GEMENGD NIEUWS.
DE CANISIUSFEESTEN TE NIJMEGEN.
Haagsche kooplieden
zonder geld.
Te dicht bij het gasstel
gekomen.
Een sluwe oplichter.
Op het kantje af.
Vrouw door een koe
aangevallen.
Een oude truc.
Een stad in 't donker gezet
door een muis.
De ontvoering van het meisje
te Montclair.
Een zeldzaam familiedrama.
Geheimzinnige wingerd groei.
Treinvertraging,
Eers verrassing.
Doodelijk ongeval op de
staatsmijn „Wilhelmina".
Een veroordeelde overleden.
Op de fiets naar Rome,
Insluiping in de Valeriusstraat,
VOOR f 1000 GESTOLEN.
De Zeeuwsche van het nieuwe
bankbiljet.
Geen misdaad.
Ongeluk met doodelijken
afloop.
Ernstige val.
Vijftien Cavalerie-paarden
op hol.
RECHTSZAKEN.
KERK EN SCHOOL.
LANDS. EN VISSCHERIJ
MARK TNIEUWS.
VISSCHERIJ.
Slotvergadering in grooten stijl.
In het concertgebouw ,,De Vereeniging"
werd W°ens<Iagavond een groote vergade
ring gehouden ter sluiting van de Canisius-
fcesten. De zaal was tot den laatsten zetel
bezet. Op het amphitheater zaten verschil
lende geestelijken en wereldlijke autoritei
ten, onder wie kardinaal von Faulhaber,
aartsbisschop vah München, Mgr. Schioppa,
de Fausejïjke Internuntius en Mgr. Callier,
Bisschop van Haarlem, als vertegenwoordi
ger van het Ned. Episcopaat.
Nadat een koor onder leiding van 'den
heer Theo Wanders het Canisius-feestiied
van Mgr. an Schalk had uitgevoerd heette
Prof. Dr. De Lange Wendels
♦oorzitter van het Centraal Comité, alle
aanwezigen hartelijk welkom, in het bij
zonder kardinaal von Faulhauber, aartsbis
schop van München, dien hij in de Duitsche
taal dankte, dat hij naar Nijmegen gekomen
was, om door zijn persoonlijkheid luister
bij te zetten aan de feestviering. Het won
der, aldus spr., dat Petrus Canisius is ge
weest, is in zijn volle kracht in uw vader
land, in Beieren. Wij danken u, dat u als
vertegenwoordiger van het katholieke Bei
eren, ons hebt gebracht de vredesgedachte,
welke de groote Canisius heeft gehad, en
het getuigenis omtrent den heilige, dien de
Nijmegenaars zelf nog niet kennen.
Zich daarna in het Fransch richtende tot
Mgr. Schioppa, den Internuntius bij ons
Hof, dankte spr. dezen voor de bijzondere
eer, welke hij het katholieke Nijmegen had
aangedaan voor zijn tegenwoordigheid in
deze stad. Spr. verzocht den Internuntius
bij den Paus de tolk te willen zijn van de
gevoelens van vreugde over de Heiligver
klaring van Canisius en van trouw en liefde
van het Nederlandsche Katholieke volk.
Ten slotte dankte spr. Mgr. Callier, den
vertegenwoordiger van het Ned. Episcopaat
dat in dezen opnieuw heeft getoond, hoe
het met zijn volk medeleeft.
Het woord was daarna aan
Pater Borromeus de Greeve,
tot net uitspreken van de feestrede. Spr.
zeide zeker te zijn, dat Roomsch Nijmegen
en Roomsch Nederland vanavond was te
zamen gekomen, om in Roomsche blijdschap
aan het slot der schitterend geslaagde fees
ten te kunnen getuigen, dat'het begrepen
heeft de ontzagwekkende eer, hun geschon
ken door de heiligverklaring en de verhef
fing tot kerkleeraar van den stad- en land
genoot Petrus Canisius. In beeldrijke taal
schetste spr. de eerbiedwaardige werk
kracht van den tweeden Apostel van
Duitschland. Zooals deze is geweest is er
na zijn dood niet één katholiek opgestaan:
zijn arbeid ging uit tot het heroïsche van
een Paulus-arbeid. Van Duitsche zijde is
wel betwist, dat Canisius Nederlander was,
maar ook door het Pauselijk decreet is
vastgelegd, dat hii Nederlander is van ge
boorte.Hier heeft hij zijn eerste veertien ja
ren geleefd en.... Nijmegen ligt in Neder
land. En als hij Nederlander is, dan is hij
onze roem, onze glorie. Hij ij de grootste
Nederlander, die sinds eeuwen heeft ge
leefd. Voor Roomsch Nederland moet hij
zijn een voorbeeld in arbeid en geloof. Onze
idealen zijn dezelfde als die hem bezielden,
ons werk is hetzelfde, zijn strijd moet de
onze zijn. Spr. riep in dit verband ziin hoor
ders op tot de eenheid in het geloof. De
hereeniging van Oost en West. Het terug
brengen van het Protestantisme naar Rome,
daarvoor heeft Canisius gestreden en dat is
ook heden de koningsdroom van onzen
herder. Op voor de eenheid, maar ook voor
de reinheid van het katholieke geloofsle
ven, voor de reinheid van de Roomsche
moraal, die met de leer in overeenstemming
moet zijn.. Met een schitterende peroratie
besloot spr. zijn langdurig toegejuichte re
de.
Nadat het slotkoor was gezongen uit de
Canisius-muziek van Theo Wanders, was 't
woord aan
Z.Em. Kardinaal von Faulhaber,
Aartsbisschop van München, die zeide, een
groet te willen brengen uit Beieren, waar
Canisius in de volle kracht yan zijn leven
gearbeid heeft. Wij hebben, aldus spr., eer
bied voor de moederstad van Canisius waar
zijn wieg stond, maar in München staat nog
de kansel, van welken hij zoo dikwijls heelt
gepreekt en heden bestaat nog in München
de mannencongregatie welke Petrus Canisius
gesticht heeft
De Kardinaal herrinnerde daarna met
groot.e dankbaarheid aan wat Nederland en
de katholieken hier te lande in de bange
oorlogsjaren hebben gedaan voor de hon
gerende Duitsche kinderen. Daarmede heeft
men toen zeer zeker gehandeld in den geest
van Canisius.
Een groet wilde spr. brengen aan de
jonge R.K. Universiteit van Nijmegen. 24
millioen Duitsche katholieken hebben nog
niet tot stand gebracht wat 2 K millioen
Nederlandsche katholieken in dit opzicht
hebben gewrocht.
Hollandia docet! Wat de katholieken van
Nederland hebben bereikt is een voorbeeld
voor de geheele wereld. Daarom wilde spr.
als Duitsche bisschop alle aanwezigen ge-
lukwenschen en hen danken, dat hij de on
vergetelijke Canisius-feesten heeft mogen
meevieren. Nijmegen heeft het eerste Ca-
nisius-feest in grooten stijl gevierd en de
steden die het willen volgen, hebben daar
van veel kunnen leeren. Overal waar de
Canisius-feesten worden gevierd, weer
klinkt de oproep, waarvan pater Borromeus
de Greeve gesproken heeft. Nu spr. dezer
dagen hier in de kerken is geweest, weet
hij, waarvandaan de kracht der Holland-
sche katholieken komt. Waar de mannen
zóó bidden, daar ligt katholieke kracht in
een volk. Spr. groet, tot slot, de katholie
ke mannen van Holland, de dragers der ka
tholieke beweging.
De rede van den kardinaal werd storm
achtig toegejuicht.
Vervolgens deed de Rector Magnificus
voorlezing van het volgend telegram, dat
aan Z. H. den Paus werd verzonden:
Telegram aan Z. K. den Paus.
De Katholieke inwoners van Canisius'
geboortestad, na gedurende vier onverge
telijke dagen de feesten van den heiligen
kerkleeraar te hebben gevierd, onder
toevloed van talrijke pelgrims uit Neder
land, in tegenwoordigheid van de Kardi
nalen Mercier en v. Faulhaber, den Apos-
tolischen Internuntius, het Nederlandsche
Episcopaat, hooge a'utoriteiten en de R.
R. Universiteit, na een plechtige hulde
van 5000 kinderen, de laatste maal ver
gaderd, bieden Uwe Heiligheid diep ge
voelde dank voor dubbele glorie aan on
zen stadgenoot verleend, voor de groot-
sche Vaderlijke gift aan onze Universiteit
en leggen in Uw Vaderhand de verzeke
ring van onwankelbare trouw aan het
geloof van Canisius en vragen Uw Apos-
tolischen Zegen.
Na de voorlezing van dit telegram, met
welks inhoud allen luide hun instemming
betuigden, verhieven de prelaten zich van
hun zetels om te zaflien hun zegen aan de
vergadering te geven. Het was een ont
roerend oogenblik toen allen neerknielden
en de hoofden bogen, waarover Z.Em, ze
genend de handen uitstrekte.
Het ,,Aan U, o Koning der Eeuwen" werd
gezongen, de prelaten vertrokken, de zaal
stroomde leeg en de schoone dagen, waar
mede Nijmegen den H. Canisius heèft ge
vierd, waren voorbij.
De vorige week arriveerden te Venlo twee
Haagsche kooplieden, Hagenaars, die in een
hotel aan de Parade, logeerden. Toen de af
rekening kwam waren zij niet in bezit van
het noodige geld. Wel hadden zij een certi
ficaat van 1000 dollar in pref. aandeelen en
dividend-bons van de Wabash-Spoorweg-
Mij. Deze werden op een bank ter verzilve
ring aangeboden maar aangezien ze waar
deloos zijn werd er geen geld op gegeven.
De beide Hagenaars wisten daarna den ho
telhouder te bewegen hun f 17 te leenen, om
aan het station een pakje dat onder rem
bours zou zijn aangekomen te kunnen afha
len. Met de hotelrekening van f 18 zou het
bedrag worden terugbetaald zoodra hun
coupons aan de bank zouden verzilverd zijn.
Het tweetal vertrok evenwel per vacantie-
kaart naar R'dam, later naar Den Haag en
liet den hotelhouder op zijn geld wacht?
fDe oplichters werden kort daarna door e
echerche aangehouden en zijn Zaterdag
"aar Venlo overgebracht. Na verhoor wer
en zij ter beschikking van de Justitie ge
steld en Maandag naar de gevangenis te
Roermond gebracht. Het zijn goede beken
den van de politie.
Een 46-jarige vrouw verbrand.
Dinsdagavond kwam de 46-jarige juffrouw
C. A. de W. in haar woning op de 2e ver
dieping van pand 21 aan de Boezemdwars
straat te Rotterdam, zonder dat zij het
merkte, (de vrouw was slecht van gezicht)
te dicht bij het gasstel. Haar kleeren vatten
vlam en in minder dan geen tijd stond de
vrouw in lichte laaie.
Zij was alleen thuis, terwijl op de le ver
dieping niemand aanwezig was. Even te
voren echter was een buurvrouw die ge
bruik maakte van den zolder van mej. de W.,
naar den zolder gegaan, om goed te drogen.
Deze werd opgeschrikt door gegil, om hulp. I
Beneden gekomen zag ze de vrouw, die in
brand stond. Ze holde onmiddellijk naar
haar eigen huis en riep haar man te hulp.
Toen deze bovenkwam, wilde hij dekens
van het ledikant halen, om daarmede de
vlammen te dooven. De slaapkamer was
echter op slot en hij kon haar niet openen.
Daarna trachtte de man met het vloerkleed
de vrouw te bedekken, maar ook dit mis
lukte, daar het kleed voor een gedeelte vast
zat. Intusschen waren andere buren te hulpj
geschoten, die den Geneeskundigen Dienst
en de brandweer waarschuwden. De bran
dende vrouw was intusschen bewusteloos
in elkaar gezakt en toen het eindelijk ge
lukte, de vlammen te dooven, bleek zij
overleden. Zij was zeer ernstig over het ge
heele lichaam verbrand.
Het brandje, dat in de keuken was ont
staan, kon spoedig door de brandweer
fvorden gebluscht.
Te Rome is een oplichter in hechtenis
genomen, die zich uitgaf voor den bisschop
van Warschau. Het bleek echter een vroe
gere kok, Barnowski genaalnd te zijn, die
door de politie van bijna geheel Europa
wordt gezocht. In Frankrijk, Italië. Duitsch
land en Oostenrijk heeft hij talrijke veroor-
deelingen tot tuchthuis tot zijn laste.
Woensdagmiddag keerde de boeren
knecht B., die geregeld melk naar Amster
dam rijdt, huiswaarts, toen even voor Mui
den het paard plotseling op hol sloeg. Door
den schok, sloeg B. van den bok, doch hij
bleef, met het hoofd omlaag, aan de rem
hangen.
De tolgaarder Kandeler zag van de Vecht-
brug af het ongeluk gebeuren. Oogenblik-
kelijk stapte hij op een daar staanden auto
en reed 't paard tegemoet. Op de brug bij
de Amsterdamsche poort wist hij het dier
tot staan te brengen. B. werd uit zijn be
narde positie verlost. Hij was juist bijtijds
gered Een oogenblik later zou hij bekneld
zijn geraakt tusschen de brugleuning en
den wagen.
Te Heerde (Geld.) wilde de wed. J. v. d.
Beid een bezoek brengen bij een harer bu
ren en nam den weg als gewoonlijk door een
weide, waarin eenige koeien graasden. On
verhoeds werd zij door een dezer koeien aan
gevallen en omver geworpen. Haar buur
vrouw Wensink zag dit kwam haar direct
ontzetten. De koe had haar evenwel al zoo
toegetakeld, dat onmiddellijk geneeskun
dige hulp moest worden ingeroepen. Per
auto werd de vrouw naar haar woning ver
voerd.
Woensdagmiddag, vertelt de „Msb.", liep
in een café aari de Gedempte Slaak te Rot
terdam, een 26-jarige Zigeunerin binnen en
bestelde een kop koffie. Aan den zoon van
den caféhouder W. I. W., vroeg zij daarop
of hij voor haar een bankbiljet zou kunnen
wisselen van f 10 het liefst zou zij daar
voor gehad hebben 2 zilverbons van f 2.50
en 5 guldens met de beeltenis van Koning
Willem III De zoon ging daarom een zak
met geld halen en ging op het buffet naar de
verlangde muntstukken zoeken. Onder het
zoeken vroeg de zigeunerin twee maal om een
glaasje water en maakte telkens van de ge
legenheid dat de jongen weg was, gebruik
om eenige guldens weg te nemen. Toen ze
haar kopje koffie op had, verdween ze, doch
bij het natellen van het geld viel 't den zoon
van den caféhouder op, dat er vier guldens aan
ontbraken. Hij liep de straat op en waar
schuwde een agent van politie, die de vrouw
aanhield en voor een verder verhoor naar het
bureau aan de Meermanstraat medenam.
Te Fulham (Engeland) werd dezer dagen
de electriciteitsvoorziening plotseling ver
stoord door de onvoorzichtigheid van een-
muis. Het diertje maakte een nachtelijke
wandeling door de electrische centrale al
daar, waarbij zijn weg voerde over een
schakelbord.
Daarbij kwam het dier in aanraking met
de niet-geïsoleerde uiteinden van twee
stroomdraden veroorzaakte aldus kortslui
ting en zette de geheele stad in het donker.
Den heelen nacht zochten werklieden
naar de oorzaak der storing tot ze eindelijk
den volgenden dag de geëlectrocuteerde
muis en daarmede de oplossing van het
raadsel vonden.
Het lijk van het 6-iarig meisje dat, zooals
we meldden, te Montclair (New-Jersey)
ontvoerd werd, is thans gevonden in een
bosch in de nabijheid der stad.
Het is intusschen gebleken, dat geen ne-
ger de ontvoerder is doch de 20-jarige Har-
risoen Noel, de zoon van een welgesteld ju
rist, Hij leidde de personen, die naar het
meisje zochten, zelf naar de plek, waar het
lijk gevonden werd en bekende, het ont
voerd en doodgestoken te hebben.
Ook is 'vastgesteld dat de vermoorde ne
ger de chauffeur Raymond Pierce is, wiens
auto gestolen werd om de ontvoering te
kunnen volbrengen.
De moordeaar zegt in een vlaag van ver
standsverbijstering gehandeld te hebben.
Zes maanden geleden was hij uit een krank
zinnigengesticht ontsnapt.
Het lijk van het meisje vertoonde nagel-
wonden ter hoogte van één der slapen.
De 75-jarige weduwe N., die in het ge
hucht Oud-Hoesselt in België met vier kin
deren, twee zonen en twee dochters woont,
voedde daarbij nog op het zoontje van een
derde dochter gehuwd met B. te Looz. Dit
kind is nu 13 jaar oud en de grootmoeder
was zoo aan het knaapje gehecht, dat zij het
niet meer wilde afstaan. Zijn ouders wilden
hun kind terug hebben, doch niet alleen
de grootmoeder, maar ook de tantes en ooms
verzetten er zich zoo hardnekkig tegen, dat
men procedeerde.
Het vonnis luidde dat de grootmoeder het
kind aan zijn ouders moest afstaan. Maar
het gezin stoorde zich niet aan het vonnis
en weigerde der, knaap 'af te staan.
Een nieuwe klacht werd door B. inge
diend en twee agenten der rechterlijke bri
gade van Tongeren, vergezeld van twee
gendarmen, begaven zich naar het huis van
de grootmoeder om het knaapje te gaan ha
len.
De familie was vast besloten geweld aan
te wenden om de kleine te behouden. Nau
welijks waren de agenten binnen of zij wer
den door alle vijf leden der familie, die met
gereedschappen waren gewapend, gegrepen,
en zoo geslagen dat zij de hulp der gendar
men moesten inroepen. Deze kwamen toe
gesneld, doch nu ontstond een algemeene
en verwoede vechtpartij. Een gendarme trok
zijn revolver, doch werd vastgegrepen door
een der zonen, die hem wilde ontwapenen.
In de worsteling ging een schot af. De 33-
jarige dochter werd door een kogel inden,
buik getroffen en bleef schier op slag dood.
Het gevecht duurde verwoed voort, en de
agenten en de gendarmen gingen het onder
spit delven. Om verdere ongelukken te ver
mijden verlieten zij het huis. De grootmoe
der brak in het gevecht een arm en bekwam
kneuzingen over gansch het lichaam,.
Het parket met den procureur des ko-
nings aan bet hoofd en vergezeld door tal
rijke gendarmen, kwam terug naar het huis.
Dezen keer bleef de overhand aan de open
bare macht. Al de leden van het gezin N.,
behalve de grootmoeder, zijn aangehouden.
Achter een huis op de Prinsengracht te
Amsterdam bevindt zich een wingerd, die
de eigenaardigheid had te groeien, hoewel
de wortels afgehakt waren, en boven den
grond bengelden.
De plant had geen verbinding meer met
de aarde en toch wilde zij niet doodgaan.
Dezer dagen is het raadsel opgelost. Een
loodgieter moest de waterspoeling van een
W.C. nakijken, omdat deze verstopt was.
De 11 c.M. dikke looden buis werd openge
maakt en de loodgieter bemerkte daar tot
zijn verbazing geen boender, maar de wor
tels van den wingerd. Bij onderzoek bleek,
dat een der wortels van den wingerd door
een spleet in den muur was gedrongen en
daarna door een opening in den buis. Daar
was de wortel grooter en dikker geworden
zoodat hij zich uitstrekte over een lengte
van vijftig duim. De loodgieter had nog
nooit iets dergelijks in zijn loopbaan gezien,
en het eigenaardige geval zal in het vakblad
beschreven worden.
Ue D-trein van 9.53 van Rotterdam D.P.
heeft Woensdagavond 20 minuten vertra
ging gehad. Eerst brak te Rotterdam de
koppelstang van het laatste rijtuig en moest
gerepareerd worden eer de trein kon ver
trekken. En midden op de brug bij Dor
drecht brak deze verbinding opnieuw en
teen is het laatste rijtuig maar. afgehaakt op
de brug achtergelaten.
F.en der inwoners van Borculo, die va,n
het Kleedingcomité een broek ontving, vond
daarin een bankbiljet van, 10, waarvoor
den bewusten of onbewusten gever dank
toekomt. De ontvanger was de timmerman
G., wiens zoontje helaas bij dc ramp om
kwam,
Op de staatsmijn „Wilhelmina" te Heer
len heeft Woensdagmorgen een doodelijk
ongeval plaats gehad. De ongeveer 30-ja-
rige hulpbouwer H. van der Ryt viel in een
opbraak. Hij was onmiddellijk dood. De
man was woonachtig te Heerlen en gehuwd,
doch had geen kinderen.
De heer J. G J., directeur der Maas-
en Waalsche Bank te Nijmegen, gedetineerd
in het Huis van Bewaring te Arnhem, die
op 23 Juli 1.1. door de Arnhemsche recht
bank wegens valschheid in geschrifte met
gebruikmaking daarvan was veroordeeld
tot één jaar gevangenisstraf met aftrek der
preventieve hechtenis, is Dinsdagavond half
zeven in het St. Elisabethsgasthuis aldaar,
waar hij tien dagen geleden .was opgenomen
voor het ondergaan van een operatie, in
den ouderdom van 57 jaar overleden.
een ander kwam op den Leusderweg te val
len.
De heeren Tersmette en Van d. Akker,
R.K. onderwijzers te Delft, die per rijwiel
een pelgrimstocht naar Rome hebben ge
maakt, zijn heden, na een reis van 71 dagen,
te dezer stede teruggekeerd
Het is nu gebleken, dat ongeveer drie we
ken geleden een insluiper zich toegang heeft
verschaft tot een benedenhuis in de Vale-
riusstraat te Amsterdam. Er zijn een aantal
gouden sieraden, welke een waarde vertegen
woordigen van ongeveer f 1000, gestolen.
Van braak werd niets bespeurd, zoodat .men
hier naar alle waarschijnlijkheid met een in
sluiper te doen heeft. De bewoners waren
uitstedig.
Naar men aan het „Vad." meldt, heeft de
dienstbode van den agent der Nederlandsche
Bank te Middelburg gediend als model voor
het portret op het nieuwe bankbiljet van f 10.
Donderdag heeft dr. Hulst, uit Leiden,
sectieonderzoek gedaan op het lijk van C. v.
Ostayen te Roosendaal, hetwelk aldaar in de
putten van de oude waterleiding werd ge
vonden. Hieruit blijkt, dat hoogstwaarschijn
lijk geen misdaad in het spel is gev/eest.
Te Middelstum (Gron.) is net 5-jarig doch
tertje van den heer P. Berghuis van een in
beweging zijnde kar afgesprongen en daar
Onder een der raderen geraakt. Met gebro
ken dijbeen en inwendige kneuzingen werd
het meisje opgenomen. Het is in het zieken
huis te Groningen aan de gevolgen overle
den.
De timmerman G. J. ter B, werkzaam
aan den aanbouw van dc nieuwe spinnerij
dèr firma H. ten Cate Hzn. Co., te Almelo,
had gisteren het ongeluk van een hoogen
steiger te vallen. Hevig verwond en met ge
broken polsen werd hij opgenomen en naar
het algemeen ziekenhuis vervoerd.
Donderdagmorgen sloeg een vijftiental on
gezadelde cavaleriepaarden op de Leusder-
heide bij Amersfoort, op hol. Zij sloegen
uit eigen beweging den weg naar de slad in,
en bereikten na een omweg de kazerne,
zonder ongelukken te veroorzaken. Een der
paarden werd gegrepen op V-1 lulianaplein;
DE ZAAK VAN DE UTILE-QBLIGATIES
VOOR DEN KANTONRECHTER.
Woensdag heeft voor den kantonrechter
te Utrecht terecht gestaan een ingezetene
,van deze stad, beklaagd van overtreding
der Loterij-wet. Tegen hem was een buiten
gewoon lange dagvaarding uitgebracht, die
evenwel ter zitting niet werd voorgelezen.
Het bleek echter, dat gedaagde in het tijd
vak liggende tusschen October 1924 en Fe
bruari 1925, in zijn functie van hoofdagent
der N.V. Utile" had in voorraad gehad en
gedistribueerd loten of obligaties van een
3 pCt. premie-obligatie-ieening, zonder
daarvoor de bij de wet vereischte vergun
ning te hebben.
Beklaagde, een grijsaard van bijna 70 jaar,
werd allereerst door den kantonrechter on
dervraagd.
„Idadt U stukken van Utilé in huis?"
„De stukken die bij mij in beslag zijn ge
nomen, waren niet van mij, maar van de
Vennootschap."
„U heeft verklaard die stukken voor
„Utilé" te hebben uitgegeven?"
„Ja.
„Heeft U verschillende stukken aan de
agenten verkocht?"
„Ik kreeg ze van de Maatschappij, en dis
tribueerde ze dan over de agenten."
Als getuige werd gehoord een sigaren
winkelier te Utrecht, die verklaarde de
stukken van beklaagde in consignatie te
hebben gekregen, om ze aan het publiek te
verkoopen.
Kantonrechter tot beklaagde: „U heeft
voor deze loterij geen vergunning ge
vraagd?"
Beklaagde: „De directie deelde ons altijd
mede, dat voor de 3 pCt. premie-obligaties
geen vergunning noodig was."
Kantonrechter: „Heeft U tegenwoordig
nog iets met de Maatschappij te maken?"
Beklaagde: „Goddank niet."
Kantonrechter: „Wie is op het oogenblik
de directeur van „Utilé"?"
Beklaagde: „Daar weet ik niets van. Na
de eerste in beslag-neming der stukken heb
ik de Maatschappij gewaarschuwd, om er
niet mee door te gaan, en direct mijn rela
tie met de Maatschappij verbroken. Ze zijn
evenwel doorgegaan, en toen is de zaak
voor de tweede maal in beslag genomen."
De ambtenaar: „U wist toch, dat de
Kooge Raad den directeur der Maatschap
pij voor een dergelijke overtreding in hoog
ste instantie heeft veroordeeld?"
Beklaagde: „Ja."
Ambtenaar: „En desondanks is U door
gegaan?"
Beklaagde: „We waren toen al aan den
gang. We wisten het wei, maar de vonnis
sen zijn zoo verschillend. In de eene stad
werden onze menschen veroordeeld, en in
de andere weer niet."
Het O. M. nam daarna zijn requisitoir.
Spreker wees erop, dat de Hooge Raad in
uiteindelijke instantie in een dergelijke zaak
den beklaagde heeft veroordeeld, waardoor
is komen vast te staan, dat het hier een
verboden loterij betreft. Spreker achtte
dezen beklaagde hier voor Utrecht aanspra
kelijk, en eischte een boete van 500, subs.
25 dagert, met vernietiging van de in beslag
genomen stukken.
Mr. Sleburgh verdedigde den gedaagde.
Pleiter betoogde, dat, ondanks de lengte
van de dagvaarding, er te weinig in staat.
Zóó weinig, dat hij zich ten sterkste moest
verzetten tegen een veroordeeling op grond
daarvan. Op 8 October 1923 heeft de Hooge
Raad een arrest gewezen, dat van het
openlijk bevorderen van deelneming aan een
loterij en daarom gaat het hier: het be
vorderen van deelneming alleen dan
sprake ka.n zijn, als vast staat; althans in
de dagvaarding is gezegd, dat er een loterij
aangelegd is. De rechtbank, waarvoor die
zaak aanvankelijk had gediend, sprak den
beklaagde vrij, omdat uit de dagvaarding
niet bleek, dat er een loterij was aangelegd,
en de Hooge Raad bekrachtigde dat vonnis.
De onderhavige dagvaarding nu had 10 maal
zoo kort kunnen zijn; er li^d alleen in kun
nen staan, dat beklaagde openlijk bevorder
de de deelneming aan, of loten in voorraad
had van een loterij, uitgaande van een Maat
schappij. die deze loterij heeft aangelegd,
terwijl daarvoor geen toestemming was ge
geven, Als de dagvaarding zóó was inge
kleed, dus als er in was opgenomen dat
gene, wat de Hooge Raad noodzakelijk acht:
dat er ss een strafbare loterij, dan kon het
ten laste gelegde strafbaar zijn Zonder dat
is de ten laste legging niet strafbaar. Nu
staat in deze dagvaarding niet, dat „Utilé"
is de uitschrijfster van de loterij, waarvoor
geen vergunning is verleend. Zij geeft alleen
den tekst van de lootjes, die eigenlijk in den
grond van de zaak kwitanties zijn, en ver
wijst dan verder naar een prospectus, dat bij
de lootjes hoort. Er doen zich dan twee
vragen voor: houdt de dagvaarding een straf
baar feit in, of houdt zij heelemaal geen
feit in? Naar pleiters oordeel houdt zij wel
degelijk een feit in, tenminste als men niet
kijkt naar de verwijzing naar het prospec
tus. Maar dat feit is niet strafbaar: het feit
is dan, dat beklaagde papiertjes, quitanties.
in vooraan neett gehad. Maar dat is niet
strafbaar. En kijkt men alleen naar de ver
wijzing, dan moet de dagvaarding nietig
worden verklaard, omdat een dergelijke ver
wijzing volgens het betrekkelijke artikel van
het Weiboek van Strafvordering niet ge
oorloofd is. Pleiter kwam alzoo tot de con
clusie, dat, wat het eerste deel der ter.
laste legging betreft, beklaagde behoort te
worden ontslagen van rechtsvervolging, en
dat het tweede deel der dagvaarding zai
moeten worden nietig verklaard.
Vervolgens stonden nog terecht eenige
agenten van „Utilé", wegens hetzelfde
feit. Tegen hen werd een boete van 50,
subs. 25 dagen geëischt, met vernietiging
der in beslag genomen stukken. Eén van
hen werd wederom verdedigd door mr. Sie-
burgh, die in hoofdzaak verwees naar zijn
vorige pleidooi. Hij wees er nog op, dat z. i.
de kantonrechter niet de vernietiging van
de in beslag genomen stukken kan bevelen,
daar die niet het eigendom zijn van de be
klaagden, doch van de Maatschappij. Pleiter
verwonderde zich er voorts nog over, dat
tegen den eersten beklaagde 500 is ge-
eischt, en tegen de anderen maar 50,
De laatste beklaagde, verdedigd door mr.
de Wyckerslooth de Weerdesteyn, die even
eens de uitgebrachte dagvaarding critiseer-
de op grond van het feit, dat hij er ver
schillende essentialia in miste.
De kantonrechter bepaalde in al deze
zaken de uitspraak op heden over 14 dagen.
AANSLAG OP DE SURINAAMSCHE
MISSIE VERIJDELD.
De missie in Suriname wandelt niet op
rozen.
Op hare scholen gadn ongeveer evenveel
kinderen als op de openbare, maar van finan-
cieele gelijkstelling is nog steeds geen sprake.
Wel staat de „bekostiging op den voet van
gelijkheid" in 't regeeringsreglement, maar
voor de doorvoering ontbreken de middelen.
En zoo is er nog maar alleen gelijkstelling
ten aanzien van de salarissen. Voor gebouwen
onderhoud, leermiddelen enz. enz. is de
Missie nog altijd vrijwel geheel aangewezen
op haar schamele inkomsten en op de school
gelden, die zij, naar Minister de Graaff uit
drukkelijk verklaarde, kan behouden, zoo
lang de gelijkstelling tusschen openbaar en
bijzonder onderwijs niet geheel is doorge
voerd. Het Openbaar onderwijs had volgens
de BegroGting 1924 voor 5168 kinderen 35
scholen en kostte f 388.655 of gemiddeld
per kind f 75.20 het Bijzonder Onderwijs
der beide groote Zendingen, de R.K. Missie
en de Moravische Broedergemeente had
volgens dezelfde begrooting voor 8808 kin
deren 53 scholen en kostte f 379.775 of ge
middeld per kind f 43.11.
Al is deze toestand al treurig genoeg, toch
bestond Gouverneur van Heemstra het, on
der voorwendsel van bezuiniging, een ont-
werp-verordening in te dienen, dat de vruch
ten van jarenlangen missiearbeid voor een
groot deel dreigde te vernietigen.
Niet alleen verzwaarde het ontwerp de
stichtingsvoorwaarden voor een bijzondere
school in hooge mate, maar zelfs eischte het
op straffe van subsidieverlies voor
altijd, voor de stichting eener bijzondere
school de autorisatie van het Koloniaal Be
stuur. Dat was een aanslag op de vrijheid van
het. bijzonder onderwijs, zooals noch het
Moederland noch de Koloniën sinds tien
tallen van jaren hadden gekend.
Ook op de schoolgelden had het ontwerp
het gemunt. Die moesten hooger opgevoerd
v/orden tot boven het bereik der meeren-
deels arme ouders, die hun kinderen naar de
Missiescholen zenden. Daardoor zouden
velen gedwongen zijn geworden, hun kinde
ren van die scholen af te nemen. En de helft
der verhoogde schoolgelden moesten vervol
gens in strijd met de stellige verzekering van
Minister de Graaff, in 's Lands kas gestort
worden.
Nog andere draconische bepalingen van
het ontwerp, die al evenminnoemenswaar
dige bezuiniging brachten, laten we nu maar
rusten, 't Is reeds duidelijk genoeg, dat de
volijverige Missionarissen, Mgr. Van Roos
malen en zijne medehelpers, zich met de
grootste bezorgdheid afvroegen, waar het
heen moest, als dit ontwerp werd aangeno
men. Gelukkig hebben de Koloniale Staten
het thans verworpen.
Nu bestaat weliswaar nog de mogelijk
heid, dat een Koninklijk Besluit de verwor
pen verordening toch nog vaststelt. Maar
dat zal de Missie van een Rechtsche Regee
ring wel niet behoeven te vreezen.
zoo gaarne het lief en leed, dat men samen
heeft doorleeft. Zoovele mannen uit de R. K.
boerenbeweging stonden in moeilijke tijden
schouder aan schouder met de leiders van
den Mij, Ned. Zuivelbond, meer dan een van
onze voormannen was tegelijkertijd uw aan
voerder. Onderlinge waardeering, die zóó
zich ontwikkelde, blijft bestaan door alle jaren
heen.
Ik dank hier aan mannen als Bolsius en
Truijen, om mij te bepalen tot dit tweetal
dat opging tot een beter leven en ik herinnet
mij gaarne ook, en roep niet minder gaarne
wakker in uw herinnering, het glorierijkste
tijdperk uit de 25-jarige geschiedenis van
den Alg. Ned. Zuivelbond, toen gij mijnheer
de voorzitter, dr. Posthuma, met Pater van
den Eisen, bijgestaan door vele onderaan
voerders en sterk door de trouw onzer boeren,
uw leger ter overwinning voer tot in den
boteroorlog.
Binnen de grenzen van Noordbrabant,
waar de Boerenbond toen, in 1904, reeds
duizenden leden telde, lag het slagveld van
den strijd, die over het lot onzer zuivelnijver-
heid zou beslissen en door heel Nederland
met spannende belangstelling werd gevolgd.
Met wat een dankbaarheid, wat een geestdrift
worden zij weldra toegejuicht door heel onzen
landbouw, die twee overwinnaars van het
Noordbrabantsche slagveld van den Eisen,
de boeren-generaal en Posthuma, de boter-
generaal.
De Alg. Ned. Zuivelbond kon er toen ge
rust mede voortgaan zijn naam bij verkorting
aan te duiden met die letters F. N. Z., waar
van velen de herkomst nauwelijks kenden,
doch waarvan een ieder weet, dat zij den
Bond moesten aanduiden, waaraan de Neder
landsche zuivelnijverheid zooveel te danken
had.
't Was overiegns niet moeilijk die letters
F. N. Z. een rijken zin te geven. Wijst de F.
niet op Friesland, de N. op Noordbrabant,
de Z. op de zuivel en worden de letters
niet tot een symbool, als wij ons herinneren
hoe de Friesche deskundige door Noord-
brabantschen organisator in het uur van ge
vaar te hulp snelde om de zuivelnijverheid te
redden
F. N. Z., die letters, zij waren ook een aan-
sporing en een wapenkreet. Als gij dr. Post
huma, in die moeilijke dagen, misschien ook
wel eens een oogenblik, een enkel oogenblik
al te zeer de zwaarte voeldet van den gewel
digen strijd, dan vuurdet gij u zelf aan, dan
riep gij uit F. N. Z., Folkert, niet zwich
ten, Fries, niet zwichten. Niet zwichten,
maar vooruit toe F. N. Z., ter fiere Nederland
sche zegepraal
En nu is dat F. N. Z., symbool en aanspo
ring en wapenkreet tevens, op dezen jubel
dag uw feestleuze geworden F. N. Z„ Feest
na Zorgen.
Feest na zorgen Met dit uw feest sluit
gij het mooie tijdperk af van een kwart-eeuw
verdienstelijken arbeid.
De R. K. Ned. Boeren- en Tuindersbond,
hoop, dat God de Alg. Ned. Zuivelbond en
zijn leiders in het komen 25-jarig tijdperk
zal bijstaan gelijk in het voltrokkene en van
heeler harte wenscht hij u toe voor den ar
beid, die wacht Alg. Ned. Zuivelbond,
F. N. Z., Fortuin, nieuwen zegen
ALGEMEENE NEDERLANDSCHE
ZUIVELBOND.
Woensdag heeft onder groote belangstel
ling de algemeene Nederl. Zuivelbond zijn
25-jarig jubileum gevierd.
Bij die gelegenheid voerde Dr. L. Deckers
het woord namens den R. K. Boeren- en
Tuindersbond.
GELUKWENSCHEN VAN DEN R. K.
BOEREN- EN TUINDERSBOND.
Daar de voorzitter van den R. K. Nder-
landsclien Boeren- en Tuindersbond in an
dere hoedanigheid als oud-bestuurslid n.l.
hier aanwezig is, valt mij, aldus spr., het voor
recht te beurt den bond te vertegenwoordi
gen op deze bijeenkomst het zilveren be-
staansfeest van den Alge me enen Nederland-
sciien Zuivelbond gewijd.
Allereerst kwijt ik mij van den plicht de
feestvierende vereeniging, haren bestuur-
deren, haren leden, haren verdienstelijken
secretaris en ambtenaren hartelijk en welge
meend de geiukwenschen aan te bieden van
den R. K. Ned. Bouw- en Tuindersbond.
Voor die geiukwenschen bestaan inderdaad
redenen te over. Het kan immers niet anders,
of de algemeene standsorganisatie der R. K.
boeren- en tuinders van Nederland moet zich
verheugen in ht feit, dat de Alg. Ned. Zuivel
bond nu reeds gedurende een kwart-eeuw
met groote toewijding zijn krachten geeft
aan de behartiging van een zoo uitnemend
vakbelang, als gelegen is in de bevordering
der zuivelbereiding in den meest uitgebrei-
den zin des woords. Het klassieke woord
Mens sana in corpore sano is ook op de boe
renbeweging toepasselijk. Voor het welsla
gen van den arbeid aan de hoogëre belangen,
de standsbelangen onzer landbouwende be
volking, is het noodig, dat deze bevolking
leven kan in een gezond economisch mid
den, anders gezegd voor het welzijn van
den boerenstand is noodig een zekere bloei
van het boerenvak.
De R. K. Boeren- en Tuindersbond is zich
ervan bewust, dat de Algemeene Nederland
sche Zuivelbond tot den bloei van een heel
belangrijk deel van het boerenvak n.l. dat
der zuivelvoortbrenging, deels heeft bijge
dragen en hij is den feestvierenden bond
hiervoor oprecht dankbaar.
Plet zijn echter niet alleen deze zakelijke
overwegingen, die den Ned. R. K. Boeren-
en Tuindersbond van harte doen deelen in
uw feestvreugde.
Oo een dag als dezea herinneren we ons
GOUDA, 10 September 1925. Boter,
groote aanvoer, handel flauw. Weiboter
1.12K
Veemarkt. Melkvee, weinig aanvoer,
handel redelijk, 350 a 425; vette var
kens, red. aanvoer, handel vlug, 45 46 ct.
per half K.G,; magere varkens, groote aan
voer, handel matig, 42 a 44 ct. per half
K.G.; magere biggen, groote aanvoer, han
del matig, 14 a 22 per stuk; zooglam-
meren, goede aanvoer, handel slecht 30
a 35; nuchtere kalveren, weinig aanvoer,
handel matig, 14 a 22.
Eieren, Red. aanvoer, handel flauw, per
100 stuks 8 a 9.
BEEMSTER, 10 Sept. „Afslagvereeniging
Beemster, Purmerend en Omstreken". Aard
appelen 1.201,35 per zak v. 25 k.g.,
slaboonen 0.703.40, snijboonen 3.20
7.35, per 15 k.g.; bloemkool 9.3025.40,
roode kool 4.405.70, per 100; andijvie
3.905.40 per 100 krop, bieten 812
per 1000; wortelen 911, prei 7.20
8.90, per 100 bos; zoete appelen 814 c,.t
Codlin Keswick 1021 ct., Groninger Kroon
812 ct., peren: Beurré de Mirode 25-38
ct„ Duchess Williams 2530 ct., Herzogin
EJsa 3036 ct., Louise Bonne 6377 ct.,
maagdenperen 3640 ct., St. Nicolaasperen
4458 ct., alles per k.g.
HOOFDDORP, 10 Sept. Tarwe, nieuwe
Chevallier 12—13; Wintergerst 11.50—
12.50; Haver 1011; Witte Duiveboonen
16—17; Paardebooncn 1212,50; Groe
ne erwten 11.5016; Schokkers 12—
22; Vale erwten 1222; Karwei 26
27; Bruine mosterd 5054; Geel mosterd
2434; Blauwmaanzaad 4852; Kool
zaad 2527; Kanariezaad 2325.
IJMUIDEN, 8 Sept. In de week van 1 tol
en met 7 September kwamen van de treilvis-
scherij alhier aan den afslag 83 stoomtreilers,
1 Nederlandsche en 1 Deensche mot'orkot-
ter, 23 motor- en 5 zeilkustvaartuigen, die
tezamen 655.245 kg. treilvisch ter waarde van
f 219.115 aanbrachten.
Aan de beugvisscherij namen deze week
geen schepen deel.
Van de drijfnetvisscherij kwamen in de
haven 4 zeil- en 3 stoomloggers, zoomede 5
Britsche stoomdrifters met een aanvoer van
201.255 kg. haring en een besomming van
f 55.073.
De 33 van elders komende consignatiezen
dingen brachten tezamen f 900 op.
De totaalomzet bedroeg deze week f275.088
tegen f 258.903 in de voorafgaande week.
IJMUIDEN, 10 Sept Heden kwamen van
de treilvisscherij hier aan den afslag de
sinomireilrrs IJM 149 Vict i m- s J 29o9;
IJM. 5 Inie met 2143; IJM. 22 Ita, met
2978; IJM. 47 Tubantia mef 2929 en
IJM, 15 Eveline met 8162 aan besom
ming.
IJMUIDEN, 10 Sept. Heden waren aan
de markt de vangsten van 5 stoomtreilers.
De prijzefl waren als volgt: Tarbot 2.30
—1.75, tongen 3.802.90 per kg.; griet
6330, gr. schol 65, md. id. f 60, zet-
schol 64—59, kl. schol 44—25—20—15,
scharren 279 per 50 kg.; vleet 2.90
9 per sfuk; makreel 3929, pieterman
en poon 209, gr. schelvisch 79,- md.
id. 74, k.md. id, 4234 50, kl. id. 24
19187.50 per 50 kg.; kabeljauw 116
107 per 125 kg.; gr, gullen 3934, kl.
id. 2014, wijting 12.5010 per 50 kg.
SCHAGEN, 10 Sept. Eieren. Aanvoer:
kipeieren 22.206, 8.7010, gemidd. prijs
8.90; 1421 eendeieren 7.508, gemidd.
prijs f 7.60 per 100 stuks.
BOVENKARSPEL, Station, 10 Sept.
Aardappelen Blauwe: 2.40, Bonte 2.30
2.64, Kriel 0,700.90 per baal. Aan
voer 465 baal, Uien: groote gele 33.40,
Drielingen 3.303.60," Nep 5.906.8C
per baal. Aanvoer 47 baal. le Bloemkool
42.50—55.50, 2e idem f 26.80—37, 3e id.
f 2.206 per 100 st. Aanvoer 6800 stuks.
Roode kool 1.303.80, gele kool 1-8C
2.80, witte kool 0 701.30 per 100 kg.
Aanvoer resp. 52.800, 6200, 26.800 kg. Bie
ten groofe 10.9014.50 per 1000 st. Aan
voer 4700 stuks. Slaboonen 12.95 per
15 kg. Aanvoer 700 zak.
UITHOORN, 10 Sept. Op de kaasmarkt
waren aangevoerd 107 partijen. Prijs Goud-
sche kaas R. M. 6570; 2de soort 53
64; zwaardere 7074; zonder Rijks-
merk 5765, Handel kalm.
