EVENTJES LACHEN.
BRIEVEN UIT FRANKRIJK.
BW
DE SPION VAN DE CITADEL
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede Blad Dinsdag 21 Juli 1925
De inhoud van het Duitsche antwoord inzake het veiligheidspact en
Ie plannen, die eruit spreken. Het opstandje in Portugal-
Ouder de Radio-berichten: Het Duitsche antwoord te Parijs en te Lon
den overhandigd. Nieuwe pogingen tot bijlegging van het Britsche
mijnconflict.
Gem. buitepl. berichten.
Het veiligheidspact.
De ontruiming van bezet gebied
De Oost-Saksische textiel-
industrie.
Twee en zestigduizend textiel
arbeiders met uitsluiting
bedreigd.
De verkiezingen voor de
Fransche Algemeene
Raden.
Het Britsche mijnconflict.
De oorlog in Marokko.
De opstand in Portugal.
Ontploffing in de haven
van Hoboken.
UIT ONZE OOST.
Mgr. G ijlswijk in Ned.-Indië.
KERK EN SCHOOL
KERKNIEUWS.
Vijfde Int. Katholieken-congres.
Pastoor P. J. J. Scheffer.
Standbeeld H. Petrus Canisius
FEUILLETON.
EEN NIJPEND GEBREK AAN
PRIESTERS.
inwoners en allen uit de meest onbemiddelde
kringen, zoodat ook de financieels omstan-
dif h dsn van dat instituut alles behalve roos-
In een der belangrijkste rapporten op hst kleurig zijn.
je Nationaal Eucharistisch Congres te Ren- j Is 't wonder, dat in hst departement Seine
nes verleden week uitgebracht, wordt ge- et Marne, tot Meaux behsorende en ons per
waagd van een gebrek aan priesterroepingen
in de betere kringen. Op hetzelfde oogenblik
soonlijk hst best bekend, de godsdienstijver
angstwekkend is gedaald en dat het over-
winekeurige sancties zal worden gesteld.
Ten aanzien van de grenzen in het Oosten
behandelt het antwoord de quaestie der bij
zondere garanties in den vorm van vragen,
welke beoogen nauwkeurig vast te stellen
onder welke omstandigheden Frankrijk aan
spraak wenscht te maken op het recht tot
betreding van de gedemilitariseerde Rijn
zone. De nota betoogt verder, dat de par.
4 en 6 van de Fransche nota met elkander
in strijd zijn. Aangaande den Volkenbond
wordt geprotesteerd tegen de interpretatie
van art.^16 van het Statuut, waardoor iedere
mogendheid het recht zou krijgen, de Duit-
sche grenzen te overschrijden zoolang
Duitschland ontwapend blijft. Ook kan i Zondag vergaderd en nam bij acclamatie een
dringt een noodkreet tot mij door uit één groote deel der Katholieke bevolking niet
der Seminaries in de departementen in de I eens meer aan de noodzakelijkste kerkelijke
nabijhsid van Parijs gelegen. Meerdere gees
telijken bemoeien zich hst instituut der late
roepingen uitbreiding te geven, om den pries
ternood tegemoet te komen.
Geen vraagstuk is wellicht van grootere
actualiteit dan dit tekort aan priesters, waar
van Frankrijk de meest droeve gevolgen on
dervindt.
Ieder jaar gaat hst aantal achteruit, ster
ven er meer dan er worden gewijd. Niet alleen
dit land gaat gebukt onder een dergelijke
crisis maar in Frankrijk is deze dermate
ernstig dat de noodkreten door h t Episco
paat aangeheven, al te begrijpelijk zijn. De
plaatsen zijn geen uitzonderingen, waar een
priester genoodzaakt is twéé of drie parochies
van geestelijke zorg te voorzien.
Zoodat alleen 'om beurten iedere parochie
kan worden bediend. De groote afstanden die
deze vaak scheiden, maken een geregeld con
tact des te moeilijker en hoevelen dit leven
vaarwel zeggen zonder een priester aan hun
sterfbed te hebben gezien, is nie.t bij bena
dering te zeggen. Hoe het geloofsleven moet
kwijnen bij een dergelijken toestand laat zich
gemakkelijk denken.
Zelfs de diocesen tot nu toe het meest in
-taat de minder bevoorrechten van gees
telijke leiding te voorzien, moeten erkennen
dat'het aantal in de laatste 20 jaren met een
derde of een vierde is afgenomen
Aveyron behoorde lange jaren tot de be
langrijkste kweekscholen van katholieke
priesters. Een bedroevende statistiek toont
ons dat slechts 171 seminaristen aanwezig
tijn en meer dan 300.000 inwoners. Het dio
cees van Nancy telt op een half millioen in
woners niet meer dan 150 seminaristen.
Reims heeft een tekort aan 50 seminaristen
om in een naaste toekomst het normale le
ven in dat diocees te onderhouden. Montau-
ban heeft er op zijn minst genomen 220 noo-
dig, beschikt slechts over 85, en Wel het diepst
beschamend is de toestand in Troyes. Schreef
niet onlangs de Bisschop van dat gewest
aan zijn diocesanen „Wij hebben nauwelijks
250 priesters, waarvan 80 den 60-jarigen leef
tijd hebben overschreden en ongeveer 500
posten blijven onbezet.
Mgr. Chassagnon, Bisschop van Antun,
dat over de 500.000 inwoners telt heeft op de
volgende wijze uiting gegeven aan zijn pries
terlijke bezorgdheid. „In 1886," schrijft hij,
„waren er 773 priesters in het diocees Antun
in 1900 zelfs 789. In 1923 daalde dit aantal
tot 578, na reeds in 1914 tot 759 te zijn ge
slonken.
Van de 578 priesters op dit moment ih le
ven, zijn er 553 in dienst en onder hen be
vonden zich 3 8'0-jarigen, 34 70-jarigen en 98
60-jarigen. Hoogstens een 70 zijn jonger dan
veertig. Het aantal parochies bedradgt 477,
waarvan 141,over geen pastoor beschikken.
Met den dag neemt dit onheilspellend ver
schijnsel toe iedere pastoor die overlijdt, be
duidt een parochie zonder priester.
In Nice is het niet beter 74 van de 204
parochies zijn onverzorgd. Het zou helaas
niet moeilijk zijn deze voorbeelden met on
telbare aan te vullen. Dezelfde noodkreten
Klinken ons tegen uit Cambria, Toulouse en
zelfs Versailles, waar Mgr. Gibier zich bij
zondere moeite heeft gegeven Seminaristen
te verkijgen.
Hoe droevig de toestand is in het diocees
Meaux, weten wij slechts al te goed uit een
onderhoud, dat wij onlangs moesten hebben
met den Rector van het Klein-Seminarie. Een
luttel aantal van 44 leerlingen op 350.000
plichten voldoet.
De kortelings heilig verklaarde Pastoor
van Ars heeft eens gezegd „Geen beter
beeld van het godsdienstig leven in ons land
kan gegeven worden dan door het toonen
van de lijst der priesterwijdingen."
Tot welk een beschamende erkenning zou
hij thins moeten komen bij een blik op de ver
onrustende statistieken, die voor ons liggen.
De vraag dringt zich op, welke de redenen
zijn. Het antwoord is niet bezwaarlijk te ge
ven. Een lang-jarig regime van anti-clerica-
lisme hieft het geloof in de jeugdige harten
ondermijnd. De neutrale school heeft meer
en meer het opkomend geslacht vervreemd
van het Kerkelijk leven. Voeg daarbij de fi-
nancieele moeilijkheden die rusten op een
ieder, die het priester-ambt wil omhelzen.
Men moet ze kennen, de dorpspastoors in
Frankrijk met hun groen-verschoten toga,
om te weten, hoe groot hun nood is hun
leven een aaneenschakeling van opoffering.
Ternauwernood voldoende bezitten zij om
op spaarzame wijze rond te komen en velen
zien zich genoodzaakt buiten hun priester
ambt bronnen van inkomsten te zoeken. De
Staat h'.eft hun kerkgebouwen en bezittingen
geannexeerd, maar verzuimt in hun onder-
om er op te steunen en het groote aantal
herstemmingen werkt mee om het trekken
van conclusies voorloopig onmogelijk te ma
ken.
De „Echo de Paris" wijst met groote vol
doening op het succes der rechterzijde in
den Elzas, waar nagenoeg overal de katho
lieken vooruitgaan, terwijl de groote voor
vechter der leekenwetten, George Weil, niet
herkozen werd en met een enorme meerder
heid geslagen werd door zijn katholieken te-
gencandidaat.
EEN DREIGENDE POSTSTAKING IN
FRANKRIJK.
'Het blijft roerig in Fransche postkringen.
De nationale Raad van het personeel heeft
Duitschland niet tot den Volkenbond toe
treden zoolang de Keulsche zone niet ont
ruimd- is.
Duitschland tracht dus de quaestie van
zijn eigen ontwapening te verbinden aan
die der algemeene ontwapening. De „Daily
Telegraph" is daarom van oordeel, dat dit
antwoord de zaak niet veel verder brengt en
dat een gedachtenwisseling tusschen de ge
allieerden noodig is, alvorens een nieuwe
stap wordt gedaan. Het blad acht het zeer
onwaarschijnlijk, dat Duitschland de volgen
de maand tot den Volkenbond zal toetreden
en dat vóór October een groote internationale
conferentie kan worden bijeengeroepen.
Sauerwein resumeert aldus de Duitsche
plannen, die uit antwoord van Berlijn, spre
ken. In het pleidooi, dat de Duitsche ré-
geering te Genève zal gaan uitspreken, wordt
betoogd, dat indien men den vrede in de we
reld herstellen wil, de rol van den Volken
bond versterkt moet worden en dat deze in
alle conflicten arbitreeren moet. Is dit een
maal aanvaard, dan zal worden aangetoond,
dat het in strijd met den geest van den Vol
kenbond is aan een mogendheid als Frank
rijk hef recht te laten militair te .interven!
eeren in een geschil tusschen Duitschland en
andere buren en dat het logischer is, de uit
werking van een reglement, dat den oorlog
vermijden moet, aan Genève óf Den Haag
over te laten. Dan is het nog maar een stap
houd te voorzien de bijdragen der parochi- verder om te betoogen, dat het gezag, dezer
anen zijn uiterst gering, als noodwendig gevolg
van- gemis aan kerkbezoek en godsdienstig
leven.
Het is niet te veel gezegd, dat er armoe
zelfs honger wordt geleden door de Fransche
geestelijkheid, op wie de duurte der .tijden
zeker niet minder drukt dan op de gewone
burgers.
Welk een geestelijke moed en bijzondere
wilskracht moeten er onder deze omstandig
heden niet gevraagd worden om een pries
terroeping te volgen, de roepingen zelf ont
breken vaak niet, maar zij blijven ongehoord
uit materieele overwegingen. Welk een tegen
kanting ondervinden sommige jongelieden
niet van hun ouders, een toekomst van ge
brek tegemoet te gaan, waarbij bovendien
het verlangen der ouders komt, hun kinderen
ten eigen bate geld te doen verdienen om de
huiselijke lasten te verkleinen.
Zeker, Frankrijk heeft Missionarissen
noodig in zijn kolonies, om het geloof te gaan
prediken. Maar het heeft op dit oogenblik
zeker niet minder behoefte aan priester-
missionarissen in het eigen land, om het ver
slapte geloofsleven op te wekken, waarvan
een toename der priesterroepingen op zijn
beurt het gevolg zal zijn.
„Het heil en de wedergeboorte van Frank
rijk zijn alleen, zeide eens J. Maistre, van het
priesterschap te verwachten.
Dat ieder priester, voegde hij er aan toe,
zorge voor een plaatsvervanger en een pries
ter te meer geeft aan de kerk. Dat deze pries
ter zij een goede herder, een seraphijn aan
het altaar als eens de Pastoor van Ars."
Dit moge, moet zelfs in vervulling gaan,
wil Frankrijk niet meer en meer afdwalen
van den rechten weg en ondergaan in onge
loof en modern heidendom.
Het feit, dat dit heilige jaar te Rome zoo-
velen van hen die tot de eer der Altaren zijn
verheven of zalig verklaard, tot het Fransche
volk behooren, geeft hoop voor de toekomst.
Maar dan eerst, indien die heiligen naast be
wondering ook navolging vinden.
En vooral indien op voorspraak van die
heiligen de jeugd geroepen wordt en gehoor
geeft aan gen innerlijke stem, om mede-te
werken aan de oplossing van een priester
nood, die tot de meest ernstige gevaren be
hoort, waaraan 'Frankrijk thans is bloot ge
steld.
motie aan waarin verhooging en gelijkmaking
der salarissen geëischt wordt en gedreigd
wordt met een algemeene poststaking inge
val de binnenkort bijeenkomende salaris
commissie hierop niet ingaat.
DE RAMP TE HONGKONG.
Uit Hongkong wordt gemeld,dat alle hoop
op redding van de personen, die door de Vrij
dag aldaar ingestorte huizen bedolven wer
den thans opgegeven wordt. Tot dusverre
zijn 43 lijken en 18 gewonden te voorschijn
gebracht.
GEEN POLITIEK IN DE BOSSCHEN.
Een door de communisten aangekondigd
ouitenfeest, op 2 Augustus te Garches bii I
Parijs te houden en d->* dl-ucu inoest als
protest, icgen ae kapitalistische .oorlogen, is
door de regeering verboden, op grond dat de
staatsbosschen gereserveerd blijven voor de
wandelaars en niet .mogen dienen als kader
voor politieke manifestaties.
HET KENWOOD VOOR HET
PUBLIEK OPENGESTELD.
De Engelsche koning, vergezeld van de
koningin, heeft Zaterdag in tegenwoordig
heid van een groot aantal belangstellenden
het Kenwood geopend, Het bosch beslaat
een oppervlakte van ongeveer 489.700 M2,
en grenst aan Hampstead Heath aan de
Noordwestzijde van Londen. Het bosch is,
gelijk de koning zeide, een gedeelte van het
oude bosch van Middlesex en is inderdaad
een stuk wilde, ongerepte natuur, dat een
groot contrast vormt met de volkrijke stra
ten in de nabijheid en aan de stadskinderen
een glimp zal geven van de wondere schoon
heid van het oerbosch. Het bestaande karak
ter van het landschap zal zooveel mogelijk
behouden blijven.
DE OVERSTROOMINGEN IN KOREA.
Berichten uit Seoel melden dat de rivier
36 voet gerezen is, en dat de troepen bij het
reddingswerk behulpzaam zijn, dat zeer
wordt bemoeilijkt door de geweldige in
strooming van water na het bezwijken van
de dijken.
WAT HIJ DACHT.
Parijs, 15 Juli 1925.
Mr. V. v. S.
Het veiligheidspact.
De diplomatieke medewerker van de „Dai
ly Telegraph" verneemt dat publicatie van
het Duitsche antwoord zal plaats hebben.
In de vrij uitvoerige nota komt het woord
conferentie weliswaar niet voor, maar wel
wordt in de nota betoogd dat rechtstreeksche
besprekingen de voorkeur verdienen boven
jet wisselen van diplomatieke nota's. Duitsch
land aanvaardt het Fransche voorstel om de
grenzen van Frankrijk en België speciaal
onder de garanties te laten vallen als voor
waarde voor vrede en rust in West-Europa
zij stelt echter voor, dat de voorwaarden
voor de bezetting van het Rijngebied nauw
keurig worden omschreven, in het bijzonder
wat betreft de sterkte der geallieerde gar
nizoenen en dat arbitrage in de plaats van
jurisdicties onbeperkt moet zijn en zich ook
moet uitstrekken tot territoritale geschillen
Het Duitsche programma, zoo betoogt
Sauerwein, bestaat dus uit twee gedeelten,
primo om uit de onderhandelingen over de
veiligheid dê grootst mogelijke voordeelen
te helen inzake de Rijpbezetting, secundo
om uit het toetreden tot den Volkenbond
al het mogelijke te halen om te vermijden,
dat het veiligheidspact èen plechtige beves
tiging wordt van alle Duitsche grenzen.
Een militaire opstand in
Portugal uitgebroken.
Zondagmorgen heel in de vroegte is blij
kens een B. T. A. bericht te Lissabon een
militaire opstand uitgebroken, waaraan eenige
eenheden deelnamen geleid door officieren,
na de gebeurtenissen van 18 April aangehou
den, doch die ontvlucht waren uit de vesting
San Jullao.
De „Kruiser „Vasco de Gama" bevond zich
aan de zijde der opstandelingen. De regeering
nam maatregelen, om de revolutionairen zoo
snel mogelijk te bedwingen. Na den opstand
vertrok een marine-divisie met den minister
van Marine naar Lagos, voor het uitvoeren
van manoeuvres, waarvan het programma
reeds vroeger was vastgesteld...
Een nader telegram meldde, dat kapitein
Baptista, de leider der 'opstandelingen, en
vier officieren zich Zondagmorgen om 10
uur aan de .regeeringstroepen hadden over
gegeven. Men beschouwde toen de beweging
als mislukt en verwachtte, dat de kruiser
„Vasco de Gamaa" zich zou overgeven. De
officieren zijn gevangen gezet. De revolutio
nairen hadden eep kamp opgeslagen te Ajudg
bij Belem in de omgeving van Lissabon. Het
paleis van den president wordt bewaakt door
sterke contingenten trouw gebleven troepen.
Er heerschte volgens dit nadere telegram
volkomen rust.
Na een hevige fusillade hebben, zoo wordt
nog nader gemeld, de revolutionairen zich te
kwart voor elven Zondagmorgen volledig over
gegeven. Het staatshoofd teekende een de
creet, waarbij voor het heele land de staat
van bei<[ wordt afgekondigd.
Des middags had een afgezant der regeering
een onderhoud met den revolutionairen com
mandant Mendis Cabecadas aan boord van
den kruiser „Vasco de Gama". De comman
dant stelde voorwaarden, waarin de staats
hoofd en de premier niet konden toestem
men. Zij gelastten een onmiddellijke overgave.
Bij weigering zouden zij het vuur op den
kruiser laten openen. De „Vasco de Gama" is
geheel geïsoleerd van de andere vloot-eenhe-
den. De commandant aanvaardde de eischen
tegen half vijf en aanvaardde d; verant
woordelijkheid voor den opstand. In de
heele staat is het rustig.
DE FRANSCH-GEWESTELIJKE VER
KIEZINGEN.
Voor zoover de uitslagen der verkiezingen
voor de Fransche provinciale staten en ar
rondissementsraden van Zondag bekend
zijn, krijgt men niet den indruk, dat daaruit
ook maar eenige politieke aanwijzing van be-
teekenis te halen is. Er is over het algemeen
zeer slecht gestemd. Op vele plaatsen is niet
de helft der kiezers opgekomen en de gemid
delde opkomst is niet meer dan zestig pro
cent geweest. In het algemeen lijkt zich de
beweging nog voort te zetten van eenige ver
plaatsing naar links, zonder dat deze echter
den uiterst-linkschen vleugel der communis
ten ten goede komt. In zooverre zouden de
socialisten en radicalen, die zich onlangs van
de regeering afgescheiden 'hebben door te
gen de omzetbelasting voor de kleine koop
lui te stemmen en die Painlevé een te sterk
afzakken naar rechts verwijten, daarvoor
steun vindep in deze nieuwe uitspraak van
het kiezerscorps, die zich in dezelfde lijn
beweegt als de verkiezingen Mei 1924, maar
de resultaten lijken te, weinig geprononceerd
LONDEN, 20 Juli. De Duitsche gezant
heelt heden aan Chamberlain het Duitsche
antwoord op de Fransche nota overhandigd,
PARIJS, 20 Juli. De Duitsche gezant
heeft aan Briand het Duitsche antwoord op
de Fransche nota overhandigd.
PARIJS, 20 Juli. Na afloop van den
ministerraad deelde Briand mede, dat het
Duitsche antwoord inzake de veiligheids-
quaeslie na de mededeeling aan de geal
lieerde regceringen tegelijkertijd in alle be
trokken landen zou worden gepubliceerd.
STERKRADE, 20 Juli. De Belgische
bezettingstroepen zijn heden van Sterkrade
via Oberhausen naar Duisburg vertrokken.
OSTERFELD, 20 Juli. De Belgische be
zettingstroepen, die sedert Januari 1923 in
Ostérfeld lagen, zijn hedenmorgen vertrok
ken. De Duitsche politie nam onmiddellijk
de bewaking over van de verlaten gebouwen
De bevelhebber der vertrekkende troepen
verklaarde, dat tot nader orde de verorde
ningen door de bezettingsoverheid afgekon
digd, van kracht blijven.
Een Wolff-bericht uit Bauhen meldt, dal
't tusschen de werkgevers en -nemers in de
Oost-Saksische textielindustrie tot een over
eenstemming is gekomen, waardoor de drei
gende uitsluiting van ongeveer veertigdui
zend arbeiders is voorkomen.
GORLITZ, 20 Juli. De werkgevers van
de Silezische textielindustrie hebben beslo
ten om de stakers^ op 21 Juli uit te sluiten,
wanneer zij het werk heden niet hervatten.
Door deze uitsluiting zouden 63.000 arbei
ders getroffen worden.
PARIJS, 20 Juli. De definitieve uitslag
der verkiezingen voor de Copseils Généraux
luidt: gekozen 115 lib. conservatieven (ver
lies zes); 236 republikeinen (verlies 45); 223
links republikeinen (verlies 35); 13$ rad. re
publikeinen (winst elf); 444 rad.-soc. (winst
58)49 republ.-soc. (winst drie); 91 soc.
(winst 19); 2 communisten (verfies 5). Er
moeten 196 herstemmingen worden gehou
den. Twee der uitslagen ontbreken nog.
LONDEN, 20 Juli. Heden vergaderde de
commissie, di^ zich bezig houdt met hef
conflict in de mijnindustrie. De voorzitter
noodigde de werkgevers uit hun voorsfel
aangaande de loonen in te trekken ten
einde een hervatting der onderhandelingen
mogelijk te maken. De vertegenwoordiger
der mijneigenaars verklaarde, dat deze be
reid zijn in onderhandeling te treden
zonder daarbij als uitdrukkelijke voorwaar
de te stellen, dat hun voorstel in behande
ling wordt genomen, waarop de voorzitter
antwoordde, dat de eenige moeilijkheid
welke aan een vergelijk in den weg sfond
was de interpretatie van het woord „in
trekking."
Blijkens een bericht van den radiografi-
schen dienst zeide de voorzifter nog, niet
te gelooven, dat de mijnwerkers van op
vatting waren, dat de mijneigenaars moes
ten afzien van hefgeen zij oprecht meen
den. Bijkbaar bedoelden de mijnwerkers
met hun verklaring, dat de voorstellen der
eigenaars moesten worden ingetrokken,
alleen, dat er geen conferenfie zou worden
gehouden, indien het alleen zou zijn ter
overweging dezer voorstellen. De voorzit-
fer meende, dat dit geen unfaire houding
was, aangezien men geen conferentie hield
„Zeg Piel, ik lees hier, dat ze 800 jaar
noodig hebben gehad voor het bouwen van
een pyramidé in Egypte."
„Was zeker 'n gemeentebouw.l'
om slechts de voorstellen van één zijde te
hooren.
Tegelijk met deze besprekingen bezoch
ten regeeringsambtenaren den secretaris
der mijnwerkersfederatie. Cook, met wien
zij naar verluidt de mogelijkheid bespra
ken van de hervatting der onderhandelin
gen.
Hedenavond was de toestand meer
hoopgevend-
Sommige bladen iclden, dat de Franschen
in Marokko van gas gebruik zouden maken.
Het Fransche ministerie van oorlog spreekt
dit blijkens een Havas-bericht ten stelligste
tegen.
PARIJS, 20 Juli. -Na afloop van der.
ministerraad verklaarde Painlevé, dat d
komst van Pétain in Marokko alom met
vreugde werd begroet.
De eerste afdeelingen der Marokkaansche
divisie zijn in Oedszjda aangekomen en haar
tegenwoordigheid in de streek van Taza
heeft daar de veiligheid verzekerd en de be
trekkingen met de stammen, wier trouw
twijfelachtig was, nauwer toegehaald.
Overigens is de foestand volstrekt niet
verontrustend.
Pétain zal in Marokko blijven zoolang de
omstandigheden dit noodzakelijk maken. Ter
wijl de vredesonderhandelingen worden ge
voerd, zullen alle maatregelen worden ge
nomen om het front te versterken en even
tueel een krachtiger stoot toe te brengen
met het oog op een zekeren vrede. Het
eventueele offensief zal eerst beginnen als
alles gereed is.
Van heden af bevonden zich tiyee offi
cieuze afgezanten, een Franschman en een
Spanjaard, in het bezit der vredesvoorwaar
den, welke natuurlijk 'niet aan Abd el Krim
zijn beteekend of voorgesield. Hij weet
evenwel, dat hij er kennis van kan nemen.
De „Times" meldt, dat er zich bij de stam
men der Djeballa's moeilijkheden voordoen
in de Spaansche zone tusschen Tetoean en
Tanger en Zuidelijker.
Hariro, de vertegenwoordiger van Abd el
Krim, die over de Djeballa's heerscht, heeft
over hen plaatselijke gouverneurs benoemd.
Echter de Rif Bel Hai Ali, die het bevel
voert over de Djeballa's en Rifs in de zone
yan Tanger. heeft deze gouverneurs afgezet
en anderen benoemd. Hariro beklaagde zich
hierover bij Abd el Krim en dreigde met ont
slag te nemen. Dit ontslag zou zeker een af
scheiding van zekere stammen van Abd el
Krim met zich brengen en om dit te voor
komen zond Abd el Krim zijn broer naar
Tjesjoean, waarheen Hariro ook ontboden
is, om de quaestie te bespreken. Het zal
echter moeilijk zijn om een oplossing te vin
den.
LISSABON, 20 Juli. De kalmte is vol
komen teruggekeerd. Bij den opstand zijn
drie personen gedood en 15 gewond, allen
militairen.
NEW YORK, 20 Juli. In het havenge
bied van Hoboken heeft een heftige ontplof
fing plaats gehad. Ongeveer 1000 nafta- en
olietanks zijn in de lucht gevlogen. De ont
ploffing had plaats in een streek waar weinig,
huizen staan. Honderden auto's werden ver
nietigd. De schade wordt op honderdduizen
den dollars geschat.
KORT IN HUN REDEN
Aan Lycurgus werd eens gevraagd: hoe
komt het toch, dat de Lacedemoniërs zoo
kort zijn in hunne reden? Waarop hii. ant
woordde: omdat kortheid een der voorwaar
den is voor welsprekendheid.
(Zie de „Handelingen" van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal der laatste jareai
MUZIKAAL
Moosie Kalis en Brammie Kalis gingen sa
men naar de bioscoop; ze hadden al zoo
vaak hooren spreken over de mooie muziek
die daar gespeeld werd. Naast Brammie zat
een Duitschei, die evenals Brammie cn
Moosie genoot van de prachtige muziek.
Toen het stuk uit was applaudiseerde
Brammie hard
„Aha!" zei de Duitscher, „sie sind musi-
kalisch!"
„Nee" zei Brammie, „ik ben Brammie
Kalis"; en wijzend op Moosie, vervolgt hij:
„Hij is Moosie Kalis".
HIJ WIST ER RAAD OP
Notaris: „Uw oom heeft met zijn testa
ment bewezen, dat hij een zonderling was.
Hij wil, dat men duizend gulden in zijn kist
zal leggen!"
Erfgenaam: „O, dat kan gebeuren. Ik zal
een wissel schrijven voor dat bedrag"
De pauselijke delegaat, monseigneur Gijls-
wijk, arriveerde Zondagmorgen te Tandjong-
Priok. Z.H.E.W. werd verwellomd door
monseigneur Van Velsen. Hooge geestelijken
vormden een delegatie van ontvangst. Dien
avond was er een feestelijke ontvangst in d«
kathedraal.
Nader wordt geseind Mgr. Gijlswijk ginf
naar de Kathedraal te midden van een haas
van vlaggende jongelieden. Het Caecilia-koo
hief het Ecce Sacerdos Magnus aan. Vobr der
kerkdienst was er zeer groote belangstelling.
Z. D. H. de Bisschop van Haalem heeft
benoemd tot Pastoor te Bovencarspel den
Weleerw. Heer C. Brouwers en tot Pastoor
te Schoten (H. Liduina) den Weleerw. Heer
P. v. d. Pavoort, die subregent was van het
Klein Seminarie „Hagéveld" te Heemstede.
^n 11 tot 16 Augustus a.s. zal te Oxford
het 5e intern. Kath. congres gehouden worden
dat door de Intern. Kath. Liga is georgani
seerd.
Het congres zal staan Onder de hooge pro
tectie van Kardinaal Bourne, alsmede van
mgr. Mac Intyre, aartsbisschop van Birming
ham.
In tien nationaliteitskwesties in het licht
der Christelijke leer worden behandeld.
Behalve de hoofdconferenties zullen er ook
afzonderlijke beraadslagingen over gewich
tige kwesties van intern. Katholieke actie
plaats hebben, zoo o.a. over de sociale heer
schappij van Chistus, over het volkenrecht,
over de pers, over schoolkwesties, over Espe
ranto. Ook zullen er afzonderlijke vergaderin
gen gehouden worden voor de jeugd, voor de
handelslieden en voor de vrouwelijke c'*?ei-
nemers aan het congres.
Aanvragen tot deelneming kunnen geadres-
®erd worden Ika-congres, Pater Martindal^
S. J. Campion Hall, Oxford, Engeland.
De Zeereerw. Heer P. J. J. Scheffer, oud
pastoor van Waddinxveen, rustend in het
R. K. i-iefdegesticht der Eerw. Zusters, aan
de Westhaven te Gouda, is voorzien van de
H.H. Sacramenten der Stervenden.
In „St. Janski." wordt medegedeeld, dat
de opbrengst der collecte voor de feestviering
en het standbeeld van den H. Petrus Canisiu;
in het bisdom den Bosch gehouden, heeft op
gebracht 118..5506.
V rij muy liet Fransch.
- I
10
Hij dacht: weldra zult gij Duit-
schers, ongelukskinderen, allen overwonnen
zijn en gij zult u wegpakken en de onzen
zullen, u achterna zetten. Dan ging hij met
van vreugde stralende oogen naar de wijk
St. Victor. Zijn hand évenwei veroorzaakte
hem veel pijn, hij begaf zich naar het St.
Catharina-hospitaal. Een lieve verpleegster
verbond hem, nadat de dokter hem onder
zocht had. De verwonding was licht en
vroolijk als een vogeltje ging hij door de
straten dwalen.
Dag kerel! Hoe gaat het, ben je ge
wond?
Ja, geen tien minuten geleden. Een
granaat die ontplofte. Prettig hé! Maar het
heeft niets te beeekenen; heb je dien
Duitscher zien vallen?
Natuurlijk. Ben je daarom zoo blij?
Dat zou ik gelooven. En dan nog om
andere redenen!
Vertel me dat eens, kom, ik geef een
glashet zal al gouw middag zijn.
Zij gingen bi) ae Marchal, een
achtenswaardige vrouw, welke een restau
rant hield, binnen.
Lucien bestelde een borreltje en nam aan
hel tweede tafeltje plar.'ts, met den rug
naar de straat.
Jean ging tegenover hem zitten.
Zeg mij nu eens, waarom je zooveel plei-
zier hebti
Jean vertelde hem welke berichten hij van
zijn vader en zusters ontvangen had, bleef
lang over deze feiten keuvelen en bemerkte
niet, dat Luc'en hem witte wijn en daarna
cognac inschonk. Hij dronk gretig en zijn
spraakzaamheid werd buitengewoon.
Ha, Lucien. en dat vliegtuig van den
vijand! Als je dat gezien had! Wat dat lek
ker naar beneden- tuimelde: Dat is er al
weer een minder.
Er vallen er toch niet- zóóveel naar
beneden, beweerde Lucien.
Wat zeg je? brulde Jean, die erg op
gewonden was. Maar zeker, ze vallen als
de vliegen Alle soldaten zeggen het!
En er komen er altijd bij, grinnikte
Fadé, welke Jean 'wilde verbitteren.
Het zal niet lang meer duren.
Geloof je dat, domme jongen!
En of! En hij schreeuwde in het een
zame lokaal: er zijn redenen voor. Ja, als men
wist wat ik weet, la, la, la. Zij zouden niet
meer bang zijn, de burgers. De Duitschers
zullen tot staan gebracht worden, zooals ik
je zei, ze zullen tot staan gebracht worden!
Heel alleen? Dat zou stom zijn.
Neen, niet zij alleen! Ha, zingende be
halen wij de overwinning. Wij, begrijp ie,
zullen ophouden terug te trekken en wij zul
len aanvallen.
Je droomt! De troepen zijn niet in staat
het ofensief te beginnen.
Niet in staat! Maar wat een prachtige
stellingen bij de Marne! Men zal hen in de
vlakte op de hielen zitten.
Zwijg toch, je hebt gedroomd!
Ik heb gedroomd? Ik heb gedroomd?
en zijn stem werd dof, zijn blik werd lee-
lijk; hij boog zich voorover en beschouwde
Fadé. Zeker niet, dat heb ik niet gedroomd.
Had jij, zooals ik, den generaal gehoord,
je zoudt niet zeggen, dat ik gedroomd heb
Ik heb gedroomd?.... Stommerik!....
Fadé had innige pret Zooveel had hij van
zijn borrel niet verwacht. Hij zeide niets,
wah't hij wist, dat Jean in zijn dronkenschap
van zelf alles zou zeggen en hem alles toe
vertrouwen, wat hij wist. Hij beschouwde
hem met gespannen aandacht, om toch maar
geen enkel woord te verliezen.
Ja.. Ja., zij zullen., klop krijgen.,
aan., aan., de de.. Ma-a-arne-. En.,
heel., gauw.. Heb.. Ik ge..droomd? Heb
Zelfs., zal de., aanval., plaats hebben..
Wanneer? vroeg Fadé in spanning.
Er kwam geen antwoord. Jean ontving n
meesterlijke verwijt en rolde op den grond.
Fadé stond verstomd; hij was onéestaan en
wilde vluchten. Maar uit vreés verdacht te
worden bleef hij, en trachtje den man te
kennen die zijn makker afranselde.
De aanvaller richtte zich dadelijk rood van
toorn on; hij wierp zijn schoudermantel ach
teruit en sprak hortend en stootend:
Drommelsche vlegel! Men heeft den
Corsikaan van de regie herkend. In dienst
zijn van den gouverneur-generaal, en te
spionneeren. Ezel! Zij zullen je nog te pak
ken krijgen en weet je niet dat je niet mag
vertellen wat je daarginder hoort? Geen
woord, kleine ellendeling, 't Is bar! De sol
daten laten zich neerschieten en zoo'n aap
weet niets beters te doen dan de plannen
van den generaal rond te bazuinen. De staf
is vol spionnen en deze weten wel waar zij
het verder vertellen.... Is het wonder dat
het zoo slecht gaat? Ongelukkig kind!
Dat zeide ik ook, al, onderbrak Fadé. maar
wanneer de wijn hem te pakken heeft, weet
hij niet wa't hij zegt.
Waaroni geef je hem dan te drinken?
bromde de Corsikaan. Neem je in acht! Je
hebt een beroerden kop, die mij niet be
valt.... Maak dat je wegkomt of het gaat
je net als hem, monster, dat een kind dron
ken maakt!
Fadé verlangde niet beter. De lafaard
beefde van angst. Hij snelde heen.
Toen riep de Corcikaan:
Hé, Madame Marchal!
Deze was in een vertrek naast de ge
lagkamer: op het hooren van die stem kwam
zij toe geloopen.
Geef mij een kruik water!
Nauwelijks hield hij ze in zijn hand of
hij had den inhoud reeds over Jean uitge
stort; deze was al gauw door dit stortbad
ontnuchterd. Hij was beschaamd en rilde.
Vlegel. Trek andere kleeren aan. Mme
Marchal heeft deze voor je gebracht.
Jean gehoorzaamde met neergeslagen oo
gen: hij kon echter zijn jas niet al te best
over het verband trekken.
Wat heb je? Ben je gewond?
Ja; door een granaatscherf; Ik was er
zelf zoo ongelukkig meel
Gelukkig! De Corsikaan lachtte zijn
best.
Gelukkig dat jij gewond was. Dat is
niet heel gewoon. Luister nou eens, kleine
heerschap, je moet nooit meer drinken!
Neen, nooit meer!
Goed, ik zal je woord onthouden: weet
je wel, dat je dronken was toen ik hier
binnenkwam en op die oogenblikken weet
men niet wat men zegt.
Wat heb ik dan gezegd? vroeg Jean
met verschrikte oogen.
Je zeide, en de stem van den Corsikaan
werd ernstig. Je zeide, dat er een aanval zou
plaats hebben.
Heb ik dat gezegd, huilde Jean en liet
zich op een stoel vallen. Heb ik dat gezegd!
Ik heb verraad gepleegdl Ik heb het geheim
verraden.... O, ik heb dat gezegd, ik hel
dat gezegd!
Groot was zijn wanhoop en uit vrees dal
hij de hand aan zich zei zou slaan, verliet
de Corsikaan hem dien dag niet. Toen hij
's avonds naar zijn kamertje in het pavil
joen terugkeerde, zag hij er nog zoo beroerd
uit, dat de ordonnans deze verandering aar,
de pijn van zijn gewonde hand toeschreef,
Het was laat in den nacht toen hij ein
delijk weenend in slaap viel.
HOOFDSTUK X.
Mijnheer Bertrun, ik zou gaarne eet
fototoestel hebben.
Tot uw dienst kapitein: hoeveel mag
het kosten?
Tusschen 150 en 200 francs.
Litstekgnd. Mijn bediende zal er u
een laten zien, I.ucassen.
Fadé trad, netjes in het grijs gekleed
binnen. Jean zelf zou zijn vriend in dezen
eleganten en gedienstigen man niet herkend
hebben. Sedert twee dagen was hij bediende
in den winkel, waar Franz, de spion, met
wien wij kennis gemaakt hebben, onder den
naam van den heer Butrin, zijn Duitscl
prullegoed aan de lichtgeloovige inwonen
der stad verkocht.
(Wordt vervolgd.)
