van de Vijvere heeft zich gisterenochtend
om tien uur naar het paleis begeven om den
koning mede te deelen dat hij een ministerie
had samengesteld.
In tegenstelling met de tot dusver vermel
de voorloopige toewijzingen zullen de porte
feuilles van buitenlandsche zaken, kunsten
en wetenschappen en spoorwegen nog geen
titularissen hebben, dóch tijdelijk door de in
functie zijnde ministers worden beheerd.
Van de Vijvere neemt het minister-presi
dentschap en het ministerie van financiën
voor zich, Theodor, oud-deken der balie en
oud-Kamerlid, justitie en generaal Helle-
baut nationale defensie.
De overige portefeuilles zullen in handen
blijven van de ministers, die ze thans be-
heeren.
Ex-Keizerin Zita levens
gevaarlijk ziek.
Ex-Keizerin Zita is levensgevaarlijk ziek
zij heeft longontsteking. In Weensche mo
narchistische kringen heerscht groote be
zorgdheid over haar toestand.
De tstrijd in Fransch-Ma-
rokko.
Het Fransche ministerie van buitenland
sche Zaken deelt mede Maarschalk Lyauty,
de opperbevelhebber in Marokko, meldt,
dat, nu hij versterkingen heeft ontvangen,
heden de operaties zal aanvangen tot bevrij
ding van de kleine vooruitgeschoven posten,
die nabij Bibane nog door de Riffs omsingeld
Zijn.
De Fransche regeering heeft de censuur
ingesteld voor berichten uit Marokko.
De beschieting van het
Engelsche woonschip in
China.
Aan de „Times" wordt uit Shanghai ge
meld, dat admiraal Yang Sjoe Tsjoeang, de
opperbevelhebber en chef van den staf van
admiraal Woe Köeang-tsoeng, aan den Brit-
schen consul-generaal een bezoek gebracht en
dezen verontschuldigingen heeft aangeboden
voor net bombardeeren van het Britsche
woonschip. De admiraal voegde er aan toe,
dat de officier van den uitkijk ontslagen is,
ccrwfjl de bevelvoerende officier van de ka
nonneerboot nooit meer promotie zal maken.
Voorts bood hij volledige schadevergoeding
aan.
Kort geleden hebben nog twee andere
woonschepen aan eenzelfde behandeling
blootgestaan. Verleden week Woensdag wer
den een dame en een heer, die met een woon
schip reisden, op soortgelijke manier onder
vuur genomen, doch niet getroffen. Eenigen
tijd later werd een woonschip, aan boord
waarvan zich een groot aantal vreemdelingen
bevond, op dezelfde wijze bejegend, zoodat
het wenschelijk geacht werd zoo vlug moge
lijk stroomopwaarts terug te keeren.
EEN „REIZENDE" GORILLA.
Londen is in het bezit van een „reizen
de" gorilla. Het heerschap, dat den naam
voert van „John Daniel the Second" en in
de wandeling „John" genoemd, woont in het
huis van zijn meesteres, een zekere miss
Alyse Cunningham, in Sloane Street, en laat
zich eiken dag in zijn eigen auto naar de Zoo
rijden, waar hij in de Leeuwenafdeeling de
goedheid heeft, eenige uren per dag voor het
publiek te figureeren.
HET SPOORWEGONGELUK BIJ
STARGARD.
Te Koningsbergen is naar aanleiding van
het spoorwegongeluk in den Poolschen cor
ridor een rouwbetooging gehouden, zoo
meldt de „Köln. Ztg.", waarbij een der spre
kers er op wees, dat de stationchef van Star
gard op het oogenblik der overdracht van
den corridor aan Polen nog pakhuisknecht
was. Zulk een snelle bevordering was bij
werkelijke bekwaamheid niet ontoelaatbaar,
doch snelle bevorderingen waren bij de Pool-
sche spoorwegen geen zeldzaamheid en zoo
doende waren ook vele hoogst onbekwame
personen in verantwoordelijke functies ge
komen, tégen welker eischen zij niet zijn
opgewassen, die dus een gevaar voor de vei
ligheid betee kenen.
De Poolsche bewering, dat men met een
aanslag te doen heeft gehad, wordt r-.e s
weerlegd door het feit, dat duizenden dwars
liggers naar de plaats van het ongeluk zijn
vervoerd ter vervanging der oude, die vol
komen verrot waren.
EEN MEISJE DOOR EEN SCHILD
WACHT DOODGESCHOTEN.
Het „Berl. Tag." verneemt het volgende
uit Rostock
Een paar, dat op het militaire oefenterrein
wandelde in de richting van het gedeelte,
waar met handgranaten werd geoefend, werd
eenige malen door een schildwacht aange
roepen. Toen het tweetal niet bleef staan,
schoot de soldaat eerst tweemaal in de lucht
en legde'toen op het meisje, aan, dat hij dood
schoot 1
zulke personen die wur net eerst wegens
een vergrijp - voor den rechter verschenen,
bij erkende misdadigers werden opgesloten,
zou dit hen vatbaar maken voor het bedrij
ven van verdere vergrijpen en zouden zij in
de samenleving terugkeeren als volleerde
misdadigers. Een dergelijke methode zou
ezelachtig zijn, terwij! de nieuwe procedure
de, instemming had zoowel van de balie als
wel van vooraanstaande strafrechters uit het
geheele land.
In April passeerden in totaal het Suez-
kanaal 474 schepen tegen 432 in dezellde
maand van 1924. Van 1 Januari tot 1 Mei
zijn er 2.020 schepen gepasseerd, terwijl
dit aantal vorig jaar 1.710 bedroeg. De ont
vangsten hebben in April 17.070.0C'0 francs
bedragen óf bijna l'A millioen meer dan in
April van het voorafgaande jaar.
Over de eerste vier maanden s 71.050.000
francs ontvangen, tegen 61.910.000 francs in
dezelfde periode van 1924.
Bij de behandeling in tweede lezing van
het wetsontwerp nopens de ouderdomspen
sioenen en de pensioenen voor weduwen en
weezen, ^al Wheatley Dinsdag a.s. namens
de Labour-fractie in het Lagerhuis een voor
stel indienen, waarin wordt gezegd: ,,dat 'net
Lagerhuis terwijl het een rechtvaardige
pensioenregeling voor weduwen en weezen,
gepaard gaande met een verlaging van den
.minimumleeftijd .voor ouderdomspensioen en
he* opheffen van de beperkingen ten aan
zien van de particuliere bronnen van in
komsten der verzekerden toejuicht, wei
gert het ontwerp- in tweede lezing aan te
nemen, omdat daarbij de werknemers wor-
Vrijdag a.s. komen de staatspresidenten
en de minister-presidenten van de verschil
lende Duitsche landen te Berlijn aan om den
nieuwen rijks-president von Hindenburg hun
opwachting te maken. In aansluiting hieraan
zal een politieke bespreking in de rijkskan
selarij plaats hebben
Vrijdagavond vertrekken de rijkskanselier
dr. Luther, de minister van buitenlandsche
zaken, dr. Stresemann, de minister voor de
bezette gebieden, Frenkel. alsmede de Prui
sische minister-president Braun, en de Bei-
ersche minister-president dr. Held, naar
Keulen, om daar deel te nemen aan de her
denking van het duizendjarig bestaan van t
Rijnland. In verband met deze reis, is het
groote politieke debat, dat in de t|/veede
den verplicht piemiën te betaien,^ terwijl van aeze week in den rijksdag zou
nieuwe lasten aan de industrie worden op- p[aats hebbsn- u;(jjesteld tot a.s. Maandag.
EEN PLECHTIGHEID
PIETER.
V-i oofti H
IN DE ST-
Zondagochtend heeft in d,e basiliek van St.
Pieter te Rome een indrukwekkende plech
tigheid plaats gehad de zaligspreking van
32 Fransche religieuses twee Cistercien-
sen, een Benedictijnsche, dertien religieuses
van het Heilig Sacrament en zestien Urselie-
nen _f die tijdens den Terreur in Orange
werden geguillotineerd. Bedevaartgangers uit
het aartsbisdom Avignon, alsmede meer
dan honderd afstammelingen van de familie
der martelaressen woonden de plechtigheid
bij, die door kardinaal Merry del Val werd
geleid. Aan het slot er van werd een schilderij
van den schilder Barthelot, het martelap-
schap der 32 nonnen uitbeeldend, in het por- Óing, dat het debat over de samenstelling en
gelegd en voorts omdat de talrijke gezinnen,
waarvan het hoofd nict^ onder de door Je
wei gestelde bepalingen valt, worden uitge
schakeld, terwijl anderen, die niet voor ver
zekering in aanmerking dienden te komen,
wel van de regeling kunnen profiteeren.
Verder stelt de Labour-fractie voor, dat
het ontwerp na de tweede lezing niet naar
de bestaande commissie zal woeden verwe
zen, maar naar een nieuwe commissie, die
uit alle leden van het Lagerhuis dient te
woeden gekozen
In het Lagerhuis legde de minister van
arbeid een verklaring af nopens het stand
punt der regeering ien aanzien van het oiu-
werp-conventie op den nachtarbeid in bak
kerijen, opgesteld door de internationale r-
beidsteonferentie. Hij deelde mee, dat de re
geering amendementen op de conventie had
ingediend en dat zij aan liet Internationaal
Arbeidsbureau had meegedeeld, dat zij, als
deze amendementen werden aangenomen,
bereid zou zijn de conventie te aanvaarden,
mits zij overtuigd was, dat de aanvaarding
der. conventie geen verhooging van den
broodprijs zou beteekenen. Sedert had
evenwel de door de regeering ingestelde le
vensmiddelencommissie de zaak onderzocht
tea op grond harer conclusies zouden de
Britsche gedelegeerden verklaren, dat Je
regeering niet in staat was thans de conven
tie te ratificeeren.
Van de Vijvere heeft aan de pers ver
klaard, dat het van de Hnkergroepen zal af
hangen of de portefeuilles, die thans ad in
terim worden beheerd, een definitieve titu
laris zullen vinden. Na een crisis van 38 da
gen, aldus Van de Vijvere, ben ik van mee-
tiek der Basiliek geplaatst.
's Middags begaf de Paus zich naar de St.
Pieter om er de eerste Adoratie der nieuwe
gelukzaligen te leiden. Meer dan 30.000 per
sonen woonden dezen dienst bij.
AUSTRALIË EN DE IMMIGRATIE.
De duizenden Russen, die naar Japan en
China zijn uitgeweken en te kennen hebben
gegeven, dat zij gaarne naar Australië zou
den emigreeren,hebben niet veel uitzicht.Bru-
ce, de premier van het Australisch gemeene-
best, heeft n.b bekend gemaakt dat iedereen
die in Australië wil worden toegelaten, veer
tig pond sterling moet bezitten, of een borg
moet kunnen stellen, die waarborgt dat de
immigrant niet ten laste 'komt van den staat.
Verder waarschuwde Bruce de scheepvaart-
maarschappijen dat zij die geen Engelsch
spreken, weinig kans hebben, in Australië
werk te vinden.
EEN GROOTE BRAND IN JAPAN.
Bij een grooten brand in Koemajaya heden
morgen werden meer dan tweeduizend hui
zen verwoest. Er zijn verscheidene slacht
offers.
DE PSYCHIATRIE IN DE AMERI-
KAANSCHE RECHTSPRAAK.
De rechtbank te Greene Country, in den
staat New York, is overgegaan tot een be
langwekkende noviteit bij de rechtspraak.
In deze rechtbank zal voortaan een psychia
trisch onderzoek van misdadigers plaats heb
ben ten overstaan van den rechter. Van de
eerste tien beschuldigden, die op deze wij
ze onderzocht zijn, heeft de rechter ten aan
zien van zeven een voorwaardelijk vonnis
uitgesproken, twee naar een krankzinnigen
gesticht verwezen en een naar een verbeter
huis.
Bij het uitspreken van het vonnis ver
klaarde de rechter, dat het onderzoek had
uitgewezen dat de geestelijke processen van
de beschuldigden impulsiviteit, instabiliteit
en suggestibiliteit manifesteerden. Wanneer
de orienteering der nieuwe regeering defini
tief moet worden onttrokken aan de over
wegingen van groepen of partijen. Hij hoop
te dat het land hem dankbaar zou zijn aldus
aan het debat een beperking ie hebben jp-
gelegd.
Teneinde uiting te geven aan zijn wil om
alle partijpolitiek en personenkwesties ter
zijde te stellen, heeft Van de Vijvere den
Koning slechts een minimum nieuwe tiiula-
rissen voorgesteld.
In parlementaire kringen wordt het
nieuwe kabinet geen lang leven beschoren.
De „Vorwarts" deelt vanavond mede, dat
er vanmorgen in de redactie van het blad
een huiszoeking is gehouden, wat sedert
1908 niet meer was voorgekomen. Drie re
chercheurs verschenen in opdracht van den
Oberstaatsanwalt om naar een rectificatie
te zoeken, die de Vörvarts door den
Duitsch-nationalen afgevaardigde von Kries
was toegezonden, maar die het blad niet had
willen opnemen.
De „Vorwarts" betoogt in een giftig ar
tikeltje, dat deze nuiszoëking een schakel
is in de keten van chicanes, waaraan de so
ciaal-democratie het laatste halfjaar van de
zijde van de „Staatsanwaltschaft" heeft
blootgestaan en dat men haar moet beschou
wen als een wraakneming voor de critiek,
die het blad heeft uitgeoefend op het on
rechtmatig optreden van de rechlsgerichte en
jeugdige eerzuchige Staatsanwiilte in de ver
schillende schandaalaffaires Van den laatsten
tijd.
De derde strafsenaat van het Kamergericht
te Berlijn heeft gisteren besloten den heer
Julius Barmat, wiens naam bekend is uit de
Bankschandalen, tegen een cautie van
200.0CO mark uit de voorloopige hechtenis
te ontslaan. Henry Barmat blijft voorloopig
in het academisch ziekenhuis de Charité,
waar hij onder geneeskundige behandeling
is.
Dr. Thiele, de gevangenisdokter uit het
huis van bewaring te Moabit, die dr. Holle
behandeld heeft, en die dcor de ziekenop
passers in de Höfle-commissie van den Land
dag beschuldigd werd zijn plicht op de grof
ste wijze te hebben verzaakt, is voorloopig
geschorscht.
De berichten uit Weenen omtrent den le
vensgevaarlijken toestand van ex-keizerin
Zita worden in royalistische kringen, die in
directe verbinding met de omgeving der
der ex-kcizerin staan, niet bevestigd. Men
verneemt uit Laquititio. waar ex-keizerm
Zita vertoeft, dat zij sinds vele weken zien
is en lijdt aan ernstige zenuwoverspanning,
doch dat haar toSstand geen reden tot ern
stige bezorgdheid geeft,
DE KATHOLIEKE^ EN HET „EERSTE
NEDERLANDSCH PAEDA-
GOGISCH CONGRES"
Het R.K. Centraal Bureau voor Onder
wijs en- Opvoeding schrijft ons
Verleden jaar werd op 24 en 25 October
te Amsterdam een „Paedagogische Confe
rentie" gehouden. Bij die gelegenheid werd
door de vergadering aan het Bureau en de
sprekers opdracht gegeven, om de stappen
te doen, welke noodig zijn, om te komen tot
„Het Eerste Nederlandsch Paedagogisch Con
gres."
Als gevolg daarvan werd dezer dagen door
de Commissie van Voorbereiding „aan de
besturen van alle vereenigingen in Neder
land, welke zich op eenigerleiwijze practisch
of theoretisch bezig houden met vraagstuk
ken van opvoeding" een uitnoodiging ge
zonden voor een voorloopige vergadering
op Zaterdag 9 Mei 1925. De uitnoodiging,
welke vergezeld ging van een concept-con
gresplan, aangevende de onderwerpen voor
de plenaire zittingen en de sectievergaderin
gen, was onderteekend door de Commissie
Ph. Kohnstamm, Voorzitter, R. Casimir,
A. J. Drewes, L. Groeneweg, J. H. Gunning,
Wzn., A. Janse, Mevr. A. Sluis-Slikker, G. v.
Veen, Secretaris.
Ook de Katholieke vereenigingen hadden
een uitr oodiging ontvangen. Daarin vonden
G» Jansen,
Jeugdcom
de Zeereèrw. Heeren Rector J
Voorzitter der Interdiocesane
missie en Dr. P. J. M. v. Gils, Voorzitter
van den Ned. R.-K. Schoolraad aanleiding,
om aan de besturen dier Katholieken ver
eenigingen het volgende schrijven te richten
„Terwijl de laatste jaren aan den eenen
kant in onderwijs en opvoeding het streven
naar een illusoire eenheid op de basis van
neutraliteit meer en meer wordt opgegeven
en de overtuiging veld wint, dat levensbe
schouwing een paedagogiek met elkaar in
allernauwst verband staan, zoodat de paeda
gogische richtingen evenmin met elkander
overeen te brengen zijn als de levensbeschou
wingen, manifesteert zich van den anderen
kant een steeds krachtiger streven, om de
aanhangers van verschillende paedagogische
richtingen op conferenties, vergaderingen en
coneressen, met terzijdestelling van wat hen
verdeeld houdt, gezamenlijk over paedago-
Katholieke personen en vereenigingen tot
deelname uitgenoodigd. Ten aanzien van de
vraag, of dergelijke uitnoodigingen al dan
niet moeten worden aanvaard, blijken de
katholieken telkens weer verdeeld som
migen nemen die uitnoodiging aan, anderen
en zij vormen doorgaans de overgroote meer
derheid wijzen ze af.
Het wil ondergeteekenden voorkomen, dat
het hoogst wenschelijk is, dat de katholieken
meer in onderling overleg treden omtrent
het standpunt, dat zij tegenover vorenom-
schreven initiatief zullen innemen en zoo
mogelijk één lijn trekken.
Daarom nemen ondergeteekenden beleefd
de vrijheid, Uw geëerd bestuur, uit te noo->
digen zich te doen vertegenwoordigen op
een bijeenkomst in het gebouw van het R.-K.
Centraal Bureau voor Onderwijs en Opvoe
ding, Bezuidenhout 275 te s Gravenhage
op Zaterdag 2 Mei 1925, te half twaalf ter
besoreking van de vraag, of officieele deel
name aan „Het Eerste Nederlandsch Paeda
gogisch Congres" voor katholieke vereeni
gingen al dan niet aan te bevelen is en ter
overweging van de mogelijkheid, om ten
opzichte van de ontvangen uitnoodiging voor
dat Congres eenzelfde standpunt in te nemen.
De Directeur van het R.-K. Centraal Bu
reau zal, als U een vertegenwoordiger zendt,
voor dezen gaarne een couvert aan een een-,
voudigen om 2 uur te houden maaltijd reser
veeren, mits Z.Ew. uiterlijk 30 April be
richt ontvangt, dat daarvan gebruik ge«
maakt zal worden."
Ingevolge dezen oproep op korten termijn
waren Zaterdag 2 Mei aanwezig, behalve
de Directeur van het R.-K. Centraal Bureau
voor Onderwijs en Opvoeding, Dr. Th. Ver
hoeven, de volgende heeren Rector J. G.
Jansen voor de Interdiocesane Jeugdcom
missie, Dr. P. J. M. v. Gils voor den Ned.
R.-K. Schoolraad, Rector W. v.d. Hengel
voor de St. Ludgerusvereeniging in het
Aartsbisdom, Prof. T. Brandsma voor den
Bond van besturen voor Middelbaar- en
Hooger onderwijs, Ir. W. Jonkergouw voor
de R.-K. Leerarenvereeniging St. Bonaven-
tura, H. J. Weijtens voor den Bond van R.-K.
Kweekscholen, H. E. C. Swüste voor de
R.-K. Mulovereeniging, A. J. W. Brugman
voor de Canisiusfederatie van R.-K. Onder
wijsbonden en G. D. Zegers voor het Centraal
Zielkundig Beroepskantoor.
Berichten van verhindering meerendeels
vergezeld van betuigingen van instemming»
waren ingekomen van de heeren J. S. H.
Bemeimans voor het Centaal Bureau var.
„Voor Eer en Deugd", Dr. Th. Goossens
voor de R.-K. Leergangen, B. Steggerda,
Algemeen Voorzitter der R.-K. V ereer.iging
van Directeuren, Directrices, Leeraren en
Leeraressen bij het Nijverheidsonderwijs
„St. Bernardus", J. Luif voor de Federatie
van Aig. Dioc. Vereenigingen van R- K.
Bijz. Onderwijzers.
De vergadering, geleid door den ZeerEerw.
Rector J. G. Jansen, kwam eenstemmig tot
de volgende conclusie
„Wel niemand zal er aan denken, de aan
hangers der verschillende levensbeschou
wingen uit te noodigen tot een Nederlandsch
Congres, om daar met elkander over gods
dienstige en wijsgeerige problemen te be
raadslagen. Iedereen ziet onmiddellijk m
dat zulk een ondernemen tot volslagen on
vruchtbaarheid gedoemd zou zijn. Welnu,
de paedagogiek staat in allernauwst ver
band met de levensbeschouwing.
Dus is de opzet va, een „Nederlandsch
Paedogogisch Congres", dat zijn naam met
recht zou voeren, even onmogelijk.
En men zal tevergeefs trachten, aan;
deze conclusié te ontkomen door te beproe-:
ven, om de paedagogische problemen te:
splitsen in twee groepen, waarvan de eene
zou moeten omvatten die, welke ^met die
„speciale beginselen samenhangen", en de
andere die, welke met die „speciale begin
selen" geen verband houden. Naar Katho
lieke overtuiging zouden alle paedagogische
problemen tot de eerste en geen enkele tot
de tweede groep gerekend, moeten worden.
Wanneer dan ook een „plenaire congres
zitting" na een inleiding van een half uur,
een uqr lang debatteert over een belangrijk
paedagogisch probleem, dan zai zij, aangeno
men dat de woordvoerders der verschillende
richtingen ongeveer op gelijk wetenschappe
lijk peil staan en over gelijken spreektijd
mogen beschikken, niet verder komen dan
tct de conclusie, dat het onbegonnen werk
is naar eenheid van opvatting te streven.
Natuurlijk kan de Katholieke paedagogiek
er wel bij gebaat zijn, wanneer Katnoheken
onderling zich in een subsectie, na3r de Com
missie van voorbereiding zich uitdrukt, op
eigen wijsgeerigen grondslag beraden Maar
daarvoor behoeven dezen waarlijk geen gele
genheid te zoeken in een subsectie van een,
Congres, zooals de Commissie zich denkt.
Daarvoor vinden zij in eigen kring overvloe
dig gelegenheid. Men denke slechts aan de
succesvolle Katholieke Vacantieleergangen
en paedagogische weken. Op vorenstaande
gronden besloten de aanwezige Katholieke
vereenigingen niet deel te nemen aan he
ontworpen Congres.
Dit besluit werd, ingevolge opdracht det
vergadering, medegedeeld aan alle Katho-
lieke vereenigingen, die een uitneot.iging
vanwege „De Commissie ter voorbereiding
van het Eerste Nedei landsche Paeöa»o*usci:
Congres" ontvangen hadden.
De hoofdaalmoezenier F. J. H. Evers, is
Maandagmiddag van zijn reis naar Ned. Indn.
te 's-Gravenhage teruggekeerd.
De majoors-aalmoezeniers G. Huijs en J
gische vraagstukken te doen beraadslagen, No'ordman o.m. waren den hoofdaal
wat naar de bescheiden meening van onde»- T p aereisd D*
geteekenden er toe leiden moet, dat daarbij L e ge-
§e neutraliteit op den voorgrond en de levens- ch. i«r
beschouwing op den achtergrond komt. naa- uverai .ïciu uc u va i
Onder degenen, die tot die conferenties, veel medewerking ondervonden, ^ooral va.
vergaderingen en congressen het initiatief Hen legercommandant in m ie, g
nemen, treft men Zelden of nooit vooraan- Gerth van Wuk, voor zijn onderzoek naar
staande kathólieken aan nochtans worden de geestelijke verzorging der
altijd weer op zoo ruim mogelijke schaal onze Oost.
21
„Het schijnt toch wel, dat die hoofdpijn
haar niet belet heeft, om te praten."
De toon, waarop Alberto dit zcide, was
beleedigend, honend.
„O, ze .heeft geen drie woorden gespro
ken," antwoordde Arabella haastig. „Als da
vrouw van de concierge het niet verteld had,
zouden wij er niets van geweten hebben
„De vrouw van den concierge? vroeg
Alberto nieuwsgierig.
„Ja. Zij vond Suzanne gisterenavond be-
wusteloos op den trap."
„Bewusteloos op den trap-
Alberto spande zich in, om die vraag op
spottenden toon te doen klinken. Maar ioci
werd hij door een onaangenaam gevoel ovci-
meesterd, al was zijn geweten ook nog zoo
ruim.
„Goed beschouwd was ik toch een ellen
deling."
Deze gedachte kwam zelfs een oogeuo.iK
bij hem op. En toen gevoelde hij zich door
die strenge zelfbeschuldiging werkelijk ge
rustgesteld.
Slechts één wensch bleef er toen nog Jij
hem over*, dit niet bijzonder vleiend resul
taat van zijn zelfkennis zoo spoedig mogelijk
te vergeten..
Zoo stond hij dan spoedig op, om heen Ie
gaan.
En Arabella hield hem niet terug.
Voor haar bestonden er maar twee men-
schen op de wereld*, haar moeder en Ralph
Vansittard.
En die beiden waren voor haar de oor
zaak van aanhoudend groot verdriet.
Toen het scherm opging, zong Gemma
Bellincioni.
In geestdriftige woorden sprak mistress
Fane over haar voortreffelijke methode van
zingen*.
Maar toch kon Arabella in de opgewekte
stemming van hare moeder iets gedwon
gens ontdekken.
En ze meende ook, de oorzaak daarvan
te kunnen raden, en daardoor gevoelde ze
zich onrustig.
Hoe gelukkig was toch die Marie Irerescl
zoo dacht ze bij zichzelve.
Hoe groot zou haar liefde voor zulk een
moeder geweest zijn!
Arabella deed moeite, zich hare moeder
als zulk een eerbiedwaardige, bejaarde
vrouw voor te stellen.
Maar het zou nog lang duren, vóórdat die
wensch vervuld zou worden!
Een nieuwe entre-acte begon.
In het parterre en in de fauteuils kwam
beweging.
Al die mannen, die zich naar den uitgang
verdrongen, kwamen Arabella zoo gewoon,
zoo antipathiek voor.
O, hoe eindeloos lang duurde toch zulk
een avond in den schouwburg!
Opeens hoorde ze, dat een hand de kruk
van de deur van hare loge aanvatte.
Maar toch keerde ze zich niet om, om te
zien, wie de loge binnen zou treden.
„Goeden avond, miss Fane!" zei een IFani"
nenstem, de eenige, die op Arabella indruk
vermocht te maken!
Toen kwam het haar opeens voor, .Msol
de avond al te ver was gevorderd. En abe0
scheen haar veel interessanter, veel aantrek
kelijker toe.
Ralph Vansittard nam, na Mistress ran»
te hebben begroet, naast Arabella plaats, op
denzelfden zetel, waarop kort geleden Al
berto Gottifreddi had plaats genomen.
Toen wees hij Arabella met den vinger
een loge aan, en zei:
„Zie eens daarheen, miss Fane-. Dat is de
beroemde Sarno!"
„Wie is bet?"
„Die man met het ernstig en bescheiden
uiterlijk, en met het baardeloos gelaat.
„Men zou hem voor een student kunnen
aanzien." zei Arabella. M
„Hij is ook eerst vijf-en-twintig jaar oud.
,,En is zijn naam nu al over de gehee»e
wereld bekend?" vroeg Arabella.
„Ja, hij is nu een beroemdheid van den
eersten raiyj. Het succes van zijne uitvindin
gen zal hem een onvergankelijken roem be
zorgen," zei Vansittard.
Met een diepen zucht voegde hij erbij:
„Nog nooit in mijn leven is het gebeurd,
dat ik iemand heb benijd, maar dien Sarno
benijd ik. Om een paar maanden zijn leven
te mogen leven, zou ik met vreugde alles
willen geven, wat ik bezit.
„Alles?" vroeg Arabella, terwijl ze ang
stig de oogen neersloeg.
„Ja alles. Ik ben altijd in alle opzichten
maar een onbeteekenende dilettant ge
weest. Nooit 'heb ik voor het menschdom
iets werkelijk goeds tot stand kunnen bren-
gen."
Vol bitterheid had Ralph Vansittard die
woorden uitgesproken.
Maar Arabella dacht bij zichzelve:
„Al heeft hij niets goeds tot stand ge
bracht, toch zou hij in staat zijn, om kwaad
te doen."
Zoo dikwijls was Ralph Vansittard voor
haar de oorzaak van verdriet geweest, dal
ze een zekeren afkeer van dien jonkman ge-
- voelde.
j Maar toch had ze bii zichzelve de over
tuiging, dat hij ook instaat zou zijn, iemand weigering volharden, zonder zich ook maar
nameloos gelukkig ta- maken. de minste moei'.c te geven, i- w eigen» g
Langzaam sloej ze de oogen op, waarin door eenige vleiende woorden te verzachten
nu een ongewone gloed straalde. „Bovendien ken ik ».rno nog maar P
Ze vermoedde zelve niet, welk een vurige ptrvlakkig, om aan uw verzoek te kunnen
liefdesverklaring in die oogen te lezen lag. voldoen," zoo voegde mj erD>J*
Maar Ralph Vansittard kon daaromtrent En daar op hetzelfde ogenblik het too-
onmogelijk in onzekerheid verkeeren. r.eelscherm omhoog ging, en a
Een oogenblik vergat hij alles om zich der opera een aanvang ging nemen verhel
heen. om te genieten van die onbewuste hij de loge^na met Arabella nog een koelen
openbaring.
Maar het was maar een oogenblik!
O, als hij het had durven doen.'...
Maar hij mocht het niet doen.
En hij kon 'het ook niet.
Sedert eenige dagen minder dan ooit!
en zwijgenden handdruk te hebben gewis-
seld.
ZEVENDE HOOFDSTUK.
Het was geen gemakkelijke taak geweest.
Haastig "stond hij "op. Met eene diepe bui- Sarno tot een bezoek aan de familie de Ro-
ging ging hij van mistress Fane afscheid quépme te bewegen,
nemen, die hem groette met den zelfbewus-
Giovanni Sarno was Italiaan van geboorte
nemen, uic iiem g»ucit t* i* i l :^i
ten glimlach, die Arabella zoo betooverend en Italiaan met han en
en onweerstaanbaar toescheen. Door banden van dankbaarheid was m,
„U hebt daareven met mijne dochter over gehecht aan het land, dat hem vooruitgeho -
Sarno gesproken," zoo zei ze. „Wilt u hem pen had door zijn dollars, en door het ver
mij even aanwijzen." trouwen, dat het m z^e ontdAkingen hw!
En nadat zij met haar tooneelkijker den gesteld, maar behalve de twee landen Itah.
jeugdigen beroemde met aandacht had be- en Amerika, die hij beiden als zijn vaderlam
schouwd, zei ze tot Ralph Vansittard: beschouwde, had hij nu wel juist geen wan
U zult hem toch zeker wel aan mij wil- trouwen daartoe war mj te voornaam, e
len' voorsteilen, "nietwaar?" niet kleingeestig genoeg maar toch ec*.
.^Onmogelijk, Hij haat het verkeer in de zekere vrees voor andere volken en mer
groote wereld. Hij is een wildeman, zei schenrassen.
Vansittard. Hij kende Suzanne Dupré
„Ik versta de "kunst, wilden te temmen," vroegsie jeugd,
zei mistress Fane zelfbewust.
vanaf hare
Maar Ralph Vansittard bleef bij zijae
(Wordt vervolgd.)