De houding der Vereenigde Staten ten opzichte zijner Europeesche de
biteuren. Een stormachtige betooging voor Trotzki bij de opening van
het derde Radencongres. De Fransche operaties in Marokko. Felie strijd
op den bergketen van Bibane.
Onder de Radio-berichten: Engeland acht, in tegenstelling met Duitsch-
land, een geallieerde conferentie met de Duitschers noodig, vóór de
regeling van de veiligheids- en ontwapeningskwestie. Uitspraak van het
Duitsch-Poolsch scheidsgerecht inzalte het spoorwegongeluk bij Stargard.
KERK EN SCHOOL.
Gem. buitenl. berichten.
KUNST EN KENNIS.
Oestervergiftiging.
De Nat. Nederl. Jubilé-bedevaart
naar Rome.
ORDE EN ARBEID.
Ned. R.K. Bond van Handels-
Kantoor- en Winkelbedienden
„St. Franciscus"
De vrijwilligers bij den
Landstorm.
Gewetensbezwaren en
stemplicht.
M ijnveld-ontginning.
De invoering van den
Zomertijd.
Coöperatieve Vereenigingen.
De Olympische spelen niet in
Amsterdam, maar in
Duitschland?
De directeur-generaal van den
Landbouw.
Ned. gezant in Brazilië.
Mr. A. E. Baron Van Voorst
tot Voorst.
Drijvende mijnen.
Prins Hendrik-dok.
Wijziging der Drankwet.
De agenda der Tweede Kamer.
De Communistische partij
en Moskou.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Regeling der werkzaamheden.
Wijziging Drankwet.
Steun aan Zuiderzee-visschers
bevolking.
De Europeesche debiteu
ren van de Vereenigde
Staten.
In verband met de berichten omtrent de
houding van Amerika in de quaestie der
Europeesche schulden, is het van belang de
tandacht te vestigen op een artikel van den
senator Borah, die tegenwoordig voorzitter
is van de commissie voor de buitenlandsche
taken uit den Senaat en wiens meeningen
dus wel van bijzonder belang zijn. Het arti
kel van Borah, dat o.a. is opgenomen in de
..Neue Freie Presse", is een scherpe bestrij
ding van het Fransche standpunt. Borah is
van oordeel, dat Frankrijk in betere econo
mische omstandigheden verkeert, dan eenige
natie, die aan den wereldoorlog deelnam.
Er is nauwelijks werkloosheid, de bevolking
is over het algemeen welvarend, de industrie
heeft zich sedert den oorlog krachtig ontwik
keld en er is dan ook, naar de meening van
Borah, volstrekt geen twijfel, dat het heel
toed in staat is zijn verplichtingen na te
rtomen, als hiervoor een bllijke regeling wordt
getroffen.
Borah betoogt dat er geen reden is, noch
moreel, noch economisch, om de schuld van
Frankrijk aan de Vereenigde Staten te schrap
pen. Qeze schuld bedraag; in ronde cijfers
een vier milliard dollar. Volgens de oorspron
kelijk getroffen voorwaarden zou de schuld
vijf procent rente dragen. Maar thans, ruim
-:es jaren na den oorlog, is niet alleen nooit
een cent rente betaald, maar is zelfs ook geen
enkel voorstel om tot een regeling te komen
gedaan.
Dat prikkelt den heer Boran blijkbaar zeer.
Meer dan een milliard dollar is eerst na den
oorlog aan Frankrijk geleend en man kan
dus niet zeggen, dat alles wat Frankrijk leende
'voor gemeenschappelijke doeleinden is uit
gegeven. Deze credieten althans dienden
niet ter oorlogvoering, „maar van de dekkking
van normale uitgaven en verplichtingen der
Fransche regeering tijdens den vrede. Men
:ischt te veel van ons geduld, als men wil dat
wij argumenten tegen de betaling van een
>chuld, die aldus ontstaan is, hoffelijk en rus
tig zullen aanhooren. Het was grootmoedig
heid van onze zijde dit geld na afloop van
den oorlog te leenen en het is merkwaardig
dat Frankrijk nooit van deze omstandighe
den nota neemt."
De Duitsche bankschan
dalen.
Het „Berl. Tag." verneemt, dat de toe
stand van Julius Barmat zoo ernstig is, dat
zijn familie heeft besloten hem ondanks het
feit,, dat hij uit de voorloopige hechtenis
is ontslagen, nog tijdelijk in de Charité te
laten blijven, waar onder behandeling van
prof. Kraus en prof. Bonhöffer is.
Julius Barmat is op het oogenblik abso
luut niet in staat om te worden gehoord.
Natuurlijk wordt hij thans in de Charité niet
meer als gedetineerde behandeld. Ook zijn
broeder Henri, die zich nog in preventieve
hechtenis bevindt, moet er zeer ernstig aan
toe zijn.
Een deputatie uit het Centrum heeft
Woensdagmorgen bij het Pruisische ministe
rie van justitie geprotesteerd tegen de schan
dalige toestanden in het huis van bewaring
te Moabit, die tengevolge van het geval-
Höfle in de commissie van onderzoek uit
den Landdag aan het licht zijn gekomen.
Oneenigheid in de Cen
trumpartij,
In parlementaire kringen verluidde
Woensdag, dat dr. Marx voornemens zou
zijn het voorzitterschap van het Centrum
neer te leggen.
Het „Berl. Tag." kan dit uit de beste
bron tegenspreken, doch geeft toe, dat de
laatste dagen in leidende centrumkringen
een zeer heftige discusie heeft plaats gehad,
iie een gevolg zou zijn van de wrijving tus-
chen rechter- en linkervleugel.
Oplichting op groote schaal
De jury-rechtbank in Berlijn veroordeel
de na een proces, dat eenige dagen in beslag
heeft genomen, den directeur der Rotawerke
Marz genaamd, wegens voortgezet bedrog
ten nadeele van de spoorwegen, loopende
over millioenen, tot 2 y2 jaar gevangenis
straf, 3000 mark boete en vijf jaar eerverlies.
Verschillende andere beklaagden "werden
wegens medeplichtigheid eveneens veroor
deeld.
Het derde radencongres'
CJit Moskou wordt aan de „Voss. Ztg.
»emeld, dat Woensdag bij de opening van
het derde radencongres een stormachtige
demonstratie ten gunste van Trotzki is ge
houden, welke eenige minuten lang duurde.
Voor de eerste maal verscheen een gezant
van een vreemde mogendheid, nl. van de
Mongoolsche republiek, in de zaal. Hij hield
ten réde, waaruit men meende te mogen op-
naken, dat deze staat voornemens is zich
Sij de Unie van Sovjetrepublieken aan de
duiten.
Spoorwegongeluk in En
geland.
Bij het station Cannon-street heeft Woens
dagavond een spoorwegongeval plaats ge
had. Ben trein uit Erith reed in op een tfein
uit Bromley en veroorzaakte de ontsporing
van twee wagons. Dit déraillement veroor
zaakte weer de ontsporing van twee wagons
van een derden trein uit Ash, die juist het
station had verlaten en de plaats van het on
geval moest passeeren. Niemand werd ge
wónd, doch er ontstond een groote verwar
ring-
Brand op de fruitmarkt
te Cardiff.
Woensdagavond heeft een brand de fruit
markt te Cardiff gedeeltelijk verwoest. De
schade wordt geraamd op dertig duizend
pond sterling.
De strijd in Fransch Ma
rokko.
De Franschen begonnen Dinsdagmorgen,
ondersteund door krachtige artillerie en een
sterke luchtmacht, met de bevrijding van
het gebesrgte van Bibanes, waar de Riffs zich
in modern ingerichte loopgraven hebben
verschanst.
Volgens de Woensdagavond ontvangen
>erichten behaalden de Franschen overal
groote successen.
Een later telegram meldt
De Franschen ondernamen een concen-
creerende beweging, die eindigde met de
volledige bevrijding van den versterkten berg
keten van Bibanes, waaruit de Rifs, na een
krachtigen tegenstand, in wanorde,zijn ge
vlucht, door luchteskaders vervolgd en met
bommen bestookt. Een dorp werd met de
bajonet veroverd en verschillende posten
ontzet. De Franschen hebben zich opnieuw
bacteriologische controle. In het laatst van
het vorig jaar is er een voedselvergiftiging
op groote schaal voorgekomen onder de
bezoekers van het Mayorsdiner te Ports
mouth. Van de 135 gasten werden 83 ziek
binnen enkele dagen na bet diner; zij leden
aan diarrhee, buikpijn, braken, hoofdpijn en
algemeene malaise. Bij drie van de patiën
ten ontwikkelde zich een ernstige typhus-
achtige ziekte, de anderen waren na 3 tot
5 dagen weer hersteld. Met uitsluiting van
de andere voedingsmiddelen kon bewezen
worden, dat de oesters de schuldigen wa
ren. Dergelijke oesters zouden in Londen
niet zijn toegelaten.
op den top van de Bibane genesteld. De Riffs
leden zware verliezen.
DE VROUW ALS RECHTER IN ZEDE
LIJKHEIDSPROCESSEN.
Dezer dagen zou voor de strafkamer van
het „Landgericht" I te Berlijn een proces
plaats hebben tegen een boekhandelaar wegens
het drukken en verspreiden van on
zedelijke geschriften en boeken. In de recht
bank zat ook een vrouw als bijzitster. Bij den
aanvang drong de verdediger aan op haar ver'
vanging door een man. De president wees op
gelijkstelling van de vrouw, welke ook in
deze materie gold verschil te maken zou
in strijd zijn met de wet. Daarop diende de
verdediger een uitvoerige met redenen om
kleedde wraking in, waarin betoogd werd
dat de vrouw in zedelijkheidprocessen on
voorwaardelijk gewraakt moet worden, haar
sekse en haar opvattingen vooringenomen
moét zijn tegen den beklaagde. Verder werd
erop gewezen, dat in de medewerking van de
vrouw bij dergelijke processen een beperking
ligt van de bewegingsvrijheid van de verde
diging. Bij deze wijze van bezetting van de
rechtbank zou allen betrokkenen een natuur
lijk schaamtegevoel beletten in tegènwoor-
digheid van een vrouw toch beslist noodig
zijnde vragen te doen en bepaalde quaesties
aan te roeren.
Na langdurige beraadslaging heeft de
rechtbank beslist, dat de wraking werd inge
willigd.
De „Frankf. Z.", die de aandacht vestigt
op dit ongetwijfeld belangrijke vraagstuk,
is het niet eens met deze beslissing. Zoo iets
zou men in dezen tijd niet meer voor mogelijk
houden, meent het blad. Niemand in het rech
telijk college is blijkbaar op de gedachte ge
komen, betoogt het dan, dat het goed zou
kunnen zijn, juist in zoo'n geval het fijne ge
voel van de vrouw voor zedelijkheid als maat
staf te nemen.
EEN UITNOODIGING VAN FRANK
FORT AAN HINDENBURG.
Na de verkiezing van veldmaarschalk Hin
denburg tot rijkspresident werd in den ge
meenteraad van Frankfort uitvoerig gespro
ken over de vraag of de indertijd aan Ebert
gedane uitnoodiging om een gedeelte van het
jaar het Bondspaleis te Frankfort te betrek
ken, ook voor den nieuwen rijkspresident
gold.
Deze quaestie is thans beslist. De burge
meester heeft in zijn telegram van geluk-
wensch aan den rijkspresident dezen verzocht
om „ten einde den band van de centrale regee
ring met West- en Zuid-Duitschland steviger
aan te halen, elk jaar gedurende een bepaal
den tijd binnen de muren van Frankfort te
komen vertoeven, welke stad_ vijftig jaar de
zetel is geweest van het presidium van den
Düitschen Bond en daarmede het symbool
is geworden van de innerlijke eenheid van
alle Duitsche stammen."
DE VLAAMSCHE HOOGESCHOOL
VAN GENT.
De halfslachtige oplossing, die minister
Nólf vond voor de Hoogeschool-kwestie te
Gent twee derden Vlaamsch en een derde
Fransch of omgekeerd, werd door de
Franschgezinden te Gent totaal verijdeld
door de oprichting met groot kapitaal van de
„Echo des Hautes Etudes", waar cje ver-
vlaamschte leergangen voortaan in het
Fransch zouden worden gegeven.
Het heette aanvankelijk, dat de minister
zich tegen deze ontduiking van zijn eigen
wet zou verzet hebben, maar het bleek wel
dra, dat hij niet alleen toeliét dat professo
ren der Staats-Hoogeschool ook doceerden
aan de Ecole des Hautes Etudes, maar hij kent
nu de professoraletoga toe aan een docent
der Fransche school, die daartoe nog geen
recht had en hij heeft ook een oud-leerling
van de Ecole des Hautes Etudes benoemd als
docent in de Handelswetenschappen aan
het Koninklijk Athenaeum te Gent.
Deze feiten overwegende heeft het Alge
meen Vlaamsch Hoogstudenten Verbond op
8 Mei 1.1. een motie aangenomen, waarbij
het vroeger ingenomen standpunt de boy
cot der Nolf-Universiteit, onwrikbaar wordt
gehandhaafd.
Het is nu inderdaad gebleken, dat de
Minister zelf zijn eigen werk der zoogenaar. -
de vervlaamsching der Hoogeschool van
Gent ondermijnt door de officieele erken
ning van de Ecole des Hautes Etudes, die
als reactie tegen zijn oplossing werd gesticht.
AMNESTIE IN ZUID-AFRIK A TER
EERE VAN DEN PRINS VAN WALES
Ter eere van het bezoek van den prins van
Wales heeft de minister van Justitie een be
sluit afgekondigd betreffende vermindering
van straf in de navolgende gevallen.
Alle gevangenen, die tot een straf van zes
maanden en minder zijn veroordeeld, wor
den onmiddellijk in vrijheid gesteld.
Gevangenen veroordeeld tot straffen van
zes maanden tot één jaar wordt drie maan
den straf geschonken zij, die veroordeeld
zijn tot straffen van één tot twee jaar, zullen
zes maanden eerder in vrijheid gesteld wor
den, terwijl een vermindering van negen
maanden wordt toegestaan van alle stoffen
hooger dan twee jaar, behalve ten aanzien
van hen, die levenslang hebben gekregen of
voor onbepaalden tijd veroordeeld zijn.
HENRY FORD KOOPER VAN DE RE-
GEERINGSVLOOT
Gemeld wordt, dat Henry Ford heeft te
kennen gegeven dat hij bereid is, de driehon
derd schepen van den Amerikaanschen Ship
ping Board te koopen, wanneer de regeering
bereid is een naar zijn gevoelen behoorlijken
prijs vast te stellen. Ford heeft daaraan toe
gevoegd, dat hij de schepen zou sloopen,
doch enkele ervan misschien ten dienste van
zijn bedrijven in orde zou laten brengen.
In de „Lancet'' wordt door de redactie
nog eens de aandacht gevestigd op het
wenschelijke van een goede controle op
oestes mosselen enz. Zooals men weet be
staat deze in Londen door de samenwerking
van de verschillende firma's; de schelpdie
ren worden eerst in quarantaine gebracht
en pas aan het publiek afgeleverd na een
HET ZILVEREN FEEST VAN HET
CANISIUS-COLLEGE TE NIJMEGEN.
Het Bestuur van het Comité der oud
leerlingen, verzoekt ons het volgende op te
nemen
In den loop der maand April is aan alle
oud-leerlingen, wier adres bij het bestuur
bekend is, eene circulaire over de feestviering
verzonden, en uit de ingekomen antwoorden
blijkt hoezeer het plan van dit feest aller
sympathie heeft. Jammer genoeg heeft het
bestuur niet alle oud-leerlingen kunnen be
reiken, daar heel wat adressen onbekend zijn
uit teruggekomen circulaires blijkt, dat vele
adressen achteraf bleken onjuist te zijn
Daarom verzoekt het bestuur met aandrang
alle oud leerlingen, die nog geen circulaire
ontvingen, zeer spoedig hun adres op te willen
geven aan den secretaris van het comité,
den heer A. van Gent, Reinoldstraat 7, Nij
megen. Zij, die reeds een circulaire ontvingen,
en nog niets van zich lieten hooren, worden
dringend verzocht zoo spoedig mogelijk aan
den oproep, in de circulaire gedaan, gehoor
te geven.
Oud-Canisianen, werkt allen mede om
ons feest op 15 Augustus schitterend te
doen slagen
De Nederlandsche Jubilé-bedevaart naar
Rome is in goeden welstand Genève aarige ko
men.
Deze bond. heeft aan de Heeren Patroons
in Handel en Industrie het verzoek gericht
om aan de bedienden naast de 14 daagsche
vacantie een vacantietoeslag te verleenen,
wijl in verband met den huidigen loonstan-
daard en de verhoogde indexcijfers menigeen
niet in staat zal kunnen worden geacht om
zijn vacantie zoo door te brengen als het
gewenscht zou zijn.
Bfflj
Bezwaren tegen algemeene pensioen-
verleening.
In dé Memorie van Antwoord aan de Twee
de Kamer nopens de Pensioenwet voor de
vrijwilligers bij den Landstorm betoogt de
Regeering, dat er bij haar bezwaar tegen be
staat om de mogelijkheid te openen, dat tal
van Landstormvrijwilligers, die feitelijk nim
mer actieven militairen dienst hebben ver
richt, terzake van hun verbintenis bij den
vrijwilligen landstorm alsnog een pensioen
zouden deelachtig worden.
Het ligt .niet in de bedoeling van het wets
ontwerp, om gepensionneerde militairen van
land- of zeemacht of van de koloniale troe
pen, uitsluitend terzake van hun latere ver
bintenis bij den landstorm thans opnieuw te
pensionheeren. Alleen wanneer zij van zoo
danige verbintenis zijn ontheven, wegens in
en door den dienst verkregen ongeschikt
heid, komen zij voor pensioen volgens deze
wet in aanmerking, met dien verstande, dat
het ontslag bij den landstorm moet zijn in
gegaan op of na 1 Januari 1928.
De Memorie gaat vergezeld van een nota
van wijzigingen, waarbij o.a. de datum van
ingang nader wordt bepcald op 1 Juni 1925.
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer inzake het wetsontwerp tot
aanvulling van de Kieswet (in verband met
gewetensbezwaren) betoogt de Minister,
dat de leden, die de noodzakelijkheid van
de voorgestelde aanvulling niet kunnen in
zien, het oog sluiten voor de omstandigheid
dat het deelnemen aan een Staatsburgerlijke
verrichting, met name voor de vrouw, ve
len uit godsdienstig oogpunt niet oirbaar
voorkomt. In dit licht beschouwd is het on
verschillig of men daadwerkelijk meestemt,
dan wel zich slechts als kiezer bij het stem
bureau aanmeldt.
Indien de beperking tot godsdienstige be
zwaren verviel, zou de weg gebaand worden
voor feitelijk wegvallen van den stemplicht.
Immers, dan ware iedere controle, van in te
brengen bedenkingen uitgesloten, en een
iegelijk, die geen lust had zich aan den
stemplicht te onderwerpen, zou zich zien
vrijgesteld. Wil men dien weg op, dan is
het zaak ruiterlijk den stemplicht af te
schaffen.
Het is inderdaad de bedoeling, gelijk ook
uit het ontwerp blijkt, dat, ondanks verleen
de vrijstelling, men desverlangd aan de stem
ming kan deelnemen. Voorkomen moet wor
den, dat ieand van zijn kiesrecht wordt be
roofd, die wellicht later van gedachte ver
andert.
Uit deze hoofde kan niet getreden worden
in het denkbeeld van sommige leden, om
den naam van den kiezer, die gewetensbe
zwaren heelt, van de kiezerslijst te doen
schrappen. Immers, dan zal hij zijn kies
recht inderdaad verbeuren, wat het ontwerp
juist wenscht te voorkomen. i
Ingediend is thans een wetsontwerp in
zake de ontginning van een steenkolenmijn-
veld bij Vlodrop.
Naar het Corr. Bur. verneemt is binnen
kort te verwachten het K. B„ waarbij de
Zomertijd zal aanvangen den vijfden Juni
en zal eindigen 4 October.
REGLEMENT DEURWAARDERS.
Bij Kon. Besluit is een wijziging vastge-
stèld van het reglement op de organisatie en
den dienst der deurwaarders en verdere rechts-
bedienden.
Daarbij is o.a. bepaald, dat deurwaarders
worden onderscheiden in bezoldigde en on
bezoldigde deurwaarders.
De bezoldigde deurwaarders zijn meer in
het bijzonder belast i met de verrichtingen
welke de dienst in strafzaken medebrengt. Zij
ontvangen daarvoor van rijkswege een bezol
diging. Wanneer hun werkzaamheden voor
den dienst het maken van reizen noodig doen
zijn, worden de reis- en verblijfkosten hun
vergoed.
In de overige zaken hebben zij gelijke be
voegdheid en verplichtingen als de onbezol
digde deurwaarders.
De onbezoldigde deurwaarders zijn tot het
verrichten van diensten in strafzaken niet ge
houden dan in geval van noodzakelijkheid, ter
beoordeeling van het gevoegd gezag.
De deurwaarders worden door den Minister
van Justitie, die het aantal deurwaarders be
paalt den de standplaatsena anwijst,benoemd,
geschorst en ontslagen. D3 Minister bepaalt,
tevens welke deurwaarders als bezoldigde
deurwaarders dienst zullen doen.
De deurwaarders bij een gerechtshof mogen
tevens deurwaarder zijn bij de Arr.-Recht-
bank in de residentie van het gerechtshof zit
ting houdende die bij de Arr.-Rechtban-
ken ook bij het kantongerecht, in welk res
sort' zijn resideereri.
Een bezoldigd deurwaarder kan, zonder als
deurwaarder te worden ontslagen, door den
Minister van Justitie worden ontheven in
welk geval hij onbezoldigd deurwaarder
blijft.
In strafzaken zijn de deurwaarders, zonder
uitzondering, in het ressort der Arr.-Recht-
bank, waarin hun standplaats is gelegen, ge
lijkelijk bevoegd alle arresten, bevelschriften
en vonnissen te teekenen en tot executie van
dezelve te instrumenteeren en in het alge
meen alle exploiten te doen.
In de overige zaken mogen de deurwaar
ders van den Hoogen Raad alle exploiten doen
in het ressort der Arr.-Rechtbank te 's-Gra-
venhage die van de gerechtshoven alle ex
ploiten binnen het ressort der Arr.-Recht-
bank waar de zetel van het Gerechtshof ge
vestigd is die van de Arr.-Rechtbanken alle
exploiten binnen de uitgestrektheid van het
Arr. waartoe zij behooren en die van een
kantongerecht alle exploiten in het ressort
van hun kantongerecht."
De deurwaarders hebben aanspraak op
een jaarlij ksch verlof van veertien achtereen
volgende werkdagen.
Gedurende verlof, afwezigheid of ziekte
van den deurwaarder zal zijn kantoor kunnen
worden beheerd en zullen zijn diensten wor
den waargenomen, onder goedkeuring van
de autoriteit die het verlof verleent, door een
in het Arrondissement of Kanton bevoegden
deurwaarder of door een persoon, die het in
art. 4 bedoelde examen heeft afgelegd en den
leeftijd van drie en twintig jaar heeft bereikt.
Dit besluit treedt in werking wat betreft
art. II, op 17 Mei a.s., wat betreft de overige
artikelen op 1 Juni a.s.
Verschenen is de Memorie van Antwoord
aan de Eerste Kamer betreffende het ont
werp van wet, houdende wettelijke regeling
opnieuw van de coöperatieve vereenigingen
Daaraan is het volgende ontleend
Destijds is door staatscommissie en re
geering overwogen of het niet wenschelijk
zou zijn de voorgenomen herziening te plaat
sen op breederen grondslag door ook andere
vereenigingsvormen in de herziening te be
trekken. Echter zou de voorbereiding dan
te langen tijd hebben gevorderd. De coöpera
tieve vereeniging zou daarbij zeker niet zijn
gebaat. Het is misschien waar, dat het ont
werp bepalingen bevat welke ook voor an
dere vereenigingen zouden kunnen dienen.
Men behoeft daarbij niet uitsluitend te den
ken aan vereenigingen volgens de wet van
1855 hetzelfde kan toch gelden voor we-
derkeerige verzekerings- of waarborgmaat
schappijen. Doch zoodoende zou de wetge
ver afdwalen van het onderwerp de coöpe
ratieve vereeniging.
Aangaande het letterstelsel wordt o.m.
opgemerkt dat een bijzondere moeilijkheid
daarbij was, welke aansprakelijkheid als on
beperkt zou moeten worden aangemerkt
Deze moeilijkheid is vermeden door de tegen
stelling wettel, aansprakelijkheid-gewijzigde
aansprakelijkheid. Wie in relatie treedt met
een coöperatieve G. A. zal dus verstandig
doen zich nader op de hoogte te stellen. De
Vereeniging met meer dan wettelijke aan
sprakelijkheid, welke vreest, dat de letters
G. A. zullen worden uitgelegd als beperkte
aansprakelijkheid, kan daaraan desgeraden
toevoegen „meer dan de wettelijke aanspra
kelijkheid."
Naar de „Msb." uit Parijs vèrneemt, zou
er overeenstemming bereikt zijn tusschen
de Italiaansche, Engelsche en Fransche le
den van het Internationaal Olympisch Co
mité, om de a.s. Olympische spelen in
Duitschland te doen plaajs hbben.
Naar het „Corr. Bur." verneemt, zal P.
van Hoek, directeur-generaal van den Land
bouw, die, naar men weet, reeds geruimen
tijd wegens ziekte zijn functie niet heeft
kunnen uitoefenen, eerlang om gezondheids
redenen zijn ambt neer leggen.
De benoemde Nederlandsche Gezant in
Brazilië, Mr. C. Ridder van Rappard, is op
zijn post te Rio-de-Janeiro aangekomen.
De nieuwbenoemde Commissaris der Konin
gin in de provincie Overijsel, Mr. A. E. Ba
ron van Voorst tot Voorst, vertoefde Don
derdag in 's-Gravenhage en heeft zijn op-
wachtingsbezoek op het Departement van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw afge
legd.
Het Departement van Marine heeft te
Enkhuizen bericht, dat herhaaldelijk weef
drijvende mijnen in de nabijheid der Neder
landsche en Duitsche kust worden aange
troffen.
Naar wij vernemen, zal H. M. de Koningin,
heden, Vrijdagmiddag, bij het in gebruik
stellen van dok V van de Amsterdamsche
Droogdok Maatschappij, aan dit dok den
naam geven van Prins Hendrikdok.
Het wetsontwerp aangenomen.
De Tweede Kamer heeft Donderdagmiddag
het wetsontwerp tot wijziging van ae Drank
wet zonder hoofdelijke stemming aange
nomen, nadat een viertal amendementen van
den heer Rutgers door den minister waren
opgenomen.
Naar de „N. Crt." verneemt, zal de Twee
de Kamer ook nog de week na de volgende
week moeten bijeenkomen ter afdoening
o.a. van de herziening van de militaire Pen
sioenwetten en van de Pensioenwet voer
het spoorwegpersoneel.
Het is bekend, dat minister Colijn er prijs
op stelt, vóór het uiteengaan der Kamer ook
nog het wetsontwerp tot afschaffing van .ie
Staatsloterij te behandelen. Blijft de Minis
ter van Financiën op dit standpunt staan,
dan zou de Voorzitter geneigd zijn voor te
stellen het ontwerp op de agenda te 'bren
gen. In de Kamer wordt echter verwerping
van dit wetsontwerp zeker geacht.
Evenmin moet er een meerderheid zijn
voor het regeeringsvoorstel om alsnog
80.000 toe te staan voor de vroedvrou
wenschool te Heerlen.
Naar de „Tel." verneemt, is op de jongste
vergadering van het partij-bestuur der Com
munistische Partij, een ernstig conflict gere
zen tusschen de heeren Wijnkoop c.s. en den
heer L. de Visser, Laatstgenoemde, die Zon
dag nog volkomen de inzichten van den heer
Wijnkoop bleek te deelen, verklaarde thans,
dat hij zich wenschte neer te leggen bij dc
besluiten van de Comintern, gelijk die geno
men waren vóór het congres plaats had (het
z.g. compromis). Daartegenover deelde de
heer Wijnkoop mede, dat hij al zijn functies
zal neerleggen als Moskou de eischen der
Executieve handhaaft, welke eischen o.a.
behelzen een plaats als 2e op de Kamercan-
didatenlijst van een oppositie-lid, de benoe
ming van een partij-secretaris en een redac
tielid uit de oppositie. De zaak is n.l. deze,
dat de heer Wijnkoop, die no. 1 op de can-
didatenlijst geplaatst is, in elk geval den 2en
zetel voor dr. Van Ravesteijn behouden wil.
De nadere maatregelen en beslissingen
van Moskou worden thans met spanning af
gewacht.
Vergadering van Donderdag 14 Mei,
namiddag 1 uur.
De VOORZITTER stelt voor .aan de agen
da eenige ontwerpen toe te voegen o.a. de
pensioenwetten voor militairen en spoorweg
personeel, schorsing van het mijnrecht, enz.
Conform bèsloten.
Aan de orde is de wijziging der Drankwet
(Logementsvergunningen).
Art. 1.
Op dit artikel heeft de heer RUTGERS
(A.-R.) en amendement ingediend om nog
duidelijk te doen uitkomen dat een logement
niet bestemd is voor niet-logeergasten.
De Minister van Arbeid, de heer AAL-
BERSE, neemt dit amendement over, even
als een paar andere van den heer Rutgers,
die aansluiten bij het eerste.
Art. 1 wordt goedgekeurd.
Het wetsontwerp wordt goedgekeurd.
Aan de orde is het wetsontwerp tot rege
ling dér tegemoetkoming aan de Zuiderzee-
visschersbevolking, enz., wegens de schade
welke de afsluiting der Zuiderzee hun mocht
berokkenen.
De algemeene beschouwingen worden ge
opend.
De heer DUYS (S. D. A. P.) acht dit ont
werp zeer schriel en zou er als motto boven
wilen plaatsen; ondank is 's wereld loon.
Vergeleken bij de groote uitgave die de
drooglegging der Zuiderzee kost, is dit ont
werp wel krenterig en bovendien onreent-
vaardig. De uitwerking van dit ontwerp lijkt
naar niets, en het zal Zeer weinig beduiden.
De tegemoetkoming zal een ijdele klank zijn
en armlastigheid zal voor zeer velen het
eind zijn. Onjuist is het z. i. dat de meerder
heid der bevolking reeds thans zeer armoedig
is. Het is spr. bij onderzoek zeer meegeval
len, maar des te grooter is de plicht der re-
geering om steun te verleenen. Er is be
weerd dat uitkeeringen niet zullen baten,
omdat dat geld naar den geldschieter zou
gaan. Al zou dat zóó zijn, dan komen de
vischers toch uit de schuld en worden zij in
direct geholpen, Spr. wilde het liefst dat dit
ontwerp werd teruggenomen, maar dat ge
beurt toch niet en daarom heeft hij allerlei
amendementen ingediend die althans <ets
meer geven dan dit schriele ontwerp.
De heer VAN DER BILT (R.-K.) is ook
teleurgesteld over dit ontwerp, dat z. i. te
weinig brengt. Hij zou een steunregeling wil
len in den geest van die, welke Voor de
landarbeiders is ingevoerd.
De heer VAN VOORST TOT VOORST
(R.-K.) wijst *op de neven-bedrijven, die niet
minder gedupeerd zullen worden. De gebou
wen bijvoorbeeld zullen zeer in waarde ver
minderen, Hij wil een regeling naar gelang
van de waardevermindering der panden. De
bemiddeling Van organisaties o.a. van leen
banken zal noodig zijn bij de credietverlee-
ning.
De heer EBELS (V.-D.) acht opleiding voor
land- en tuinbouw gewenscht en gelooft dat
deze wel zal slagen als ze goed wordt aan-
genakt. Reeds nu moet daarmede een aan
vang worden gemaakt, o.a. door aanstelling
van bekwame onderwijzers op dit gebied
en door visschers reeds nu in dergelijke be
drijven aan het werk te stellen.
Het crediet wil hij op gunstiger voorwaar
den verleenen dan thans het geval is in dit
ontwerp.
De heer RUTGERS VAN ROZENBURG
(C.-H.) vindt de rede van den heer Duys een
schoone verkiezingsredc. Met den inhoud er
van kan hij zich over het algemeen wel ver
eenigen. Ook hij vindt het voorstel te
schraal. De Minister wil er zoo goedkoop
mogelijk afkomen. De gemeenten worden
door den Minister voor de bezuiniging ge
spannen en dat is onbillijk. Vooral wil spr.
dat aan de regeling het karakter van aal
moes wordt ontnomen.
De heer DUYMAER VAN TWIST (A.-R.)
betoogt, dat men aan de Zuiderzee onder
zeer moeilijke omstandigheden het, bedrijf in
stand houdt. Het standpunt, dat de Minister
inneemt, is niet juist en het blijkt, dat de
Minister niet op de hoogte van het bedrijf
is. Op dit moment lijdt de gansche visscherij
reeds veel schade van de werken, dje uitge
voerd worden. De visscherskrachten zoeken
reeds naar een afldere functie, omdat de
vischerij gaat verdwijnen. De Minister moet
krachtens de Zuiderzeewet maatregelen tref
fen, maar hij trekt er zich niet veel van aan,
want dit wetsontwerp is niet te beschou
wen als de uitvoering van die wet.
Dit wetsontwerp werkt de steunverleening
niet uit, maar geeft algemeene beginselen en
laat de uitwerking aan algemeene maatrege
len over. Dat alles is in strijd met art. 3 der
Zuiderzeewet. Dit ontwerp is onvoldoende
en voorziet niet in de behoefte waarop de
Zuiderzeewet doelde.
De heer DRESSELHUYS (V.-Bv) meent
dat de Minister te veel een algemeene re
geling heeft gemaakt en te weinig oog had
voor de schade, die de personen op zichzelf
zullen lijden. Ten aanzien van de crediet-.
verleening daalt het ontwerp te veel in "to
talis, en dat was niet noodig en zelfs niet
wenschelijk, want de regeling legt ons te
veel vast.
Het persoonlijk, zakelijk belang van de in-
dividuën is uit het oog verloren en het ware
beter geweest heet rapport-Vissering te vol
gen. Spr. zou wel eens willen weten wat de
financiëele gevolgen van de toepassing van
dit rapport geweest zouden zijn. De wet
geeft slechts een minimum en spr. hoopt, dat
de regeering iets meer zal doen dan zij heeft
voorgesteld. De Minister moge de finan
ciëele consequenties kunnen mededeelen.
Het ontwerp is niet bevredigend en hef
dient dus nog grondig te worden herzien.
De heer SNOECK HENKEMANS (C.-H:
ziet te veel een leniging van nood en geen
erkenning van recht op steun in dit ontwerp,
Naar 3e heer DUYMAER VAN TWIST
verder opmerkte, werkt dit wetsontwerp
de steunverleening niet uit, maar geeft het
algemeene beginselen en laat de uitwerking
aan algemeene maatregelen over. Dat alles
is in strijd met art. 3 der Zuiderzeewet.
Dit ontwerp is onvoldoende en voorzie!
niet in de behoefte waarop de Zuiderzee
wet doelde.
De heer DRESSELHUYS (V.-B.) meent
dat de Minister te veel een algemeene re»
geling tyeeft gemaakt en te weinig oog had
voor de schade, die de personen op zich
zelf zullen lijden. Ten aanzien van de cre-
dietverleening daalt het ontwerp te veel ir
details, en dat was niet noodig zelfs nief
wenschelijk want de regeling legt ons t«
veel vast.
Het persoonlijk, zakelijk belang van d«
individuën is uit het Oog verloren en hei
ware beter geweest het rapport-Vissering
te volgen. Spr. zou wel eens willen weten
wat de financieéle gevolgen van de toepas
sing van dit rapport geweest zouden zijn.
De wet geeft slechts een minimum en spr.
hoopt, dat de Regeering iets meer zal doen
dan zij heeft voorgesteld. De Minister mo
ge de financieele consequenties kunnen
mededeelen.
Het ontwerp is niet bevredigend en het'
dient dus nog grondig te worden herzien.
De heer SNOECK HENKEMANS (C.-H.)
ziet te veel een leniging van nood en geen
erkenning van recht op steun in dit ont
werp.
Te veel wordt ook overgelaten aan na
dere regeling van den minister. Het uit
gangspunt voor dit ontwerp als niet goed
gekozen en het geldelijk steun-verleenen
moet niet voorop gaan. Spr. is het dus in
veel eens met dé vorige sprekers de mi
nister moet voortdurend uitzien was hij
reeds nu kan helpen en bevorderen ter
vervanging van het bestaande bedrijf. Spr.
wijst op de vischrookerij op Marken die
fen wil oprichten; de minister moet die po
ging steunen en tot nu toe klaagt men daar
over gemis aan medewerking van den kant
der regeering.
Voor bevordering van den landbouw ge
voelt spr. zeer veel en hij wil reeds nu
daarmede beginnen
De Minister van Waterstaat, de heer
VAN SWAAY, constateert, dat alle spre-
kers meer verwacht hadden dan dit ont
werp geeft en dat allen meer wilden. Ah
zij tegelijkertijd een paar millioen op tafel
hadden gelegd, zou het gemakkelijker zijn
geweest daaraan te voldoen. De groote
moeilijkheid is, dat niemand weet wat dit
ontwerp voor kosten zal meebrengen en
daarom moet de uiterste waakzaamheid
worden betracht. Het is gemakkelijker la
ter iets verder te gaan dan te moeten te
rugkrabbelen. Het ontwerp wil een begin
maken met de steunverleening en de erva
ring zal den weg wijzen. Bij de uitvoering
van werken heeft altijd wel iemand schade,
maar wordt die altijd door den Staat ver
goed? Spr. ontkent dit, maar daarom is dit
ontwerp op zichzelf reeds een uitzonde
ring. De Zuiderzeewet gaf inderdaad een
recht aan de bevolking, maar daarom moei
niet alles gegeven worden wat gevraagc
wordt.
Vóórop is gesteld de bevordering van hel
onderwijs. Land- en tuinbouw valt daai
ook onder Vervolgens komt de steun aan
de bedrijven, rechtstreeks of door middel
van crediet. Een stelsel als voor de Land-
arbeiderswet ;ijkt spr. niet gewenscht. Hef
is wel eigenaardig, dat men bij die wet hef
gevolgde stelsel wil laten varen en dat ii
dus geen aanbeveling.
De wenschen die geuit zijn gaan veel te
ver. Ieder huis langs de Zuiderzee zal mis
schien in waarde verliezen en het zal on
mogelijk zijn dat alles te vergoeden. Bo
vendien weet niemand hoe later juist de
waarde zal stijgen. Het is noodig met groo
te voorzichtigheid te overwegen, vooral ten
opzichte van de bedrijven, want daaraan
is geen grens te stellen.
Op onderwijsgebied wil spr. .graag over
leg plegen om het onderwijs zooveel mo
gelijk te bevorderen.
Spr. wil voorzichtig zijn bij de toepas
sing, omdat de kosten onmiddellijk zeer
hoog kunnen zijn.
Met de opvatting van den heer Duymaei
van Twist is spr, net niet eens. De Zui
derzeewet verplicht tot het maken van eet
regeling en daarvoor geeft dit ontwerp al-
gdmeene lijnen. Meer kon dat niet gevet
en spr. wacht de voorstellen der geniale
commissie af.
De heer DUYS S.-D. zal een motie in
dienen om dit ontwerp af te voeren, in
dien zijn amendement om meer te doen
wordt afgewezen door den minister.
Art. 2.
De heer DUYS S.-D. verdedigt een amen
dement om de gemeenten de kosten van ds
hulp niet te laten dragen, maar in plaats
daarvan hen te steunen. Door de daling der
inkomsten van de bevolking zullen de in
komsten der gemeenten dalen en nu zullen
zij nog belast worden met de steunverlee
ning aan de bevolking. Hoe moeten diê
gemeenten aan het geld komen? Het is de
taktiek van minister Colijn om op de ge
meenten af te schuiven bij wijze van be
zuiniging in 's lands uitgaven.
De heer DUYMAER VAN TWIST A.-R.
voelt wat voor dit amendement, maar
meent, dat het niet in dit ontwerp, thuis
behoort.
De heer EBELS V.-D. acht het amende
ment te algenleen en te vèr gaand, omdal
het meer zegt dan de heer Duys bedoelt
De MINISTER is ook van oordeel, daf
deze regeling, die de algemeene verhouding
van Rijk en gemeente raakt, te ver gaat
en niet in deze wet thuis behoort.
De minister verklaart dit amendement
onaannemelijk.
De heer DUYS trekt het in.
Bij art. 4 verdedigt de heer DUYS zijn
amendement, dat de geldelijke gevolgen var
deze wet zullen komen ten laste van hef
Zuiderzeefonds. Het is alleen de bedoeling
te voorkomen dat de gemeenten nog bij
dragen moeten geven.
De heer DUYMAER VAN TWIST steunt
dit amendement. Het gaat z.i. niet aan dat
de gemeenten nog zullen hebben bij fe
dragen.
De heer SNOECK HENKEMANS is te
gen dit amendement. Niet alles moet op
rekening van het fonds komen; niet, bij
voorbeeld, het onderwijs.
De heer DUYS breidt zijn amendement
uit, zoodat een uitzondering mogelijk is, o.a i
voor het onderwijs.
De MINISTER zegt, dat de regeering der
gemeenten een kleine rem wil aanleggen
om niet te ver te gaan. Noodlijdende ge
meenten zullen natuurlijk niet getroffen
worden, maar het is mogelijk dat gemeen
ten er op vooruitgaan door de droogleg
ging. Het amendement is onaannemelijk.
De heer RUTGÈRS A.-R. ziet knevelarr'
in het regeeringsvoorstel en betreurt de om
aannemelijkverklaring.
De vergadering wordt verdaagd te Vrij
dag één uur-
