Nieuwe Haarlemsche Courant | 1925 | 9 september 1925 | pagina 1

1

n

IN EN OM HAARLEM.

Verkeersongevallen.

m

--tt:

Woensdag 9 September
-

1925

49ste Jaargang No. 16141

Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden - Eerste blad

Een aanval op het
algemeen kiesrecht.

Een belangrijk rapport.
De Waterwegen in Noordelijk Noordholland.

Agenda

10 Spetember

De electrifieatie der spoorlijn
AmsterdamRotterdam.

j. J. WEBER ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN

Koningstraat 10 Haarlem,
Telegraphisch Weerbericht

De wegverbetering van den
Rijksstraatweg
AmsterdamHaarlem.

De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:

?er week 0.25

Per kwartaal 3.25

Franco per post per kwartaal bij
Tooriitbetaling 3.58

Bureaux: NASSAULAAN 49.

Telefoon No. 13866 (3 lijnen).
Postrekening No. 5970.

COURANT

Advertentiën 35 cent» per rtfei

Bij contract belangrijke korting,
Advertentiën tusscben den teksl
als ingezonden mededeeling. 60 ct
per regel op de le Pagina s 75 ct
per regeL Vraag- en aanbod-'adver.
testiën 14 regels 60 ct per plaat
sing: elke regel meer 15 ct., bv
vooruitbetaling.

iAlle abonne s op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvcorwaarden f*Qf)flfl Levenslange geheele ongeschiktheid toi werken ücoi f 7Rf| -t.i or.geva mei f 95fj oij ver m., v;.n een hand, f IOC bij verlies van eer. f C(j bij een breuk van f SI) bij verlies
Stegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen ulfU verlies van beide armen beide beenen ot beide cofen r- r- i-j-en atloo" I La*.,, r voet o! een oog 'tv. duim of wiisvinver Uw. been of arm 1 tu*. ndere vin

De vorige week hebben wij gewezen op
de klachten, welke de voorzitter van den
Vrijheidsbond, mr. Dresselhuys, geuit heeft
over de verwording der hedendaagsche de
mocratie. Er is zich nog een andere, niet
rtiinder gewichtige stem bij dezen klager
komen voegen, n.m. de oud-minister, prof.
Treub. Deze laatste is in Zuid-Frankrijk
genezing gaan zoeken voor zijn geschokte
gezondheid en heeft zijn leege uren ge
bruikt om over de verschijnselen van de
zen tijd na te denken. De vruchten van
deze overpeinzingen heeft hij vergaard in
een artikel is de „Vragen des tijds'.'

Daarin wordt1 gewezen op de misluk
king van het algemeen kiesrecht. We krij
gen de bekende klacht te hooren, dat de
kiezers openlijk propaganda maken voor
een belangenpartij en dat de gekozenen die
belangen van een speciale groep ook ge
trouw dienen; en de tweede, al niet min
der oude klacht, dat het tegenwoordige
parlement zijn oorspronkelijke taak van
controle op de regeering niet meer kent,
doch er slechts op uit is de samenleving in
al maar meer knellende banden te wrin
gen.

Tegen een dergelijke verwording van de
democratie wordt dan als remedie aarf-
geraden om hef algemeen kiesrecht weer
in te perken en te beginnen met het over
heidspersoneel. Het moet verboden wor
den, dat een ambtenaar, beambte of werk
man in overheidsdienst stemrecht heeft
voor het vertegenwoordigende college, dat
hem benoemt en ontslaat, zijn rechtspo
sitie regelt enz.

Ofschoon niets nieuws bevattend, is de
ze overpeinzing van prof. Treub op zich
zelf al een merkwaardig verschijnsel. Im
mers de oud-minister heeft indertijd zelf
behoord tot de radicale elementen, die
het aigemeen kiesrecht en de dwingende
overheidsbemoeiing propageerden. Thans
laat hij zijn verleden los, nu hij er wran
ge vruchten van meent te zien. Moet men
met alle bekeerlingen alfijd voorzichtig zijn,
niet het minst met de politieke en daar
om dienen de raadgevingen van den ex-
democraat Treub wel heel scherp onder de
loup genomen te worden.

In de klachten zelf schuilt heel veel
waars; maar dat zegt nief genoeg. Het voor
te stellen, alsof het vroeger onder het dis
trictenstelsel met beperkt kiesrecht zulk
een ideale toesfand was in vergelijking
met thans, is de geschiedenis onrecht aan
doen.

Op de eerste plaats heeft het evenredig
kiesrecht met zijn eerlijke verdeeling ont
zaglijke voordeelen op het kansspel van
vroeger, voordeelen, die tegen de nadeelen
ruimschoofs opwegen. Vervolgens is het on
juist, dat de zoogenaamde belangenpolitiek
het geVolg van het evenredige kiesstelsel
is. Hoogstens kan men zeggen, dat zij er
een weinig door bevorderd wordt. De zui
vere belangenpartijen leggen het hoe lan
ger hoe meer bij de stembus af en na wei
nig jaren zullen zij het geheel opgeven.

Juisfer doet men grond voor zijn klachten
ten deele te zoeken in het algemeen kies
recht; maar dan ook slechts ten deele. Het
valt niet te ontkennen, dat, hoe uitgebrei
der hef kiezerscorps wordt, hoe grooter de
verleiding voor den gekozene om te letten
op de speciale belangen van de groepen,
welke hem afvaardigden, in plaats van op

Jiet algemeen belang. Nu is dat laatste een
zeer rekbaar en gevaarlijk begrip.

We wezen er nog verleden week op ten
opzichte van de artikelen van mr. Dressel
huys, dat b.v. geen partij meer dan de oude
liberale zich er alfijd op beroemd heeft
uitsluitend en nog wel krachtens liberaal
beginsel t3 strijden en te werken voor het
algemeen belang. En is er om slechts
drie punten te noemen ooit eenzijdiger
polit'iek gevoerd dan door diezelfde libe
ralen op het zoo gewichtig terrein van de
school, de benoeming van ambtenaren en
op sociaal terrein? De minderheden, die in
werkelijkheid geen minderheden waren,
werden onderdrukt en de sociaal-zwakken
werden aan hun lot overgelaten.

Hoe dit ook zij, het geneesmiddel cAlor
prof. Trecb aangegeven, lijkt ons weinig
afdoende. Een gemeente-werkman zal zijn
stemrecht voor den Raad moeten missen,
maar hij zal wel mogen kiezen voor de
Staten en de Tweede Kamer; een Rijks
ambtenaar zal geen kiesrecht hebben voor
de Kamer, wel voor de Staten en den
Raad enz. Wat zal men dan moeten doen
met de onderwijzers, die door den Raad
worden benoemd, maar practisch onder den
Minister van Onderwijs en het Rijksschool-
toezicht vallen; wat met de gemeente
werklieden, wanneer de bedrijven straks
veel losser van den Raad komen te staan
onder een bedrijfsdirecteur?

En hoe groot zal de invloed van deze
uitsluitingen op den algemeenen gang van
zaken zijn, gesteld zij waren billijk en
practisch door fe voeren? Al heel gering!

Wij kunnen dan ook in al deze en dergelij
ke adviezen net anders zien dan spijtige
uitingen van menschen, wien de democratie
over het hoofd is gewassen.

Er zijn uitwassen, onmiskenbaar; er is in
het parlementaire stelsel veel, dat scheef
gaat en om voorziening roepf. Maar laat
men dan niet met lapmiddelen komen. Aan
het kiesrecht zelf te peuteren lijkt ons
.voorshands onbegonnen werk. Men zou al
heel veel kunnen bereiken, door den stem-
dwang af te schaffen, de onverschilligen en
maatschappelijk minderwaardigen van de
stembus te weren, door het kiesrecht als
een burgerrecht met moreele verplichtin
gen toe fe kennen en de uitoefening niet
door strafbepalingen af te dwingen. Dan
werd al veel invloed ten kwade bij de
keuze voor pnze vertegenwoordigende li
chamen buiten gesloten.

Maar i.et voornaamste zal gezocht moe
ten worden in een reorganisatie van de
publiekrechtelijke lichamen zelf. Voor de
hervorming der gemeenteraden ligt er een
wetsontwerp; laat men dat afdoen en de
Raden nog meer ontlasten, nog minder ge
legenheid geven zich met allerlei kleinig
heden te bemoeien, dan thans reeds wordt
voorgesteld. Dat men die moeilijke taak
ook eens voor de Staten-Generaal ter
hand neme en dit gewichtige werk nief al
tijd uit den weg gaan. Daarna kan
misschien ook een hervorming van het kies
recht, b.v. een meer organisch in plaats
van het weinige ideale, individualistische
van thans aan de orde komen.

Maar dit is van latere zorg. Hoofdzaak is
eerst onze vertegenwoordigende lichamen
meer pasklaar te maken voor onzen ver
anderden tijd.

Waarom laten de kopstukken, die den
laatsten tijd zoo over het kiesrecht, de
kiezers en de volksvertegenwoordiging kla
gen, hierover niet eens wat meer hun licht
schijnen?

flet dezer dagen verschenen rapport van
de door Gedep. Staten van Noordholland
benoemde commissie van advies inzake de
verbetering van de Scheepvaartwegen in 't
noordelijk deel van Noordholland, is voor
de toekomst en welvaart van de betrokken
streek van veel belang.

En wie zich daarbij herinnert het groot-
iche wegenplan dat Gedep. Staten dezer
provincie eenigen tijd geleden aan de Staten
voorlegden, zal moeilijk kunnen beweren,
dat Gedep. Staten geen open oog hebben
voor de verbetering der verkeerswegen in
dit gewest, zoowel van die te water als van
di-e te land. Vooral wat de goede landwegen
betreft, was N.-Holland een der minst be
deelde provinciën van ons land. De Rijks
wegen waren er slecht en ook de
provinciale wegen waren in geen enkel
opzicht wegen, die voor het verkeer
geschikt zijn. Deze toestand stak wel zeer
scherp af met dien van Noordbr*bant b.v.
dat doorsneden wordt door een net van
flinke, grootsche kunstwegen en met dien
van Limburg, dat in zijn lengte doorsneden
wordt door den prachtigen Napoleonsweg.

Wat de waterwegen betreft, maakt
Noordholland met zijn Noordzeekanaal,
Noordhollandsch kanaal en waterweg Am
sterdamRotterdam wel een beter figuur,
maar wie den toestand boven het Noord-
zeekanaal eens grondig beschouwde zag
dat er nog heel wat te wenschen overbleef.
Veel te kleine sluizen, te smalle bruggen
en vaarwater, dat nauwelijks op den naam
water aanspraak mocht maken, maakte dat
het grootste deel der provificie niet of al
leen door schepen niet veel grooter dan
prauwen bevaarbaar was. Een welvarend
gedeelte West-Friesland! waar ont
zaglijk veel producten moeten worden aan
gevoerd en afgevoerd, heeft daar jarenlang
de nadeelen van ondervonden en het was
uit die streek dan ook dat het dringendst
om betere verkeerswegen werd geroepen.

Aan den drang Noordholland aan betere
verkeerswegen te helpen hebben Ged. Sta
ten in de laatste jaren een gelukig ge
hoor gegeven.

gendijk. 6. OudkarspelKolhorn. 7, Stol
pen—Schagen. 8. SehagenKolhorn. 9.

RustenburgObdam. 10 OudkarspelDirks-
horn. 11. GrootebroekAndijk. 12, Pur-
merendde Hulk. 13. AvenhornSpijker
boor. 14. AvenhornOudendijk.

Wie even op de kaart den loop van deze
waterwegen nagaat, ziet dadelijk dat geheel
Noord-Holland op deze wijze een stel prach
tige vaarwegen zou krijgen.

De bestaande vaorwegen en kunstwerken
worden zoodanig veranderd, dat schepen j staande vaarwegen, die verbeterd moeten

met zijn groote oppervlakte water kan niet
bevaren worden,"

Hierin verbetering voor te stellen was het
duel van het rapport.

De kosten zijn geraamd op 13.650.000.
Dat dit bedrag van dertien en een half mil-
iioen niet hooger is, ligt ongetwijfeld aan
het vrij lage bedrag dat geraamd behoefde
te worden voor onteigening en aankoop van
gronden. Voor een groot deel zijn het be-

worden,

De provincie zal niet alleen de kosten van
uitvoering, maar ook die van onderhoud en
beheer dragen van de nieuwe vaarwegen en
zal zelfs niet overgaan tot het treffen van
scheepvaartberichten. Tegen dit laatste mee-
nen wij bedenkingen te moeten opperen
want 't is wel een grootsch gebaar dat de
commissie aan de Provincie laat doen, maar
of het de instemming van de Provinciale
Staten zal hebben, valt te betwijfelen. Ze
ker, de aanleg van zulk een kanalencomplex
is voor de geheele provincie van beteekenis.
Voor de bewoners beneden het Noordzee-
kanaa! echter alleen omdat een flinken
greep moet worden gedaan in de beurs,
waar. zij de belastingcenten uit halen. Al
leen uit dit oogpunt volgen deze bewoners I
der Provincie het lot der plannen met be
langstelling. Voor de bewoners boven het
Noordzeekanaal zijn echter de plannen van
direct belang omdat de streek in bloei en
welvaart zal toenemen. De grondwaarde zal
zelfs met 5 a 10 millioen vermeerderd
worden.

Dat grootere belang voor die bewoners
zal worden uitgedrukt in de voorwaarde dat
de direct belanghebbenden een bijdrage in
de kosten leveren tot één zesde van het
totale bedrag of te wel ruim 2 millioen.
Maar behalve deze direct belanghebbenden
is er toch nog een groep, die voor een deel
onbelast blijft en toch mede groote vruch
ten plukt van de verbetering der
wegen

van veel grooter tonnenmaat dan op dit
oogenblik in de binnenlanden van Noord-
Holland kunnen doordringen. Van hoeveel
belang b.v. de verbetering van den vaarweg
over het Alkmaardermeer is, wordt als
volgt door de commissie gemotiveerd:

De rente en aflossing van de aan de uit
voering van dit werk verbonden en op
80.000.— geraamde kosten zijn, rekenende
op een aflossing in 40 jaar en een rentevoet
van 5 pCt., te stellen op rond 4650.—.

Rekent men -hierbij voor jaarlijksch onder
houd een post van gemiddeld ruim J 2000.
dan is met de uitvoering der verbetering een
jaarlijksche uitgave van c.a. 7000.ge
moeid.

Dit bedrag wordt zeker ruimschoots op
gewogen door de voordeelen, welke de nieu
we vaarweg zal opleveren. Voor vervoer
met grootere schepen komen in elk geval
in aanmerking kolen, wegverhardingsmate
rialen eu v cllicht ook steen voor de zeewe
ringen. Wordt per ton een vrachtbesparing
van slechts 25 cent verkregen door het ge
bruik van grootere schepen, dan zou daar
door alleen reeds de uitgave verantwoord
zijn, indien per jaar 28 schepen van 1000
ton van den vaarweg gebruik maken. Bo
vendien vormt de bekorting van den vaar
weg naar Amsterdam, met 5 K.M.. alsmede
het uitwinnen van één of twee schuttingen,
voor de scheepvaart in het algemeen een
aanmerkelijk voordeel.

De vraag of de West-Friesche kanalen
rendabel zullen zijn, wordt door de Com
missie zeer juist als vo'gt beantwoord:

Aan de hand van vele door hem verza- zullen gebruik
melde gegevens heeft Ir. Ringers een met aan te voeren of weg te brengen. Dit moet
cijfers sluitende exploitatie-rekening ge- nu met kleine schepen gebeuren. Het zal
maakt. De Commissie meent echter dat Ir. heel wat voordeeliger zijn als dit voortaan
Ringers daarbij verder is gegaan dan noo- met grootere schepen van 2000 ton kan ge-
dig is, daar men een dergelijken eisch niet beuren, die bovendien een grootere snelheid
behoeft te stellen. zullen mogen ontwikkelen dan in het vaar-

De ervaring toch leert, dat mep slechts water van tegenwpordig. Deze voor
zeiden van werken, waarvan het nut later j deelige exploitatie, die voor een deel
aigemeen wordt erkend, vooraf een eenigs- ten goede komt aan exporteurs van buiten
zins betrouwbare rentabiliteitsberekening de provincie, wellicht van buiten het land,

den. Intusschen dient daarbij wel niet verge
ten te worden dat 't vervoer te water veel
goedkooper is. dan het vervoer te land en
dat kanalen veel minder aan slijtage onder
hevig zijn dan landwegen, evenzeer dat
schepen lang niet het onderhoud vereischen
dat b.v. vrachtauto's en spoorwagens vorde
ren. Ook dient niet te vergeten te worden
dat binnen afzienbaren tijd de Zuiderzee zal
zijn drooggelegd en een goede verbinding
met dat nieuwe land van groot gewicht
wordt in de toekomst.

Er zitten aan deze zaak zeer veel kan
ten en het ware te wenschen dat men in
de betrokken streken tot een eenstemmige
oplossing kon geraken, zóó dat men zich,
de algemeene belangen niet uit het oog ver
liezende, eens duidelijk uitspreke of de door
de commissie aanbevolen plannen op de al
gemeene instemming kunnen bogen.

Sociëteit „St.

Het rapport over de scheepvaartwegen
in Noordelijk Noordholland getuigt mede
van den frisschen kloeken geest waarmede
deze vraagstukken van zoo groot vitaal be
lang voor onze provincie, door Ged. Staten
onder de oogen worden gezien.

Het rapport zelf is breed opgezet, getuigt
van een gedegen studie en bewijst dat do
commissie zoo gelukkig was de hand te kun
nen leggen op een rapporteur of secretaris,
die de bestudeerde stof op aangename,
overzichtelijke wijze wist te rubriceeren en
ook voor leeken leesbaar te maken. Wij
brengen gaarne een woord van hulde aan
den samensteller van het rapport, dat in
zijn genre een model kan worden genoemd.
Behalve dat het geheele rapport getuigt
van den grooten ernst, waarmede de scheep
vaartwegen werden bestudeerd en van den
breeden kijk, waarmede een uitkomst werd
gezocht, stond ook de samenstelling der
commssie, waarin de meest deskundige en
ter plaatse best georiënteerde personen zit
ting hadden, borg dat iets goeds zou geboren
worden. Bovendien blijkt nog dat aan be
langstellenden ruimschoots gelegenheid gege
ven werd bezwaren in te brengen en wen
schen kenbaar te maken. Aan vele onder
deden der zeer vele punten van de be
langrijke kwestie is groote aandacht be
steed.

De Commissie heeft zich ten slotte ver-
eenigd met een plan, dat wij dezer dagen
publiceerden en dat in hoofdzaak het vol
gende tracé van waterwegen omvat:

a. de verbetering van den vaarweg van
de Zaan over het Alkmaardermeer, in ver
band waarmede het Noordhollandsch kanaal
als scheepvaartweg niet behoeft te worden
verbeterd;

b. de kanalen volgens het rapport der
Commissie-van Aalst, zooals deze door de
Commissie zijn gewijzigd en aangevuld, t.w.
de aanleg of verbetering van de volgende
vaarwegen:

1. OmvalHuigendijk— AvenhornHoorn,
in aansluiting aan 2. 2. HoornhuisZwa=>g-
dijkMedemblik. 3. ZwaagdijkEnkhuizen
4 Huigendijk—Oudkarspel. 5. Alkmaar-Hui- j

heeft kunnen opmaken. Meestal doen zich
gelukkige bijkomende omstandigheden voor,
die niet waren te voorzien. (Men denke b.v.
aan de ontwikkeling van industrieën aan den
Rotterdamschen Waterweg). Kan men
zooals na de lezing van het rapport in dit
geval verondersteld mag worden op goede
gronden vertrouwen in een plan hebben,
dan is het verantwoord, dit voor uitvoering
voor te dragen, zelfs al is de rentabiliteit
van te voren niet ten volle met cijfers te
bewijzen.

De Commissie meent, dat het ontworpen
kanalennet den bloei van de Provincie in
de toekomst in hooge mate zal bevorderen.

Ir. Ringers sprak zich in den hierboven
bedoelden zin uit, door op te merken:

..De rentabiliteit der kanalen wordt ver
hoogd, als de drooglegging der Zuiderzee
polders gereed komt. Ook kan zich een in
terprovinciale vaart door het kanaal Alk
maar—Hoorn—Enkhuizen ontwikkelen,
waarop in het voorgestelde net gerekend is.

Het ontworpen kanalennet geeft verder
een uitstekende gelegenheid voor de wa-
terverversching van Noordholland, als de af
sluiting der Zuiderzee is tot stand gekomen
en de ontzilting van bet IJsselmeer heeft
plaats gehad. Zoqder het West-friesche ka
nalennet is de verversching van Westfries
land niet dan langs den omweg over het
Alkmaardermeer mogelij.

De kanalenaanleg biedt een gelegenheid
lot het aanleggen van hoofdverkeerswegen
voor het landverkeer, welke zonder de ka
nalen nimmer tot stand zullen komen.

Eindelijk verbetert nog de afvoer van
Schermerboezemwater en wordt een belang
rijke bijdrage geleverd tot de verdere ver
betering van dien boezem.

Al deze voordeelen zijn nog moeilijker
dan de eerder genoemde besparingen op
vrachten in geld uit te drukken, maar zijn
niettemin niet uit het oog te verliezen,"
waarop dan de conclusie volgt:

„De aanleg der Westfriesche kanalen le
vert een besparing op het goederenvervoer
in Westfriesland op en heeft verder nog
zoodanige voordeelen, dat verwacht mag
worden, dat die aanleg als een rendabel
werk ter uitvoering mag worden aanbevo
len."

Ter aanvulling van het door Ir. Ringers
gezochte rentabiliteitsbewijs, merkt de Com
missie op dat daarbij niet in aanmerking is
genomen de waardevermeerdering van de
gronden, die door den aanleg der kanalen
voor groententeelt tn aanmerking komen,
welke waardevermeerdering, blijkens het als
bijlage 5 van het Rapport-Ringers opgeno
men verslag eener deskundige Commissie,
in 1922 op 5 a 10 millioen gulden was te
stellen.

Door deze waardevermeerdering in aan
merking te nemen, zou een eventueel gevor
derd rentabiliteitsbewijs' in cijfers reeds
glansrijk geleverd zijn.

De commissie wijst voorts nog op de be
teekenis, die de kanaalaanleg als object van
werkverruiming op de werkloosheid zal
hebben.

Om de belangrijkheid der voorgestelde
werken nog nader toe te lichten, ontleenen
wij nog aan het rapport, dat b.v. het Noord-
Hollandsch kanaal en de Zaan bevaarbaar
zouden zijn voor schepen van 2000 ton, in
dien de aanwezige sluizen en bruggen de
maximum lengte der vaartuigen niet be
perkte tot die van 64 meter of van 800 ton
laadvermogen. Met eenge verbeteringen is
deze groote vaarweg toegankelijk te maken
voor schepen van 2000 ton. Voor West-
Friesland wordt de toestand als volgt ge
schetst:

Niettegenstaande de aanwezigheid van de
verschillende hiervoren genoemde zijkana-
len is een groot deel van Noord-Holland, in
het bijzonder Westfriesland van goede wa
terverbindingen Verstoken,

In de eerste plaats kan men dit belang
rijke, binnen zijn eigen omringdijk gelegen
deel van het gewest niet met vaartuigen
van cenigszins belangrijke afmetingen bin
nenkomen. D~ ecnige toegangen te water
worden n.l. gevormd door de zooeven ge
noemde kleine sluizen aan de Zes Wielen
en te Rustenburg, waardoor men op de wa
teren van Raaksmaatsboezem en het sluis
je te Schoorldam, waarmee men op het wa
ter van den polder#Geestmerambacbt' kan
komen

In de tweede plaats ontbreekt een goede
gemeenschap tusschen de verschillende dee-
len van Westfriesland onderling.

Zeer juist merkte Ir. Ringers dan ook aan
het slot van zijn rapport op: ..Westfriesland

Bevo". Jongevrouwenbond

8 uur Esperanto - 8 uur Leden
„Onderling Belang" 8 uur Bestuur
Bakkers 8 uur.

„Brinkmann", Groote Markt Vergadering
N. H. Vereeniging „Het Witte Kruis"
8 uur.

Gem. Concertgebouw Concert H. O. V.
en „Zang en Vriendschap" ten bate van
de slachtoffers van de Stormramp 8
uur.

Groote Kerk Orgelbespeling floor den hr.

George Robert 2 tot 3 uur.
„De Kroon" Groote Markt Bioscoopvoor-
w/" l j. I stelling 8 uur.

Wij bedoelen hen, die van de vaarwegen Luxor Theater Bioscoopvoorstelling
maken om stapelproducten g uur

Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran-
ciscus Liefdewerk. Zoetestraat 11 Eiken
Donderdag van 89J4 uur.
R.K. Arbeidsbureau voor mannen en jongens

Sociëteit St. Baro, Smedestraat 23,
Telefoon 10049 Alle werkdagen van 9

half 9 uur 's Zaterdags alleen van 9i en
van 26% en 's avonds van half 8
half 9 uur

R. K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen Bloem
hofstraat 1 Alle werkdagen van v.m.

ma'g wel worden uitgedrukt door het heffen
van een matig sluizen- en bruggengeld. i

Bovendien is het beikend, dat j
voor de bekostiging van den aan- i
leg der wegen met ernst gedacht wordt aan
een weggeldbelasting. Het ontgaat ons ten
eenenmale waarom in dat geval wel een j
weggeldbelasting zou worden geheven en
waarom een deel der kosten voor de verbe- j
tering der vaarwegen niet zou worden te
ruggevonden in de heffing van een matig
bruggen- en sluizengeld.

In alle geval zullen de Staten moeten be
sluiten ófwel tot het heffen en van wegen -
geld èn van scheepvaartrechten,, ófwel af
zien zoowe! van het een als»van het ander.

l

Hoe staat het intusschen met de vervve- j
zenlijking van de door de commissie uitgc-
dachte kanaalplannen?

Ze liggen er zeer zeker nog niet en er
moeten nog heel wat schijven wentelen al-
volgens de eerste spade in den grond zal ver
den gestoken, die den weg zal banen tot
grootere welvaart.

Wat de commissie deed is een voorstel
doen.

Of er van dat voorstel iets tot stand zal
komen, hangt af van de beslissing van de
Prov. Staten van Noordholland.

Ged. Staten zullen, naar wij reeds meld
den, nadere voorstellen met betrekking tot
dit rapport doen. Hoe die zulten zijn, weten
wij niet en weter. Gedeputeerden zeer waar
schijnlijk zelf nog niet.

Een eerste werk zal waarschijnlijk wel
zijn het onderzoek naar de wijze, waarop de
benoodigde gelden voor het werk kunnen
worden bijeengebracht.

In het rapport wordt aanbevolen de kos
ten van dertien en een half millioen, te ver-
deele'n over het Rijk dc Provincie en de
belanghebbenden. De commissie meent te
mogen veronderstellen, dat het Rijk de aan
te leggen kanalen van genoegzaam nationaal
^belang acht, dat het bereid is één derde in
de kosten bij te dragen; de Provincie zou
dan één derde bijdragen en de direct be
langhebbenden, de gemeenten dus die in de
eerste plaats zullen profiteeren van de nieu
we vaarwegen, één zesde. Dit laatste be
draagt de nog respectabele som van ruim
2 millioen. Ook van de gemeente Am
sterdam, dat groot belang heeft bij betere
scheepvaartverbinding met noordelijk
Noord-Holland voor den aanvoer jjan groen
ten en de verzending van allerlei materia
len, als bouwmaterialen, mest en andere
producten, wordt op een bijdrage gehoopt.

De Provinciale Staten zullen intusschen
de beslissing hebben over de verwezenlij
king der door de commissie geopperde
denkbeelden.

Wat er gebeuren za! als het Rijk geen
bijdrage verleent of wanneer dc belangheb
benden niet van zins zijn één zesde in de
kosten bij te dragen, is niet te zeggen. On
verdeeld is, meenen wij, de geestdrift voor
de plannen bij de belanghebbenden in
Noordholland niet. Juist vooral met het oog
op de kosten, terwijl zij die niet direct aan
het vaarwater worden aangesloten, mis
schien wel afgunstig zijn op de meer ge
lukkigen cn daarop hun bereidwilligheid om
in de kosten bij te dragen laten afstuiten.

Er zal nog wel eenigen tijd mede gemoeid
zijn alvorens de nu uitgewerkte plannen, wat
men noemt, ir, kruiken en kannen is.

Misschien ontwikkelt zich de gedachten-
gang ook in deze richting dat niet het ge
heele plan, doch een gedeelte daarvan
wordt uitgevoerd. Immers hebben zich de
omstandigheden, sinds de instelling der com
missie in 192.0, wel weer e enigszins gewij
zigd en met name heeft het zich in dien tijd
sterk ontwikkelde vracht-automobielen-
verkeer en het in den tijd ontworpen we
genplan voor dc provincie er sterk toe bij-

1012 uur, des middags van 24 uur, en
avonds van 8—9 uur, behalve Zaterdag
avond Tel 11671
A-beidebeiirs voor R. K. Ziekenverpleegsters
(uitgaande van den Ned. R K Bond van
Ziekenverpleegsters). Aanbiedingen en
lanvragen voor verpleegsters aan bet Bu
reau Bl.weg 309 Overveen fdr C Bosch).
K. Leeszaal en uitleenbibliotbcek
Gnsstraat 49 Eiken dag geopend van
'0 12. i.m 25 en van 7—10 uur. be-
■ilve der. Maandagsochtends en oo Zon
en Feesfdagen Uitleenen van boeken
van 2 tot 5 uur en van 79 uur Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken
Ft Merthavereenigiig. Bloemhofstr Zon
dags, en Woensdags van 8—10 uur. n.m.
gezellig samenzijn voor Hollandsche meis-
iés, die hier geen tehuis hebben Tel.
11671

R K. Bevolkingsbureau Gebouw Sint
Bivo Smedeslraat 23 van 8—10 uur
op Maandag-, Woensdags- en Vrijdag
avond

St Elisabeth's Vereeniging .Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S E. V. Maan
dags van 23 uur Donderdag van 12.
Bisschoppelijk Museum. Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen
toegankelijk
R. K. Kraamverzorging van de Derde Orde
St. Franciscus. Aanvragen te richter
tot Mevr. Coebergh, Ged. Oude Gracht
74, des Dinsdags van 23 uur
Parochiale Bibliotheek (Kleverparkweg]
ingang tusschen kerk en pastorie lederen
Dinsdagavond.

Eerste Hulp bij Ongelukken (Snelverband)
Centraie post Tel. 11111 (Holzhaus) eD
verder bij de leden, te kennen aan het
zwart schild met wit kruis aan den huis
gevel.

Reddingsbrigade voor drenkelingen

Centrale post Tel. 11111 (Holzhaus) en
verder bij de leden te kennen aan het
groen-wit schild aan den huisgevel.

Motorongeluk.

Tijdens de snelheidswedstrijd van een
motorsportclub uit Den Haag, jiad aan de
I.eidsche /aart nabij Piet Gijzebrug, een
motorongeluk plaats. Een der motorrijders
botste in vollo vaart tegen de auto van de
club, die ui'l. tegenovergestelde richting
kwam. De motorrijder werd vrij ernstig ge
wond; de auto werd beschadigd.

Verschillende bijzonderheden,

Geruimen tijd geleden reeds meldden we,
men op de Zandvoortsche laan begon-

ho

nen was met het plaatsen van palen, noo-
dig voor de electrifieatie der spoorlijn Am
sterdamRotterdam. Met de plaatsing daar
van is men thans reeds tot ver voorbij Vo
gelenzang gevorderd. We zijn thans in staat
verschillende nadere bijzonderheden mede te
deelen,

In verband met de electrifieatie, welke in
1928 gereed moet zijn, moet een nieuwe brug
gelegd worden over het Spaarne. Deze brug
zal komen ter hoogte van dfln Gemeentelij
ken Reinigingsdienst en, naar wij vernamen,
zijn de plannen voor den bouw dezer nieu
we brug reeds in vergevorderd stadium.
Naast deze brug zal zeer waarschijnlijk een
voetbrug gebouwd worden.

Is deze nieuwe bruggebouw voor Haarlem
van belang, van grooter interesse is voor

v j- xt j 1-1 xt j tt of,ze gemeente, dat de rijtijd tusschen Haar-

gedragen Noordelijk Noord-Holland ut zijn kn| en Amsterdam verkort za! worden. Deze

isolement te verlossen

Integendeel kwam de drang naar goede
vaarwegen in de Streek en de Langendijk
in vroeger jaren voor een deel voort uit het
feit dat die streken gespeend waren van
eiken goeden verkeersweg, zoowel te land
als te water. Dit zal, na de voltooiing van
het wegenplan, wel veranderen, Misschen
dat beide plannen het landwegenplan en
het vaarwegenplan zijn te combineeren
door b.v. één grooten, breeden vaarweg te
maken van Amsterdam (en Haarlem sluit
daarbij aan) over Alkmaar naar den Helder
en van Alkmaar naar Hoorn en Enkhuizen.

Aan dien va,arweg zouden dan stapelplaat
sen ontstaan, waarmede goede landwegen
de verbinding met het achterland onderhou-

tijd zal ongeveer 16 minuten worden en die
bijv. tusschen Haarlem en Den Haag 40 mi
nuten. De rijtijd op het laatste traject is
thans 45 a 47 minuten met den sneltrein.
Verder is de bedoeling de treinen met korte
tusschcnpoozen te laten rijden, doch daar
tegenover staat, dat er slechts korte treinen
zullen rijden. Die korte tusschenpoozen (we
bepalen ons nu tot het traject Haarlem-
Amsterdam) tusschen; het rijden der treinen
zuilen 15 a 20 minuten bedragen en op de
drukke uren, bij het vervoer van forensen
bijv., 10 minuten. Werkelijke verbeteringen
dus. welke het verkeer per spoor zeer zul
len vergemakkelijken en juist daarom ook
dat verkeer zullen doen toenemen.

Barometerstand 9 uur v.m.: 7.58. Achteruit.

OPGAVE:

Naar waarnemingen in den morgen van
9 September.

Hoogste Barometerstand 769.3 m.M. te
Vestmanoer.

Laagste Barometerstand 750.8 m.M. te
Wisby.

Verwachting van den avond van 9 tot den
avond van 10 September:

Meest matige, zuidelijke tot zuidwestelij
ken wind, zwaarbewolkt tot betrokken, re
genbuien, zelfde temperatuur.

Ten slotte zij nog vermeld, dat een ge
deelte der rijtuigen geleverd wordt door de
fa. Ëeijnes, alhier, en de motoren en trucs
door „Heemaf", te Hengelo (O.).

De Haarlemsche correspondent van het
Handelsblad schrijft over de verbetering van
den Rijksstraatweg Amsterdam-Haarlem na
een kleine algemeene beschouwing het vol
gende:

De nieuwe weg zal als rij-oppervlak een
breedte kunnen verkrijgen van 10 M.
voorloopig zal de weg slechts over een
breedte van 8 M. verhard worden het
noordelijk daarvan gelegen gedeelte, waar
over de trambaan loopt, is 8.58 M. breed
In het zuidelijk gedeelte komt, achter dc
afscheiding met een boombeplanting, een 3
M. breed rijwielpad en daarnaast, geschei
den door boomen, een 2 M. breed voetpad.

De verbreeding van den weg in de be
bouwde kom van Halfweg maakt noodzake
lijk het aanplempen van gedeelten van de
trekvaarten en het opruimen van twee ker
ken, waarvan er één, de Proteslantsche, al
gesloopt is. Door het maken van een weg-
Gmlegging Tnet overbrugging van Rijnlands
boezemwater naast de bestaande trambrug-
gen, zullen de gevaarlijke kruisingen van
den doorgaanden rijweg met de tramsporen
vervallen.

Zooals bekend is, werd in 1921 een ge
deelte van de aarden baan tusschen Sloter-
dijk en Halfweg verbreed, op welke ver
breeding in 1922 een rijwielpad van.bassal-
tinetegcls is aangelegd. In Augustus van hei
vorig jaar is dit rijwielpad tusschen Half
weg en Sloterdijk geheel gereed gekomen
Het béschikbare geld is in dat jaar overigen:
gebruikt voor het maken van de vorenbe
doelde overbrugging te Halfweg, die onge
veer 352.000 zal kosten. Te voren was ten
behoeve van deze zelfde overbrugging reeds
1 ton aan grondwerk uitgegeven terwijl de
grondaankoop ongeveer l!4 ton had ge
vorderd.

Nu zal, zooals de heer Van Voorst Va
der mij mededeelde, behoudens onver
wachte vertraging, de weg tusschen Sloter
dijk en Halfweg in den zomer van het vol
gend jaar geheel gereed zijn. Dan rest nog
slechts de beplanting met boomen.

Dit jaar is aanbesteed een kort gedeelte
asfalteering beoosten den Osdorperweg, ter
wijl van daar tot nabij den molen aan den
Osdorperpolder een totale lengte van
nagenoeg 4 K.M. dc rijweg gedeeltelijk
met keibestrating tot op de breedte van 8.40
M. zal worden gebracht. De bedoeling is,
na te gaan of de asfalteering bruikbaar is
op dezen, zooals gezegd, nog aan verzak
king onderhevigen grond. Door op het an
dere weggedeelte voor zoover niet reeds
kieen aanwezig zijn een klinkerbestrating te
leggen, zal, als dit goedkoopste wegdek ver
sleten :s, wel het resultaat van de asialt-
proef zijn vast te stellen.

De volgende maand zal bovendien wor
den begonnen met de aanplemping van eer
gedeelte van dc trekvaarten aan de west
zijde van Halfweg.

Intusschen is ook het werk begonnen voc:
de verbreeding Van het weggedeelte Hal -
wegHaarlem. De verbreeding van de
Zwetbrug zal binnenkort worden aanbe
steed; die van de Liedebrug wacht op de
goedkeuring van het Departement van Oor
log, daar deze brug in den verboden kring
van de vestingwerken ligt. Na voltooiing
van de thans op dit wegvak in uitvoering
zijnde grondwerken komt het volgend jaar
het rijwielpad HalfwegHaarlem aan de
beurt. En als dan geen onvoorziene moei
lijkheden opduiken, zal in 1928 ook de ge
heele weg tusschen Halfweg en Haarlem
gereed zijn.

Daarna komt dan'nog het gedeelte, dat
door Halfweg loopt, en dat in 1929 gereed
kan zijn. Binnen: enkele maanden zal de
commissie, die de waarde van het gebouw
der R.-K. kerk zal moeten taxeeren, ge
vormd kunnen zijn. Het vast te stellen be
drag, dat dan door het Rijk te betalen zal
zijn, kan dienen voor den bouw van een
nieuwe kerk, die binnen drie jaar gereed
moet zijn, daar na afloop van dien tijd
de oude kerk zal worden gesloopt.

Dit is in het kort de gang van zaken bij
de verbreeding en vernieuwing van den
straatweg tusschen Sloterdijk en Haarlem.
Dat het werk bij den langen duur der ont
eigeningsprocessen in 1924 is de laatste
uitspraak gevallen en de beschikbaar
stelling van een jaarlijksch bedrag van niet
meer dan 5 ton sneller had kunnen; worden
uitgevoerd, is niet aan te nemen. En dat de
gesteldheid van den bodem bij het critisee-
ren der uitvoering niet uit het oog mag wor
den verloren zooals in het artikel in „De
Auto" geschiedde blijkt voldoende uit de
groote moeilijkheden, die men bij dit. werk
heeft ondervonden?