ÜTH!*I
EVENTJES LACHEN.
De Duitsche delegatie op liet Wereldcongres voor den vrede te Parijs
dntstemd. Moeilijkheden om het scheepvaartbedrijf gaande te houden,
tengevolge van de zich uitbreidende Britsche zeeliedenstaking. Een al-
gemeene rouwdag in Perzië.
Onder de .Radio-berichten
De Fransche ministerraad besluit de leiding van de operaties in Marok
ko onder maarschalk Pétain te brengen. Op de voorstellen van Chur
chill betreffende de schuldregeling, heeft de Fransche regeering hare be
slissing aangehouden, tot met Amerika zal zijn onderhandeld. Het
besluit tot opheffing van Mr. Zimmermans commissariaat spoedig te ver
wachten.
x Mr. Zimmerman.
De toestand in China.
De Amerikaansche regeering en
de stakingen.
De staking van het Fransche
bankpersoneel.
De leiding in Marokko.
Frankrijk stelt een beslissing
op Churchill's voorstellen uit.
Een nieuw Engelsch
oorlogsschip.
De loonstrijd in de Saksische
iextiel-industrie.
De onrust in Syrië.
Een vrouwelijke consul te
Amsterdam.
Prof. van Hamel en de
Volkenhond,
Nieuwe léden van Ged. Staten
van Zuid-Holland.
De opening der Staten-Generaal
Een communistisch voorstel dat
in 't water viel.
DRANKBESTRIJDING.
Sobriëtas.
VERKEER EN POSTERIJEN.
Verbouwing van het hoofd
station te Enschede.
Spoorwegpersoneel.
De Ariistreinen een succes.
UIT ONZE OOST.
Externecr'mg van eenige
Chineezen.
FINANCIËN.
Geen kans op valorisatie der
waardeloose oude
Markbiljetten.
KERK EN SCHOOL.
De Indische Faculteit te
Utrecht.
Inschrijving der studenten aan
de R. K. Universiteit.
Te veel onderwijzers.
Eerste Limburgsche bedevaart
naar Brielle.
De Canisiusfeesten te
Nijmegen.
UIT BOEK EN BLAD.
„Het Schild".
HANDEL EN NIJVERHEID.
KUNST EN KENNIS.
Jaarvergadering der
Apologetische Vereeniging
Petrus Canisius".
Grafheuvels hij Ermelo.
Internationale Textielbeurs
te Amsterdam.
De Weenscke jaarbeurs.
Onze handel met Zuid-Afrika.
Het wereldcongres voor den
vrede te Parijs,
...der de Duitsche delegatie op het
Wereldcongres voor den vrede heerscht
eenige geprikkeldheid en meeningsverschil,
waarvan de voornaamste oorzaak de afwe
zigheid van Herriot is, hetgeen een gedeelte
der delegatie, zoo niet de geheele, er bijna
toe had gebracht het congres te verlaten.
De Duitsche pacifisten zijn bovendien onte
vreden dat Loebe, de president van den
Rijksdag, tengevolge van Herriots afwezig
heid er van af zag zijn rede te houden, zoo-
lat per slot van rekening zich bij de opening
ran het congres geen enkele Duitsche stem
heeft doen hoeren. Hei Rijksdagiid Breit-
scheid verklaarde openlijk er de voorkeur
aan te geven te vertrekken.
De geprikkeldheid der Duitschers wordt
ïveneens verklaard uit het feit, dat de Mon-
rie, de Fransche minister van onderwijs, een
toespeling maakte op de rede, die Loebe
onlangs over de aansluiting van Oostenrijk
bij Duitschland heeft gehouden, waarop
Loebe slechts met een gebaar antwoordde,
dat hij de pacifistische interpretatie van de
Monzie aanvaardde.
Sommige bladen uiten er hun voldoening
over, dat Herriot niet is verschenen en dat
Loebe niet heeft gesproken. De ,,Echo de
Paris" schrijft: Men vraagt zich af hoe de
minister van onderwijs een dergelijke bijeen
komst ken presideeren, waarop de president
van den Rijksdag, ais men niet had opge
past, onder voorwendsel van den vrede in
het hartje van Parijs een rede had moeten
uitspreken, opgepropt met Duitsch natio
nalisme!
Löbe en Lyautey bij Pain-
levé.
Painlevé ontving Woensdagmiddag den
öuitschen rijksdagpresident Löbe en maar
schalk Lyautey.
De besprekingen te Genèvc.
De besprekingen tusschcn Briand, "Cham-
Jerlain en Vandervelde zijn begonnen na af
loop van een door Briand aan zijn collega's
in den Volkenbondsraad aangeboden lunch,
Vandervelde verklaarde in een interview,
dat er inzake het pact tusschen de drie
staatslieden geen enkel meeningsverschil be
stond. Hij betoogde, dat het de wensch der
geallieerden was, dat Duitschland zou
weten, dr.t het, hoe het door de geallieerden
uitgewerkte project ook zou uitvallen,
volle vrijheid zou hebben om in een alge-
mccnc en rechtstrecksche bespreking daar
over in discussie te treden.
Draadlocs wordt gemeld, dat de Turk-
.che regeering op het laatste oogenblik,
blijkbaar wenschend een voor haar zaak
gunstige atmosfeer te scheppen, bij den
Raad van den Volkenbond een memorandum
heeft -ingediend, waarin B'ritannië er van
beschuldigd wordt te hebben gepoogd den
toestand te beïnvloeden door vlootbewegin-
gen in de Aegeïsche Zee. De Britsche dele
gatie is in staat deze beweringen beslist
tegen te spreken daar de vlootbeweging in
dit gebied geenszins van het normale is af
geweken.
Naar de „Daily Telegraph" meldt, zal niet
Chamberlain maar de minister van kolo
niën Amery het Britsche standpunt nopens
Mosoel in den Raad van den Volkenbond
behandelen. Hij is bekend met don toestand
ter plaatse, terwijl bovendien den mandaten
tot het departement van koloniën behooren.
De Britsche zeeliedenstaking.
De zeeliedenstaking heeft zich uitge
breid tot de bemanningen van de booten
der Southern Railway van Southampton
naar Havre, Caen, de Normandische eilan
den en Sf. Malo. Geen dezer booten is gis
teravond vertrokken. Honderden passa
giers zijn „gestrand." De Kanaalbooten van
Newhaven, Dove;- en Folkestone zijn niet
bij de beweging 'betrokken.
De Southern Railway werft in andere
havens bemanningen aan ter vervanging
der stakers op de Kanaalbooten.
Ofschoon sommige scheepvaartmaafschap
pijen moeilijkheden ondervinden om be
manning te krijgen .heeftf dc agitatie onder
de zeelieden tot dusver geen ernstige uit
werking gehad op het vertrek van Oce
aanschepen uit Britsche havens. Hef is
thans waarschijnlijk, dat er geen moeilijk
heid zal worden ondervonden om de „Be-
rengaria" van de Cunard-lijn Zaterdag op
tijd van Southampton naar Nedork te doen
vertrekken. Gisteravond is de aanmonste
ring begonnen. Van de bemanning is 99
pet. lid van den Nafionalen Matrozen- en
Stokershond en schier de' geheele beman
ning heeft aangemonsterd voor de reis. j
Verwacht wordt, dat het vertrek van de
„Majestic" (die gisteren zee heeft geko
zen) en de „Berengaria" van grooten in
vloed zal zijn op de houding der zeelieden
in Britsche havens.
Pogingen om de bemanningen van de
weckbooten van Ellerman en Wilson, die
SO pet. van de scheepvaart van Huil verte
genwoordigen tot staking over te halen,
zijn gisteren mislukt. Ook in de Iersche
havens worden geen moeilijkheden onder
vonden. Uit Lenden zijn gisteren alle boo
ten, voor de Middellandsche zee en ande
re Eurcpeesche havens zonder moeilijkhe
den vertrokken
De schadevergoeding.
Volgens een radiogram uit Berlijn had het
vliegtuig negen millioen pond aan Dawes-
obügaties aan boord. Te Amsterdam zou
het vliegtuig dalen om een gedeelte der obli
gaties voor Parijs over te laden.
De oorlog in Marokko.
In den westelijken sector hebben de re
bellen, die het gebied van Roena bezet
hielden, zich naar het hoorden teruggetrok
ken. De vliegtuigen hebben verschillende
krachtige bombardementen verricht.
De stammen blijven zich onderwerpen;
verschillende afdeelingen hebben arbeiders
aangeboden voor het werk aan de wegen en
de telegraaflijnen.
De staking in het Zuid-Airikaan-
sche scheepvaartbedrijf.
De premier heeft een verklaring gepubli
ceerd, waarin hij mededeelt, dat de regeering
niet zal tolaten, dat er Lascaren als sta
kingsbrekers worden gebruikt, aangezien de
immigratie van Lascaren verboden is
Nader meldt men ons nog uit Londen, dat
de premier Hertzog inzake het verbod tot
toelating der Lascaren die aangeworven zijn
om de stakende zeelieden te vervangen,
verklaard heeft, dat deze Lascaren als on-
gewenschte vreemdelingen moeten worden
beschouwd en dat zij derhalve niet alleen
niet aan land mogen gaan, maar dat zij ook
niet van het eene schip op het andere mo
gen overgaan zonder toestemming der im
migratie-autoriteiten.
Een Franschman in Mexico
vermoord.
Uit Mexico-City wordt gemeld, dat Mexi-
caansche bandieten Zondag een inval heb
ben gedaan in de boerderij van den heer
Robert Maurer, een Franschman. De eige
naar was alleen met drie bedienden thuis
en verdedigde zijn bezit zoo lang mogelijk.
Zelfs slaagde hij er in acht bandieten on
schadelijk te maken. Doch ten laatste on
dernamen de indringers een stormaanval,
drongen het huis binnen en vermoordden
den Franschman.
De Mcxicaansche regeering heeft troepen
ujtgezonden om de bandieten op te sporen.
De beschieting der heilige
gebouwen te Medina.
De premier van Perzië heeft, naar uit
Teheran wordt gemeldt, een telegram ge
richt toi de legerbevelhebbers en de leden
van het parlement, waarin «hij de beschie
ting der heilige gebouwen te Medina be
schrijft.
A.s. Zaterdag zal een dag van algemeene
rouw voor geheet Perzië zijn.
hoogte te stellen van den militairen toe
stand, en dat hij zal worden vervangen door
generaal Gamelin.
Volgens niet bevestigde berichten, zouden
de Droezen Soeëida hebben veroverd en het
Fransche garnizoen van die stad hebben
uitgemoord. Daarop zou een Fransch vlieg»
tuigeskader de stad gebombardeerd en ge
heel verwoest hebben.
Te Beiroet is wederom een Fransche di
visie aangekomen, die naar het terrein van
den strijd is opgerukt.
Men kan verwachten, dat deze maand de
beslissing zal vallen inzake de opheffing van
mr. Zimmermans commissariaat over Oos
tenrijk. Er bestaat echter nog veel meenings
verschil over de vraag of de opheffing voor*
waardelijk zal zijn, en over den datum.
Het bestuur van Kanton overhandigde den
Japanschen consul-generaal een formeele
verontschuldiging in verband met de recente,
schietpartij van Chineesche mariniers op
Japanschc matrozen.
Naar aanleiding van de Maandagnacht uit
gebroken staking in de anthracietmijnen
'heeft president Coolidge te kennen gegeven,
dat hij het congres zal vragen bij de wet
commissies in het leven te roepen, welker
taak het zal zijn van advies te dienen om
trent middelen ter vermindering van het
aantal stakingen. Dc president deelde even
wel niet mee, wat de regeejring met het oog
op de huidige staking denkt te doen.
I
Het stakende bankpersoneel hield een be-
tcoging voor eer. der bankgebouwen in de
Rue Scribe, gooide met steenen enkele rui-
ien in en dwong de bank haar dpuren te
sluiten. Gedurende de betooging hadden ver
scheidend gevechten tusschen de politie en
de stakers plaats, JEenige stakers en politic
agenten werden gewond.
De stakers begaven zich vervolgens naar
een andere groote bankinstelling, op den
Boulevard des Italiens, die zij met steenen
bekogelden. Andere groepen betoogers trok
ken langs de groote boulevards en de aan
grenzende straten onder den kreet; „Nos
cent francs!" en hielden een betooging voor
een credietbank.
De ministerraad hechtte zijn goedkeuring
lan de besluiten, door den premier genomen
betreffende het stellen van het bevel over
de militaire operaties in Marokko in één
hand, onder het hoogc gezag van maarschalk
Pétain.
De ministerraad moest gisteren beslissen
»ver de voorstellen van Churchill, den En-
gelschen kanselier van de schatkist, betref
fende de Fransche schuld aan Engeland. De
Raad gaf er de voorkeur aan, de quaestie
hangende te laten tot de onderhandelingen
met de Vereenigde Staten. De Fransche de
legatie zal derhalve te Washington aanko
men vrij van eenige verbintenis tegenover
Engeland, hetgeen de besprekingen zou
vergemakkelijken. Churchill zou deze over
weging hebben begrepen en er in hebben
toegestemd te wachten.
Te Walkeron-Tyne is het slagschip „Nel
son", dat een waterverplaatsing heeft van
35.000 ton en volgens raming acht millioen
pond sterling kost, gisterenmiddag van sta
pel geloopen. Er is drie jaar aan het schip
gebouwd.
Op het laatste oogenblik hebben de tex
tielarbeiders in Saksen besloten het arbi
trale besluit inzake de loonsverhooging aan
te nemen. Daardoor is de algemeene uitslui
ting, die op 5 September haar beslag zou
krijgen, voorkomen.
De premier zette m den ministerraad uit
een, onder welke omstandigheden in Syrië
de pacificatiepogingen moeten wórden voort
gezet.
Nader wordt gemeld, dat generaal Mi-
chaud, adjudant van generaal Sarrail, naar
Frankrijk terugkeert om de regeering op de
B1
issb
Mej. Patty Field, die op het oogenblik
werkzaam is aan het departement van.
onderwijs der Ver. Stagen, is tot consul in
Amsterdam benoemd. Zij is de. eerste
vrouwelijke consul der Ver. Staten.
De Volkenbondsraad te Genève heeft
Prof. Van Hamel opnieuw, voor een jaar
benoemd tot directeur der juridische af-
deeling van het Secretariaat.
In de vacature-Rutgers is gekozen tot
lid van Ged, Staten van Zuid-Holland de
heer T, Heukels uit Rotterdam.
In de vacature-Schokking is gekozen
'lot lid van Ged, Staten de heer LI. van
Boeyen (c.-h.) te Voorburg.
Dc door den Koninklijken stoet bij de
opening van de zitting der Siaten-Gene»
raai te volgen weg van het Koninklijk Paleis
naar de Ridderzaal zal dezelfde zijn als
vorige jaren, n.l. door Heulstraai, langs
Lange Voorhout, (middenpad) Tournooiveld,
Korte Vijverberg naar het Binnenhof en
terug in omgekeerde volgorde.
Bij velen bestond blijkbaar dc verwach
ting, dat, nu de verkeersweg langs den
Hofvijver geiheel gereed was gekomen en
ook het Buitenhof zijn nieuw aanzicht heeft
bekomen, de route wijziging zou onder
gaan en over den nieuwen verkeersweg
zou leiden.
In den Amsterdamschen Raad kwam aan
de orde t/\ voorstel van de communistische
raadsleden om 500.000 beschikbaar 'te
stellen voor de gebieden die 10 Augustus
j.l. door een stormramp werden getroffen.
De heer Lisser (c. p.) zette op zijn manier
uiteen, dat het in dc bedoeling had gelegen
dadelijk na de ramp een buitengewone
zitting te houden en zoo spoedig mogelijk
te helpen. Dc burgemeester heeft teen aan
spr. medegedeeld, dat deze spoedverg/de
ring niet mogelijk was. Daarom komt nu het
voorstel pas in behandeling, nadat het door
den burgemeester pasklaar is gemaakt voor
deze vergadering. Het voorstel zelf, zeide
spr., behoeft overigens weinig toelichting.
Alleen wil spr. constateeren, dat het parti
culier initiatief hier heel erg te kort is ge
schoten. Het verwondert spr., dat het voor
stel niet dcor B. en W. is overgenomen.
De burgemeester meende de tolk van den
raad te zijn, wanneer hij deelneming uit
sprak met de slaghtcffers van de stormramp
van 10 Augustus, Die deelneming maakte
ook, dat men met milde hand hielp. Wij
hebben dadelijk gedaan wat onze plicht is.
Spr. dankt daarvoor ieder, die daartoe heeft
bijgedragen. Ook hoopt spr, dat de collecte
van, dezen dag zal getuigen van dè offer
vaardigheid van. de bewenérs van de hoofd
stad. De, particuliere bijdragen zijn groot
en het schijnt, dat het Nederlandsche v»|k
uit particuliere bijdragen de schade wil ver
goeden. Daarom zou spr. aan de voorstellers
raden het voorstel in te trekken.
De raadsleden Lisser en Doornbusch ver
dedigden hun voorstel. Zij meenden, dat het
feitelijk niet te pas komt, dat er gebedeld
wordt voor de slachtoffers van de ramp.
Deze menschen mogen niet als bedeelden
worden beschouwd. Het rijke Amsterdam
dient deze menschen geheel schadeloos te
stellen.
Het voor:|'.el werd Verworpen met
30 tegen 2 stemmen,
In het onlangs verschenen jaarverslag der
Federatie Sobriëtas vinden we den stand
van het ledental op 1 Januari 1925 aangege
ven als volgt: Kruisverbonden 334 afdeelin
gen met 19,762 leden; Mariavereenigingen
333 afdeelingen met 39.310 leden; Jongens-
bonden 185 met 8.601 en Meisjesbonden 203
met 11.308 leden. Totaal 59.572 volwasse
nen en 19.909 kinderen van 12 tot 16 jaar.
De St. Annavereeniging telt 230 afdee
lingen met 24.7,46 gezinnen, waarin 74.602
kinderen alcoholvrij worden opgevoed.
De maand September wordt besteed aan
de Blauwe-Maandactie, dat wil zeggen, dat
in die maand nog meer dan anders propa
ganda zal worden gemaakt over het geheele
land voor drankbestrijding. Doel is, het werk
der katholieke drankbestrijding meer be
kendheid te geven, en daardoor leden te
winnen,
Het z.g. groote Station te Enschedé zal
binnenkort een verbouwing ondergaan, waar
door in- en uitgangen midden in het ge
bouw komen.
Ook de wachtkamers zullen dan eerst, na
bet passeeren der controle te bereiken zijn.,
Aan de spoorwegpersoneelorganisatie
heeft de directie der Nederlandsche spoor
wegen, de door haar in het algemeen regle
ment dienstvoorwaarden (A. R. D.) noodig
geoordeelde wijzigingen met toelichting ge
zonden.
Art, 28 inzake vergunning voor het be-
kleeden van betrekkingen, ambten, bedie
ningen, wordt in dit voorstel zoodanig aan
gevuld, dat een waarneming zonder vergoe
ding geen vergunning meer vereischt. Inzake
het verlof wordt een vermindering voorge
steld en wel van het aantal verlofdagen
voor hen, te brengen van 28 op 24, van 21
op 18, van 18 op 15 en van. 14 op 12 dagen.
De vergoedingen wegens verblijfkosten
worden thans opnieuw verminderd en wel
met 50 resp. 40 ct. van de dagvergoeding
en met 2 en 1 ct. wat de urenvergoeding
betreft. Het z.g. urengeld voor treinperso
neel en dergelijke van 7 op 5 ct.
Wij deelden reeds mede, dat de Neder
landsche Spoorwegen bij wijze van proef
„Artistreinen" van verschillende steden
naar de hoofdstad zouden laten loopen. De
plaatsbewijzen voor deze treinen geven
recht van toegang tot den Amsferdamschen
dierentuin. Het is Donderdag gebleken,
dat deze 'treinen veel publiek hebben aan
gevoerd, Zoo kwamen er met den extra-
trein van Nijmegen en Arnhem 660 perso
nen en van de richting Roosendaal 788.
In Artis was de drukte dan ook wel merk
baar,
Naar door Aneta uit Batavia wordt ge
meld, werden bij gouvernementsbesluit ger
externeerd Weit Hin Yoo Tjoeng Koeog
Yim, redacteuren van de „Jitpo", Khouw
Kong Hoe, directeur van de „Jitpoe". Tjia
Tjiok Tjinim, vice-president van de Chinee
sche vereeniging „Soepohsia" allen te Ba
tavia, wegens het naar Indië overbrengen en
daadwerkelijk bevorderen van antagonisme
tusschen partijen en bevolkingsgroepen in
verband met den strijd in China, zoodat in
Indië is ontstaan een toestand van opwin
ding, somwijlen bevorderd door samenwer
king mét Inlandsche communisten, welke
dreigt over te slaan in een actie tegen bet
gevestigd gezag, zich uitend in- verschillende
bedenkelijke verschijnselen.
Flo sit Kioen, secretaris van „Soepohsia"
zal om dezelfde reden worden geïnterneerd
in een deel van de kolonie, waar hij iii Indië
geboren is zoodat tegen hem de maatregel
van externeering niet kan Worden toege
past.
In verband met het feit, dat nog herhaal
delijk door bezitters van oude Markbiljet
ten de vraag wordt gesteld, of deze biljet
ten nog eenige waarde vertegenwoordigen,
of wellicht in de toekomst weder eenige
waarde zullen verkrijgen, maken we hier
melding van een beschouwing in de „Ft. Ztg.
waarin deze vraag absoluut ontkennend
wordt beantwoord. Het blad wijst er op, dat
par. 3 van de bankwet van 1924 bepaald heeft,
dat de oude biljetten der Duitsche Rijks
bank zullen worden ingetrokken in dier
voege, dat elke billioen Mark oude biljet
ten vervangen moesten worden door éép
nieuwe Rijksmark. Deze, intusschen uitge
voerde, bepaling behoort tot de integreeren-
de bestanddeelen van het Dawespian en daar
mede van de Duitsche valutasaneering. Men
moet zich daarin schikken. Zelfs indien wer
kelijk zou worden bewezen, dat oude Rijks-
bankbiljetten zeer langen tijd geleden zijn
verkregen en bewaard wérden, zou dit den
bezitter niet kunnen baten. Ook afgezien
van deze wettelijke bepalingen zou het prac-
tisch nauwelijks mogelijk zijn de oude Rijks
bankbiljetten op een gunstiger basis in te
wisselen, zonder opnieuw groote schade aan
het Duitsche economisch leven toe te bren
gen. Zelfs de bedragen oude biljetten, die na
den oproep tot inwisseling nog in handen
van het publiek zijn gebleven, zou de Rijks
bank niet noemenswaard kunnen valorisee-
ren, zonder daarvoor haar nieuwe biljetten
circulatie te verhoogen of haar goudvoor
raad te verminderen.
Afgezien daarvan, dat een wijziging der
wettelijke basis der nieuwe Duitsche valuta
en der Rijksbank niet zou zijn te vereenigen
met de internationale verplichtingen der Da-
wes-overeenkomst, zou ook practisch zulk
een „Volksentscheid" niet mogelijk zijn,
alleen al omdat volgens de grondwet een
iende gedeelte der stemgerechtigden, dus c.a.
3 millioen kiezers, zich voor zulk een refe
rendum zou moeten uitspreken, dat boven
dien gebaseerd zou moeten zijn op een uit
gewerkt wetsontwerp. Het is wel als uitge
sloten te beschouwen, dat een dergelijk wets
ontwerp ooit voldoenden steun zou kunnen
vinden, en alle voorspiegelingen te dien aan
zien zijn dan ook miet anders te beschou
wen dan als phantasieën of als boerenbedrog.
De benoemde professoren.
De curatoren van het fonds te behoeve
van de Indologische studiën aan de Rijks
universiteit te Utrecht hebben tot bijzon
dere hoogleeraren van deze stichting be
noemd de navolgende heeren;
Mr. I. A. Nederburgh, oud-voor
zitter van het Hoog Gerechtshof van Ned.-
Indië, oud-directeur van justitie, toe hoog-
lecraar in het Spaansch en administratief
recht der Nederlandsche koloniën en liet
adatrecht;
mr. B, Heyma n, oud-raadsheer in het
Hoog Gerechtshof van Ned.-Indië, fot iioog-
leeraar in het Ned.-Indische burgerlijk- en
handelsrecht;
mr. F, J. H. C o r v a n, oud-directeur
van justitie, tot hoogleeraar in het Ncd.-
Indische burgerlijk procesrecht;
mr. G. J. N o 1 s t T r c n i t oud
substituut-officier van justitie in Ned.-Indië,
oud-adviseur voor agrarisch-rechteiijke aan
gelegenheden, tot hoogleeraar in het Ned.-
fndische straf- en strafprocesrecht en het
Ned.-Indische agrarisch recht;
dr. F. C. G e r r e t s o n, tot hoogleeraar
in de oude en jongere geschiedenis van
Ned.-Indië en vergelijkende koloniale ge
schiedenis, benevens in de vergelijkende
volkenkunde van Ned.-Indië;
prof. dr. J. H. T. K o h 1 b r u g g e,
buitengewoon hoogleeraar aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht, tot hooglec, aar m de
vergelijkende volkenkunde van Ned.-Indië;
aan de Landbouwhoogeschool te Wagenin-
prof. mr. J. C. K i e 1 s 1 r a, hoogleeraar
gen, tot hoogleeraar in de tropische staat
huishoudkunde;
dr. L. P. de Cosquinode B u s s y,
directeur van de afd. Handelsmuseum van
het Kol. Instituut te Amsterdam, tot hoog
leeraar in de tropische staathuishoudkunde,
bijzonderlijk tot het geven van onderwijs in
de kennis van de tropische cultuur;
Prof. S. Spat, docent in het Maleisch
aan de Ned. Mohamedaansch recht aan de
Hoogere Krijgsschool, tot hoogleeraar in het
Maleisch. Zoolang de leerstoel van de volks-
indeelingen van de Islam niet definitief bezet
is, zullen de betreffende colleges voorloopig
door prof. Spat worden waargenomen.
Prof. T. J. Bezemer, hoogleeraar
aan de Landbouwhoogeschool te Wagenin-
gen, tot hoogleeraar in het Javaansch.
Als lector van de stichting zijn belast met
het houden van wetenschappelijke voorle
zingen de heeren Mas Pryohoetomo
voor de practijk van het Javaansch en B.
A 1 k e m a, docent aan de Middelbare Kol.
Landbouwschool te Deventer voor het Soen-
daneesch.
Het ligt in de bedoeling voorlezing te doen
houden over de methode en de geschiedenis
der zending '(missie). De wetenschappelijke
raad van de stichting wordt behalve door
bovengenoemde' bijzondere hoogleeraren ge
vormd door de volgende hoogleeraren aan
de Rijks Universiteit te Utrecht: prof. dr.
C. E y k m a n. hoogleeraar in de gezond
heidsleer; prof. Jhr. mr. B, C, de
Savornin Lohman, hoogleeraar in
het Nederlandsche staatsrecht; prof mr. J.
Ph. S u y 1 i n g hoogleeraar in het burger
lijk- en internationaal privaatrecht; prof. dr.
C. W. V o 11 g r a f f, hoogleeraar in de
Grieksche taal en letterkunde; prof. dr.
M. Zwaardemaker, hoogleeraar in de
physiologie; secretaris van fiet college van
curatoren van bovengenoemd fonds is mr.
II. H. A. van Gybland van O o s-
t e r h o f f, Stadhouderslaan 2, te Den Haag,
tot wien men zich om nadere inlichting kan
wenden.
De Rector Magnificus der R. K. Universi
teit te Nijmegen zal voor het inschrijven van
studenten zitting houden op 16, 17, 18 en
19 September a.s. des voormiddags van 10
tot 12 uur in het Senaatsgebouw, Keizer
Karelplein 11.
Voor de betrekking van onderwijzer(es)
aan de centrale school te Bergen-op-Zoom
hebben zich 114 sollicitanten aangemeld.
Voor de vacante betrekking van onderwij
zeres aan de openbare lagere school te
Balinge (Westerbork, Dr.) zijn 56 sollicitan
ten.
Voor de betrekking van onderwijzer aan
de school voor Gereformeerd onderwijs te
Dronrijp hebben zich 70 sollicitanten aange
meld.
Woensdagochtend vertrokken van Weert
circa 250 bedevaartgangers onder leiding
van den ZeerEerw. Pater Gijsberfus Hesse
O.F.M-, directeur der Derde Orde alhier,
naar het Martelveld en Graf der H.H. Mar
telaren van Gorcum. Dit is de eerste Lim
burgsche processie, die naar den Briel gaat.
Naar de „Tijd" verneemt, staat het thans
vast, dat Zondag a.s. te Nijmegen zullen
aankomen de Pauseleijke Internuntius Mgr.
L. Schioppa; de Aartsbisschop van Utrecht,
Mgr. H. v. d. Wetering, de Bisschop van
Breda, Mgr. P. Hopmans; de Vicaris-Gene-
raal van het B'ossche Bisdom, Mgr. J. Pom
pen, en de Bisschop van Freiburg, Mgr.
Besson.
Al deze hoogwaardigheidsbekleeders zul
len ook bijwonen den eersten Canisius-
tooneelavond in de „Vereeniging," uitge
nomen Mgr. Schioppa, die des avonds weder
afreist.
Langzamerhand komt er meer teekening
in de stemming van katholiek Nijmegen ten
opzichte der Canisiusfeesten, welke Zondag
a.s. aanvangen met. het plechtig inhalen der
relieken van den H. Canisius.
Men verwacht dien dag duizenden vreem
delingen in Nijmegen alleen komen er uit
Venlo per extra M. B. S. 500 pelgrims.
De eerste drie dagen der feesten komen er
iederen dag pelgrimsgroepen naar de H.
Canisiuskerk, welker voorgevel van boven
tot beneden zal gloren in electrisch licht.
Ook de electrische illuminatie der H.
Jozefskerk op het Keeizer Karelplein, van
waqr uit Dinsdagavond de lichtbidstoet van
honderden door heel Nijmegen zal trekken,
is nu klaar gekomen.
OOK 'N TOPPUNT,
Arbeider (slecht van geheugen): „Zeg.
Frans, ken jij je herinnere of we dit huis
motte bouwe of da' we 't motte afbreke?"
(„Passing Show".)
BAAS BOVEN BAAS.
Een Yankee zat in den trein op blufferig»
manier zijn medepassagiers te verteilen, hoe
er in zijn land gewerkt wordt.
„Als ze in deze maand bij ons een hotel
van twaalf verdiepingen beginnen te bouwen
is het in de volgende maand af."
Dat werd een Ier te erg.
„Beste man, dat beteekent niets. Ik ging
op een morgen naar het land het was ir
den roggetijd en toen legden zij de eerste
steenlaag van een rij huizen en toen il'
's avonds terugkwam, was een deurwaarder
bezig een gezin op straat te zetten wegeni
achterstallighetd in de huur."
Gedurende het overige van de reis was da
Yankee opvallend zwijgzaam.
OP 'T EXAMEN.
„Hoe noemt men de tanden, die de menscl:
gewoonlijk het laatste krijgt?" vroeg de exa
minator.
„Valsche tanden," antwoordde de exami-
nandus.
AFGESLAGEN.
„Zeg, ouwe jongen, kun je een geheim bs.
waren? Luister eens, Smalders heeft me in
vertrouwen verteld, dat
„Wacht even. Kun jij een geheim bewr
ren?"
„Ik? Wel zeker!"
„Doe het dan."
gelegd. Daarbij werd onder den heuvel aai
de westzijde een mooie klokbeker met vuur*
steenen bijgaven gevonden. Een prachtig mes
tweesnijdend en 12 c.M. lang, een zaagje en
een punt van een eolithisch type als in het
vroegste steentijdperk.
De bronstijd-menschen hadden dus hun
grafheuvel opgebouwd boven 'n graf van de
klokbeker-menschen. Op de heide rondom
lagen scherven uit het Karolingische tijdperk
(Pfïngstorfer type) zooals door Holwerda bi:
Dofestade zijn gevonden.
Het September-nummer van „Het Schild"
is hoofdzakelijk gewijd aan den Patroon de,"
over „De H. Kerkleeraar Petrus Canisius"
Prof. dr. J. de Jong, uit Rijsenburg schrijft
over „De H. Kerkleeraar Petus Canitius";
Pater Kleyntjes S. J. over „De Catechismus
van Canisius", terwijl prof. Verhaer en Pater
Otten „Op den Uitkijk" staan. In de vragen-
bus wordt antwoord gegeven op de kwestie:
Kunnen gehuwden naar het klooster gaan?
Volgen de recensies.
Maandag 7 September wordt te Nijmegen
om half elf, de Pontificale Hoogmis opge
dragen door Z. D. H. Mgr. H. v. d. Wetering
voor de leden tier Apologetische Vereeniging
in dc St. Jozefskerk, Keizer Karelplein,
In den namiddag om 2 uur Bestuursverga
dering, in het Canisius-College. Om 3 uur zal
daar de Jaarvergadering plaats hebben, al
leen toegankelijk voor de werkende en be
schermende leden der Apolog. Vereeniging,
voor degenen aan wie een invitatie is ver
zonden of die door de leden worden ge
ïntroduceerd.
De inleiders op deze vergadering zijn:
Prof. Dr. W. Mulder S. J,.: „St. Canisius'
groet werk".
Prof. J. Verhaar: „St. Canisius en de in-
tellectueelen".
P. A. Kasteel: „St. Canisius en het volk".
Duur der inleidingen c.a. 20 minuten.
Daarna discussie over het gesprokene.
Dr. Joh. van de Moer, arcbaeoloog te Er
melo, schrijft aan „De Morgen":
Op de Groevenbeeksche heide tusschen
Ermelo en Putten liggen nog vele grafheu
vels. De meeste zijn reeds verstoord door
onbekwame handen en hun inhoud vernield
of verkocht om gewin. Veelal kwamen er
urnen met bronzen bijgaven en gebrande
beenderen te voorschijn. En sommigen maak
ten daarmede een goed loon.
Half Augustus namen de heer P. Mulder,
bouwkundige te Ermelo met een paar jon
gens van een H.B.S. en schrijver dezer rege
len een reeds aangegravcn heuveltje onder
handen.
Een recent gat wees op vroeger bezoek en
toen was een urn met beenderen en bijgaven
uit den laten bronstijd voor den dag ge
komen.
De heuvel was opgebouwd van heideplag
gen, rustend op een vloer van wit zand. Een
zwarte plek met houtskool wees op een
vuur.
Uit het recente gat werd een sleuf van 1
M. breedte naar den voe* des heuvels Ban-
Is
Het Eere-Voorzitterschap der Eerste In
ternationale Textiel-Beurs, welke van 7 tot
16 November a.s. in het „Paleis voor Volks
vlijt" te Amsterdam gehouden wordt, is aan
vaard door Mr. A. E. Baron van Voorst tol
Voorst, CommisSctris der Koningin in de pro
vincie Overijsel.
Het Bestuur ontvangt bovendien mede
werking van de Nederlandsche R. K, Mid
denstands-Bond, waarin eenige Vak-Ver-
eenigingen uit de Manufacturen-branche zijn
aangenomen, en waéfryan de voorzitter van
den Bond de heer C. J. G, Stduycken toe
getreden is tot het Comité van Advies.
Het vreemdelingenverkeer.
Het Ooslenrijksche gezantschap deelt het
volgende mede:
De directie van de Oostenrijksche Bonds-
spoorwegen heeft, ter wille van de vreem
delingen, die bij gelegenheid van de Ween-
sche Herfst-Jaarbeurs (613 September) 4e
Weenen vertoeven, een bijzonder goedkoop
abonnement ter beschikking^ gesteld, waar
door vreemdelingen op de terugreis op bil
lijke en aangename wijze van de natuur
schoonheden en bezienswaardigheden var
Oostenrijk kunnen genieten.
Het gerediffceerfie abonnement wordt als
„Messe-Abcnnement" aan bezoekers van de
Weensche Jaarbeurs verstrekt, die zich
door een Messe-Ausweis (waarvan reeds
voor de reis van de grens naar Weenen ge
bruik gemaakt is) kunnen legitimeeren. De
prijs van dit-abonnement bedraagt 120 schil
ling voor de eerste, 90 schilling voor de
tweede en 60 schilling voor de derde klas.
Het abonnement is geldig voor den tijd var.
6 tot en met 30 September 1925 en geeft
recht op een onbepaald aantal reizen op
alle lijnen der Oostenrijksche spoorwegen
met alle personen-, snel- en D-treinen.
Het „Messe-Abonnenicnt" is bij de „Fahr-
karten-Ausgabestelle" in het Jaarbeursge
bouw en bij de Vorverkaufstelle der Gene-
ral-dircktion der Oesterreichischen Bundes-
halmen, Wien I, Schwarzenbergplatz no, 3
verkrijgbaar.
Betere koelruimten in de schepen!
Donderdagmorgen heeft de heer Harm
Oost, lid van den Volksraad van de Unie
van Zuid-Afrika, een onderhoud gehad met
den directeur van het Bureau voor Handels
inlichtingen te Amsterdam. De heer Oost
bezoekt Nederland in opdracht van de Zuid-
Afrik'aansche regeering, om de mogelijkheid
te onderzoeken van een loonenden handel
tusschen Nederland en Zuid-Afrika. Hij
wees er op. dat het zeer in het belang van
Nederland zou zijn, indien de Hollandsche
schepen betere koeiruimten hadden, ter
verzending uit Afrika van grondnoten, maïs,
meloenen, sinaasappelen en ander fruit. In
dien er niet voor betere koelruimten ge
zorgd wordt, zoo zeide de heer Oost, be-
staqt er groote kans, dat de handel ver
plaats wordt naar Hamburg, wat groote
schade zou oplevêren.
De heer Oost zou heden naar Hamburg
vertrekken, om daarna een bezoek te bren
gen aan Berlijn en Londen.
