MEM GD
Voorkeur aan het Nederlandsch
fabrikaat.
Frankeermachines.
Invoerrecht op vleesch.
Een noodmaatregel voor
Overheidspersoneel.
T uberculose-bestrijding.
UIT ONZE OOST..
De afscheidsreceptie van
Minister Weiter.
ORDE EN ARBEID.
Het conflict in de metaal
industrie.
KERK. EN SCHOOL.
R. K. School voor
Maatschappelijk Werk
te Amsterdam.
NA DE STORMRAMP.
Een gevaarlijk individu gepakt.
LEGER EN VLOOT.
MARK TNIEUWS.
De „Soemba" te water
gelaten.
KUNST EN KENNIS.
Mgr. Schaepman.
De zon-eclips van 1926.
VISSCHERIJ.'
Een ministerieel schrijven.
De minister van Binnenlandsche' Zaken en
Landbouw heeft aan de gemeentebesturen
sen circulaire gezonden, waarin wordt me-
legedeeld, dat de Rijkscommissie-Werkver-
ruiming den minister heeft doen weten, dat
zij herhaaldelijk heeft kunnen vaststellen,
dat aan het rondschrijven van den minister
van Binnenlandsche Zaken. betreffende
voorkeur van Nederlandsch fabrikaat, ge
volg wordt gegeven.
Toch is aan de commissie gebleken, aldus
de minister, dat er nog gemeentebesturen
zijn, die hoewel zij in het algemeen bij het
«opdracht geven van belangrijke bestellingen
nauwgezet rekening houden met de belan
gen der Nederiandsche nijverheid, over het
hoofd schijnen te zien, dat zij ook de werk
gelegenheid hier te lande kunnen bevorde
ren door de noodige steenkolen (speciaal
anthraciet) en gietctikes van de Nederiand
sche mijnen te betrekken.
De commissie heeft, in enkele gevallen de
ervaring opgedaan, dat in de leverings
voorwaarden. waarnaar de levering van ko
len en anthraciet werd aanbesteed, speciale
producten van buitenlandsche oorsprong
werden verlangd, niet omdat speciaal daar
aan de voorkeur werd gegeven, maar omdat
deze leveringsvoorwaarden dateerden uit
den tijd, dat minder dan thans met de be
langen van de Nederiandsche Nijverheid
werd rekening gehouden en dat verzuimd
was, de betreffende bepaling in de leve
ringsvoorwaarden, in verband met de ge
wijzigde omstandigheden, te veranderen.
Ter voldoening aan het verzoek door de
Rijkscommissie aan den minister gedaan,
vestigt de minister hierop de aandacht der
gemeentebesturen.
Aangezien het uit een oogpunt van werk
verruiming ook van belang is, dat zooveel
mogelijk steenkolen en cokes van Neder
iandsche mijnen worden betrokken, noodigt
de minister de gemeentebesturen uit, dat
hiermede bij het doen van bestellingen re
kening wordt gehouden en dat, zoo tegen
een en ander bezwaren mochten bestaan
niet tot bestelling van buitenlandsche pro
ducten worde overgegaan, alvorens de
Rijkscommissie Werkverruiming is gehoord.
Door de daartoe door den directeur ge
neraal P. en T. gemachtigde personen en
firma's kan voortaan voor de frankeering
van hunne stukken worden gebruik ge
maakt van een frankeermachine. De door
middel van zoodanige machine gefrankeer
de stukken zijn voorzien van twee stem
pelafdrukken, daarvan de eene, welke van
helroode kleur is, bevat het woord Neder
land, de vermelding van het bedrag van
hef betaalde port, alsmede het nummer
van de frankeermachine en de andere aan
geeft den datum van terpostbezorging.
De stempelafdrukken behooren te worden
aangebracht op de omslagen, c.q. op de
stukken zelf. Stempelafdrukken, welke zijn
gesteld op losse stukken papier, alsmede
onduidelijke stempelafdrukken zijn niet
geldig voor frankeering.
De stempelafdrukken moeten blijkens
den afdruk van den dagteekeningstempel
zijn aangebracht op den dag van terpost
bezorging.
De door middel van een frankeermachi
ne gefrankeerde stukken moeten op de
adreszijde zijn voorzien van een gedrukte
aanwijzing, aangevende den naam en het
adres van den gebruiker.
Frankeering gedeeltelijk door middel
van een frankeermachine en gedeeltelijk
door middel van frankeerzegels is geoor
loofd. a
Door middel van een frankeermachine
gefrankeerde sfukken mogen niet in de
brievenbussen worden geworpen; zij moe
ten door of vanwege den gebruiker wor
den afgegeven aan een door den betrokken
directeur aan te wijzen loket, c.q. bijkan
toor.
De door middel van een frankeermachi
ne gefrankeerde stukken worden ten kan
tore, van afzending niet voorzien van een
afdruk van den dagteekeningsfempel.
De minister van Financiën brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de com
missie van deskundigen voor de vaststel
ling van de prijscourant ter berekening
van het invoerrecht op versch.of gekoeld
vleesch in haar vergadering van 24 Augus
tus 1925, bedoelde prijscourant heeft vast
gesteld als volgt;
Rund- en kalfsvleesch, versch of gekoeld
10 K. G. 100.—
Paardenvleesch, versch of gekoeld,
100 K.G. 55.—
Gedurende September 1925 zal mitsdien
het invoerrecht voor de hierboven bedoel
de vleeschsoorten bedragen 10 percent van
de hiervoor vermelde waarden.
Naar het „Volk" verneemt, heeft het de
partement van financiën van de regeering
opdracht gekregen om te becijferen wat
een uitkeering aan alle ambtenaren van
14 dagen of een maand extra-salaris zou
kosfen. Wij herinneren in verband met dit
bericht aan een communiqué van begin
Juni waarin de regeering als haar meening
ten opzichte van een noodmaatregel voor
de ambtenaren kenbaar maakte, dat zij
vóór de verkiezingen daartoe niet wil
overgaan, doch in September de onderhan
delingen met de Cenfrale commissie van
georganiseerd overleg zou hervatten.
Aanvulling der voorwaarden waaronder
Rijkssubsidie wordt verleend.
Samenwerking in Commissies.
Als eene vereeniging, die de tuberculose
bestrijding ingevolge hare statuten heeft
ter hand genomen en die door het Rijk
wordt gesubsidieerd, om eene of andere
reden teir opzichte van die bestrijding niet
alle deelen van de bevolking, waarover zij
volgens hare statuten haar werkkring zou
moeten uitstrekken, kan bereiken, dan kan
zij door den Minister worden verplicht ten
opzichte van de tuberculosebestrijding sa
men te werken in eene commissie met eene
andere vereeniging of met andere vereêni-
gingen, die volgens hare statuten de tuber
culosebestrijding beoefent of beoefenen ..n
die haar werkingssfeer ook uitstrekt of uit
strekken over dezelfde bevolking als de
eerstgenoemde vereeniging, maar die de
hierboven bedoelde deelen wel bereikt of
bereiken, en is de gesubsidieerde vereeni
ging verplicht het Rijkssubsidie ter beschik
king te stellen van de commissie, met de
bedoeling, dat het aan de geheele bevolking
ten goede komt.
De commissie wordt samengesteld uit één
of meer afgevaardigden van iedere vereeni
ging, die te zamen een voorzitter (niet-af-
gevaardigde) kiezen.
De samenstelling der commissie wordt
onderworpen aan de goedkeuring van den
Minister.
De vereenigingen laten alsdan de geheele
tuberculosebestrijding in het gebied, dat zij
bestrijken, aan de commissie over.
De afscheidsreceptie van den heer .Weiter
was, naar uit Batavia gemeld wordt, zeer
druk bezocht. De geheele Raad van Ned.-
Indië, alle departementshoofden, verschillen
de 'nooge regeeringsambtenaren, alle voor
aanstaande personen uit den handel, scheep
vaart en financieele wereld, benevens vele
particulieren waren aanwezig.
De Metaalbond bereid tot overleg
met de R.-K. Christelijke en Neutrale
vakorganisaties; niet met de
modernen.
De.verschillende organisaties in de me
taal-industrie hebben Dinsdagmorgen een
brief ontvangen van de werkgeversvereni
ging „De Metaalbond", die geteekend is
door den heer J. Goedkoop, den voorzitter.
Naar men weet heefj de Metaalbond op
het uur loon bij het verrichten van over-
ties medegedeeld, dat zij, alvorens met haar
in onderhandeling te treden over het han
gende conflict, een verklaring eischte,
waarin de vakorganisaties zich vereenigen
zouden met het door den Metaalbond in
genomen standpunt, dat de vakverenigingen
zich niet verzetten mogen tegen het uitvoe
ren van door den minister van Arbeid ver
leende overwerkvergunningen.
De R.-K. Metaalbewerkersbond ant
woordde op dit schrijven, dat hij, hoewel
zich niet in het algemeen tegen het verrich-
j ten van overwerk verzettende, meende te
moeten volhouden dat daarover tusschen
werkgevers en werknemers overleg diende
j te worden gepleegd. In verband vooral met
dikwijls plaats hebbende verlagingen van
het uur loon bij het verrichten van over
werk, meende de Bond zeker niet de beslis
sing over het al of niet verrichten van over- j
werk zonder meer aan de regeering of een
regeeringsambtenaar te kunnen overlaten,
gelijk de Metaalbond dit eischte.
In het thans door de werknemersorgani
saties ontvangen schrijven lezen wij o.m.:
„Wij ontvingen uw schrijven van 18 dezer
waaruit wij opmaken, dat u zich niet aan
sluit bij het standpunt, bij de besprekingen
j over het conflict te Rotterdam ingenomen
door den modernen bond, daar u aan uwe
medewerking tot beëindiging van dat con
flict geen principiëelen eisch in verband
met den werktijd verbindt.
Zooals wij in onzen brief van 11 Augus
tus j.l. schreven, zijn wij derhalve thans be-
reid, ten spoedigste met uwe organisatie in
overleg te treden, ten einde te trachten het
conflict tot oplossing te brengen.
Waar de door u in uw schrijven voorge
stelde wijze van behandeling in zake werk
tijdverlenging niet in rechtstreeksch verband
staat met het conflict te Rotterdam, ach
ten wij het beter, ten einde de zaak niet te
vertroebelen, deze aangelegenheid in dezen j
brief niet te behandelen.
Een gelijkluidend schrijven als het boven
staande werd gezonden aan den Chr. Me
taalbewerkersbond te Leiden.
Geen wettelijke verplichting.
In het schrijven van het Hoofdbestuur van
den Alg. Ned. Metaalbewerkersbond te Am
sterdam, zegt de Metaalbond, vooreerst
mede te deelen. dat door de werkgevers
geenszins beweerd is, dat de vakverfeenigin-
gen wettelijk verplicht zouden zijn, in de
toepassing van een verleende algemeene
overwerkvergunning te berusten.
Het schrijven vervolgt dan:
Het door ons ingenomen standpunt grondt
zich op de volgende overweging;
Wanneer een werkgever op economische
gronden het noodig acht, zijn geheele on
derneming gedurende zekeren tijd langer
dan 48 uur te laten werken, is hij niet be
voegd daartoe zelfstandig over te gaan,
doch is hij verplicht daartoe vergunning te
vragen aan den betrokken regeerings-amb-
tenaar. Slechts indien de regeering van
oordeel is. dat de economische omstandig
heden langer werken noodzakelijk maken,
wordt de vergunning verleend. De regee
ring houdt bij haar beoordeeling rekening
met motieven van algemeen maatschappe
lijk belang, dus ook met de belangen van
zoowel werknemers als werkgevers.
Bovendien hebben de Vakvereenigingen
ten allen tijde het recht, haar inzicht in de
zaak aan de regeering kenbaar te maken.
Indien nu de regeering, na de zaak grondig
bekeken te hebben van oordeel is, dat
een vtergunning verleend moet worden en
dienovereenkomstig handelt, is het, naar
de meening vein den Metaalbond, ontoelaat
baar (niet op wettelijken, doch op practi-
sche en economische gronden), dat de Vak
vereenigingen zich niettemin aan de beslis
sing van de regeering niets gelegen laten
liggen en weigeren aan de uitvoering van
de vergunning mede te werken.
Zoodoende zouden de Vakvereenigingen
naar de meening van den Metaalbond, zich
pratcisch wel degelijk boven de regeering
steilen.
Voorts willen wij, gaat het schrijven voort
het volgende in herinnering brengen;
Bij de besprekingen over het conflict te
Rotterdam hebt u aan uwe medewerking
tot beëindiging van dat conflict de voor
waarde verbonden, dat de Metaalbond met
de Vakvereenigingen terstond een regeling
moest treffen, krachtens welke zoo spoe
dig mogelijk zou worden teruggekeerd tot
de 48-urigt werkweek. U hebt op die voor
waarde de bedreiging doen volgen dat, in
dien de Metaalbond daarin niet toestemde,
uwe organisatie tegen de uitvoering van
iedere algemeene overwerkvergunning dien
strijd zou aanbinden en op 1 October a.s.
overal zou weigeren haar leden langer dan
48 uur te laten werken, wat ook de beslis
sing van de regecring mocht zijn.
Zooals u zich herinneren zult, verklaar
de de Metaalbond de oplossing van het
conflict langs dezen weg onmogelijk.
De Metaalbond acht geen enkel verband
tusschen uwe voorwaarde en het conflict
te Rotterdam aanwezig, en is niet bereid,
deze kwestie in samephang met dat conflict
onder de oogen te zien.
„Het zijn de bovengenoemde door u ge
stelde ovorwaarden", besluit 't schrijven,
„die de onderhandelingen over de oplossing
van het conflict hebben doen afbreken."
Aan het hoofdbestuur van den Nederl.
Neutralen Bond van Metaalbewerkers en
Arbeiders in aanverwante Vakken te Am
sterdam, schrijft de Metaalbond ten slotte:
Wij ontvingen uw schrijven van 18 dezer
en moeten beginnen met u attent te maken
op twee onjuistheden, daarin voorkomende.
Vooreerst hebben wij in onzen brief van
11 Augustus j.l. geen enkelen eisch gesteld.
Wij hebben slechts ons standpunt te ken
nen gegeven tegenover den principieelen
eisch, die van de zijde der vakvereenigingen
werd gesteld n.l. dat de oplossing van het
hangende conflV alleen kon worden ver
kregen, indien de Metaalbond terstond met
de vakvereenigingen een regeling maakte
omtrent spoedigen terugkeer tot de 48-urige
werkweek.
Voorts maken wij u opmerkzaam, dat de
Metaalbond geenszins in de Landelijke Re
geling de normale werkweek op 56 uur
heeft gesteld.
In die regeling, die een interne regeling
is, bevattende de minimum arbeidsvoor
waarden, waaraan de leden van den Me
taalbond moeten voldoen, wordt van een
normalen arbeidstijd niet gesproken. U hebt
ten onrechte den termijn van 56 uur per
week, welke als langste termijn wordt ge-
noemd, gedurende welken de Metaalbond i
nog toestaat dat voor overuren geen toeslag j
op het uurloon wordt gegeven, aangezien j
voor een door den Metaalbond vastgestelde 1
normale werkweek.
Uw geheele betoog over het zedelijk
recht van den Metaalbond verliest door
deze onjuistheden zijn beteekenis.
Gelijk aan de R.-K. en Chr. organisaties
geschreven is, meldt de Metaalbond ook aan
de Neutrale organisatie bereid te zijn ten
spoedigste met haar in overleg te treden,
ten einde het conflict tot oplossing te bren
gen, een en ander omdat ook de Neutrale
Bond geen principiëele eisch in verband met
den werktijd stelde.
et is al meerdere keeren gebeurd, dat we
in de verschillende bladen de aandacht vroe
gen voor de School voor Maatschappelijk
Werk te Amsterdam, welke onder bescher
ming staat van de H.Teresia en Z. D. H. Mgr.
A. J. Callier, Bisschop yan Haarlem als be
schermheer heeft, en .toch is het een feit,
dat velen nog nooit van het bestaan van deze
school hoorden.
Het doel van deze school is R. K. vrouwen
en meisjes op te leiden tot christelijke maat
schappelijke werksters, die door hun arbeid
huisgezin en maatschappij daadwerkelijke
hulp willen verleenen.
De leerlingen van de school zijn zij, die ge
durende twee volle jaren den geheelen cursus
volgen na langeren tijd practisch werken,
na eindexamen van de school te hebben afge
legd, na het schrijven van een klein proef
schrift, wordt een diploma uitgereikt,dat recht
geeft op verschillende sociale betrekkingen,
als armbezoekster, woninginspectrice,
jeugdleidster, reclasseeringsbeambte, beambte
bij de kinderbescherming, fabrieksopzich-
teres.
Maar dit is niet het eenige doel van deze
school.
Het gebied, dat zij tracht te bestrijken is
veel grooter in breeder kringen wil zij nut
afwerpen.
De ziekenverpleging en het onderwijs heb
ben beide een maatschappelijken kant; voor de
verpleegsters en de onderwijzeressen worden
ook verschillende cursussen gegeven, zoodat
zij beter voor haar taak berekend zullen zijn.
Het vereenigingsleven zoowel op maat
schappelijk als op charitatief gebied vraagt
een intenser leven alken de geneigdheid is
niet meer voldoende vee) kennis is daarvoor
noodig men komt in aanraking met allerlei
andere vereenigingen, rechtskwesties, soci
ale problemen zijn aan de orde van den dag,
de boekhouding vraagt door de subsidiekwes
ties groote zorg. Daar is kennis en routine
voor noodig, een goed bestuurslid, een goede
werkster, een goed propagandiste te zijn.
Ook daarin helpt de school voor maatschap
pelijk werk het is niet noodig, dat men hier
voor de school gedurende twee jaar geheel
volgt enkele cursussen zijn daarvoor vol
doende.
Maar er is nog een geheel andere groep
van meisjes die de school zouden kunnen
bezoeken. En dat zijn degenen, die na het ver
laten van den schooltijd zich zelf een eindont-
wikkeling geven.
Wanneer in vroeger jaren de jonge meisjes,
na het beëindigen van haar schooltijd, haar
opvoeding wilden voltooien, dan werd een
toevlucht genomen tot de verschillende pen
sionaten, waar het aanleeren van de vreemde
talen,wat liefhebberijen in letterkunde, kunst
geschiedenis en teekenen hoofdzaak was.
De tegenwoordige tijd neemt daar geen genoe
gen mee. Vele pensionaten hebben hun leer
programma dan ook al reeds gewijzigd, maar
aan datgene wat we in onzen tijd zoo dringend
noodig hebben, aan flinke, goed onderlegde
sociaalvoelende jonge vrouwen kunnen zij
ons niet helpen. Wanneer een jong meisje na
het beëeindigen van haar schooltijd een jaar
naar het buitenland gaat om haar talen te
te keren spreken, en zij komt dan op de
school voor maatschappelijk werk haar op
voeding voltooien, dan zal zij zeker klaar
zijn voor het volle leven. Zij behoeft ook al
weer den geheelen cursus niet te volgen,
maar kiest zich datgene uit, wat haar aantrekt
en wat voor haar belangrijk is.
Een volgende groep meisjes, die van de
school kunnen profiteeren, zijn zij, die zich
willen ontwikkelen voor eigen gezin. Er wordt
wel eens geklaagd, dat de kinderen tegen
woordig lastig en moeilijk op te voeden zijn.
Zeker,dat is waar. Maar wat weten de mees
te jongevrouwen, juist in dien moeilijken
tijd van ziel-en opvoedkunde De meesten
denken deze bij uitstek moeilijke kennis
mee te krijgen op den dag van haar huwelijk.
Maar dit is waarlijk niet het geval. Heel
dikwijls worden de kinderen in het begin
verkeerd aangepakt en geleidze heeten
lastig, brutaal en ongezeglijk als men ein
delijk na schade en schande wijs geworden
is, en inziet wat men zelf verknoeide. En
dan is er niet veel meer aan te veranderen.
Hoe moeilijk is het vaak niet de eerste
baby te helpen hoe verkeerd staan de handen
dikwijls niet, als man of jonge kinderen ziek
worden, en de jonge vrouw, zonder moeder's
hulp er alleen voorstaat. Hoe lastig is het niet
om de kinderen, die nog niet naar school
gaan, bezig te houden.
Ook voor deze groep meisjes zijn er ver
schillende cursussen aan de school voor
Maatschappelijk werk, waardoor ze flinke,
handige vrouwen voor haar gezin worden.
Maar ook voor degenen, die graag geeste
lijk werk in hun leven doen, is er op de school
een opleiding. In zijn Nieuwjaars-toespraak
wees Z. D. H. de Bisschop van Haarlem erop,
dat het werk in de verschillende parochies
zoo uitgebreid wordt, dat H. H. Geestelijken
het allen niet afkunnen, en dat ze geholpen
dienen te worden door z.g. leeken apostelen,
d.w.z., mannen en vrouwen die huisbezoek
in de verschillende wijken verrichten. Volgens
persoonlijke mededeeling van Z. D. H. is in
de parochies van de stad Haarlem, waar zulke
leeken apostelen werkzaam zijn, veel beter
op de Katholieken gestemd bij de laatste ver
kiezingen dan elders.
Wat doen dan die leeken apostelen Even
als de zusters van Maatschappelijk werk de
doktoren voorafgaan, huisbezoek doen, de
patiënten leeren kennen, en daardoor de dok
ter in staat stellen, den menschen vlugger en
doeltreffender te helpen, zoo ook zal de lee-
kenapostel door huisbezoek de menschen
leeren kennen, zien welke geestelijke nooden
er zijn, de afvalligen opsporen, waardoor de
parochie-geestelijke vlugger het werk zal
kupnen verrichten.
De voornaamste cursussen, die aan de
school gegeven worden zijn eigen geestelijke
vorming, Godsdienstleer, Ziel- en Opvoed
kunde, Katholieke Zeden- en Gezinsleer,
Staatsinrichting, Staathuishoudkunde, So
ciologie Recht, Hygiene, Ziekenverpleging
in het huisgezin, Verbandleer, Boekhouden,
Tuinbouw, Handenarbeid, Speelgoed ma
ken, Houtslojd, Kunstgeschiedenis.
Voor iedere groep van leerlingen wordt dus
een aparte combinatie gemaakt, naarmate ze
noodig hebben. Ook kunnen enkele losse
cursussen gevolgd worden.
De nieuwe cursus begint op 16 September.
Verdere inlichtingen zijn te bekomen bij
de Directrice, mej. F. Haye, Amstel 5, Am
sterdam.
NED. R. K. HUISVEST1NGS-CQMITE
Ingekomen giften voor de slacht
offers van de stormramp.
De totale ontvangsten door het Ned. R.-
K. Huisvestings-Comité tot dusver ontvan
gen bedragen 84565.87.
Volgens de aanwijzingen der schenkers
zijn hiervan bestemd: Voor de slachtoffers
in het bisdom 2406.59, voor de slachtof
fers in Noord-Brabant 64988.78, voor Bor-
culo 1134, voor alle geteisterde streken
15011.50, voor speciale doeleinden 1025,
De eerste bewoners van het
„Cycloon-park" te Borculo.
De daklooze inwoners te Borculo be
trekken, naar gemeld wordt, geleidelijk de
woningen in het z.g. „Villapark Cycloon
bijna een twintigtal gezinnen is reeds ge
holpen. Op de lijst der huisvestingscom
missie staan intuschen 60 a 70 namen van
aanvragers. Niet alle woningen worden op
genoemd terrein gebouwd, ook staan er
eenige afzonderlijk op particulieren grond.
Natuurlijk zal het comité het liefst de wo
ningen op een centraal punt zien.
De nog niet geholpen gezinnen leven zoo
goed en kwaad als het kan in hun ruïnes.
Maar er zijn er onder, die gevaarlijk wor
den door haar gescheurde muren.
De commissie voor voedselvoorziening
heeft de verstrekking van levensmiddelen
in natura uit de gezonden voorraden beëin
digd. Een 15-tal gezinnen, wier verzorgers
door de ramp buiten staat zijn te werken,
wordt gesteund door verstrekking van bons
voor levensmiddelen.
Ondertusschen vertoonen de straten een
levendig beeld. Allerwege wordt geklopt en
gehamerd, een druk vrachtautoverkeer heeft
plaats, waartusschen zich de boerenkarren,
die puin wegvoeren, bewegen. Komt het
voor, dat een vrachtauto, met balken be
laden, bij den ingang van een nauwe straat
blijft steken, dan is in een oogenblik een
file van voertuigen gevormd. Gelukkig weet
de politie dergelijke stagnaties spoedig te
verhelpen.
Van de militairen bemerkt men overdag
weinig, zij zijn thans druk bezig de wegen
buiten de kom vrij te maken v,an gevallen
boomen.
Voorloopig geen invordering van
belasting.
In antwoord op een verzoek van den
burgemeester van Borculo heeft de minister
van Financiën goed gevonden, dat ten aan
zien van hen, die door de stormramp aan
zienlijke schade hebben geleden, voors
hands geen maatregelen tot invordering van
de personeele belasting en van de inkom
stenbelastingen enz. moeten worden geno
men.
Prins Hendrik te Borculo.
Dinsdagmiddag ruim 3 uur kwam Prins
Hendrik met gevolg te Borculo aan om de
verwoestingen in oogenschouw te nemen.
Op het Gemeentehuis werd de Prins ont
vangen door den burgemeester jhr. de Mu-
ralt, die aan Z. K. H. verschillende autori
teiten, notabelen en de voorzitters der on
derscheidene commissies voorstelde. Nadat
de thee was gebruikt, maakte de Prins
onder begeleiding van den burgemeester en
den gemeente-architect, den heer Ten Raa;
een rondgang door 't verwoeste stadje.
Het Groene Kruis en de Stormramp.
Men verzoekt ons plaatsing voor het vol
gende:
Zooals bekend is, heeft de A N. V. „Het
Groene Kruis" ter gelegenheid van het 25-
jarig jubileum van het Nederiandsche Gróe-
rfè Kruis eene Commissie ingesteld, welke
zich ten doel stelt, een fonds bijeen te bren
gen voor de ondersteuning van invaliede en
hulpbehoevende oudwijkverpleegsters. Nu
echter de stormramp in het Oosten plotse
ling zoo groote schade en ellende heeft ver
oorzaakt, meent de Commissie dat alle lief
dadigheid van ons volk voorloopig gecon
centreerd behoort te worden op de slacht
offers van deze catastrophe.
Daarom heeft ze besloten, de collecte
voor het genoemde Steunfonds voor Wijk
verpleegsters een paar maanden te moeten
uitstellen, overtuigd, dat ook later velen
zullen willen medewerken tot dit zoo noo
dige en schoone doel, dat zich de Groene
Kruis-Commissie heeft gesteld-
Wij kunnen hier nog aan toevoegen, dat
de voorzitter der A. N. V. „Het Groene
Kruis" daags, nadat de stormramp bekend
werd een bezoek aan Borculo bracht en er
alle hulp toezegde, die men noodig oor
deelde en die verleend kon worden. Deze
week zijn een paar lighallen voor tubercu
loselijders te Borculo in bruikleen afgezon
den, welke door welwillende medewerking
van de Directie der Nederiandsche Spoor
wegen niet allen gratis, maar ook voorbeel
dig snel naar het zoo zwaar getroffen stadje
zijn vervoerd.
De toestand te Langenboom.
Door de deskundige commissie zijn de
R. K. kerk, de molen en tal van nog ten
deele overeind gebleven woningen in Lan
genboom, in Oventje enz. afgekeurd. De
kerk moet geheel worden afgebroken; zoo
ook de molen van 't Oventje en bedoelde
huizen.
De omvang der ramp wordt hierdoor dus
weer grooter.
De kerk en de molen zijn thans met hout
en draad afgerasterd.
De school te Langenboom zal gedeeltelijk
worden afgebroken; het dak is thans
geheel verwijderd en binnen korten tijd
hoopt men met het bouwen te kunnen be
ginnen.
Ook te Langenboom zijn verschillende
noodwoningen ingericht en worden nog da
gelijks nieuwe bijgebouwd. Het huis van den
heer Schoonwater is men geheel aan 't ver
nieuwen; steenen, pannen, en verder benoo-
digd materiaal zijn reeds aangevoerd. Met
de kerk en klooster te Langenboom heeft
men nog geen aanvang gemaakt. Wel is men
op 't oogenblik aan 't werk met het stich
ten van een tent, alwaar de Eerw. Paters
tijdens de werkzaamheden verbonden aan
de opbouwing van kerk en klooster zullen
kunnen verblijven. Voorloopig wordt des
Zondags en ook door de week de H. Mis
gedaan in het Patronaat, dat bijna niets door
den storm heeft geleden.
Ook te Zeeland wordt druk gewerkt,
meldt men aan de ,,'s-H. Crt." Over het
werk der soldaten der Genietroepen is men
uitstekend tevreden. Dagelijks worden
groote autovrachten planken en verder be-
noodigd materiaal aangevoerd, voor het
bouwen van noodwoningen in de verwoeste
streek.
„Je geld of je leven!"
Maandagmorgen in alle vroegte heeft in
de boerderij van den landbouwer Groenen
boom bij Rotterdam, een inbraak met ge
weldpleging plaats gehad. Op een zolder
kamertje sliep de dienstbode, de 28-jarige
M, C., in een ledikant, terwijl in dezelfde
kamer in een bedstede de 30-jarige dochter
des huizes, T. Groenenboom, fer ruste lag.
Te half zes werd de dienstbode plotse
ling wakker en bemerkte zij, dat er een
man in de kamer stond. Zoodra deze zag,
dat hij ontdekt was, sprong hij op het bed
toe, haalde een groot mes te voorschijn en
schreeuwde1. „Je geld, of je leven, en houd
je mond-" De man sleurde daarop het meis
je uif bet bed en dreigde haar te zullen
vermoorden als zij niet zei waar het geld
van Groenenboom was. Het meisje verklaar
de, dit niet te weten, waarop een hevige
worsteling volgde.
De dienstbode wist zien plotseling te
verplaatsen in de-richting van de bedstede
en daar de dochter te wekken,- doch de
man beval, ook deze te blijven liggen, or
anders haar te zullen vermoorden. De
dienstbode sleepte hij mede de trap af, doch
op de onderste trede wist zij zich los te
rukken en te ontkomen.
Zij vluchtte den koestal en de schuur
door, waarna zij op het erf kwam, steeds
achtervolgd door den man met1 't mes.
Luidkeels schreeuwde zij om hulp, hetgeen
de aandacht trok van den 23-jarigen arbei
der C. J. v. d. B., die in den uin achter
het huis aan her werk was. Te zamen
met nog een knecht begonnen zij den man,
die op de komst der knechts de vlucht had
genomen, te achtervolgen over den Dordt-
schen straatweg en den Groenen Hilledijk.
Bij de Voorde verloren zii hem uit het oog.
De beide knechts waarschuwden onmiddel
lijk een agent van politie, die op De Dreef
woont. Per fiets zette deze de achtervol
ging voort.
De dienstbode had bij de achtervolging
ontdekt, dat de man tijdens de worsteling
zijn broek gescheurd had. Er werd dus
naar een man met een gescheurde broek
gezocht.
Inderdaad slaagde men er in, hem des
middags op den Oostvarkenoordschenweg
te arresteeren.
Het bleek de 24-jarige smid J. A. v. H.
uit IJseimonde te zijn, die den vorigen dag
uit de strafgevangenis t'e Rotterdam was
ontslagen, waar hij wegeqs diefstal met
braak negen maanden gezeten had. De man
werd overgebracht naar het bureau Nas-
saukade. Aanvankelijk ontkende hij alle
schuld, doch daarop legde hij, na een
scherp verhoor' 'n volledige bekentenis af.
Vroeger was hij bij de familie Groenen
boom geweest en dus volledig met de situa
tie op de hoogte. Des morgens had hij den
tijd, dat Groenenboom de koeien molk, af
gewacht, om het huis binnen te komen. Er
wordt niets vermist Het Vnes is op het erf
teruggevonden.
Omtrent de inbraak met geweldpleging
in de boerderij van den landbouwer Groe
nenboom aan den Dordtsche straatweg 751,
bij Rotterdam, verneemt de Tel. nog het
volgende:
De aangehoudene, J. A. van H„ had het
vorige jaar, zooals gemeld, bij de familie
Groenenboom gewerkt als boerenknecht.
Al spoedig bleek, dat de man niets van het
vak kende en na twee dagen werd hij reeds
ontslagen. Den volgenden dag kwam hi)
echter weer terug en de landbouwer nam
hem weer mee naar het land, doch zeide
er bij, dat het voor het laatst was. Toen de
man den daaropvolgenden dag echter weer
verscheen, werd hij weggejaagd. Vermoe
delijk heeft hij t'oen reeds gehoopt alleen
gelaten te worden om zijn slag te slaan.
Thans heeft hij gebruik gemaakt van de
gelegenheid om terug te komen. Van H.
wist, dat om zes uur het werkvolk op de
hofstede komt, en dat het verleden jaar de
gewoonte van Groenenboom was, reeds om
halfvijf naar het land te gaan om te mel
ken. G. had echter dit jaar met deze ge
woonte gebroken en ging eerst om halfzes.
Zoodoende had de inbreker, die waarschijn
lijk reeds den geheelen nacht in de schuur
was geweest men had n.l. midden in
den nacht den hond hooren aanslaan
slechts een half uur tijd om zijn slag te
slaan. Toen hij Groenenboom en diens neef
die ook op de hoeve slaapt, naar het land
had zien gaan, dacht hij de dienstbode al
leen thuis te vinden.
Van het feit, dat mejuffrouw Groenen
boom ook boven sliep, wist hij niets af. De
voordeur kon hij gemakkelijk openwringen,
waarna hij in de keuken kwam. Daar vond
hij een groot broodmes, dat hij als wapen
bij zich stak en vervolgens sloop hij de trap
op naar de kamer van de dienstbode. Naar
deze verhaalde, had ze al iemand de trap
op hooren komen. Tot haar grooten .schrik
zag ze plotseling de deur van haar kamertje
opengaan en trad er een vreemde man bin
nen.
„Man, wat moet je hier?" gilde het meisje.
De indringer legde haar echter het zwijgen
op en zooals wij reeds meldden sleurde hij
het meisje de trap af, tot zij beneden wist
te ontkomen. „U kunt niet begrijpen, me
neer," vertelde zij, „hoe ik geschrokken ben,
nog nooit in mijn leven heb ik zóó hard ge-
loopen en ik verzeker u, dat toen ik een
maal los was,- hij mij nooit meer gekregen
zou hebben, ook al waren de knechts niet
gekomen. Maar." voegde ze er aan toe, ,,'t
is gelukkig goed afgeloopen. Om zeven uur
's-morgens hadden ze hem al. Op Tuindorp
hield hij zich achter een schuurtje verscho
len. Ons knechtje herkende hem dadelijk."
Toen het dappere meisje zag, dat de lens
van den -fotograaf op haar gericht was,
vluchtte ze met een: „Nee hoor, ik d'r niet
op" de schuur in.
De dader zal ter beschikking van de. ju»
stitie worden gesteld
een Hollandsch-Duitsche, uitgaande van
de Ned.-Indische Sterrenkundige Vereeni
ging, standplaats Benkoelen;
een Hollandsche, uitgaande van de Kon.
Academie van Wetenschappen, standplaats
Pladjoe bij Palembang;
een Engelsche, uitgaande van de Royal
Astronomical Society te Londen stand
plaats nog onzeker;
een Amerikaansche, uitgaande van
Swarthmore College, standplaats vermoede
lijk Benkoelen;
een Amerikaansche, uitgaande van het
„Naval Observatory" fe Washington, stand
plaats vermoedelijk Kepajang, boven Ben
koelen;
een Amerikaansche, uitgaande van Har
vard University, standplaats nog onzeker-
Op de werf van de N. V. Wilton's Ma
chinefabriek en Scheepswerf te Rotterdam
werd Maandagmorgen met goed gevolg te
water gelaten het Flottieljevaartuig „Soem
ba", gebouwd voor rekening van 't Depar
tement van Marine.
De hoofdafmetingen van het vaartuig zijn:
lengte op de lastlijn 74 M.; breedte op bui
tenkant spanten 11.5 M.; holte tot boven-,
dek 6.3 M.; waterverplaatsing 1676 ton;
machinevermogen 2175 I. P. K.; snelheid 15
mijlen.
Het vaartuig is bewapend met 3 kanon
nen van 15 cM. en 1 anti-luchtvaartkanon
van 7.5 cM„ benevens met een viertal
zware mitrailleurs.
Onder leiding van den directeur van
Scheepsbouw van het Ministerie van Marine
werd het ontwerp vervaardigd. Het toezicht
bij den bouw werd gevoerd door den inge
nieur der Marine L. Troost.
Wegens zijn reis naar Rome in verband
met het jubilé-jaar zal Mgr. Dr. A. C. M.
Schaepman, president van het Groot-Semi-
narie „Rijsenburg", té Driebergen, van 29
Augustus tot 27 September afwezig zijn.
Druk wetenschappelijk bezoek.
Naar de Loc. verneemt, zullen niet min
der dan zes wetenschappelijke expedities
ondernomen worden voor bestudeering van
de in Sumatra volgend jaar zichtbare vol
ledige zoneclips.
De volgende hebben zich reeds aange
meld:
GRONINGEN, 25 Aug. Roode Tarwe
11—12.50, Witte tarwe 11—12.50, Roggf
ƒ9—10.25, Wintergerst 10—11.50, Zomer-
gerst/9.5010.90, Witte Haver/9.5010,25
Gele Haver 8.509.50,Zwarte Haver
9.5010.75, Blauwpeulerwten 917.50,
9.5010.90. Groene erwten 1116, Kool
zaad 2027, Karwijzaad 20—26.75, Geel
Mosterdzaad 2436, Kanariezaad 20
26.75, Buitenlandsche Rogge 13.5014
Voergerst 12.7513, Roode Mais ƒ12.50—»
13.
ROTTERDAM, 25 Aug. Ter Veemarkt
waren heden aangevoerd 245 'paarden, 59
veulens, 1 ezel,1187 magere runderen, 635
vette runderen, 239 vette kalveren, 425
nuchtere kalveren, 600 graskalveren, 250
schapen of lammeren, 63 varkens, 312 biggen,
13 bokken of geiten.
Prijzen per Kg. koeien 37 40
42 Vi5562 65 ets., ossen 485460
ct., stieren 434754 ctd., kalveren 62%
72 87 90 ets.
Prijzen per stuk van mager vee melk
koeien 320—490, kaifkoeien 350500,
stieren 140500, pinken 150200, gras
kalveren 60120, vaarzen 200250,
paarden 200350, biggen 1224, id.
per week 2.252.75, slachtpaarden 100—
200, hitten 130250, fok nuchtere kalveren
20—35, slacht id. 20—25, overloopers
3045, veulens 6080.
COÖPERAT. TUINIERSVEREENIGING
„GOUDA EN OMSTREKEN."
Veiling van 24 Aug.- 1925. Tomaten A
8.50—10.30; id. B 6.20—8.60; id. C
6.30—7.40; id. CC ƒ2—4.20; id. kriel
0.10—1.90; id. bonken 5—7; id. rijp
7—9, per 100 pond; Snijboonen 11
26; id. sprot 0.70—7; Stokboonen 7
25; Stamboonen 4—16; Spekboonen
12.8018.70; Pronkboonen 3.307.90;
Uien 4.40—6; Chalotten 7: Spinazie
8il; Postelein 4.40—11.60, per 100
K.G.; Komkommers ie s. 2.805.50; id.
2e s 1.70—2.60; id. 3e s. 0.80—1.20;
id. gele 0.705.50; Bloemkool 146;
Savoye kool 812; Roode kool 411;
Andijvie le s. 1.102.90; id. 2e s. 0.40
1.10; Kropsla f 0.202.60, per 100 stuks;
Wortelen 5.50—11.40; Rabarber 1.80
5.30; Peterselie 0.401.30; Selderie
11.50, per 100 bos; Perziken 0.04
0.18; Meloenen 0.210.72, per stuk;
Eieren oer 100 sfuks 8.70.
„AFSLAGVEREENIGING BEEMSTER,
PURMEREND EN OMSTREKEN".
Dinsdag, 25 Aug. 1925. Aardappelen 0.91
1.55; kl. Aardappelen 0.39, per zak (25
K.G.); Slaboonen 0.752.80; Snijboonen
1.504.05, per zak (15 K.G.); Bloemkool
13.20, per 100; Spinazie 0.80—1. per
mnd. (5 K.G.); Andijvie 2.803, per 100
krop; Uien 1.35 per 25 K.G.; Appels:
Codlin Keswick 0.12; Tulpappel, roode
0.35 per K. G.; Peren: Clapp's Favorite
0.51 per K.G.
AMSTERDAM, 25 Aug. (De Jong
Koene). Yellow Transparant extra f. 0.50
0.80, dem I f. 300.34, Gladstone extra
f. 40f. 0.50, idem I f. 3440, Keswick I
f. 0.240.30, idem II f. O.I8—0.22, Zoete
appelen f 0.160.24, Zure appelen f 0.12
0.16, Clapp's favorite f 0.60f 0.76 (extra)
idem I f 0.40f 0.54, Dirkjesperen f 0.18
0.28, Goudballen f 0.200.32, Suikerperen
f 0.220.32, Trospesperen f 0.12—0.18,
Trosbessen f 0.600.70, Pruimen Victo
ria f 0.600 70, Belle de Louvain f 0.55
0.64, blauwe f o.480.56, Reine Claudes
fÓ.5Ó0.60, Friesche pruimen f0.500.6
dubbele witte f 0.700.80, alles per Kg., Kar
bonkels f.802.15, Suiker meloen en f 0.55
0.75, klein f 0.300.45, Netmeloenen groot
f 0.700.75, Perziken I f 0.160.24, idem II
f 0.070.12 per stuk, Tomaten I f 1216,
idem II f 511, Spercieboonen enkel f 16
28, dubbel f 915, Snijboonen f 2026,
Augurken fijn f 4050, id. fijn f 3040,
id. basterd f 2024, id. grof f 1014, per
100 Kg.Bloemkool I f 3042, d II f 1524,
Komkommers geel I f 45, ic e n II f 2.50
3.90, per 100 stuks Peen f 1423, idem II
f 711, per 100 bos Sla f 3.505.50, An
dijvie f 1.803.40 per 100 Postelein f
0.90 pet mand, Uien f 1.80:3.40 per 100
per baal van 25 Kg. Zandeigenheimers f 5
9.80, Drielingen f 47.50 per 100
Bloemen Chrysanthenums f 2235,
Am. anjers f 59 Chabot anjers f 35, Da-
lias f 2—4, Gladiolen f 24, Hadley f 710,
Golden Ophelia f 35, Op'ielia f 34.50,
Sunburst f 2.504, Keizerin f 34 per 10Ó
stuks, Lelies Oratum f 1014, Japansche le
lies f 1012 per 100 kelk, Snijgroen f 37.50
per 100 rank.
IJMUIDEN, 25 Aug. Heden kwamen van
de treilvisscherij hier aan den afslag de
stoomtreilers IJM. 417 (Derika VII) met
4229, IJM. 127 (Derika XIII) met 1837,
IJM. 10 (Jacqueline Clasina) met 3192,
IJM. 120 (J. T. Cremer) met 3790, IJM. 142
(Freia) met 3251, IJM. 180 (Holland IV)
met 2 592, IJM. 90 (Stormvogel) met 2357,
IJM. 48 (Verano) met 1271' en IJM. 72
(Caroline) met 2013 aan besomming.
IJMUIDEN, 25 Aug. Heden waren aan
de markt de vangzsten van 9 stoomtrawlers.
De prijzen waren als volgt Tarbot 2.50
2.10 tongen 3.402.40 per kg.gr. schol
67,46, md. schol 57, zetschol 4737,
kl. schol 2014, 12—*-5.50> scharren 22
per 50 kag vleet 6.201.45 per stuk
makreel 19.5016, pieterman en poon
133.50, gr. schelvisch 3630, md.
schelvisch 2623, k.m.d. schelvisch 12
8.50, kl. schelvisch 6.705.50, 2.70 per
50 kg. kabeljauw 6950 per 125 kg.
gr. grullen 1912.50, kl. gullen 63.50,
wijting 42.40 per 50 kg.
IJMUIDEN, 25 Aug. In de week van 18
tot en met 24 dezer kwamen van de treil
visscherij aan de markt 81 stoomtreilers,
1 Nederiandsche en 1 Deensche motor-
kotter, 126 motor- en 15 zeilkustvaartuigen
alsmede 8 open booten met een aanvoer
van 746.250 kilogram tot een waarde van
Van de IJslandvaart kwam slechts 1 Neder
iandsche trawler binnen met een vangst van
56.143 kilogram en eene besomming van
12.132
Aan de drijfnetvisscherij werd deelgenomen
door zeven zeilloggers en één Britschen
stoomdrifter met een vangst van 84.878
kilogram en eene opbrengst van 25.761.
De 53 van elders komende consignatie
zendingen brachten 2488 op.
De totaalomzet bedroeg deze week 216494
tegen 258.613 in de voorafgaande week.
